De smartphonemachine draaide ook dit jaar op volle toeren. Dat resulteerde in een aantal heerlijke speeltjes in het hoogste segment. Maar wat waren de allerbeste smartphones van 2014?

iPhone 6

De iPhone 6 is groter, dunner en sneller dan zijn voorgangers, waarmee Apple - niet geheel onverwacht - zijn beste iPhone ooit heeft afgeleverd.

Met de iPhone 6 wordt afscheid genomen van het kleine 4 inch-scherm op de iPhone 5 en 5s, en krijgen we een 4,7 inch Retina HD-display voorgeschoteld. Tel dit op bij het compleet vernieuwde uiterlijk en de berg aan nieuwe functies, en we kunnen niet anders dan stellen dat de iPhone zijn grootste metamorfose tot op heden heeft ondergaan.

De iPhone 6 schiet schitterende plaatjes en video's met de aanwezige 8 megapixel-camera. Zoals we van de Apple-camera gewend zijn is de kleurreproductie schitterend, de bediening kinderlijk simpel en de autofocus is sneller dan ooit tevoren.

©PXimport

Groter, dunner en sneller: dat is de iPhone 6 in een notendop.

De iPhone 6 is een verfrissende verschijning met zijn ronde vormen, dunne behuizing en grotere vormfactor. Om de designkeuzes van Apple echter op waarde te kunnen schatten moet je het toestel zelf toch eens in de hand houden. Het is jammer dat de cameralens uit de behuizing steekt en dat de antennebanden op de achterkant foeilelijk zijn, maar het zijn slechts kleine smetjes op een verder perfect toestel. Daarbij hoort het Retina HD-scherm tot de mooiste displays van het moment, is de batterijduur meer dan prima en biedt de krachtige processor (en M8-coprocessor) toffe nieuwe mogelijkheden.

Bekijk hier de volledige review van de iPhone 6.

Apple iPhone 6

Prijs: € 699,- (16 GB), € 799,- (64 GB), € 899,- (128 GB)

Besturingssysteem: iOS 8

Eigenschappen: 131 x 67 x 6,9 mm, 129 gram

Pluspunten

+Beeldscherm

+Camera

+Batterijduur

+Prestaties

+Design

Minpunten

-Randen achterkant

-Cameralens

-Prijs

SCORE: 9/10

Sony Xperia Z3 Compact

De meeste compact-versies van smartphone-topmodellen beknibbelen naast het fysieke formaat ook vaak op de specificaties. Minder opslag- en werkgeheugen, tragere processor, slechtere camera, etc. De Xperia Z3 Compact niet. Die heeft al het goede van de Xperia Z3 in een kleinere smartphone gepropt.

De Xperia Z3 Compact heeft vrijwel alles in huis waar zijn grote broer de Xperia Z3 ook over beschikt. Een 2,5 GHz quadcore-processor, 2 GB werkgeheugen, 16 GB aan opslaggeheugen en een 20 megapixelcamera. Alleen is er iets minder werkgeheugen en is de schermresolutie is lager. In plaats van een HD-resolutie van 1920 bij 1080 pixels heeft de Compact-versie een resolutie van 1280 bij 720.

©PXimport

De camera van de smartphone is niet alleen de beste in zijn prijscategorie, de camera kan zelfs meekomen met de beste smartphonecamera's. Net als de Z1- en Z2-toestellen heeft de Z3 (Compact) een 20,1 megapixelcamera aan boord. Standaard worden foto's echter genomen in een 8 megapixelresolutie. Deze standaardfunctie maakt echter eenvoudig de mooiste foto's.

Als je op zoek bent naar een smartphone met een handzaam formaat, dan is de Xperia Z3 de beste smartphone die er te krijgen is. Qua specificaties komt het toestel mee met de top, Android draait als een zonnetje en de camera behoort (met de Nokia- en iPhone-camera) tot de beste. Tel daar ook nog eens bij op dat de batterijduur uitstekend is en je kunt concluderen dat je de Z3 Compact gewoon een uitstekende keuze is.

Bekijk hier de volledige review van de Sony Xperia Z3 Compact.

Sony Xperia Z3 Compact

Prijs: € 489,-

Besturingssysteem: Android 4.4

Eigenschappen: 12,7 x 6,5 x 0,9 cm, 129 gram

Pluspunten

+ Accuduur

+ Camera

+ Handzaam

+ Werkt vlot

+ Waterdicht

Minpunten

- Geen HD-resolutie

- Overbodige apps

SCORE: 9/10

HTC One M8

De HTC One M8 is een opvallend mooi toestel. De gepolijste metalen behuizing is uit één stuk aluminium vervaardigd en het scherm oogt haarscherp aan. Het meest in het oog springende onderdeel is de tweede camera op de achterkant.

Het schermpaneel is met 5 inch (12,7 cm) een klein slagje groter dan zijn voorganger, de M7, die een 4,7 inch-scherm heeft. De resolutie is echter hetzelfde gebleven: 1920 bij 1080 pixels, Full HD dus. Opvallend is dat de beeldkwaliteit ontzettend hoog is. Niet alleen is het beeld helder, waardoor in het zonlicht het scherm prima af te lezen valt, ook spatten de kleuren van het beeld.

Een paar jaar geleden was de softwarelaag Sense een blok aan het been van HTC-toestellen. Het belastte het systeem onnodig veel zwaarder dan Android zelf en het toestel werd compleet vervuild met onnodige apps. Die tijden liggen definitief achter ons. De Sense schil werkt vloeiend, oogt strak en zit vol handigheidjes.

