Computers zijn complex en de mogelijkheden met de vele componenten op de markt zijn eindeloos. Ga je een gaming-pc samenstellen, wat past dan goed bij elkaar? In dit artikel zetten we vijf systemen uiteen, van budget-pc's tot high-end-modellen. Gebruik de voorbeelden gerust om je eigen game-pc op te baseren!

Instapcomponenten zijn voor systemen primair bedoeld voor populaire, lichtere games (naast Fortnite zijn dat bijvoorbeeld League of Legends en de WarGames-spellen). Met een instap-game-pc zul je praktisch elk spel wel kunnen spelen, maar zwaardere games werken alleen met een lagere beeldkwaliteit.

Voor de mid-range richten we ons op gamers die alle moderne games met hoge instellingen in beeld willen brengen, of games juist op zeer hoge framerates willen spelen voor bijvoorbeeld competitief online gamen met snelle gamemonitoren.

Bij de adviezen voor de high-end-pc’s richten we ons op de groep mensen die niet alleen alles willen kunnen spelen op hogere resoluties (27inch-schermen met 2560 × 1440p, 34inch-ultrawides met 3440 × 1440p of 4K-schermen), maar feitelijk alles met hun pc willen kunnen doen wat denkbaar is.

Hieronder vind je in één oogopslag vijf soorten configuraties. Onder de afbeelding gaan we per component dieper op ieder systeem in. Denk uiteraard aan het soort videokaart, maar ook zaken als opslag, voeding en de behuizing komen aan bod.

Het is belangrijk te onthouden dat de adviezen wat betreft instap, mid-range, en high-end geen harde regels zijn. Je kunt normaliter prima mixen en matchen, afhankelijk van je eigen wensen. Wil je je games ook streamen of opnemen? Pak dan een wat zwaardere processor en wat extra opslag. Mag jouw game-pc iets duurder zijn dan de mid-range-optie, maar is de hele high-end-lijst je te gortig? Combineer dan gerust zaken van beide. Let alleen op dat je geen Intel-moederborden met AMD-processors gaat combineren of omgekeerd, dan heb je een heel slecht weekend voor de boeg.

©PXimport

Videokaart

De videokaart is zonder twijfel het meest cruciale onderdeel van je game-pc. Hij bepaalt grotendeels hoe soepel games lopen en hoe goed ze voor de dag komen. Met slechts twee fabrikanten (Nvidia en AMD) aan de basis van elke moderne videokaart, is de juiste kiezen niet heel lastig: koop een zo snel mogelijke als je budget toestaat.

©PXimport

Budget-videokaart

Voor de instap-pc strijden de Nvidia GeForce GTX 1050 Ti (4 GB) en de AMD Radeon RX 570 (4 GB) tegen elkaar. Beide kosten tussen de 150 en 200 euro. De Nvidia-chip is zuiniger, maar de AMD Radeon RX 570 biedt op zijn prijspunt flink betere prestaties. Ook FreeSync is een sterk argument in het voordeel van AMD, hierdoor komen zwaardere games beter naar voren op een FreeSync-scherm. Nvidia’s tegenhanger G-Sync is even capabel, maar dat zien we praktisch alleen in luxe, dure schermen terug. Daardoor is de AMD RX 570 overtuigend onze aanrader in het instapsegment. We raden je af te besparen met een goedkopere RX 560 of GTX 1030 of 1050: daar lever je heel veel prestaties mee in.

Mid-range-videokaart

Voor een mid-range-pc kijken we richting de Nvidia GeForce GTX 1060 (6 GB) of de AMD Radeon RX 580 (8 GB), te koop vanaf ca. 250 euro. Beide kaarten zijn uitstekend geschikt voor het spelen van zwaardere of zeer snelle games op full hd. Een echt betere keuze is er niet. Beide hebben hun sterke kanten: ze zijn grofweg even snel, Nvidia is iets zuiniger wat fijn is in compactere behuizingen, AMD heeft wederom FreeSync als voordeel. Ons advies is een leuke aanbieding op te zoeken, denk aan een extra scherpe prijs of wat gratis games bij je aanschaf. Valt een GTX 1070 of RX 590 binnen je budget? Pak die upgrade dan mee.

High-end-videokaart

Het high-end-segment wordt gedomineerd door Nvidia. Een incidentele aanbieding van de AMD Radeon Vega kan interessant zijn, maar het zijn de GeForce-kaarten die dit segment domineren. Koop de beste chip die je budget toestaat: een RTX 2070 is een mooie kaart voor 1440p-gaming, maar het zijn de RTX 2080 en extreem dure RTX 2080 Ti die de beste prestaties bieden als je het geld ervoor over hebt. Tip: als je nog een GTX 1080 Ti op de kop kunt tikken, doe dat dan gerust: dat is bijna een RTX 2080-prestatie voor flink minder geld.

