In deel 1 heb je WordPress geïnstalleerd op de webserver van je hostingprovider. Nu is het hoog tijd om de website vorm te geven en van inhoud te voorzien. Het toevoegen van teksten, afbeeldingen en video's krijg je met het dashboard van WordPress eenvoudig voor elkaar.

Deel 1 nog een keer teruglezen? Dat kan hier! En deel 3 van dit drieluik je eigen Wordpress-site bouwen vind je hier.

Tip 01: Bericht openen

De standaardvormgeving van je WordPress-site oogt nog erg basaal en bestaat uit slechts één webpagina. Verderop in dit artikel passen we dat aan door een ander thema te installeren en nieuwe pagina's toe te voegen. Allereerst voorzie je de website van inhoud, zodat er iets valt te lezen voor je bezoekers. Je kunt bijvoorbeeld aangeven dat er momenteel aan de website gewerkt wordt. Surf naar www.jouwwebsite.nl/wp-login.php, waarbij je 'jouwwebsite' vervangt door je eigen domeinnaam. Log in met je gebruikersnaam en wachtwoord van WordPress. Ga naar Berichten en klik op Hallo wereld om de inhoud van het standaardbericht te openen. Er verschijnt een soort tekstbewerker in beeld waarin je het bericht kunt opmaken. Dit noemt men een WYSIWYG-editor (What You See Is What You Get). Hiermee komt het bericht er aan de 'voorkant' hetzelfde uit te zien.

©PXimport

Tip 01 De WYSIWYG-editor van WordPress vertoont veel overeenkomsten met een reguliere tekstbewerker als Word.

Tip 02: Bericht opmaken

Het staat je vrij om de inhoud van het standaardbericht naar eigen inzicht aan te passen. Kies allereerst voor een andere titel en typ de gewenste inhoud van het bericht. Vergeet hierbij niet om de opmaakfuncties in de bovenste knoppenbalk te gebruiken. Zo maak je tekst bijvoorbeeld cursief of voeg je opsommingstekens toe. Standaard zijn niet alle functies van de knoppenbalk zichtbaar. Klik op het achterste pictogram Toolbar weergeven/verbergen om alle functies uit te vouwen. Je kunt dan onder meer de tekstkleur aanpassen en speciale karakters toevoegen.

Verder is het ook mogelijk om een uitgelichte afbeelding aan het bericht te hangen. Scrol hiervoor een stukje omlaag en klik rechtsonder op Uitgelichte afbeelding instellen. Via Bestanden selecteren kies je een afbeelding uit de Mediabibliotheek of van je eigen schijf. Je koppelt eventueel een onderschrift, alternatieve tekst en beschrijving aan de afbeelding. Bevestig tot slot met Uitgelichte afbeelding instellen. Houd er rekening mee dat het thema bepaalt wat er met de uitgelichte afbeelding gebeurt. Vaak wordt de afbeelding op de voorpagina gepubliceerd als verwijzing naar het volledige bericht. Overigens is het ook mogelijk om direct afbeeldingen aan de WYSIWYG-editor toe te voegen. Gebruik hiervoor de knop Media toevoegen.

©PXimport

Tip 02 Typ de tekst die je op de website wilt publiceren en voeg hier eventueel afbeeldingen aan toe.

Permalinks

Ieder bericht krijgt een eigen webadres. WordPress noemt dit een permalink. Standaard bestaat de url uit een willekeurig nummer of een datum met de titel van het bericht. Tijdens de opmaak van het bericht kun je de structuur van de url handmatig aanpassen, maar handiger is het om de structuur van de permalink in de instellingen vast te leggen, zodat je er geen omkijken meer naar hebt. Ga hiervoor naar Instellingen / Permalinks en bepaal welke elementen je in de url wilt opnemen. Voor veel websites is het gebruikelijk om het jaar, de maand en naam van het bericht in de url te vermelden. Is je website wat statischer, met minder actuele berichten, kies dan voor alleen de berichtnaam. Maak een keuze en klik onderaan op Wijzigingen opslaan.

©PXimport

Geef aan op welke manier je de url van nieuwe berichten wilt opbouwen.

