Na jaren van ontwikkeling zijn dit jaar wereldwijd de eerste regionale 5G-netwerken geactiveerd. Nederland zet in 2020 de eerste stappen op dit vlak, maar voorlopig blijft 4G hier nog gemeengoed. Hoe werkt 5G in Nederland precies en wat zijn de toekomstplannen van providers en overheden?

Je mobiele internetverbinding verloopt nu waarschijnlijk via 4G. Oudere standaarden als HSPA en 3G kom je ook nog wel tegen. In de toekomst kun je ook 5G gebruiken, de nieuwste mobiele internetstandaard die al voorzichtig live is in onder meer de Verenigde Staten, Zuid-Korea, Frankrijk en Engeland. De ontwikkeling van 5G begon al in 2008, een jaar na de lancering van de eerste iPhone en jaren voordat 4G beschikbaar kwam. NASA-onderzoekers bogen zich samen met andere Amerikaanse partijen over de vraag hoe de 5G-standaard eruit moest gaan zien. Ze onderzochten ook de technische haalbaarheid. Zuid-Korea begon bijna tegelijk een vergelijkbaar project. In de jaren erna sloten netwerkleveranciers als Ericsson, Huawei en Nokia zich aan bij deze en andere nieuwe projecten.

De Europese Unie richtte in 2012 een groep op om de 5G-standaard te onderzoeken. Uiteindelijk rondde de industriestandaardgroep 3GPP de 5G NR-standaard (New Radio) eind 2018 af, inclusief een officieel logo voor partijen die 5G willen gebruiken in hun apparatuur of diensten. Dat wil niet zeggen dat 5G af is. De 3GPP bood eind 2019 de ‘eerste fase’ van 5G-specificaties aan in de vorm van een zogeheten Release-15. Ergens in 2020 volgt Release-16 met de tweede set specificaties. Die zijn van belang voor partijen zoals providers, nationale overheden en producenten van 5G-apparatuur.

In het kort ziet de tijdlijn er zo uit:

5G-benodigdheden

Met de huidige 5G-specificaties is er echter al veel mogelijk. Begin 2019 activeerden providers in de Verenigde Staten en Zuid-Korea hun eerste 5G-netwerken in stedelijk gebied. In de maanden erna volgden landen als Engeland, Japan, Spanje, Zwitserland en oliestaten als Koeweit. Providers in die landen breiden de 5G-dekking voortdurend uit. Inmiddels hebben veel grotere steden een prima dekkend 5G-netwerk. Om 5G te kunnen gebruiken, heb je wel een geschikte smartphone, tablet of laptop nodig. Deze laatste twee zijn er nog niet met 5G. De eerste 5G-telefoons kwamen begin 2019 uit en het aanbod groeit snel. De eerste 5G-routers komen ook op de markt, maar ze zijn nog duur.

5G is ook een belangrijke vernieuwing voor het bedrijfsleven. Van de hogere bandbreedte en hogere up- en downloadsnelheden tot de extreem lage vertraging (latency) en energiezuinigheid: er zijn veel voordelen ten opzichte van 4G en wifi. Telecomproviders en bedrijven experimenteren onder andere met grote aantallen IoT-apparaten, zelfrijdende auto’s en het automatiseren van bedrijfsprocessen in bijvoorbeeld havens en fabriekshallen.

5G-veiling

In Nederland vinden ook zulke tests plaats, ondanks het feit dat er nog geen 5G-netwerk is. Het kabinet moet het spectrum op de 5G-frequentiebanden nog veilen aan providers en dat levert meer kopzorgen op dan gedacht. De belangrijkste 5G-frequentie, de 3,5GHz-band, wordt nu namelijk gebruikt door een militair afluisterstation in het Friese Burum. Omdat commercieel 5G-gebruik op die frequentie niet samengaat met het werk van de inlichtingendiensten, heeft de minister na lang wikken en wegen besloten dat het afluisterstation moet verhuizen naar een ander land. Details zijn er maanden na die aankondiging nog niet.

