ID.nl logo
Audio bewerken: de beste tips en tools
© PXimport
Huis

Audio bewerken: de beste tips en tools

Audio bewerken in een handomdraai? In dit artikel vertellen we je hoe je eenvoudige audio-bewerkingen kunt doen. Je leest hoe je het beste een cd ript, hoe je een stream opneemt en hoe je bestanden converteert. Uiteraard geven we je informatie over lossless en lossy formaten en lees je meer over verschillende audiobestanden.

Tip 01: Cd’s rippen

Om een cd te rippen, heb je geen extra software nodig. Op de pc open je gewoon Windows Media Player 11 of 12. Klik op Organiseren / Opties en selecteer het tabblad Muziek rippen. Achter Muziek naar deze locatie rippen kies je voor Wijzigen en geef je aan waar de bestanden moeten worden opgeslagen. Onder Indeling is het belangrijk dat je de juiste kwaliteitsinstelling kiest. Mp3 neemt minder ruimte in beslag, maar als je van volledige cd-kwaliteit wilt genieten, selecteer je de optie WAV (zonder kwaliteitsverlies). Heb je nog een oudere versie van Windows, dan kun je gratis iTunes downloaden en van daaruit een cd rippen.

Op een Mac doe je dit gewoon vanuit de Finder, je hoeft tracks dan niet eens te rippen overigens: in de Finder verschijnen alle liedjes van een audio cd al standaard als aiff-bestanden. Je sleept ze gewoon naar een mapje of bewerkt ze in bijvoorbeeld Audacity door ze ernaartoe te slepen.

©PXimport

Om een cd te rippen, heb je geen extra software nodig, het kan gewoon met Windows Media Player

-

Tip 02: Audioformaten

Er zijn veel audioformaten beschikbaar, maar in principe zijn ze in twee categorieën onder te verdelen: ongecomprimeerd en gecomprimeerd. Ongecomprimeerde formaten zoals wav en aiff zijn net zo goed als cd-kwaliteit, maar nemen wel veel ruimte op je harde schijf in beslag. Gecomprimeerde formaten zoals mp3 nemen minder ruimte in beslag maar hebben een lagere kwaliteit. Hoeveel lager de kwaliteit is, hangt af van de bitrate: bij 128 kbit/s (ook wel kbps) hoor je duidelijk een degradatie in de audiokwaliteit, een bitrate van 320 kbps is voor de meeste mensen net zo goed als ongecomprimeerde kwaliteit. Dit gecomprimeerde formaat heet overigens lossy. Er bestaat ook lossless audio, dit is compressie waarbij de kwaliteit niet slechter wordt, maar waar bijvoorbeeld stiltes in muziek worden gecomprimeerd. Een bekend voorbeeld hiervan is flac. Lossless-compressie klinkt dus net als ongecomprimeerde audio, de ruimtebesparing is wel een stuk minder dan lossy-compressie.

©PXimport

Gecomprimeerde formaten zoals mp3 zijn kleiner maar hebben een lagere kwaliteit

-

Tip 03: Streams opnemen

Wil je eens een leuk liedje van YouTube opnemen of een stream van een liveconcert op de radio meteen digitaal op je pc hebben staan? Geen probleem. Afhankelijk van wat je wilt opnemen, is de werkwijze wel verschillend. Wil je een YouTube-item graag als mp3-bestand hebben, dan kan dit eenvoudig. Er zijn talloze websites die hetzelfde doen, maar de meeste hebben wel vrij vervelende pop-up-reclames. www.mp3fy.com is een van de betere websites. In het venster plak je de YouTube-koppeling en vervolgens klik je op Convert. In het volgende scherm kies je voor Download achter het liedje, het mp3-bestand wordt nu naar je pc gedownload. De kwaliteit is met 256 kbps redelijk.

Wil je een livestream opnemen, dan heb je hier een speciaal programma voor nodig. Een handige optie is Aktiv MP3 Recorder, download het hier. Let er wel op dat je op de juiste downloadlink klikt (Download Now the FREE version) en zorg er bij de installatie voor dat je geen extra onnodige software installeert door de vinkjes weg te halen. Om audio op te nemen, moet je bij Device je geluidskaart selecteren en eventueel iets anders bij Input Pin. Klik op Record om een stream die op je pc loopt op te nemen. Vergeet niet bij Format een hoge kwaliteit in te stellen, zoals 320 kbps. Klik op Help als er iets niet naar behoren werkt.