Tip 03: Bericht publiceren

Zodra je het bericht naar tevredenheid hebt opgemaakt, is het tijd voor publicatie. Het is verstandig om een categorie aan het bericht te hangen, zo kun je berichten op een reisblog onderverdelen in de categorieën Europa, Afrika, Azië, Oceanië en Noord- en Zuid-Amerika. Zeker als je regelmatig nieuwe informatie aan je website toevoegt, is het slim om de berichten netjes in te delen. Klik aan de rechterkant op Nieuwe categorie toevoegen en bedenk een naam. Vervolgens bevestig je met Nieuwe categorie toevoegen. Verder biedt WordPress een optie om zogeheten tags aan het bericht toe te wijzen, al is dat niet verplicht. Tags zijn trefwoorden die horen bij het bericht. Schrijf je bijvoorbeeld een reisblog over een rondreis door Italië, dan kies je voor tags als zon, rondreis, Italië, Rome en strand. Wanneer je de juiste categorieën hebt gekozen, publiceer je het bericht op de website. Klik hiervoor op Bijwerken of in het geval van een nieuw bericht op Publiceren. Wil je eerst een voorbeeldweergave zien? Klik dan eerst op Wijzigingen bekijken of bij een nieuw bericht op Voorbeeld.

Tip 04: Nieuwe webpagina

Je weet nu hoe je nieuwe berichten op de hoofdpagina publiceert. Uiteraard wil je de website voorzien van meerdere pagina's. Extra webpagina's zijn met name interessant wanneer je statische informatie wilt laten zien; informatie die weinig actueel is. Veelgebruikte webpagina's zijn hiervoor bijvoorbeeld 'Over ons' of 'Contact'. Klik vanuit het dashboard van WordPress op Pagina's / Nieuwe pagina. Bedenk een paginatitel en voer de tekst in. Vergeet niet om beeld aan de tekst toe te voegen en stel eventueel een uitgelichte afbeelding in. Deze afbeelding verschijnt bij de meeste thema's als vergrote weergave boven aan de pagina. Klik op Publiceren om de pagina definitief toe te voegen.

©PXimport

Tip 04 Het toevoegen van een nieuwe pagina lijkt erg op het bewerken of toevoegen van een bericht.

Tip 05: Hoofdpagina

Nieuwe berichten belanden met het standaardthema automatisch op de homepage van je website. Dat is niet altijd de bedoeling. Misschien stel je liever een webpagina met statische informatie als toegangspoort voor je website in. Een meubelmaker die zijn diensten op een persoonlijke website aanbiedt, wil bijvoorbeeld louter reclame voor zichzelf maken. Het periodiek toevoegen van nieuwe berichten zoals bij een nieuwssite, is in deze situatie dus niet van toepassing. Gelukkig biedt WordPress de mogelijkheid om een specifieke webpagina als voorpagina weer te geven. Zorg ervoor dat de beoogde hoofdpagina gereed is (zie tip 4) en navigeer naar Instellingen / Lezen. Bij de optie Startpagina toont kies je voor Een statische pagina. Selecteer achter Voorpagina in het uitrolmenu de titel van de beoogde webpagina. Je klikt onderaan ten slotte op Wijzigingen opslaan.

©PXimport

Tip 05 Geef aan welke webpagina je als eerste wilt weergeven wanneer bezoekers naar jouw website surfen.

Tip 06: Reacties

WordPress is van oorsprong software om een eigen weblog te creëren, waarbij bezoekers reacties kunnen achterlaten. Niet iedere websitebeheerder zit daarop te wachten. Om die reden is het handig om te weten hoe je deze functie in- of uitschakelt. Open vanuit het dashboard een bericht of pagina. Klik vervolgens rechtsboven op Scherminstellingen, waarbij je controleert of er bij het onderdeel Reacties twee vinkjes staan. Scrol een stukje omlaag en zoek het vak Reacties op. Door het vinkje Reacties toestaan te verwijderen, kunnen bezoekers geen commentaar leveren op jouw bericht of pagina. Via Bijwerken sla je de wijziging op. Wil je de reactiefunctie voor de complete website uitschakelen? Ga dan naar Instellingen / Reacties en verwijder het vinkje voor Sta toe dat bezoekers kunnen reageren op nieuwe artikelen. Klik onderaan op Wijzigingen opslaan.

©PXimport

Tip 06 Indien je reacties van bezoekers niet op prijs stelt, zet je deze functie voor jouw website uit.

Tip 07: Thema wijzigen

Het thema bepaalt grotendeels hoe jouw website eruitziet en is ingedeeld. Denk hierbij aan het kleurenschema, het lettertype en de navigatiestructuur. Afhankelijk van het ingestelde thema, heb je zelfs toegang tot specifieke instellingen om de lay-out en inhoud naar je hand te zetten. WordPress beschikt over duizenden thema's die je zelfs vrijblijvend kunt uitproberen.