©PXimport

Het Full HD-beeldscherm is opvallend goed.

De HTC One (M8) heeft alles nog steeds aan boord wat zijn voorganger in 2013 het toestel van het jaar heeft gemaakt. Uitgebreid met de nodige hardwareverbeteringen, zoals een snellere processor en een betere accu, die overigens verdraaid lang meegaat (anderhalve dag lukt prima)! Het ontwerp is ietsje gefinetuned en ziet er werkelijk prachtig uit.

Bekijk hier de volledige review van de HTC One M8.

HTC One M8

Prijs: Ca. € 699,-

Besturingssysteem: Android 4.4.2 (met Sense 6.0)

Eigenschappen: 14,6 x 7,1 x 0,9 cm, 160 gram

Pluspunten

+ Ontwerp

+ Scherm

+ Accuduur

+ Snel

Minpunten

- Camera's

- Prijs

SCORE: 9/10

Sony Xperia Z3

Als je de Sony Xperia Z3 voor het eerst in je handen krijgt, mag je wel even twee keer kijken om het verschil tussen deze en de eerdere Z2 te kunnen ontdekken. Sony heeft ervoor gekozen om weinig aan het design aan te passen. Hier is niets verkeerd aan, het toestel is namelijk prachtig ontworpen.

Zoals je mag verwachten van een toestel in het topsegment, draait hij werkelijk als een zonnetje. Elke applicatie opent snel en loopt vloeiend. Ook multitasken is uiteraard geen probleem. De processor is dezelfde als die in de Z2, maar de kloksnelheid is iets opgeschroefd van 2,3 naar 2,5 GHz. Hier zal je overigens verder weinig van merken, het is namelijk beide razendsnel.

©PXimport

De Sony Xperia Z3 is ongeveer een half jaar na de Z2 op de markt verschenen. De vraag is: hoeveel kan Sony optimaliseren in zo'n kort tijdsbestek? Zeker als er weinig te optimaliseren valt, aangezien de Z2 al een prachtig toestel is, blijkt dat dit niet zoveel is. Betekent dit dat het een slecht toestel is? Nee, het is zelfs een prachtig toestel, net zoals de Z2. Het is dus aan jezelf om te beslissen of je 150 tot 200 euro extra wilt betalen voor de nieuwste Sony Xperia Z3, of dat je met de iets minder nieuwe Z2 rond gaat lopen.

Bekijk hier de volledige review van de Xperia Z3.

Sony Xperia Z3

Prijs €648,-

Besturingssysteem: Android 4.4.4

Eigenschappen: 146,5 mm x 72 mm x 7,3 mm, 152 gram

Pluspunten

+ Snelheid

+ Beeldscherm

+ Design

+ Accuduur

Minpunten

- Prijs

- Weinig verbetering t.o.v. Z2

- Blauwe gloed over beeldscherm

- Camera bij weinig licht

SCORE: 8/10

Huawei Ascend Mate7

Het scherm van de Mate7 is slechts een inch kleiner dan dat van zijn voorganger, de Huawei Ascend Mate, maar het toestel oogt een flink stuk slanker. Huawei heeft de randen rondom het scherm namelijk dunner gemaakt, wat eveneens zorgt voor een strakker uiterlijk.

De Mate7 weegt 185 gram, niet slecht dus voor een smartphone van 157 x 81 x 7,9 mm. De aluminium behuizing ziet er strak en modern uit, wel is het gevoelig voor kleine krasjes en zie er snel vingerafdrukken op. Het is erg mooi dat 95 procent van de behuizing van metaal is, waardoor hij erg stevig aanvoelt.

©PXimport

De processor is erg krachtig en de Mate7 reageert dan ook snel op al je handelingen. Iets waar ook de 2 GB aan RAM zeker aan bijdraagt. Of je aan het multitasken bent tussen verschillende apps, een zware game aan het spelen bent of foto's bewerkt, alles loopt als een zonnetje.

Met zijn prijskaartje van nog geen 500 euro is de Mate7 een stuk goedkoper dan phablet-concurrenten als de Galaxy Note 4 van Samsung en Apple's iPhone 6 Plus. Hoewel de telefoon op details misschien onderdoet voor deze kopstukken, is de prijs/kwaliteitsverhouding uitstekend te noemen. De Mate7 is opgetrokken uit een stevige aluminium behuizing, wat het een luxueuze feel geeft. Daarnaast is de batterijduur goed, het full hd-beeldscherm schitterend en doen de prestaties niet onder voor telefoons uit een duurder segment.

Bekijk hier de volledige review van de Huawei Ascend Mate7.

Huawei Ascend Mate7

Prijs: € 499,-

Besturingssysteem: Android 4.4

Eigenschappen: 157 x 81 x 7,9 mm, 185 gram

Pluspunten

+Design

+Batterijduur

+Beeldscherm

+Prestaties

+Camera

Minpunten

-Formaat niet voor iedereen

-Weinig opslag[/plusmin]

SCORE: 8,5/10

Nokia Lumia 1520

De Nokia Lumia 1520 dus over een scherm van maar liefst 6 inch. Gelukkig heeft Nokia de Lumia 1520 bescheiden, dunne randen meegegeven. De afgeronde randen aan de zijkant zijn ongeveer zes millimeter breed, wat het toestel toch nog een zeer slank uiterlijk geeft.