Vanwege de complexiteit van die operatie gaat het kabinet de 3,5GHz-band pas later veilen, namelijk eind 2021 of begin 2022. Betrokkenen houden rekening met verder uitstel. Op korte termijn wil het kabinet wel alvast de drie andere 5G-frequenties veilen. Het spectrum op de 700, 1400 en 2100MHz-banden komt na de veiling per direct beschikbaar voor providers. Die zijn al maanden bezig met de voorbereidingen om kort na de veiling hun 5G-netwerken te kunnen activeren.

©PXimport

T-Mobile plaatst bijvoorbeeld overal in Nederland de benodigde zendmasten en heeft – net als KPN – sinds oktober een landelijke testvergunning voor 5G op de 700 MHz-band. VodafoneZiggo mag de beruchte 3,5GHz-band testen in het zuiden van Nederland, omdat de inlichtingendiensten daar geen last van hebben. Wanneer de drie providers precies 5G kunnen aanbieden, is nog niet bekend. T-Mobile belooft in de loop van 2020 landelijk 5G, maar wil niet zeggen of het netwerk dan ook echt landelijk dekkend is en wat de verwachte (minimum)snelheid wordt.

KPN en VodafoneZiggo laten zich sowieso nog niet uit over wanneer en hoe ze 5G kunnen aanbieden. Zij wachten de eerste frequentieveiling af.

Toekomstplannen

Het kabinet heeft de providers al wel 5G-eisen opgelegd. Minstens drie providers krijgen de mogelijkheid een eigen netwerk te beginnen. Dat zijn VodafoneZiggo, KPN en T-Mobile, dat eind 2017 concurrent Tele2 overnam. Geen enkele partij mag straks meer dan 40 procent van de totale frequentieruimte bezitten. Allemaal moeten ze minstens 98 procent van de oppervlakte van elke Nederlandse gemeenten dekken, zodat je overal bereik hebt. Vanaf 2022 moeten alle providers een minimumsnelheid van 8 Mbit/s garanderen en in 2026 moet dat 10 Mbit/s zijn. Deze minimumsnelheid geldt voor de grenzen van het mobiele netwerk, want dichter bij zendmasten zal de gemiddelde mobiele snelheid minimaal 100 Mbit/s bedragen.

In de toekomst kan maximaal 2 gigabit per seconde worden. Op Europees niveau zijn er ook eisen. De Europese Commissie heeft alle lidstaten verplicht om eind 2020 minimaal één regionaal 5G-netwerk te hebben. Nederland zet in op de Johan Cruijff ArenA in Amsterdam, omdat daar in 2020 het EK voetbal plaatsvindt en er veel zakelijke activiteit rond het stadion is. In 2025 moeten alle bewoonde EU-gebieden en grote vervoerswegen 5G-dekking hebben.

Heb je geen tijd of zin om zelf een leuke vakantiebestemming met nabijgelegen bezienswaardigheden te vinden? Laat dan AI dit voor je doen! In plaats van urenlang online rondstruinen, ontvang je binnen luttele seconden bruikbare suggesties voor jouw droomreis. Lees hoe je de gratis versies van Google Gemini en ChatGPT hiervoor inzet.

Voorafgaand aan de AI-hype waren er grofweg twee opties om een leuke reis uit te stippelen. Mensen gingen naar een reisbureau of ze zochten alles zelf op internet uit. Beide methoden kosten veel van tijd. Wie snel en eenvoudig een vakantie wil plannen, doet tegenwoordig net zo makkelijk een beroep op kunstmatige intelligentie. We laten zien hoe je Google Gemini en ChatGPT hiervoor gebruikt. Maak zo nodig eerst een Google- en/of OpenAI-account aan, zodat je meteen aan de slag kunt.

Nauwkeurige prompts

De genoemde AI-diensten zijn kort gezegd chatrobots. De gebruiker typt een specifieke vraag, waarna de dienst een passend antwoord geeft. Dat gebeurt met kunstmatige intelligentie. De menselijke taalinvoer heet een prompt. Typ heel precies wat de chatrobot moet doen. Je vergroot daarmee de kans op bruikbare antwoorden. Kortom, voeg zoveel mogelijk details aan de prompt toe.