©PXimport

Legaal of niet?

Het opnemen van materiaal van YouTube en andere websites is schemergebied. Officieel mag je in Nederland een kopie van iets wat je bezit ook digitaal opslaan. Maar het downloaden uit illegale bron valt hier niet onder. Het probleem is ook dat je een liedje van YouTube niet bezit, dus is het downloaden van materiaal van YouTube niet legaal. En: los van of het legaal is of niet, je ondersteunt de artiest door het liedje te kopen of te streamen via officiële kanalen als iTunes, Google Play Muziek of Spotify.

Tip 04: Converteren

Het is soms nodig om een bestand te converteren, bijvoorbeeld als het videobewerkingsprogramma dat je gebruikt een bepaald audioformaat niet snapt of als je een paar ongecomprimeerde bestanden naar mp3 wilt converteren. In de gratis software Audacity is dit een fluitje van een cent. Ga hiernaartoe en klik op de koppeling voor jouw systeem. Installeer de software en open het programma. Sleep een bestand naar Audacity, als het een ongecomprimeerd bestand is, zal het programma vragen of het een kopie mag maken. Dit is handig, zo kun je niet per ongeluk het bestand overschrijven. Van een gecomprimeerd bestand maakt Audacity sowieso eerst intern een kopie, aangezien het dit soort bestanden niet zomaar kan bewerken. Klik op Bestand / Exporteren en kies dan bijvoorbeeld Exporteren als mp3. Je moet nu kiezen met welke bitrate je het bestand wilt opslaan. Achter Kwaliteit wordt 320 kbps als Waanzinnig omschreven. Dit is redelijk overdreven en altijd aan te raden als je graag mp3-bestanden hebt van goede kwaliteit. Klik op Opslaan en het audiobestand wordt geconverteerd.

©PXimport

Van lossy naar lossless?

Een mp3 omtoveren naar een wav-bestand? Is natuurlijk gewoon mogelijk door hem om te zetten, maar het heeft absoluut geen zin. Door de compressie is het mp3-bestand (lossy) al aangetast, het bestand simpelweg converteren naar wav haalt niet ineens de kwaliteit omhoog.

Tip 05: Inkorten

Om een bestand in te korten, maak je in Audacity eerst een selectie van het stuk dat je weg wilt knippen. Wil je heel precies knippen, dan kun je met de vergrootglas-icoontjes in- en uitzoomen. Zorg dat je selectie zo netjes mogelijk is en probeer niet midden in een grote golfvorm een knippunt te zetten, dit kan in klikjes resulteren. Om een selectie nu geheel weg te halen en het bestand in te korten, kies je voor Bestand / Knippen of Verwijderen. Beide functies zijn hetzelfde, maar bij Knippen kopieert Audacity de selectie naar je klembord. Wil je de selectie vervangen door stilte en dus niet compleet weghalen, dan kies je voor Speciaal verwijderen / Audio dempen. Wil je juist van je selectie een nieuw bestand maken, dan kies je hier voor Audio trimmen. Je nieuwe bestand sla je op door op Bewerken / Project opslaan als. Belangrijk om te weten: een Audacity-project is geen audiobestand! Om een audiobestand te maken, kun je terecht in het exporteer-menu.

©PXimport

Tip 06: Normaliseren

Om een audiobestand harder te maken, zou je gewoon naar Effecten kunnen gaan en hier voor Versterken kunnen kiezen. Door de schuif naar rechts te bewegen, wordt het bestand luider zodra je op OK klikt. Het probleem is echter dat je niet weet hoeveel decibel je het bestand kunt versterken voordat bepaalde delen gaan oversturen. Het is daarom beter om de optie Normaliseren bij Effecten te gebruiken. Dit effect zoekt het hardste punt in het bestand op en baseert hierop hoeveel decibel het bestand kan worden versterkt. Zo weet je zeker dat een bestand nooit overstuurt en dus kraakjes, distortion en fuzz-geluiden zal gaan genereren. Zorg dat je bij Maximum amplitude normaliseren naar nooit hoger dan 0 dB gaat. Normaliseren werkt niet goed als een bestand heel stille passages heeft én heel harde stukken kent. Het stille gedeelte zal nu namelijk bijna niet versterkt worden. In dit geval kun je beter een stil stuk selecteren en alleen dit gedeelte normaliseren of versterken.

