Als je in het verleden al met ChatGPT hebt gewerkt, maakte je gebruik van de online versie, maar sinds kort is er ook een officiële app uit. Wij keren 'm binnenstebuiten. Heb je ChatGPT nog niet eerder gebruikt? Lees dan ook verder voor een snelle start!

Je vindt de officiële app in de App Store van Apple en de Play Store van Google. Ga je zelf op zoek naar de app, let dan goed op dat je de juiste app selecteert. Gezien de populariteit van AI zijn er talloze apps beschikbaar, met namen die op elkaar lijken en logo’s die nauwelijks onderscheidend zijn. Sommige apps vragen flinke bedragen of verplichten tot een abonnement. De officiële ChatGPT-app is afkomstig van uitgever OpenAI en mag gratis worden gedownload en gebruikt.

We gaan in dit artikel uit van de app voor iOS.

Eenmaal geïnstalleerd, maak je een account aan. Voor het aanmelden kun je gebruikmaken van Google of Apple of een nieuw account maken op basis van je e-mailadres. Bij het aanmaken van een account wordt gevraagd om je naam, geboortedatum en telefoonnummer. De app stuurt een verificatie-mail en een code naar je e-mailadres en telefoonnummer. Pas na het accepteren hiervan wordt je account aangemaakt. Heb je al eerder met ChatGPT gewerkt, dan kun je uiteraard je bestaande aanmeldgegevens gebruiken.

Zorg dat je de juiste app selecteert, want het aanbod is verwarrend.

Eenvoudige opbouw

De app heeft een eenvoudige opbouw. In het grote vlak bovenin wordt de conversatie getoond. Onderin vind je een balk waarin je vragen, instructies en andere regels plaatst. Typ een bericht en tik op de knop ernaast om de vraag te stellen. In plaats hiervan kun je de invoer ook met je stem regelen: tik op de knop met de microfoon en spreek het bericht in.

Tik op de knop met het stopteken om de opname af te ronden. Controleer of de tekst correct is herkend: deze wordt op de invoerbalk getoond. Tevreden? Tik op de knop ernaast om het bericht in te dienen.

Dat kan beter

Net als in het echte leven hoeft een antwoord niet meteen bruikbaar te zijn. Is dat het geval, dan kun je om een nieuw antwoord vragen: zodra het antwoord in de conversatie verschijnt, tik je hierop en druk je je vinger er heel even op. Kies in het menu dat nu verschijnt voor Regenerate Response en het antwoord wordt opnieuw geformuleerd.

De makers zijn er ook bij gebaat om te weten of een antwoord in orde is. In hetzelfde menu kun je feedback geven. Kies voor Good Response als je tevreden bent met het antwoord. Kan het beter kies dan Bad Response. Doe dat bij voorkeur voordat je kiest voor Regenerate Response, zodat de makers een goed beeld krijgen van het betreffende antwoord.

Ben je niet tevreden met het antwoord? Geef de app een herkansing.

Instellingen

Rechtsboven in het venster vind je een knop met drie puntjes (...). Tik hierop voor een menu met opties. Via History krijg je een overzicht van eerder gevoerde chatgesprekken.

Met Settings open je het instellingenvenster. Standaard is ChatGPT zo ingesteld dat het de taal automatisch herkent op basis van het gesprek. In plaats hiervan kun je de taal ook vastzetten, zodat ChatGPT niet meer hoeft te gissen. In het instellingenvenster zoek je naar de optie Main Language (onder Speech). Verander Auto-Detect in de taal waaraan je de voorkeur geeft, bijvoorbeeld Dutch.

Nieuwe chatgesprekken worden standaard op je telefoon of tablet opgeslagen in de sectie met chatgeschiedenis. Deze conversaties kunnen dan ook worden gebruikt om het taalmodel van ChatGPT te verbeteren. Heb je dat liever niet, dan schakel je de functie uit. Kies in het instellingenvenster voor Data Controls. Zet de schuif op Uit bij Chat History & Training. Wil je de eerdere geschiedenis volledig verwijderen, dan tik je op Clear Chat History.

Net als met veel socialmedia-accounts, kun je je persoonlijke gegevens ook exporteren en hiermee inzien wat er is vastgelegd. Kies in hetzelfde scherm voor Export Data. Onder Data Controls heb je ook de mogelijkheid om je account volledig te verwijderen, bijvoorbeeld als je niet langer gebruik wilt maken van ChatGPT. Kies voor Delete account.

Bepaal of de gesprekken worden bewaard op het lokale apparaat. 

Antwoord gebruiken

Ben je tevreden met de informatie uit een chatconversatie, dan is het de moeite waard om wat met die gegevens te doen. Als je op het antwoord tikt en het bericht ingedrukt houdt, heb je toegang tot het eerdergenoemde menu waarin je onder meer de kwaliteit van het gesprek kunt beoordelen.

