Wil je echt serieus aan de slag met geluidsopnamen op je iPhone of iPad, dan is een professionele audiorecorder noodzakelijk. Zoals Ferrite. Niet de goedkoopste (in de betaalversie), maar onmisbaar voor wie voor werk of studie hoogwaardige opnamen én montages wil maken. Draai er o.a. je eigen documentaire of podcast mee in elkaar.

Voor de allerbeste geluidskwaliteit als het gaat om interviews en dergelijke is in elk geval een goede microfoon nodig. Hoe goed de microfoons in de huidige generaties iPad en iPhone ook zijn, ze halen het niet bij (bijvoorbeeld) een goede handmicrofoon. Er zijn verschillende oplossingen, Bluetooth of – altijd beter – bekabeld en geschikt voor de Lightning-poort van je telefoon. Gebruikers van de recentere iPad (Pro’s) hebben meer keuze dankzij USB-C. 

Plan B is gebruik maken van een externe analoog-digitaal-converter (ofwel een USB audio-interface; mogelijk heb je een USB-C naar USB of Lightning-naar-USB-verloopje nodig). Die zijn er in verschillende soorten en maten, van bijvoorbeeld Behringer of Roland. 

Ze zijn vooral handig voor stationair gebruik (vanwege de afmetingen), maar bieden als extra dat ingangsvolume eenvoudig regelbaar is op het apparaat zelf, terwijl ook professionele XLR-microfoons ondersteund worden. Perfect voor studio (op locatie)-gesprekken bijvoorbeeld.

Ferrite gratis of Pro

Ferrite is een voor dit soort doeleinden gemaakte app. In de volledige versie betaal je er wel een bedrag van net geen €30 voor, maar de mogelijkheden maken die prijs snel goed. Het is niet alleen een geluidsrecorder, maar ook een uitgebreide (multitrack) editor. 

Wil je geen geld betalen, dan kan dat ook. In de gratis versie zijn opnamen tot een lengte van 1 uur mogelijk, waarbij verder meer geavanceerde bewerkingsmogelijkheden ontbreken. Maar voor bijvoorbeeld studiedoeleinden kan ook de kosteloze variant zonder meer genoeg zijn, kwestie van gewoon eens uitproberen!

©PXimport

Opnamevolume aanpassen

In dit voorbeeld gaan we simpelweg aan de slag met de in een iPad ingebouwde microfoons, om even een snelle indruk van de mogelijkheden te geven. Voordeeltje daarvan: je kunt nu stereo-opnamen maken. Centrale spil is de opname-volumeregelaar in de vorm van een cirkeltje. Dat vind je rechtsonder het centraal geplaatste microfoonknopje.

Tik erop en veeg naar links of rechts om het niveau aan te passen. Het opnamevolume regel je zo, dat het net onder ’t rode gebied van de VU-meters qua uitslag blijft. Voor de oude rotten: digitale opnames werken niet als cassettes of tapes, waarbij je – afhankelijk van soort tape, recorder en fingerspitzengefühl – vaak beter net wat in het rood kon uitsturen. 

Rood in de digitale wereld betekent simpelweg oversturing en daardoor ontstane vervelende en ‘harde’ vervorming. Klik vervolgens op de microfoon om een opname te starten. Klaar? Tik dan op de stop-knop.

©PXimport

Audio bewerken

Om een opname direct te bewerken tik op klik je op de bewerkingsknop (meest linkse) op de knoppenbalk. Je ziet nu de opname als (in elkaar gedrukte) golfvorm. Een opname inkorten doe je door het begin- of eindpunt naar de gewenste plek(ken) te slepen. 

Met de kleine driehoekjes bovenaan de golfvorm kun je een fade-in en fade-oud van het betreffende blok instellen. Handig, want daarmee voorkom je tikken in gesneden fragmenten. Inzoomen op de golfvorm kan via een horizontale spreidbeweging met twee vingers.

Een krachtige optie is Split. Veeg simpelweg van boven naar beneden op het gewenste splitspunt, net alsof je een plak worst afsnijdt. Zoom eventueel in om het precieze punt te vinden.

©PXimport

Wil je een fragment in een opname verwijderen, dan splits je op het begin- en eindpunt van het ongewenste deel. Tik dan op het geïsoleerde blokje en dan in het verschenen menu op Delete. Aansluitend verwijder je desgewenst het nu ontstane ‘gat’ door op Ripple Delete te tikken. Of je sleept de overgebleven blokken naar een andere positie. 

Je kunt eventueel ook gebruik maken van meerdere tracks; een nieuwe, lege, track maak je door op de +-knop rechtsonder de golfvorm te tikken. Voordeel van de multitrack-werkwijze is dat je overzicht kunt houden door bijvoorbeeld de interviewer en geïnterviewde elk een eigen spoor te geven.

Bestandsformaten en codecs

Als je klaar bent met bewerken, klik je op de knop linksonder in beeld. Je keert dan terug in de overgangsweergave. Om een opname te delen, tik je op de deelknop bij een opname in de opnamenlijst. De gebruikelijke opties verschijnen nu, zo behoort bewaren als bestand tot de mogelijkheden. 

In welk bestandsformaat – gecomprimeerd of ongecomprimeerd en volgens welke codec – wordt opgenomen en (of) geëxporteerd bepaal je door in het hoofdpaneel van de app op de moersleutel rechtsboven in beeld te tikken. Tik op Settings en dan Recording. 

Lossless levert altijd de beste geluidskwaliteit en het beste uitgangspunt voor bewerken op, maar het kost wel (beduidend) meer opslagruimte. Voor professioneel gebruik en (of) verdere bewerking is dit toch echt de enige juiste keuze.

©PXimport

Qua exporteerformaat tref je de benodigde formaten aan onder de moersleutel, Settings en de kop SHARING FORMAT. Ook hier geldt weer dat lossless natuurlijk het beste is. Maar als je onderweg bent en snel via een mobiele dataverbinding je werk moet doorzenden is comprimeren ook een praktische optie. 

Per formaat zijn kwaliteitsinstellingen beschikbaar; kies in principe voor de hoogst mogelijke bitrates om kwaliteitsverlies zoveel mogelijk te voorkomen. Ben je een pro die werkt in opdracht van bijvoorbeeld een radiostudio dan is en blijft verliesvrij de beste optie. Bovendien geef je dan de ontvanger nog de kans om eventueel nog wat te editen indien de wens daartoe bestaat.

Veel mogelijkheden

Ferrite beschikt over nog veel meer opties en mogelijkheden, waaronder filteren via in- en externe filters (en filter-apps). Het is een zeer compleet geheel waarmee je kant-en-klare producties kunt maken zonder ooit achter een ‘echte’ computer te hoeven zitten. Waarbij vanzelfsprekend geldt dat het ruimer bemeten scherm van een iPad een stuk prettiger werkt.

Niets staat je echter in de weg om een opname op je iPhone te maken en die later te bewerken op de iPad. De app gaat bovendien beduidend verder dan de standaard dictafoon van iOS en iPad. Hoewel tegenwoordig ook behoorlijk uitgebreid is en blijft dat een dictafoon.  Perfect voor interviews die niet voor uitzendingen op podcasts bedoeld zijn, zoals bijvoorbeeld een interview voor een werkstuk dat je later uittikt. 

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!