Processor

De processor is de motor van de typische computer en bepaalt veelal waar die toe in staat is. Bij een game-pc ligt de nadruk primair op de videokaart, maar een slechte processor kan wel degelijk de prestaties nekken. De juiste balans zoeken is wat we hier gaan doen, want extra budget geven we veelal liever aan de videokaart uit dan aan de processor.

©PXimport

Budget-processor

Voor een instap-game-pc kijken we direct naar de AMD Ryzen 5 2600. Zes cores met multi-threading (6 cores, 12 threads) is eigenlijk geen instapprocessor meer, maar met een prijs van 170 euro is het een uitstekende koop. Een Intel Core i3-8100 zou eigenlijk genoeg zijn voor de doelstelling, maar deze is in prestaties met z’n vier cores en vier threads zo veel beperkter, dat we het die twee tientjes besparing niet waard vinden. Bijkomend voordeel: met de genoemde AMD-processor heb je ook meteen de prestaties in huis mocht je bijvoorbeeld Fornite willen streamen of af en toe een video renderen voor YouTube. Al raden we ons mid-range AMD-processoradvies aan als je fanatiek wilt gaan streamen.

Mid-range-processor

Ook voor de mid-range-pc heeft Intel het lastig. De Intel Core i5-9600K zou perfect zijn, maar 300 euro voor een processor met zes cores en zes threads is wel gortig. De AMD Ryzen 7 2700X met acht cores en zestien threads is maar ietsjes duurder, en de Ryzen 7 2700 is goedkoper en kan handmatig worden opgevoerd naar hetzelfde niveau. Puur voor gaming is de Core i5 leuk, maar mocht je je pc iets breder willen inzetten, dan zouden we toch serieus naar de Ryzen 7-serie kijken.

High-end-processor

In het high-end-segment heeft AMD het weer moeilijk. De Ryzen 7 2700X zou even goed staan in een high-end-game-pc, maar de echt ultieme gameprestaties liggen toch bij Intel. De Intel Core i7-9700K (8 core, 8 thread) is per core dermate snel dat dit voor de meeste games ideaal blijkt. Daarmee is het de ultieme pure game-processor. Doe je ook veel creatieve zaken met je computer, overweeg dan de Intel Core i9-9900K: de ultieme (doch prijzige) consumentenprocessor van dit moment.

Let wel op dat Intel de laatste tijd moeite heeft met het in toom houden van de prijzen: 200 euro meer betalen voor een i7-9700K boven een Ryzen 7 2700X gaat erg ver. Mocht dat nog het geval zijn wanneer jij je game-pc laat/gaat bouwen, kies dan gerust de AMD Ryzen 7 2700X, ook voor je high-end-game-pc.

Moederbord

Twee zaken zijn belangrijk in een moederbord: zorgen dat hij jouw processor aankan én dat hij wat aansluitingen betreft voldoet. Heb je bijvoorbeeld veel usb-apparaten, of speakers met een optische ingang, dan moet je wel zorgen dat je moederbord daar de aansluitingen voor heeft. Heb je geen netwerkkabel bij je computer, dan is een model met goede wifi handig. Omdat er te veel wensen zijn om te bespreken raden we aan bij twijfel navraag te doen.

©PXimport

Budget-moederbord

Bij de AMD Ryzen 5 2600 van de instap-game-pc pakken wij de Gigabyte Aorus B450 PRO (110 euro): een solide middenklasser met genoeg aansluitingen voor de meeste doeleinden. Wil je wifi, dan is de iets duurdere en iets luxer ogende MSI B450 Gaming Pro Carbon AC (140 euro) een goede keuze.

Mid-range-moederbord

Ga je voor de AMD Ryzen 7 2700X in een mid-range- of zelfs high-end-systeem dan adviseren we een iets steviger moederbord. De ASUS Prime X470-PRO (175 euro) of de lastig verkrijgbare MSI X470 Gaming Pro Carbon (indien te vinden voor 180 euro) zijn dan uitstekende complete opties. Die hebben o.a. uitstekende geluidskwaliteit en meer aansluitingen dan de meeste mensen kunnen gebruiken. Wil je wifi, dan scoort de Gigabyte Aorus X470 Gaming 5 WiFi (200 euro) hoge ogen.

High-end-moederbord

Ga je voor de Intel Core i5-9600K of i7-9700K, dan heb je een Z390-moederbord nodig. Praktisch elk model rond de 200 euro voldoet. Positieve uitschieter is de Gigabyte Z390 Aorus Pro (200 euro), die met zijn uitzonderlijk sterke stroomvoorziening op dat prijspunt veel waarde biedt. Wil je veel verschillende RGB-onderdelen aan elkaar koppelen? Dan kijken we naar ASUS, want die heeft de RGB-sync-software verreweg het best voor elkaar.

