ID.nl logo
De multimeter: spannender dan je denkt!
Huis

De multimeter: spannender dan je denkt!

Een multimeter is een meter die meerdere elektrische grootheden kan meten en is een noodzakelijke tool voor veelvoorkomende klusjes in en om het huis. Daarbij geldt dat je niet per se een duur professioneel model hoeft aan te schaffen; ook een budgetexemplaar van de bouwmarkt kan al een prima hulpmiddel zijn.

In dit artikel leer je:

  • Wat een multimeter is
  • Dat je deze vooral veel gebruikt voor het meten van (net)spanningen
  • Dat je met een huis-tuin-en-keukenmultimeter om veiligheidsredenen beter geen aan de netspanning gerelateerde stromen kunt meten
  • Dat je de weerstandsmeetfunctie kunt gebruiken om bijvoorbeeld draadbreuken in losgekoppelde snoeren te zoeken
  • Dat de multimeter goed van pas komt voor het meten van de uitgangsspanning van netadapters

Ook lezen: Wondermiddel: ook hier kun je WD-40 voor gebruiken!

Vermijd de stroomsterktefunctie (A)

Een multimeter is een apparaat waarmee je in elk geval de (net)spanning kunt uitlezen, weerstand kunt meten en desgewenst stroomsterkte meet. Dat laatste is – zeker als het gaat om netspanning – vaak niet iets dat je veel zult doen. Bij goedkopere meters kun je deze functie in combinatie met netspanning het best helemaal vermijden; de kans is namelijk groot dat de budget-multimeter niet of niet goed op deze taak berekend is.

TIP! Wil je echt serieus stroom en vermogen meten, dan zijn daar andere gespecialiseerde meters als bijvoorbeeld een stroomtang voor.

Goedkope multimeters kennen vaak een beperkt stroomsterktebereik, in dit geval alleen gelijkspanning.

Wat is de waarde van de netspanning in mijn huis?

In principe zijn multimeters zowel met analoge als digitale uitlezing verkrijgbaar, maar tegenwoordig is het eigenlijk vooral digitaal wat de klok slaat. Logisch, want makkelijk uit te lezen. Met de nauwkeurigheid is het meestal prima in orde, al moet je je bedenken dat het voor de netspanning niks uitmaakt of je meter een volt te veel of te weinig aangeeft. Wat je in je achterhoofd moet houden, is dat de nominale netspanning in Nederland (en de andere EU-landen) 230 volt bedraagt. Kijk echter niet vreemd op als daar behoorlijke schommelingen in zitten, variërend van 220 tot 240 volt met af en toe een uitschieter naar boven of wat naar beneden.

Multimeter kopen?

Kijk hier voor de beste deals!

Dat wordt pas zorgwekkend als die pieken of dalen langdurig optreden. Heb je bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak liggen, dan bestaat de kans dat de netspanning oploopt naar waarden boven de 250 volt en soms zelfs over de 260 volt kruipt. Dat laatste is zeker niet goed, zeker als dat langer dan een paar minuten duurt. Zie jij op je multimeter continu waarden van boven de 250 volt, dan is het tijd om eens contact op te nemen met de energieleverancier. Zij kunnen de wijktransformator anders instellen en daarmee de nominale spanning wat omlaag schroeven.

TIP! Het gevaar van een continu te hoge netspanning is dat erop aangesloten apparaten extra warmte ontwikkelen, waardoor ze uiteindelijk sneller slijten. Bij oudere apparaten die nog voor 220 volt zijn ontwikkeld, is het risico daarop nog groter. Ook bestaat daar de kans op doorslag van elektronische onderdelen als condensators.

©Allard1

Zonnepanelen kunnen op een zonnige dag voor een flink hogere en soms simpelweg veel te hoge netspanning in huis zorgen.

Hoe meet je de netspanning?