Via hetzelfde menu kun je de tekst van het antwoord ook selecteren. Kies voor de optie Select Text. Een nieuw venster verschijnt, waarin het antwoord volledig is gemarkeerd. Je kunt delen ervan zelf markeren (als je niet het gehele antwoord wilt gebruiken) en vervolgens verschillende opties uitvoeren, afhankelijk van de instellingen in iOS. Zo kun je het bericht kopiëren (Copy) of in zijn geheel vertalen naar een andere taal (Translate). Bovendien kun je het gebruiken als startpunt voor een zoekactie op internet (Search Web). De optie om te kopiëren, kun je overigens ook sneller bereiken via het menu dat verschijnt zodra je op het bericht tikt (Copy).

Meer uit je gesprek

Wanneer je tijdens een gesprek op de knop met de drie puntjes (…) drukt, vind je opties die gekoppeld zijn aan het betreffende gesprek. Tik op Share chat om het gesprek met anderen te delen. Tik op Share link om het bericht te delen. ChatGPT maakt dan een link aan waarmee anderen het opgeslagen bericht kunnen opvragen.

Het gaat hierbij om een momentopname. Ga je na het delen van de chat verder met je gesprek, dan is de rest van deze conversatie niet zichtbaar via de eerder gedeelde link. Voor een bijgewerkt gesprek, maak je een nieuwe link aan. Om met een schone lei te beginnen en een nieuwe conversatie te starten, tik je op de knop met de drie puntjes (…) en kies je New chat.

Je kunt altijd met een schone lei beginnen en een nieuwe conversatie starten.

Snel terugvinden

Sommige gesprekken zijn de moeite waard om later terug te lezen, bijvoorbeeld omdat ze belangrijke informatie bevatten. Het is dan ook handig om je chats zo goed mogelijk te archiveren, zodat je de berichten makkelijk terugvindt.

Tik op de knop met de drie puntjes (...) en kies voor Rename om het chatgesprek een eigen naam te geven. Het gesprek vind je vervolgens terug in de geschiedenis: tik op History om een lijst van berichten te bekijken.

Als de lijst in de loop van de tijd te lang wordt, gaat het terugvinden natuurlijk minder snel. Schoon daarom de lijst af en toe op. In de geschiedenislijst veeg je op de conversatie van rechts naar links. Tik op het pictogram van de prullenbak. Ook kun je een geopend gesprek eenvoudig verwijderen door in het menu te kiezen voor Delete.

Geef de gesprekken een herkenbare naam, zodat je ze later eenvoudig terugvindt.

Tegen betaling

Standaard maak je gebruik van de kosteloze variant van ChatGPT. Heb je de smaak te pakken, dan kun je een upgrade naar de betaalde variant (ChatGPT Plus) overwegen. Je krijgt dan toegang tot de nieuwste versie van het taalmodel met allerlei extra features. De betaalde versie kost maandelijks 23 euro.

Het betaalde model biedt toegang tot ChatGPT-4, terwijl je bij de kosteloze versie gebruikmaakt van GPT-3.5. GPT-4 ondersteunt – in tegenstelling tot GPT-3.5 – zowel tekst als afbeeldingen. Zo kun je een afbeelding gebruiken in je conversatie en hierover vragen stellen. Dit biedt je bijvoorbeeld de mogelijkheid om een foto te sturen en te vragen of deze kan worden beschreven. Ook is het model een stuk slimmer geworden middels ‘steerability’: het antwoord kan worden gegeven in een specifieke stijl, bijvoorbeeld vanuit de rol van een professor.

Het geheugen van de nieuwe versie is ook uitgebreid. Zo onthoudt GPT-3.5 zo’n 8000 woorden, maar breidt versie 4 dit uit tot zo’n 64.000 woorden. Ook worden nieuwe opties als eerste beschikbaar gesteld aan betalende leden. Verder heb je altijd toegang tot ChatGPT, ook op de momenten dat de vraag groot is en de capaciteit beperkter is dan normaal. Tot slot worden je vragen sneller verwerkt, waardoor je sneller een reactie krijgt dan bij de gratis editie.

Er is ook een betaalde variant van ChatGPT beschikbaar.

Snelle tips

Voor het beste resultaat tijdens een conversatie, kun je een aantal handige richtlijnen hanteren.

Heb je een complex probleem, knip het dan op in meerdere stappen. Voeg bij elke stap extra informatie toe, zodat het onderwerp voor ChatGPT behapbaar blijft en je gefaseerd naar de eindstap toewerkt. Ben je niet tevreden met een antwoord of is het te kort (bijvoorbeeld door de limiet van het systeem), dan kun je ChatGPT uitnodigen om verder uit te weiden. Typ dan ‘Ga verder’.

Voor het beste resultaat met ChatGPT schets je bij elk gesprek zo goed mogelijk de context. Bijvoorbeeld vanuit welke rol je een vraag stelt, wat de omstandigheden zijn en waaraan het antwoord moet voldoen. Vergeleken met een simpele vraag zonder enige context, geeft ChatGPT je vervolgens een beter antwoord terug.

