ID.nl logo
Je eigen WordPress-website - Deel 1: een website maken
© Reshift Digital
Huis

Je eigen WordPress-website - Deel 1: een website maken

WordPress is hét pakket om met weinig technische kennis een website in elkaar te flansen. Bijna een kwart van alle websitebeheerders in de wereld gebruikt de gratis software. In het eerste deel van dit drieluik lees je hoe je een domeinnaam registreert en WordPress op een webserver installeert.

De volgende delen van dit drieluik ook lezen? Deel 2 van je eigen Wordpress-site bouwen vind je hier, terwijl deel 3 via deze link te lezen valt.

Tip 01: Hostingprovider

De eerste stap om met een website te beginnen, is het kiezen van een goede hostingprovider. Een hostingprovider stelt een webserver ter beschikking waarop je de website kunt publiceren. Hierdoor zijn bezoekers in staat om je website te bezoeken. Weliswaar kun je in principe met een eigen pc of NAS ook een eigen webserver opzetten, maar daar is behoorlijk wat technische kennis voor nodig. Lees ook: Mobirise - Bouw een 'responsive' website.

Bovendien moet de apparatuur dag en nacht zijn ingeschakeld en is er een zeer snelle internetverbinding vereist om de website bereikbaar te maken voor alle bezoekers. Omdat de kennis over server- en netwerkbeheer vaak ontbreekt, kiezen de meeste mensen ervoor om serverruimte te huren bij een hostingprovider. Hiervoor betaal je een vast bedrag per maand of jaar. Bij het kiezen van een hostingprovider is het belangrijk dat deze partij voldoet aan de eisen van WordPress. Controleer daarom of er ondersteuning is voor PHP 5.2.4 en MySQL 5.0. Dit is bij praktisch alle Nederlandse aanbieders het geval. Bekende hostingproviders met betaalbare tarieven zijn onder meer STRATO, Mijndomein en Hosting2GO.

©PXimport

Tip 01 Hosting2GO biedt voor een jaarbedrag van 42,50 euro een hostingpakket dat voldoet aan de eisen van WordPress.

Tip 02: Welk hostingpakket?

De concurrentie tussen hostingproviders is moordend. Het resultaat is een wildgroei van aanbieders die diverse pakketten beschikbaar stellen. De belangrijkste verschillen zijn de maximale hoeveelheid data die je mag opslaan en het toegestane dataverkeer. Wil je een website maken met veel fotografie en/of video's, dan heb je een pakket met behoorlijk wat schijfruimte nodig. Hoe meer bezoekers je website trekt, hoe meer dataverkeer de webserver moet verwerken. Voor goedkope pakketten geldt er meestal een limiet, bijvoorbeeld 75 GB per jaar.

De meeste (hobby)websites blijven daar met gemak onder. Je kunt echter ook voor een duurder pakket kiezen met onbeperkte schijfruimte en dataverkeer. Bekijk verder of de hostingprovider regelmatig back-ups maakt van de webserver. Ook het aantal beschikbare e-mailboxen is wellicht van belang. Wanneer je voornamelijk bezoekers uit Nederland wilt trekken, is het slim om een hostingprovider te kiezen met servers binnen onze landsgrenzen. Je bezoekers hebben dan minder last van vertraging. Het serverpark van Hosting2GO staat bijvoorbeeld in Helmond, waardoor deze aanbieder prima geschikt is voor Nederlandstalige websites. Begin je voor het eerst met een website? Kies dan voor een pakket waarbij de lasten niet te hoog zijn. Als je later meer schijfruimte en dataverkeer nodig hebt, kun je altijd nog upgraden.

©PXimport

Tip 02 De Duitse aanbieder STRATO biedt verschillende hostingpakketten aan.

Tip 03: Domeinnaam kiezen

Voor je bedrijf, vereniging, stichting of particuliere hobbyproject heb je een geschikt webadres nodig, oftewel een domeinnaam. Zodra je weet bij welke aanbieder je een hostingpakket wilt afnemen, kun je de gewenste domeinnaam via deze partij registreren. Bezoek de website van de hostingprovider en controleer of de beoogde domeinnaam nog vrij is. Bedenk ook goed welke extensie je wilt gebruiken. Voor Nederlandse websites ligt .nl voor de hand. Wil je een internationale website opzetten, dan kun je overwegen om de url te laten eindigen op .com. Tegen extra betaling zijn er sinds kort ook gespecialiseerde extensies in omloop, zoals .theater, .cafe en .auto. Indien de gewenste domeinnaam vrij is, bestel je het webadres met het gewenste hostingpakket. De hostingprovider maakt de registratie vervolgens in orde. Meestal ontvang je binnen 24 uur een e-mail met de benodigde inloggegevens.

