Nas'en met ruimte voor twee schijven zijn energiezuinig, klein en stil. Ze bieden wel tot 20 TB bruto opslagcapaciteit. We hebben de afgelopen tijd zes modellen getest, op zoek naar de beste 2bay-nas.

De nieuwste generatie harde schijven gaan tot 10 TB. Dat betekent dat je in een 2bay-nas 20 TB bruto opslagruimte kwijt kunt. Dat is véél voor een apparaatje dat doorgaans niet veel groter is dan een kloeke paperback. Deze kleine servers draaien dezelfde krachtige software als hun soortgenoten met vier, zes of méér schijfsleuven. Voor veel gebruikers is een 2bay-nas daarom ruim voldoende. In deze test beoordelen we de wat krachtigere exemplaren die dankzij recente dual- of zelfs quadcore-processoren geschikt zijn voor allerlei servertaken, niet alleen de klassieke back-up- en opslagfuncties.

Een moderne nas is een centrale server die dienst kan doen als mediaspeler- en streamer, downloadserver, web- en databaseserver, e-mailserver of videobewakingsserver. Deze en veel meer andere functies zijn inbegrepen in de aankoopprijs. Voor een beperkt aantal functies moet je soms bijbetalen. Dat is met name het geval als je de nas als videobewakingsserver wil inzetten: vaak zijn maar één of twee cameralicenties inbegrepen in de aankoopprijs.

De wat duurdere 2bay-nas’en kun je trouwens vaak uitbreiden met een module voor extra schijven of koppelen aan een tweede nas van hetzelfde merk. Op die manier zijn ze meer toekomstbestendig dan ooit tevoren.

We testen zes nas’en met plaats voor twee schijven, die voldoende snel zijn om er ook 4K-video mee te streamen. We kijken niet alleen naar de snelheid, die trouwens sowieso vooral afhangt van de geïnstalleerde schijven, maar ook en vooral naar de mogelijkheden en functionaliteit van deze kleine centrale servertjes. Een nas is vandaag zoveel méér dan een centrale opslagruimte voor al je bestanden; hij vormt het hart van elk modern thuisnetwerk. We gaan in dit artikel op zoek naar de nas die deze ambitie het meest waar maakt.

©PXimport

Asustor AS6302T

©PXimport

Deze kleine metalen nas heeft een Intel Celeron J Series-processor. Beide metalen schijfsleuven zijn niet afsluitbaar met een slot. Je monteert er 2,5- of 3,5-inch sata-schijven in met behulp van meegeleverde duimschroefjes. De AS6302T is ruim voorzien van poorten. Eén van de vier usb3.0-poorten is een kleine type c-poort. De usb-poort op de voorkant ondersteunt het met één knopdruk back-uppen van een aangesloten externe schijf of stick.

Via usb kun je bijvoorbeeld ook een usb-dac van Asus of een usb-speaker aansluiten. Met behulp van de SoundsGood-app gebruik je deze nas dan als high-end digitale muziekspeler. De hdmi 2.0-poort op de achterkant ondersteunt 4K-video en wordt geflankeerd door een aparte optische digitale geluidsuitgang. Bediening met een ir-afstandsbediening is mogelijk, maar die is niet inbegrepen.

De AS6302T is krachtig genoeg om een niet-ondersteund oorspronkelijk videoformaat tot 1080p-resolutie tijdens het streamen om te zetten in een compatibel videoformaat (‘transcoderen’).

De installatiewizard laat je de keuze tussen installatie met één klik of handmatig, waarbij je stap voor stap keuzes maakt. De standaardinstelling ‘Maximale ruimte’ creëert een raid0-volume. Dat levert veel capaciteit op, maar is heel onveilig: als één schijf stuk gaat, zijn je gegevens weg. Wij hebben deze nas zoals alle andere getest in het veiligere raid1, te kiezen via de instelling ‘Gebalanceerd’. Dan verlies je wel de helft van de totale capaciteit, maar als één schijf stuk gaat kun je je gegevens herstellen door die gewoon te vervangen.

De setupprocedure duurt niet langer dan enkele minuten, maar het synchroniseren van het raid-volume vergt uiteraard méér tijd. Intussen kun je de nas wel al op lagere snelheid benaderen. De desktop-achtige ADM-beheerinterface doet wat denken aan die van Qnap en Synology, maar is niet multitasking. De mogelijkheden zijn erg uitgebreid en vul je nog aan met apps, al zijn er dat wel wat minder dan bij die bekendere nas-merken. Maar alle belangrijke apps zijn van de partij.