Om een track luider te maken, gebruik je het best het effect Normaliseren

-

Tip 07: Ruis verwijderen

Een veelvoorkomend probleem is dat een opname ruis of klikjes bevat. Om al deze geluiden weg te halen en je bestand perfect schoon te maken, heb je professionele software nodig, maar Audacity kan ook al aardig wat nare geluiden weghalen. Klik op Effecten / Klik-verwijdering als je opname klikjes bevat. Je hebt nu twee schuiven tot je beschikking. Hoe je deze schuiven in moet stellen, hangt af van je bestand. Je moet hiermee dus experimenteren en af en toe even op Voorbeeld klikken om te luisteren of je het gewenste resultaat bereikt. Als je precies wilt weten wat dit effect doet, klik je op het vraagteken, er wordt nu een help-website geopend met achtergrondinformatie over dit effect. Voor ruis in je opname gebruik je het effect Ruisondertrukking (vertaalfout in Audacity). Om dit zo goed mogelijk te laten werken, moet je een stuk met alleen ruis uit je opname selecteren en op Ruisprofiel verkrijgen klikken. Zo kan Audacity het ruisprofiel van jouw opname analyseren en gebruiken om de ruis onder bijvoorbeeld gesproken tekst weghalen.

©PXimport

Tip 08: Mixen

Wil je twee audiobestanden in elkaar over laten lopen (mixen)? Sleep dan twee bestanden naar Audacity, of sleep een tweede bestand onder je al geopende bestand. Selecteer het onderste bestand en kies Bewerken / Knippen. Zet nu de cursor op de plek waar je het tweede bestand zou willen laten beginnen (iets voor het eind van het eerste liedje bijvoorbeeld) en kies Bewerken / Plakken. Het tweede bestand begint nu iets voordat het eerste bestand afloopt. Maar ze lopen nog niet mooi in elkaar over. Hiervoor moet je een stuk van beide bestanden selecteren. Begin bij het einde van het bovenste bestand en hou je muis ingedrukt totdat je bij het begin van het tweede bestand bent. Je hebt nu de overgang van beide bestanden geselecteerd, beide gedeeltes zijn wit geaccentueerd. Klik nu op Effecten / Crossfade tracks. Je kunt de instellingen zo laten en op OK klikken. Het bovenste bestand krijgt nu een fade out als het tweede bestand begint, het tweede bestand begint met een fade in. Handig!

Tip 09: Effecten toevoegen

Audacity heeft nog meer effecten aan boord, zo kun je bepaalde delen van een bestand omkeren of de afspeelsnelheid van een audiobestand wijzigen. Om galm toe te voegen aan een bestand, kies je voor Effecten / Galm. Je ziet nu een heleboel parameters. De kamergrootte is belangrijk: is dit een hoog percentage dan bevind je je in een grote ruimte zoals een kerk of fabriekshal, een kleiner percentage betekent een kleine kelder of opnamestudio. Met de schuif Galm (%) bepaal je hoeveel galm je aan het bestand toevoegt. Hiermee bepaal je eigenlijk hoe dicht jij als luisteraar bij de geluidsbron staat. Wil je nabootsen dat je dicht bij de spreker op een opname in een kerk staat, dan kies je dus voor een relatief hoge kamergrootte met een relatief kleine galm.

©PXimport

Eén van de betere apps voor de iPhone is Hokusai Audio Editor

-

Tip 10: Apps voor audio

Wil je liever audio bewerken op je mobiel, dan zijn er een paar opties. Voor iOS is er meer keuze dan voor Android. Eén van de betere opties voor je iPhone is Hokusai Audio Editor. Je hebt met de app enorm veel bewerkingsopties tot je beschikking en de editor ziet er heerlijk overzichtelijk uit. Voor Android is Audio MP3 Cutter Mix Converter and Ringtone Maker een goede optie. Hiermee kun je bovendien gemakkelijk ringtones maken of liedjes van je muziekbibliotheek afspelen.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wanneer moet je de vriezer ontdooien? Zo weet je dat het tijd is (en hoe je het aanpakt)
© Maksim Shebeko
Huis

Wanneer moet je de vriezer ontdooien? Zo weet je dat het tijd is (en hoe je het aanpakt)

De vriezer ontdooien staat bij weinig mensen hoog op het verlanglijstje. Toch is het een klus die je niet eindeloos kunt uitstellen. IJsafzetting in je vriezer kost energie, beperkt de ruimte én verkort de levensduur van het apparaat. In dit artikel lees je wanneer het tijd is voor actie én hoe je het handig en veilig aanpakt.

