Digitale foto's die met een spiegelreflex, compactcamera of smartphone zijn gemaakt, zien er meestal niet zo uit als u gehoopt had. Gelukkig zijn er talloze fotobewerkingprogramma's als Adobe Photoshop Elements waarmee u uw foto's kunt verfraaien. Ook voor uw smartphone zijn er apps waarmee u uw foto's er nog beter uit kunt laten zien.

1. Foto en herinnering

Tegenwoordig hebt u veel keuze als het gaat om apparaten waarmee u foto's wil gaan maken. Er bestaan digitale camera's in vele soorten en maten, maar ook telefoons maken steeds mooiere plaatjes. Welke camera u ook gebruikt, met een fotobewerker is er altijd meer kwaliteit uit uw foto's te halen. Een fototoestel legt bijvoorbeeld het licht anders vast dan wij zien op het moment dat we de foto nemen. Daarom is het vaak nodig om nog wat aan de kleuren en de helderheid te sleutelen om de foto's nog beter te laten aansluiten bij onze herinneringen aan het moment. Ook zien we vaak na het nemen van een foto pas dat de camera per ongeluk schuin is gehouden of dat er plotseling iemand net in beeld staat. Dit soort oneffenheden strijkt u met een fotobewerker weer netjes glad.

2. Fotobewerking

In het eerste deel van dit artikel gaan we de foto's bewerken met het programma Adobe Photoshop Elements. Wij gebruiken versie 10, maar het is geen enkel probleem als u met een oudere versie werkt. Ook als u liever met een andere fotobewerker werkt, kunt u met deze tips aan de slag. Veel fotobewerkers lijken op elkaar, waardoor het vaak niet meer is dan even zoeken waar een bepaalde functie zich bevindt. De menu's kunnen namelijk anders ingedeeld zijn, en de opties kunnen andere namen hebben. In het tweede deel gaan we onze foto's op een smartphone bewerken. Dat is vooral handig als u direct na het nemen van een foto er al iets mee wilt doen en niet wilt of kunt wachten tot u thuis achter de computer zit.

Adobe Photoshop Elements

3. Photoshop Elements

Koopt u Photoshop Elements, dan zit daar de Organizer bij inbegrepen. Dit is een extra programma waarmee u uw foto's van uw camera naar uw computer kunt overzetten en ze vervolgens kunt bekijken en ordenen. In dit artikel laten wij de Organizer voor wat het is en concentreren ons volledig op het bewerken van de foto's. Start het programma op via het pictogram op het bureaublad of open het via Start / Alle programma's / Adobe Photoshop Elements 10. Als de bewerker niet meteen start en u eerst een welkomstscherm tegenkomt, klikt u daar op Bewerken.

©PXimport

Als het welkomstscherm verschijnt, kiest u voor Bewerken.

4. Foto inladen

Een foto bewerken kan door in Photoshop Elements te kiezen voor Bestand / Openen. Blader vervolgens naar de map waarin de foto zich bevindt en selecteer deze. Nog veel gemakkelijker is het om de foto vanuit een ander programma zoals Windows Verkenner naar het programmavenster van Elements te slepen. Gebruikt u een programma waarmee u uw foto's organiseert en beheert, zoals XnView of Faststone Image Viewer, dan kunt u ook daarvandaan een foto naar de bewerker van Elements slepen.

5. Belichting verbeteren

We kijken eerst of het nodig is om de belichting van de foto aan te passen. Doorgaans klopt de belichting prima als de foto op een zonnige dag is gemaakt terwijl het licht (schuin) van achteren komt. Bij tegenlicht, op bewolkte dagen en binnenshuis kan er vaak nog veel aan de belichting verbeterd worden. Bekijk eerst of de foto in zijn totaliteit te licht of te donker is. Dat kan vervolgens op twee manieren verbeterd worden. Eerst de snelste manier. Kies Verbeteren / Belichting aanpassen / Helderheid/contrast. Met de schuifregelaar Helderheid is het vervolgens simpel om de foto lichter of donkerder te maken. Het is handig om het vinkje bij Voorbeeld aan te hebben staan, dan ziet u direct het effect in de foto. Wilt u het verschil tussen voor en na de bewerking zien, vink het hokje dan afwisselend aan en weer uit.