Nokia heeft het 6 inch-beeldscherm voorzien van een full-hd-resolutie. Dit is overigens ook wel gewenst met een scherm van dit formaat, aangezien je met een lagere resolutie al snel een onscherp beeld kunt krijgen. De voordelen van een groter scherm worden voornamelijk op het startscherm benut. Hier heb je een extra kolom voor je tegels.

©PXimport

Nokia heeft, net als bij verschillende andere Lumia's, ook bij dit topmodel veel tijd gestoken in een goede camera. De 1520 beschikt namelijk over een 20 megapixel-camera met Carl Zeiss-lens. De foto's zijn helder en fotograferen in een donkere omgeving is ook geen enkel probleem. Stel je veel eisen aan het instellen van de camerafuncties, dan zit je bij deze Lumia ook goed.

De Nokia Lumia 1520 onderscheidt zich van veel concurrenten door het megascherm dat hij aan boord heeft. Deze 6 inch-smartphone begint bijna op een tablet te lijken. En dat heeft zowel voor- als nadelen: je ziet er alles uitstekend op maar het toestel met één hand bedienen zit er niet in. Het scherm ziet er dankzij de full-hd-resolutie geweldig uit en dat is wel een must voor zo'n grote telefoon.

Bekijk hier de volledige review van de Nokia Lumia 1520.

Nokia Lumia 1520

Prijs €579,-

Besturingssysteem Windows Phone 8

Eigenschappen 162,8 mm x 85,4 mm x 8,7 mm, 209 gram

Pluspunten

+ Razendsnel

+ Mooi scherm

+ Camera(functies)

+ Design

+ Batterij

Minpunten

- Te groot voor één hand

- Gevoeligheid scherm

- App aanbod

SCORE: 8/10

LG G3

Met z'n resolutie van 2560 x 1440 heeft LG's G3-smartphone een resolutie die bijna twee keer zo hoog is als de laptop waar de review geschreven is. Het is tekenend voor de enorm snelle ontwikkeling die smartphones doormaken. Maar de G3 heeft meer te bieden dan haarscherp beeld alleen.

Het toestel is van plastic gemaakt, maar op het eerste gezicht lijkt het frame van gepolijst metaal door de afwerking. De plastic behuizing laat het toestel iets goedkoper overkomen dan z'n concurrenten met metalen behuizing. De bouwkwaliteit is verder prima en bijkomend voordeel is dat de achterkant verwijderd kan worden om de batterij te vervangen en de geheugen- en simkaart te plaatsen.

©PXimport

De LG G3 is de eerste smartphone met een qHD-scherm.

Maar het opvallendste onderdeel is natuurlijk het beeldscherm, dat met z'n 5,5 inch (13,97 cm) op papier bijzonder groot is. In praktijk valt het wel mee. Qua formaat is hij maar een fractie groter dan de Galaxy S5 (5,1 inch-scherm) en vrijwel even groot als de Xperia Z2 (5,2 inch). Dit is vooral te danken aan de ontzettend dunne randen rondom het scherm.

Met de G3 meldt LG zich definitief aan de top. Het toestel is van goede bouwkwaliteit, het scherm haarscherp (hoewel de toegevoegde waarde van qHD valt te betwijfelen), de camera is in staat snel goede foto's te maken en de algemene specificaties zijn prima.

Bekijk hier de volledige review van de LG G3.

LG G3

Prijs: Ca. € 549,-

Besturingssysteem: Android 4.4.2

Eigenschappen: 14,6 x 7,5 x 0,9 cm, 149 gram

Pluspunten

+ Beeldscherm

+ Scherpstelling camera

+ Knock-vergrendeling

Minpunten

- Accuduur

- Toegevoegde waarde qHD

SCORE: 8/10

Samsung Galaxy Note 4

De Galaxy Note 4 heeft alle ingrediënten die we kennen uit de serie. Een enorm scherm van 5,7 inch doorsnee (14,48 cm), een drukgevoellige stylus die in het toestel geplaatst kan worden, beestachtige specificaties, opvallend goede accuduur, uitstekende camera (letterlijk en figuurlijk) en helaas ook een forse prijs.

Zoals gebruikelijk bij Samsung-toestellen staat de Note 4 bol van de functies en toepassingen, waarvan je er in praktijk waarschijnlijk maar weinig gebruikt. Wat dat betreft is het erg prettig dat de Note 4 met 32 GB aan opslaggeheugen wordt geleverd. Alleen heeft het ook zijn weerslag op de accuduur. Die nog steeds acceptabel is (maximaal anderhalve dag bij gewoon gebruik), maar beter kan.

©PXimport

Net als alle eerdere Note-toestellen is er een pennetje aanwezig dat je kunt gebruiken op het scherm. Gebruik je het pennetje niet, dan schuif je hem eenvoudig in de onderkant van het toestel vast. De stylus werkt behoorlijk nauwkeurig en is vooral handig voor precisiewerk: foto's en afbeeldingen retoucheren, schetsen maken, aantekeningen krabbelen, etc.

De Galaxy Note 4 is een van de krachtigste smartphones die we tot nu toe zijn tegengekomen. Qua hardware is er geen zwakke plek aan te wijzen, met een snelle processor, ruim genoeg RAM geheugen, fraaie camera, 32 GB aan opslagruimte dat ook nog eens uitbreidbaar is en een acceptabele accuduur. Het is echter jammer dat Samsung het toestel zo volstopt met toepassingen en functies die niet goed genoeg, vergezocht of beperkt zijn om ze in praktijk écht regelmatig te gebruiken.