In dit artikel krijg je antwoord op de volgende vragen:

  • Wanneer moet je je vriezer ontdooien?
  • Waarom is het belangrijk om je vriezer regelmatig te ontdooien?
  • Hoe maak je je vriezer het beste schoon?

Lees ook: Hoe vaak moet je je koelkast schoonmaken?

Hoe weet je dat je vriezer toe is aan een ontdooibeurt?

Begin je te merken dat de lades stroef schuiven of zelfs niet meer goed dichtgaan? Dan is dat een duidelijk signaal: er zit te veel ijs tegen de wanden. Behalve dat het onpraktisch is, zorgt die ijslaag er ook voor dat je vriezer harder moet werken om koud te blijven. Dat zie je terug op je energierekening én je belast het systeem onnodig.

IJs ontstaat vooral door warme, vochtige lucht die telkens naar binnen stroomt als je de deur opent. Die lucht condenseert tegen de vriezerwanden en bevriest daar. Hoe vaker en hoe langer je de deur open laat staan, hoe sneller het probleem zich opbouwt.

Heb je een vriezer met No Frost-technologie? Dan zit je goed: die voert het vocht actief af en voorkomt ijsvorming. Toch is ook dan een regelmatige schoonmaak – een à twee keer per jaar – aan te raden. Bij oudere modellen zonder No Frost kan het nodig zijn om je vriezer elk kwartaal te ontdooien.

En ruik je bij het openen van je vriezer een muffe geur? Grote kans dat er iets mis is. Open verpakkingen, bedorven etenswaren of vocht van half bevroren producten kunnen gaan stinken. Tijd voor een schoonmaakbeurt.

Lees ook: Deze functies kun je allemaal vinden op een vriezer

©Yanukit - stock.adobe.com

Zo ontdooi en reinig je je vriezer stap voor stap

Klaar om aan de slag te gaan? Volg dan deze eenvoudige werkwijze:

Trek de stekker eruit

Veiligheid eerst: schakel de vriezer volledig uit.

Leeg de vriezer volledig

Haal alle etenswaren eruit. Gebruik een koeltas met koelelementen of zet ze tijdelijk buiten als het koud genoeg is.

Verwijder de lades

Laat ze op kamertemperatuur komen voor je ze schoonmaakt; zo voorkom je barsten of scheurtjes.

Laat het ijs smelten

Zet de deur open en wacht rustig af. Wil je het proces versnellen? Zet dan een emmer heet water in de vriezer en sluit de deur weer. Na ongeveer 30 minuten zou het meeste ijs los moeten laten.

Verwijder ijsresten voorzichtig

Gebruik nooit een mes of schroevendraaier! Neem liever een warme, natte doek of haal het ijs voorzichtig met de hand weg.

Maak de binnenkant schoon

Gebruik een sopje van warm water met een beetje afwasmiddel of soda. Vermijd agressieve geuren of chloor: die blijven hangen in het plastic.

Droog alles goed af

Zorg dat je vriezer helemaal droog is voordat je de stekker weer in het stopcontact steekt. Zo voorkom je dat er direct weer ijs ontstaat.

Zet de vriezer weer aan en vul hem opnieuw

Laat de vriezer eerst goed op temperatuur komen voordat je de producten terugplaatst. Voilà – je vriezer is weer als nieuw!

Toe aan een nieuwe vriezer? Soms is ontdooien en schoonmaken niet genoeg. Werkt je vriezer niet meer efficiënt, blijft hij lawaai maken of is het energieverbruik de pan uit gerezen? Dan is het misschien tijd om afscheid te nemen. Vooral oudere modellen zonder No Frost kunnen flink wat stroom slurpen. Een nieuwe, energiezuinige vriezer – liefst met No Frost – bespaart je tijd, geld én frustratie.

