In deel 1 heb je WordPress geïnstalleerd op de webserver van je hostingprovider. Nu is het hoog tijd om de website vorm te geven en van inhoud te voorzien. Het toevoegen van teksten, afbeeldingen en video's krijg je met het dashboard van WordPress eenvoudig voor elkaar.

Deel 1 nog een keer teruglezen? Dat kan hier! En deel 3 van dit drieluik je eigen Wordpress-site bouwen vind je hier.

Tip 01: Bericht openen

De standaardvormgeving van je WordPress-site oogt nog erg basaal en bestaat uit slechts één webpagina. Verderop in dit artikel passen we dat aan door een ander thema te installeren en nieuwe pagina's toe te voegen. Allereerst voorzie je de website van inhoud, zodat er iets valt te lezen voor je bezoekers. Je kunt bijvoorbeeld aangeven dat er momenteel aan de website gewerkt wordt. Surf naar www.jouwwebsite.nl/wp-login.php, waarbij je 'jouwwebsite' vervangt door je eigen domeinnaam. Log in met je gebruikersnaam en wachtwoord van WordPress. Ga naar Berichten en klik op Hallo wereld om de inhoud van het standaardbericht te openen. Er verschijnt een soort tekstbewerker in beeld waarin je het bericht kunt opmaken. Dit noemt men een WYSIWYG-editor (What You See Is What You Get). Hiermee komt het bericht er aan de 'voorkant' hetzelfde uit te zien.

©PXimport

Tip 01 De WYSIWYG-editor van WordPress vertoont veel overeenkomsten met een reguliere tekstbewerker als Word.

Tip 02: Bericht opmaken

Het staat je vrij om de inhoud van het standaardbericht naar eigen inzicht aan te passen. Kies allereerst voor een andere titel en typ de gewenste inhoud van het bericht. Vergeet hierbij niet om de opmaakfuncties in de bovenste knoppenbalk te gebruiken. Zo maak je tekst bijvoorbeeld cursief of voeg je opsommingstekens toe. Standaard zijn niet alle functies van de knoppenbalk zichtbaar. Klik op het achterste pictogram Toolbar weergeven/verbergen om alle functies uit te vouwen. Je kunt dan onder meer de tekstkleur aanpassen en speciale karakters toevoegen.

Verder is het ook mogelijk om een uitgelichte afbeelding aan het bericht te hangen. Scrol hiervoor een stukje omlaag en klik rechtsonder op Uitgelichte afbeelding instellen. Via Bestanden selecteren kies je een afbeelding uit de Mediabibliotheek of van je eigen schijf. Je koppelt eventueel een onderschrift, alternatieve tekst en beschrijving aan de afbeelding. Bevestig tot slot met Uitgelichte afbeelding instellen. Houd er rekening mee dat het thema bepaalt wat er met de uitgelichte afbeelding gebeurt. Vaak wordt de afbeelding op de voorpagina gepubliceerd als verwijzing naar het volledige bericht. Overigens is het ook mogelijk om direct afbeeldingen aan de WYSIWYG-editor toe te voegen. Gebruik hiervoor de knop Media toevoegen.

©PXimport

Tip 02 Typ de tekst die je op de website wilt publiceren en voeg hier eventueel afbeeldingen aan toe.

Permalinks

Ieder bericht krijgt een eigen webadres. WordPress noemt dit een permalink. Standaard bestaat de url uit een willekeurig nummer of een datum met de titel van het bericht. Tijdens de opmaak van het bericht kun je de structuur van de url handmatig aanpassen, maar handiger is het om de structuur van de permalink in de instellingen vast te leggen, zodat je er geen omkijken meer naar hebt. Ga hiervoor naar Instellingen / Permalinks en bepaal welke elementen je in de url wilt opnemen. Voor veel websites is het gebruikelijk om het jaar, de maand en naam van het bericht in de url te vermelden. Is je website wat statischer, met minder actuele berichten, kies dan voor alleen de berichtnaam. Maak een keuze en klik onderaan op Wijzigingen opslaan.

©PXimport

Geef aan op welke manier je de url van nieuwe berichten wilt opbouwen.