Bekijk hier de volledige review van de Galaxy Note 4.

Samsung Galaxy Note 4

Prijs: € 749,-

Besturingssysteem: Android 4.4

Eigenschappen: 15,4 x 7,9 x 0,9 cm, 176 gram

Pluspunten

+ Specificaties

+ Haarscherp beeld

+ Stevige behuizing

Minpunten

- Prijs

- Veel overbodige toepassingen

SCORE: 8/10

Huawei Ascend P7

De Ascend P7 is meer dan slechts de opvolger van de stijlvolle P6 uit 2013. Het nieuwe paradepaardje van Huawei moet namelijk de strijd aangaan met topmodellen als de Galaxy S5 van Samsung en Apple's iPhone 5s. Maar dan wel voor een aanzienlijk schappelijkere prijs.

De Ascend P7 is zonder twijfel de meest aantrekkelijke smartphone van Huawei tot op heden. De telefoon combineert zeer degelijke prestaties met een schitterend 5 inch-beeldscherm, 4G mobiel internet en een prima camera. En dat alles verpakt in een strakke iPhone-achtige behuizing.

Huawei heeft een toestel afgeleverd waarmee je gezien mag worden. De telefoon is slechts 6,5 mm dik en beschikt zowel aan de voor- als achterkant over een glazen paneel dat beschermd wordt door Gorilla Glass 3. De kenmerkende aluminium band loopt ook bij de P7 weer stijlvol over de zijkant, en de plastic onderkant loopt rond af naar achteren.

©PXimport

Naast het design is ook het beeldscherm een grote trekpleister. Het betreft hier een full hd-display met een resolutie van 1920 x 1080 pixels. Combineer dat met het flinke formaat van 5 inch, en je hebt een beeldscherm dat alles haarscherp en levendig weergeeft.

Met name het schitterende design en grote full hd-beeldscherm maken dit een eyecatcher van formaat. Waar de concurrentie zijn smartphones momenteel volpropt met functies als hartslagmeters en vingerafdrukscanners, doet Huawei daar niet aan mee. Het resultaat: een smartphone die ruim 200 euro goedkoper is dan de topmodellen van Samsung of Apple, en qua prestaties en gebruikservaring weinig hoeft in te boeten.

Bekijk hier de volledige review van de Huawei Ascend P7.

Huawei Ascend P7

Prijs: € 449,-

Besturingssysteem: Android 4.4 (Emotion UI 2.3)

Eigenschappen: 139,8 x 68,8 x 6,5 mm, 124 gram

Pluspunten

+ Design

+ Camera

+ Prijs

+ Beeldscherm

+ Emotion UI 2.3

Minpunten

- Software hapert soms

- Privacy-instellingen verdwenen

SCORE: 8/10

OnePlus One

Het idee achter de PlusOne is enigszins utopisch. Het is een telefoon zonder beperkingen van telefoonmaatschappijen, en hij bevat de nieuwste hardware; hij biedt heel veel aanpassingsmogelijkheden en is bovendien uiterst betaalbaar, beginnend bij 269 euro voor het 16GB model, terwijl de meeste telefoons met vergelijkbare hardware het dubbele kosten.

Van een afstand lijkt de OnePlus One op vrijwel elke andere Android telefoon: plat en dun met afgeronde hoeken, en aan de zijkanten een aan/uitknop en een volumeknop. Hij heeft een fluweelachtige achterkant - wat een leuke afwisseling is na alle dunne plastic (en mannelijk ogende aluminium) behuizingen die we dit jaar hebben gezien.

©PXimport

De PlusOne heeft een 2,4 GHz quadcore Qualcomm Snapdragon 801-processor en 3GB aan RAM, dus je kunt er zeker van zijn dat hij een tijdje mee zal gaan. Ik heb er een tijdje Disco Zoo op gespeeld terwijl ik een app aan het downloaden was en tegelijkertijd naar radio aan het luisteren was, en de interface bleef lekker snel en soepel. Ik heb geen enkel probleem gehad met haperende applicaties die crashten, en dat is wat ik graag zie in een vlaggenschip apparaat.

Als je op zoek bent naar een krachtige telefoon zonder restricties van aanbieders, en met een prachtig scherm, veel aanpassingsmogelijkheden en software die ondersteund wordt door een zeer toegewijd team van ontwikkelaars, is het zeker het overwegen waard ten opzichte van enig ander ontgrendeld Android-apparaat. Het is simpelweg een geweldig toestel.

Bekijk hier de volledige review van de OnePlus One.

OnePlus One

Prijs: v.a. € 269,-

Besturingssysteem: Cyanogen 11S (Android 4.4)

Eigenschappen: 152.9 x 75.9 x 8.9 mm, 162 gram

Pluspunten

+Beeldscherm

+Prijs

+Prestaties

+Personaliseren

+Luidsprekers

Minpunten

-Batterijduur

-Moeilijk verkrijgbaar

SCORE: 9/10

De Logitech MX Master 4 is de nieuwste telg in de populaire MX-serie. De muis belooft meer controle, precisie en comfort dan ooit, met haptische feedback en een 8K-sensor die zelfs op glas moeiteloos werkt. Maar is hij de stevige prijs van 129,99 euro waard?

