Meestal merk je er in het begin weinig van als je Android-telefoon of -tablet is gehackt. Na verloop van tijd kunnen er echter toch dingen gaan opvallen. In dit artikel benoemen we vijf zaken waaraan je kunt merken dat je toestel mogelijk is gehackt.

Aangezien er ontelbaar veel smartphones in omloop zijn, is het een interessante markt voor kwaadwillende personen of bedrijven. Via de smartphones van onschuldige gebruikers kunnen zij data en geld aftroggelen, en als je niet oplet ben je zo een slachtoffer. Omdat het iedereen kan overkomen dat zijn of haar smartphone wordt gehackt (of wordt geïnfecteerd met malware), presenteren we vijf symptomen waaraan je kunt merken dat jouw toestel slachtoffer wordt gebruikt voor malafide praktijken.

Hoog batterijgebruik of korte accuduur

Een van de meest duidelijke eigenschappen waaraan je kunt merken dat er iets aan de hand is, is het feit dat de accu plotseling veel sneller leeg raakt of heel snel warm wordt. Natuurlijk worden smartphones van zichzelf weleens warm, dus dat hoeft niet direct te betekenen dat het zover is. Maar merk je dat dit opeens dagelijkse kost is, dan doe je er goed aan om actie te ondernemen. Via de batterij-instellingen van je telefoon kun je checken welke apps of onderdelen veel energie verbruiken. Op die manier kun je mogelijk de boosdoener achterhalen.

Je gaat hiervoor naar Instellingen > Batterij > Batterijgebruik. Staat daar een app tussen die je niet kent of vind je het vreemd dat een specifiek onderdeel hoog in de lijst staat, dan is het raak. Controleer of je de onbekende app in kwestie kunt afsluiten of verwijderen, en bekijk de komende dagen of het probleem dan is verholpen. Via Google Play Protect worden Android-smartphones veelal goed beschermd, dus de kans dat het gebeurt is klein, maar het is nooit helemáál uitgesloten.

©Wesley Akkerman | ID.nl

Vreemde apps op je Android

In het verlengde van wat we hierboven hebben aangehaald, kan het zijn dat er opeens apps op je Android-toestel staan die je zelf niet hebt geïnstalleerd. Het kan zijn dat je per ongeluk iets hebt geïnstalleerd omdat je op een foute link hebt getikt. Aangezien die apps vaak op de achtergrond flink wat energie verbruiken, merk je ze vanzelf op wanneer je naar de accu-instellingen gaat. Maar sommige malafide apps werken in het geniep en verbruiken derhalve minder energie, zodat ze minder snel opvallen.

Merk je toch dat er iets mis is met je telefoon of tablet, check dan de app-instellingen door naar Instellingen > Apps > Alle apps te gaan. Scrol door de lijst met beschikbare applicaties en verwijder alle apps die er verdacht uitzien. Het kan zijn dat er apps tussen staan die je niet kent; dat kunnen mogelijk systeem-apps zijn. Ook kom je mogelijk applicaties van een fabrikant tegen, die je helaas niet kunt verwijderen. Dat soort apps noemen we bloatware (dus geen malware) en zijn veelal onschadelijk.

Android verbruikt opeens veel data

Naast een hoog batterijgebruik kun je ook aan je dataverbruik zien dat er iets scheelt. Veel mensen hebben tegenwoordig een abonnement met onbeperkte data, waardoor ze daar niet zo veel op letten. En dat werkt dan weer in het voordeel van de hackers. Of je nou een beperkt abonnement hebt of niet, het kan geen kwaad om zo nu en dan eens je dataverbruik te checken. Daarvoor gaan we wederom naar de instellingen van je Android-toestel.

Nu zie je een lijst met apps die van je mobiele data gebruik hebben gemaakt. In principe kom je hier vaak apps tegen als Google Chrome, YouTube, Spotify en – als je het heel bont maakt – WhatsApp. Maar mocht er een app tussen staan die je niet kent of vertrouwt, of eentje die plotseling meerdere gigabytes per maand verbruikt, dan ben je mogelijk dus de pineut. Verwijder de app als je het niet vertrouwt (maar pas op dat het geen systeemapplicatie is).

©Wesley Akkerman | ID.nl

Ineens heb je last van pop-ups

Als je pop-ups op je Android-smartphone of -tablet tegenkomt, kan dat ook een teken van malware zijn. Sommige websites presenteren pop-ups – en hoe irritant die ook zijn, ze zijn meestal niet schadelijk (mits je een bekende en betrouwbare site bezoekt, uiteraard). Je moet pas gaan opletten als je die pop-ups tegenkomt als je iets buiten je browser aan het doen bent. Dat kan betekenen dat er dus ergens een app draait die dergelijke handelingen uitvoert.