Klik in het dashboard-menu op Weergave en ga naar Thema's. Via Nieuw thema toevoegen bekijk je het aanbod. Klik op Eigenschapsfilter en Filters toepassen om het aanbod op kleur en indeling te sorteren. Heb je een mooi exemplaar gevonden? Zweef met de muisaanwijzer boven het thema en kies voor Voorbeeld. Wanneer je tevreden bent met hoe het thema eruitziet, bevestig je de installatie ervan met Installeren. Het geïnstalleerde thema is nog niet actief. Ga weer terug naar Weergave / Thema's en klik op Live voorbeeld om te zien hoe jouw website er met de vernieuwde vormgeving uitziet. Ben je helemaal zeker van je zaak? Kies dan linksboven voor Opslaan & activeren.

©PXimport

Tip 07 De catalogus van WordPress telt duizenden gratis thema's.

Tip 08: Thema uploaden

Naast de catalogus van WordPress zijn er elders op internet nog veel meer thema's te vinden. Er zijn voldoende gratis vindplaatsen, maar bedenk wel dat deze thema's lang niet altijd veilig zijn. Bovendien bevatten ze geregeld verkapte advertenties in de vorm van hyperlinks. Wil je een exclusiever design met meer mogelijkheden, dan kun je er ook voor kiezen om voor een exemplaar betalen. Een aanrader is bijvoorbeeld www.elegantthemes.com.

Voor een bedrag van 69 dollar (zo'n 60 euro) heb je toegang tot 87 uitstekende thema's. Heb je een mooi thema gevonden? Je hebt dan als het goed is een zip-bestand naar je pc gedownload. Door dit bestand naar het WordPress-dashboard te uploaden, is het nieuwe thema voor je website beschikbaar. Navigeer hiervoor binnen het cms naar Weergave / Thema's en klik bovenaan op Nieuwe toevoegen. Via Thema uploaden en Bestand kiezen selecteer je het zip-bestand op je harde schijf. Je klikt vervolgens op Openen, waarna je bevestigt met Nu installeren. Kies als laatste voor Activeren en bekijk het resultaat op je website. Schrik niet als je website er ietwat rommelig uitziet, want je moet het thema nog vormgeven.

©PXimport

Tip 08 Met een betaald thema creëer je een exclusiever design voor je WordPress-site.

Responsive

Tegenwoordig gebruiken we naast de computer veelal mobiele apparaten om websites te bekijken, namelijk de tablet en smartphone. Het is belangrijk dat het gebruikte thema daar rekening mee houdt. In vaktermen is je website dan responsive, waarbij het thema zich automatisch aanpast aan de beschikbare schermruimte. Je thema komt er dan op ieder scherm goed uit te zien, waarbij het met mobiele apparaten niet nodig is om in te zoomen.

Tip 09: Thema vormgeven

Nadat je het thema hebt geïnstalleerd, ga je de website wat meer opsmuk geven. Je regelt dat door alle thema-instellingen nauwkeurig door te nemen en de beschikbare opties te wijzigen. Voeg bijvoorbeeld afbeeldingen, kleuren en een ander lettertype toe. Welke instellingen er exact beschikbaar zijn, is afhankelijk van het gekozen thema. Veel thema's bieden de mogelijkheid om via de functie Customizer aanpassingen te maken. Mits beschikbaar, navigeer je daarvoor vanuit het dashboard naar Weergave / Customizer. Je ziet de huidige lay-out van je website verschijnen, waarbij je het deelvenster aan de linkerkant gebruikt om de instellingen te wijzigen. Het resultaat is direct zichtbaar! Zodra je iets wijzigt, bevestig je bovenaan met Opslaan & publiceren. Veel thema's integreren binnen het dashboard van WordPress overigens ook een eigen menu waarin je het uiterlijk van je website onder handen kunt nemen.

©PXimport

Tip 09 Met de functie Customizer voeg je bijvoorbeeld een favicon aan je website toe.

Tip 10: Menu samenstellen

Afhankelijk van welk thema je hebt gekozen, zijn er één, twee of misschien wel drie plekken beschikbaar voor het menu. Voor de navigatiestructuur op je website is het belangrijk dat je de menu's logisch indeelt. Je gebruikt hiervoor categorieën van berichten en pagina's die je in eerder in dit artikel hebt aangemaakt. Ga vanuit het dashboard naar Weergave / Menu's en bedenk een geschikte menunaam. Nadat je hebt bevestigd met Menu aanmaken, zet je aan de linkerkant een vinkje voor alle pagina's die je in het menu wilt hebben. Klik vervolgens op Aan menu toevoegen. Geef ook aan of je berichten, aangepaste links en/of categorieën aan het menu wilt toevoegen. Wijzig bij het onderdeel Menustructuur de volgorde door de menublokken te verslepen. Je geeft bij Thema locaties aan op welke plek je het zojuist aangemaakte menu wilt weergeven. Bevestig als laatste met Menu opslaan.

©PXimport

Tip 10 Je bepaalt zelf welke pagina's je in het hoofdmenu van je website wilt weergeven.

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.