De MX Master 3S was al een dikke publieksfavoriet, maar met de MX Master 4 legt Logitech de lat opnieuw een tikkie hoger. Dit is een echte powerhouse voor wie dagelijks veel met tekst, beeld of code bezig is. Of gewoon voor wie een heel lekkere muis wil. Alles draait om controle, snelheid en comfort. Daar betaal je met een krappe 130 euro weliswaar een premiumprijs voor, maar deze muis is dan ook duidelijk bedoeld voor mensen die hun werk serieus nemen. De MX Master 4 is verkrijgbaar in Graphite en Pale Gray, en wordt standaard geleverd met een Logi Bolt-ontvanger. Wij hebben voor de test de Pale Gray-variant voor de Mac mogen bepotelen.

©ER | ID.nl

Muizen met gevoel

Het opvallendste snufje is de toevoeging van haptische feedback. Elke klik, sneltoets of melding voel je subtiel onder je vingers trillen. Niet als gimmick, maar als tastbare feedback: je voelt letterlijk wat je doet. En dat werkt echt prettig, vooral omdat je iets dergelijks ook gewend bent van bijvoorbeeld je smartphone. Via Logi Options+ bepaal je zelf hoe intens die feedback is en kun je verschillende acties aan specifieke apps knopen. Dat geeft de muis een persoonlijk tintje. Zeker bij precisiewerk (foto- en tekstbewerking of het schrijven van code) merk je hoe natuurlijk dat aanvoelt.

De grote toets onder de duim, waarmee je het Haptic Sense-paneel oproept, is wel vrij gevoelig. Tijdens de paar weken dat we de muis hebben getest, drukten we die knop af en toe per ongeluk in, wat even storend kan zijn. Toch is dat gelukkig een kwestie van gewenning, want het idee achter de functie is sterk.

Snelheid zonder haast

De befaamde MagSpeed-scroll is gelukkig gebleven en is zelfs nog iets verfijnd. Eén draai aan het stalen wiel en je schiet door lange documenten of spreadsheets. Nieuw is de Actions Ring, een rond menu dat rond je cursor verschijnt. Daarmee open je favoriete tools of snelkoppelingen zonder je toetsenbord aan te raken. Logitech beweert dat je hierdoor tot 63 procent minder muisbewegingen maakt. Dat is misschien wat optimistisch, maar het systeem werkt verrassend intuïtief en snel. Hieronder een overzichtje van de mogelijkheden.

Werkt zelfs op glas

De Darkfield-sensor met 8000 dpi is extreem nauwkeurig en werkt op vrijwel elk oppervlak, zelfs op glas of gelakt hout. Je kunt de gevoeligheid aanpassen in stappen van 50 dpi, maar de meeste mensen zullen vermoedelijk gewoon de standaard afstelling gebruiken: hij voelt van nature al prima aan. Dankzij een nieuwe radiochip en antenne is de verbinding bovendien rotsvast. Je kunt de muis gebruiken via bluetooth low energy of de meegeleverde Logi Bolt-ontvanger, die een bereik van zo'n 10 meter garandeert.

©ER | ID.nl

Comfortabel stil

Qua vorm blijft Logitech dicht bij zijn succesformule. De muis ligt daarom nog altijd als gegoten in de hand, met een lichte hellingshoek, een vertrouwde duimpositie en een extra horizontaal scrolwiel. De klikgeluiden zijn nu 90 procent stiller dan bij de vorige generatie, meldt Logitech. En met 150 gram voelt de MX Master 4 solide aan zonder zwaar te worden.

Kleine kanttekening: de twee navigatieknoppen voor browsergebruik (vooruit en terug) zijn iets naar achteren verplaatst om ruimte te maken voor de Gesture Button (zie kader hieronder). Dat zorgt er soms voor dat je per ongeluk op de verkeerde knop drukt, vooral als je gewend bent aan een van de MX Master-voorgangers. Misschien een detail, maar wel merkbaar bij dagelijks gebruik.

Via Logi Options+ stel je sneltoetsen, app-profielen en automatiseringen in. De software werkt het best binnen Windows en macOS, maar ook in Linux, ChromeOS, Android en iPadOS doet de muis wat hij moet doen, al zijn daar minder functies beschikbaar.

©Logitech

Batterij die blijft gaan

Logitech zegt dat de ingebouwde 650 mAh-accu het tot 70 dagen op één lading moet kunnen volhouden. Dat hebben we nog niet kunnen testen, maar we kregen de muis met 55 procent van de lading binnen en daar is na een weekje driftig muizen slechts 2 procent van af. Bovendien levert één minuut snelladen drie uur gebruik op, mocht je haast hebben. Opladen gebeurt via usb-c, al levert Logitech geen kabeltje mee. Jammer, maar je hebt er vast nog eentje rondslingeren thuis.

Al met al

De Logitech MX Master 4 is een muis die wat ons betreft zijn eigen categorie verdient. Hij is snel, stil, precies en slimmer dan ooit. De paar kleine schoonheidsfoutjes doen daar weinig aan af. Voor ontwerpers, programmeurs, schrijvers en andere intensieve gebruikers is dit een investering die zich op den duur terugbetaalt in comfort en efficiëntie. Casual gebruikers zullen hem misschien een beetje overkill vinden, maar wie hem eenmaal in de hand heeft, wil niets anders meer.

Zelf een toetsenbord samenstellen is niet voor iedereen weggelegd, maar één ding is duidelijk: een goed toetsenbord maakt een groot verschil. In deze test bekijken we de beste kant-en-klare toetsenborden van dit moment. Of je nu op zoek bent naar het snelste toetsenbord voor gaming of een comfortabel model voor kantoorwerk: we helpen je bij het maken van de juiste keuze.

