Alles over de juiste codecs installeren

Compressie gebeurt met behulp van speciale software, codecs genoemd. Die term komt volgens sommigen van compressie-decompressie, en volgens anderen van codering-decodering. Bekende ‘lossy’ audiocodecs (hierbij gaat de kwaliteit van het geluid iets omlaag) zijn bijvoorbeeld mp3, wma, ogg en aac. Er bestaat ook zoiets als ‘losless’, dus verliesloze compressie, zoals flac, alac en ape, en er zijn zelfs codecs die helemaal niet comprimeren, zoals pcm in wav-bestanden.

Ook bij video bestaan er zowel verliesgevende als verliesloze codecs: een uitgebreid overzicht van alle codecs vind je op Wikipedia. Om een audio- of videobestand af te kunnen spelen dient je mediaspeler wel met de gebruikte codecs overweg te kunnen. De gratis opensource-mediaplayer VLC-player staat erom bekend een rijkgevuld arsenaal aan codecs te hebben ingebouwd. Windows Media Player is wat dat betreft minder goed voorzien.

Welke codec?

Het gratis MediaInfo kan je vertellen welke codecs een audio- of videobestand precies bevat. Na een eenmalige installatie, waarbij je een vinkje plaatst bij Shell-extensie […], volstaat het voortaan om met de rechtermuisknop op het mediabestand te klikken en MediaInfo te selecteren om alle informatie te zien.

Audiocompressie

Wanneer multimediabestanden gecomprimeerd worden, dan is het wellicht niet zo erg als die daardoor iets aan kwaliteit inboeten: met enkele bescheiden artefacten in video of een iets minder vol geluid valt nog wel te leven. Bepaalde informatie wordt weggelaten - die trouwens vervolgens ook niet meer terug te halen is -, en dat impliceert altijd wel een zeker kwaliteitsverlies.

Om dat verlies aan kwaliteit zoveel mogelijk te beperken laten codecs doorgaans vooral de frequenties weg die het menselijke oor toch niet kan opvangen (psychoakoestiek). Hieronder vind je een audiotest die dat mooi illustreert, met geluid tussen 20 Hz en 20 kHz.

Komt daarbij dat geluiden met een hoge frequentie (15 kHz en hoger) vaak lastig te horen zijn wanneer ze vergezeld gaan van luidere geluiden met een lagere frequentie. Codecs maken in dit geval vaak gebruik van ‘masking’ (maskeren) door het geluid met de hoge frequentie slim weg te laten.

Bij The Ghost In The MP3 vind je de testresultaten van een interessante studie. Je treft hier onder meer een audiosample aan van “Tom’s Diner” (Suzanne Vega) met de geluiden die door een 128 kbps-mp3-bestand werden weggefilterd (zie example 8) uit het ongecomprimeerde origineel (zie example 6).

Codecpack installeren

We zeiden het al: je mediaspeler of apparaat moet met de gebruikte codecs overweg kunnen om de audio of video af te kunnen spelen. Soms kan een update van de software of firmware soelaas brengen, of je installeert de benodigde codecs met behulp van een codecpack, zoals K-Lite. Op Codec Guide zie je wat de diverse versies (Basic, Standard, Full, Mega) van K-Lite precies bevatten; je beslist zelf welke decoders je mee installeert.

Houd er wel rekening mee dat VLC Player niet overweg kan met dit codec-pack; eventueel kies je dan voor de Standard-editie die een geschikte speler (MPC-HC) meelevert. Lukt het je maar niet om een video of audio aan de praat te krijgen, dan is er altijd nog de mogelijkheid om een mediabestand te converteren of te transcoderen. Anders gezegd: andere codec(s) gebruiken en/of omzetten naar een ander containerformaat (lees: met een andere bestandsextensie).

Video converteren met Handbrake

Wat gratis videotranscoders betreft, komt Handbrake in het vizier. Het gaat om advertentievrije, opensource-freeware met heel wat gedetailleerde opties. De tool is zowel beschikbaar voor Windows (64 bit), macOS als Linux, maar is niet de snelste in de klas.

Bij het opstarten kun je kiezen tussen een complete Folder of een enkele File. Je kunt uit talrijke ‘presets’ kiezen, maar je kunt ook zelf alle parameters instellen. Op het tabblad Summary stelt je het gewenste Format alias de container in (MKV of MP4), waarna je op het tabblad Video en Audio respectievelijk de video- en audiocodecs aanduidt. Afhankelijk van je keuze vind je hier nog bijkomende opties terug als Framerate (FPS), Quality en Avg bitrate. Je krijgt bijkomende feedback wanneer je de muisaanwijzer even boven zo’n optie houdt.

Klik Preview, Live Preview om het resultaat (na de voorlopige transcodering) op basis van je instellingen te bekijken en te beluisteren. Via Browse leg je de doellocatie vast en met Start Encode start je de definitieve (trans)codering.

Audio converteren metVSDC Free Audio Converter

Ook voor audiobestanden bestaan tenslotte heel wat converters. Eén van de betere, gratis tools is VSCD Free Audio Converter. Let er wel op dat je tijdens de installatie geen ongewenste extra’s installeert.

Je haalt eerst alle gewenste audiobestanden op, je legt de doellocatie vast en vervolgens geef je het beoogde audioformaat aan: mp3, wma, aac, m4a, amr, ogg, au, aiff of wav – keuze genoeg dus. Er komen nu automatisch een aantal profielen (presets) beschikbaar met kwaliteitsindicaties als Highest, High, Normal, Least en Mobile. 

Je hoeft deze echter niet te gebruiken; via de knop Edit profiles kunt je je eigen profielen toevoegen gebaseerd op allerlei opties, zoals Audio bitrate, Frequency en Channels. Heb je eenmaal het gewenste profiel gekozen, dan start je de conversie door op Convert files te klikken.