Als er Oscars uitgereikt zouden worden voor games, dan zou Mass Effect ongetwijfeld in de prijzen vallen. Deze reeks weet als geen ander de speler een binding op te laten bouwen met de verschillende personages in de game. Eindelijk is het derde, en laatste, deel uitgekomen van de Mass Effect trilogie. Voor de laatste keer nemen we de rol van Shepard aan om het universum van totale vernietiging te behoeden.

Mass Effect 3 is een science fiction rpg en een direct vervolg op deel 2. Mass Effect 3 speelt zich 6 maanden na ‘Arrival’ af, de laatste DLC die uitgekomen is voor Mass Effect 2. Om optimaal van het verhaal te genieten raden we je met klem aan om de trilogie vanaf het eerste deel te spelen. Vanaf het tweede deel is ook mogelijk als je niet zo van de hardcore rpg’s bent, maar deel 3 spelen zonder kennis en savegame van het vorige deel is echt dood en doodzonde. Het bijzondere van deze reeks is namelijk dat je een savegame van het vorige deel kan importen in Mass Effect 3 zodat het complete verhaal – met jouw acties en keuzes – wordt meegenomen in het nieuwe deel. Begin je Mass Effect 3 zonder savegame van deel 2, dan wordt er uitgegaan van een standaardset keuzes die hoofdrolspeler Shepard gemaakt heeft in de vorige delen.

Balans gevonden

De eerste Mass Effect game was een hardcore rpg met realtime shooter gevechten en een compleet universum wat te verkennen viel. Bij Mass Effect 2 had Bioware het gevechtsysteem behoorlijk geoptimaliseerd waardoor de actie veel beter tot zijn recht kwam. Echter ging dit wel ten koste van de rpg-elementen en Mass Effect 2 was dan ook meer een shooter met lichte rpg-elementen. Bij Mass Effect 3 ligt de nadruk ook op actie, maar toch vinden we in dit deel meer rpg-elementen terug. Zo hebben de karakters weer iets meer statistieken, is er XP te verdienen, zijn wapens te modificeren en beslaan de missies nu grotere gebieden waar meer in verkend kan worden. Bioware lijkt wat dat betreft nu eindelijk de balans gevonden te hebben tussen shooter en rpg.

Indrukwekkend

Mass Effect 3 begint bijzonder indrukwekkend. De spanning die in de vorige twee delen is opgebouwd, komt in de intro tot een climax waarbij het duidelijk is dat hoofdpersoon Shepard – die zowel mannelijk als vrouwelijk kan zijn – de enige persoon is die het universum kan redden. Grafisch is de game geweldig, maar ook de achtergrondmuziek brengt je onmiddellijk in de juiste stemming. Complimenten moeten we geven aan de voice actors die echt duidelijk hun hele hart en ziel in de verschillende karakters gestopt hebben. De personages komen geloofwaardig over en hebben allemaal een bijzondere persoonlijkheid. Daarnaast is dit de afsluiting van het verhaal en zullen sommige karakters, waarmee een behoorlijke binding is opgebouwd, de strijd wellicht niet overleven. Het is bijzonder knap hoe Bioware het voor elkaar heeft gekregen om spelers zo te kunnen betrekken in een game.

Ieder zijn eigen verhaal

Doordat door de gehele reeks heel veel (morele) keuzes gemaakt moeten worden (ook deel drie bevat dilemma’s met verstrekkende gevolgen), kan het verhaal voor iedereen anders lopen. Op de redactie hebben we drie Mass Effect 3 spelers en bij ieder van ons is dezelfde missie anders verlopen. Bij de één is een hoofdpersonage om het leven gekomen en kon een belangrijk persoon niet gered worden, bij de ander was de belangrijke persoon ook niet gered, maar overleed er geen hoofdpersonage en bij ondergetekende was er niemand gestorven (behalve de slechterik) en was de belangrijke persoon gered. Hier is ook duidelijk merkbaar dat keuzes die gemaakt zijn in vorige delen grote invloed hebben op het verhaal. aangezien ik de enige was die een savegame van de vorige twee delen had geïmporteerd.

Lekker veel missies

Mass Effect 3 kent net als zijn voorgangers heel veel missies. De voornaamste missies zijn de zogenaamde ‘priority missions’ en deze missies bepalen de rode lijn van het verhaal. De andere missies zijn niet verplicht, maar helpen wel om sterker te worden. Behalve je groepje helden, waarvan je er per missie 2 kan meenemen, moet je in Mass Effect 3 een compleet leger op de been zetten. De ‘combat readiness’ zoals dit heet moet opgebouwd en hooggehouden worden. Dit doe je door zoveel mogelijk missies uit te voeren waarmee je zoveel mogelijk reputatie opbouwt. Serieus strategisch onderhoud is niet nodig. Mass Effect 3 blijft een shooter-rpg. Missies zijn er in alle soorten, maten en lengtes. De kortste missies zijn de zogenaamde verzamelmissies. Deze missies kun je opdoen door in de Citadel (een grote intergalactische ruimtestad) te luistervinken bij de verschillende inwoners. Je vangt gesprekken op en daaruit blijkt wat je nodig hebt om die persoon te helpen. De nodige items zijn te vinden door met je ruimteschip, de Normandy SR-2, door de verschillende melkwegstelsels te zwerven en een scan uit te voeren. Echter moet je hierbij wel voorzichtig zijn dat je niet door de vijand wordt opgemerkt. Zodra dat het geval is moet je vluchten, want een direct conflict overleef je niet.