©PXimport

De helderheid en het contrast aanpassen gaat erg makkelijk.

6. Helderheid en contrast

Een zwart voorwerp op een foto, hoort echt zwart te zijn. Een wit voorwerp moet er ook echt wit uitzien. Helaas hebben camera's vaak moeite om beide kleuren goed op de foto te zetten. Een foto ziet er dan al snel grauw en mistroostig uit. Nadat u met de schuif Helderheid de foto hebt opgefrist, kunt u er in dat geval met het schuifje Contrast voor zorgen dat er meer pit in de foto komt. In plaats van alleen grijstinten, worden er dan meer helderheden tussen wit en zwart gebruikt. Het is wel belangrijk dat de foto natuurlijk blijft ogen. Zo heeft een landschap in de mist een lager contrast dan hetzelfde gebied gefotografeerd in de volle zon.

7. Meer grip met Niveaus

De tweede manier is minder snel, maar geeft wel een beter resultaat. Met Verbeteren / Belichting aanpassen / Niveaus bent u alle denkbare lichtsituaties de baas. Van belang zijn vooral de grote grafiek (het berglandschap) en de drie schuifjes (driehoekjes) eronder. De grafiek laat zien welke lichtwaarden er in uw foto zitten. Helemaal links staat voor zwart, uiterst rechts voor wit. Ertussenin zitten alle tussenwaarden. Het gaat hier niet om kleur, maar alleen om de helderheid. Als de grafiek aan de linker- of de rechterzijde niet uitslaat, maar plat op de bodem ligt, dan is dat een teken dat de foto sterk verbeterd kan worden.

©PXimport

Rechts ligt de grafiek op de bodem. Dit is een teken dat u de foto een stuk helderder kan maken.

8. Histogram

Als de grafiek zich voornamelijk op de linkerhelft bevindt, is dat een teken dat de foto erg donker is. Wanneer er veel zwarte en donkere tinten op de foto horen te staan, dan moet u er niets aan veranderen. Zwart moet immers zwart zijn. Het kan ook zijn dat de foto ten onrechte is onderbelicht, wanneer er voorwerpen op de foto staan die niet zo donker horen te zijn. Zit de grafiek vooral op de rechterhelft, dan is de foto juist erg licht. Dat is prima als er veel witte en lichte tonen waren op de plek waar u fotografeerde, maar het kan ook een teken zijn dat uw foto per ongeluk te licht is geworden (overbelicht). De grafiek zal er bij elke foto weer anders uitzien en hangt af van zowel de lichtomstandigheden als van wat u fotografeert.

9. Voet van de berg

Een over- of onderbelichte foto herstelt u door met de driehoekjes onder de grafiek te spelen. Het idee is dat u de lege gebieden links en rechts naast de grafiek buitenspel zet door op het witte of het zwarte driehoekje te klikken en dit met ingedrukte muisknop naar de voet van de berg te verplaatsen. U doet dat alleen aan de zijde waar de grafiek plat op de bodem ligt. In een foto is slechts plaats voor 256 helderheden. Hoe minder daarvan gebruikt worden, hoe lager het contrast is. Door de driehoekjes te verplaatsen, zorgt u ervoor dat de foto als het ware opnieuw belicht wordt en dat er zoveel mogelijk lichtwaarden ingezet worden. Mocht de foto daarna nog steeds te donker of te licht zijn, dan lost u dit op met het grijze schuifje in het midden.

©PXimport

Het rechter en het middelste driehoekje worden verschoven zodat de foto opfleurt.

10. Schaduwen en hooglichten

Vaak zal de belichting nu een stuk beter zijn, tenzij u in de foto extreem lichte of donkere delen hebt zitten. Dan kan het gebeuren dat één van beide nog een probleemgebied is. U kunt ze los van elkaar aanpakken via Verbeteren / Belichting aanpassen / Schaduwen/hooglichten. Met schuifregelaars kunt u nu de schaduwen lichter maken of de hooglichten donkerder. Houd wel in de gaten of er voldoende contrast blijft tussen de lichte en donkere tinten. Het gevaar met deze functie bestaat namelijk dat de foto contrastarm wordt en dat is niet de bedoeling.

