Apple heeft afgelopen maand de app Freeform uitgebracht voor alle nieuwe versies van iOS, iPadOS en macOS. Het kan zijn dat je deze app ineens op jouw apparaat ziet verschijnen. Wat kun je met de app? Wij leggen het uit.

Apple heeft in de afgelopen jaren veel tools gelanceerd om je productiviteit te verbeteren. In iOS 14 kregen de widgets een update, in iOS 15 konden we aan de slag met Focus en nu, in iOS 16, is er Freeform. Deze nieuwe app geeft je groot canvas waar je al je schetsen, aantekeningen en afspraken op kwijt kunt. Doordat je het canvas met andere iPad-, iPhone- of Mac-gebruikers kunt delen, is Freeform een ideale app voor bijvoorbeeld brainstormsessies. De app werkt fijner op een iPad of Mac vanwege het grotere scherm.

Freeform downloaden

Om Freeform te gebruiken, moet je je apparaat bijwerken naar de laatste versie van het besturingssysteem. Voor je Mac is dat macOS 13.1 en voor je iPad en iPhone is dat versie 16.2 van iPadOS en iOS. Ga in de Instellingen-app naar Algemeen en vervolgens naar Software-update om het besturingssysteem bij te werken naar de laatste versie. Na installatie, zul je Freeform automatisch op je apparaat zien staan.

Zo werkt Freeform

Als je Freeform opent, zie je een witte pagina. Dit is het blanco canvas van oneindige omvang, waarop je al je creaties kwijt kunt. Het is het digitale equivalent van een whiteboard. In het menubalkje onderaan vind je opties om tekst in te voeren en plaatjes, diagrammen of notities toe te voegen. Volgens Apple vind je in de Freeform-bibliotheek meer dan 700 vormen van allerlei gangbare voorwerpen en activiteiten. Door je vinger ingedrukt te houden op plaatjes of notities kun je ze slepen over het whiteboard. Door middel van hulplijnen en rasters kun je alle elementen netjes op één lijn krijgen om je canvas zo overzichtelijk mogelijk te houden.

Verder plak je via de rechterknop in de menubalk linkjes naar websites of video’s op het digitale whiteboard, die automatisch afspelen in de Safari- of YouTube-app als je er twee keer op tikt. Je kunt op ieder moment inzoomen om een specifiek deel van je whiteboard te bekijken of juist uitzoomen om een overzicht te krijgen van het gehele canvas. Heb je een Apple Pencil, dan kun je daarmee nog makkelijker aantekeningen maken. Met de camera van iPhone of iPad kun je bovendien rechtstreeks een foto of scan op het bord plaatsen. Je kunt het canvas dus helemaal naar eigen inzicht ‘bekladden’.

Samenwerken

De app biedt meer mogelijkheden dan alleen een blank canvas voorschotelen. Zo nodig je gemakkelijke vrienden of familie uit om samen aan een project te werken. Dit doe je door je vinger ingedrukt te houden op het project en te kiezen voor Deel. Je moet in de Instellingen-app dan wel eerst iCloud voor Freeform inschakelen. Vervolgens kun je de link naar je whiteboard delen met anderen en kun je bovendien aangeven dat alleen mensen met een uitnodiging het canvas mogen bewerken. Er is ook een optie dat anderen het document alleen mogen bekijken.

Je kunt een project ook verslepen naar een groepsapp in de Berichten-app. Alle deelnemers aan het groepsgesprek worden dan automatisch uitgenodigd voor het bord en kunnen er meteen aan meewerken. Als iemand een wijziging aanbrengt, verschijnt daar in de berichtenreeks een melding van. Volgens Apple kunnen er tot honderd gebruikers aan hetzelfde bord werken. Mis je toch wat interactie? Dan kun je ook FaceTime gebruiken, terwijl je samen aan Freeform werkt.

Lees ook: Handleiding: aan de slag met FaceTime.

