Bij fotografie is de stand van de zon soms erg belangrijk. Een specifieke schaduwval kan een foto maken of breken. En dan zijn er ook nog het gouden en blauwe uur. Met de app Solar Watch ben je altijd op de hoogde van de zonstand. Dit kun je er allemaal mee.

Meer serieuze fotografen en professionals moeten vaak met van alles en nog wat rekening houden tijdens hun ‘fotosafari’s’. Een van die dingen is schaduw. Stel je moet als makelaar – om maar wat te noemen – een pand fotograferen. Dan komt dat natuurlijk het best tot z’n recht als het niet net in een donkere schaduw staat, dat maakt een object al snel een stuk onaantrekkelijker. Bovendien lijkt het dan of je als toekomstige bewoner wellicht altijd in het donker zit. ‘Want anders was die foto immers wel op een ander tijdstip gemaakt, toch?’. 

Nu kun je zelf in je eigen omgeving en misschien zelfs een flink deel van de stad waar je onderdeel van uitmaakt grofweg inschatten waar wanneer zaken in het zonnetje staan. Dat wordt al snel anders als je in vreemde omgevingen beland. Dan komt de app Solar Watch voor iOS en iPadOS prima van pas. Je kunt er bijvoorbeeld prima op zien wanneer welke kant van een beoogde straat in ’t zonnetje staat (of juist niet als je nou net schaduw nodig hebt). Ook de shaduwval is ermee te achterhalen.

Tabel ontdekken

Start de app en je ziet een tabel geldig voor jouw locatie. Vrees niet: de ‘droge’ tabel kan desgewenst straks door een kaartprojectie vervangen worden. Komen we zo op terug. Eerst toch even naar die tabel kijken, want daar zijn wel degelijk interessante dingen in te vinden! 

Ten eerste zie je de verschillende soorten schemeringsmomenten. Belangrijk zijn zonder meer zonsop- en ondergang. Mocht je een foto daarvan willen scoren, dan zit je met die tijdstippen gewapend alvast op de eerste rang. Mits je zorgt voor vrij zicht naar het oosten of westen. 

©PXimport

Gouden uur

Dan is er het Golden hour, waar je twee keer per dag van kunt profiteren: in de ochtend na zonsopgang en in de avond voor zonsondergang. In de ochtend kun je vaak schitterende skylinefoto’s schieten in het wat ‘kouder’ aandoende gouden uur dan. Ook perfect voor straatbeelden in grote steden en dergelijke. Ook geldt dat het ochtend-gouden uur ideaal is voor winterse opnamen: sneeuw, ijzel enzovoort zijn dan nog niet gesmolten door oplopende temperaturen.

Het gouden uur voor zonsondergang levert vaak meer ‘opgewarmde’ plaatjes op. Ook bruikbaar voor net genoemde doelen, maar zeker ook voor warm aandoende taferelen op een al even warme zomerdag. Mogelijk minder geschikt voor winterse taferelen, zeker als de temperatuur overdag waarden boven nul heeft aangetikt.

Wil je overigens van welk gouden uur ook kunnen genieten dan is een liefst flink wolkenloze hemel wel noodzakelijk. Een dik grijs wolkendek en er valt niks spannends te beleven.

Blauwe uren

De blauwe uren zijn minder afhankelijk van een heldere lucht (al maakt het ’t vaak net wat mooier). Ze beginnen na zonsondergang (of wat voor zonsopgang). Het blauwige licht van de lucht zorgt dan voor veel levendiger avondfoto’s. Het zijn de momenten waarop straatverlichting, neonreclame’s, kantoor- en huisverlichting al aan zijn gegaan, maar er ook nog altijd een donkerblauwe waas in de lucht waarneembaar is. Burgerlijke schemering (en soms een stukje nautische schemering) zijn de uren die je moet hebben in dat geval. 

Wil je tot slot zo’n kort mogelijke schaduw in je foto’s om wat voor reden dan ook, dan heb je het hoogste punt dat de zon bereikt nodig. In de tabel vind je dat terug als Meridiaan. Vanzelfsprekend is het precieze moment oneindig kort, maar in je foto merk je niet veel van een kwartier voor of na de meridiaan. Kortom: gewapend met deze kennis én de tabel uit Solar Watch kun je al flink wat beslissingen nemen.

©PXimport

Kaart, satelliet en 3D

Voor maanfotografen is de knop Maan in de knoppenbalk onderin nog interessant, je kunt er de stand- en fase van de maan mee terugvinden. Ook is er een verder doorlopende maandkalender en worden onder de knop Kalender bijzondere verschijnselen als een supermaan of maansverduistering (al dan niet gedeeltelijk) aangegeven. 

