ID.nl logo
Huis

Webcambeveiliging

Laat de gedachte over een mogelijke inbraak je niet los zodra je je huis of kantoor verlaat? Een dure alarminstallatie is een oplossing, maar – zeer betaalbare – videobewaking is een prima alternatief. We laten zien hoe je met een tool als iSpy zelfs diverse usb- of ip-camera’s tegelijk beheert en van op afstand verschillende locaties monitort.

De goedkoopste cameraatjes zijn natuurlijk webcams die je via een usb-kabel op je pc aansluit. Iets duurder zijn netwerk- of ip-camera’s die je ‘autonoom’ en al dan niet draadloos aan je thuisnetwerk hangt. Sommige modellen zijn van het zogenoemde pzt-type. Dat staat voor pan-zoom-tilt en betekent dat je die camera’s softwarematig over hun X- of Y-as kunt laten bewegen en kunt laten in- en uitzoomen. Voor deze workshop maakt het eigenlijk niet zoveel uit over welk(e) type(s) camera je precies beschikt. Wij gaan aan de slag met drie verschillende modellen: een simpele, al wat oudere usb-camera (Microsoft LifeCam vx-100) en twee recente ip-camera’s (elk circa € 80): de D-Link Wireless N Home Network Camera DCS-930L en de Sitecom Wireless Internet Security Camera 150N WL-405. Beide apparaten voorzien weliswaar in een functie voor bewegingsdetectie en kunnen snapshots automatisch doormailen of naar een ftp-server versturen, via Mydlink kun je met de DCS-930L zelfs live beelden bekijken vanaf een smartphone (via Mydlink), maar in de workshop gaan we grotendeels aan dergelijke cameraspecifieke opties voorbij. Immers, we gaan er hier bewust van uit dat je over een of meer camera’s beschikt die deze mogelijkheden niet bieden. Ook in dat geval kun je die namelijk nog prima inzetten als bewakingscamera, weliswaar met wat externe hulp.

Wij gebruiken in deze workshop de gratis iSpy, die wij het beste vinden. Alternatieven zijn Yawcam (www.yawcam.com), WheresJames Webcam Publisher (www.wheresjames.com) en HSSVSS (www.hssvss.com).

Stap 1: ip-camera installeren

Elke ip-camera laat zich net op een iets andere manier installeren. De boodschap luidt dan ook: lees eerst goed de installatie-instructies. In de meeste gevallen komt het erop neer dat je – althans in eerste instantie – de camera met behulp van een netwerkkabel, al dan niet via een switch, met je router verbindt en vervolgens een setupwizard opstart. Die detecteert normaliter automatisch de aangesloten camera en deelt je mee wat het ip-adres is, gesteld dat je router die via dhcp toewijst. Is dat niet het geval, dan dien je zelf een ‘compatibel’ ip-adres in te vullen, evenals het subnetmasker en het interne ip-adres van je router (gateway). Ondersteunt de camera wifi en wil je inderdaad draadloos werken, dan hoef je dat in principe maar aan te geven, het juiste wlan aan te duiden en indien nodig het bijhorende wachtwoord in te vullen.

Heb je alles correct ingevuld, dan laat de camera zich al meteen benaderen via je webbrowser. Je moet die dan uiteraard wel afstemmen op het ip-adres van je camera. Het is niet uitgesloten dat bij je camera ook eigen beheersoftware zit, van waaruit je de nodige instellingen kunt aanpassen.

Stap 2: iSpy installeren

De systeemvereisten voor iSpy zijn best laagdrempelig: Windows XP of hoger (32- of 64-bits), 1GHz+-processor en een breedbandverbinding voor afstandscontrole. Je vindt de opensourcetool op www.ispyconnect.com. Het programma is gratis, wat niet wegneemt dat een betalend account enkele handige extra’s biedt (zie ook stap 8). De installatie is rechttoe rechtaan. Zo nodig haalt de installatiewizard nog Microsoft .NET Framework 3.5 op, evenals de Windows Media 9 VCM-codec - hoewel je naderhand via Instellingen, Codec een alternatieve codec kunt selecteren. Blijkt de interface Engelstalig, selecteer in het hoofdvenster van iSpy dan Settings, Options en kies Nederlands in de rubriek Language. Foutloos is het Nederlands geenszins…