Bij het vinden van een geschikte vakantie typ je bijvoorbeeld een wensenlijst. Zeg bijvoorbeeld dat je in de laatste week van september een zonnige vakantiebestemming op maximaal honderd meter van het strand zoekt. Je merkt al gauw dat je helemaal niet zo veeleisend bent, want de chatrobots tonen heel wat suggesties. Zo zijn Google Gemini en ChatGPT het erover eens dat Kreta (Griekenland) en Cyprus prima vakantiebestemmingen zijn met veel hotels aan de kust.

Inspiratie voor vakanties

Weet je nog niet precies waar naartoe je op vakantie wilt? Misschien komen Google Gemini en ChatGPT met vakantiesuggesties op de proppen waar je nooit eerder aan dacht. Deze AI-diensten zijn namelijk erg goed in het maken van lijstjes. Zoek maar eens op Noem vijf vakantiebestemmingen met mountainbikeroutes in de Benelux of Welke Europese zonbestemmingen buiten het hoogseizoen zijn goedkoop?

Voor de eerstgenoemde prompt geeft ChatGPT per suggestie een korte beschrijving en een moeilijkheidsgraad. Verder schotelen beide diensten moeiteloos een lijstje met enkele betaalbare zonvakanties voor. Hierbij lees je ook nog enkele tips om relatief goedkoop te reizen. Volgens ChatGPT loont het de moeite om lastminute te boeken, terwijl Google Gemini adviseert om flexibele reisdata op te geven. Buiten de genoemde voorbeelden gebruik je AI ook om andere geschikte vakantiebestemmingen te vinden. Denk aan afgelegen kampeerplekken, stedentrips, mooie stranden, fraaie duikplekken en glampings.

Misschien merk je dat ChatGPT en Google Gemini doorgaans niet precies dezelfde antwoorden geven? Dat is logisch, want op een vraag als Wat zijn de vijf mooiste stranden in Europa? valt geen feitelijk antwoord te geven. De AI-diensten gebruiken openbare informatie op internet en stellen vervolgens op eigen houtje een lijstje samen. Je mag er wel van uitgaan dat de genoemde stranden door flink wat websites over reizen hoog worden gewaardeerd.

Plaatjes zoeken

Bij het zoeken naar vakanties horen natuurlijk adembenemende beelden van bijvoorbeeld hagelwitte stranden en blauwe oceanen. Behalve het genereren van tekst kunnen AI-diensten ook foto's tonen. Typ bijvoorbeeld Toon vijf foto's van de mooiste hotels met zeezicht in Curaçao. De resultaten zijn erg verschillend. Zo laat Google Gemini vijf ietwat algemene kiekjes met bijbehorende websites zien. De links verwijzen naar artikelen op reisblogs, waardoor je niet meteen ziet om welke hotels het gaat. ChatGPT neemt meer tijd om mooie plaatjes te zoeken. Bovendien verschijnt er hierbij ook een lijstje met relevante hotels.

Lekker weer!

Vind je die natte, koude november- of decembermaand maar niets? Een weekje naar de zon zal je waarschijnlijk goed doen. Maar ja, op welke betaalbare plekken kun je hiervoor terecht? Voordat je historische weergegevens opvraagt, kun je ook gewoon een prompt in een AI-dienst droppen. Met een simpele opdracht als Ik wil in november een week op vakantie. Op welke betaalbare vakantiebestemmingen is het in deze periode 25 graden of warmer? kom je al een heel eind.

Je weet nu dat je in Egypte, Kaapverdië, Gambia of Thailand prima terechtkunt. De AI-diensten vertellen je waarom deze landen betaalbaar zijn. Er gaan bijvoorbeeld vaak voordelige vluchten naar Egypte, terwijl er een ruim aanbod is met prijsvriendelijke all inclusive-resorts. In de antwoorden staan ook diverse andere pluspunten van de genoemde landen. 

Hotel, huisje of camping

Heb je eenmaal een vakantiebestemming op het oog, dan kun je met kunstmatige intelligentie heel gericht naar een accommodatie zoeken. Een prompt als Zoek een kindvriendelijke camping op de Veluwe of Welke hotels in Kuta op Bali hebben een hoge reviewscore is al voldoende. Met name ChatGPT toont gebruiksvriendelijke resultaten. Er verschijnen bijvoorbeeld foto's en een plattegrondje van de gevonden adressen. Daarnaast kun je een routebeschrijving, website en telefoonnummer opvragen. Dat oogt een stuk aantrekkelijker dan louter platte tekst.