©PXimport

De lichtste en donkerste delen van de foto kunt u afzonderlijk aanpakken met de functie Schaduwen/hooglichten.

11. Kleuren mooier maken

Foto's gemaakt in de zon hebben vaak heldere kleuren die er echt uitspringen. Bij bewolkt weer of regen zijn kleuren vaak flets, waardoor de foto er nog somberder uitziet. Via Verbeteren / Kleur aanpassen / Kleurtoon/verzadiging aanpassen maakt u de kleuren mooier en helderder. Schuif de regelaar Verzadiging een stukje naar rechts om de kleuren meer te benadrukken. Standaard worden alle kleuren aangepakt. Wilt u alleen een bepaalde kleur wijzigen, klik dan eerst op Origineel en kies vervolgens voor een van de kleuren, bijvoorbeeld rode tinten of blauwe tinten. Behalve kleuren benadrukken, kunt u ze ook temperen door het schuifje wat naar links te schuiven.

©PXimport

Kleuren extra verzadigen wordt vaak erg mooi gevonden.

12. Kleurzweem verwijderen

Onze ogen passen zich razendsnel aan verschillende lichtomstandigheden aan. Of we nu ergens in de zon staan of binnen bij lamplicht zitten te lezen, wij zien altijd ongeveer de juiste kleuren. Een camera heeft daar heel wat meer moeite mee. Maakt u binnenshuis een foto zonder de flitser te gebruiken, dan wordt de foto al snel gelig of oranje als er lampverlichting is. Maakt u foto's buiten in de schaduw, dan kan een foto een blauwe zweem krijgen. U tovert in dat geval de echte kleuren weer terug via Verbeteren / Kleur aanpassen / Kleurzweem verwijderen. Klik met het pipetje op iets in de foto waarvan u weet dat het zwart, wit of grijs hoort te zijn. Het kan zijn dat de blauwe zweem juist erger wordt. Zoek dan net zo lang naar een ander stukje tot u wel tevreden bent over de kleuren.

13. Rechtzetten en uitsnijden

Soms zien we pas op de foto dat de horizon niet recht loopt. Gelukkig is dat makkelijk te herstellen met het gereedschap Rechttrekken (sneltoets P). Sleep met ingedrukte muisknop een lijn in de foto langs iets waarvan u weet dat het horizontaal hoort te zijn. Dat is het gemakkelijkst als er een horizon in beeld is, of wanneer er een rij gebouwen of bomen staat waarvan u weet dat ze zich even ver van u bevonden. Staat de foto na het loslaten van de muisknop juist schuiner in plaats van recht, hef de bewerking dan op met Ctrl+Z en doe een nieuwe poging. Kiest u bovenin voor de canvasoptie Uitsnijden om achtergrond te verwijderen, dan wordt de foto na het roteren automatisch bijgesneden zodat er geen witte randen ontstaan.

©PXimport

De foto wordt rechtgezet en met de juiste instelling meteen op maat gesneden.

14. Huid en ogen

Als u een portretfoto hebt gemaakt, is het belangrijk dat de huidtinten goed zijn. We zien het namelijk meteen als de huid geen natuurlijke kleur heeft. Ook wilt u natuurlijk geen rode ogen hebben wanneer de flitser is gebruikt. U kunt de huidtinten aanpassen via Verbeteren / Kleur aanpassen / Huidskleur aanpassen. Klik vervolgens op een egaal stukje huid. Mocht het na enkele klikjes nog steeds niet goed zijn, klik dan eerst op Herstellen en waag daarna weer een nieuwe poging. Het kan bij bepaalde huidtypen nodig zijn de schuifregelaars te veranderen. Rode ogen weghalen is net zo gemakkelijk, en doet u met het gereedschap Rode ogen verwijderen (sneltoets Y). Klik gewoon in het rood van elk oog waarna de rode kleur als sneeuw voor de zon verdwijnt.