Stap 3: camera(‘s) toevoegen

Het komt er nu natuurlijk op aan je aangesloten camera(‘s) onder de hoede van iSpy te brengen. Voor een usb-camera zal dat geen probleem zijn. Klik op Toevoegen, Lokale camera. De camera zal nu in het uitklapmenu staan. Zodra je met OK bevestigt, kom je automatisch terecht in een instellingenvenster – daarover meer in de volgende stap.

Een ip-camera toevoegen kan iets lastiger zijn. Ook hier klik je op Toevoegen, waarna je (in de meeste gevallen) IP camera selecteert. Op het tabblad MPJEG URL wordt je gevraagd het juiste adres voor de videostream van je camera in te vullen. Niet zo voor de hand liggend, want veel hangt af van het merk, model en type. Op www.ispyconnect.com/sources.aspx#wizard tracht een wizard je door de juiste procedure te gidsen. Het komt er eigenlijk op neer dat je hier het ip-adres van je camera invult. Zie hiervoor stap 1 of bekijk je netwerk desnoods even met de gratis tool Angry IP-Scanner (www.angryip.org) om het juiste ip-adres te vinden; je antivirustool trekt dan wellicht aan de bel, maar maak je niet ongerust. Selecteer vervolgens de producent van je webcam. Als het goed is, verschijnt bij STEP 3 de juiste url. Toch niet? Dan zit er, voor gevorderde gebruikers, weinig anders op dan te proberen de url te achterhalen met een tool als Fiddler (www.fiddler2.com/fiddler2 ) of Wireshark (www.wireshark.org) . Je kunt natuurlijk ook aankloppen bij het iSpy-forum (www.ispyconnect.com/yaf/forum.aspx) of bij de supportdienst van je cameraproducent.

Stap 4: basisopties & layout

Je belandt nu in het instellingenvenster van de toegevoegde camera – dat venster open je trouwens op elk moment weer door op de camerapreview te rechtsklikken en Bewerken te kiezen. Op het tabblad Camera kun je nu onder meer een duidelijke naam aan je camera geven en aangeven of het beeld geroteerd moet worden. Dat is handig als je de camera bijvoorbeeld omgekeerd aan het plafond hebt bevestigd. Je kunt hier verder ook de framerate instellen. Sluit af met Opslaan. Heb je verschillende camera’s in je woning of kantoor hangen, dan kan het handig zijn een plattegrond als achtergrond te gebruiken. Dat doe je met Toevoegen, Plattegrond, waarna je een geschikt plaatje (jpg) ophaalt. Vervolgens positioneer je de camerapreviews netjes boven deze plattegrond.

Stap 5: bewegingsdetectie instellen

Je hebt het vast al gemerkt: wanneer een toegevoegde camera bewegende beelden registreert, verkleurt de rand van de preview en verschijnt er een rood bolletje. Dat wijst erop dat iSpy de beelden opneemt. Je merkt tevens op dat de fps-waarde (frames per second) gedurende die opname sterk verhoogt voor een betere opname. Om deze beelden te bekijken, klik je in het contextmenu van de preview op Bestanden weergeven. Je krijgt dan zowel videobeelden te zien als een reeks afzonderlijke plaatjes (in de submap \thumbs).

Wil je deze bewegingsdetectie niet langer geactiveerd zien, dan schakel je de camera tijdelijk uit via Schakel uit in het contextmenu of sleutel je aan de instelling van de bewegingsdetectie zelf. Dat doe je vanuit het instellingenvenster van die camera, logischerwijze op het tabblad Bewegings detectie. Laat de optie Gebruik detector op Twee frames staan of kies Geen instellen om de detectie uit te schakelen. Niet onbelangrijk: via de schuifbalk stel je de gevoeligheid in – hoe meer naar rechts, hoe sneller iSpy ‘iets’ als beweging zal interpreteren. Heel nuttig is ook de functie Detectiezones. Hier kun je namelijk met de muis een of meer rechthoeken over het beeld tekenen: iSpy zal dan alleen beweging detecteren als die binnen een van die rechthoeken plaatsvindt. Op het tabblad Opnemen bepaal je dan of de camera effectief opnames moet maken bij bewegingsdetectie en hoelang dat precies moet gebeuren. Leg telkens je instellingen vast met Opslaan. Goed om weten: op www.ispyconnect.com/userguide.aspx kun je terecht voor een gedetailleerde (Engelstalige) gebruikersgids.

