Als er Oscars uitgereikt zouden worden voor games, dan zou Mass Effect ongetwijfeld in de prijzen vallen. Deze reeks weet als geen ander de speler een binding op te laten bouwen met de verschillende personages in de game. Eindelijk is het derde, en laatste, deel uitgekomen van de Mass Effect trilogie. Voor de laatste keer nemen we de rol van Shepard aan om het universum van totale vernietiging te behoeden.

Mass Effect 3 is een science fiction rpg en een direct vervolg op deel 2. Mass Effect 3 speelt zich 6 maanden na ‘Arrival’ af, de laatste DLC die uitgekomen is voor Mass Effect 2. Om optimaal van het verhaal te genieten raden we je met klem aan om de trilogie vanaf het eerste deel te spelen. Vanaf het tweede deel is ook mogelijk als je niet zo van de hardcore rpg’s bent, maar deel 3 spelen zonder kennis en savegame van het vorige deel is echt dood en doodzonde. Het bijzondere van deze reeks is namelijk dat je een savegame van het vorige deel kan importen in Mass Effect 3 zodat het complete verhaal – met jouw acties en keuzes – wordt meegenomen in het nieuwe deel. Begin je Mass Effect 3 zonder savegame van deel 2, dan wordt er uitgegaan van een standaardset keuzes die hoofdrolspeler Shepard gemaakt heeft in de vorige delen.

Balans gevonden

De eerste Mass Effect game was een hardcore rpg met realtime shooter gevechten en een compleet universum wat te verkennen viel. Bij Mass Effect 2 had Bioware het gevechtsysteem behoorlijk geoptimaliseerd waardoor de actie veel beter tot zijn recht kwam. Echter ging dit wel ten koste van de rpg-elementen en Mass Effect 2 was dan ook meer een shooter met lichte rpg-elementen. Bij Mass Effect 3 ligt de nadruk ook op actie, maar toch vinden we in dit deel meer rpg-elementen terug. Zo hebben de karakters weer iets meer statistieken, is er XP te verdienen, zijn wapens te modificeren en beslaan de missies nu grotere gebieden waar meer in verkend kan worden. Bioware lijkt wat dat betreft nu eindelijk de balans gevonden te hebben tussen shooter en rpg.

Indrukwekkend

Mass Effect 3 begint bijzonder indrukwekkend. De spanning die in de vorige twee delen is opgebouwd, komt in de intro tot een climax waarbij het duidelijk is dat hoofdpersoon Shepard – die zowel mannelijk als vrouwelijk kan zijn – de enige persoon is die het universum kan redden. Grafisch is de game geweldig, maar ook de achtergrondmuziek brengt je onmiddellijk in de juiste stemming. Complimenten moeten we geven aan de voice actors die echt duidelijk hun hele hart en ziel in de verschillende karakters gestopt hebben. De personages komen geloofwaardig over en hebben allemaal een bijzondere persoonlijkheid. Daarnaast is dit de afsluiting van het verhaal en zullen sommige karakters, waarmee een behoorlijke binding is opgebouwd, de strijd wellicht niet overleven. Het is bijzonder knap hoe Bioware het voor elkaar heeft gekregen om spelers zo te kunnen betrekken in een game.

Ieder zijn eigen verhaal

Doordat door de gehele reeks heel veel (morele) keuzes gemaakt moeten worden (ook deel drie bevat dilemma’s met verstrekkende gevolgen), kan het verhaal voor iedereen anders lopen. Op de redactie hebben we drie Mass Effect 3 spelers en bij ieder van ons is dezelfde missie anders verlopen. Bij de één is een hoofdpersonage om het leven gekomen en kon een belangrijk persoon niet gered worden, bij de ander was de belangrijke persoon ook niet gered, maar overleed er geen hoofdpersonage en bij ondergetekende was er niemand gestorven (behalve de slechterik) en was de belangrijke persoon gered. Hier is ook duidelijk merkbaar dat keuzes die gemaakt zijn in vorige delen grote invloed hebben op het verhaal. aangezien ik de enige was die een savegame van de vorige twee delen had geïmporteerd.

Lekker veel missies

Mass Effect 3 kent net als zijn voorgangers heel veel missies. De voornaamste missies zijn de zogenaamde ‘priority missions’ en deze missies bepalen de rode lijn van het verhaal. De andere missies zijn niet verplicht, maar helpen wel om sterker te worden. Behalve je groepje helden, waarvan je er per missie 2 kan meenemen, moet je in Mass Effect 3 een compleet leger op de been zetten. De ‘combat readiness’ zoals dit heet moet opgebouwd en hooggehouden worden. Dit doe je door zoveel mogelijk missies uit te voeren waarmee je zoveel mogelijk reputatie opbouwt. Serieus strategisch onderhoud is niet nodig. Mass Effect 3 blijft een shooter-rpg. Missies zijn er in alle soorten, maten en lengtes. De kortste missies zijn de zogenaamde verzamelmissies. Deze missies kun je opdoen door in de Citadel (een grote intergalactische ruimtestad) te luistervinken bij de verschillende inwoners. Je vangt gesprekken op en daaruit blijkt wat je nodig hebt om die persoon te helpen. De nodige items zijn te vinden door met je ruimteschip, de Normandy SR-2, door de verschillende melkwegstelsels te zwerven en een scan uit te voeren. Echter moet je hierbij wel voorzichtig zijn dat je niet door de vijand wordt opgemerkt. Zodra dat het geval is moet je vluchten, want een direct conflict overleef je niet.