Heb je meerdere mensen toegevoegd aan je project en wil je zien waar iemand anders aan werkt, dan tik je in het overzicht met deelnemende personen op een naam. Je zoomt dan meteen in op het deel dat door de ander op dat moment bewerkt wordt. Het design van de app is zoals je van Apple gewend bent: strak en kaal, met alleen functies die je écht nodig hebt. Door de koppeling met iCloud worden je projecten op meerdere apparaten gesynchroniseerd.

Niet voor Android

Wil je een brainstormsessie delen of houden met iemand die geen Apple-apparaat of iCloud-account heeft, dan gaat dat helaas niet. De software is er alleen voor Apple-producten. De beste optie is dan om het canvas op te slaan als pdf-bestand en dit te delen. Dit doe je door boven het canvas op het icoontje met de drie puntjes te tikken en vervolgens te kiezen voor Exporteer als pdf. Je kunt het pdf-bestand direct versturen via bijvoorbeeld WhatsApp of e-mail of je kunt het opslaan in de Bestanden-app.

Freeform verwijderen

Hoewel de nieuwe app standaard op alle apparaten van Apple te vinden is, kun je Freeform wel gewoon van je telefoon, tablet of Mac verwijderen. Dit werkt net als het verwijderen van andere standaardapps op de iPhone en iPad door je vinger ingedrukt te houden op de app en te kiezen voor Verwijder app.

Wil je liever aan de slag op digitaal papier in plaats van je Apple-apparaat? Zo kun je schrijven en tekenen op digitaal papier.

De Xiaomi 15T Pro laat zich moeilijk nog een midrange toestel noemen. Met een adviesprijs van 799 euro schuift hij stevig richting de premiumklasse. Kijken we naar de processor en de camera's, dan lijkt dat gerechtvaardigd. In deze review lees je er meer over.

De Xiaomi 15T Pro voelt direct als een high-end toestel. Het platte ontwerp met aluminium frame oogt strak en ligt stevig in de hand. De matte achterkant voorkomt vingerafdrukken en houdt het toestel netjes, terwijl de IP68-certificering bescherming biedt tegen stof en water. Het scherm is afgewerkt met Gorilla Glass 7i om krassen te weren. Handig is dat Xiaomi een hoesje en screenprotector meelevert, zodat de telefoon vanaf het eerste gebruik goed beschermd is tegen vallen en slijtage.

Het 6,83-inch amoled-scherm is een van de grootste pluspunten. Ook op zonnige dagen is het ontzettend helder (3.200 nits), waardoor je op vrijwel alle momenten goed kunt aflezen wat erop gebeurt. De hoge 144 Hz-verversingssnelheid van het Pro-model zorgt voor fijne en vloeiende animaties; dat merk je vooral bij het gamen, maar ook het scrollen. Kleuren zijn standaard levendig, maar wie een natuurgetrouwer beeld wil, kan schakelen naar de Original Color Pro-modus. Verder ondersteunt het scherm Dolby Vision en HDR10+. Het display laat deze smartphone dus weinig te wensen over.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Snel en soepel in gebruik

De 15T Pro levert hoge prestaties dankzij de krachtige Dimensity 9400+-processor. Het toestel voelt razendsnel, waardoor haperingen bij alledaagse taken (zoals mailen, scrollen of WhatsAppen) niet voorkomen. Zelfs veeleisende games op de hoogste grafische instellingen draaien moeiteloos zonder dat het toestel merkbaar heet wordt. De standaard 12 GB aan werkgeheugen zorgt ervoor dat multitasken verder soepel verloopt. Op papier is de 9400+ 'slechter' dan het Elite 8-vlaggenschip van Qualcomm, maar de vraag is of je écht iets mist.

Met de forse 5500mAh-batterij kom je goed de dag door. Zelfs bij zware belasting haal je geregeld gewoon de avond. Ben je een minder fanatieke of veeleisende gebruiker, dan is anderhalve dag realistisch. Hoewel de laadsnelheid teruggebracht is naar 90 W, blijft dit sneller dan wat gangbaar is op dit prijspunt. Opladen duurt daardoor, technisch gezien, langer dan bij de voorganger. Maar je krijgt er wel een batterij met een groter vermogen voor terug. Bovendien komen fabrikanten als Samsung en Google niet in de buurt van 90W-laden.