Reisdata toevoegen

Wanneer je een hotel zoekt, heeft het ook zin om reisdata aan een prompt toe te voegen. Je ziet zo welke accommodaties er in de gewenste periodes nog vrij zijn. Vooral Google Gemini toont in dat geval goede resultaten. Overigens is dat niet zo vreemd, want in de AI-dienst is een koppeling naar www.google.com/travel verwerkt. Je ziet direct hoeveel geld je voor een kamer betaalt. Je kunt eventueel ook een prijsvergelijking van de goedkoopste hotels in een bepaalde stad opvragen. ChatGPT vermeldt trouwens geen actuele prijzen. De dienst verwijst hiervoor naar bekende boekingswebsites, zoals Booking.com en Expedia.

Tijdens het zoeken naar een geschikt vakantieverblijf is het slim om al jouw voorkeuren te vermelden. Geef bijvoorbeeld aan dat je de aanwezigheid van een airconditioning, wifi en een zwembad wel op prijs stelt. Het is ook handig om alvast je reisgezelschap op te geven.

Reistickets vinden

Zodra je een reisbestemming en accommodatie hebt gevonden, heb je mogelijk alleen nog een vliegticket nodig. Google Gemini toont zeer gedetailleerde resultaten. Typ zoiets als Vergelijk de prijzen en tijden voor vluchten naar Curaçao op 15 augustus voor 2 volwassenen. Je ziet precies de exacte vertrek- en aankomsttijden. Net als bij hotels is er wederom een koppeling naar www.google.com/travel beschikbaar. Je kunt hier doorklikken naar de betreffende luchtvaartmaatschappij en vervolgens de tickets bestellen. Google ontvangt hiervoor commissie.

ChatGPT heeft geen commercieel belang bij het vermelden van ticketprijzen. De resultaten zijn erg overzichtelijk. Je ziet in een oogopslag hoeveel de goedkoopste vlucht kost. De AI-dienst haalt de informatie bij verschillende bronnen op, waaronder Google, Skyscanner, KLM en TUI. Onder de vluchtgegevens staan ook tips over hoe je betaalbare tickets kunt scoren. Activeer bijvoorbeeld een prijsalarm op de bekende vergelijkingssite Skyscanner.

Verkeersdrukte vermijden

Met de auto (inclusief kampeermiddel) op vakantie gaan, kan natuurlijk ook. Wie niet zit te wachten op files, kiest zorgvuldig de ideale vertrektijd. Vooral in de zomervakantie is het erg druk op de snelwegen richting het zuiden. De prompt Vanaf 16 augustus verblijf ik twee weken in de Franse badplaats Sainte-Maxime. Wat is vanuit Amsterdam de ideale vertrektijd om verkeersdrukte te vermijden? biedt goede inzichten.

ChatGPT geeft aan dat je over de afstand van zo'n 1250 kilometer twaalf à veertien uur doet. De AI-dienst adviseert om op 15 augustus tussen zeven en negen uur 's avonds te vertrekken, zodat je de volgende ochtend tussen negen en elf uur aankomt. Je vermijdt daarmee drukte op de beruchte Route du Soleil. Lees vooral ook om welke tijden je het beste niet kunt rijden, omdat je anders fileleed riskeert. Google Gemini komt met een soortgelijk advies. Daarnaast is de suggestie om de autorit op te splitsen in twee delen interessant. In dat geval is overnachten in Dijon, Beaune of Lyon volgens Google Gemini een goed idee.

Route verfijnen

Je breidt de prompt voor jouw ideale autorit naar eigen inzicht uit. Vraag bijvoorbeeld naar een route zonder tolwegen. ChatGPT toont een kort routeschema. De routeplanner in Google Gemini is een stuk uitgebreider, omdat de kaartendienst Google Maps is ingebakken. Je klikt op de link om de autonavigatie te starten.