Asustor AS6302T

Prijs: € 388,-
Website: asustor.com7Score70

Netgear ReadyNAS RN422

©PXimport

De RN422 is een wat luxere, op recente Intel Atom C Series gebaseerde nas uit Netgear’s zakelijke gamma die zowel leeg als gevuld met harde schijven tot 12 TB verkocht wordt. Wij testen de lege versie. Onmiddellijk valt de uitstekende bouwkwaliteit op, die overigens wel bijdraagt aan het vrij hoge gewicht. Zelfs de schijflades zijn van stevig metaal vervaardigd. Ze gaan schuil achter een niet-afsluitbaar klepje waarin een tweeregelig lcd-scherm is verwerkt.

Met behulp van vijf blauw oplichtende navigatieknoppen blader je snel door de statusboodschappen. De knoppen lichten pas op wanneer je erop drukt. Via het lcd-scherm vind je eenvoudig het toegewezen ip-adres, al kan dit ook met het Negear RAIDar-hulpprogramma. Met de knoppen start je verder een back-uptaak die automatisch de inhoud van een aangesloten usb-schijf naar de nas kopieert. De RN422 heeft twee snelle usb 3.0-poorten, één voorop en één achterop. Achterop zijn er twee gigabit-ethernetpoorten en een eSata-aansluiting voor een apart verkrijgbare expansiemodule met ruimte voor vijf extra schijven.

Een externe sata-schijf past er uiteraard ook op. Schijven installeren kan zonder schroeven, behalve als het 2,5inch-exemplaren zijn. De RN422 werkt met hetzelfde op Linux gebaseerde, uitgebreide ReadyNAS-besturingssysteem als de grotere nas’en van Netgear. Dat start met een eenvoudige wizard voor de basisinstellingen, maar verplicht je helaas niet om een uniek admin-wachtwoord te kiezen. De ReadyNAS-interface werd opgefrist en heeft nu dezelfde desktop-achtige werking als bij de andere fabrikanten. De standaardfuncties breid je uit met een brede waaier aan apps.

Netgear ReadyNAS RN422

Prijs: € 594,-
Website: netgear.bl9Score90

QNAP TS-251A

©PXimport

De op Intel dualcore Celeron N Series-gebaseerde TS-251A bestaat ook in een verder identieke variant met vier schijfsleuven (TS-451A) en is de eerste Qnap-nas met een usb3.0-micro-b-poort op de voorkant. Daarmee verbind je deze nas direct met een computer zonder netwerkverbinding. Hij werkt dan als externe schijf met een toegangssnelheid van rond de 100 MB/s. Het rechtenbeheer is ook via deze poort van de partij, zodat onbevoegden niet zomaar bij je bestanden kunnen. De noodzakelijke usb3.0-kabel wordt echter niet meegeleverd.

Het is een erg compacte, vrij lichte nas die volledig uit wit kunststof bestaat. De twee niet-afsluitbare schijfsledes hebben geen snel bevestigingssysteem voor 3,5inch-schijven: die moet je net zoals 2,5inch-exemplaren in de slede vastschroeven met behulp van meegeleverde schroefjes. Vooraan is er ook nog een gewone usb 3.0-poort en bijbehorende back-upknop waarmee je snel gegevens van een externe schijf naar de nas kopieert. Dat kan overigens ook vanaf een geheugenkaartje dat je in de sd-cardsleuf steekt. Achteraan vind je twee extra usb 3.0-poorten, een hdmi1.4b-videopoort die 4K video met 30 fps uitvoert en analoge audio in- en uitgangen.

Een compacte infrarood-afstandsbediening maakt van deze kleine nas een compleet multimedia-apparaat, dat dankzij de OceanKTV-app en analoge 3,5mm-microfooningang zelfs voor karaoke kan worden gebruikt. Sluit je een computerscherm, usb-muis en usb-toetsenbord aan dan kun je het apparaat ook als Ubuntu-gebaseerde pc gebruiken (‘Qnap Linux Station’). Het standaardmodel heeft 2 GB ram, maar wij testen de variant met 4 GB ram.