iPhone/iPad integratie

Grappig is dat EA een app heeft ontwikkeld voor de iPhone en iPad: de ME3 Datapad. Met deze app, die overigens niet verplicht is, kun je de combat readiness van de diverse ruimtestelsels verhogen door delen van je leger op missie te sturen. Per stelsel zijn er 3 verschillende missies die ieder een bepaalde hoeveelheid geld en readiness-punten opleveren. De opzet is simpel, maar het is wel leuk om buiten de game-uren toch nog bezig te zijn met Mass Effect. De behaalde resultaten worden via Origin, EA’s online dienst, verwerkt in Mass Effect 3. Een andere leuke feature is dat je e-mails kan ontvangen van belangrijke personages naarmate je verder komt in het spel. Dit zijn geen belangrijke e-mails, maar voegen wel extra diepgang aan de personages toe. Als laatst zit ook de complete Codex verwerkt in de app. Deze codex, die ook in het spel zelf aanwezig is, is een complete encyclopedie waarin zo goed als alles van het Mass Effect universum wordt uitgelegd en uitgediept. 

Verboden voor gamepads

Bioware heeft er heel bewust voor gekozen om de pc-versie alleen van een muis en toetsenbord besturing te voorzien. Spelen met de gamepad is vanuit de game zelf niet mogelijk. Op zich apart aangezien de game ook is uitgekomen voor de Xbox 360 en Playstation 3. Daarnaast had deze besturing gemakkelijk geïmplementeerd kunnen worden. Wel moeten we zeggen dat deze game bijzonder prettig speelt met muis en toetsenbord. Deze besturing leent zich ook iets meer voor strategische gameplay. Bij de consoleversies is dat op zich ook mogelijk, maar daar verloopt dat toch iets minder soepel en ben je meer geneigd voor het schieten te gaan. Opvallend is dat je bij de pc-versie heel duidelijk de vraag krijgt wat voor soort spel je wil spelen: shooter, interactief verhaal of hardcore rpg? Deze vraag wordt bij de consoleversie niet gesteld. Daar krijg je standaard de 'roleplay' optie die je overigens later in het spel kan aanpassen, net als bij de pc-versie.

Controversieel einde

Het einde van het verhaal heeft voor nogal wat controverse gezorgd en er zijn gamers die erg ontevreden zijn over dit einde. Eén van onze Mass Effect spelers heeft het spel uitgespeeld en vindt de klachten erg overdreven. Wel is het zo dat het einde voor iedereen ongeveer hetzelfde zal zijn, maar dat is op zich niet raar. In een verhaal van deze grootte en kwaliteit kan het uiteindelijk maar één kant opgaan. Om maar een  cliché aan te halen: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis en die is voor iedereen weer anders. Wanneer we het spel hebben uitgespeeld, zullen we deze review updaten met onze mening over het einde (zonder het verhaal te verklappen natuurlijk).

Update:
We hebben het spel inmiddels uitgespeeld en  we kunnen ons niet vinden in de klachtenstroom die vele ontevreden 'fans' teweeg hebben gebracht. Er zijn wel degelijk verschillende eindes, hoewel ze wel veel overeenkomsten hebben. Voor de duidelijkheid: ondergetekende heeft Mass Effect vanaf het eerste deel helemaal gespeeld en is zich dus volledig bewust van de totale verhaallijn. Het spel wordt op passende wijze afgerond waarbij tot nadenken wordt aangezet en een hoop ruimte is voor eigen intepretatie. De enige kritiek die we op de eindfilmpjes kunnen geven is dat je in deze filmpjes iets te weinig terugziet van alle bondgenoten die je tijdens het spel aan je kant gekregen hebt.

DRM-beleid

Om Mass Effect 3 te kunnen spelen is de installatie van EA’s Origin noodzakelijk. Vervolgens kun je wel de game op elke pc spelen waar je ingelogd bent met EA’s Origin.

UitgeverEA GamesOntwikkelaarBiowareBesturingssysteem (min. benodigd)Windows XP SP3Processor snelheid (min. benodigd)1.8 GHz Intel Core 2 Duo of AMD equavilentHoeveelheid RAM (min. benodigd)1 GBGrafische kaart (minimaal benodigd)vanaf nVidia GeForce 7900 of AMD Radeon X1800Benodigde hardeschijfruimte (GB)15Online gamingjaGamepad ondersteuningnee

Denk jij erover na om van zorgverzekering te wisselen? Dat moet je nu in actie komen! Wil je niet alleen een lagere premie, maar ook nog eens een cashback? Stap dan over via CashbackXL. Je bespaart dan namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. Je hebt dus nog een paar dagen de tijd. Redenen genoeg om dat te doen: veel mensen vinden de premie bij hun huidige verzekeraar te hoog, of ze houden hun aanvullende verzekeringen eens goed tegen het licht en besluiten dat het wel wat minder kan. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.