Goede restaurants

Wil je tijdens jouw welverdiende vakantie ergens een hapje eten? Het is zonde wanneer je in een matig restaurant belandt. Dat hoeft ook helemaal niet, want dankzij AI vind je snel eetadressen met een goede reputatie. De vraag Welke restaurants in het Zwarte Woud hebben goede reviews? of een soortgelijke prompt is al voldoende. In dit voorbeeld toont ChatGPT zelfs restaurants met Michelinsterren. Gelukkig verschijnen er ook andere (betaalbaardere) suggesties.

Google Gemini haalt zijn informatie uit Google Maps. Zie op een schaal van één tot vijf sterren hoe mensen de eetgelegenheden beoordelen. Vind je de koppeling met Googles kaartendienst maar niks? Klik dan achter Google Maps op het kleine pijltje en kies Opnieuw proberen zonder apps.

Behalve goede restaurantjes gebruik je AI ook om leuke bezienswaardigheden te vinden. Typ bijvoorbeeld Wat zijn de mooiste bezienswaardigheden in de Ardennen? en er verschijnt een waslijst aan ideeën.

Inpakhulp

Heb je eenmaal een vakantie geboekt, dan wil je natuurlijk niks vergeten. Laat daarom Google Gemini of ChatGPT een paklijst samenstellen. Na de prompt Wat stop ik in mijn koffer voor mijn vliegreis naar Kenia? verschijnt er een zeer gedetailleerde lijst. Google Gemini adviseert wegens het klimaat om licht ademende kleding mee te nemen. Ga je op safari, dan kies je bij voorkeur voor neutrale kleuren. Felle kleuren kunnen wilde dieren immers afschrikken. Denk in dit voorbeeld verder onder meer aan een wereldstekker, EHBO-set, insectenmiddel, verrekijker, muggennet en malariatabletten. ChatGPT verdeelt alle benodigdheden van de inpaklijst over verschillende categorieën. Wel zo overzichtelijk!

Tot slot

AI-diensten zijn weliswaar zeer nuttig, maar helaas niet foutloos. De antwoorden lijken soms heel geloofwaardig, terwijl er in feite niets van klopt. Gelukkig komen deze zogeheten hallucinaties steeds minder vaak voor. De AI-diensten worden namelijk steeds beter. Het is om bovengenoemde reden wel verstandig om belangrijke zaken zekerheidshalve altijd zelf te checken. Vooral de informatie in ChatGPT is niet altijd actueel, waardoor dat leuke restaurantje of hotel opeens niet meer bestaat. Veel vakantieplezier!

Ninja pakt het concept van airfryers met de CRISPi helemaal anders aan. In plaats van een groot apparaat met bakmanden, is dit een compact geheel van glazen schalen waarop je een pod plaatst waar de hitte uit komt. Is dit een handig alternatief? ID.nl test het.

Eerste indruk

De CRISPi pakt airfryen anders aan: geen dichte mand, maar glazen zogeheten Tempware-schalen met daaraan vastgemaakt handgrepen. Daar bovenop klem je de PowerPod (verwarming + ventilator). In Europa geeft Ninja 1700 watt op als vermogen; dat is meer dan de 1500 watt die het apparaat in de VS heeft.

In de doos vind je een kleine kom van ongeveer 1,4 liter en een grote kom van ongeveer 3,8 liter, beide met zogeheten Crisper Plates om in de schalen te leggen, en bijpassende deksels. Ook levert Ninja een full-colour instructie- en inspiratieboekje mee, met uitgebreide uitleg over de werking, voorbeeldrecepten en tabellen met instellingen en baktijden voor zowel de kleine als de grote schaal. Ninja lijkt de kleine schaal vooral te hebben bedoeld voor snacks en bijvoorbeeld lunchgerechten voor één persoon, terwijl de grote schaal eerder voor avondeten bedoeld is.

©Saskia van Weert

Ninja benadrukt op meerdere plekken dat de CRISPi en de schalen niet alleen bedoeld zijn om eten te airfryen, maar ook om voedsel te marineren. Doe er bijvoorbeeld kip en marinade in, sluit de schaal af met het deksel, zet alles in de koelkast, waarna je tegen etenstijd de kip erin bereidt. Of je dekt na het eten de kliekjes in de schaal af met het deksel en zet het geheel na afkoelen in de koelkast. Dat meervoudige gebruik is even een mindset die je jezelf als gebruiker moet aanleren.