Tip 03: Bericht publiceren

Zodra je het bericht naar tevredenheid hebt opgemaakt, is het tijd voor publicatie. Het is verstandig om een categorie aan het bericht te hangen, zo kun je berichten op een reisblog onderverdelen in de categorieën Europa, Afrika, Azië, Oceanië en Noord- en Zuid-Amerika. Zeker als je regelmatig nieuwe informatie aan je website toevoegt, is het slim om de berichten netjes in te delen. Klik aan de rechterkant op Nieuwe categorie toevoegen en bedenk een naam. Vervolgens bevestig je met Nieuwe categorie toevoegen. Verder biedt WordPress een optie om zogeheten tags aan het bericht toe te wijzen, al is dat niet verplicht. Tags zijn trefwoorden die horen bij het bericht. Schrijf je bijvoorbeeld een reisblog over een rondreis door Italië, dan kies je voor tags als zon, rondreis, Italië, Rome en strand. Wanneer je de juiste categorieën hebt gekozen, publiceer je het bericht op de website. Klik hiervoor op Bijwerken of in het geval van een nieuw bericht op Publiceren. Wil je eerst een voorbeeldweergave zien? Klik dan eerst op Wijzigingen bekijken of bij een nieuw bericht op Voorbeeld.

Tip 04: Nieuwe webpagina

Je weet nu hoe je nieuwe berichten op de hoofdpagina publiceert. Uiteraard wil je de website voorzien van meerdere pagina's. Extra webpagina's zijn met name interessant wanneer je statische informatie wilt laten zien; informatie die weinig actueel is. Veelgebruikte webpagina's zijn hiervoor bijvoorbeeld 'Over ons' of 'Contact'. Klik vanuit het dashboard van WordPress op Pagina's / Nieuwe pagina. Bedenk een paginatitel en voer de tekst in. Vergeet niet om beeld aan de tekst toe te voegen en stel eventueel een uitgelichte afbeelding in. Deze afbeelding verschijnt bij de meeste thema's als vergrote weergave boven aan de pagina. Klik op Publiceren om de pagina definitief toe te voegen.

©PXimport

Tip 04 Het toevoegen van een nieuwe pagina lijkt erg op het bewerken of toevoegen van een bericht.

Tip 05: Hoofdpagina

Nieuwe berichten belanden met het standaardthema automatisch op de homepage van je website. Dat is niet altijd de bedoeling. Misschien stel je liever een webpagina met statische informatie als toegangspoort voor je website in. Een meubelmaker die zijn diensten op een persoonlijke website aanbiedt, wil bijvoorbeeld louter reclame voor zichzelf maken. Het periodiek toevoegen van nieuwe berichten zoals bij een nieuwssite, is in deze situatie dus niet van toepassing. Gelukkig biedt WordPress de mogelijkheid om een specifieke webpagina als voorpagina weer te geven. Zorg ervoor dat de beoogde hoofdpagina gereed is (zie tip 4) en navigeer naar Instellingen / Lezen. Bij de optie Startpagina toont kies je voor Een statische pagina. Selecteer achter Voorpagina in het uitrolmenu de titel van de beoogde webpagina. Je klikt onderaan ten slotte op Wijzigingen opslaan.

©PXimport

Tip 05 Geef aan welke webpagina je als eerste wilt weergeven wanneer bezoekers naar jouw website surfen.

Tip 06: Reacties

WordPress is van oorsprong software om een eigen weblog te creëren, waarbij bezoekers reacties kunnen achterlaten. Niet iedere websitebeheerder zit daarop te wachten. Om die reden is het handig om te weten hoe je deze functie in- of uitschakelt. Open vanuit het dashboard een bericht of pagina. Klik vervolgens rechtsboven op Scherminstellingen, waarbij je controleert of er bij het onderdeel Reacties twee vinkjes staan. Scrol een stukje omlaag en zoek het vak Reacties op. Door het vinkje Reacties toestaan te verwijderen, kunnen bezoekers geen commentaar leveren op jouw bericht of pagina. Via Bijwerken sla je de wijziging op. Wil je de reactiefunctie voor de complete website uitschakelen? Ga dan naar Instellingen / Reacties en verwijder het vinkje voor Sta toe dat bezoekers kunnen reageren op nieuwe artikelen. Klik onderaan op Wijzigingen opslaan.

©PXimport

Tip 06 Indien je reacties van bezoekers niet op prijs stelt, zet je deze functie voor jouw website uit.

Tip 07: Thema wijzigen

Het thema bepaalt grotendeels hoe jouw website eruitziet en is ingedeeld. Denk hierbij aan het kleurenschema, het lettertype en de navigatiestructuur. Afhankelijk van het ingestelde thema, heb je zelfs toegang tot specifieke instellingen om de lay-out en inhoud naar je hand te zetten. WordPress beschikt over duizenden thema's die je zelfs vrijblijvend kunt uitproberen.

