Dankzij de vorige twee WordPress-delen heb je nu een fraaie website draaien. Met behulp van extra gebruikers, widgets en veelzijdige plug-ins kan het zelfs nog beter! Voeg slimme functies toe en verhoog het aantal bezoekers door je website te optimaliseren voor zoekmachines.

De vorige delen nog eens teruglezen? Deel 1 van je eigen Wordpress-site bouwen vind je hier, terwijl deel 2 via deze link te lezen valt.

Tip 01: Profiel

Als je zelf WordPress op de webserver van je hostingprovider hebt geïnstalleerd, ben je automatisch ook de beheerder van de website. Je beschikt daarmee over alle rechten om de website naar eigen inzicht aan te passen. Zodra je bijvoorbeeld op een reactie van een bezoeker reageert, is dit profiel ook voor de buitenwereld zichtbaar. Om die reden is het verstandig om de instellingen van je profiel even door te nemen. Ga naar www.jouwwebsite.nl/wp-login.php, waarbij je 'jouwwebsite' vervangt door je eigen domeinnaam. Klik in het linkermenu op Gebruikers. Je ziet vervolgens je eigen gebruikersnaam staan. Klik daarop om je persoonlijke instellingen door te nemen. Je past onder meer het kleurenschema van het dashboard aan en voegt persoonlijke informatie toe. Onderaan bij Biografie typ je eventueel een kort stukje over jezelf. Bepaalde thema's plaatsen de biografie onder ieder bericht dat je op de website publiceert. Sla de wijzigingen op door op Profiel bijwerken te klikken.

©PXimport

Tip 01 Je activeert eenvoudig een ander kleurenschema van het dashboard.

Tip 02: Avatar instellen

Bij je persoonlijke profiel hoort uiteraard ook een avatar. Dit is een profielfoto die bij berichten en reacties verschijnt. Om een blanco avatar te voorkomen, voeg je een eigen profielfoto toe. Opvallend is dat WordPress geen mogelijkheid bevat om een eigen avatar te uploaden. Deze taak besteedt de software uit aan Gravatar. Surf naar www.gravatar.com en klik aan de rechterkant op Create Your Own Gravatar. Vul hetzelfde e-mailadres in dat je voor het WordPress-account hebt gebruikt. Bedenk een gebruikersnaam en wachtwoord, waarna je bevestigt met Sign up. Je ontvangt daarna een registratiemail. Open je e-mailbox en klik op de link. Middels Sign in to Gravatar kies je met Add a new image / Upload new een foto op je harde schijf. Klik op Next en bepaal met het selectiekader welk deel van de foto je wilt gebruiken. Bevestig met Crop and Finish en klik daarna op rated G. Je avatar voor je WordPress-website is automatisch geactiveerd.

©PXimport

Tip 02 Je gebruikt de webdienst Gravatar om een persoonlijke avatar voor WordPress te creëren.

Tip 03: Extra gebruikers

Zeker bij een website waarop je iedere dag nieuwe berichten wilt publiceren, is het zeer veel werk om dat allemaal in je eentje te doen. Misschien wil je hierbij ook je partner, kinderen, vrienden of collega's betrekken. WordPress biedt de mogelijkheid om extra gebruikers aan te maken zonder dat je ze toegang geeft tot alle functionaliteit van de website. Zo kun je iemand bijvoorbeeld alleen de rechten geven om nieuwe berichten te publiceren, terwijl de opmaakfuncties en instellingen van de website voor diegene verborgen blijven. Klik in het dashboard op Gebruikers en Nieuwe toevoegen. Vul daarna de gevraagde velden in, waarbij een gebruikersnaam, e-mailadres en wachtwoord in ieder geval verplicht zijn. Belangrijk is de rol die je aan de gebruiker toekent. De optie Abonnee heeft de minste rechten, terwijl je met Beheerder alle functies van je website voor de betreffende gebruiker activeert. Met Auteur kies je voor de gulden middenweg. Een gebruiker mag hiermee alleen eigen berichten bewerken en publiceren op de website. Klik als laatste op Nieuwe gebruiker.

©PXimport

Tip 03 Bedenk goed welke rol je toewijst aan een nieuwe gebruiker.