De firmware kan op drie manieren worden geïnstalleerd: via de cloud, met behulp van de ‘cloud key’ die je op de zijkant van de nas vindt, via Qfinder Pro-software, lokaal door een scherm op de hdmi-poort en een usb-toetsenbord op de usb-poort aan te sluiten, of via de USB QuickAccess-poort. Heb je geen usb-toetsenbord dan kun je ook de meegeleverde afstandsbediening gebruiken, maar dat werkt uiteraard omslachtig.

De cloudinstallatie is veruit het gemakkelijkst, dus die hebben wij gekozen. De slimme installatiegids vraagt je vóór het starten te kiezen voor thuis- of zakelijk gebruik. Kies je thuisgebruik, dan worden verschillende multimedia-apps geïnstalleerd die bij zakelijk gebruik worden genegeerd. Je moet verplicht een uniek wachtwoord instellen voor de beheerder.

Het op Linux gebaseerde QTS nas-besturingssysteem hebben we al eerder beschreven. Het is zeer uitgebreid en behoort samen met Synology DSM tot het beste wat er op nas-gebied te vinden is.

De keuze aan apps is overweldigend. Bovendien voegt Qnap constant nieuwe mogelijkheden toe. Nieuw is bijvoorbeeld Qsirch, een zoekmachine die natuurlijke taal verstaat en waarmee je snel alles op je nas terugvindt. De nas transcodeert in hardware 4K- of 1080p-video’s on-the-fly of offline (via een bewaakte videomap). Behalve met één usb3.0-expansiemodule van vijf of acht schijven kun je de opslagruimte ook uitbreiden met behulp van een tweede Qnap-nas en ‘Virtual jbod’ (vjbod).

QNAP TS-251A

Prijs: € 373,-
Website: qnap.com8Score80

QNAP TS-253B

©PXimport

De op Intel quadcore-Celeron J Series gebaseerde TS-252B, die eveneens verkrijgbaar is met vier schijfposities (TS-452B), heeft ondanks zijn kleine afmetingen toch een piepklein, tweeregelig monochroom oled-scherm voor statusboodschappen, die ook nog eens via een interne luidspreker voorgelezen worden door een synthetische vrouwenstem. Beide opties kun je in het beheer uitschakelen. Je kunt 3,5inch-schijven zonder schroeven monteren.

De schijven gaan schuil achter een verwijderbare klep. Ook hier is de volledige buitenkant van zwarte kunststof gemaakt, met een blauw kleuraccent vooraan. De aansluitingen zijn identiek aan de TS-251A, maar er is achteraan wel een tweede hdmi1.4b-poort, beide met 4K-ondersteuning. Ook heeft deze kleine nas achteraan vier in plaats van twee usb3.0-type-a-poorten en twee microfooningangen, zodat je in duet kunt karaoken. De QuickAccess-poort vooraan, waarmee je deze nas als externe schijf gebruikt, is van het type usb-c; voor een kabel moet je zelf zorgen.

Intern is er plaats voor een pci-e-insteekkaart. Daarin past naar keuze een Qnap QM2-uitbreidingskaart met m.2ssd-cache en 10GbE-netwerkconnectiviteit, een draadloze pci-e-adapter of een usb3.1-10GbE-netwerkkaart met één of twee poorten. Een infrarood-afstandsbediening wordt meegeleverd. Deze nas is verkrijgbaar met 4 GB ram, maar wij testen de iets duurdere variant met 8 GB. Ingebruikname en werking zijn verder identiek aan de TS-251A. Ook de expansiemodule UX-500P en UX-800P kun je met deze nas combineren.

QNAP TS-253B

Prijs: € 670,-
Website: qnap.com10Score100

Synology DiskStation DS716+II

©PXimport

Dit is de derde Intel Celeron N Series-nas in deze test. Synology gebruikt net zoals Thecus een quadcore-versie, tegenover de dualcore-variant in de Qnap TS-251A. Voor gewone kopieer- en bestandstaken maakt dat niet zoveel uit. Integendeel zelfs, want die handelt de nas van Qnap sneller af dan die van Synology. Dat heeft te maken met het geïnstalleerde geheugen. De DS716+II heeft 2 GB ram en dat kun je niet uitbreiden.

De geteste TS-251A komt met 4 GB ram, dat je tot 16 GB kunt uitbreiden. Voor enkele geavanceerde functies maken de extra processorkernen overigens wel een verschil. De nas van Synology verhapstukt bijvoorbeeld iets meer gelijktijdige vpn- en cameraverbindingen dan die van Qnap. Ook kan deze meer 4K-videoformaten dan alleen h.264 transcoderen naar andere resoluties en formaten.

