ID.nl logo
De multimeter: spannender dan je denkt!
Huis

De multimeter: spannender dan je denkt!

Een multimeter is een meter die meerdere elektrische grootheden kan meten en is een noodzakelijke tool voor veelvoorkomende klusjes in en om het huis. Daarbij geldt dat je niet per se een duur professioneel model hoeft aan te schaffen; ook een budgetexemplaar van de bouwmarkt kan al een prima hulpmiddel zijn.

In dit artikel leer je:

  • Wat een multimeter is
  • Dat je deze vooral veel gebruikt voor het meten van (net)spanningen
  • Dat je met een huis-tuin-en-keukenmultimeter om veiligheidsredenen beter geen aan de netspanning gerelateerde stromen kunt meten
  • Dat je de weerstandsmeetfunctie kunt gebruiken om bijvoorbeeld draadbreuken in losgekoppelde snoeren te zoeken
  • Dat de multimeter goed van pas komt voor het meten van de uitgangsspanning van netadapters

Ook lezen: Wondermiddel: ook hier kun je WD-40 voor gebruiken!

Vermijd de stroomsterktefunctie (A)

Een multimeter is een apparaat waarmee je in elk geval de (net)spanning kunt uitlezen, weerstand kunt meten en desgewenst stroomsterkte meet. Dat laatste is – zeker als het gaat om netspanning – vaak niet iets dat je veel zult doen. Bij goedkopere meters kun je deze functie in combinatie met netspanning het best helemaal vermijden; de kans is namelijk groot dat de budget-multimeter niet of niet goed op deze taak berekend is.

TIP! Wil je echt serieus stroom en vermogen meten, dan zijn daar andere gespecialiseerde meters als bijvoorbeeld een stroomtang voor.

Goedkope multimeters kennen vaak een beperkt stroomsterktebereik, in dit geval alleen gelijkspanning.

Wat is de waarde van de netspanning in mijn huis?

In principe zijn multimeters zowel met analoge als digitale uitlezing verkrijgbaar, maar tegenwoordig is het eigenlijk vooral digitaal wat de klok slaat. Logisch, want makkelijk uit te lezen. Met de nauwkeurigheid is het meestal prima in orde, al moet je je bedenken dat het voor de netspanning niks uitmaakt of je meter een volt te veel of te weinig aangeeft. Wat je in je achterhoofd moet houden, is dat de nominale netspanning in Nederland (en de andere EU-landen) 230 volt bedraagt. Kijk echter niet vreemd op als daar behoorlijke schommelingen in zitten, variërend van 220 tot 240 volt met af en toe een uitschieter naar boven of wat naar beneden.

Multimeter kopen?

Kijk hier voor de beste deals!

Dat wordt pas zorgwekkend als die pieken of dalen langdurig optreden. Heb je bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak liggen, dan bestaat de kans dat de netspanning oploopt naar waarden boven de 250 volt en soms zelfs over de 260 volt kruipt. Dat laatste is zeker niet goed, zeker als dat langer dan een paar minuten duurt. Zie jij op je multimeter continu waarden van boven de 250 volt, dan is het tijd om eens contact op te nemen met de energieleverancier. Zij kunnen de wijktransformator anders instellen en daarmee de nominale spanning wat omlaag schroeven.

TIP! Het gevaar van een continu te hoge netspanning is dat erop aangesloten apparaten extra warmte ontwikkelen, waardoor ze uiteindelijk sneller slijten. Bij oudere apparaten die nog voor 220 volt zijn ontwikkeld, is het risico daarop nog groter. Ook bestaat daar de kans op doorslag van elektronische onderdelen als condensators.

©Allard1

Zonnepanelen kunnen op een zonnige dag voor een flink hogere en soms simpelweg veel te hoge netspanning in huis zorgen.

Hoe meet je de netspanning?

Hoe je de netspanning meet? Allereerst schakel je de multimeter in. Vervolgens zet je de draaischakelaar op het AC-bereik (wisselspanning). Let op: bij de goedkoopste meters moet je dat meetbereik zelf instellen. Let op dat je niet een te laag spanningsbereik kiest; in het beroerdste geval is het dan einde oefening voor de multimeter. De net iets slimmere autorange-meter kiest zelf z’n bereik. Even goed in de handleiding nalezen dus welk type multimeter je hebt, zeker als je nog nooit eerder met zo’n apparaat hebt gewerkt.