©PXimport

Tip 03 Controleer op de website van de hostingprovider of de domeinnaam nog vrij is.

Tip 04: Twee varianten

WordPress is een zogeheten contentmanagementsysteem (cms). Hiermee kun je zonder programmeerkennis aan de hand van een kant-en-klaar thema een mooie website bouwen. Kenmerkend is dat het toevoegen van verse (nieuws)berichten zeer eenvoudig werkt, waarbij er geen technische handelingen nodig zijn. Op die manier is het vrij simpel om je eigen website te onderhouden. Dankzij talloze uitbreidingen richt je de gebruikersomgeving volledig naar eigen smaak in.

Overigens is het verwarrend dat er twee varianten van WordPress bestaan. Via www.wordpress.com creëer je via een persoonlijk account direct een blog binnen een al bestaande webomgeving. Het nadeel van deze methode is dat je geen eigen domeinnaam en hostingpakket kunt gebruiken. Bovendien zijn er enkele functies uitgeschakeld, waaronder de installatie van plug-ins. Download de software en installeer je het pakket op de webserver van de hostingprovider. Je gebruikt in dat geval een zelfgehoste versie van WordPress. Als je alle mogelijkheden van dit gratis cms wilt benutten, kun je het beste voor de laatstgenoemde variant van WordPress kiezen. In dit artikel gaan we daarmee volop aan de slag.

©PXimport

Tip 04 Middels de gratis software op https://nl.wordpress.org ontwerp je een zelfgehoste website met een eigen domeinnaam.

WordPress-voorbeelden

Benieuwd naar wat er met WordPress allemaal mogelijk is? Bezoek dan eens de website van Emerce of het festival Pinkpop. Dit zijn allebei prachtige websites om te zien met veel visueel spektakel. Andere bekende namen die WordPress als cms gebruiken, zijn Tele2, D66 en de band Rolling Stones.

©PXimport

Nederlands oudste festival Pinkpop gebruikt WordPress al jaren als fundament voor zijn website.

Tip 05: Automatisch script

Voor de installatie van WordPress op de webserver bestaan er twee opties. Je kunt de software handmatig downloaden en naar de webserver uploaden. Hiervoor zijn er verschillende stappen vereist waarover je in de volgende tips meer leest. Sommige hostingproviders bieden tegenwoordig de mogelijkheid om WordPress via een automatisch script op de webserver te installeren. Dat scheelt je de nodige rompslomp, terwijl het resultaat exact hetzelfde is. Als je hostingprovider deze service aanbiedt, log je eerst in op het online beheerpaneel (control panel) van je hostingpakket. De inloggegevens hiervoor heb je als het goed is per e-mail ontvangen. Hoe de automatische installatie precies werkt, is per hostingprovider verschillend.

In de meeste gevallen klik je in het control panel eerst de domeinnaam aan, waarna je navigeert naar Web Apps of Applicaties. Er verschijnt een lijst met applicaties die je op de webserver kunt installeren. Selecteer in het overzicht WordPress en bevestig met Installeer. In de volgende stap is het belangrijk dat je voor de installatie de hoofdmap van de webserver aanwijst. Doe je dat niet, dan is je website namelijk bereikbaar op www.jouwwebsite.nl/wordpress in plaats van www.jouwwebsite.nl (waarbij jouwwebsite je eigen domeinnaam is). Voltooi daarna de installatie. Als alles goed is gegaan, ga je verder met tip 11 om het beheerpaneel van je website te openen. Als je hostingprovider geen automatisch script van WordPress aanbiedt of de installatieprocedure niet goed werkt, voer je de installatie handmatig uit, ga hiervoor verder met tip 6. Dat is weliswaar iets meer werk, maar daarentegen verzekert het je wel direct van de recentste versie van de software.

©PXimport

Tip 05 Installeer WordPress in de hoofdmap van de webserver om je website goed bereikbaar te maken.

Tip 06: Database maken

WordPress slaat alle informatie op in een MySQL5-database. Zodra je bijvoorbeeld een nieuw bericht creëert, hevelt WordPress alle tekst en eventuele afbeeldingen over naar de database. Dit onderdeel is dus essentieel voor een goede werking van de website. Mogelijk heeft je hostingprovider al een database voor je aangemaakt. In dat geval beschik je over een databasenaam en inloggegevens. Is dat niet het geval, dan log je eerst in op het control panel van de hostingprovider. Klik op je domeinnaam en navigeer naar de rubriek Databases. Vervolgens maak je een nieuwe database en gebruiker aan, waarbij je een sterk wachtwoord instelt. Noteer na afloop de databasenaam en inloggegevens, want deze gegevens heb je straks nodig om de installatie van WordPress op de webserver in orde te maken.