Deze nas is volledig van metaal vervaardigd, met uitzondering van de kunststof-schijfsleuven. Die hebben een snel bevestigingssysteem voor 3,5inch-schijven. De sleuven kun je vastzetten zodat ze niet per ongeluk openspringen, maar niet echt afsluiten met een unieke sleutel zoals bijvoorbeeld wel kan bij de nas van Thecus. De DS716+II heeft drie usb3.0-poorten, waarvan één zich vooraan bevindt, samen met een kopieerknop.

Op de eSata-poort achteraan past een optionele uitbreidingsmodule met ruimte voor vijf extra schijven. Met twee van deze nas’en creëer je bovendien eenvoudig een ‘failover systeem’, waarbij de tweede nas onzichtbaar alle gegevens van de eerste synchroniseert en bij uitval direct de werking ervan overneemt zonder dat de eindgebruiker dit merkt. Er zit geen lcd-scherm op, alleen leds. Maar het ip-adres vind je eenvoudig terug via Synology Assistant.

Daarna is de wizard-gestuurde ingebruikname een fluitje van een cent. Het op Linux gebaseerde DSM (DiskStation Manager)-besturingssysteem heeft een desktopachtige vensterinterface. Het kan meerdere taken tegelijk uitvoeren, net zoals een desktopbesturingssysteem. De web-interface werkt naadloos met mobiele browsers en is dus zonder meer toegankelijk op een tablet of smartphone, al heeft Synology ook de nodige mobiele apps hiervoor. Via packages breid je de functionaliteit fors uit.

Synology DiskStation DS716+II

Prijs: € 472,-
Website: synology.com7Score70

Thecus N2810PRO

©PXimport

Deze kleine, vrij zware, volledig metalen nas heeft als enige in deze test afsluitbare sledes. Gewone 3,5inch-schijven zijn snel te bevestigen. De N2810PRO gebruikt dezelfde quadcore-Intel Celeron N Series cpu als de Synology DS716+II. Achteraan is er niet alleen een hdmi1.4b-, maar ook een DisplayPort1.1a-videouitgang, naast een digitale optische s/pdif-audio-uitgang. Koppel je een usb-toetsenbord en -muis aan deze nas, dan creëer je een Linux-pc met X-Windows desktop.

Met de gebundelde Acronis Backup Software maak je in één beweging bestands- en imageback-ups van al je pc’s. Thecus is de enige fabrikant die dit gratis meelevert. Ook volledig gratis is de videobewakingsserver. Die is gebaseerd op opensource-software en je mag zoveel camera’s aansluiten als de nas fysiek aankan.

Met behulp van het Thecus Setup Utility spoor je deze nas op in je thuisnetwerk, wijzig je eventueel de netwerkconfiguratie en start je het webbeheer. Deze nas heeft af-fabriek een vast ip-adres (192.168.1.100). Bij de eerste login (met admin/admin) dien je verplicht een uniek beheerderwachtwoord te kiezen. Je komt direct in de ThecusOS desktop terecht. Van een wizard is geen sprake en het Nederlands wordt niet ondersteund.

Kies je het ‘Disk & Raid’-pictogram dan start wel spontaan ‘Raid Manager Create’, zodat je een volume kunt creëren. ThecusOS ondersteunt vier verschillende bestandssystemen (ext3, XFS, ext4 en btrfs); wij testen deze nas in btrfs. Vink je de ‘Quick Raid’-optie aan dan is het volume in enkele minuten klaar en gezond. Er wordt dan geen controle op uitgevoerd. Dat is alleen een goed idee als je splinternieuwe, lege schijven gebruikt, maar het bespaart je dan wel véél tijd. Thecus heeft geen uitbreidingsmodules voor deze nas, maar je kunt met de nieuwste firmware wel een volume uitbreiden naar of combineren met een tweede Thecus-nas via de nieuwe ‘Scale Out’-functie.

Een eigenaardigheidje is dat je poortaggregatie niet kunt gebruiken in combinatie met automatische adrestoewijzing via dhcp: je moet de ipv4- of ipv6-instellingen handmatig uitvoeren via het setup-hulpprogramma of de beheerinterface. Lastig is dat de volledige nas opnieuw moet starten bij elke kleine ip-wijziging, een proces dat ruim twee minuten in beslag neemt.

Thecus N2810PRO

Prijs: € 410,-
Website: thecus.com7Score70

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.