ID.nl logo
Huis

Alles wat je nodig hebt voor het streamen van audio

Muziek draai je tegenwoordig niet meer vanaf een cd. Je hebt een abonnement op een streaming audiodienst en speelt inhoud draadloos vanaf je smartphone naar je versterker. Uiteraard heb je hiervoor wel de juiste apparatuur nodig. In dit artikel lees je hoe streaming audio werkt, welke diensten je hiervoor kunt gebruiken en wat de beste apparatuur hiervoor is.

Tip 01: Streaming audio

Streamen betekent dat je inhoud van je pc, smartphone of tablet draadloos naar een ontvanger stuurt. Zo’n ontvanger kan een versterker zijn, maar ook een tv of speciaal apparaat dat je aan een luidspreker hangt. Er zijn meerdere protocollen beschikbaar om muziek te streamen en vaak zijn deze protocollen niet compatibel met elkaar. Deze draadloze protocollen kunnen op verschillende manieren naar ontvangende apparaten gestuurd worden, het meest gebruikelijk is dat het via wifi of bluetooth gebeurt.

Zonder goede apps is streaming audio echter niet compleet. Je moet beschikken over een grote collectie audiobestanden op je harde schijf, of een abonnement hebben op een streaming muziekdienst om het meeste uit het streamen van muziek te halen. Spotify is de bekendste streaming muziekdienst, maar ook diensten als Deezer, Apple Music, Tidal en Google Play Music hebben veel gebruikers. Elke app heeft een vergelijkbare database, maar er zitten kleine verschillen in. Ook de afspeelkwaliteit kan per dienst of aangeboden abonnement verschillen. Op alle hier genoemde overwegingen gaan we in deze checklist dieper in.

©PXimport

Stream naar een versterker, tv of speciaal apparaatje dat je aan een luidspreker hangt

-

Tip 02: Wifi of bluetooth

Of je streamt via wifi of bluetooth, hangt sterk af van je wensen. Wil je alleen in je huis streamen, dan is wifi meestal de beste optie, omdat het stabiel is en een veel groter bereik heeft dan bluetooth. Voor bluetooth moeten het zendende en ontvangende apparaat zich in de buurt van elkaar bevinden. Muren en ramen beïnvloeden het bereik in grote mate en bluetooth-apparaten moet je voor gebruik koppelen. Dat werkt als volgt. Op je iPhone of iPad zet je bluetooth aan via Instellingen / Bluetooth en tik je op een apparaat dat in de lijst wordt getoond. Als de apparaten met elkaar zijn gekoppeld, kun je muziek van je iPhone naar het ontvangende apparaat zenden. Op een Android-toestel vind je het bluetooth-menu bij Instellingen / Netwerken / Bluetooth, het koppelen werkt hetzelfde.

Wifi heeft een veel groter bereik en je hoeft apparaten niet met elkaar te koppelen. Je zorgt er simpelweg voor dat beide apparaten op hetzelfde netwerk zijn aangesloten, waarna je muziek van het ene naar het andere apparaat kunt streamen. Wil je buitenshuis muziek van je smartphone naar een mobiele luidspreker streamen, dan gaat dit via bluetooth, aangezien je hier in de meeste gevallen geen wifi-netwerk tot je beschikking hebt en bij de speaker in de buurt blijft. In de volgende tips bespreken we eerst de wifi-mogelijkheden, in tip 7 gaan we verder op bluetooth in.

Tip 03: Goedkoop streamen

Verreweg de goedkoopste oplossingen komen van twee grote bekende spelers: Apple en Google. Apple heeft het AirPlay-protocol, Google noemt zijn protocol Cast. In beide gevallen koop je een speciaal apparaat dat je via aan je bestaande audioapparatuur hangt. Je streamt vanaf je smartphone via wifi het signaal naar het AirPlay- of Chromecast-apparaat, die het vervolgens doorgeeft aan bijvoorbeeld een luidspreker, versterker of tv. Deze opties zijn helaas niet compatibel met elkaar: je kunt geen AirPlay-signaal naar een Google Cast-apparaat streamen. Over AirPlay in tip 4 meer en over Cast in tip 5.