Nu wordt het tijd voor de meer interessante optie die Solar Watch te bieden heeft: een projectie van de zon (en maan) op een kaart. Tik op de kaartknop en je ziet je eigen locatie. Middels de zoekknop kun je een locatie zoeken. In de standaard (en wat ons betreft meest handige) kaartweergave – gewoon recht van boven – zie je de zonnestand (of tik op de maan voor een maanstand) in een boog. Veeg je vinger over de grafiek onder de kaart en je ziet precies waar de zon staat. En daarmee ook welke gebouwen in de schaduw staan en welke niet. 

Handig hierbij is de satellietweergave, die geeft een net wat meer realistisch beeld. Ook kun je dan zien of er mogelijk nog gebouwen voor jouw gewenste object staan. Omdat de app Apple Maps gebruikt, zijn er in Europa nog vrij weinig steden die in 3D getekend worden op de kaart terug te vinden. In het geval van Amerikaanse steden is er wél het een en ander aan 3D te vinden, wat het nóg weer makkelijker maakt om je fotopositie (en tijdstip) te vinden. 

Let daarbij wel op dat de shaduwen die zichtbaar zijn in de 3D-kaart of satellietfoto niet veranderen bij het wijzigen van ’t tijdstip! Dat kan ook niet, want die foto’s zijn nou eenmaal gemaakt op een bepaalde tijd en er zijn dus vast ingebakken schaduwen te zien. Je daar niet door laten afleiden dus.

©PXimport

AR, kijk om je heen

Een laatste aardigheidje is de AR-knop. Druk je daarop, dan zie je een live-beeld van de plek waar je staat. Met daarop geprojecteerd een ‘zonneboog’ (of maanboog, naar wens), wellicht even ‘rondkijken’ om ‘m te vinden. Hier op kun je zien waar de zon precies staat op een bepaald tijdstip, geprojecteerd in real-time op de omgeving. Dat is bijvoorbeeld handig voor interieurfotografie, zo weet je precies wanneer het zonnetje op een mooie manier naar binnen schijnt. 

De al genoemde maanfotografen kunnen hun statief en camera alvast opstellen op een plek waar ze zo lang mogelijk vrij zicht hebben op onze kazige nabuur. Al met al een verdraaid handige app om altijd op je telefoon of tablet bij de hand te hebben. Misschien relatief zinloos voor de jachtige stedentrips waar je afhankelijk bent van een programma aan activiteiten, maar ideaal voor als je vrij kunt rondlopen. Plan voor vertrek de plekken die je in het voor jou mooiste licht wilt fotograferen en je komt thuis met foto’s die net weer wat aantrekkelijker zijn!

Lange documenten in Word voorzie je natuurlijk van paginanummers. Maar wat als je project begint met een voorblad en een inhoudsopgave? Dan wil je de paginanummering misschien pas later laten starten, bijvoorbeeld bij het eerste hoofdstuk. Gelukkig kun je zelf bepalen vanaf welke pagina de nummering begint en hoe die wordt weergegeven.

Stap 1: Sectie-einde

Stel dat je de paginanummering pas op pagina vier wilt laten beginnen. Plaats dan de cursor aan het einde van de tekst op de derde pagina. Ga naar het tabblad Indeling, klik op Eindemarkeringen en kies onder Sectie-einden de optie Volgende pagina. Zo voeg je een sectie-einde toe tussen pagina drie en vier.

Stap 2: Ontkoppel de sectie

Klik in de kop- of voettekst van pagina vier. Je ziet nu het label Koptekst (Sectie 2) of Voettekst (Sectie 2) verschijnen. Zodra je dit doet, opent automatisch het tabblad Koptekst en voettekst. Klik op Aan vorige koppelen in de groep Navigatie om de kop- en voettekst van deze sectie los te koppelen van de vorige. Zo voorkom je dat de paginanummers ook op de eerste drie pagina’s verschijnen.

Stap 3: Nummering plaatsen

Plaats de cursor opnieuw in de kop- of voettekst van pagina vier waar je de nummering wilt starten. Ga naar Paginanummer, kies waar je het nummer wilt tonen (bovenaan of onderaan) en kies een stijl. Je ziet nu waarschijnlijk dat pagina vier het cijfer 4 krijgt. Dat wil je aanpassen. Klik opnieuw op Paginanummer en kies Opmaak paginanummers. Selecteer hier Beginnen bij en vul het gewenste startnummer in – in dit voorbeeld: 1. Klik op OK. Nu begint de nummering pas op pagina vier, met het cijfer 1.

De eerste drie pagina’s hebben nu geen nummering. Als je die drie pagina’s door middel van Romeinse cijfers wilt nummeren, dan ga je terug naar de allereerste pagina en weer klik je op Paginanummer. Je beslist of de nummering boven- of onderaan de pagina moet komen. In het pop-up venster Opmaakpaginanummers selecteer je bovenaan de Romeinse stijl en in het vak Beginnen bij selecteer je 1.

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.

Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).