Probeer de context te beschrijven.

Bing Chat

Zoals eerder vermeld, is het bij ChatGPT via OpenAI verplicht om een gebruikersaccount te maken (inclusief telefoonnummer waarop je een bericht gestuurd krijgt). Heb je hier geen behoefte aan, dan kun je geen gebruikmaken van de OpenAI-implementatie van ChatGPT. Dan maar helemaal geen ChatGPT gebruiken? Dat is gelukkig niet nodig, want er zijn prima alternatieven, waaronder de versie die Microsoft aanbiedt, in de vorm van Bing Chat. Bijkomend voordeel is dat je in die versie gebruikmaakt van GPT-4 en je alsnog de AI-functies kunt gebruiken via een app. Je maakt hiervoor gebruik van de (mobiele) app van Edge.

Je kunt de browser downloaden via de App Store van Apple, maar ook via Google Play voor Android-toestellen. Eenmaal geïnstalleerd kun je de functie direct gebruiken, ook zonder Microsoft-account. De app beperkt zich daarbij wel tot vijf antwoorden per conversatie. Wil je meer, dan geef je alsnog een Microsoft-account op. Hiermee krijg je een ongelimiteerd aantal antwoorden per gesprek.

Snel aan de slag

Onder in het scherm van Edge vind je een prominente Bing-knop. Tik hierop om een nieuw gesprek te beginnen. Kies eerst de manier waarop het gesprek wordt gevoerd: onder Een gespreksstijl kiezen selecteer je Creatiever, Gebalanceerder of Nauwkeuriger. De modus Creatiever geeft Bing meer vrijheid bij het formuleren van een antwoord. Gebalanceerder geeft een neutralere stijl van antwoorden. De optie Nauwkeuriger richt zich op feitelijke antwoorden.

Onder in het scherm zie je een voorbeeld van de gekozen stijl, waarmee je snel beoordeelt of dit de juiste vorm is. Begin hierna het gesprek via de tekstregel helemaal onderin. Wil je een nieuw gesprek beginnen, dan tik je op de knop met de bezem, links van de tekstregel. In plaats van getypte tekst, kun je je bericht ook inspreken: tik op de microfoon rechts en spreek de boodschap in.

Vergelijkbaar met de officiële ChatGPT-app, kun je antwoorden beoordelen en hiermee helpen bij het verbeteren van het systeem. Tik je op een antwoord, dan verschijnen rechtsboven knoppen om het gesprek goed of af te keuren. Daarnaast vind je een knop waarmee je de chatconversatie kunt kopiëren.

Via de app van Edge heb je toegang tot de AI-functies van Microsoft.

Geschiedenis

Net als ChatGPT van OpenAI, worden eerdere gesprekken automatisch opgeslagen in een geschiedenis. Links bovenin vind je de knop waarmee je de geschiedenis opent. Geef elke chat een duidelijke naam, zodat je deze later snel terugvindt.

Tik rechts bovenin op de drie puntjes (...) en kies Naam wijzigen. Wil je een chatconversatie niet bewaren, dan vind je in hetzelfde menu de optie Verwijderen. Het is vooralsnog niet mogelijk om de chatgeschiedenis via de app leeg te maken.

Afbeeldingen maken

Via de Edge-app kun je ook afbeeldingen laten maken op basis van een beschrijving. Ook hierin wijkt de functionaliteit af van de (gratis) versie van ChatGPT van OpenAI. Laatstgenoemde is een tekstgebaseerd model, dat geen afbeeldingen kan maken of weergeven. Bij Bing Chat is dit wel mogelijk: de makers maken hiervoor gebruik van een ander model: Dall-E. Dit model kan een natuurlijke beschrijving interpreteren en een afbeelding maken. Dat kunnen realistische afbeeldingen zijn, maar ook fantasie-afbeeldingen van nog niet bestaande objecten.

In het invoervak geef je een duidelijke beschrijving van de gewenste afbeelding, bijvoorbeeld ‘Maak een afbeelding van een chauffeur die in een gele vrachtwagen rijdt’. Je kunt het gesprek hierna voortzetten en de afbeelding verbeteren, bijvoorbeeld door elementen toe te voegen (zoals ‘Geef de lucht een aantal wolken’) of te veranderen (‘Verander de kleur van de vrachtwagen naar blauw’).

Via Bing Chat kun je afbeeldingen laten genereren.

Bing Chat geeft bij de antwoorden aan van welke bronnen gebruik is gemaakt.

Stel, je wilt je thuisnetwerk beter afschermen en beveiligen. Wellicht heb je hiervoor een oude pc of mini-pc ter beschikking of je zet een hypervisor in. Dan is de gratis en opensource-firewall en -routersoftware OPNsense precies wat je zoekt. We geven je hier een solide basis.