15. Retoucheren

Hebt u een mooie foto gemaakt, maar ontsiert een stopcontact de net geschilderde muur, of valt die muggenbult op het gezicht van uw model wel heel erg op? Dan is het moment aangebroken om de foto te retoucheren met het Snel retoucheerpenseel (sneltoets J). U herkent het gereedschap aan een pleister met een cirkel erop. Ziet u dat cirkeltje niet, druk dan nogmaals op sneltoets J. Klik of sleep over het plekje dat u kwijt wilt. Photoshop Elements gebruikt materiaal uit de omgeving om het onzichtbaar weg te poetsen. Het penseel brengt u op maat met de toetsen [ en ]. Schilder altijd tot iets over de randen van het voorwerp wat u kwijt wilt raken.

16. Uitsnijden

Gaat het u slechts om een deel van de foto, of bevindt zich langs de rand een storend object, dan is al het overbodige materiaal weg te snijden met het gereedschap Uitsnijden (sneltoets C). Sleep in de foto om aan te geven wat u wilt houden. Zodra u de muisknop loslaat, is de selectie nog aan te passen via de kleine vierkantjes in het kader. Klik binnen de selectie en houd de muisknop ingedrukt en u kunt het selectiekader vrij over de foto bewegen. U hoeft dus zeker niet in één keer exact het juiste gebied te selecteren, maar kunt het altijd nog verfijnen tot u helemaal tevreden bent. Klik daarna op het groene vinkje onder het kader.

©PXimport

Alles buiten het kader (het donkere gebied) zal worden weggesneden.

17. Nieuwe foto opslaan

Bent u tevreden over alle aanpassingen die u hebt gedaan, dan is het tijd om de foto te bewaren. Het beste slaat u het resultaat als een kopie op via Bestand / Opslaan als. Dan blijft de originele foto intact en kunt u die altijd nog als basis voor een nieuwe bewerking gebruiken. Het is niet verstandig een fotobestand telkens opnieuw aan te passen, omdat hierdoor de fotokwaliteit achteruit gaat. Om te voorkomen dat u het origineel per ongeluk overschrijft, kunt u ook eerst een kopie van de foto maken en die vervolgens in de fotobewerker openen.

18. PhotoPlus

Adobe Photoshop Elements is een heel compleet programma dat zijn werk goed doet, maar het is zeker niet de enige goede fotobewerker. PhotoPlus X5 van Serif is een voorbeeld van een goed alternatief met enorm veel mogelijkheden. Er zitten in dit programma zelfs opties in die niet in Photoshop Elements zitten, maar alleen in het veel duurdere Adobe Photoshop CS5 dat voor professionals bedoeld is. PhotoPlus is met een prijs van ongeveer 85 euro zo'n vijftien euro goedkoper dan Photoshop Elements. De prijs zegt natuurlijk niet alles, maar we kunnen helaas niet ingaan op alle voor- en nadelen van beide pakketten. Voor wat betreft de tips in dit artikel voldoen ze in ieder geval allebei uitstekend.

19. Picasa

Wilt u helemaal geen geld uitgegeven aan een fotobewerker, dan kunt u gebruikmaken van Googles Picasa. Het aantal bewerkingen is in dit programma beperkt, maar zal voor de meest voorkomende problemen vaak wel voldoende zijn, mits u geen al te hoge eisen stelt aan de mate van invloed die u op de bewerkingen hebt. Het programma is niet te vergelijken met Photoshop Elements of PhotoPlus en is meer bedoeld om foto's enigszins te verbeteren, zoals het optimaliseren van kleur en belichting of het toevoegen van leuke effecten, dan om ze ingrijpend te bewerken.

©PXimport

Picasa is een gratis alternatief voor simpele bewerkingen.