Uitpakken en installatie

Het in elkaar zetten is niet moeilijk: na een eerste keer proberen is het duidelijk. De Crisper Plates moeten elk in hun bijpassende schaal worden gelegd. Ze hebben rubber pootjes aan alle vier de hoeken; deze moeten met de bolletjes omlaag in de schaal worden gelegd, zonder druk uit te oefenen. Druk je te hard of leg je de platen ondersteboven in de schalen, dan kunnen de pootjes loslaten, en die kun je daarna niet meer terugplaatsen.

Gebruik je de kleine schaal, dan plaats je de PowerPod er direct op. Gebruik je de grote schaal, dan zet je eerst de adapter op de schaal en klik je daar de PowerPod in.

Doordat de schalen van glas zijn, kun je in theorie via de zijkant de garing in de gaten houden. In de praktijk is het handiger om de pod tijdens het airfryen op te tillen en van boven te kijken. Dat is sowieso wel makkelijk, omdat je etenswaren tijdens het bakken doorgaans een aantal keer moet omdraaien voor optimaal resultaat.

Bediening en functies

De PowerPod heeft maar een paar drukknoppen. Met de ronde knop kies je een van de vier mogelijke standen: Air Fry, Roast, Recrisp (opnieuw krokant) en Keep Warm. Ninja geeft geen temperaturen op voor de verschillende standen. Air Fry is de hoogste stand met 185 graden, zo vonden we online. Roast is wat minder heet, bedoeld voor bijvoorbeeld vlees. Recrisp is bedoeld voor snacks die afgekoeld of koud zijn en die je wilt oppiepen, en Keep Warm is uiteraard bedoeld om eten op temperatuur te houden.

©Saskia van Weert

Met de ronde knop kies je de gewenste stand, met de plus- en minknop pas je de tijd aan, en met Start gaat alles van start, of juist niet. De opties lichten op zodra de PowerPod goed bevestigd is en je de stekker aansluit. Standaard staat de machine na het aanzetten op Air Fry en 10 minuten.

Alles werkt heel intuïtief. Is de tijd voorbij, dan hoor je een pieptoon en komt er 'End' in het display te staan. De CRISPi gaat niet automatisch uit; dat moet je zelf doen door de stopknop lang ingedrukt te houden of de stekker uit het stopcontact te halen. Doe je dat niet en zet je de Pod na het serveren van het eten weer terug op de schaal, dan begint hij weer doodleuk met 10 minuten Air Fry. Tijdens de testperiode haalden we de stekker daarom maar gewoon uit het stopcontact om stroomverspilling tegen te gaan.

Als je de pod tussentijds optilt om het eten te bekijken of te draaien, dan stopt de pod uiteraard wel. Hij gaat verder als je hem terugplaatst en op Start drukt.

Klein minpunt: je kunt niet twee kommen tegelijk gebruiken; er is één pod. Je kunt de pod natuurlijk wel eerst op de ene schaal zetten en meteen erna op de andere, maar dat zal meestal niet heel praktisch zijn.

Prestaties in de keuken

Tijdens de testperiode is de CRISPi voor werkelijk elk denkbaar doeleinde gebruikt. Niet alleen voor het bakken van diepvriessnacks en patat/friet, maar ook voor het opwarmen van worstenbroodjes, kip met marinade voor de tikka masala, speklapjes, aardappeltjes: alles lukte. Omdat de schalen compact zijn, is voorverwarmen eigenlijk niet nodig. Net als bij alle andere airfryers is het een kwestie van proberen welke stand en welke tijd de beste zijn.

De standen Roast en Air Fry worden in de praktijk het meest gebruikt. Air Fry omdat dit de heetste stand is, en Roast voor zaken die minder snel warm moeten worden, zoals kippenpoten en stukken vlees. Je kunt trouwens ook makkelijk tussendoor de instellingen aanpassen, bijvoorbeeld eerst een tijdje op Roast en daarna 'afgrillen' met Air Fry.