Je router zorgt al voor enige bescherming van je netwerk en waarschijnlijk gebruik je ook een softwarematige firewall, zoals de Windows Firewall. Maar als je meer flexibiliteit wilt en liever alles zelf instelt, dan is OPNsense een uitstekend alternatief. Het is gratis en opensource. Het tweede betekent dat iedereen de broncode kan bestuderen, wat de kans op achterdeurtjes verkleint. De naam ‘opensense’ is dus zeker niet toevallig gekozen.

OPNsense is een afsplitsing van pfSense, een firewallproject dat op zijn beurt weer gebaseerd is op m0n0wall (dat ongeveer twintig jaar geleden begon). Toen het pfSense-team tien jaar later aankondigde te willen commercialiseren, leidde dit in 2015 tot de lancering van OPNsense door het Nederlandse netwerkbedrijf Deciso. In tegenstelling tot pfSense blijft OPNsense volledig gratis en opensource onder de BSD-licentie.

De software heeft een moderne, gebruiksvriendelijke webinterface en ondersteunt functies als IPS/IDS (Intrusion Detection/Prevention System), VPN (zoals WireGuard), verkeersmonitoring en bandbreedtebeheer, en biedt een architectuur voor opensource-plug-ins.

1 Benodigdheden

OPNsense draait op diverse hardware en er zijn zelfs ‘security appliances’ beschikbaar waarop OPNsense reeds is geïnstalleerd. Voorbeelden zijn de DEC700-serie van Deciso voor kleinere netwerken en de DEC4200-serie voor grotere bedrijven (geschikt voor 19inch-racks). Maar in dit artikel installeren we OPNsense zelf. We gebruiken hiervoor een gratis en opensource hypervisor, Oracle VM VirtualBox, maar je kunt dit op vrijwel identieke wijze op bijvoorbeeld een bare-metal-machine doen, zoals een oude pc of een mini-pc (zie ook het kader ‘Zuinige mini-pc’).

De minimale systeemeisen zijn bescheiden, zeker voor een thuisnetwerk. Je kunt al starten met een 1GHz-dualcore-processor, 2 GB RAM en 4 GB opslagruimte. In de praktijk is het beter om iets krachtigere hardware te gebruiken: minstens een 1,5GHz-processor met meer dan twee cores, 4 tot 8 GB RAM en minimaal 40 GB. Dit hangt natuurlijk ook af van welke functies je activeert. Een cache-webproxy zoals Squid of een Captive Portal kunnen bijvoorbeeld flink wat cpu-belasting veroorzaken.

Deciso maakt ook eigen hardware voor kleine en grote bedrijven.

2 Fysieke machine

De benodigde schijfkopiebestanden voor OPNsense vind je op de officiële website. Op het moment van schrijven is versie 24.7 Thriving Tiger de meest recente stabiele versie. Klik op de Download-knop en selecteer amd64 als architectuur. Ga je voor een fysieke installatie, zoals op een (mini-)pc, dan kies je vga als image-type.

De download komt weliswaar in de vorm van een bz2-archief, maar dit kun je naar een img-schijfkopiebestand uitpakken met een gratis tool als 7-Zip. Dit img-bestand kun je vervolgens naar een bootstick schrijven, bijvoorbeeld met het gratis Rufus of balenaEtcher. Bij deze laatste selecteer je Install from file, verwijs je naar het img-bestand, kies je bij Select target een usb-stick en start je de procedure met de Flash!-knop.

De pc die je vervolgens met dit bootmedium opstart, dient wel over minstens twee netwerkadapters te beschikken. Of zelfs drie voor bijvoorbeeld een gastnetwerk of een DMZ-zone voor servers die je van je primaire netwerk wilt isoleren. In de meeste scenario’s is een van deze adapters direct met je modem(/router) verbonden.

In paragraaf 4 lees je meer over de installatieprocedure.

Je kunt het img-bestand omzetten naar een bootstick met balenaEtcher.

3 Virtuele machine

Doe je liever een installatie op een virtuele machine, kies dan voor dvd als image-type om een iso-schijfkopiebestand te krijgen. Zo’n virtuele installatie kan bijvoorbeeld handig zijn om een veilig testlab te bouwen met meerdere virtuele machines. De gratis en opensource-hypervisor Oracle VM VirtualBox is een goed programma om te gebruiken.

Installeer VirtualBox, start deze op en druk op de knop Nieuw. In het dialoogvenster geef je OPNsense op bij Naam, kies je een geschikte map (met voldoende opslagruimte) en verwijs je bij ISO-image naar het uitgepakte iso-bestand. Stel Type in op BSD, Subtype op FreeBSD, en Versie op FreeBSD (64-bit).

Open de sectie Hardware, waar je afhankelijk van je systeembronnen en het beoogde gebruik het veld Basisgeheugen instelt op bijvoorbeeld 4096 MB, en Processoren op 2. Stel Harde schijf in op bijvoorbeeld 40 GB en bevestig met Afmaken. De nieuwe virtuele machine wordt nu toegevoegd.