Meestal zijn de pop-ups dreigend, verdacht en in een enkel geval overtuigend. Maar als er echt iets is waarvan je op de hoogte moet zijn, dan is daar een goede stelregel voor: dan verschijnt er geen willekeurige pop-up in beeld. Dan lees je dat op nieuwssites of binnen een notificatie van een nieuwsapp.

Malafide apps worden wel steeds slimmer vormgegeven, waardoor sommige pop-ups op slinkse wijze worden gepresenteerd. Wat je ook besluit, tik nooit op een melding als ‘virus verwijderen’ en geef ook nooit je persoonlijke gegevens of financiële gegevens op. Hoe overtuigend zo’n boodschap ook gebracht wordt!

Het Android-apparaat crasht steeds

Tot slot is het feit dat je Android-apparaat constant crasht een indicatie dat er iets mis is. Heb je een oud toestel met verouderde software, dan kan dat ook het probleem zijn. Maar nieuwe smartphones zouden niet mogen crashen. Het kan ook zijn dat het toestel ongebruikelijk langzaam aanvoelt of spontaan apps opent. Kortom, als je ongewoon gedrag bespeurt, kan malafide software daar de oorzaak van zijn. Gelukkig kun je ook in dit geval zelf een aantal dingen tegen doen.

Een goede tip is om het apparaat te scannen via Play Protect. Gebruik hier geen third-party apps voor, omdat je je dan blootstelt aan nieuwe gevaren. Helemaal als je daar apps voor downloadt die meer beloven dan ze waarmaken. Open hiervoor de Google Play-winkel en tik op je profielfoto. Tik vervolgens op Play Protect en daarna op de Scan-knop. Na afloop zie je of de systemen van Google iets oppikken of niet. Ze zijn redelijk up-to-date, dus daar kun je veelal op vertrouwen.

Tot slot: updaten of resetten

Mochten de bovenstaande tips niet helpen, dan heb je nog altijd twee opties tot je beschikking: updaten en resetten. Mogelijk verhelpt een gloednieuwe software-update of upgrade voor het besturingssysteem de problemen (indien die beschikbaar zijn). Het laatste redmiddel is om je Android terug te zetten naar de fabrieksinstellingen. Daar lees je in dit artikel alles over.

Hoewel koken op gas voorlopig nog mag, is duidelijk dat de toekomst elektrisch is. Veel mensen stappen nu al over op elektrisch koken – vaak in combinatie met inductie. Ben jij toe aan een nieuwe kookplaat of wil je van het gas af? Dan is het goed om te weten hoe je zo’n elektrische kookplaat aansluit, waar je op moet letten en wanneer je beter een professional kunt inschakelen.

Eén, twee of drie fasen: wat betekent dat?

In tegenstelling tot een gaskookplaat, die je simpelweg aan een gasaansluiting koppelt, is een elektrische kookplaat net iets technischer. Zo'n kookplaat kan worden aangesloten op één, twee of drie elektrische fasen. Welke van de drie je nodig hebt, hangt af van het vermogen van je kookplaat én van de aansluiting in je keuken.

Een 1-fase kookplaat is het eenvoudigst. Die werkt op een gewone stekker met twee pinnen, precies zoals je gewend bent van andere apparaten in huis. Deze modellen hebben een beperkt vermogen – maximaal 3680 watt – maar zijn vaak krachtig genoeg voor wie niet al te fanatiek kookt. Aansluiten is simpel: stekker erin en je kunt aan de slag.

Voor een 2-fase kookplaat heb je een zogenoemde perilex-stekker nodig, met vijf pinnen. Die zie je vooral bij iets krachtigere inductiekookplaten. Meestal worden dit soort kookplaten zonder stekker geleverd, en is het slim om een elektricien in te schakelen voor de installatie. Het benodigde vermogen ligt tussen de 3681 en 7360 watt.

Een 3-fase kookplaat vraagt nog meer stroom en werkt op krachtstroom. Ook hier gebruik je een perilex-stekker met vijf pinnen, maar je moet wel eerst controleren of je meterkast daar op is voorbereid. De aansluitwaarde ligt boven de 7360 watt en het is belangrijk dat de aansluiting klopt – anders werkt de kookplaat niet of loop je zelfs risico op overbelasting. Laat dit daarom bij voorkeur aan een vakman over.

©vectorizer88 - stock.adobe.com

Hoe weet je welke kookplaat bij je keuken past?

Wat je kunt aansluiten, hangt af van het type stopcontact in je keuken. Heb je een standaard wandcontactdoos met twee gaten? Dan past daar alleen een 1-fase kookplaat op. Die worden meestal geleverd met stekker en snoer, zodat je hem meteen kunt gebruiken.