Camera MX

20. Bewerken met een smartphone

Steeds meer foto's worden met smartphones gemaakt. Erg handig, want die telefoon hebt u toch al bij u en zo kunt u onverwachte fotomomenten altijd vastleggen. Bijna niemand loopt continu met een echte camera op zak en veel mensen hebben die ook helemaal niet meer nodig, nu de kwaliteit van camerafoto's steeds beter wordt. Toch blijft de kwaliteit van dat soort foto's altijd achter op die van bijvoorbeeld een spiegelreflexcamera. Wanneer u een met uw telefoon gemaakte foto direct wilt delen via sociale websites of e-mail, is het handig als u een app op uw telefoon hebt staan waarmee u de foto meteen kunt verfraaien.

©PXimport

Camera MX is gratis en geschikt voor Android-toestellen.

21. Camera MX

Hebt u een Android-smartphone, dan is de kans groot dat er standaard al een fotobewerker op het toestel aanwezig is. Het hangt echter wel van het merk en het model telefoon af. U kunt sowieso aan de slag met de app Camera MX van Magix, die u gratis in Google Play kunt ophalen. Foto's zijn direct vanuit de app te maken en vervolgens naar uw smaak aan te passen, maar wij kiezen ervoor om een foto te bewerken die we al eerder gemaakt hebben. Dat kan door op het hoofdscherm van de app te kiezen voor Media Manager. Alle fotomappen op de telefoon verschijnen, zodat u alleen nog maar een map en daarna de foto hoeft uit te kiezen. Zodra u een foto geselecteerd hebt, tikt u op het pictogram met het penseel (tweede pictogram). Er verschijnen een aantal opties in beeld waaruit u een keuze kunt maken.

©PXimport

Camera MX heeft voldoende gereedschappen om een foto op smaak te brengen.

22. Witbalans en horizon

Druk in Camera MX bijvoorbeeld op Witbalans en breng met uw vinger het pipetje naar iets wat wit, zwart of grijs hoort te zijn. U ziet de kleuren in de foto meteen veranderen. Als u niet goed kunt zien of u het pipetje op de goede plaats hebt gezet, kunt u in het vierkantje linksboven kijken, die vergroot het stuk waar u het pipetje neerzet, zodat u precies kunt zien of u goed zit. Met deze app kunt u ook een scheve foto rechtzetten (Horizoncorrectie) of een andere uitsnede (Knippen) maken. Tik na een aanpassing altijd op het vinkje om de wijziging te behouden.

©PXimport

Tik op de grote knop met het vinkje om uw wijzigingen op te slaan.

23. Kleuren en contrast

Is uw foto te rood of te blauw, dan brengt u de juiste balans aan via Kleurtemperatuur. U kunt dit ook gebruiken om een foto expres koeler (meer blauw) of juist extra warm (meer oranje) te maken, of zelfs een creatieve kleurzweem te geven. Met Helderheid past u de belichting aan en met Verzadiging laat u de kleuren meer spreken of maakt u ze juist ingetogener. Contrast gebruikt u om lichte en donkere gebieden extra te benadrukken of om de foto af te vlakken.

24. Bewerkingen stapelen

U kunt met Camera MX meerdere aanpassingen achter elkaar in een foto aanbrengen. Na elke bewerking springt u automatisch terug naar het weergavescherm van de foto. Daar kunt u dan opnieuw op het pictogram met het penseel tikken voor een nieuwe bewerking. Zodra u helemaal klaar bent, tikt u op de grote knop met het vinkje om alle wijzigingen in één keer op te slaan. U kunt hierbij het origineel overschrijven, maar dat raden wij af. Kies er liever voor om een kopie van de foto op te slaan.

25. Photoshop Express

Op zowel een Apple iPhone als een smartphone met Android kunt u foto's verbeteren met het gratis Adobe Photoshop Express. U kunt een foto meteen vanuit de app maken, maar ook bestaande foto's aanpassen. Zodra u een foto bewerkt, verschijnt een rijtje van vier pictogrammen in beeld. Met het eerste pictogram kunt u naast het maken van een uitsnede, ook een scheve foto rechtzetten. Ernaast vind u een pictogram waarmee onder meer de belichting, verzadiging en het contrast is aan te passen door met een vinger over het scherm te strijken.

©PXimport

Ook Photoshop Express biedt genoeg basisgereedschappen om foto's op te knappen.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.