Voor je deze start, klik je eerst met rechts op de (nog uitgeschakelde) VM en kies je Instellingen. In het onderdeel Netwerk moet je nu minimaal twee netwerkadapters instellen. In het kader ‘Virtuele netwerkconfiguratie’ en in de tabel lees je meer over hoe je dit kunt aanpakken.

Stel de nodige parameters in voor de virtuele machine van OPNsense.

4 Installatie

Start de installatie van OPNsense door de bootstick of virtuele machine op te starten en het proces te voltooien. Dit duurt grofweg vijf minuten. Aan het eind hoor je doorgaans een korte piep. De live-versie van OPNsense draait nu en is bereikbaar via het standaard ip-adres 192.168.1.1, zowel via de webinterface als via SSH met bijvoorbeeld met het gratis Putty. De standaard inloggegevens zijn gebruikersnaam root met wachtwoord opnsense.

Omdat deze live-omgeving in het geheugen draait, wordt de configuratie niet permanent opgeslagen. Dit geeft je de kans om de omgeving eerst te testen. Voor een permanente installatie moet je opnieuw installeren. Meld je hiervoor aan in de consoleprompt met de naam installer en wachtwoord opnsense. Als dit toch niet lukt: log dan in als root, kies Shell in het menu (optie 8) en typ opnsense-installer, of gebruik hiervoor SSH.

Tijdens de installatie kies je: het toetsenbord (keymap); het bestandssysteem (bij voorkeur ZFS of eventueel UFS); de partitie-opties (doorgaans stripe zonder redundantie bij een enkele schijf); en de schijf zelf (meestal da0 of nvd0). Bevestig met Yes om de schijf te partitioneren en formatteren (kies bij UFS ook Yes voor de swap). Stel een sterk root-wachtwoord in (let op de correcte toetsenbordindeling) en bevestig dit. Selecteer tot slot Complete Install – Exit and reboot.

De ‘echte’ installatie van OPNsense is volop bezig.

5 Netwerkinterfaces

Na de herstart verschijnt, na aanmelding als root, het configuratiemenu van OPNsense. Hier vind je opties als Logout, Power off system en Reboot system. Boven dit menu zie je de toegewezen netwerkinterfaces, bijvoorbeeld:

LAN (em0) -> v4: 192.168.1.1/24

WAN (em1) -> v4/DHCP4: 192.168.0.171/24

De WAN-toewijzing kan per systeem verschillen. Als er geen WAN is toegekend, kies dan menuoptie 1 (Assign interfaces). Beantwoord de vraag over LAGG’s (Link Aggregation Groups) en VLAN’s met N. Voer eventueel zelf de naam in van de nog niet toegewezen netwerkadapter (in ons voorbeeld em1). Je kunt dit proces altijd nog onderbreken en terugkeren naar het menu met Ctrl+C.

Ga na of de netwerkinterfaces correct zijn toegewezen aan de LAN- en WAN-instellingen.

6 Informatie

Na de installatie van OPNsense kun je beginnen met de configuratie en optimalisatie via het grafische dashboard. Dit is toegankelijk via de webinterface op 192.168.1.1, waar je inlogt met je (inmiddels gewijzigde) inloggegevens.

Klik linksboven op het OPNsense-logo om widgets te bekijken met statusinformatie. Bij Traffic Graph en Interface Statistics zie je bijvoorbeeld live-grafieken voor inkomend en uitgaand verkeer. Ook kun je op de Firewall-grafiek klikken om gefilterd verkeer door de firewall te bekijken. Verder geeft een widget inzicht in het geheugen-, schijf- en cpu-gebruik en toont het blok Services welke services actief zijn, zoals DHCPv4Server, Unbound DNS en Web GUI. Hier kun je services (her)starten en sommige ook stopzetten.

In de widget System Information kun je via Click to check for updates controleren op updates. Scrol naar beneden en klik op Update om OPNsense bij te werken. Bevestig met OK om het systeem na de update te herstarten.

Om het dashboard aan te passen, klik je rechtsboven op het potloodpictogram Edit dashboard, waarna je ook extra widgets kunt toevoegen, zoals OpenVPN en WireGuard.

Extra rapporten vind je in de rubriek Reporting en subrubrieken als Health (met tabbladen Packets, System en Traffic) en Unbound DNS. Om de DNS-aanvragen te kunnen zien, moet je deze rapportage wel eerst activeren. Dit doe je bij Reporting / Settings, waar je Enables local gathering of statistics inschakelt. Ook interessant is Reporting / Traffic voor een live-weergave van het verkeer – kijk ook even op het tabblad Top Talkers, voor de actiefste systemen.

Dankzij live-widgets krijg je vanuit je dashboard een goed inzicht de status van je OPNsense.