Zie je een perilex-stopcontact (met vijf gaten)? Dan is je keuken in principe geschikt voor een 2- of 3-fase kookplaat. Alleen weet je dan nog niet of je meterkast daadwerkelijk drie fasen aankan. Dat kun je op twee manieren controleren: met een multimeter of door in je meterkast te kijken.

Zo check je de aansluiting met een multimeter

Heb je een multimeter in huis? Dan kun je precies meten hoeveel fasen je aansluiting ondersteunt. Teken op een papier het patroon van het perilex-stopcontact en noteer per gat wat je meet. Prik met één pin in het middelste gat (de aarde) en meet met de andere pin de overige vier. Krijg je twee keer 230 volt en twee keer 0? Dan heb je een 2-fase aansluiting. Meet je drie keer 230 volt en één keer 0? Dan is het een 3-fase aansluiting. Label de gaten met ‘L’ voor stroom en ‘N’ voor nul, zodat je straks precies weet wat waar hoort.

©Dmitriy

Geen multimeter? Kijk in de meterkast

Heb je geen meetapparatuur? Dan kun je in de meterkast zien hoeveel fasen er beschikbaar zijn. Bij een 2-fase aansluiting zie je twee gekoppelde groepen met een hendel ertussen. Zie je vier gekoppelde groepen? Dan is er krachtstroom aanwezig en kun je dus ook een 3-fase kookplaat aansluiten – mits het stopcontact daar geschikt voor is.

©auremar

Zelf een kookplaat aansluiten

Ga je zelf aan de slag? Dan is het belangrijk dat je weet wat je doet. Elektriciteit is geen speelgoed, dus bij twijfel: bel een vakman. Heb je een 1-fase kookplaat met powermanagement die je op een normaal stopcontact wilt aansluiten? Dan moet je deze eerst correct instellen.

Leg om te beginnen een stuk piepschuim onder de kookplaat, zodat je hem veilig kunt omdraaien zonder krassen of barsten. Plak daarna de afdichtband rondom het apparaat, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de glasrand. Begin aan de achterkant, zodat de naad niet in het zicht valt.

Open het aansluitcompartiment onder de kookplaat en controleer het aansluitschema dat daar staat. Gebruik de bijgeleverde bruggetjes om de juiste verbindingen te maken. Sluit het snoer aan: bruin op L, blauw op N en geelgroen op aarde. Zet het snoer vast met trekontlasting en sluit het klepje.

Draai nu de kookplaat weer om en steek de stekker in het stopcontact. Leg de kookplaat op z’n plek in het aanrechtblad. Houd de pauzeknop vijf seconden ingedrukt om het menu te openen. Zoek via de plusknop naar het onderdeel ‘PO’ (power) en stel het vermogen in op 3.7 in plaats van 7.4. Bevestig dit door de pauzeknop nog eens vijf seconden ingedrukt te houden. Je kookplaat is nu geschikt voor een standaard aansluiting.

Een 2-fase kookplaat aansluiten: zo werkt het

Heb je een 2-fase kookplaat? Dan moet je eerst bepalen welke kleur draad bij welk contact hoort. Meet het snoer door met een multimeter, op de piepstand of op de Ohm-stand. Noteer welke draad bij welke stekkerpin hoort en gebruik die info bij het aansluiten.

Open vervolgens het aansluitvak onder de kookplaat en kijk welk aansluitschema je moet gebruiken. L1 en L2 koppel je aan de juiste stroomdraden, 01 en 02 aan de juiste nuldraad. Maak de trekontlasting los, sluit de draden aan zoals je eerder hebt gemeten, en zet alles weer stevig vast.

Steek daarna de stekker in het stopcontact en plaats de kookplaat netjes in het blad. Dankzij de afdichtband blijft alles goed op z'n plek. Zet vervolgens de kookplaat aan en test of alle kookzones werken. Krijg je een foutmelding? Dan is er waarschijnlijk iets misgegaan bij het aansluiten. Geen foutmelding? Dan is je kookplaat klaar voor gebruik.

©S.Engels

Vooral in de zomer is het vaak raak: code geel of code oranje wegens onweer. Weet jij wat je wél en juist níet moet doen als er een onweersbui nadert? Thuis kun je veel risico's beperken, maar juist buitenshuis – en zeker op de camping – is het opletten geblazen. In dit artikel lees je hoe je jezelf en anderen beschermt, of je nu binnen, buiten of aan het kamperen bent.