Lees ook: 12 tips tegen vieze geurtjes in huis

▼ Volgende artikel
De vergeten tools van Windows, ken jij ze nog?
© Chananporn - stock.adobe.com
Huis

De vergeten tools van Windows, ken jij ze nog?

Windows kent flink wat verborgen of mogelijk vergeten programma’s die je waarschijnlijk niet of nog nauwelijks gebruikt. Het zijn een beetje de ‘vergeten groenten’ van Windows. Denk aan het klassieke Configuratiescherm, het Windows X-menu, het venster met speciale tekens en nog meer verborgen parels. Laten we ze eens afstoffen!

In dit artikel laten we een heel aantal verborgen en/of vergeten functies van Windows zien. Misschien heb je er nog wat aan!

  • Het venster Speciale tekens
  • Snel overzicht van de aanwezige gebruikersaccounts
  • Tekst op je scherm optimaliseren
  • Schijven bekijken en beheren via Schijfbeheer
  • Opstartgedrag instellen met msconfig
  • Alle info over je pc in Systeeminformatie
  • Snel de netwerkverbinding uit- en inschakelen
  • Problemen analyseren met de Betrouwbaarheidsgeschiedenis en Logboeken
  • Klembordgeschiedenis
  • Back-ups maken via Bestandsgeschiedenis
  • Processen live monitoren met Broncontrole
  • RAM controleren met Geheugencontrole
  • Automatisch opruimen met Opslaginzicht
  • Stapsgewijze uitleg vastleggen met Stappenbeschrijving
  • Instellingen aanpassen met Lokaal groepsbeleid (Windows Pro)
  • Risicovolle software testen in Windows Sandbox (Windows Pro)

Eens wat anders? Meer dan een achtergrond: zo pas je Windows tot in detail aan

Vreemde tekens

Ben je druk aan het typen en kom je erachter dat je een vreemd teken nodig hebt? Vraag een overzicht op via het venster met speciale tekens. Dit onderdeel is diep verborgen in Windows, maar is wel handig. Het laat je snel vreemde tekens verwerken in je document, bijvoorbeeld in Word.

Open het Startmenu en typ Speciale tekens. Een overzicht verschijnt. Kies het gewenste lettertype boven in het venster. Heb je een teken gevonden, dan selecteer je het en dubbelklik je erop om het te plaatsen in Te kopiëren tekens. Klik op Kopiëren. Vervolgens kun je het teken in je eigen document plakken (met de toetscombinatie Ctrl+V). In het venster vind je ook de optie Geavanceerde weergave. Hiermee krijg je toegang tot extra opties, zoals het kiezen van een tekenset en het zoeken naar specifieke karakters door ze te beschrijven (bijvoorbeeld: ‘uitroepteken’).

Snelle toegang tot vreemde tekens, ongeacht de gebruikte app.

Gebruikersaccounts

Heb je behoefte aan een snel overzicht van de gebruikersaccounts in Windows? Je kunt een lijst opvragen. Open het venster Uitvoeren en typ Control userpasswords2. Klik op OK. Op de tab Gebruikers zie je welke gebruikers op de computer aanwezig zijn. Dubbelklik erop om de details te bekijken. Zo zie je onder meer op de tab Groepslidmaatschap welke rechten de gebruiker heeft (bijvoorbeeld Administrator of Standaardgebruiker).

Klassiek Configuratiescherm

Hoewel het Windows-instellingenvenster inmiddels het klassieke Configuratiescherm grotendeels heeft overgenomen, is de oude versie nog zeker aanwezig in Windows. Open hiervoor het Startmenu en typ Control. Via het Configuratiescherm heb je nog altijd toegang tot een flinke set instellingen.

ClearType aanpassen

ClearType is ingebakken in Windows en zorgt ervoor dat letters vloeiend op je scherm worden getoond. Wist je dat ClearType meerdere modi kent en je normaal gesproken de kans niet krijgt om de meest optimale modus voor je ogen en het gebruikte beeldscherm te selecteren? Open het Startmenu en typ cttune, gevolgd door Enter. Een wizard opent. Doorloop de verschillende vensters en geef aan van welke ClearType-modus je gebruik wilt maken.