Onze laatste vergelijkende test van toetsenborden is inmiddels alweer meer dan vijf jaar oud. Toen draaide alles om het concept ‘mechanisch’, praktisch elke fabrikant maakte toen gebruik van de switches van het Duitse Cherry of een goedkopere Chinese afgeleide daarvan, de Kailh-switch.

Inmiddels is het aanbod versplinterd en zien we enkele van de elementen die custom borden populair maken doorsijpelen naar de kant-en-klare producten. Zo zien we veel meer lay-out-opties en een veel breder scala aan switchopties. Stillere varianten, zwaardere varianten voor een stevigere aanslag en lubed-varianten voor een soepelere aanslag. De opvallendste stap de afgelopen jaren is de introductie van een magnetisch, optische switch, waarbij de aanslag niet digitaal is (ingedrukt ja of nee), maar analoog. Zie ook het kader ‘Analoge switches?’ voor meer hierover.

Andere ontwikkelingen

Een positieve ontwikkeling is dat menig toetsenbord inmiddels voorzien is van zogeheten hot-swap switches. Mocht je per ongeluk een switch stukmaken (bijvoorbeeld door het morsen van drinken), dan kun je nu veelal enkele knoppen vervangen in plaats van meteen een nieuwe model te moeten kopen. Daarnaast hebben verbeteringen in accutechniek en draadloze protocollen ervoor gezorgd dat draadloze high-endtoetsenborden tegenwoordig een realistische optie zijn zonder constant het toetsenbord bij te hoeven laden.

Endorfy Celeris 1800

Endorfy is een relatieve nieuwkomer in de markt, maar liet eerder met de Thock-toetsenborden al zien dat het bedrijf veel waar voor je geld kan bieden. Het nieuwste model, de Celeris 1800, doet dat wederom. Het bord kan wat gevoel en bouwkwaliteit betreft aardig concurreren met flink duurdere modellen in deze test. Als je hem probeert te buigen zie je wel wat verschil, maar op tafel bij normaal gebruik merk je daar niets meer van.

Het opvallendst is het relatief compacte ontwerp, terwijl er toch een numeriek toetsenbord op zit. Dat deel is vergeleken met de meeste andere toetsenborden wat naar links geschoven, wat ergonomisch fijn is voor mensen die niet alleen gamen, maar ook vooral veel in Excel werken. Sommige gebruikers, primair programmeurs, moeten er rekening mee houden dat de plaatsing van de Home-, End- en Page-toetsen mogelijk niet voor iedereen ideaal is. Ook liggen de toetsen relatief hoog, ook iets wat niet iedereen zal liggen.

De Celeris 1800 is gloednieuw en heeft een adviesprijs van 99 euro. Dat maakt hem al een van de goedkoopste toetsenborden in deze test. Prijzen zakken normaliter nog wat na de lancering. Grofweg 100 euro voor een fijn toetsenbord dat ook nog eens draadloos (dongel voor gaming, bluetooth voor laptopwerkers) kan functioneren en Mac-ondersteuning heeft, is een uitstekende deal.

©Endorfy

Corsair K65 Plus Wireless

Corsair kennen we vooral van grote mechanische toetsenborden met veel extra's, maar het is de compacte K65 Plus Wireless waar we de laatste tijd het meest gecharmeerd van waren. De constructie is enorm degelijk en het toetsenbord is voorzien van fijne, soepel voelende switches die niet te luid zijn. Dat zorgt vrijwel direct voor een heel fijne ervaring onder de vingers.

Of de compacte vormgeving fijn is, is uiteraard subjectief. Compact is fijner voor gamers en andere gebruikers die het numerieke toetsenbord niet nodig hebben, het bespaart ruimte op je bureau (of in je rugtas) en laat meer ruimte over voor je muis. Excel-gebruikers zullen dit toetsenbord natuurlijk direct diskwalificeren.

Toen het bord uitkwam voor 160 euro was onze voornaamste kritiek dat het eigenlijk iets te duur was vergeleken andere toetsenborden die voor 100 euro grofweg hetzelfde boden. Of juist net niet uitgebreid genoeg vergeleken met borden van 200 euro. Inmiddels is de prijs gezakt tot 137 euro en op dat punt kun je, mits de compacte vormgeving bij je past, eigenlijk niet om deze Corsair heen. Net wat chiquer dan nauwelijks goedkopere modellen, voorzien van draadloze functionaliteit en vooral het feit dat het een relatief laag bord is (voor een model met hoge switches) maakt dit een makkelijke aanrader en onze redactietip.

©Corsair

Razer Joro

Razer staat vooral bekend om hun grote modellen met alle toeters en bellen, maar biedt met de Joro ook wat anders. De Razer Joro is extreem compact en verreweg het lichtste bord in deze test. De doelgroep bestaat hier overduidelijk uit gamers die hun toetsenbord vooral veel meeslepen. Puur op basis van afmetingen en gewicht ligt deze Razer voor dat doeleind natuurlijk voor de hand. Ondanks het lage gewicht ligt de Joro toch stevig op tafel en zit de bouwkwaliteit van de constructie erg goed in elkaar. De aluminium behuizing voelt ook chic aan, de lage positie is toegankelijk voor velen en aangesloten via de kabel is het ook een snel competitief bord voor gamers.