Stap 6: timer instellen

We kunnen ons best voorstellen dat je de bewegingsdetectie niet altijd ingeschakeld wilt hebben, bijvoorbeeld niet op momenten dat je zelf in die ruimte aanwezig bent. Telkens in- en uitschakelen is uiteraard ook niet erg comfortabel. Gelukkig biedt het tabblad Planning in het instellingenvenster uitkomst. Plaats een vinkje bij Tijdschema Camera en bij Tijdschema actief. Selecteer de gewenste dag(en) en vul een start- en stoptijd in. Plaats zeker ook een vinkje bij Opnemen op Detect. Stel je wilt beweging alleen laten detecteren van vrijdagavond 20 uur tot maandagmorgen 8 uur. Dan vul je als starttijd vrijdag 20 uur in – zonder stoptijd. Voeg deze timing toe. Creëer vervolgens een tweede timing, deze keer met als stoptijd maandag 8 uur (zonder starttijd). Bevestig met Opslaan. Vervolgens open je het contextmenu van de camerapreview en kies je Tijdschema toepassen. Het beeld wordt geheel grijs zolang het schema niet actief is.

Stap 7: online bekijken

Zo’n multicamerabeveiligingssysteem is best nuttig, maar het blijft wat onhandig als je de beelden altijd lokaal moet bekijken. Geen nood, ook daarin komt iSpy je tegemoet. Op het tabblad FTP kun je aangeven dat je plaatjes die tijdens de bewegingsdetectie werden genomen automatisch naar een ftp-server moeten worden doorgestuurd; dat kan bijvoorbeeld je webruimte bij je internetprovider zijn. Het volstaat een vinkje te plaatsen bij FTP ingeschakeld en de nodige gegevens in te vullen (serveradres, gebruikersnaam en wachtwoord, bestandsnaam en –locatie). Vink in dit geval ook de optie Bewegingsdetectie aan. Eventueel stel je zelf een uploadinterval voor de plaatjes in.

Stap 8: account-met-extra’s

Het kan echter nog eleganter, maar deze extra’s vergen wel een betaald account: circa € 42 voor een jaar voor één computer. Je kunt met een gratis testaccount aan de slag, maar je krijgt de beelden van  je camera op de iSpy-site in dat geval alleen te zien als je je aanmeldt vanaf je lokale netwerk. Wil je dat uitproberen, klik dan bovenaan op Webinstellingen en kies Maak een free account. Om ook live beelden te kunnen zien, moet je de ingebouwde webserver wel eerst configureren. Als je router upnp ondersteunt, hoef je dat eigenlijk alleen maar aan te geven. Is dat niet het geval, dan zul je zelf voor de nodige portforwarding moeten zorgen (de link Configureer je router handmatig geeft je extra feedback). Heb je alles voor elkaar, kies dan Opslaan. Je belandt nu op www.ispyconnect.com/watch.aspx, waar je via het tabblad Content View ook live beelden kunt bekijken. Dat kan overigens ook met een smartphone (met html5-ondersteuning): in dat geval stem je de browser af op www.ispyconnect.com/mobile − althans voor betalende abonnees. Die kunnen de camerabeelden bovendien in hun eigen site inbedden of laten uploaden naar YouTube.

▼ Volgende artikel
Review OnePlus 15 – Smartphone die je niet elke nacht hoeft op te laden
© Rens Blom
Huis

Review OnePlus 15 – Smartphone die je niet elke nacht hoeft op te laden

De OnePlus 15 is een premium smartphone met een megabatterij en dat merk je. Je kunt dit toestel bijna twee volle dagen gebruiken voordat je hem moet opladen, ook bij intensiever gebruik. Een mooi pluspunt, maar wat heeft de telefoon nog meer te bieden? Je leest het in deze OnePlus 15-review.