Laat de letters op het beeldscherm er nog beter uitzien.

Schijfbeheer

Dacht je dat de verkenner alle informatie toont over de schijven en indeling van de computer? Dan heb je Schijfbeheer nog niet gezien. Open het Startmenu en typ diskmgmt.msc. Boven in het venster zie je de aanwezige schijven en partities. Je ziet van welk bestandssysteem gebruik wordt gemaakt, wat de status van de schijf is, welke capaciteit deze heeft en welk gedeelte van de schijf nog beschikbaar is. De onderste helft van het venster visualiseert de schijven en geeft aan hoe elke schijf is ingedeeld. Veel computers beschikken bijvoorbeeld over een verborgen Windows-herstelpartitie: of dat het geval is, zie je in dit overzicht. Klik erop met de rechtermuisknop voor aanvullende opties. Zo kun je hier de stationsletter aanpassen, maar ook de grootte van een partitie aanpassen. Veiligheid staat natuurlijk voorop; zorg daarom altijd voor een goede back-up van de bestanden voordat je wijzigingen aanbrengt via Schijfbeheer.

Gedetailleerde informatie over de schijven en partities.

Systeemconfiguratie

Ook deze verborgen tool mag niet ontbreken in ons lijstje: Systeemconfiguratie. Open wederom het Startmenu en tik msconfig. Het onderdeel geeft je informatie over de manier waarop Windows wordt opgestart (via de tab Algemeen), maar geeft ook controle over de services en andere onderdelen die tijdens de start worden geladen.

Open de tab Services voor een overzicht van aanwezige services. Bij Status zie je of ze actief of gestopt zijn. Verwijder het vinkje bij een service die je niet nodig hebt. Die functie is uiteraard alleen bedoeld voor de meer gevorderde gebruiker en als je weet waarvoor de services zijn bedoeld.

Op de tab Hulpprogramma’s vind je een lijst met handige programma’s en hun beschrijving. Maak je gebruik van een multibootsysteem met meerdere besturingssystemen? Op de tab Computer opstarten kun je kiezen welk besturingssysteem standaard moet worden geladen en hoelang het opstartmenu in beeld moet blijven.

Systeeminformatie

Wil je álles weten over je computer? Dan komt het onderdeel Systeeminformatie goed van pas. In het geopende Startmenu typ je msinfo. Aan de linkerkant zie je de verschillende categorieën waarover je de informatie kunt opvragen. Rechts in het venster vind je alle relevante details. Kies Systeemoverzicht voor een totaalweergave, waarin je onder meer ziet welke processor wordt gebruikt en welke versie de firmware van je computer heeft.

Wil je bepaalde informatie delen met anderen (bijvoorbeeld voor probleemoplossing), dan kies je voor Bestand / Exporteren. Je kunt de gegevens daarmee in een tekstbestand opslaan. Via het zoekvenster onderin (of via Ctrl+F) kun je met behulp van trefwoorden zoeken naar specifieke informatie.

Alles wat je moet weten over de computer vind je hier.

Netwerk onder controle

Je kent het ongetwijfeld: bij problemen even snel de netwerkverbinding willen herstellen door deze in en uit te schakelen. In Windows 11 is dat aardig weggestopt en al helemaal voor bekabelde verbindingen. Gelukkig is het klassieke Configuratiescherm-onderdeel nog beschikbaar. Open het Startmenu en typ ncpa.cpl. Het venster netwerkverbindingen verschijnt: alle draadloze én bekabelde verbindingen overzichtelijk in beeld, zonder opsmuk. Klik erop met rechts voor snelle acties, zoals Uitschakelen of Eigenschappen.

Handig: snel je netwerk in- en uitschakelen.

Betrouwbaar of niet

Windows houdt bij hoe het is gesteld met de prestaties van de machine. Heeft de computer een vastloper of gebeurt er iets onverwachts, dan wordt dit bijgehouden. De betrouwbaarheidscontrole geeft je een goed beeld van wat er mogelijk misgaat. Open het Startmenu en typ Betrouwbaarheid. Kies Betrouwbaarheidsgeschiedenis weergeven. In een tijdlijn lees je hoe de machine zich in de afgelopen tijd heeft ontwikkeld. Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende incidenten, zoals kritieke gebeurtenissen, waarschuwingen en informatieve meldingen. Klik op een datum om te zien wat er op die dag aan de hand is. Dubbelklik op een onderdeel om de details te bekijken.