Hoe je de netspanning meet? Allereerst schakel je de multimeter in. Vervolgens zet je de draaischakelaar op het AC-bereik (wisselspanning). Let op: bij de goedkoopste meters moet je dat meetbereik zelf instellen. Let op dat je niet een te laag spanningsbereik kiest; in het beroerdste geval is het dan einde oefening voor de multimeter. De net iets slimmere autorange-meter kiest zelf z’n bereik. Even goed in de handleiding nalezen dus welk type multimeter je hebt, zeker als je nog nooit eerder met zo’n apparaat hebt gewerkt.

Controleer ook of je niet per ongeluk het stroombereik (A: ampėre) hebt gekozen. In dat geval blaas je sowieso de zekering(en) in de meter op, en mogelijk is de schade onherstelbaar (zeker bij de budgettypen). Je moet echt de spanning hebben (V). In het geval van netspanning kies je het hoogst beschikbare bereik.

Vervolgens prik je de meetpennen in een stopcontact. Daarbij is het weer even opletten: veel stopcontacten beschikken over een kinderbeveiliging. In dat geval moet je beide pennen precies tegelijk naar binnen duwen, waarbij het niet uitmaakt in welke gaten je de rode of zwarte meetpen prikt. Als het goed is, zie je nu op het display van de multimeter een gemeten spanning verschijnen. Meet op deze manier verschillende stopcontacten in huis.

Er kunnen verschillen zijn, afhankelijk van welke fase voor welke groep in huis is gebruikt. Bij gebruik van zonnepanelen kunnen deze waarden wederom behoorlijk verschillen. Het zijn de uitschieters naar boven die je een tijdje of op gezette tijden (vooral zonnige dagen) moet monitoren.

TIP! Maak je een fout en klapt er iets in de meter, trek dan zo snel mogelijk de meetpennen uit het stopcontact (of van een ander spanningsvoerend object). Check wel eerst of deze niet heel heet worden, om verbrandingen te voorkomen. In het ergste geval is ook een gang naar de meterkast noodzakelijk, om een zekering te vervangen of terug te zetten.

Links een budgetmultimeter van de bouwmarkt, rechts een professionele multimeter. Laatstgenoemde meet wisselspanning op een geavanceerder en nauwkeurige manier, wat de verschillen verklaart.

Meet met verstand

De voltmeter in onze multimeter komt ook van pas bij het meten in lasdozen of uit het plafond stekende draden. Vanzelfsprekend geldt dat je daarbij nooit een ongeïsoleerd stuk kabel moet aanraken. Dat kan immers tot een levensgevaarlijke schok leiden. Werk rustig, laat je niet afleiden en dubbelcheck voordat je de meetpennen in contact brengt met de te meten kabels of contacten.

Meet altijd met beide meetpennen contact makend; laat nooit één meetpen in het stopcontact (of ander spanningsvoerend onderdeel) steken terwijl de andere kabel los ligt. Die pen beetpakken kan afhankelijk van de situatie een dodelijke schok geven. Werk in principe ook liever niet alleen aan een netspanningsvoerende installatie. Gaat er iets mis en krijg je een schok, dan is er altijd iemand die hulp kan bieden.

TIP! Veel goedkope bouwmarktmeters zijn niet bijzonder goed beveiligd en geïsoleerd. Pas met zulke apparaten op bij het meten in vochtige ruimtes en gebruik ze liever ook niet buiten voor het meten van netspanningen. Een paar druppels water kunnen voor gevaarlijke situaties zorgen. Meet ook nooit in de regen, met welke meter dan ook!

Zorg dat altijd beide meetpennen van je multimeter contact maken en laat er nooit één bungelen. Allebei niet aangesloten is uiteraard ook prima.

Weerstandsmeting, op zoek naar de kabelbreuk

Een veel veiliger meetfunctie is de weerstandsfunctie. Deze komt goed van pas om even na te gaan hoe een (nog niet aangesloten!) schakelaar precies schakelt. Ook netsnoeren zijn snel door te meten met de weerstandsfunctie: nagenoeg 0 Ohm is oké, oneindig hoog is een kabelbreuk.