Controleer ook of je niet per ongeluk het stroombereik (A: ampėre) hebt gekozen. In dat geval blaas je sowieso de zekering(en) in de meter op, en mogelijk is de schade onherstelbaar (zeker bij de budgettypen). Je moet echt de spanning hebben (V). In het geval van netspanning kies je het hoogst beschikbare bereik.

Vervolgens prik je de meetpennen in een stopcontact. Daarbij is het weer even opletten: veel stopcontacten beschikken over een kinderbeveiliging. In dat geval moet je beide pennen precies tegelijk naar binnen duwen, waarbij het niet uitmaakt in welke gaten je de rode of zwarte meetpen prikt. Als het goed is, zie je nu op het display van de multimeter een gemeten spanning verschijnen. Meet op deze manier verschillende stopcontacten in huis.

Er kunnen verschillen zijn, afhankelijk van welke fase voor welke groep in huis is gebruikt. Bij gebruik van zonnepanelen kunnen deze waarden wederom behoorlijk verschillen. Het zijn de uitschieters naar boven die je een tijdje of op gezette tijden (vooral zonnige dagen) moet monitoren.

TIP! Maak je een fout en klapt er iets in de meter, trek dan zo snel mogelijk de meetpennen uit het stopcontact (of van een ander spanningsvoerend object). Check wel eerst of deze niet heel heet worden, om verbrandingen te voorkomen. In het ergste geval is ook een gang naar de meterkast noodzakelijk, om een zekering te vervangen of terug te zetten.

Links een budgetmultimeter van de bouwmarkt, rechts een professionele multimeter. Laatstgenoemde meet wisselspanning op een geavanceerder en nauwkeurige manier, wat de verschillen verklaart.

Meet met verstand

De voltmeter in onze multimeter komt ook van pas bij het meten in lasdozen of uit het plafond stekende draden. Vanzelfsprekend geldt dat je daarbij nooit een ongeïsoleerd stuk kabel moet aanraken. Dat kan immers tot een levensgevaarlijke schok leiden. Werk rustig, laat je niet afleiden en dubbelcheck voordat je de meetpennen in contact brengt met de te meten kabels of contacten.

Meet altijd met beide meetpennen contact makend; laat nooit één meetpen in het stopcontact (of ander spanningsvoerend onderdeel) steken terwijl de andere kabel los ligt. Die pen beetpakken kan afhankelijk van de situatie een dodelijke schok geven. Werk in principe ook liever niet alleen aan een netspanningsvoerende installatie. Gaat er iets mis en krijg je een schok, dan is er altijd iemand die hulp kan bieden.

TIP! Veel goedkope bouwmarktmeters zijn niet bijzonder goed beveiligd en geïsoleerd. Pas met zulke apparaten op bij het meten in vochtige ruimtes en gebruik ze liever ook niet buiten voor het meten van netspanningen. Een paar druppels water kunnen voor gevaarlijke situaties zorgen. Meet ook nooit in de regen, met welke meter dan ook!

Zorg dat altijd beide meetpennen van je multimeter contact maken en laat er nooit één bungelen. Allebei niet aangesloten is uiteraard ook prima.

Weerstandsmeting, op zoek naar de kabelbreuk

Een veel veiliger meetfunctie is de weerstandsfunctie. Deze komt goed van pas om even na te gaan hoe een (nog niet aangesloten!) schakelaar precies schakelt. Ook netsnoeren zijn snel door te meten met de weerstandsfunctie: nagenoeg 0 Ohm is oké, oneindig hoog is een kabelbreuk.

Heb je geluk, dan heeft jouw multimeter een buzzerfunctie. Piepen betekent een doorgang, geen piep geen verbinding. Belangrijk: gebruik de weerstandmeetfunctie (R) nooit en te nimmer op spanningsvoerende onderdelen. Deze stand is echt en alleen bedoeld voor het meten van losgehaalde en volledig van de netspanning (of welke andere spanning ook) gehaalde elektrische onderdelen.

TIP! Check bij tijd en wijle de batterij van je multimeter. Is deze leeg, dan valt er niks meer te meten. Is hij bijna leeg, dan kunnen meetwaarden niet meer kloppen.

Sommige multimeters beschikken samen met de weerstandsmeter ook over een buzzer (en zoals deze soms ook over een lampje), waarbij geldt: piep = verbinding.