Een andere naam die je veel ziet, is Spotify Connect. Dit is een protocol waarmee je muziek van je ene naar je andere Spotify-apparaat kunt sturen. Als je op je smartphone bent ingelogd op Spotify kun je bijvoorbeeld de audio naar je pc met Spotify sturen. Je hebt voor Spotify Connect wel een Premium-abonnement nodig. Spotify Connect werkt overigens niet alleen op je pc, smartphone of tablet, ook sommige luidsprekers ondersteunen tegenwoordig Spotify Connect. Het signaal verstuur je via je wifi-netwerk. 

©PXimport

AirPlay, Google Cast en Spotify Connect zijn helaas niet compatibel met elkaar

-

Tip 04: AirPlay

Maar voor welke van deze opties moet je nu kiezen? We bespreken AirPlay en Google Cast apart. AirPlay is de beste optie als je veel Apple-producten in huis hebt. Je hoeft geen extra software te installeren, want AirPlay wordt standaard ondersteund door je iPhone, iPad en Mac. Om muziek naar een versterker of luidspreker te streamen, heb je een AirPort Express nodig. Dit is een wit kastje dat je op je wifi-netwerk aansluit. Aan de achterkant vind je een minijack-aansluiting waarmee je via een kabel een verbinding naar je versterker of luidspreker trekt.

Op je iPhone veeg je nu naar boven om het grijze bedieningspaneel tevoorschijn te toveren. Het tweede tabblad heet Muziek en onderaan selecteer je de AirPort Express. Alle audio van je iPhone wordt nu naar de AirPort Express gestuurd, dit betekent ook dat berichtgeving van apps doorgestuurd wordt. Wil je alleen audio van specifieke apps streamen, dan doe je dit vanuit de app zelf. In Spotify tik je bijvoorbeeld op Apparaten beschikbaar. Als er AirPlay-compatibele apparaten in je wifi-netwerk zijn te vinden, zie je deze nu gelijk in de lijst en kun je er muziek naar streamen. Een andere optie is om een tweedehands Apple TV aan te schaffen. De nieuwste Apple TV heeft geen audio-uitgang meer, oudere modellen hebben dit wel. Naast audio kan dit apparaat ook beeld ontvangen van je iPhone, iPad of Mac. De Apple TV sluit je via een hdmi-kabel aan op je televisie, de digitale audio-uitgang sluit je via een toslink-kabel aan op je versterker met digitale ingang. Een audiokabel wordt bij beide apparaten niet meegeleverd overigens. Streamen via AirPlay kan overigens ook via Windows, maar alleen vanuit iTunes.

©PXimport

Tip 05: Chromecast

Google heeft een gelijksoortig systeem, genaamd Cast. De normale Chromecast sluit je via een hdmi-kabel op je tv aan, maar de Chromecast Audio is speciaal gemaakt voor het streamen van muziek. De Chromecast Audio heeft twee aansluitingen, met de meegeleverde minijack-kabel sluit je het apparaat aan op een luidspreker of op de aux-ingang van je versterker. Als je versterker een tulp-aansluiting heeft, moet je even een minijack-naar-tulp-kabel aanschaffen. Aan de andere kant heeft de Chromecast een usb-aansluiting, met de meegeleverde usb-kabel en stekker sluit je het apparaatje aan op een stopcontact. Net als de AirPort Express verbind je de Chromecast Audio met je wifi-netwerk. Om muziek van je smartphone of tablet te kunnen streamen naar de Chromecast Audio, heb je de app Google Home nodig. Met deze app kun je meerdere Google-appaten configureren en beheren. Het grote voordeel van de Chromecast Audio is dat het zowel door Android- als iOS-apparaten aan te sturen is, en dat het een goedkope optie is.