Heb je geluk, dan heeft jouw multimeter een buzzerfunctie. Piepen betekent een doorgang, geen piep geen verbinding. Belangrijk: gebruik de weerstandmeetfunctie (R) nooit en te nimmer op spanningsvoerende onderdelen. Deze stand is echt en alleen bedoeld voor het meten van losgehaalde en volledig van de netspanning (of welke andere spanning ook) gehaalde elektrische onderdelen.

TIP! Check bij tijd en wijle de batterij van je multimeter. Is deze leeg, dan valt er niks meer te meten. Is hij bijna leeg, dan kunnen meetwaarden niet meer kloppen.

Sommige multimeters beschikken samen met de weerstandsmeter ook over een buzzer (en zoals deze soms ook over een lampje), waarbij geldt: piep = verbinding.

Nooit hoogspanning meten

Gebruik multimeters nooit voor het meten van hoogspanningen, tenzij heel uitdrukkelijk is aangegeven dat ze daarvoor gemaakt zijn en je precies weet wat je doet. Even de magnetron uit elkaar halen en de meetpennen van een reguliere multimeter op de verkeerde plek koppelen kan tot absoluut levensgevaarlijke situaties leiden. Niet doen dus.

Een multimeter is een prima hulpmiddel voor werk aan de elektrische huisinstallatie, maar net als met elk stuk gereedschap moet je wel de werking ervan kennen en de bijbehorende veiligheidsmaatregelen in acht nemen. Laat een multimeter daarom nooit in huis rondslingeren; kinderen doen graag na wat ze volwassenen zien doen. En dat kan heel vervelende gevolgen hebben.

TIP! Bewaar de multimeter bij voorkeur op een voor kinderen onbereikbare plek, in een afgesloten kast waarin je ook ander elektrisch gereedschap bewaart.

Een multimeter is geen kinderspeelgoed!

Laagspanning: check die adapter

Waar een multimeter tot slot ook uitstekend voor van pas komt, is het meten van netspanningsadapters. En daarmee bedoelen we de ‘blokjes’ en dergelijke die je in het stopcontact prikt. Het is vooral de uitgangsspanning die hierbij onze aandacht verdient. Op de adapter staat de uitgangsspanning vermeld. Denk aan 5 volt, 9 volt, 12 volt enzovoort. Meestal is het gelijkspanning (DC), soms wisselspanning (AC).

Stel de bereikschakelaar van de multimeter in op een waarde die de uitgangsspanning van de netadapter makkelijk aan kan, waarbij je even moet opletten of je DC of AC kiest. Prik de adapter in het stopcontact en houdt de pennen tegen de laagspanningsstekker die uit de adapter komt. Klopt de gemeten spanning met de aangegeven waarde, dan is de adapter in orde. Klopt die waarde niet of wijkt deze sterk af? Tijd voor een nieuwe adapter! Komt er helemaal geen spanning uit, dan kan ook de kabel of de plug gebroken zijn.

TIP! Meet je helemaal niks in het DC-bereik, dan heb je mogelijk een AC-adapter te pakken. Kwestie van de keuzeschakelaar in de juiste stand draaien.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 betaalbare pc-monitors met interne speakers
© Stocks Marketing
Huis

Waar voor je geld: 5 betaalbare pc-monitors met interne speakers

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zoek je een betaalbaar pc-scherm dat zowel beeld als geluid afspeelt? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Samsung M5 M50D (LS27DM502EUXEN)

Met de Samsung M5 M50D koop je een pc-monitor en smart-tv ineen. Zodra je dit 27inch-model met wifi verbindt, heb je toegang tot het Tizen-smartplatform. Voor het streamen van Netflix-series en YouTube-filmpjes is het dus niet per se nodig om een verbonden computer te gebruiken. Navigeer met de bijgesloten afstandsbediening door het app-aanbod en kijk naar videocontent in Full-HD-kwaliteit. Verder komen voor streamingdoeleinden de twee geïntegreerde speakers goed van pas.