Nog geen Android 16

De telefoon draait op HyperOS, een softwarelaag bovenop Android 15. De interface wijkt duidelijk af van standaard Android en vraagt daarom om wat gewenning, al kun je veel onderdelen naar wens aanpassen. Minder prettig is de hoeveelheid meegeleverde apps: naast de Google-apps vind je ook dubbele downloadstores en software van derden. Positief is dat Xiaomi vijf jaar upgrades en zes jaar beveiligingsupdates belooft. Toch loop je meteen al achter, want het toestel start nog op Android 15 en levert daardoor in de praktijk één update in.

Naast bekende Google-functies zoals Circle to Search, voegt Xiaomi eigen AI-tools toe voor fotobewerking en vertalingen. Je moet dan wel een Xiaomi-account en altijd een internetverbinding hebben, maar dan kun je foto's en teksten bewerken – een beetje de gebruikelijke dingen. Met HyperOS 3 wil Xiaomi die mogelijkheden verder uitbreiden. Een unieke toevoeging is Offline Communication, waarmee je een gesprek voert met een andere 15T (Pro)-eigenaar, zonder mobiel netwerk. Geinig: een soort walkietalkiefunctie dus.

Indrukwekkend camerasysteem

Waar het allemaal echt om gaat zijn de camera's. Het systeem bestaat uit drie lenzen, aangevoerd door een 50MP hoofdcamera met de hoogwaardige Light Fusion 900-sensor. De echte ster is echter de 50MP-telelens, die met 5x optische zoom en beeldstabilisatie ontzettend fijne prestaties levert (en dat is zeldzaam in deze prijsklasse). De lens wordt aangevuld door een 12MP-ultragroothoeklens, hoewel dit kwalitatief de minst indrukwekkende van dit trio is. De kleurconsistentie tussen de lenzen is gelukkig erg goed en de brandpuntafstanden zijn hetzelfde.

De samenwerking met Leica resulteert in foto's met een authentiek en vaak contrastrijk karakter. Vooral de hoofd- en telelens blinken uit in details vastleggen en het creëren van een natuurlijke scherptediepte. Ook bij weinig licht presteert de hoofdcamera redelijk goed zonder beelden kunstmatig te verlichten. Over het geheel blijft één bekend minpunt bestaan: in het donker is het dynamisch bereik beperkt. Felle lichtbronnen worden snel overbelicht, waardoor details verloren gaan. Dit is een euvel waar Xiaomi eigenlijk al jaren last van heeft.

Xiaomi 15T Pro kopen?

De Xiaomi 15T Pro is een krachtig toestel dat qua hardware een ervaring op vlaggenschipniveau biedt voor een acceptabele prijs. Het uitstekende scherm, de solide batterijduur en het veelzijdige camerasysteem overtuigen allemaal. De sterke punten kunnen echter overschaduwd worden door de software. Het toestel draait op een oudere Android-versie en de HyperOS-interface hoeft niet iedereen te bekoren. Maar als je op zoek bent naar een smartphone die de focus legt op fotografie, dan is dit een goed alternatief voor een Samsung.

Waarom zou je een aparte wasmachine en droger kopen als je ook voor een wasdroogcombinatie kunt kiezen? Nou, zo simpel is het niet. Een wasdroogcombinatie werkt namelijk zeker niet hetzelfde als een losse wasmachine en droger. We vertellen je hoe dit zit.

Ruimte

De voornaamste reden om voor een wasdroogcombinatie in plaats van een aparte wasmachine en droger te kiezen, is de geringe ruimte die zo'n gecombineerd apparaat inneemt. Een losse wasmachine en droger kunnen samen behoorlijk wat ruimte in beslag nemen, vooral in kleinere ruimtes. Vaak is het wel mogelijk om de apparaten te stapelen (zoals je ziet op de foto hieronder – meer daarover lees je in het artikel Stapelvraag: droger op wasmachine of wasmachine op droger?, maar dan moet wel het plafond hoog genoeg zijn. Een wasdroogcombinatie is daarentegen net zo groot als een 'gewone' wasmachine en kun je dus makkelijk in kleine ruimtes kwijt. Eén apparaat oogt ook een stuk netter en ruimtelijker, wat ideaal is als je het apparaat bijvoorbeeld in de badkamer of keuken plaatst. 