Razer laat ook wel wat steekjes vallen, vooral voor hun gamende doelgroep. De afwezigheid van een dongel voor een snelle draadloze verbinding en het feit dat de switches nog wel wat speling vertonen, maakt enkele goedkopere alternatieven in deze test in onze optiek fijner. Voor de harde werkers onder ons vinden we de MX Keys ook wat beter voor minder geld.

Daarmee is de Joro in onze optiek niet de meest voor de hand liggende optie, zeker niet voor 130 euro. Als je echt op zoek bent naar het compactste en lichtste toetsenbord, dan is de Joro wel een prima optie.

©Razer

ASUS ROG Azoth X

ASUS en dan met name de ROG-producten staan niet bepaald bekend om hun bedaagde ontwerp. De fabrikant doet daar met hun Azoth X nog een flinke schep bovenop. Wat je er ook van vindt, uniek is het kleurrijke design met half doorzichtige keycaps (voor meer RGB-effect) zeker. Kwalitatief valt er heel weinig op dit bord aan te merken. Het is oerdegelijk en heeft een uitstekende aanslag; het is zelfs een van de fijnste borden in deze test. Het bord heeft ook handige eigenschappen. Draadloos krijg je bijvoorbeeld zowel een snelle als een bluetoothoptie. Daarnaast heeft het bord een goede accuduur, een mooie stevige polssteun plus nog wat minder cruciale extra’s, zoals een aanpasbaar oled-scherm in de bovenhoek. Kost wat, maar dan krijg je ook wat.

Ons voornaamste bezwaar gaat over de definitie van het woord ‘wat’. Want voor 200 euro hadden we het bij het bovenstaande gelaten. Een prijs van 250 euro zouden we wel erg pittig noemen, maar de adviesprijs van 329 euro is wel echt extreem. Daarvoor zouden we bijvoorbeeld toch wel analoge switches willen zien of een echt extreem luxe afwerking. Wellicht dat de prijs nog wat zakt, maar ondanks onze hoge inhoudelijke waardering is de exorbitante prijs vooralsnog het argument om het hoogste eremetaal achterwege te laten.

©ASUS

SteelSeries Apex Pro TKL Gen 3

De SteelSeries Apex Pro TKL is ook geen goedkoop bord en is misschien nipt wat minder chic dan de ROG. In tegenstelling tot die concurrentie weet SteelSeries wel een gezonde balans te vinden tussen de kwaliteit van het product, het toevoegen van extra mogelijkheden en het alsnog een beetje temmen van de prijs.

De bouw is uitstekend en de analoge, volledig instelbare switches zijn zowel aangenaam onder de vingers als zeer stabiel met minimale speling. Het strakke ontwerp is ook iets toegankelijker, zeker als je naast gamen ook nog een beetje zakelijk voor de dag wilt komen. Daarnaast is het ook nog een relatief stil toetsenbord, wat fijn is voor de omgeving. Al hangt de stilte natuurlijk altijd af van hoe hard je zelf op de knoppen slaat.

Ook hier is een oled-schermpje van de partij en Steelseries heeft als voordeel dat als je de door ons geteste compacte TKL-versie niet aantrekkelijk vindt, dat er ook een volledige en een nog compactere variant van bestaat.

Nadelen zijn er ook. Zo vinden we het volumewiel net wat te klein in gebruik, is het bord relatief hoog en ontbreekt draadloze functionaliteit. Maar als je je bord toch niet meeneemt is de meerwaarde daarvan te klein om daar meer geld aan uit te geven. Als draadloos niet nodig is, dan is dit in onze optiek het beste bord van dit moment.

©SteelSeries

©SteelSeries

ASUS ROG Falchion Ace HFX

Net als SteelSeries maakt ook ASUS op de ROG Falchion Ace HFX gebruik van magnetische analoge switches. Het bord heeft een nog wat compactere 65%-lay-out, waarbij je dus goed moet opletten of het ontbreken van de functietoetsen een bezwaar voor je is. Functioneel is hij grotendeels gelijkwaardig aan het toetsenbord van SteelSeries en de toevoeging van 8000 Hz polling geeft in theorie nog een klein voordeel in reactiesnelheid boven de SteelSeries.

Voor de originele prijs van 200 euro laat ASUS wel punten liggen. De bouw en de afwerking van de 100 euro kostende Endorfy is zelfs wat beter. Je merkt dat de Falchion iets meer doorveert dan andere borden wanneer je stevig tikt en dat is onacceptabel in het hogere segment. Het bord kost bij de meeste aanbieders 209 euro, maar was tijdens de testperiode ook verkrijgbaar voor 119 euro. Ook voor dat lagere bedrag weet de Corsair K65 Plus Wireless iets meer indruk te maken met zijn bouwkwaliteit en aanslag. Maar als je toch graag een analoge switch wilt waarbij je de aanslagdiepte kunt instellen, dan is dit als de lagere prijs structureel blijft één van de goedkopere opties die als bonus ook nog eens visueel leuk voor de dag komt.

©ASUS

Logitech G Pro X TKL

Logitech is met afstand marktleider op gebied van toetsenborden en heeft dan ook een enorm aanbod aan borden. Het bedrijf heeft praktisch elke populair formaat in huis en er zijn ook nog eens een flink aantal kleurstellingen. Waar Logitech wat minder goed in is, is de naamgeving van de producten. Zo is er ook een G Pro X muis en headset, en zelfs de G Pro X TKL-toetsenborden bestaan in flink wat verschillende uitvoeringen. De reguliere variant wordt ook wel de Lightspeed genoemd, wat staat voor de toevoeging van een snelle draadloze werking. De Rapid-variant is juist voorzien van magnetische switches, maar is die weer volledig bedraad.