Zet de M5 M50D via de bijgesloten voet op het bureau of gebruik een los verkrijgbare VESA-monitorbeugel. Voor verbinding met een pc of laptop telt de achterzijde twee HDMI-poorten. Daarvan ondersteunt één poort de techniek ARC (Audio Return Channel), zodat je het audiosignaal naar een verbonden soundbar of receiver kunt doorsturen. Met behulp van twee usb-poorten verbind je zo nodig ook nog randapparaten. Een leuk extraatje is dat je via deze monitor andere slimme Samsung-apparaten in je woning kunt bedienen. Dat werkt via het SmartThings-platform. Dit product is ook in een groter schermdiagonaal van 32 inch te koop.

Philips 271V8LAB/00

De Philips 271V8LAB/00 biedt aantrekkelijke specificaties tegen een scherpe prijs. Zo telt het 27inch-scherm 1920 × 1080 pixels, waardoor je video's in Full-HD-kwaliteit kunt bewonderen. Bovendien is de vernieuwingsfrequentie van 100 hertz dik in orde. Films, series en animaties verschijnen dus vloeiend in beeld. In dit scherm zijn twee kleine speakers verwerkt. Dat is nuttig voor het geval er geen luidsprekers op de computer zijn aangesloten.

Onderaan de behuizing vind je een HDMI-poort. Je kunt daarop zo'n beetje elke pc of laptop aansluiten. Gebruik gewoon de bijgesloten HDMI-kabel. Voor het verbinden van een oude computer is er ook nog een VGA-ingang voorhanden. Een pluspunt is de matte coating. Hierdoor ervaar je in sterk verlichte ruimtes minder hinder van lichtweerkaatsingen. Er is ook een instelling voor het reduceren van blauw licht. Dat is minder vermoeiend voor de ogen. Je zet de 271V8LAB/00 via de bijgesloten standaard neer of monteert hem op een geschikte VESA-monitorbeugel. Dit betaalbare scherm kun je uitsluitend verticaal kantelen.

AOC 24B3HMA2

Op zoek naar een goedkope compacte pc-monitor met interne speakers? Dan kom je vermoedelijk al gauw uit bij de AOC 24B3HMA2. De schermdiagonaal van exact 23,8 inch leent zich goed voor kantoortaken. Dankzij een respectabele resolutie van 1920 × 1080 pixels ogen de programma's scherp. Voor bewegende beelden is de vernieuwingsfrequentie van 100 hertz een pluspunt. Er is daardoor minder sprake van haperingen.  

Zoals je van dit degelijke kantoorproduct mag verwachten, heeft het scherm een matte coating. Zo kun je overdags bij veel omgevingslicht evengoed nog comfortabel werken. Werk je graag in de late uurtjes? Dankzij de zogenoemde Low Blue Light-modus verminder je het blauwe licht, zodat je het 's avonds langer volhoudt. Via de bijgesloten HDMI-kabel verbind je de 24B3HMA2 met een pc of laptop. Als alternatief voor de twee geïntegreerde speakers kun je ook nog een koptelefoon aansluiten. Gebruik hiervoor de 3,5mm-audiouitgang aan de onderzijde.

Lees ook: Tips en tools voor het gebruik van je monitor

Iiyama ProLite XUB3493WQSU-B5

Kan het jou niet groot genoeg? In plaats van twee afzonderlijke monitors plaats je net zo makkelijk de Iiyama ProLite XUB3493WQSU-B5 op het bureau. Met een schermdiagonaal van 34 inch open je probleemloos twee vensters naast elkaar. Werk bijvoorbeeld aan een tekst, terwijl je ondertussen op internet naar informatie zoekt. Via twee HDMI-poorten en een DisPlayPort-aansluiting verbind je tot maximaal drie systemen met dit scherm. Voor de weergave van geluid bevat de behuizing twee speakertjes.

