Wil je echt serieus aan de slag met geluidsopnamen op je iPhone of iPad, dan is een professionele audiorecorder noodzakelijk. Zoals Ferrite. Niet de goedkoopste (in de betaalversie), maar onmisbaar voor wie voor werk of studie hoogwaardige opnamen én montages wil maken. Draai er o.a. je eigen documentaire of podcast mee in elkaar.

Voor de allerbeste geluidskwaliteit als het gaat om interviews en dergelijke is in elk geval een goede microfoon nodig. Hoe goed de microfoons in de huidige generaties iPad en iPhone ook zijn, ze halen het niet bij (bijvoorbeeld) een goede handmicrofoon. Er zijn verschillende oplossingen, Bluetooth of – altijd beter – bekabeld en geschikt voor de Lightning-poort van je telefoon. Gebruikers van de recentere iPad (Pro’s) hebben meer keuze dankzij USB-C. 

Plan B is gebruik maken van een externe analoog-digitaal-converter (ofwel een USB audio-interface; mogelijk heb je een USB-C naar USB of Lightning-naar-USB-verloopje nodig). Die zijn er in verschillende soorten en maten, van bijvoorbeeld Behringer of Roland. 

Ze zijn vooral handig voor stationair gebruik (vanwege de afmetingen), maar bieden als extra dat ingangsvolume eenvoudig regelbaar is op het apparaat zelf, terwijl ook professionele XLR-microfoons ondersteund worden. Perfect voor studio (op locatie)-gesprekken bijvoorbeeld.

Ferrite gratis of Pro

Ferrite is een voor dit soort doeleinden gemaakte app. In de volledige versie betaal je er wel een bedrag van net geen €30 voor, maar de mogelijkheden maken die prijs snel goed. Het is niet alleen een geluidsrecorder, maar ook een uitgebreide (multitrack) editor. 

Wil je geen geld betalen, dan kan dat ook. In de gratis versie zijn opnamen tot een lengte van 1 uur mogelijk, waarbij verder meer geavanceerde bewerkingsmogelijkheden ontbreken. Maar voor bijvoorbeeld studiedoeleinden kan ook de kosteloze variant zonder meer genoeg zijn, kwestie van gewoon eens uitproberen!

©PXimport

Opnamevolume aanpassen

In dit voorbeeld gaan we simpelweg aan de slag met de in een iPad ingebouwde microfoons, om even een snelle indruk van de mogelijkheden te geven. Voordeeltje daarvan: je kunt nu stereo-opnamen maken. Centrale spil is de opname-volumeregelaar in de vorm van een cirkeltje. Dat vind je rechtsonder het centraal geplaatste microfoonknopje.

Tik erop en veeg naar links of rechts om het niveau aan te passen. Het opnamevolume regel je zo, dat het net onder ’t rode gebied van de VU-meters qua uitslag blijft. Voor de oude rotten: digitale opnames werken niet als cassettes of tapes, waarbij je – afhankelijk van soort tape, recorder en fingerspitzengefühl – vaak beter net wat in het rood kon uitsturen. 

Rood in de digitale wereld betekent simpelweg oversturing en daardoor ontstane vervelende en ‘harde’ vervorming. Klik vervolgens op de microfoon om een opname te starten. Klaar? Tik dan op de stop-knop.

©PXimport

Audio bewerken

Om een opname direct te bewerken tik op klik je op de bewerkingsknop (meest linkse) op de knoppenbalk. Je ziet nu de opname als (in elkaar gedrukte) golfvorm. Een opname inkorten doe je door het begin- of eindpunt naar de gewenste plek(ken) te slepen. 

Met de kleine driehoekjes bovenaan de golfvorm kun je een fade-in en fade-oud van het betreffende blok instellen. Handig, want daarmee voorkom je tikken in gesneden fragmenten. Inzoomen op de golfvorm kan via een horizontale spreidbeweging met twee vingers.

Een krachtige optie is Split. Veeg simpelweg van boven naar beneden op het gewenste splitspunt, net alsof je een plak worst afsnijdt. Zoom eventueel in om het precieze punt te vinden.

©PXimport

Wil je een fragment in een opname verwijderen, dan splits je op het begin- en eindpunt van het ongewenste deel. Tik dan op het geïsoleerde blokje en dan in het verschenen menu op Delete. Aansluitend verwijder je desgewenst het nu ontstane ‘gat’ door op Ripple Delete te tikken. Of je sleept de overgebleven blokken naar een andere positie. 

Je kunt eventueel ook gebruik maken van meerdere tracks; een nieuwe, lege, track maak je door op de +-knop rechtsonder de golfvorm te tikken. Voordeel van de multitrack-werkwijze is dat je overzicht kunt houden door bijvoorbeeld de interviewer en geïnterviewde elk een eigen spoor te geven.

Bestandsformaten en codecs

Als je klaar bent met bewerken, klik je op de knop linksonder in beeld. Je keert dan terug in de overgangsweergave. Om een opname te delen, tik je op de deelknop bij een opname in de opnamenlijst. De gebruikelijke opties verschijnen nu, zo behoort bewaren als bestand tot de mogelijkheden. 

In welk bestandsformaat – gecomprimeerd of ongecomprimeerd en volgens welke codec – wordt opgenomen en (of) geëxporteerd bepaal je door in het hoofdpaneel van de app op de moersleutel rechtsboven in beeld te tikken. Tik op Settings en dan Recording. 

Lossless levert altijd de beste geluidskwaliteit en het beste uitgangspunt voor bewerken op, maar het kost wel (beduidend) meer opslagruimte. Voor professioneel gebruik en (of) verdere bewerking is dit toch echt de enige juiste keuze.

©PXimport

Qua exporteerformaat tref je de benodigde formaten aan onder de moersleutel, Settings en de kop SHARING FORMAT. Ook hier geldt weer dat lossless natuurlijk het beste is. Maar als je onderweg bent en snel via een mobiele dataverbinding je werk moet doorzenden is comprimeren ook een praktische optie. 

Per formaat zijn kwaliteitsinstellingen beschikbaar; kies in principe voor de hoogst mogelijke bitrates om kwaliteitsverlies zoveel mogelijk te voorkomen. Ben je een pro die werkt in opdracht van bijvoorbeeld een radiostudio dan is en blijft verliesvrij de beste optie. Bovendien geef je dan de ontvanger nog de kans om eventueel nog wat te editen indien de wens daartoe bestaat.

Veel mogelijkheden

Ferrite beschikt over nog veel meer opties en mogelijkheden, waaronder filteren via in- en externe filters (en filter-apps). Het is een zeer compleet geheel waarmee je kant-en-klare producties kunt maken zonder ooit achter een ‘echte’ computer te hoeven zitten. Waarbij vanzelfsprekend geldt dat het ruimer bemeten scherm van een iPad een stuk prettiger werkt.

Niets staat je echter in de weg om een opname op je iPhone te maken en die later te bewerken op de iPad. De app gaat bovendien beduidend verder dan de standaard dictafoon van iOS en iPad. Hoewel tegenwoordig ook behoorlijk uitgebreid is en blijft dat een dictafoon.  Perfect voor interviews die niet voor uitzendingen op podcasts bedoeld zijn, zoals bijvoorbeeld een interview voor een werkstuk dat je later uittikt. 

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.