7 Basisconfiguratie

Voordat je de geavanceerdere functies van OPNsense verkent, is het verstandig enkele basisinstellingen te controleren. Ga naar System / Settings / General, waar je de Hostname (standaard OPNsense), Domain (standaard localdomain, eventueel vervangen door je eigen domeinnaam) en Time zone (bijvoorbeeld Europe/Amsterdam) kunt instellen. De optie Dutch is vooralsnog niet beschikbaar bij Language.

Bij DNS servers kun je DNS-servers instellen voor het systeem, inclusief voor de DHCP-service. Wij laten deze lijst echter leeg en vinken Allow DNS server list to be overridden bij DHCP/PPP on WAN aan, zodat de DNS-servers van de internetprovider (mogelijk via je fysieke router) worden overgenomen. Klik altijd op Save (of soms Apply) om wijzigingen te bevestigen voordat je een andere rubriek in het dashboard opent.

Vervolgens kun je bij System / Settings / Administration de optie HTTP inschakelen bij Protocol als je het storend vindt om telkens het zelf-ondertekende SSL-certificaat te bevestigen (indien gewenst, kun je via System / Trust / Certificates trouwens een echt certificaat importeren). Je kunt bij Listen interface ook kiezen voor LAN in plaats van All als je alleen verbindingen van die specifieke netwerkinterface wilt accepteren.

Controleer als eerste een aantal basisinstellingen.

8 Interfaces

Standaard activeert OPNsense een DHCP-service binnen het LAN-subnet (192.168.1.0/24). Hierdoor krijgen clients die (wellicht via een switch) met de toegewezen netwerkinterface verbinden, automatisch een compatibel ip-adres en DNS-server (standaard 192.168.1.1) toegewezen. Je kunt dit controleren bij Services / ISC DHCPv4 / [LAN]. De optie Enable DHCP server on the LAN interface staat standaard aan met een ip-bereik van 192.168.1.100 tot 192.168.1.199, zodat je ruimte hebt om bepaalde apparaten een statisch ip-adres toe te kennen. Hier vind je trouwens ook diverse geavanceerde opties.

Als alles goed is ingesteld, ga dan naar Interfaces / Assignments. Hier controleer je welke interface met welk MAC-adres aan de LAN- of WAN-interface is gekoppeld. Heb je een extra netwerkinterface, bijvoorbeeld voor een DMZ of gastnetwerk, dan kun je die hier toewijzen. Selecteer de interface bij + Assign a new interface, klik op Add en dan op Save om de interface aan de rubriek Interfaces toe te voegen. Open de nieuwe interface en vink Enable Interface en eventueel ook Prevent interface removal aan. Stel IPv4 Configuration Type in op Static IPv4 en geef een ip-adres, zoals 192.168.2.1 / 24. Bevestig met Save en Apply changes.

Ga vervolgens naar Services / ISC DHCPv4 / [interfacenaam] om de DHCP-server in te schakelen en een passend ip-bereik in te stellen. Je doet er wellicht ook goed aan om Services / Unbound DNS / General te openen en daar Register ISC DHCP4 Leases en Register DHCP Statis Mappings in te schakelen, zodat je de machines ook via hun hostnaam kunt bereiken.

Je moet de extra netwerkinterface wel nog even koppelen en configureren.

9 Firewall

Bij een extra netwerk zijn alle inkomende verbindingen standaard geblokkeerd door de firewall. Open Firewall / Rules en selecteer de LAN-interface. OPNsense heeft hier al pass-regels aangemaakt voor IPv4 en IPv6 (verwijder de IPv6-regel indien gewenst). De regel IPv4* LAN net * * * * * staat al het verkeer toe.

Voor je extra interface kun je regels toevoegen, bijvoorbeeld om toegang tot het LAN-netwerk te blokkeren. Klik op de rode plus-knop, stel Action in op Block, en kies DMZ bij Interface. Laat Protocol op any staan, stel Source in op DMZ net en kies LAN net bij Destination. Voeg een beschrijving toe, zoals Blokkeer LAN toegang. Sla deze wijzigingen op met Save en bevestig met Apply changes.

Om je DMZ wel toegang tot je DNS-server en gateway binnen het LAN te verlenen, kun je extra pass-regel toevoegen. Kies Pass bij Action, DMZ bij Interface, en Single host or network bij Destination. Vul hier het (standaard) ip-adres 192.168.1.1 in, stel Protocol in op TCP/UDP en kies bij Destination bij de optie Port (other) voor poort 53.

Kopieer deze pass-regel via de Clone-knop en pas deze aan voor TCP, en respectievelijk poort 80 en 443, zodat je HTTP(S)-verkeer naar je gateway toestaat. Zorg met behulp van de pijlknopjes dat de drie pass-regels boven de blokkeerregel staan, aangezien de firewall deze regels altijd van boven naar beneden doorloopt.

De kans is groot dat je de standaardfirewallregels nog wat moet verfijnen.