Hoe betrouwbaar is jouw computer?

Logboeken

Heb je de betrouwbaarheidsgeschiedenis bekeken en behoefte aan iets meer informatie over bepaalde gebeurtenissen op de computer? Het onderdeel Logboeken komt hiervoor van pas (in Startmenu typ je Logboeken). Klik links op Windows-logboeken. Bij Systeem zie je bijvoorbeeld welke systeemactiviteiten (inclusief fouten) hebben plaatsgevonden. Selecteer een vermelding om de details te bekijken. Op deze manier kun je eventuele fouten die je eerder in de betrouwbaarheidsgeschiedenis hebt gezien, koppelen aan meer informatie over de fout zelf.

Lokaal groepsbeleid

‘Editor voor lokaal groepsbeleid’ is niet de meest uitnodigende naam, maar in de praktijk is dit wel een interessant verborgen onderdeel van Windows 11 Pro. Hoewel dit programma primair is bedoeld voor bedrijven en netwerken met meerdere computers, kun je het ook thuis prima gebruiken om Windows naar je hand te zetten. Open het Startmenu en typ gpedit.msc. Klap de sectie Computerconfiguratie / Beheersjablonen uit. Hier vind je de verschillende Windows-onderdelen die je onder handen kunt nemen.

Via Startmenu en Taakbalk kun je bijvoorbeeld specifieke opties uit het Startmenu verwijderen of alle pop-upmeldingen laten verdwijnen. Ga wel voorzichtig te werk: dit verborgen Windows-onderdeel is krachtig en kan problemen geven als je onzorgvuldig te werk gaat. En helaas: in de Home-editie van Windows 11 is het niet beschikbaar.

Dit zijn veel opties die je normaal alleen via het Windows-register kunt aanpassen.

Geavanceerdere Windows-functies nodig?

Schaf de Pro-versie aan

Windows Sandbox

Maak je gebruik van de Pro-versie van Windows 11, lees dan even verder. Die versie bevat namelijk Windows Sandbox. Met Sandbox kun je een instantie van Windows draaien in een afgebakende omgeving (ofwel in een virtuele machine). In de Sandbox kun je vervolgens programma’s (of bestanden die je niet helemaal vertrouwt) proberen, zonder dat je hiermee je primaire Windows-omgeving vervuilt. Bij het sluiten van Sandbox wordt alles gewist: de volgende keer begin je weer met een schone lei.

Open het Startmenu, typ Windows-onderdelen en kies Windows-onderdelen in- of uitschakelen. Zet een vinkje bij Windows Sandbox. Na installatie open je het via het Startmenu. Een nieuw venster met volledige Windows-omgeving verschijnt. Houd je het voor gezien? Sluit het venster simpelweg om alles te wissen.

In Windows Sandbox kun je zonder problemen zaken uitproberen.

Klembordgeschiedenis

Op een gemiddelde dag kopieer en plak je aardig wat items. Heb je een item nodig dat je eerder hebt gekopieerd? Maak dan gebruik van de klembordgeschiedenis. Druk op Windows-toets+V en zie daar: een compact venster met een overzicht van eerder gekopieerde items. Klik op het item dat je nodig hebt om het weer te plakken. Of klik op de drie puntjes om het item uit de lijst te verwijderen (als je het toch niet meer nodig hebt). Je kunt items ook vastmaken: klik op de bijbehorende punaise zodat het onderdeel altijd zichtbaar blijft. Handig!

De klembordgeschiedenis houdt bij wat je eerder hebt gekopieerd.

Bestandsgeschiedenis

We blijven nog even in de geschiedenismodus en wel met het verborgen onderdeel Bestandsgeschiedenis. Hiermee kun je kopieën maken van je bestanden en in geval van nood terugkeren naar een eerdere versie van dat bestand. Je kunt Bestandsgeschiedenis alleen gebruiken in combinatie met een externe schijf (inclusief een netwerkschijf).