Werkgeheugen (RAM)

©PXimport

Van instap- tot en met high-end-game-pc’s is 16 GB geheugen ideaal; games die meer nodig hebben wij nog niet ontdekt. Als je echt krap bij kas zit, kun je voor je instap-pc 8 GB geheugen gebruiken, maar die paar tientjes besparing is lastig aan te raden voor een allround-game-pc. AMD-processors profiteren in de regel van wat sneller geheugen (een 3200MHz-kit heeft de voorkeur). De Corsair Vengeance LPX CMK16GX4M2B3200C16 wordt door ons veel gebruikt en is zowel compatibel met Intel als AMD en ook scherp geprijsd.

Wil je liever wat meer bling? De Corsair Vengeance RGB PRO CMW16GX4M2C3200C16 werkt eveneens op Intel en AMD, en komt met een flinke berg RGB-verlichting en goede software. In geval van twijfel kan je altijd afgaan op de QVL: de lijst met de geheugenkits die door de moederbord-fabrikant zijn getest op compatibiliteit.

Opslag (hdd en/of ssd)

©PXimport

Eigenlijk mag een ssd in een pc anno 2019 niet ontbreken. Je games draaien er niet sneller door, maar je hele pc voelt lekker vlot aan en games starten wel degelijk vlotter. Wil je echt op de centen letten, dan is een harde schijf van 1 TB zoals de WD Blue 1TB voor zo’n vier tientjes prima. Je games draaien dan even goed, maar de pc voelt wel trager en zal meer geluid maken.

Wij zouden dus minimaal een 1TB-ssd kopen (ca. 150 euro). Dan start je game-pc vlot op, voelt hij bij dagelijks gebruik ook lekker snel en starten je games eveneens razendsnel op. En met 1 TB heb je genoeg ruimte voor Windows, een forse fotocollectie en een dozijn AAA-games: perfect voor zowel instap-, mid-range- als high-end-game-pc’s. Wil je als high-end-koper niet te krap zitten? Koop dan twee 1TB-ssd’s, dat kost je in de regel een stuk minder dan één ssd van 2 TB.

Voeding

Een slechte voeding is funest voor de levensduur van alle onderdelen in je computer, dus raden we altijd aan om een echte A-kwaliteit voeding aan te schaffen. Maar hoe bepaal je wat een goede voeding is? Helaas is daar geen eenzijdig antwoord op, maar staar je in elk geval niet blind op het maximale vermogen, dat zegt niets over de kwaliteit.

©PXimport

Budget-voeding

Voor onze instap-game-pc gaan we voor de Cooler Master MWE Bronze 450, een recent uitgebracht model dat een redelijke kwaliteit biedt voor een lagere prijs dan de meeste directe concurrenten. Hij is ook redelijk zuinig en 450 watt is ruim genoeg voor de combinatie van Ryzen 5 en Radeon RX 570.

Mid-range-voeding

Voor ons mid-range-model gaan we iets hoger zitten: de Corsair RM550x en de Seasonic Focus Plus Gold 550 bouwen op iets betere componenten, zijn wat zuiniger, en komen met een veel langere garantie: respectievelijk 10 en 12 jaar.

High-end-voeding

Voor ons high-end-systeem houden we dezelfde modellen aan als voor mid-range. Ga je echter voor een AMD Radeon Vega 64 of een Nvidia GeForce GTX 1080 Ti, RTX 2080 of RTX 2080 Ti? Dan zouden wij de 650watt-varianten pakken voor wat extra ruimte voor wat overklokken of veel extra componenten. Ga je extreem overklokken met een high-end-cpu en RTX 2080 Ti? Maak er dan een 750watt-variant van.

Behuizing

Over smaak valt niet te twisten, al vinden we de écht goedkope cases niet interessant meer. Deels te danken aan de stand van de dollar, deels aan het feit dat er tussen 60 en 80 euro echt uitstekende cases op de markt te vinden zijn.

©PXimport

Budget-behuizing

Met 59 euro is de Phanteks P300 (verkrijgbaar in drie kleuren) onze budgetklapper: compact, chic, voorzien van glas en prettig te bouwen. Als je per sé nog een tientje moet besparen is de Cooler Master MasterBox Lite 5 te overwegen.

