Zo maak je een buitenstopcontact
Een stopcontact in je tuin of buitenruimte kan erg praktisch zijn. Bijvoorbeeld om je elektrische grasmaaier in te prikken, of om je elektrische BBQ op aan te sluiten. Legio mogelijkheden en het aanleggen is niet per se moeilijk. Maar let wel op de veiligheid!
Op allerlei manieren kan een stopcontact bij je huis of in je tuin van pas komen. Denk aan het snoeien van een haag met een elektrische heggenschaar, of aansluiten van een fonteintje. In dit artikel lees je: Waarom je een stopcontact voor buiten moet kiezen | Hoe je de waterbestendigheid kunt checken | Alles over veilig boren | Hoe het zit met grondkabels.
Ook interessant: De multimeter: spannender dan je denkt!
Kies voor een voor buiten bedoeld stopcontact
Zoals je ongetwijfeld weet, zijn water en vocht geen al te beste combinatie met elektriciteit (en vooral niet de hoge netspanning). Je kunt onder geen enkele omstandigheid een standaard voor binnen bedoeld stopcontact gebruiken voor in de tuin. Dat is echt vragen om ellende en leidt onherroepelijk tot levensgevaarlijke situaties!
Kortom: investeer in een specifiek daarvoor bedoeld buitenstopcontact. Veelal gemaakt van grijze kunststof (al zijn er ook andere kleuren) en voorzien van een afdekklepje met veer. Heb je dat eenmaal in handen, dan wordt het tijd om de locatie van het buitenstopcontact te bepalen. Het meest eenvoudig en veiligst is een plek direct op de buitenmuur van je huis. Je kunt dan een gat van binnenuit boren en van eveneens binnen uit de bedrading koppelen.
Het allermooist is het als je het stopcontact onder een afdak (overhangend dak, onder een balkon et cetera plaatst. Daarmee hangt het stopcontact – behoudens wellicht een stevige storm – nooit direct en langdurig in de regen. Toegegeven: een buitenstopcontact moet tegen een mals buitje kunnen, maar waarom moeilijk doen?
©petrofff757 - stock.adobe.com
Zo moet het dus absoluut niet!
Tip: controleer geïnstalleerde buitenstopcontacten (en andere elektra om het huis en in de tuin) ook met enige regelmaat op functioneren en beschadigingen; vervang beschadigde zaken.
Altijd aarden en minstens een IP4-rating
Verder geldt dat je buiten altijd een geaard stopcontact moet gebruiken. En die aarddraad ook echt aan moet sluiten! Alleen dan ontstaat er een veilig geheel. Verder is het niet onverstandig de tuin-stopcontacten (en dan meteen ook maar de eventueel al aanwezige of nog aan te leggen tuinverlichting) aan een aparte groep in je meterkast te hangen. Dat biedt verschillende voordelen. Ten eerste dat áls er iets misgaat in de tuin en een zekering of aardlekschakelaar uitschakelt, je niet elders in huis ook zonder elektriciteit komt te zitten. Daarnaast kun je de buitenelektriciteit in de wintermaanden – als je toch niet buitenzit- met één schakelaar in de meterkast uitzetten. Bij aankoop van het stopcontact is het bovendien zaak om de IP-rating te checken. Minimaal is hier IP4 vereist, wat betekent dat het stopcontact tegen vocht uit elke windrichting beschermd is. Er zijn nog betere IP-ratings, maar daar betaal je wat meer voor.
©salita2010 - stock.adobe.com
De groen/gele kabel is de aarddraad en die moet voor tuin- en buitengebruik ALTIJD gebruikt worden!
Tip: Wat de aanschaf van buitenstopcontacten en andere zaken als lampen die aan de netspanning hangen adviseren we: speel op safe en ga niet bezuinigen op IP-ratings en ga ook niet voor de aanbieding van de dag (tenzij dat toevallig een bekend en betrouwbaar merk is).
Check of je mag boren in je (geïsoleerde) buitenmuur
Tijd om het buitenstopcontact te monteren. Begin met als eerste stap de elektriciteit op de groep waaraan je gaat werken uit te schakelen! De regel is verder, dat een buitenstopcontact op (tenminste) 30 centimeter van de grond geplaatst wordt. Dit in verband met opspattend water. Boor op de gewenste hoogte een gat van binnen naar buiten. Heb je een huis met geïsoleerde muren, check dan eerst of je daar überhaupt wel in mag boren.
Is het gat geboord, dan trek je elektriciteitsdraden vanaf bijvoorbeeld een stopcontact binnen (maar dan heb je dus niet het voordeel van een aparte groep) naar buiten. Of ga voor een langer traject vanaf de meterkast, waarbij je kabels in een elektriciteitsbuis onder bijvoorbeeld de vloer trekt, vanaf de aparte ‘buitengroep’.
Zoals gezegd moet je hier beslist gaan voor goede aarding (en dat is geen klemmetje op een verwarmingsbuis). Ofwel: je hebt drie kleuren draad nodig: bruin (fase), blauw (nul) en groen/geel (aarde). De bruine draad sluit je in het stopcontact aan op L, en de groen/gele op de aarde; de blauwe gaat in de overgebleven aansluiting. Schroef het stopcontact op de muur en je bent alweer klaar.