Tip 04: Widgets

WordPress ondersteunt het gebruik van zogeheten widgets. Dat zijn mini-applicaties die je op de website kan publiceren. Denk hierbij aan een kalender, tagwolk, zoekvenster of plek om advertenties te tonen. De plek waar je deze widgets kunt stallen, is afhankelijk van het gekozen thema. Meestal is er een zijbalk aanwezig waarin je de mini-applicaties kwijt kunt. Klik in het dashboard op Weergave / Widgets en bekijk de lijst met beschikbare toepassingen. Aan de rechterkant zie je welke gebieden van de website geschikt zijn voor widgets. Wil je een mini-applicatie toevoegen? Sleep de betreffende widget dan naar het gewenste gebied aan de rechterkant van het venster. Bevestig daarna met Opslaan. Veel thema's bieden via Weergave / Customizer / Widgets een alternatieve manier om extra toepassingen te integreren.

©PXimport

Tip 04 Je activeert widgets door ze naar het juiste gebied van de website te slepen.

Tip 05: Plug-ins

Naast widgets ondersteunt WordPress ook het gebruik van plug-ins. Widgets zijn aan de voorkant zichtbaar in de vorm van een mini-applicatie, terwijl plug-ins allerlei ingrijpende functies kunnen bevatten voor WordPress. Dat is niet altijd aan de voorkant zichtbaar. Wanneer je de website aan de hand van een plug-in bijvoorbeeld optimaliseert voor zoekmachines, verandert er verder niets aan het uiterlijk. Overigens zijn er ook genoeg plug-ins die wel zichtbare wijzigingen aanbrengen, bijvoorbeeld wanneer je een uitbreiding voor een webshop of contactformulier installeert.

In WordPress zijn er standaard al twee plug-ins actief. Open het dashboard en ga naar Plugins om het overzicht te bekijken. Als je een website ontwikkelt waarop bezoekers reacties kunnen achterlaten, is de uitbreiding Akismet een nuttig hulpmiddel. Hiermee weer je namelijk vervelende spamberichten. Klik op Activeren om de plug-in te gebruiken. Hiervoor dien je nog wel een Akismet-account met bijbehorende sleutel aan te maken. De tweede plug-in die WordPress standaard meelevert, draagt de naam Hallo Dolly. Deze uitbreiding heeft geen noemenswaardige functie. Klik daarom op Verwijderen / Ja, verwijder deze bestanden.

©PXimport

Tip 05 De nutteloze plug-in Hallo Dolly verwijder je eenvoudig uit WordPress.

Plug-ins bijwerken

Ontwikkelaars van plug-ins geven regelmatig nieuwe versies vrij. Uit veiligheidsoverwegingen is het belangrijk om verse updates altijd te installeren, zodat hackers geen veiligheidslekken misbruiken om op jouw website in te breken. Klik op Dashboard / Updates en controleer bij Plugins of er nieuwe versies beschikbaar zijn. Kies voor Alles selecteren en bevestig ten slotte met Plugins bijwerken.

©PXimport

Het is belangrijk om geregeld de aanwezigheid van verse updates te controleren.

Tip 06: Plug-ins zoeken

WordPress beschikt over een uitgebreide bibliotheek met plug-ins. Klik vanuit het dashboard op Plugins en Nieuwe plugin om een kijkje te nemen. Er verschijnt vervolgens een overzicht met uitgelichte uitbreidingen. Gebruik de categorieën Populairste en Aanbevolen om nog meer interessante plug-ins te ontdekken. Verder doe je natuurlijk een beroep op de zoekfunctie wanneer je een specifieke extensie wilt vinden. Klik op de naam van een plug-in om extra details weer te geven. Je vindt er onder meer een beschrijving, schermafbeeldingen en reviews van andere gebruikers. Controleer ook of de plug-in regelmatig wordt bijgewerkt. Wil je een bepaalde uitbreiding uitproberen? Bevestig met Nu Installeren om de installatie in orde te maken. Via Plugin activeren schakel je het tooltje in voor jouw website.

©PXimport

Tip 06 In de bibliotheek van WordPress zijn ruim veertigduizend plug-ins beschikbaar.

Tip 07: Plug-ins importeren

Naast de interne bibliotheek van WordPress bestaan er op internet nog meer vindplaatsen met plug-ins. Een waarschuwing is wel op zijn plaats, want lang niet iedere plug-in is even betrouwbaar. Verder vragen sommige aanbieders geld voor hun product. Wanneer je een plug-in vanaf internet hebt gedownload, heb je op de harde schijf van je computer een zip-bestand opgeslagen. Dit bestand importeer je eenvoudig binnen WordPress, waarna de plug-in voor jouw website beschikbaar is. Open het WordPress-dashboard en ga naar Plugins / Nieuwe plugin / Plugin uploaden. Selecteer via Bestand kiezen het zip-bestand en bevestig met Nu installeren. Je schakelt vervolgens de plug-in in door op Plugin activeren te klikken.