©PXimport

Tip 06: Multiroom

Een ander voordeel van de Chromecast Audio ten opzichte van de AirPort Express is dat je de Chromecast Audio in kunt zetten voor multiroom-audio. In de app combineer je twee Chromecast Audio-apparaten tot één virtueel apparaat. Heb je dus een Chromecast Audio aan je geluidssysteem bij je televisie hangen en eentje in je keuken, dan kun je naar beide apparaten tegelijk streamen. Dit doe je door in de app Google Home op het blauwe icoontje te tikken en achter een apparaat in het lijstje voor Groep maken te kiezen. Selecteer minstens twee apparaten en geef onder Groepsnaam een goede naam aan.

Handig is om bijvoorbeeld de naam van de ruimtes waar de Chromecast Audio-apparaten zich bevinden, in de groepsnaam te verwerken. Heb je er één in de keuken en één in de woonkamer, dan noem je je groep bijvoorbeeld Woonkamer en Keuken. Als je nu vanuit een app audio naar deze groep wilt sturen, zie je meteen de namen van de ruimtes waar het heen wordt gestreamd. Wil je alle inhoud van je smartphone naar een Chromecast streamen, dan kun je vanuit de Google Home-app op de drie streepjes tikken en kiezen voor Scherm/audio casten. Als je problemen ondervindt bij de weergave van audio in verschillende ruimtes, dan kun je een vertraging per apparaat aangeven. Dit doe je bij Instellingen / Geavanceerd / Correctie van groepvertraging.

Je kunt de Chromecast Audio inzetten voor multiroom-audio

-

Tip 07: Bluetooth

©PXimport

De hiervoor besproken mogelijkheden werken via wifi. Het alternatief is bluetooth, dat voor- en nadelen heeft. Zoals in tip 2 genoemd, moet je een smartphone of tablet eerst met je bluetooth-apparaat koppelen, en de apparaten mogen zich niet te ver weg van elkaar bevinden. Waar de geluidskwaliteit en stabiliteit in de beginjaren van bluetooth belabberd waren, is de technologie inmiddels bij versie 5 aanbeland en het bereik, de stabiliteit en geluidskwaliteit worden constant verbeterd.

Wil je audio direct naar een luidspreker streamen, dan heb je vaak te maken met luidsprekers die alleen bluetooth ondersteunen. En vrijwel alle moderne versterkers hebben bluetooth aan boord, daarom is het gemakkelijk om muziek te streamen via deze technologie. Wil je muziek draadloos van je smartphone of tablet naar je autoradio streamen? Dan gaat dit in de meeste gevallen ook via bluetooth. Sommige nieuwe auto’s ondersteunen CarPlay van Apple, dit is een manier om niet alleen muziek, maar ook het beeld en geluid van navigatie-apps over de interne boordcomputer en luidsprekers van je auto te laten klinken.

A2DP

Bluetooth is een verzamelnaam voor verschillende draadloze standaarden. Als er op de verpakking van een apparaat alleen een bluetooth-logo staat, betekent dit nog niet dat het apparaat geschikt is voor draadloze audio. Hiervoor moet je bluetooth-apparaat A2DP ondersteunen. Een andere naam voor A2DP is Advanced Audio Distribution Profile.

Direct naar een luidspreker streamen? Dan heb je vaak bluetooth nodig

-

Tip 08: Andere systemen

Tot zover de goedkopere oplossingen. Heb je iets meer geld te besteden, of ben je toch van plan nieuwe luidsprekers aan te schaffen, dan kun je ook in echte multiroom-systemen investeren. Sonos heeft een stabiel systeem met luidsprekers die je via apps voor iOS en Android kunt aansturen. Met Sonos kun je gemakkelijk muziek naar meerdere luidsprekers streamen, het nadeel is wel dat elke luidspreker minstens 200 euro kost en je dus heel wat geld moet uitgeven voor een echt multiroom-systeem. De luidsprekers van Sonos zijn overigens vochtbestendig en kun je dus prima in de badkamer plaatsen. Via de app combineer je twee Sonos-luidsprekers tot een stereopaar. Naast Sonos hebben ook onder andere Teufel en Denon goede systemen op de markt. Teufel verovert met de serie Raumfeld de huiskamer, Denon heeft de HEOS-serie om je van multiroom audio te voorzien.