Uitstekend
Conclusie

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

Plus- en minpunten
  • Fantastische accuduur
  • Bloedsnel
  • Goedkoper dan veel andere vlaggenschepen
  • Minder goede camera's
  • Korter updatebeleid
  • Snelladen alleen met OnePlus-gadgets

Het klopt dat er na de OnePlus 13 geen 14 is verschenen. Volgens OnePlus is de 15 niet één, maar twee generaties beter en heet hij daarom de 15. Dat is mooie marketingpraat, want het getal 14 is in thuisland China een ongeluksgetal en wordt daarom vermeden in hotels, adressen en dus ook smartphoneseries. De 15 is dus gewoon de opvolger van de 13, maar voert wel degelijk boeiende vernieuwingen door.

©Rens Blom

Enorme accu...

De reusachtige batterij springt het meest in het oog. De OnePlus 13 had al een bovengemiddeld grote accucapaciteit van 6000 mAh, maar in de 15 zit een 7300mAh-accu. De topsmartphone heeft daarmee ook een veel grotere accu dan de Apple iPhone 17 Pro Max (4823 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh), Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh) en vrijwel alle andere vlaggenschepen. Enkel Oppo's nieuwe Find X9 Pro – die een adviesprijs heeft van 1299 euro – gaat met zijn 7500mAh-accu de OnePlus 15 voorbij.

Leidt die enorme accu in de OnePlus 15 ook tot een geweldige accuduur? Ja, gelukkig wel. Wij kunnen de smartphone zonder zorgen een hele lange dag intensief gebruiken en dan is hij zeker nog niet leeg als we naar bed gaan. Bij regulier gebruik kun je deze telefoon prima twee dagen gebruiken voordat je laat op de tweede avond een oplader nodig hebt.

... laadt ook snel op

Opladen kan via usb-c of draadloos. Beide methoden komen met een addertje onder het gras. Bedraad opladen kan namelijk met een duizelingwekkende 120 watt, maar alleen als je zelf de juiste OnePlus-adapter koopt. Via een andere goede usb-c-adapter is het laden beperkt tot 36 watt. Niet langzaam, maar ook niet indrukwekkend snel. Voor draadloos geldt hetzelfde. Met een draadloze OnePlus-lader kun je met 50 watt laden, met een andere moderne oplader langzamer. Let erop dat de smartphone geen magnetisch draadloos opladen ondersteunt, tenzij je een geschikt hoesje (met ingebouwde magneetring) koopt. Met zo'n hoesje, bijvoorbeeld van OnePlus zelf, kun je de OnePlus 15 wél aan een MagSafe-oplader hangen. Dat werkt prima, kunnen we uit ervaring zeggen.

©Rens Blom

Bloedsnelle hardware

In een nieuwe premium smartphone verwacht je de beste, nieuwste hardware. OnePlus maakt die belofte waar. De OnePlus 15 draait als een van de eerste telefoons op de Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5-processor en die is bloedsnel. Zeker in combinatie met 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in ons testtoestel. Dit is overigens de duurdere configuratie (1099 euro). In de basisversie (949 euro) zit 12 GB en 256 GB – ook ruim voldoende.

©Rens Blom

Het ontwerp van de smartphone laat eveneens een fijne indruk achter. De OnePlus 15 houdt comfortabel vast, heeft een geweldige vingerafdrukscanner in het display en beschikt over een prachtig oledscherm. Het scherm is met 6,78 inch aan de grote kant, waardoor je het toestel moeilijk met één hand kunt gebruiken. Op de linkerzijkant zit een speciale knop om AI-functies te starten. Als je dat niets vindt, zit de knop niet in de weg.