©PXimport

Tip 07 Je uploadt ook eenvoudig een plug-in die niet in de bibliotheek van WordPress te vinden is.

Tip 08: Plug-in-pakket

Voor WordPress bestaan er talloze plug-ins die de moeite waard zijn. Er bestaan ook kant-en-klare pakketten waarin tientallen populaire plug-ins zitten opgesloten. Het voordeel hiervan is dat het niet nodig is om alle tooltjes handmatig op te sporen. Jetpack is hier een mooi voorbeeld van. Ga naar Plugins / Nieuwe plugin en installeer de uitbreiding Jetpack door WordPress.com. Nadat je deze uitbreiding hebt geactiveerd, krijg je het verzoek om het pakket met een WordPress-com-account te verbinden.

Als je al een Gravatar-avatar hebt ingesteld of de uitbreiding Akismet gebruikt, beschik je al over zo'n account. Zo niet, dan registreer je jezelf gratis. Zodra dat is geregeld, nestelt Jetpack zich in het menu van het dashboard. Klik daarop en kies voor Jump Start om het configuratiemenu te openen. Je gebruikt de schakelaars om functies aan- of uit te zetten. In het configuratiemenu zijn overigens niet alle functies te vinden. Klik aan de linkerkant op Instellingen om alle extensies te tonen. Als je op de naam van een functie klikt, verschijnt er praktische informatie over het betreffende onderdeel. Jetpack is onder meer geschikt om bezoekersaantallen bij te houden, je website beter te beveiligen en automatisch updates op sociale netwerken te publiceren.

©PXimport

Tip 08 Geef aan welke functies je van Jetpack wilt gebruiken.

Tip 09: Yoast SEO

Indien je veel bezoekers naar je website wilt lokken, is een goede rangschikking in Google een absolute must. Bij de juiste zoekwoorden hoort jouw website dan hoog in de resultaten te verschijnen. Dat is niet zo eenvoudig, maar de plug-in Yoast SEO helpt je hierbij. De uitbreiding is erin gespecialiseerd om je website te optimaliseren voor zoekmachines. Door Yoast SEO te gebruiken, verhoog je de kans op een goede vindbaarheid van jouw website en dus op meer bezoekers. De plug-in is beschikbaar in de WordPress-bibliotheek.

Na de installatie klik je op Rondleiding starten om het tooltje beter te leren kennen. Neem hiervoor even de tijd, want het is een behoorlijke klus om alles goed in te stellen voor een betere vindbaarheid in Google. Merk ook op dat er bij het maken van een nieuw bericht of nieuwe pagina een extra Yoast-veld beschikbaar is. Door het belangrijkste trefwoord regelmatig terug te laten keren in het bericht, verbeter je de zoekmachineoptimalisatie. Hoe meer groene bolletjes je voor het bericht of de pagina realiseert, hoe meer bezoekers er op jouw website terechtkomen.

©PXimport

Tip 09 Volg bij het maken van een nieuwe bericht de tips van Yoast SEO op om de vindbaarheid te vergroten.

Tip 10: Back-ups maken

Wie een WordPress-website runt, doet er verstandig aan om frequent een back-up op slaan van de complete website. Er kan namelijk altijd iets misgaan, bijvoorbeeld een defect in het datacenter van je hostingprovider of je maakt zelf een cruciale fout bij het wijzigen van je website.

Daarnaast kan ook een vervelende hacker roet in het eten gooien. Met een back-up kun je problemen eenvoudig weer herstellen. De gratis plug-in UpdraftPlus Backup and Restoration is een gebruiksvriendelijk hulpmiddel om meerdere keren per dag een reservekopie van je website op te slaan. Ga na de installatie naar Instellingen / UpdraftPlus-backups en klik op het tabblad Instellingen. Geef achter Planning bestandenbackup en Planning databasebackup aan hoe vaak je deze taak wilt uitvoeren, bijvoorbeeld Wekelijks of Om de 4 uur. Belangrijk is dat je een externe opslaglocatie aanwijst, bijvoorbeeld Dropbox of Google Drive. Kies een opslaglocatie en volg de instructies om verbinding met deze online opslaglocatie te maken. Zorg ervoor dat alle bestandstypen in de back-up zijn ingesloten. Je klikt onderaan op Wijzigingen opslaan om de back-uptaak definitief in te stellen.