©Patryk Kosmider - stock.adobe.com
Heel fijn zo’n hypermodern en volledig geïsoleerd huis, maar het betekent wel dat niet overal zomaar rücksichtslos gaten kunt boren, altijd eerst even goed checken dus.
Tip: Het kan zijn dat er in jouw (buiten)kabel ook nog een zwarte draad voorkomt. Dat is schakeldraad die verbonden is met een schakelaar aan het begin van de kabel. Gebruik je geen schakelaar, dan kun je deze zwarte draad ook aan beide zijden onaangesloten laten.
Verdeeldoos in plaats van stopcontact, handig
Overigens is het wellicht praktischer om op de plek waar de kabels naar buiten komen géén stopcontact te plaatsen, maar een – vanzelfsprekend ook voor buitengebruik bedoelde – lasdoos. Vervolgens trek je van daaruit een buitenkabel naar het stopcontact dat je er een eindje naast plaatst. Voordeel van deze werkwijze is, dat je vanuit de verdeeldoos later nog eenvoudig bekabeling naar ofwel een ander stopcontact ofwel tuinverlichting toe kunt voegen.
Tip: vermijd verdeeldozen buiten zo veel mogelijk, maar trek kabels vanuit één centrale verdeeldoos. Liefst eentje die vrij beschermd op een buitenmuur is gemonteerd.
Grondkabel
Wil je je tuinstopcontact beslist echt in de tuin zelf op een paaltje of muurtje monteren, dan krijg je te maken met grondkabels. Ook hiervoor geldt: gebruik hiervoor alleen kabels die daar specifiek voor bedoeld zijn. De kabel moet voorzien zijn van een gevlochten stalen buitenmantel. Ja, er zijn ook goedkopere exemplaren zonder die mantel, maar dat is op termijn vragen om ellende. Een schop gaat er moeiteloos doorheen, bijvoorbeeld. Beter iets meer geld uitgeven aan langdurige kwaliteit en veiligheid, dan heb je echt een leven lang plezier van een buiteninstallatie. Verder geldt dat de grondkabel in geul van minstens 50 cm diep moet komen te liggen, dieper mag altijd!
©rocklights - stock.adobe.com
Kies voor een grondkabel voorzien van een stevige gevlochten stalen buitenmantel (die zie je niet, want verborgen onder de de grijze pvc-toplaag)
Tip: voor langere afstanden en (of) hogere stroomsterkten is een dikkere kabel nodig. Wil jij elders in de tuin elektrisch gaan barbecueën, dan is een steviger kabel noodzakelijk. De stroomsterkte is vermeld op de kabel of de verpakking ervan.
Doet-ie het of doet ie het niet?
Is al het boor- schroef en eventueel graafwerk achter de rug, dan schakel je de buitengroep (of welke groep je het buitenstopcontact ook hebt gemonteerd) in. Schakelt de automatische zekering direct af, dan zit er ergens een kortsluiting en moet je je werk stapsgewijs van begin tot eind nauwkeurig nalopen. Gebeurt er niks, dan is het tijd om een apparaat op het stopcontact aan te sluiten. Werkt dat, dan is de missie geslaagd!
Krachtige boormachine nodig?
Elke klus begint met goed gereedschapBalkon
Ook op een balkon moet je buitenstopcontacten gebruiken. Logisch, want ook (en misschien zelfs wel juist) op iets als de tiende verdieping van een flat is de kans groot dat een stopcontact buiten te maken krijgt met inwaaiende regen. Heb je op je balkon maar heel af en toe elektriciteit nodig, dan kun je bij droog weer natuurlijk ook een verlengsnoer gebruiken.
Tip: Laat een verlengsnoer nooit (semi)permanent buiten liggen. In de nachtelijke uren ontstaat condens, wat weer tot levensgevaarlijke situaties kan leiden.
Tot slot
Voor de liefhebbers is er naast het standaard stopcontact ook een scala aan ander elektrisch buitenmateriaal verkrijgbaar. Denk aan schakelaars, stopcontact en schakelaar in één behuizing enzovoort. Voor al die onderdelen geldt dat je ze onderling te allen tijde met voor buitengebruik gecertificeerde kabels moet gebruiken. Vertrouw je je eigen kunnen betreffende de aanleg van een elektrische installatie buiten of binnen niet helemaal, laat het dan door een elektricien doen. Of het in ieder geval door een dergelijk persoon na eigen aanleg controleren. Verder geldt dat je niet bang hoeft te zijn voor elektriciteit, maar wel dat je er een gezonde dosis respect voor moet hebben. Bezint eer ge begint dus, en zorg dat je basiskennis op peil is.
©Vectorup - stock.adobe.com
Tip: werkt jouw installatie niet naar behoren, dan kun je met hulp van een multimeter vaak snel achterhalen waar het probleem zit!