Play-Fi is een redelijk nieuw alternatief en geschikt als je veel waarde hecht aan hoge kwaliteit audio. Je kunt ongecomprimeerde audioformaten zoals wav en aif via de lucht afspelen, iets wat met de andere protocollen niet lukt of slechts beperkt mogelijk is.

©PXimport

Tip 09: Apps

Elke streaming-muziek-app biedt verschillende abonnementen aan. In de meeste gevallen kost een volledig abonnement waarbij je ongelimiteerd muziek kunt streamen zo’n tien euro. Sommige aanbieders bieden daarnaast light-versies van hun abonnementen aan voor een gereduceerd bedrag. Bij zo’n abonnement heb je dan bijvoorbeeld niet de mogelijkheid om de mobiele app te gebruiken, maar kun je alleen muziek via de pc-versie luisteren.

Ook kan het zijn dat je met een gereduceerd abonnement muziek niet tijdelijk offline kan opslaan. Het offline opslaan van muziek is handig als je eens geen internetverbinding hebt en toch van je favoriete muziek wilt kunnen genieten. Overigens worden de liedjes niet als standaard mp3-bestanden op je apparaat opgeslagen, je kunt dus niet een bestand offline opslaan en vervolgens naar een ander systeem kopiëren.

Bijna alle populaire en moderne muziek is te vinden in de databases van de grote spelers, bij klassieke muziek en wereldmuziek kun je soms wel tevergeefs zoeken naar bepaalde dingen. Sommige grote artiesten zoals Taylor Swift hebben besloten om hun muziek niet voor streamingdiensten (of alleen voor sommige diensten) beschikbaar te stellen. Andere artiesten hebben een deal met een specifieke streamingdienst voor een bepaalde tijd, in die tijd is het nieuwe album niet via de andere streamingdiensten te beluisteren.

©PXimport

Welke streamingdienst?

Als je wilt weten wat precies de verschillen zijn tussen de bekende streaming-muziekdiensten, neem dan een kijkje op deze Wikipedia-pagina. Hier staat van elke beschikbare streamingdienst of het voor jouw systeem beschikbaar is, hoeveel liedjes er in de database staan en of de dienst onbetaalde abonnementen aanbiedt.

Kooptips

Om optimaal van je gestreamde muziek te kunnen genieten, is het belangrijk dat je over goede apparatuur beschikt. In dit overzicht vind je drie opties die je in je woonkamer kunt installeren.

Google Chromecast Audio

Prijs: € 39,- Googles oplossing voor het streamen van muziek is verreweg de goedkoopste. Het ronde apparaatje sluit je aan op je luidsprekers of versterker en via de app Google Home stream je muziek naar de Chromecast Audio. De app is zowel voor Android als iOS beschikbaar en dit maakt het een goede oplossing om met zo veel mogelijk apparaten muziek naar je luidsprekers te streamen. Met Chromecast Audio zijn ook multiroom-audio-oplossingen mogelijk, al hangt de kwaliteit sterk af van je wifi-netwerk en of er obstakels in de weg staan.

Apple AirPort Express

Prijs: € 109,- De AirPort Express is een stuk duurder dan de Chromecast Audio van Google, maar naast het streamen van audio kun je ook draadloos printen met een AirPort Express. Het apparaat kan bovendien middels een ethernetkabel aan je router worden verbonden. De AirPort Express heeft een minijack-aansluiting die als analoge en als digitale poort kan dienen. Een nadeel van het AirPlay-protocol is dat het vrijwel alleen op Apple-apparatuur werkt: Android- en pc-gebruikers hebben pech of moeten specifieke Apple-software zoals iTunes gebruiken.

©PXimport

Sonos PLAY:1

Prijs: € 229,- De goedkoopste luidspreker van Sonos is de Play:1. Voor 229 euro heb je een vochtbestendige luidspreker die je vanuit apps voor iOS of Android meteen kunt aansturen, je hebt geen andere apparatuur nodig. Het voordeel ten opzichte van AirPlay of Chromecast is dat je met Sonos ook lossless-formaten als flac kunt afspelen via je thuisnetwerk. Naast de PLAY:1 zijn er ook krachtigere luidsprekers op de markt; de PLAY:3 en PLAY:5.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.