Klik in het dashboard-menu op Weergave en ga naar Thema's. Via Nieuw thema toevoegen bekijk je het aanbod. Klik op Eigenschapsfilter en Filters toepassen om het aanbod op kleur en indeling te sorteren. Heb je een mooi exemplaar gevonden? Zweef met de muisaanwijzer boven het thema en kies voor Voorbeeld. Wanneer je tevreden bent met hoe het thema eruitziet, bevestig je de installatie ervan met Installeren. Het geïnstalleerde thema is nog niet actief. Ga weer terug naar Weergave / Thema's en klik op Live voorbeeld om te zien hoe jouw website er met de vernieuwde vormgeving uitziet. Ben je helemaal zeker van je zaak? Kies dan linksboven voor Opslaan & activeren.

©PXimport

Tip 07 De catalogus van WordPress telt duizenden gratis thema's.

Tip 08: Thema uploaden

Naast de catalogus van WordPress zijn er elders op internet nog veel meer thema's te vinden. Er zijn voldoende gratis vindplaatsen, maar bedenk wel dat deze thema's lang niet altijd veilig zijn. Bovendien bevatten ze geregeld verkapte advertenties in de vorm van hyperlinks. Wil je een exclusiever design met meer mogelijkheden, dan kun je er ook voor kiezen om voor een exemplaar betalen. Een aanrader is bijvoorbeeld www.elegantthemes.com.

Voor een bedrag van 69 dollar (zo'n 60 euro) heb je toegang tot 87 uitstekende thema's. Heb je een mooi thema gevonden? Je hebt dan als het goed is een zip-bestand naar je pc gedownload. Door dit bestand naar het WordPress-dashboard te uploaden, is het nieuwe thema voor je website beschikbaar. Navigeer hiervoor binnen het cms naar Weergave / Thema's en klik bovenaan op Nieuwe toevoegen. Via Thema uploaden en Bestand kiezen selecteer je het zip-bestand op je harde schijf. Je klikt vervolgens op Openen, waarna je bevestigt met Nu installeren. Kies als laatste voor Activeren en bekijk het resultaat op je website. Schrik niet als je website er ietwat rommelig uitziet, want je moet het thema nog vormgeven.

©PXimport

Tip 08 Met een betaald thema creëer je een exclusiever design voor je WordPress-site.

Responsive

Tegenwoordig gebruiken we naast de computer veelal mobiele apparaten om websites te bekijken, namelijk de tablet en smartphone. Het is belangrijk dat het gebruikte thema daar rekening mee houdt. In vaktermen is je website dan responsive, waarbij het thema zich automatisch aanpast aan de beschikbare schermruimte. Je thema komt er dan op ieder scherm goed uit te zien, waarbij het met mobiele apparaten niet nodig is om in te zoomen.

Tip 09: Thema vormgeven

Nadat je het thema hebt geïnstalleerd, ga je de website wat meer opsmuk geven. Je regelt dat door alle thema-instellingen nauwkeurig door te nemen en de beschikbare opties te wijzigen. Voeg bijvoorbeeld afbeeldingen, kleuren en een ander lettertype toe. Welke instellingen er exact beschikbaar zijn, is afhankelijk van het gekozen thema. Veel thema's bieden de mogelijkheid om via de functie Customizer aanpassingen te maken. Mits beschikbaar, navigeer je daarvoor vanuit het dashboard naar Weergave / Customizer. Je ziet de huidige lay-out van je website verschijnen, waarbij je het deelvenster aan de linkerkant gebruikt om de instellingen te wijzigen. Het resultaat is direct zichtbaar! Zodra je iets wijzigt, bevestig je bovenaan met Opslaan & publiceren. Veel thema's integreren binnen het dashboard van WordPress overigens ook een eigen menu waarin je het uiterlijk van je website onder handen kunt nemen.

©PXimport

Tip 09 Met de functie Customizer voeg je bijvoorbeeld een favicon aan je website toe.