©Rens Blom

Goede camera's

De OnePlus 15 heeft een hoofdcamera, groothoekcamera en zoomcamera, allemaal met 50megapixel-sensoren. De camera's zijn goed en veelzijdig, maar jammer genoeg niet echt beter dan die van de OnePlus 13. Het nieuwe vlaggenschip moet ook concurrenten als de iPhone 17 Pro en Google Pixel 10 Pro voor zich dulden, met name als het gaat om ver inzoomen en de groothoeklens. Storend? Naar onze mening niet, tenzij je de beste camerasmartphone van dit moment zoekt. Dan is de OnePlus 15 niet de topper voor jou.

Hieronder zetten we een paar fotoseries gemaakt met de OnePlus 15 op een rijtje.

©Rens Blom

©Rens Blom

Updatebeleid kan nog steeds beter

OnePlus heeft zijn updatebeleid voor dure smartphones in de afgelopen jaren verbeterd, maar kan met de OnePlus 15 nog steeds niet tippen aan sommige concurrenten. Het toestel krijgt vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Samsung, Apple en Google geven hun dure telefoons zeven jaar complete updates. Bijzonder is dat de Oppo Find X9 Pro vijf om zes jaar updates krijgt, terwijl Oppo en OnePlus zusterbedrijven zijn en dezelfde ColorOS-softwareschil gebruiken. Alhoewel, OnePlus noemt zijn schil OxygenOS. In de praktijk verschilt de software echter nauwelijks met de ColorOS-schil van de Oppo Find X9 Pro, die we na de OnePlus 15 getest hebben.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus 15 kopen?

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

▼ Volgende artikel
MX, Elementary, Mint of Zorin: ken je deze Linux-alternatieven voor Windows al?
© ID.nl
Huis

MX, Elementary, Mint of Zorin: ken je deze Linux-alternatieven voor Windows al?

Nu de ondersteuning voor Windows 10 echt gestopt is, zul je binnenkort toch echt moeten overstappen. Maar wat nu als je hardware ontoereikend is voor Windows 11 of als je helemaal geen zin hebt in dat systeem? Met Linux kun je alle kanten uit, dus bespreken we de interessantste varianten.

Dit gaan we doen

We bekijken welke Linux-versies geschikt zijn nu Windows 10 niet langer wordt ondersteund. Je leest welke distributies soepel draaien op oudere computers, hoe je ze installeert en uitprobeert, en welke verschillen er zijn in uiterlijk, functies en systeemeisen. Ook laten we zien hoe je via Flathub extra software toevoegt en je Linux-omgeving naar wens inricht.

Lees ook: Het einde van Windows 10: wat zijn je opties?

Een groot voordeel van Linux zijn de acceptabele systeemeisen, waardoor je in de praktijk ook nog volop plezier kunt halen uit oudere computers. Met het recente afscheid van Windows 10 bedenk je nu mogelijk wat je met de computer of laptop kunt doen en hoe je niet afhankelijk bent van een eventuele overstap naar Windows 11.

MX Linux

We beginnen met MX Linux. Dit is een goed voorbeeld van een Linux-distributie die niet al te hoge eisen aan de hardware stelt: minimaal een dualcore-processor van minstens 2 GHz en zo'n 15 GB vrije schijfruimte. Een intern geheugen van 1 GB is al voldoende om MX Linux te draaien. Behalve een 64bit-versie is er ook een 32bit-uitvoering beschikbaar, prettig voor oudere computers. Dat wordt gewaardeerd: MX Linux is een van de populairste Linux-distributies op dit moment.

MX Linux stelt niet al te hoge eisen aan de computer.

Omgevingen

Verwacht niet te veel toeters en bellen op het gebied van gebruikersinterface. Dat heb je ook niet nodig voor alledaagse taken. Voor MX Linux zijn verschillende omgevingen beschikbaar. Ga je voor ultieme prestaties en functioneel gebruik, dan is Xfce een goede kandidaat. De omgeving heeft een eenvoudige opzet, maar stelt ook geen hoge eisen aan het systeem.

In de sectie MX Tools vind je een verzameling van handige programma's om de computer te onderhouden. Je kunt hier nieuwe gebruikers aanmaken en de opstartvolgorde van het systeem aanpassen, als je gebruikmaakt van meerdere besturingssystemen. Ook zijn er programma's waarmee je de computer kunt herstellen in geval van problemen. Via de sectie Setup installeer je aanvullende drivers en bijvoorbeeld codecs voor audio en video. 