©PXimport

Tip 06 Voor een goede werking van WordPress maak je een MySQL5-database aan.

Tip 07: WordPress-bestanden

Voor de handmatige installatie van WordPress, dien je alle bestanden van dit softwarepakket eerst te downloaden. Surf naar https://nl.wordpress.org en klik op de blauwe knop om het zip-bestand van WordPress ergens op je harde schijf te bewaren. Dubbelklik op het zip-bestand en kies vervolgens voor Alles uitpakken / Uitpakken. Zoals je merkt, bestaat de WordPress-map uit diverse bestanden en mappen. De complete inhoud kopieer je zodadelijk naar de webserver.

©PXimport

Tip 07 De inhoud van de WordPress-map bestaat uit diverse bestanden en mappen.

Tip 08: Database koppelen

Voordat je de bestanden naar de webserver uploadt, is het eerst nog nodig om de MySQL5-database aan WordPress te koppelen. Open de inhoud van de WordPress-map op de pc en klik met de rechtermuisknop op wp-config-sample.php. Via Naam wijzigen hernoem je het bestand naar wp-config.php. Open het programma Kladblok en sleep het bestand wp-config.php vanuit Windows Verkenner naar het hoofdvenster. Je dient enkele gegevens van jouw MySQL5-database toe te voegen. Typ in plaats van database_name_here de naam van de database die je in tip 6 hebt aangemaakt.

Bij username_here en password_here doe je hetzelfde voor de gebruikersnaam en het wachtwoord. De localhost hoef je bij de meeste hostingproviders niet te wijzigen. Is dat wel het geval, dan vind je de juiste servernaam doorgaans terug in de registratiemail die je van de hostingprovider hebt ontvangen. Eventueel kies je ervoor om de inloggegevens te versleutelen (zie kader Inloggegevens versleutelen). Klik op Bestand / Opslaan en sluit Kladblok af.

©PXimport

Tip 08 Je voegt de juiste databasegegevens handmatig aan het php-bestand toe.

Inloggegevens versleutelen

Wanneer je het bestand wp-config.php in Kladblok hebt geopend, vind je halverwege acht regels die beginnen met 'define'. Door aan deze regels willekeurige toetsaanslagen te koppelen, versleutel je diverse inloggegevens van WordPress. Je website is daardoor beter bestand tegen hackers. Surf hiernaartoe om acht unieke sleutels te genereren en kopieer de code naar het php-bestand in Kladblok.

©PXimport

Verhoog de beveiliging van je website door acht unieke sleutels aan te maken.

Tip 09: Uploaden

Het is nu tijd om de WordPress-map naar de webserver van je hostingprovider te uploaden. Om alle data naar de server van je hostingprovider te kopiëren, heb je een ftp-programma nodig. Download de FileZilla Client. Na de installatie dien je de ftp-server (host), de gebruikersnaam en het wachtwoord op te geven. Deze gegevens heb je als het goed is gekregen van je hostingprovider. Wanneer je de ftp-server niet weet, kun je als host ftp.jouwwebsite.nl proberen. Hierbij vervang je 'jouwwebsite' voor je eigen domeinnaam.

Vul boven in het dialoogvenster alle velden in en bevestig met Snelverbinden. FileZilla bestaat uit twee vensters. Links zie je de mappenstructuur van jouw pc, terwijl rechts de mappenstructuur van de webserver staat weergegeven. Belangrijk is om de inhoud van de WordPress-map in de zogeheten rootdirectory te plaatsen. In de registratiemail van je hostingprovider staat meestal weergegeven welke map dat is. De meeste hostingproviders hanteren hiervoor als mapnaam httpdocs, www, public_html of domains. Open in het rechterdeelvenster de rootdirectory en in het linkerdeelvenster de inhoud van de WordPress-map op je pc. Selecteer alle bestanden en mappen van de WordPress-map en klik met de rechtermuisknop op de selectie. Via Uploaden kopieer je alle data naar de webserver. Het uploadproces neemt hooguit enkele minuten in beslag.

©PXimport

Tip 09 Met FileZilla kopieer je de inhoud van de WordPress-map naar de webserver.

