ID.nl logo
De multimeter: spannender dan je denkt!
Huis

De multimeter: spannender dan je denkt!

Een multimeter is een meter die meerdere elektrische grootheden kan meten en is een noodzakelijke tool voor veelvoorkomende klusjes in en om het huis. Daarbij geldt dat je niet per se een duur professioneel model hoeft aan te schaffen; ook een budgetexemplaar van de bouwmarkt kan al een prima hulpmiddel zijn.

In dit artikel leer je:

  • Wat een multimeter is
  • Dat je deze vooral veel gebruikt voor het meten van (net)spanningen
  • Dat je met een huis-tuin-en-keukenmultimeter om veiligheidsredenen beter geen aan de netspanning gerelateerde stromen kunt meten
  • Dat je de weerstandsmeetfunctie kunt gebruiken om bijvoorbeeld draadbreuken in losgekoppelde snoeren te zoeken
  • Dat de multimeter goed van pas komt voor het meten van de uitgangsspanning van netadapters

Ook lezen: Wondermiddel: ook hier kun je WD-40 voor gebruiken!

Vermijd de stroomsterktefunctie (A)

Een multimeter is een apparaat waarmee je in elk geval de (net)spanning kunt uitlezen, weerstand kunt meten en desgewenst stroomsterkte meet. Dat laatste is – zeker als het gaat om netspanning – vaak niet iets dat je veel zult doen. Bij goedkopere meters kun je deze functie in combinatie met netspanning het best helemaal vermijden; de kans is namelijk groot dat de budget-multimeter niet of niet goed op deze taak berekend is.

TIP! Wil je echt serieus stroom en vermogen meten, dan zijn daar andere gespecialiseerde meters als bijvoorbeeld een stroomtang voor.

Goedkope multimeters kennen vaak een beperkt stroomsterktebereik, in dit geval alleen gelijkspanning.

Wat is de waarde van de netspanning in mijn huis?

In principe zijn multimeters zowel met analoge als digitale uitlezing verkrijgbaar, maar tegenwoordig is het eigenlijk vooral digitaal wat de klok slaat. Logisch, want makkelijk uit te lezen. Met de nauwkeurigheid is het meestal prima in orde, al moet je je bedenken dat het voor de netspanning niks uitmaakt of je meter een volt te veel of te weinig aangeeft. Wat je in je achterhoofd moet houden, is dat de nominale netspanning in Nederland (en de andere EU-landen) 230 volt bedraagt. Kijk echter niet vreemd op als daar behoorlijke schommelingen in zitten, variërend van 220 tot 240 volt met af en toe een uitschieter naar boven of wat naar beneden.

Multimeter kopen?

Kijk hier voor de beste deals!

Dat wordt pas zorgwekkend als die pieken of dalen langdurig optreden. Heb je bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak liggen, dan bestaat de kans dat de netspanning oploopt naar waarden boven de 250 volt en soms zelfs over de 260 volt kruipt. Dat laatste is zeker niet goed, zeker als dat langer dan een paar minuten duurt. Zie jij op je multimeter continu waarden van boven de 250 volt, dan is het tijd om eens contact op te nemen met de energieleverancier. Zij kunnen de wijktransformator anders instellen en daarmee de nominale spanning wat omlaag schroeven.

TIP! Het gevaar van een continu te hoge netspanning is dat erop aangesloten apparaten extra warmte ontwikkelen, waardoor ze uiteindelijk sneller slijten. Bij oudere apparaten die nog voor 220 volt zijn ontwikkeld, is het risico daarop nog groter. Ook bestaat daar de kans op doorslag van elektronische onderdelen als condensators.

©Allard1

Zonnepanelen kunnen op een zonnige dag voor een flink hogere en soms simpelweg veel te hoge netspanning in huis zorgen.

Hoe meet je de netspanning?

Hoe je de netspanning meet? Allereerst schakel je de multimeter in. Vervolgens zet je de draaischakelaar op het AC-bereik (wisselspanning). Let op: bij de goedkoopste meters moet je dat meetbereik zelf instellen. Let op dat je niet een te laag spanningsbereik kiest; in het beroerdste geval is het dan einde oefening voor de multimeter. De net iets slimmere autorange-meter kiest zelf z’n bereik. Even goed in de handleiding nalezen dus welk type multimeter je hebt, zeker als je nog nooit eerder met zo’n apparaat hebt gewerkt.