Rijkere omgeving

Geef je de voorkeur aan een rijkere omgeving, dan kun je de KDE-omgeving gebruiken. Deze vertoont grote gelijkenis met een gemiddeld Windows-bureaubladomgeving en is relatief gebruiksvriendelijk. Ook is er veel ruimte voor het aanpassen van de omgeving aan je eigen smaak, bijvoorbeeld met aangepaste achtergronden en een pictogramset. Je kunt die zelf samenstellen of gebruikmaken van kant-en-klare thema's, wederom vergelijkbaar met Windows.

De derde omgeving – Fluxbox – combineert het beste van beide werelden: de snelheid van het eerder genoemde Xfce en de gebruiksvriendelijkheid van de KDE-omgeving. Dit maakt de omgeving geschikt voor iets oudere hardware, maar ook prima bruikbaar voor meer moderne hardware.

Stel de omgeving naar je eigen smaak in.

Standaardapps

MX Linux is standaard voorzien van een aantal apps waarmee je direct aan de slag kunt. Zo vinden we Firefox als browser en heeft MX Linux de Thunderbird-client voor e-mail. Ook is er een recente editie van het kantoorpakket LibreOffice vooraf geïnstalleerd. Voor het afspelen van audio en video hebben de makers het bekende VLC meegeleverd. Ook vind je Strawberry, een relatief uitgebreide muziekspeler, terug in de omgeving. Je kunt zelf aanvullende apps installeren via de MX Package Installer. De apps zijn onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals Email, Games en Browser. Via het zoekvak bovenin kun je specifieke apps vinden.

Elementary OS

Visueel aantrekkelijk

Waar sommige Linux-distributies niet uitblinken in gebruiksvriendelijkheid of uiterlijk, onderscheidt Elementary OS zich van de rest. In onze ogen is dit een van de meest visueel aantrekkelijke Linux-versies op dit moment. Een deel van de omgeving doet sterk denken aan het uiterlijk van Apple-omgevingen. Zelf noemen de makers het de Pantheon-omgeving. Voor Elementary OS heb je een Intel Core i3 of vergelijkbare processor nodig, 4 GB intern geheugen en 32 GB vrije schijfruimte. Je kunt Elementary OS ook proberen zonder het eerst te installeren (zie ook het kader 'Probleemloos proberen' verderop in dit artikel).

Een Linux-installatie proberen zonder te installeren.

Extra veilige óf klassieke modus

Veel aandacht is besteed aan veiligheid en privacy. Dat merk je bijvoorbeeld met de Secure Session. Deze modus kun je activeren tijdens het aanmelden. Bij de Secure Session heeft elke app expliciet toestemming nodig om een taak uit te voeren, bijvoorbeeld toegang krijgen tot de fotomap of de camera. Dit is vergelijkbaar met de machtigingen die je op een mobiele telefoon per app kunt toekennen. Heb je hieraan geen behoefte en wil je de apps direct toegang geven tot 'alle' acties, dan kun je in Elementary OS ook nog kiezen voor de klassieke modus.

Elementary OS is gebruiksvriendelijk én ziet er overzichtelijk uit.

AppCenter

Standaard is in Elementary OS een volwassen set apps ingebouwd. Zo vind je onder meer apps voor het afspelen van audio en video, maar ook voor het werken met Office-documenten. Aanvullende apps installeer je via het onderdeel AppCenter. Handig is dat dit onderdeel ook toegang biedt tot de apps die je via Flathub kunt krijgen (over Flathub lees je elders in dit artikel).

Je kunt kiezen welke repository (bron) je wilt gebruiken: die van Elementary OS of Flathub. Ook in het AppCenter is de focus op veiligheid goed merkbaar: je leest welke rechten de app wil gebruiken (bijvoorbeeld het aanpassen van systeeminstellingen). Ook lees je op voorhand over eventuele compatibiliteitsproblemen of onderdelen die niet werken. Verder valt Elementary OS in positieve zin op qua toegankelijkheidsfuncties. Zo hebben de makers veel aandacht besteed aan navigatie met het toetsenbord (in plaats van afhankelijkheid van de muis) en screenreader-functionaliteit, waarbij de elementen op het scherm worden voorgelezen door een stem en je niet afhankelijk bent van het beeldscherm.