10 Firewall-regels voor DMZ-zone

Wil je wel verkeer van de DMZ naar het internet toestaan, voeg dan een extra regel toe. Kies Pass als Action en DMZ als Interface. Stel Source in op DMZ net en Destination op WAN net. Vul een beschrijving in, bijvoorbeeld Toegang naar internet toelaten, en bewaar de regel.

Voor het toegankelijk maken van services op de DMZ vanaf het internet, ga je naar Firewall / NAT / Port Forward. Klik op Add, kies WAN als Interface en stel het juiste protocol in, bijvoorbeeld TCP/UDP. Selecteer WAN address bij Destination en stel bij Destination Port Range de poort(en) in die je wilt openstellen, bijvoorbeeld HTTP. Vul bij Redirect target IP het ip-adres in van het DMZ-netwerk dat het verkeer moet ontvangen. Indien nodig stel je bij Redirect target Port een alternatieve poort in voor de service (bijvoorbeeld (other), 8080). Bewaar de regel en bevestig ook hier met Apply changes.

Zo zou de firewall-regelset van je extra netwerk (bijvoorbeeld een DMZ-zone) er eventueel uit kunnen zien.

11 Plug-ins

Zoals je aan de menu-opties in je dashboard kunt zien, biedt OPNsense allerlei mogelijkheden en services, zoals VPN (inclusief OpenVPN en WireGuard), OpenDNS en een Captive Portal. We hebben helaas niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar tonen je nog wel hoe je de functionaliteit van OPNsense kunt uitbreiden met gratis plug-ins. Bekende namen zijn clamav, ddclient, freeradius, os-intrusion-detection, iperf, nginx, squid, tftp, VirtualBox en VMware guest additions, zabbix enzovoort.

Om bijvoorbeeld ClamAV toe te voegen, zorg je er eerst voor dat OPNsense up-to-date is. Ga vervolgens naar System / Firmware / Plugins en klik op de plusknop Install bij os-clamav. Op het tabblad Updates volg je de voortgang van de installatie.

Na de installatie vind je ClamAV in de rubriek Services. Ga naar Configuration, klik op Download signatures en zorg dat Enable clamd service is ingeschakeld. Pas waar nodig de instellingen aan en klik op Save om de wijzigingen op te slaan.

Veel configuratiewerk vergt ClamAV dus niet, andere plug-ins vergen juist wat meer aanpassingen.

ClamAV is slechts een van de tientallen beschikbare plug-ins voor OPNsense.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een fijne tablet waarmee je vlot kunt werken? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple iPad Air (2025)

In de zéér recent verschenen 2025-versie van de iPad Air zit Apples eigen M3-chip. Die telt acht rappe rekenkernen, zodat veeleisende apps vlot werken. Zo is het spelen van 3D-games geen enkel probleem. Volgens het Amerikaanse merk is de genoemde processor bijna twee keer zo snel als eerdere iPads met een M1-chip. Bovendien verbruikt deze chipset ook nog eens minder energie. Ondanks het ruime 11inch-scherm weegt de aluminium behuizing nog geen halve kilo. Ideaal voor wie een tablet graag meeneemt. De goedkoopste uitvoering heeft 128 GB interne opslagcapaciteit. Kies tussen de kleurstellingen grijs, beige, blauw en paars. Tegen een meerprijs kun je ook een exemplaar met 256 GB (grijs/paars), 512 GB (grijs/beige/blauw/paars) of 1 TB (grijs) opslag overwegen.

Met behulp van de geïntegreerde vingerafdrukscanner log je altijd en overal veilig in. Vanzelfsprekend is iPadOS 18 al op deze tablet aanwezig. Je hebt toegang tot allerlei AI-tools, waardoor je onder meer supersnel fotocorrecties toepast. Bovendien kun je vanuit de apps Siri en Schrijfhulp de bekende AI-dienst ChatGPT aanspreken. Het heldere 11inch-scherm leent zich met een respectabele resolutie van 2360 × 1640 pixels perfect voor het kijken van films, series en tv-programma's. Tot slot is er van de iPad Air ook een grotere versie met een 13inch-scherm te koop.

Apple iPad Pro (2024)

De 2024-versie van de iPad Pro is momenteel de snelste tablet van Apple. Dankzij de M4-chip voer je de meest complexe taken zonder enige vertraging uit, zoals AI-toepassingen en 3D-games. Deze processor bevat namelijk negen of tien (bij 1TB- en 2TB-uitvoering) vliegensvlugge rekenkernen. Verder zijn de beeldprestaties van het dubbellaagse 11inch-oledscherm indrukwekkend. Zowel foto's als video's ogen op een resolutie van 2420 × 1668 pixels haarscherp. Voor gamers en creatieve professionals komt de hoge vernieuwingsfrequentie van 120 hertz goed van pas. Bewegende beelden verschijnen vloeiend op het scherm. Daarnaast bedraagt de piekhelderheid maar liefst 1600 cd/m².