Nooit hoogspanning meten

Gebruik multimeters nooit voor het meten van hoogspanningen, tenzij heel uitdrukkelijk is aangegeven dat ze daarvoor gemaakt zijn en je precies weet wat je doet. Even de magnetron uit elkaar halen en de meetpennen van een reguliere multimeter op de verkeerde plek koppelen kan tot absoluut levensgevaarlijke situaties leiden. Niet doen dus.

Een multimeter is een prima hulpmiddel voor werk aan de elektrische huisinstallatie, maar net als met elk stuk gereedschap moet je wel de werking ervan kennen en de bijbehorende veiligheidsmaatregelen in acht nemen. Laat een multimeter daarom nooit in huis rondslingeren; kinderen doen graag na wat ze volwassenen zien doen. En dat kan heel vervelende gevolgen hebben.

TIP! Bewaar de multimeter bij voorkeur op een voor kinderen onbereikbare plek, in een afgesloten kast waarin je ook ander elektrisch gereedschap bewaart.

Een multimeter is geen kinderspeelgoed!

Laagspanning: check die adapter

Waar een multimeter tot slot ook uitstekend voor van pas komt, is het meten van netspanningsadapters. En daarmee bedoelen we de ‘blokjes’ en dergelijke die je in het stopcontact prikt. Het is vooral de uitgangsspanning die hierbij onze aandacht verdient. Op de adapter staat de uitgangsspanning vermeld. Denk aan 5 volt, 9 volt, 12 volt enzovoort. Meestal is het gelijkspanning (DC), soms wisselspanning (AC).

Stel de bereikschakelaar van de multimeter in op een waarde die de uitgangsspanning van de netadapter makkelijk aan kan, waarbij je even moet opletten of je DC of AC kiest. Prik de adapter in het stopcontact en houdt de pennen tegen de laagspanningsstekker die uit de adapter komt. Klopt de gemeten spanning met de aangegeven waarde, dan is de adapter in orde. Klopt die waarde niet of wijkt deze sterk af? Tijd voor een nieuwe adapter! Komt er helemaal geen spanning uit, dan kan ook de kabel of de plug gebroken zijn.

TIP! Meet je helemaal niks in het DC-bereik, dan heb je mogelijk een AC-adapter te pakken. Kwestie van de keuzeschakelaar in de juiste stand draaien.

▼ Volgende artikel
Sleepdeur of deur-op-deursysteem: welk type keukendeur is het meest praktisch?
© ID.nl
Huis

Sleepdeur of deur-op-deursysteem: welk type keukendeur is het meest praktisch?

Als je een nieuwe inbouwkoelkast of -vriezer koopt, kom je voor een keuze te staan waar je misschien nog nooit eerder over hebt nagedacht: welk deursysteem kies je? Bij inbouwapparaten zijn er namelijk twee manieren waarop de keukendeur aan het apparaat vastzit. Welke dat zijn en hoe ze werken, lees je in dit artikel.

Voor inbouwapparaten zoals koelkasten en vriezers heb je de keuze uit twee verschillende deursystemen: deur-op-deur en sleepdeur. Beide systemen werken op een andere manier, maar zijn in de basis eenvoudig. In dit artikel leggen we je uit wat het verschil is, wat de voor- en nadelen zijn, en waar je op moet letten bij het kiezen van het juiste systeem.

Vaste deur

Bij een deur-op-deur-systeem wordt het keukenpaneel rechtstreeks vastgeschroefd op de deur van de koelkast of vriezer. De twee deuren vormen dus samen één geheel. Als je de keukendeur opent, gaat de deur van het apparaat automatisch mee. Het voordeel van dit systeem is dat het er strak en stevig uitziet. De deuren blijven goed op hun plek zitten en het geheel voelt degelijk aan. Ook kun je de keukendeur meestal helemaal openzetten, wat handig is als je grote spullen in of uit de koelkast wilt halen. Daarnaast is er minder kans op slijtage aan de scharnieren, omdat alles in één beweging meebeweegt. Bij een vaste deur heeft de inbouwkoelkast extra sterke scharnieren die zowel het gewicht van de koelkastdeur zelf moeten dragen alsmede de opbouw van de keukendeur.