Tip 10: Installatie

Nu alle WordPress-bestanden op de webserver staan, hoef je alleen nog maar de installatie van dit pakket af te ronden. Surf hiernaartoe, waarbij je 'jouwwebsite' vervangt door je eigen domeinnaam. Er verschijnt een formulier waarin je diverse gegevens invult. Bedenk een logische titel voor de website en typ een gebruikersnaam. Kies een sterk wachtwoord, zodat je website geen prooi wordt voor hackers. Geef verder ook een geldig e-mailadres op. Je kunt zoekmachines eventueel verzoeken om je website niet te indexeren, al is dat meestal geen logische keuze. De meeste websitebeheerders vinden het juist fijn als hun website gemakkelijk wordt gevonden. Klik ten slotte op WordPress installeren. Na enkele seconden verschijnt er een melding dat de installatie is geslaagd.

©PXimport

Tip 10 Voordat je WordPress definitief installeert, maak je eerst een persoonlijk account aan.

Tip 11: Beheerpaneel openen

Als de installatie van WordPress is afgerond, surf je naar het webadres van jouw website. Zoals je ziet, is de vormgeving erg basaal en is er alleen een standaardbericht aanwezig. Daar ga je in de volgende twee WordPress-artikelen van deze Tips & Trucs mee aan de slag.

Een kijkje achter de schermen (de 'backend') is vrij eenvoudig. Typ achter het webadres /wp-admin en druk op Enter, bijvoorbeeld www.jouwwebsite.nl/wp-admin. Vul de inloggegevens (gebruikersnaam en wachtwoord) in die je tijdens de installatie van WordPress hebt aangemaakt. Wanneer je klikt op Inloggen, kom je op het zogeheten dashboard van je website terecht. Hierin kun je onder meer de vormgeving aanpassen, plug-ins installeren en nieuwe berichten posten. Kijk eens rustig rond om alle mogelijkheden te verkennen.

©PXimport

Tip 11 Op het dashboard van WordPress regel je alle zaken voor je website.

Altijd up-to-date

Voor hackers zijn WordPress-sites een gewild doelwit. Zij kraken bewust websites om bijvoorbeeld grote hoeveelheden spam de wereld in te sturen. Om die reden is het belangrijk dat je altijd nieuwe updates installeert. Zodra er een nieuwe versie beschikbaar is, verschijnt er in de 'backend' bovenin een melding. Klik op Nu bijwerken. Voor omvangrijke updates is er niet altijd een automatische installatie mogelijk. In dat geval dien je WordPress handmatig bij te werken.

Tip 12: Eerste instellingen

Voordat je met de vormgeving van de website begint, is het slim om alvast wat instellingen goed te zetten. Navigeer naar Instellingen / Algemeen. De websitetitel staat al juist ingevuld. Bedenk ook een goede ondertitel met woorden die de inhoud van je website dekken. Het onderdeel Lidmaatschap is met name interessant wanneer je een forum gaat bouwen waarop gebruikers een eigen profiel kunnen aanmaken. Controleer ook of de juiste tijdzone en gewenste datum- en tijdnotatie staan ingesteld. Bevestig onderaan met Wijzigingen opslaan.

©PXimport

Tip 12 In de algemene instellingen voorzie je de website alvast van een geschikte ondertitel.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

▼ Volgende artikel
Kan je iPhone ook virussen krijgen?
© ID.nl
Huis

Kan je iPhone ook virussen krijgen?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Dit artikel in het kort

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onkwetsbaar. Toch richten de meeste aanvallen zich niet op iOS zelf, maar op de zwakste schakel. En dat is jouw gedrag: dat ene moment dat je klikt, scant of downloadt zonder nadenken. In dit artikel lees je hoe criminelen te werk gaan, waaraan je kunt merken dat er iets mis is met je iPhone en hoe je je telefoon kunt beschermen tegen malware, phishing en andere digitale risico's.

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Let op met AirDrop

Als AirDrop is ingesteld op Iedereen gedurende 10 minuten, kunnen onbekenden jouw toestel zien en je iets sturen, maar er wordt niets automatisch ontvangen. Je krijgt altijd eerst een melding met een voorbeeld van wat iemand wil delen, bijvoorbeeld een foto of document. Pas wanneer je op Accepteren tikt, wordt het bestand opgeslagen.

Het gevaar zit in de verleiding om tóch te klikken. Aanvallers sturen soms misleidende of schokkende beelden met een naam die je nieuwsgierig maakt. Accepteer je zo'n bestand en open je het daarna, dan kan het een link of document bevatten dat je naar een phishingpagina leidt of schadelijke code uitvoert.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.