©Ninja

Naast de uitstekende prestaties valt ook het gemak op waarmee je de CRISPi er even bij pakt. Omdat hij klein is en de schalen van glas zijn, oogt hij niet massief, dus kan hij bij veel mensen vast gewoon op het aanrecht staan. Als je de Crisper Plates eruit haalt, kun je de kleine glazen schaal in de grote zetten, en dan de adapter en pod erbovenop. Je hebt dan een betrekkelijk klein stapeltje met bijna alle onderdelen bij elkaar.

©Ninja

Onder de kom en de Pod bevinden zich het hitteschild en een stel harde pootjes, waardoor je ze veilig op het aanrecht of een tafel parkeert. Ninja claimt dat dit ook direct na de bereiding kan, maar gezien de warmte hebben we dat maar niet gedaan. We zetten de pod en de schalen voor de zekerheid liever op onderzetters. De handgrepen blijven wel koel genoeg om de schalen zonder keukenhandschoenen op tafel te zetten.

Schoonmaken & materialen

De glazen kommen, deksels en adapter mogen in de vaatwasser. Glas neemt geen geurtjes op, dus het vuil weekt makkelijk los. De Crisper Plates hebben een (keramische) antiaanbaklaag en alles is PFAS-vrij.

Er is desondanks één schoonmaak-aandachtspunt. De handgrepen lopen onder de schalen door in het hitteschild, en er zit een opening tussen het glas en het zwarte hitteschild. Meerdere malen zaten er toch vegen of kruimels vast tussen het glas en het kunststof. Ik heb dit verwijderd door een lang mes te omwikkelen met keukenpapier en dat tussen de spleet te wringen. Het zou handig zijn als Ninja met een dunne ragger of iets anders zou komen om ook die spleet goed schoon te houden.

Water blijft er soms ook in staan vanuit de vaatwasser, dus om te drogen is het verstandig de schalen op een theedoek schuin tegen een wand te zetten, zodat de druppels eruit kunnen lopen.

Gebruikerservaringen (NL + internationaal)

Nederlandse gebruikers op fora en websites prijzen vooral het compacte formaat, het relatief geringe geluid en het feit dat je na het koken weinig afwas hebt. De CRISPi verdwijnt zó in een keukenkastje. Een terugkerend puntje is de condens die na het koken soms in de dekselrand blijft hangen; even droogmaken helpt. Ook zagen we regelmatig dat mensen in het begin moesten zoeken naar de juiste tijden, juist omdat je niet per graad kunt instellen.

In professionele reviews uit het buitenland wordt de CRISPi neergezet als een echte kleine-keukenwinnaar: ideaal voor snacks en restjes dankzij de Recrisp-stand. In metingen kwam de thermostaat af en toe zo'n 5 graden Celsius lager uit dan de ingestelde waarde, maar dat had weinig invloed op het eindresultaat. De draagbaarheid wordt overal genoemd: de PowerPod is licht en het geheel is makkelijk te verplaatsen.

©Saskia van Weert

Eindoordeel

De Ninja CRISPi onderscheidt zich met een andere benadering van airfryen: een compacte PowerPod boven op glazen Tempware-schalen met handgrepen. Het meervoudige gebruik (marineren, bereiden, bewaren) maakt de CRISPi functioneel buiten het daadwerkelijke airfryen om. De CRISPi pakt door zijn formaat bovendien snel op en is door zijn geringe omvang makkelijk op het aanrecht te laten staan; onderdelen zijn bovendien compact in elkaar te stapelen.

Er zijn aandachtspunten. Met één Pod kun je niet met twee schalen tegelijk werken, en wie graag per graad regelt, mist die fijnmazigheid. Door het glas kun je de garing volgen, maar in de praktijk is bovenlangs kijken het meest accuraat, te meer omdat tussentijds draaien voor het beste resultaat nodig blijft. Positief is dat schalen en deksels in de vaatwasser kunnen, het materiaal PFAS-vrij is en de handgrepen voldoende koel blijven om zonder handschoenen te serveren.

Alles bij elkaar is de Ninja CRISPi een logische keuze voor wie meestal één tot drie porties bereidt, restjes krokant wil opwarmen en waarde hecht aan glaswerk dat direct de koelkast in kan. Wie juist grote batches en precieze temperatuurregeling zoekt, is beter uit met een klassieke, grotere airfryer. Maar voor dagelijks, compact en veelzijdig gebruik overtuigt de CRISPi absoluut.