De ProLite XUB3493WQSU-B5 is een ideale partner voor liefhebbers van videostreaming en beeldbewerking. Met een royale resolutie van 3440 × 1440 pixels blijven er geen details achterwege. Bovendien staat het aanwezige ips-paneel bekend om zijn levendige kleuren. De fabrikant heeft ook aan een goede werkhouding van zijn gebruikers gedacht. Je past de hoogte van het scherm namelijk eenvoudig aan: je hebt vijftien centimeter 'speling'. Daarnaast kun je de monitor kantelen en draaien. Ondanks het riante formaat kun je de ProLite XUB3493WQSU-B5 optioneel aan een capabele VESA-beugel bevestigen.

ASUS TUF Gaming VG328H1B

Wanneer je op de pc weleens een spelletje speelt, is de betaalbare ASUS TUF Gaming VG328H1B een interessante optie. Met een hoge vernieuwingsfrequentie van 165 hertz weet je zeker dat de snelste gameanimaties vloeiend voorbijrazen. Dankzij een royale beelddiagonaal van 31,5 inch en resolutie van 1920 × 1080 pixels zie je geen teamgenoot of tegenstander over het hoofd. Voor de fanatiekste gamers is de rappe reactietijd van slechts één milliseconde gunstig. Zo reageer je vrijwel meteen op de gameplay en ben je vijanden te vlug af.

Uiteraard leent de TUF Gaming VG328H1B zich ook goed voor kantoortaken. Met behulp van HDMI sluit je elke hedendaagse pc aan. Je kunt zowel overdags als 's avonds werken, want het scherm heeft een matte afwerking. Opvallend is verder de lichte kromming van 1500R. Daardoor sluit het scherm beter aan bij je gezichtsveld. Tot slot kan deze pc-monitor draaien en kantelen.

▼ Volgende artikel
POCO introduceert nieuwe F7 smartphone-serie met krachtige prestaties
Huis

POCO introduceert nieuwe F7 smartphone-serie met krachtige prestaties

POCO heeft twee nieuwe smartphones uitgebracht: de F7 Ultra en F7 Pro. Deze toestellen richten zich op gebruikers die veel waarde hechten aan snelheid en efficiëntie, zonder daarvoor de hoofdprijs te betalen.

De F7 Ultra is voorzien van de Snapdragon 8 Elite processor, die zorgt voor betere prestaties en minder energieverbruik dan voorgaande modellen. Het toestel heeft ook een speciale grafische chip die de beeldkwaliteit verbetert bij games en video's. De F7 Pro werkt met de Snapdragon 8 Gen 3 processor en draait op Xiaomi HyperOS 2. Beide telefoons hebben een goed koelsysteem waardoor ze niet snel oververhit raken, zelfs bij intensief gebruik.

©POCO

Qua batterijduur biedt de F7 Ultra een 5.300mAh batterij die in 34 minuten volledig opgeladen kan worden met de snellaadtechnologie. Je kunt deze telefoon ook draadloos opladen. De F7 Pro heeft een nog grotere batterij van 6.000mAh. Door speciale technologie behouden de batterijen van beide toestellen lang hun capaciteit, zelfs na veelvuldig opladen.

Fotografie en heldere schermen

Voor fotografie heeft de F7 Ultra drie camera's, waaronder een 50 megapixel hoofdcamera, een telelens en een 32 megapixel groothoeklens. De F7 Pro heeft een 50 megapixel hoofdcamera en een 8 megapixel groothoeklens. Beide telefoons maken gebruik van slimme beeldverwerking voor betere foto's.

De schermen van beide smartphones zijn erg helder (tot 3200 nits) en hebben technologie die zorgt voor minder vermoeidheid van de ogen. Ze zijn ook water- en stofbestendig volgens de IP68-norm en voorzien van krasbestendig glas.

©POCO

Prijzen en verkrijgbaarheid

De POCO F7 Ultra is te koop in geel en zwart in twee varianten: 12GB+256GB voor 779,90 euro en 16GB+512GB voor 849,90 euro.

De POCO F7 Pro is verkrijgbaar in zwart, zilver en blauw, eveneens in twee versies: 12GB+256GB voor 599,90 euro en 12GB+512GB voor 649,90 euro.