Controleer ook of je niet per ongeluk het stroombereik (A: ampėre) hebt gekozen. In dat geval blaas je sowieso de zekering(en) in de meter op, en mogelijk is de schade onherstelbaar (zeker bij de budgettypen). Je moet echt de spanning hebben (V). In het geval van netspanning kies je het hoogst beschikbare bereik.

Vervolgens prik je de meetpennen in een stopcontact. Daarbij is het weer even opletten: veel stopcontacten beschikken over een kinderbeveiliging. In dat geval moet je beide pennen precies tegelijk naar binnen duwen, waarbij het niet uitmaakt in welke gaten je de rode of zwarte meetpen prikt. Als het goed is, zie je nu op het display van de multimeter een gemeten spanning verschijnen. Meet op deze manier verschillende stopcontacten in huis.

Er kunnen verschillen zijn, afhankelijk van welke fase voor welke groep in huis is gebruikt. Bij gebruik van zonnepanelen kunnen deze waarden wederom behoorlijk verschillen. Het zijn de uitschieters naar boven die je een tijdje of op gezette tijden (vooral zonnige dagen) moet monitoren.

TIP! Maak je een fout en klapt er iets in de meter, trek dan zo snel mogelijk de meetpennen uit het stopcontact (of van een ander spanningsvoerend object). Check wel eerst of deze niet heel heet worden, om verbrandingen te voorkomen. In het ergste geval is ook een gang naar de meterkast noodzakelijk, om een zekering te vervangen of terug te zetten.

Links een budgetmultimeter van de bouwmarkt, rechts een professionele multimeter. Laatstgenoemde meet wisselspanning op een geavanceerder en nauwkeurige manier, wat de verschillen verklaart.

Meet met verstand

De voltmeter in onze multimeter komt ook van pas bij het meten in lasdozen of uit het plafond stekende draden. Vanzelfsprekend geldt dat je daarbij nooit een ongeïsoleerd stuk kabel moet aanraken. Dat kan immers tot een levensgevaarlijke schok leiden. Werk rustig, laat je niet afleiden en dubbelcheck voordat je de meetpennen in contact brengt met de te meten kabels of contacten.

Meet altijd met beide meetpennen contact makend; laat nooit één meetpen in het stopcontact (of ander spanningsvoerend onderdeel) steken terwijl de andere kabel los ligt. Die pen beetpakken kan afhankelijk van de situatie een dodelijke schok geven. Werk in principe ook liever niet alleen aan een netspanningsvoerende installatie. Gaat er iets mis en krijg je een schok, dan is er altijd iemand die hulp kan bieden.

TIP! Veel goedkope bouwmarktmeters zijn niet bijzonder goed beveiligd en geïsoleerd. Pas met zulke apparaten op bij het meten in vochtige ruimtes en gebruik ze liever ook niet buiten voor het meten van netspanningen. Een paar druppels water kunnen voor gevaarlijke situaties zorgen. Meet ook nooit in de regen, met welke meter dan ook!

Zorg dat altijd beide meetpennen van je multimeter contact maken en laat er nooit één bungelen. Allebei niet aangesloten is uiteraard ook prima.

Weerstandsmeting, op zoek naar de kabelbreuk

Een veel veiliger meetfunctie is de weerstandsfunctie. Deze komt goed van pas om even na te gaan hoe een (nog niet aangesloten!) schakelaar precies schakelt. Ook netsnoeren zijn snel door te meten met de weerstandsfunctie: nagenoeg 0 Ohm is oké, oneindig hoog is een kabelbreuk.

Heb je geluk, dan heeft jouw multimeter een buzzerfunctie. Piepen betekent een doorgang, geen piep geen verbinding. Belangrijk: gebruik de weerstandmeetfunctie (R) nooit en te nimmer op spanningsvoerende onderdelen. Deze stand is echt en alleen bedoeld voor het meten van losgehaalde en volledig van de netspanning (of welke andere spanning ook) gehaalde elektrische onderdelen.