©ID.nl

Geleide deur of sleepdeur

Bij het sleepdeursysteem is de keukendeur niet direct vastgeschroefd op de koelkastdeur. In plaats daarvan zit er een soort schuifsysteem tussen. Als je de keukendeur opent, ‘sleep’ je de koelkastdeur met je mee via een geleiderail. De twee deuren bewegen dus los van elkaar, maar wel tegelijk. Het voordeel is dat het makkelijker te vervangen is als je ooit een ander model koelkast neemt, omdat je niet alles opnieuw hoeft uit te lijnen. Ook kun je de deuren iets onafhankelijk van elkaar bewegen, wat soms handig is bij montage of onderhoud.

©ID.nl

Voorkeuren

Welk systeem je kiest, hangt af van je keuken én van je voorkeuren. Heb je een moderne keuken met een strakke afwerking? Dan is deur-op-deur vaak de beste keuze, omdat het er netter uitziet en steviger aanvoelt. Heb je een oudere keuken en wil je een inbouwapparaat vervangen zonder te veel gedoe? Dan kan een sleepdeur een praktische oplossing zijn.

Let wel op: je kunt niet zomaar een apparaat met deur-op-deur-systeem in een kast zetten die bedoeld is voor een sleepdeur, en andersom. De scharnieren en montagepunten zitten op een andere plek, en ook de manier waarop de deur opent verschilt. Controleer dus altijd goed welk systeem je nu hebt voordat je iets nieuws aanschaft. En kijk ook hoe je keuken is ingedeeld, zodat je ook weet of alles wel past.

Systeem monteren

Het installeren van zo’n systeem is iets wat je misschien niet zelf wilt doen, tenzij je handig bent. Vooral bij een deur-op-deur-systeem is het belangrijk dat alles precies recht hangt, anders gaat de deur niet goed dicht of krijg je scheve kieren. Veel mensen kiezen er daarom voor om de koelkast of vriezer te laten plaatsen door een vakman. Dan weet je zeker dat alles goed en netjes zit en heb je garantie op het werk.

©ID.nl

Onderhoud

Beide systemen zijn in principe onderhoudsvrij, zolang ze goed gemonteerd zijn. Toch kan het geen kwaad om af en toe te checken of de scharnieren nog stevig vastzitten of de sleepgeleiders soepel lopen. Gewoon wat eenvoudig keukenonderhoud.

Tot slot

Of je nu kiest voor een stevig deur-op-deur-systeem of het wat flexibelere sleepdeur-systeem: het is vooral belangrijk dat het past bij jouw keuken en jouw wensen. Vraag bij twijfel altijd om advies bij de winkel of installateur. Zo voorkom je verrassingen, en kun je weer jarenlang genieten van je ingebouwde koelkast of vriezer.

▼ Volgende artikel
Amazon Prime Video gaat advertenties tonen bij abonnement
Huis

Amazon Prime Video gaat advertenties tonen bij abonnement

Ben je lid van Amazon Prime? Dan krijg je vanaf 26 augustus 2025 te maken met advertenties tijdens films en series. Wil je geen advertenties zien? Dan moet je bijna 60 procent van de abonnementsprijs bijbetalen.

Volgens het bedrijf het tonen van reclames nodig om te blijven investeren in de content waar abonnees van genieten — en om dat ook op de lange termijn vol te houden. Ze gaan het tonen van advertenties volgens de e-mail die klanten deze week ontvingen, in 'beperkte mate' doen.

Lees ook: Zo bespaar je op streamingdiensten

Wie liever geen advertenties ziet, moet nu ook extra gaan betalen. Amazon biedt dan vanaf 26 augustus een advertentievrije optie aan. Voor een bedrag van 2,99 euro extra per maand kun je dan zonder advertenties kijken, waardoor een abonnement op Prime uitkomt op 7,98 euro per maand. Amazon Prime was eerder altijd al een van de goedkoopste streamingdiensten, maar als je geen advertenties wil zien, komt daar nu dus verandering in.

Er verandert volgens Amazon verder niets aan de prijs of inhoud van het standaard Prime-lidmaatschap, wat betreft functionaliteit. Ook heeft deze wijziging verder geen invloed op het bezorgen van producten van de webshop van Amazon.

Bestaande leden hoeven niets te doen om de nieuwe situatie met advertenties te krijgen; de standaardversie van Prime Video wordt automatisch aangepast. Wie liever overstapt op de advertentievrije versie, kan dat vanaf 26 augustus zelf regelen via zijn of haar accountinstellingen. Als je nog twijfelt of je je lidmaatschap wilt behouden, kun je je abonnement beheren of eventueel stopzetten via je Amazon-account. Je ontvangt dan (een deel van) het abonnementsgeld terug.