©PXimport

Tip 10 UpdraftPlus ondersteunt diverse online opslagdiensten om je back-up te bewaren.

Geen back-up?

Ligt je website plat en heb je geen recente back-up bij de hand? Neem dan contact op met je hostingprovider. De meeste aanbieders bewaren automatisch reservekopieën voor hun klanten. Die zijn eigenlijk voornamelijk bedoeld voor ernstige calamiteiten (brand, waterschade of diefstal) in het datacenter, maar de meeste helpdesk-medewerkers zijn niet te beroerd om individuen een handje te helpen.

De winter loopt op zijn eind, ook al voelt dat niet altijd zo aan de temperatuur. Maar kijk om je heen: het eerste groen verschijnt weer in de tuin. Winterklokjes en krokussen laten zich zien en aan sommige bomen en struiken zie je al de eerste knoppen verschijnen. Tijd dus om de handen uit de mouwen te steken – de tuin roept!

Weten wat je de rest van het jaar in de tuin kunt doen? Kijk dan op onze jaarkalender!

Voorzaaien, planten en verpotten

Zaai eenjarige zomerbloemen alvast binnen voor, zodat je later in het seizoen sterke planten hebt. Buiten kun je bomen en struiken verplaatsen, zolang het niet vriest. Kuipplanten die in de garage of schuur overwinteren, hebben nu wat meer water nodig. Ook potplanten buiten kunnen wel een scheut gebruiken als ze lange tijd droog staan.

Omdat de nachten nog koud kunnen zijn, is het verstandig om bloeiende bollen in potten en bakken te beschermen met vliesdoek. Een camelia kun je 's nachts afdekken met noppenfolie, maar haal die er overdag weer af zodra de temperatuur boven nul komt.

Wil je wat extra kleur in de tuin? Zet viooltjes en primula's neer. Ze kunnen goed tegen de kou en zorgen meteen voor een lente-achtig gevoel.

©MaÅgosia Karniewska

Aandacht voor je gazon

Strooi in de eerste twee weken van februari kalk over het gazon en de borders. Wil je een nieuw gazon aanleggen? Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Spit en egaliseer de grond, zodat die klaar is voor het inzaaien of leggen van gras. Als je gazon vol molshopen ligt, kun je de aarde met een bezem over het gras verspreiden. Is het droog en vorstvrij? Dan kun je de graskanten bijwerken en kale plekken opnieuw inzaaien. Vermijd lopen over het gazon tijdens de vorst, want dat kan het gras beschadigen.

Onkruid wieden en groene aanslag wegvegen

Laat de schoffel voorlopig nog even staan, want daarmee kun je vaste planten beschadigen die nog onder de grond zitten. Pluk het onkruid liever met de hand, zodat je de jonge planten niet verstoort. Een groen laagje op het terras veeg je weg met zand en een bezem. Wil je het grondiger aanpakken? Er zijn verschillende manieren om groene aanslag te verwijderen. Zeg maar dag tegen die gladde laag met deze tips 🢱

Zo verwijder je groene aanslag van je terras en tegels

©Vely

Snoeien (maar niet alles en met mate)

In februari kun je bepaalde bomen en struiken snoeien, zolang het niet vriest en er geen vorstperiode wordt voorspeld. Is dat wel het geval, wacht dan op een warmere periode. Begin bij de dakplataan en snoei de takken die recht omhoog groeien. Heb je de leilinde nog niet gesnoeid? Knip de takken dan nu terug tot een paar centimeter vanaf de hoofdtakken. Ook heesters kunnen een snoeibeurt gebruiken. Ontstaan er grote wonden bij bomen? Dek ze af met wondbalsem om infecties te voorkomen.

Haal bij klimplanten, zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer, het oude blad weg. Verwijder ook de ranken op plekken waar ze niet moeten groeien, zoals onder de dakrand en rondom kozijnen.

Februari is daarnaast een goede maand om fruitbomen te snoeien. Wacht wel met het snoeien van fruitbomen met steenvruchten, zoals de kersenboom of perzikboom. De druif en kiwi moeten nu wél gesnoeid worden, want zodra de sapstromen op gang komen, ben je te laat.

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.