TIP! Check bij tijd en wijle de batterij van je multimeter. Is deze leeg, dan valt er niks meer te meten. Is hij bijna leeg, dan kunnen meetwaarden niet meer kloppen.

Sommige multimeters beschikken samen met de weerstandsmeter ook over een buzzer (en zoals deze soms ook over een lampje), waarbij geldt: piep = verbinding.

Nooit hoogspanning meten

Gebruik multimeters nooit voor het meten van hoogspanningen, tenzij heel uitdrukkelijk is aangegeven dat ze daarvoor gemaakt zijn en je precies weet wat je doet. Even de magnetron uit elkaar halen en de meetpennen van een reguliere multimeter op de verkeerde plek koppelen kan tot absoluut levensgevaarlijke situaties leiden. Niet doen dus.

Een multimeter is een prima hulpmiddel voor werk aan de elektrische huisinstallatie, maar net als met elk stuk gereedschap moet je wel de werking ervan kennen en de bijbehorende veiligheidsmaatregelen in acht nemen. Laat een multimeter daarom nooit in huis rondslingeren; kinderen doen graag na wat ze volwassenen zien doen. En dat kan heel vervelende gevolgen hebben.

TIP! Bewaar de multimeter bij voorkeur op een voor kinderen onbereikbare plek, in een afgesloten kast waarin je ook ander elektrisch gereedschap bewaart.

Een multimeter is geen kinderspeelgoed!

Laagspanning: check die adapter

Waar een multimeter tot slot ook uitstekend voor van pas komt, is het meten van netspanningsadapters. En daarmee bedoelen we de ‘blokjes’ en dergelijke die je in het stopcontact prikt. Het is vooral de uitgangsspanning die hierbij onze aandacht verdient. Op de adapter staat de uitgangsspanning vermeld. Denk aan 5 volt, 9 volt, 12 volt enzovoort. Meestal is het gelijkspanning (DC), soms wisselspanning (AC).

Stel de bereikschakelaar van de multimeter in op een waarde die de uitgangsspanning van de netadapter makkelijk aan kan, waarbij je even moet opletten of je DC of AC kiest. Prik de adapter in het stopcontact en houdt de pennen tegen de laagspanningsstekker die uit de adapter komt. Klopt de gemeten spanning met de aangegeven waarde, dan is de adapter in orde. Klopt die waarde niet of wijkt deze sterk af? Tijd voor een nieuwe adapter! Komt er helemaal geen spanning uit, dan kan ook de kabel of de plug gebroken zijn.

TIP! Meet je helemaal niks in het DC-bereik, dan heb je mogelijk een AC-adapter te pakken. Kwestie van de keuzeschakelaar in de juiste stand draaien.

▼ Volgende artikel
Opruimen en schoonmaken: zo is je huis écht klaar voor de feestdagen
© Ljupco Smokovski | www.ljsphotographyonline.com
Huis

Opruimen en schoonmaken: zo is je huis écht klaar voor de feestdagen

Het is bijna zover. De feestdagen staan voor de deur. Je kijkt er waarschijnlijk al naar uit: lekker eten, vrienden over de vloer, lekker op de bank een kerstklassieker kijken. Juist nu is het een goed moment om je huis weer even aan te pakken. Met een simpele planning en een paar gerichte schoonmaakklussen maak je je huis in één ochtend klaar voor kerst!

Je hal: opgeruimd = een warm welkom

De hal is de eerste plek die je gasten zien, maar in deze tijd van het jaar is het vaak een verzamelplaats van modderige schoenen, natte jassen en rondslingerende sjaals. Kijk eens kritisch naar je kapstok: hangen daar nog zomerjassen die naar zolder kunnen? Maak ruimte. Zo kunnen je gasten straks hun jas makkelijk kwijt.