Tip 10: Menu samenstellen

Afhankelijk van welk thema je hebt gekozen, zijn er één, twee of misschien wel drie plekken beschikbaar voor het menu. Voor de navigatiestructuur op je website is het belangrijk dat je de menu's logisch indeelt. Je gebruikt hiervoor categorieën van berichten en pagina's die je in eerder in dit artikel hebt aangemaakt. Ga vanuit het dashboard naar Weergave / Menu's en bedenk een geschikte menunaam. Nadat je hebt bevestigd met Menu aanmaken, zet je aan de linkerkant een vinkje voor alle pagina's die je in het menu wilt hebben. Klik vervolgens op Aan menu toevoegen. Geef ook aan of je berichten, aangepaste links en/of categorieën aan het menu wilt toevoegen. Wijzig bij het onderdeel Menustructuur de volgorde door de menublokken te verslepen. Je geeft bij Thema locaties aan op welke plek je het zojuist aangemaakte menu wilt weergeven. Bevestig als laatste met Menu opslaan.

©PXimport

Tip 10 Je bepaalt zelf welke pagina's je in het hoofdmenu van je website wilt weergeven.

De winter loopt op zijn eind, ook al voelt dat niet altijd zo aan de temperatuur. Maar kijk om je heen: het eerste groen verschijnt weer in de tuin. Winterklokjes en krokussen laten zich zien en aan sommige bomen en struiken zie je al de eerste knoppen verschijnen. Tijd dus om de handen uit de mouwen te steken – de tuin roept!

Weten wat je de rest van het jaar in de tuin kunt doen? Kijk dan op onze jaarkalender!

Voorzaaien, planten en verpotten

Zaai eenjarige zomerbloemen alvast binnen voor, zodat je later in het seizoen sterke planten hebt. Buiten kun je bomen en struiken verplaatsen, zolang het niet vriest. Kuipplanten die in de garage of schuur overwinteren, hebben nu wat meer water nodig. Ook potplanten buiten kunnen wel een scheut gebruiken als ze lange tijd droog staan.

Omdat de nachten nog koud kunnen zijn, is het verstandig om bloeiende bollen in potten en bakken te beschermen met vliesdoek. Een camelia kun je 's nachts afdekken met noppenfolie, maar haal die er overdag weer af zodra de temperatuur boven nul komt.

Wil je wat extra kleur in de tuin? Zet viooltjes en primula's neer. Ze kunnen goed tegen de kou en zorgen meteen voor een lente-achtig gevoel.

©MaÅgosia Karniewska

Aandacht voor je gazon

Strooi in de eerste twee weken van februari kalk over het gazon en de borders. Wil je een nieuw gazon aanleggen? Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Spit en egaliseer de grond, zodat die klaar is voor het inzaaien of leggen van gras. Als je gazon vol molshopen ligt, kun je de aarde met een bezem over het gras verspreiden. Is het droog en vorstvrij? Dan kun je de graskanten bijwerken en kale plekken opnieuw inzaaien. Vermijd lopen over het gazon tijdens de vorst, want dat kan het gras beschadigen.

Onkruid wieden en groene aanslag wegvegen

Laat de schoffel voorlopig nog even staan, want daarmee kun je vaste planten beschadigen die nog onder de grond zitten. Pluk het onkruid liever met de hand, zodat je de jonge planten niet verstoort. Een groen laagje op het terras veeg je weg met zand en een bezem. Wil je het grondiger aanpakken? Er zijn verschillende manieren om groene aanslag te verwijderen. Zeg maar dag tegen die gladde laag met deze tips 🢱

Zo verwijder je groene aanslag van je terras en tegels

©Vely

Snoeien (maar niet alles en met mate)

In februari kun je bepaalde bomen en struiken snoeien, zolang het niet vriest en er geen vorstperiode wordt voorspeld. Is dat wel het geval, wacht dan op een warmere periode. Begin bij de dakplataan en snoei de takken die recht omhoog groeien. Heb je de leilinde nog niet gesnoeid? Knip de takken dan nu terug tot een paar centimeter vanaf de hoofdtakken. Ook heesters kunnen een snoeibeurt gebruiken. Ontstaan er grote wonden bij bomen? Dek ze af met wondbalsem om infecties te voorkomen.

Haal bij klimplanten, zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer, het oude blad weg. Verwijder ook de ranken op plekken waar ze niet moeten groeien, zoals onder de dakrand en rondom kozijnen.

Februari is daarnaast een goede maand om fruitbomen te snoeien. Wacht wel met het snoeien van fruitbomen met steenvruchten, zoals de kersenboom of perzikboom. De druif en kiwi moeten nu wél gesnoeid worden, want zodra de sapstromen op gang komen, ben je te laat.

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.