©Leonid Iastremskyi

Droogresultaten

Een groot verschil in de werking van een losse droger en een wasdroogcombinatie is dat die eerste over een condensor beschikt. Die condensor haalt bij het drogen vocht uit de warme lucht, waarna het water wordt opgevangen in een reservoir of wordt afgevoerd via een slang. Kleding droogt op die manier snel én energiezuinig. Bij een wasdroogcombinatie gaat dit anders. Dit type apparaat droogt het wasgoed door middel van een verwarmingselement, waar veel energie voor nodig is. Bovendien heeft een wasdroogcombinatie geen condensor, waardoor het drogen langer duurt. Wasdroogcombinaties doen er wel twee tot drie keer langer over om wasgoed te drogen dan een aparte droger. Daarnaast zijn de droogresultaten van wasdroogcombinaties over het algemeen iets minder goed, zo concludeerde de Consumentenbond, al zijn de verschillen minimaal. 

Droogcapaciteit

Voor het drogen van wasgoed is meer ruimte nodig dan voor wassen. Dat heeft ermee te maken dat de warme lucht goed bij het natte wasgoed moet kunnen komen. De wascapaciteit van een wasdroogcombinatie is daarom altijd zo'n 25 tot 50 procent groter dan de droogcapaciteit. Dat betekent dat als je wasgoed gewassen is, je eerst een deel van het wasgoed uit de machine moet halen voordat het droogproces kan starten - tenzij je een kleine was draait, natuurlijk. Koop je een aparte wasmachine en droger met dezelfde trommelinhoud, dan heb je hier geen last van. Het enige nadeel is dat je je kleding tussen het was- en droogproces van het ene naar het andere apparaat moet verplaatsen.

Energiezuinigheid

Wasmachines en drogers vreten best wat stroom. Het is dus begrijpelijk als je een apparaat wilt aanschaffen dat energiezuinig is. Een losse wasmachine en droger is hierin de beste keuze, en dat heeft vooral te maken met het efficiëntere droogproces. Een wasdroogcombinatie verbruikt daarentegen relatief veel stroom, omdat het verhitten van het verwarmingselement veel energie kost. Dat dit type apparaat daarnaast langer bezig is met drogen, draagt ook niet bij aan de energiezuinigheid. Een wasdroogcombinatie verbruikt ook meer water dan een losse droger. 

Aanschafprijs

Je hoopt natuurlijk dat je met twee apparaten in één geld bespaart, en over het algemeen is dat ook zo. Volgens de Consumentenbond is een wasdroogcombinatie vaak goedkoper dan een losse wasmachine en droger van hetzelfde merk. Er zijn al wasdroogcombinaties van rond de 500 euro, waarmee je zeker geld bespaart ten opzichte van twee losse apparaten, maar ze zijn er ook van 2000 euro. Let wel op de droogcapaciteit: hoe goedkoper een wasdroogcombinatie, hoe groter de kans dat het apparaat minder wasgoed tegelijk kan drogen. 

Dus: wat kies je?

Heb je genoeg ruimte in huis, wil je net zoveel kunnen drogen als wassen én vind je energiezuinigheid belangrijk? Kies dan voor een losse wasmachine en droger. Dit is in aanschafprijs iets duurder dan een wasdroogcombinatie, maar je krijgt wel waar voor je geld.

Wil je ruimte besparen en wil je niet te veel geld neerleggen voor een nieuwe wasmachine en droger? Dan is een gecombineerd apparaat de betere keuze. Hou er wel rekening mee dat een wasdroogcombinatie meestal meer kan wassen dan drogen, en dat het drogen langer duurt.