Loop meteen even de rest van de hal na: laat alleen de schoenen staan die je dagelijks gebruikt en zet de rest in een kast of opbergbox. Verzamel losse sjaals, mutsen en handschoenen in een mand bij de deur. Even de vloer stofzuigen en dweilen en de spiegel en voordeur afnemen met een vochtige doek en je bent klaar. Een goede droogloopmat is in dit seizoen trouwens geen overbodige luxe; het vangt het meeste vuil op voordat het je woonkamer kan bereiken. Dit klusje kost je hooguit een kwartiertje, maar maakt écht verschil voor de sfeer in huis.

Je woonkamer: stof is echt niet feestelijk

In de woonkamer staat waarschijnlijk de verwarming lekker aan. De warme lucht zorgt voor luchtstroming, waardoor stof eerder gaat zweven en je het sneller overal terugziet. Voor je het weet ligt er een grijzig laagje op je plinten en vensterbanken. Niet zo feestelijk. Pak de stofzuiger en gebruik een klein opzetstuk, zoals de kierenzuigmond of meubelborstel. Daarmee kom je eindelijk goed tussen de lamellen van de radiator of achter die ene kast.

Heb je een robotstofzuiger? Laat die dan dagelijks zijn rondje rijden terwijl jij iets anders doet. Vergeet niet om af en toe de filters van je apparaten te controleren. Een vies filter blaast die muffe lucht namelijk net zo hard weer terug. Spoel ze uit en laat ze minstens 24 uur drogen. Een vochtig filter kan de motor beschadigen en dat wil je niet.

Lees ook: Van parketborstel tot turbobrush: zo gebruik je de zuigmonden van je stofzuiger

Vergeet je afstandsbediening niet!

De afstandsbediening is misschien wel het vieste voorwerp in huis. Maak hem schoon met een beetje alcohol of een desinfecterend doekje (ook tussen de knopjes!). Dan kun je weer heerlijk zappen en kerstklassiekers kijken deze dagen! 👇

Watch on YouTube

De keuken: korte metten met vet

In de keuken wordt de komende dagen waarschijnlijk flink gekookt. Vet en kookdampen slaan helaas overal neer. Kijk maar eens kritisch naar je afzuigkap; die vangt de meeste viezigheid op. Haal de roosters los en zet ze in een warm sopje met een flinke scheut ontvetter. Laat ze rustig een half uurtje weken. Heb je een recirculatiekap, vervang dan nu het koolstoffilter zodat geurtjes echt weg blijven.

Terwijl de roosters weken, heb je mooi tijd om de kastjes aan te pakken. Warm water en een beetje afwasmiddel werken vaak het best. Wees voorzichtig met een middel als baking soda. Dat kan krassen veroorzaken, met name op keukens met een hoogglans of juist heel matte, krasgevoelige afwerking. Het is daarom altijd slim om zo'n schoonmaakmiddel eerst te testen op een onopvallend plekje (bijvoorbeeld aan de binnenkant van een deurtje) voordat je het op het zichtbare deel gebruikt.

©ID.nl

Ho ho ho: denk ook aan je toilet!

Vergeet het kleinste kamertje niet! Juist als er gasten komen, wil je dat het toilet fris is. Een snelle poetsbeurt met chloor is vaak niet genoeg om hardnekkige kalkaanslag onder de rand of in de pot weg te krijgen. Gebruik hiervoor een krachtige ontkalker of schoonmaakazijn en laat dit gerust een nachtje intrekken voor het beste resultaat. Denk ook om de deurklink en het lichtknopje; die worden vaker aangeraakt dan je denkt. Door het toilet nu grondig schoon te maken, hoef je vlak voor het kerstdiner alleen nog maar even snel een doekje over de bril te halen.

Wil je dat het toilet niet alleen schoon is, maar ook naar kerst ruikt? Zet dan een klein vaasje neer met een paar verse dennentakjes en een takje hulst met rode bessen. Dit ziet er direct feestelijk uit en verspreidt een subtiele bosgeur. Of prik kruidnagels in een sinaasappel en hang die op. Ruikt niet alleen heel kerstig, maar neutraliseert ook nog eens ongewenste geurtjes.