Lees ook: Regen, regen en nog eens regen … zo voorkom je wateroverlast

Thuis tijdens onweer: veilig, maar niet zonder risico's

In huis ben je relatief goed beschermd tegen blikseminslag, zeker als het gebouw voorzien is van een goede bliksemafleider. Toch zijn er een paar voorzorgsmaatregelen die je serieus moet nemen. Gebruik bij onweer liever geen apparaten die verbonden zijn met het stroomnet of met leidingen. Denk aan de wasmachine, een vaste telefoon of een bedrade computer. Bliksem kiest daarbij meestal de makkelijkste route naar de grond, en dat zijn vaak metalen onderdelen in huis zoals koperdraden of waterleidingen.

Trek bij voorkeur de stekkers uit het stopcontact van kwetsbare apparatuur zoals computers, tv's of de router. Een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging biedt wel wat bescherming, maar niet bij een directe inslag. Ga liever ook niet douchen of in bad, want waterleidingen kunnen de elektrische spanning van een blikseminslag geleiden.

Ramen kun je gewoon dicht houden, en als je wilt kijken naar het natuurgeweld, doe dat dan vanaf een veilige plek binnenshuis. Zorg dat huisdieren binnen zijn en zet het alarmsysteem even uit als dat storingsgevoelig is bij blikseminslag.

Buiten bij onweer: voorkom dat je zelf bliksemafleider bent

Ben je onderweg of buiten als het begint te donderen, dan is het zaak om snel te handelen.

Onthoud: als je de bliksem ziet en binnen 10 seconden de donder hoort, zit je binnen de gevarenzone. Zoek dan zo snel mogelijk een veilige schuilplek.

De veiligste plek is een gebouw met muren en een dak – bijvoorbeeld een winkel, huis of station. Een auto met metalen carrosserie is ook een prima optie. Die werkt als een kooi van Faraday en geleidt de stroom om je heen in plaats van door je heen.

Vermijd tijdens onweer open velden zoals weilanden of sportterreinen, want daar ben je letterlijk het hoogste punt. Ook hooggelegen plekken zoals duinen of heuveltoppen vormen een risico. Zoek geen beschutting onder een boom die in z'n eentje op een veld staat – dat is juist een bliksemmagneet. Blijf verder uit de buurt van metalen objecten zoals hekken, masten of fietsen, en houd afstand van water – of dat nu een meer, sloot of zwembad is.

Kun je nergens heen? Maak jezelf dan zo klein mogelijk: hurk neer op je voetzolen, houd je voeten tegen elkaar en wikkel je armen om je knieën. Ga niet liggen; zo vergroot je je contactoppervlak met de grond, wat het risico op aardstroom vergroot.

©ID.nl

Kamperen met onweer: extra opletten in tent of caravan

Kamperen geeft een gevoel van vrijheid, maar bij onweer ben je juist extra kwetsbaar. Een tent biedt geen enkele bescherming tegen bliksem, hoe stevig het doek ook is. Het metalen frame vergroot het risico juist, vooral als je op een open veld kampeert of vlak bij een losse boom staat.

Als er onweer op komst is, zoek dan zo snel mogelijk een veilig onderkomen. Een stenen sanitairgebouw, de receptie of je auto bieden veel meer bescherming dan een tent. Zit je in een camper of caravan met een metalen buitenkant? Dan ben je redelijk veilig, mits je ramen en deuren gesloten houdt en geen contact maakt met metalen delen. Stacaravans met een houten of kunststof omhulsel bieden die bescherming niet: het klopt dat ze geen stroom geleiden, maar ze voeren die ook niet af. Daardoor kan een blikseminslag via leidingen of metalen onderdelen binnen alsnog gevaarlijk uitpakken. Tijdens onweer blijf je dus beter uit de buurt van dat soort constructies.

Laat ook je elektronische spullen niet in de tent of aan opladers zitten. Berg ze los op, zonder kabels of contact met de grond.

Staan er bomen op de camping? Zorg dat je tent daar niet direct onder staat. Bij inslag kunnen takken afbreken of kan de bliksem via de wortels naar de grond doorslaan. Ook op campings in de bergen of aan open water is het risico op blikseminslag extra hoog – check bij aankomst wat de aanbevolen schuilplaatsen zijn.

Tot slot: een goede voorbereiding helpt

Kijk altijd naar de weersvoorspelling voordat je op pad gaat. Veel weerapps geven een melding bij onweerskansen, vaak met een tijdsindicatie en locatie. Op de camping is het handig om bij aankomst al te weten waar je naartoe kunt bij slecht weer.

Zorg ook dat je zaklamp, powerbank en radio of noodaccu paraat hebt als je kampeert, voor het geval de stroom uitvalt. En vooral: blijf rustig. Onweer is gevaarlijk, maar met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen voorkom je ongelukken.