Mid-range-behuizing

De middenklasse wordt gedomineerd door de circa 75 euro kostende NZXT H500. Die is net wat netter afgewerkt, koelt wat beter en komt met een extra ventilator. Eigenlijk kunnen we stellen dat dit ook een prima basis vormt voor een high-end-game-pc, stop extra budget liever in de videokaart. Wil je liever een behuizing waar je niet in kunt kijken? Dan is de Fractal Design Meshify C (80 euro) onze favoriet.

High-end-behuizing

Ga je voor een echte high-end en wil je toch wat luxers? Rond de 130 euro vinden we de extreem indrukwekkende NZXT H700. Flink zwaardere kwaliteit, vier ventilatoren en eveneens leverbaar in meerdere kleuren. Mag het nog duurder? Spiek dan eens naar de Cooler Master SL600M. Uitstekende koeling, prachtige aluminium afwerking, ingebouwde fan controller en de usb-poorten lichten op als je hand in de buurt komt. Prijzig, maar wel wat bijzonders.

Koeler

Een stevige processor profiteert al snel van een apart aan te schaffen processorkoeler. Die houdt je systeem koeler, stiller en geeft je ruimte om te overklokken. Zit je echt krap? Houd dan de meegeleverde koeler van je AMD Ryzen 5 2600 aan. Die voldoet en je gameprestaties leiden er niet onder. Heb je een beetje budget over? Pak dan een Gelid Phantom Black of een Cooler Master Hyper 212 Black Edition. Krachtiger, met ca. drie tientjes niet duur en ze zien er nog strak uit ook.

©PXimport

Voor zowel onze mid-range- als high-end-game-pc’s is de Scythe Mugen 5 PCGH al tijden ongeslagen, vooral wat prijs-prestatieverhouding betreft: voor ca. 50 euro kan hij een dikke Ryzen 7 of Intel Core i5 en i7 in stilte koelen. Waterkoeling is zeker een leuk alternatief, de NZXT Kraken X62 oogt prachtig en koelt nog beter. De Corsair H-series RGB Platinum vormen een mooi alternatief en de Cooler Master ML240R laat zien dat RGB-waterkoeling ook betaalbaar (doch wat luider) kan zijn. Die investering is puur voor een luxere uitstraling.

Monitor

Welke game-pc je ook koopt, uiteindelijk bepaalt de laatste schakel in grote mate jouw ervaring: de monitor. Het loont dan ook om game-pc en monitor op elkaar af te stemmen.

©PXimport

Budget-monitor

Voor onze instap-game-pc is de Iiyama G-Master G2530HSU een uitstekende budget-keuze. Voor nog geen 140 euro hebben we daar een gebalanceerd scherm dat net even wat sneller is dan de rest in zijn prijsklasse (75 Hz in plaats van 60 Hz) en FreeSync biedt.

Mid-range-monitor

Het grootste probleem van die Iiyama is dat nog snellere gamemonitoren vandaag de dag veel goedkoper zijn geworden. Een AOC C24G1 met 144 Hz is al voor 169 euro te koop. Dat is een vlot game-scherm plus een capabele allrounder voor een te aantrekkelijke prijs om te laten liggen. We noemen deze als aanrader voor een mid-range-pc, maar mocht je 30 euro overhouden na aanschaf van je instap-game-pc is deze upgrade wel de moeite waard.

High-end-monitor

Met het high-end-systeem kun je twee kanten op: iets groter en 1440p, of juist extra breed. Wil je één maatje groter, een hogere resolutie (WQHD), snel, degelijk en goedkoop? Dan is de AOC AG271QX voor zo’n 400 euro uitstekend. Je mist dan de G-Sync voor je high-end-gpu van Nvidia, maar daar is de prijs ook naar. De iets betere, nog snellere ASUS ROG Swift PG278QR van 165 Hz heeft wel G-Sync, maar is met 600 euro ook een stuk duurder.

Liever adviseren wij dan de nog iets luxere ASUS ROG Swift PG279Q: degelijk, snel en voorzien van G-Sync. En die is met een goed ips-paneel aan de basis ook goed bruikbaar voor creatieve taken zoals foto- of videobewerking: een prachtig luxepaard.

Liever de breedte in? Dat snappen we, want de game-ervaring op een ultrawide-monitor van 34 of 35 inch is fantastisch. Daarvoor zul je wel een spaarpotje nodig hebben, want een gaming-ultrawide is niet goedkoop en bij voorkeur heb je minimaal een GeForce RTX 2080 als videokaart. Met 649 euro is de BenQ EX3501R, een va-scherm van 35 inch met 100 Hz, een uitstekende en nog relatief betaalbare optie. De ca. 850 euro kostende AOC AG352UGC6 met zijn 120 Hz en G-Sync-paneel won recent onze ultrawide-monitorentest en is ons advies als je een luxe ultrawide zoekt voor het gamen op je high-end-game-pc.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.