Bankhoezen en gordijnen: vergeten geurvangers

Soms heb je alles gepoetst en geboend, maar ruikt het huis nog steeds niet helemaal fris. Daar is een simpele verklaring voor. Juist in het najaar houden we ramen vaker dicht, waardoor geurtjes in je gordijnen, plaids en kussenhoezen trekken. Alles wat in de wasmachine mag, draai je daarom het beste even op een kort programma. Wat niet of moeilijk in de machine kan (zoals gordijnen of de vaste bekleding van je bank) kun je een handstomer gebruiken. De hete stoom doodt bacteriën en verwijdert geurtjes.

©ID.nl

Schone lucht in huis

Je huis is pas echt schoon wanneer ook de lucht schoon is.  In het najaar is het binnen vaak vochtiger, omdat we de ramen vaker dicht laten maar wel net zo vaak douchen, wassen en koken. Zet daarom elke dag de ramen tien minuten tegen elkaar open. Die stroom frisse buitenlucht doet wonderen. Merk je dat het vochtig of muf blijft? Dan kan een luchtontvochtiger of luchtreiniger uitkomst bieden. Voor hardnekkige kookluchtjes kies je het beste een reiniger met een actief koolstoffilter. Zo voorkom je beslagen ramen en blijft het binnenklimaat gezond, ook als straks de hele familie over de vloer komt.

Lees ook: Waarom je luchtreiniger in de herfst meer doet dan je denkt

▼ Volgende artikel
Review OnePlus Watch Lite - Betaalbare smartwatch gaat lang mee
© Rens Blom
Gezond leven

Review OnePlus Watch Lite - Betaalbare smartwatch gaat lang mee

De OnePlus Watch Lite is een goedkopere smartwatch die tot tien dagen mee zou gaan op een accubeurt. Dat klinkt natuurlijk goed. Het horloge werkt bovendien met een Android-smartphone én met een Apple iPhone. Ook dat kunnen lang niet alle smartwatches zeggen. In deze OnePlus Watch Lite-review nemen we het slimme klokje onder de loep.

Uitstekend
Conclusie

De OnePlus Watch Lite is een betaalbare smartwatch die op contactloos pinnen na eigenlijk alles kan wat je wilt. Twee belangrijke plussen zijn de accuduur van ruim een week en het feit dat het horloge werkt met zowel een Android-smartphone als iPhone. Wij zijn enthousiast!

Plus- en minpunten
  • Werkt met Android en iPhone
  • Lange accuduur
  • Gebruiksgemak en veel functies
  • Kan niet contactloos pinnen
  • Speciale oplader
CategorieSpecificatie
Display1,46 inch amoled, 464 x 464 pixels (317 PPI), 2.5D gebogen glas
Helderheid600 nits (standaard), 1500 nits (hoge helderheidsmodus), 3000 nits (piek)
Chip en opslagBES2800BP MCU, 4 GB EMMC opslag
Batterij339 mAh, tot 10 dagen (max) / 4 dagen (AOD), volledig opgeladen in 90 minuten
BouwKast van roestvrij staal, plastic onderzijde, 5ATM + IP68
Afmetingen44,98 x 44,98 x 8,9 mm, gewicht ca. 59 gram inclusief bandje
SoftwareOxygenOS Watch 7.1, ondersteunt Android 9.0 en iOS 14.0 of hoger
ConnectiviteitBluetooth 5.2, dual-band GPS (l1+l5), NFC voor toegangskaarten
SensorenOptische hartslag- en zuurstofsensor, temperatuur, barometer, gyroscoop
Sport en gezondheidRuim 100 sportmodi, slaaptracking, valdetectie en cyclus-tracker
Extra'sBluetooth-bellen, cross-OS dual-pairing en ruim 350 wijzerplaten

Voor OnePlus is de Watch Lite een wat vreemde eend in de bijt. Het merk verkoopt al langer smartwatches, maar die draaien op Google's Wear OS en werken daarom niet met een iPhone. De OnePlus Watch Lite gebruikt een ander besturingssysteem en is daarom te gebruiken met elke moderne smartphone. Sterker nog: je kunt twee telefoons tegelijk aan het klokje koppelen. Handig voor wie een privé- en werksmartphone bij zich draagt, stelt OnePlus. De adviesprijs van het horloge is 179 euro. Gelet op de prijshistorie van andere OnePlus-wearables is de kans aannemelijk dat de Watch Lite snel wat in prijs zal dalen.