Naar eigen zeggen is deze iPad Pro tot dusver de dunste Apple-tablet (5,3 mm). De gerecyclede aluminium behuizing weegt bovendien maar 444 gram. Kortom, een handzame metgezel voor onderweg. Fijn is dat de selfiecamera Face ID ondersteunt. Hierdoor kun je via een gezichtsscan vlot inloggen. De betaalbaarste versie heeft 256 GB opslagruimte, waarbij je kunt kiezen tussen de kleurstellingen zwart en zilver. Als alternatief koop je deze tablet met 512 GB (zwart/zilver), 1 TB (zwart/zilver) of 2 TB (zwart/zilver) opslagcapaciteit. Verder is de iPad Pro ook met een groot 13inch-scherm te koop. Wil je meer weten? Lees dan deze uitgebreide review op ID.nl.

Samsung Galaxy Tab S10+

Zoek je een zéér rappe Android-tablet met een riant scherm? Kijk dan eens goed naar de eigenschappen van de Samsung Galaxy Tab S10+. Het 256 GB-model is in de kleurstellingen grijs en zilver beschikbaar. Vind je dat te krap, dan kies je voor 512 GB opslag (grijs/zilver). Overigens voeg je met een eigen microSD-kaart van maximaal 1,5 TB eenvoudig extra opslagruimte toe. Het ruime 12,4inch-amoledscherm telt 2800 × 1752 pixels, zodat je op een behoorlijke resolutie video's kunt streamen. Samsung heeft het scherm voorzien van een matte coating. Hierdoor kun je ook in sterk verlichte ruimtes comfortabel werken.

Voor de rekenprestaties is de MediaTek Dimensity 9300+-processor verantwoordelijk. Deze chipset heeft acht kernen, waarbij de rapste core goed is voor een kloksnelheid van 3,4 GHz. Voeg daar 12 GB werkgeheugen aan toe en je merkt nergens vertraging. Met behulp van een vingerafdrukscanner kun je veilig bij Android 14 inloggen. Nuttig om te weten is dat de fabrikant dit product tot 31 oktober 2031 ondersteunt. Je ontvangt dus voor de komende jaren volop (beveiligings)updates en upgrades van het besturingssysteem. Naast de besproken uitvoeringen is deze tablet ook met een 5G-simkaartslot verkrijgbaar. Samsung levert bij alle modellen een goede stylus mee.

Lees ook: Zo gaat je tablet (véél) langer mee!

Samsung Galaxy Tab S10 Ultra

Als je graag op een heel grote tablet werkt, is de Samsung Galaxy Tab S10 Ultra een logische keuze. Het amoledscherm heeft een indrukwekkend schermdiagonaal van 14,6 inch. Lees hierop bijvoorbeeld de digitale krant, speel 3D-videospelletjes of creëer eigen animaties. Dankzij een respectabele resolutie van 2960 × 1848 pixels verschijnen foto's, video's en webpagina's scherp in beeld. Ondanks de behoorlijke omvang valt het gewicht van 723 gram mee. De behuizing voldoet aan de IP68-norm en is dus waterdicht. Er is bij dit product een stylus inbegrepen.

De Galaxy Tab S10 Ultra heeft dezelfde processor als de eerder besproken Galaxy Tab S10+. Goed nieuws, want deze MediaTek Dimensity 9300+-chipset biedt prima prestaties. De versies met 256 GB (grijs/zilver) en 512 GB (grijs/zilver) opslag hebben 12 GB werkgeheugen. Doe je veel geavanceerde taken tegelijkertijd, dan haal je met het 1 TB-model (grijs) een tablet met 16 GB RAM in huis. De Galaxy Tab S10 Ultra is eventueel ook inclusief 5G-simkaartslot te koop. Lees hier een uitgebreide review op ID.nl.

Lenovo Idea Tab Pro (ZAE40020SE)

Voor alledaags gebruik is deze recent verschenen tablet prima geschikt. De scherp geprijsde Lenovo Idea Tab Pro heeft een groot 12,7inch-scherm met 2944 × 1840 pixels. Dat is een prettig formaat voor taken als webwinkelen, bankieren, video's streamen en natuurlijk internetten. Bovendien zijn de acht rekenkernen van de MediaTek Dimensity 8300-processor snel genoeg om spelletjes uit de Play Store soepel te verwerken. De snelste core is afgeregeld op een respectabele kloksnelheid van 3,35 GHz. Verder heeft de tablet 8 GB werkgeheugen.

Onder de motorkap bevindt zich een opslagdrager van 256 GB. Hierop is Android 14 voorgeïnstalleerd. Wil je meer lokale opslag, dan prik je een microSD-kaart van maximaal 1 TB in de behuizing. Ten opzichte van diverse andere tablets in deze prijsklasse onderscheidt de Idea Tab Pro zich met een behoorlijk geluid. Hiervoor zijn er vier speakers van de bekende audiofabrikant JBL ingebouwd. Lenovo levert bij dit product een stylus mee.