Meerdere omgevingen

Mogelijk gebruikte je in Windows verschillende bureaubladen, bijvoorbeeld om privé en werk gescheiden te houden. Die functionaliteit vinden we ook terug in de standaardomgeving van Elementary OS: voor elk type taak kun je een afgescheiden werkruimte met eigen bureaublad en pictogrammen maken. Ook biedt het een Niet storen-modus, die ervoor zorgt dat afleidende berichten tijdelijk worden gedempt. De omgeving beschikt ook over een beeld-in-beeldmodus, waarbij je bijvoorbeeld een video kunt afspelen terwijl je in Office een document aanpast.

Voor het gebruik van Elementary OS betaal je volgens de makers 'wat je ervoor kunt missen'. Op de website kun je een standaardbedrag (zoals 20 of 30 euro) of een aangepast bedrag opgeven.

Installeren maar!

Wil je aan de slag met een Linux-distributie, dan kun je deze relatief eenvoudig installeren. Je hebt hiervoor een usb-stick nodig. Gebruik een stick van minstens 4 GB. Download het installatiebestand van de website van de makers. Vaak gaat het hier om een iso-bestand. Vervolgens maak je van de usb-stick een opstartbaar medium. Een goed programma dat je hiervoor kunt gebruiken is Etcher. Klik eerst op Select Image en wijs het installatiebestand aan. Klik hierna op Select Drive en wijs de usb-stick aan. Klik op Flash om de stick te maken.

Usb-stick nodig

Voor je Linux-installatie?

Linux Mint

Interessante keuze

In de lijst met aantrekkelijke Linux-kandidaten mag Linux Mint niet ontbreken. Niet voor niets kun je bij ons regelmatig lezen over deze Linux-distributie. Zoek je bijvoorbeeld een opvolger voor Windows 10 en kun je door hardwarebeperkingen niet overstappen naar Windows 11, dan is Linux Mint een interessante keuze.

Het besturingssysteem stelt geen onredelijke eisen aan de computer: je hebt minimaal 2 GB werkgeheugen nodig (al is 4 GB aanbevolen) en kunt al aan de slag met 20 GB vrije schijfruimte (100 GB is aanbevolen). Prettig van Linux Mint is de lange ondersteuningsperiode. De meest recente versie van Linux Mint ('Xia') wordt tot 2029 ondersteund.

Net als bij het elders besproken MX Linux, kun je bij Linux Mint kiezen tussen verschillende omgevingen. Voor de beste ervaring kies je voor Cinnamon. Deze omgeving is het meest modern en kent een grote gelijkenis met Windows 10: handig voor de Windows-overstappers. Daarnaast kun je kiezen voor de Mate- en Xfce-omgeving. De omgeving Mate is beperkter en kent minder functies dan Cinnamon, vergt minder van de computer en is hierdoor geschikt voor oudere computers. Tot slot legt Xfce verreweg het minst beslag op de computer, maar biedt minder functies dan Mate en Cinnamon.

Linux Mint is een veelgebruikte vervanger voor Windows.

Naast Windows

Tijdens de installatie kun je ervoor kiezen om Linux Mint naast Windows te installeren (via de optie Installeer Linux Mint naast Windows Boot Manager) of juist een volledige overstap te maken (Wis schijf en installeer Linux Mint). Eenmaal geïnstalleerd, valt de gebruikersomgeving direct op: overzichtelijk en in veel opzichten vergelijkbaar met Windows. Ook valt het relatief grote aantal standaardapps op. Deze zijn toegankelijk via het Menu en ondergebracht in verschillende categorieën, bijvoorbeeld Kantoor voor Office-programma's en Geluid & Video voor audio- en videospelers.