Minimalistisch ontwerp

Dat je met een goedkopere smartwatch te maken hebt, merk je aan het ontwerp. De Watch Lite heeft een zeer minimalistische metalen behuizing met een kroonwieltje dat een goedkoop klik-geluid produceert. Het horlogebandje is ook eenvoudig, maar irriteert niet om de pols en is eventueel te vervangen door een ander standaardformaat bandje. De smartwatch voelt degelijk aan, is waterdicht en heeft een rond oledscherm van 1,46 inch. Het display oogt simpelweg goed en kan lekker fel, wat handig is op een zonnige dag.

©Rens Blom

©Rens Blom

Slimme functies

Bij het instellen van de OnePlus Watch Lite valt iets grappigs op. Je hebt er de oHealth-app op je telefoon voor nodig, die zowel door OnePlus als Oppo gebruikt wordt. Dat heeft een logica: OnePlus is een dochtermerk van Oppo. Om die reden zie je ook 'ColorOS' op het smartwatchscherm staan, de softwarenaam van Oppo. Het instellen van het klokje is eenvoudig. Na de configuratie kun je een favoriete wijzerplaat kiezen, bepalen van welke smartphone-apps je meldingen op het horloge wilt zien en wat je nog meer met het horloge wilt doen. Bellen bijvoorbeeld, of een slimme deur ontgrendelen. Ja, echt.

©Rens Blom

De Watch Lite heeft een ingebouwde NFC-chip, waar je je toegangspas van bijvoorbeeld kantoor aan kunt koppelen. Vervolgens slaat het horloge die informatie zelf op en kun je het horloge voortaan tegen het scanapparaat op je werk houden. Zo hoef je je pasje niet uit je portemonnee te pakken, is het idee. Een interessante gedachte, maar contactloos pinnen in winkels kan dan weer niet. Jammer, want die functie lijkt ons boeiender. Wij hebben overigens geen speciaal werkpasje en konden deze Watch Lite-functie dus niet testen.

©Rens Blom

Gezondheid bijhouden

Met de OnePlus Watch Lite kun je je fysieke gezondheid prima bijhouden. Het horloge heeft een hartslagmeter en allerlei andere sensoren en software die je stappen, bloedzuurstofgehalte in je bloed, sportactiviteiten en slaap monitoren. De verzamelde inzichten zijn accuraat genoeg, maar het spreekt voor zich dat dit horloge geen medisch apparaat is. OnePlus benadrukt zelf ook dat je er geen medische conclusies aan moet verbinden. Leuk is dat je de verzamelde gezondheidsstatistieken kunt synchroniseren met Google Fit, mocht je dit gezondheidsplatform gebruiken. In de smartphone-app zie je de gezondheidsinformatie uitgebreider dan op het horlogescherm, overigens.

©Rens Blom

Lange accuduur

Een speerpunt van de OnePlus Watch Lite is zijn accuduur. OnePlus belooft tot tien dagen gebruik voordat je de oplader moet pakken. Wij komen uit op zeven dagen. Stel je in dat het scherm altijd de tijd laat zien, dan is een accuduur van ongeveer vier dagen realistisch. Allebei erg nette scores, al houden smartwatches van Huawei het nog dagen langer vol. Ten opzichte van écht slimme smartwatches van Google, Samsung en Apple gaat de OnePlus Watch Lite wel dagen langer mee.

Opladen doet het OnePlus-klokje snel via de speciale magnetische oplader, die een usb-kabel met type a-aansluiting heeft. Raak deze oplader niet kwijt, want dan moet je echt een nieuwe regelen voordat je de Watch Lite weer kunt opladen.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus Watch Lite kopen?

De OnePlus Watch Lite is een betaalbare smartwatch die op contactloos pinnen na eigenlijk alles kan wat je wilt. Twee belangrijke plussen zijn de accuduur van ruim een week en het feit dat het horloge werkt met zowel een Android-smartphone als iPhone. Wij zijn enthousiast!