iPhone/iPad integratie

Grappig is dat EA een app heeft ontwikkeld voor de iPhone en iPad: de ME3 Datapad. Met deze app, die overigens niet verplicht is, kun je de combat readiness van de diverse ruimtestelsels verhogen door delen van je leger op missie te sturen. Per stelsel zijn er 3 verschillende missies die ieder een bepaalde hoeveelheid geld en readiness-punten opleveren. De opzet is simpel, maar het is wel leuk om buiten de game-uren toch nog bezig te zijn met Mass Effect. De behaalde resultaten worden via Origin, EA’s online dienst, verwerkt in Mass Effect 3. Een andere leuke feature is dat je e-mails kan ontvangen van belangrijke personages naarmate je verder komt in het spel. Dit zijn geen belangrijke e-mails, maar voegen wel extra diepgang aan de personages toe. Als laatst zit ook de complete Codex verwerkt in de app. Deze codex, die ook in het spel zelf aanwezig is, is een complete encyclopedie waarin zo goed als alles van het Mass Effect universum wordt uitgelegd en uitgediept. 

Verboden voor gamepads

Bioware heeft er heel bewust voor gekozen om de pc-versie alleen van een muis en toetsenbord besturing te voorzien. Spelen met de gamepad is vanuit de game zelf niet mogelijk. Op zich apart aangezien de game ook is uitgekomen voor de Xbox 360 en Playstation 3. Daarnaast had deze besturing gemakkelijk geïmplementeerd kunnen worden. Wel moeten we zeggen dat deze game bijzonder prettig speelt met muis en toetsenbord. Deze besturing leent zich ook iets meer voor strategische gameplay. Bij de consoleversies is dat op zich ook mogelijk, maar daar verloopt dat toch iets minder soepel en ben je meer geneigd voor het schieten te gaan. Opvallend is dat je bij de pc-versie heel duidelijk de vraag krijgt wat voor soort spel je wil spelen: shooter, interactief verhaal of hardcore rpg? Deze vraag wordt bij de consoleversie niet gesteld. Daar krijg je standaard de 'roleplay' optie die je overigens later in het spel kan aanpassen, net als bij de pc-versie.

Controversieel einde

Het einde van het verhaal heeft voor nogal wat controverse gezorgd en er zijn gamers die erg ontevreden zijn over dit einde. Eén van onze Mass Effect spelers heeft het spel uitgespeeld en vindt de klachten erg overdreven. Wel is het zo dat het einde voor iedereen ongeveer hetzelfde zal zijn, maar dat is op zich niet raar. In een verhaal van deze grootte en kwaliteit kan het uiteindelijk maar één kant opgaan. Om maar een  cliché aan te halen: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis en die is voor iedereen weer anders. Wanneer we het spel hebben uitgespeeld, zullen we deze review updaten met onze mening over het einde (zonder het verhaal te verklappen natuurlijk).

Update:
We hebben het spel inmiddels uitgespeeld en  we kunnen ons niet vinden in de klachtenstroom die vele ontevreden 'fans' teweeg hebben gebracht. Er zijn wel degelijk verschillende eindes, hoewel ze wel veel overeenkomsten hebben. Voor de duidelijkheid: ondergetekende heeft Mass Effect vanaf het eerste deel helemaal gespeeld en is zich dus volledig bewust van de totale verhaallijn. Het spel wordt op passende wijze afgerond waarbij tot nadenken wordt aangezet en een hoop ruimte is voor eigen intepretatie. De enige kritiek die we op de eindfilmpjes kunnen geven is dat je in deze filmpjes iets te weinig terugziet van alle bondgenoten die je tijdens het spel aan je kant gekregen hebt.

DRM-beleid

Om Mass Effect 3 te kunnen spelen is de installatie van EA’s Origin noodzakelijk. Vervolgens kun je wel de game op elke pc spelen waar je ingelogd bent met EA’s Origin.

UitgeverEA GamesOntwikkelaarBiowareBesturingssysteem (min. benodigd)Windows XP SP3Processor snelheid (min. benodigd)1.8 GHz Intel Core 2 Duo of AMD equavilentHoeveelheid RAM (min. benodigd)1 GBGrafische kaart (minimaal benodigd)vanaf nVidia GeForce 7900 of AMD Radeon X1800Benodigde hardeschijfruimte (GB)15Online gamingjaGamepad ondersteuningnee

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).