Een belangrijk pluspunt van Linux Mint is de mogelijkheid om de gebruikersomgeving tot in detail naar je hand te zetten. Dat doe je via Menu, Voorkeuren. Bepaal hier onder meer het bureaublad, de pictogrammen en kies een thema, waarmee je het uiterlijk van Linux Mint in één keer aanpast, vergelijkbaar met Windows.

Je vindt veel aanpassingsmogelijkheden in Linux Mint.

Linux-software

Stap je van Windows over op Linux en ben je benieuwd welke Linux-programma's een goed alternatief zijn voor eerdere Windows-programma's? Hier vind je een overzicht van Linux-programma's die je Windows-software vervangen.

Zorin OS

Gebruiksvriendelijke optie

Zorin OS is ook een interessant alternatief voor Windows. De Linux-distributie biedt je een gebruiksvriendelijke omgeving en heeft wat betreft opzet veel weg van Windows 11. Er bestaan meerdere uitvoeringen van Zorin OS. Zorin OS Core mag je gratis gebruiken. Dit is een prima startpunt om te controleren of deze Linux-distributie je bevalt. Ben je tevreden, dan kom je echter al gauw uit bij het betaalde Zorin Pro. Je betaalt hiervoor een kleine 50 euro, maar krijgt met Pro toegang tot de eerdergenoemde Windows 11-achtige omgeving.

Als je op de website even doorklikt, kom je uit bij Zorin OS Lite. Zoals de naam al doet vermoeden, gaat het hier om een lichtgewicht uitvoering van het besturingssysteem, dat je kunt gebruiken op oudere hardware. Houd er wel rekening mee dat de Lite-versie verder niet meer wordt ontwikkeld. Voor de nieuwste versie van Zorin OS Core heb je een processor op 1 GHz, 1,5 GB intern geheugen en 15 GB schijfruimte nodig. Voldoet de computer aan deze minimale eisen, dan kies je voor het toekomstbestendige Core of de betaalde Pro-versie.

Zorin OS is beschikbaar in verschillende uitvoeringen.

Android-integratie

In Zorin OS vind je Zorin Connect. Met deze optie kun je je Android-telefoon nauw integreren met de computer. Er wordt hierbij een beveiligde verbinding opgezet tussen de computer en de telefoon. Vervolgens kun je bestanden uitwisselen en worden meldingen van de telefoon ook in Zorin OS getoond. Bovendien kun je de computer deels bedienen met de telefoon. Bijvoorbeeld bij het afspelen van muziek en video's.

Probleemloos proberen

Prettig aan een besturingssysteem zoals Linux Mint is de mogelijkheid om het in een live sessie te gebruiken. Je start hiermee het besturingssysteem op en kunt ermee werken, maar hoeft het niet permanent te installeren. Zo'n live sessie geeft je de mogelijkheid om de functies te verkennen en te bepalen of Linux in de smaak valt. Op het bureaublad van Linux Mint vind je de snelkoppeling Install Linux Mint. Gebruik deze om het besturingssysteem daadwerkelijk te installeren.

Appstore Flathub: meer software

Uiteraard wil je je computer voorzien van de nodige software. Een goed startpunt hiervoor is Flathub, een appstore voor Linux. Hoe je ermee aan de slag gaat, verschilt per distributie. In sommige distributies is de ondersteuning standaard ingebouwd, zoals in Linux Mint. In andere distributies moet je Flathub zelf instellen.

Ga naar https://flathub.org/setup en kies hier je Linux-versie. In het vak bovenin geef je de naam van de distributie op en klik je op het zoekresultaat voor verdere instructies. Ga hierna op zoek naar apps die je wilt installeren.

Prettig aan Flathub is dat je ziet wanneer een app door het platform is geverifieerd en je zeker weet uit welke bron de code afkomstig is. Elke pagina bevat aanvullende links zoals verwijzingen naar taalbestanden en veelgestelde vragen. Op de tab Statistics lees je hoe vaak de software is gedownload via Flathub.

Flathub is een rijke bron voor Linux-software.

P.S. Ook op een nieuwe laptop kun je natuurlijk Linux installeren. Op zoek naar een goedkope laptop? Op Kieskeurig.nl zie je de sterkste prijsdalers van het moment.