Open het Startmenu en typ bestandsgeschiedenis. Klik op Inschakelen. Vervolgens geef je aan welke locatie je wilt gebruiken: klik links op Station selecteren. Wil je dat er van specifieke mappen niet een back-up wordt gemaakt, dan kies je hierna voor Mappen uitsluiten / Toevoegen en wijs je deze mappen aan. Via Geavanceerde instellingen kun je de werking verder naar je hand zetten. Zo geef je hier op hoe vaak een kopie van bestanden moet worden gemaakt en hoelang de back-ups bewaard moeten blijven. Om bestanden later terug te zetten, kies je links in het venster voor Persoonlijke bestanden terugzetten.

Broncontrole

Heb je zin om écht de diepte in te gaan, bijvoorbeeld om te zien waardoor de computer opeens trager wordt of slecht reageert? Maak dan gebruik van Broncontrole (open het Startmenu en typ broncontrole). Hier zie je per belangrijk systeemonderdeel (processor, schijf, netwerk en geheugen) hoe de prestaties zijn. Broncontrole geeft aan welke processen beslag leggen op het systeem. Reageert de computer bijvoorbeeld traag omdat de processor continu in gebruik is, dan kun je in het vak Processor de processen sorteren en ontdekken wie hieraan schuldig is. Je kunt vervolgens de boosdoener uitschakelen: klik erop met de rechtermuisknop en kies Proces beëindigen.

Windows-toets+X

Gemak schuilt soms in een klein hoekje. Ken je de toetscombinatie Windows-toets+X al? Dit menu geeft je toegang tot een flinke set handige Windows-onderdelen, zoals Taakbeheer, Zoeken, het venster Uitvoeren en de Logboeken. Bovendien kun je via dit menu de computer snel uitschakelen of je afmelden bij Windows.

Geheugencontrole

Sommige programma’s helpen je met het opsporen van mogelijke computerproblemen. Goed voorbeeld hiervan is Geheugencontrole, waarmee je het werkgeheugen van de machine controleert. Open het Startmenu en typ geheugencontrole. Zorg ervoor dat je al je werk hebt gesloten en klik op Nu opnieuw opstarten en zoeken naar problemen. De computer start opnieuw op en de controle wordt uitgevoerd. Bij eventuele problemen stelt Geheugencontrole je hiervan op de hoogte.

Het werkgeheugen neem je onder de loep met de Geheugencontrole.

Opslaginzicht

Veel van de besproken vergeten Windows-onderdelen gaan al flink wat Windows-versies mee. Dat geldt niet voor alle onderdelen, zoals Opslaginzicht. Dit onderdeel helpt je bij het in bedwang houden van de bestanden op je computer. Het maakt bijvoorbeeld automatisch ruimte vrij en verwijdert tijdelijke bestanden.

Open de Windows-instellingen (Windows-toets+I) en kies Systeem / Opslag / Opslaginzicht. Uiteraard zorg je dat de optie Windows probleemloos laten werken door automatisch tijdelijke systeem- en app-bestanden op te schonen is geactiveerd. Onder Gebruikersinhoud automatisch opschonen kun je opslaginzicht inschakelen en aangeven wanneer het moet worden uitgevoerd. Standaard is dat bij weinig vrije schijfruimte, maar dagelijks, wekelijks of maandelijks behoort ook tot de mogelijkheden. Om de controle en optimalisatie direct uit te voeren, klik je op de knop Opslaginzicht nu uitvoeren (onder in het venster).

Stappenbeschrijving

Uiteraard word je regelmatig door vrienden en familie gevraagd om ze op computergebied uit de brand te helpen. Juist dan kan het verborgen onderdeel Stappenbeschrijving goed van pas komen (open het Startmenu en typ Stappenbeschrijving). Dit programma maakt screenshots van de schermen waarin je iets uitlegt en geeft aan waarop je klikt. Op basis van die stappen kun je anderen helpen en laten zien hoe je het probleem oplost.

Klik op Opname starten en voer de stappen uit. Klik hierna op Stoppen en beoordelen. Een overzicht van alle stappen verschijnt. Via Opmerking toevoegen kun je aanvullende informatie opgeven. Klik hierna op Opslaan om het bestand als zip-bestand te bewaren en met anderen te delen. Microsoft geeft overigens al enige tijd via een melding in het programma aan dat Stappenbeschrijving wordt uitgefaseerd, maar gelukkig is dat nog niet gebeurd.

Watch on YouTube