Logitech doet op zich weinig fout met deze producten. De bouw, de switches en de mogelijkheden met onder andere mediaknoppen zijn prima. Combineer dat met het feit dat ze veel zullen verkopen omdat ze het bekendste merk zijn, en de meeste kopers zullen tevreden zijn. De realiteit is wel dat er andere modellen zijn die (minimaal) hetzelfde bieden voor minder geld, of een overtreffende prestatie weten te bieden voor iets meer. Voor 160 euro zouden we toch iets meer dan ‘prima’ willen zien, wat extra’s zoals een polssteun of een betere accuduur.

©Logitech

be quiet! Dark Mount

De Dark Mount is het eerste toetsenbord van be quiet!, dat we vooral van de stille behuizingen kennen. Die focus wordt meteen duidelijk zodra je gaat tikken; het is namelijk het stilste toetsenbord in deze test. De focus op stilte gaat helaas wel wat ten koste van switchstabiliteit en tikgevoel.

Qua mogelijkheden zet het bord zich door een modulaire opbouw erg af van de rest. Naast een rechttoe rechtaan compact TKL-bord krijg je ook een afneembaar numeriek veld met macrotoetsen voorzien van een schermpje dat je ook nog eens zowel links als rechts kunt plaatsen. Ook krijg je een opzetmodule met schermpje en mediatoetsen en polssteunen. Zo transformeert de Dark Mount binnen een paar seconden naar een overcompleet XL-monsterbord.

Was de Dark Mount scherp geprijsd geweest, dan hadden we enkele kanttekeningen door de vingers kunnen zien. Maar als je de hoofdprijs vraagt, dan verwachten we dat alles top is. Dat is niet helemaal het geval. De polssteun is kwalitatief treurig, de switches voelen minder chic dan borden die de helft kosten en de software voor de macrotoetsen laat te wensen over. Voor hetzelfde geld kun je ook een prima toetsenbord en een los macrotoetsenbord als de Elgato Stream Deck kopen. Een aanbieding en een software-update kan wel genoeg zijn om van dit goede idee een serieuze concurrent te maken.

©be quiet

Logitech MX Keys S

De Logitech MX Keys S is een beetje het buitenbeentje in deze vergelijking. In tegenstelling tot de ander toetsenborden is het namelijk géén bord waar fanatieke gamers blij van zullen worden. De keerzijde is dat het voor iedereen die een high-endbord zoekt voor alle andere doeleinden een model is waar je praktisch niet omheen kunt. Ook bestaat er naast de door ons geteste full size-versie een minivariant waarop het numerieke veld ontbreekt.

Dit bord is uitstekend gebouwd, voorzien van fijne switches en het heeft een low profile-ontwerp dat ook erg toegankelijk is voor iedereen die nog niet eerder een high-endbord gebruikt heeft. Als je nu een goedkoper toetsenbord hebt, dan voelt dit als een verademing en een ervaring waar je niet meer zonder wilt. Je kunt hem met meerdere apparaten verbinden, de accuduur is uitstekend en de software van Logitech is volwassen en biedt tal van extra mogelijkheden die voor kantoorwerkers relevant zijn.

Zolang gamen geen eis is, is dit een fijn bord zonder dat je echt de hoofdprijs betaalt. Houd alleen even de verschillende formaten in de gaten, en het feit dat er verpakkingen met en zonder polssteun worden verkocht.

©Logitech

Conclusie

Echt slechte borden hebben we reeds uit onze selectie gefilterd, dus geen van de geteste toetsenborden is een miskoop. Het belangrijkst is om duidelijk in kaart te brengen welk formaat en indeling je nodig hebt en aan welke extra eigenschappen je waarde hecht. Het merk is normaliter bijzaak, maar er valt iets voor te zeggen om al je randapparatuur in één softwarepakket te beheren.

Toch zien we wel enkele uitblinkers. Zoek je louter een toetsenbord zonder fratsen voor kantoorwerk, dan is de Logitech MX Keys S onze eerste keus, met als bonus dat de lage toetsen voor praktisch iedereen fijn tikken. We geven Logitech daarom een redactietip. Wil je wel gamen, dan biedt Endorfy een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding voor minder dan 100 euro, al vinden we de Corsair K65 Plus Wireless zijn paar tientjes meer wel waard voor de iets betere bouw en de lagere constructie. Beide borden zetten veel druk op de concurrenten, waarbij je veel meer betaalt voor een bescheiden impact op de daadwerkelijke ervaring. Uiteindelijk krijgt ook Corsair een redactietip. In het hogere segment zien we wel degelijk waarde worden toegevoegd. Zo biedt de ASUS ROG Azoth X een van de beste ervaringen, maar vinden we de prijs van meer dan 300 euro niet helemaal in verhouding staan. De Steelseries Apex Pro TKL vinden we ook een uitblinker die wel een iets redelijkere balans weet te vinden in dat segment: degelijke bouw en aanslag, zeer compleet qua mogelijkheden en de instelbare analoge switches bieden ook echt iets nieuws en unieks. Als zo'n 200 euro voor een toetsenbord geen bezwaar is, zou dat onze eerste keuze zijn.