Audio bewerken in een handomdraai? In dit artikel vertellen we je hoe je eenvoudige audio-bewerkingen kunt doen. Je leest hoe je het beste een cd ript, hoe je een stream opneemt en hoe je bestanden converteert. Uiteraard geven we je informatie over lossless en lossy formaten en lees je meer over verschillende audiobestanden.

Tip 01: Cd’s rippen

Om een cd te rippen, heb je geen extra software nodig. Op de pc open je gewoon Windows Media Player 11 of 12. Klik op Organiseren / Opties en selecteer het tabblad Muziekrippen. Achter Muziek naar deze locatie rippen kies je voor Wijzigen en geef je aan waar de bestanden moeten worden opgeslagen. Onder Indeling is het belangrijk dat je de juiste kwaliteitsinstelling kiest. Mp3 neemt minder ruimte in beslag, maar als je van volledige cd-kwaliteit wilt genieten, selecteer je de optie WAV (zonder kwaliteitsverlies). Heb je nog een oudere versie van Windows, dan kun je gratis iTunes downloaden en van daaruit een cd rippen.

Op een Mac doe je dit gewoon vanuit de Finder, je hoeft tracks dan niet eens te rippen overigens: in de Finder verschijnen alle liedjes van een audio cd al standaard als aiff-bestanden. Je sleept ze gewoon naar een mapje of bewerkt ze in bijvoorbeeld Audacity door ze ernaartoe te slepen.

©PXimport

Tip 02: Audioformaten

Er zijn veel audioformaten beschikbaar, maar in principe zijn ze in twee categorieën onder te verdelen: ongecomprimeerd en gecomprimeerd. Ongecomprimeerde formaten zoals wav en aiff zijn net zo goed als cd-kwaliteit, maar nemen wel veel ruimte op je harde schijf in beslag. Gecomprimeerde formaten zoals mp3 nemen minder ruimte in beslag maar hebben een lagere kwaliteit. Hoeveel lager de kwaliteit is, hangt af van de bitrate: bij 128 kbit/s (ook wel kbps) hoor je duidelijk een degradatie in de audiokwaliteit, een bitrate van 320 kbps is voor de meeste mensen net zo goed als ongecomprimeerde kwaliteit. Dit gecomprimeerde formaat heet overigens lossy. Er bestaat ook lossless audio, dit is compressie waarbij de kwaliteit niet slechter wordt, maar waar bijvoorbeeld stiltes in muziek worden gecomprimeerd. Een bekend voorbeeld hiervan is flac. Lossless-compressie klinkt dus net als ongecomprimeerde audio, de ruimtebesparing is wel een stuk minder dan lossy-compressie.

©PXimport

Tip 03: Streams opnemen

Wil je eens een leuk liedje van YouTube opnemen of een stream van een liveconcert op de radio meteen digitaal op je pc hebben staan? Geen probleem. Afhankelijk van wat je wilt opnemen, is de werkwijze wel verschillend. Wil je een YouTube-item graag als mp3-bestand hebben, dan kan dit eenvoudig. Er zijn talloze websites die hetzelfde doen, maar de meeste hebben wel vrij vervelende pop-up-reclames. www.mp3fy.com is een van de betere websites. In het venster plak je de YouTube-koppeling en vervolgens klik je op Convert. In het volgende scherm kies je voor Download achter het liedje, het mp3-bestand wordt nu naar je pc gedownload. De kwaliteit is met 256 kbps redelijk.

Wil je een livestream opnemen, dan heb je hier een speciaal programma voor nodig. Een handige optie is Aktiv MP3 Recorder, download het hier. Let er wel op dat je op de juiste downloadlink klikt (Download Now the FREE version) en zorg er bij de installatie voor dat je geen extra onnodige software installeert door de vinkjes weg te halen. Om audio op te nemen, moet je bij Device je geluidskaart selecteren en eventueel iets anders bij InputPin. Klik op Record om een stream die op je pc loopt op te nemen. Vergeet niet bij Format een hoge kwaliteit in te stellen, zoals 320 kbps. Klik op Help als er iets niet naar behoren werkt.

©PXimport

Legaal of niet?

Tip 04: Converteren

Het is soms nodig om een bestand te converteren, bijvoorbeeld als het videobewerkingsprogramma dat je gebruikt een bepaald audioformaat niet snapt of als je een paar ongecomprimeerde bestanden naar mp3 wilt converteren. In de gratis software Audacity is dit een fluitje van een cent. Ga hiernaartoe en klik op de koppeling voor jouw systeem. Installeer de software en open het programma. Sleep een bestand naar Audacity, als het een ongecomprimeerd bestand is, zal het programma vragen of het een kopie mag maken. Dit is handig, zo kun je niet per ongeluk het bestand overschrijven. Van een gecomprimeerd bestand maakt Audacity sowieso eerst intern een kopie, aangezien het dit soort bestanden niet zomaar kan bewerken. Klik op Bestand / Exporteren en kies dan bijvoorbeeld Exporteren als mp3. Je moet nu kiezen met welke bitrate je het bestand wilt opslaan. Achter Kwaliteit wordt 320 kbps als Waanzinnig omschreven. Dit is redelijk overdreven en altijd aan te raden als je graag mp3-bestanden hebt van goede kwaliteit. Klik op Opslaan en het audiobestand wordt geconverteerd.

©PXimport

Van lossy naar lossless?

Tip 05: Inkorten

Om een bestand in te korten, maak je in Audacity eerst een selectie van het stuk dat je weg wilt knippen. Wil je heel precies knippen, dan kun je met de vergrootglas-icoontjes in- en uitzoomen. Zorg dat je selectie zo netjes mogelijk is en probeer niet midden in een grote golfvorm een knippunt te zetten, dit kan in klikjes resulteren. Om een selectie nu geheel weg te halen en het bestand in te korten, kies je voor Bestand / Knippen of Verwijderen. Beide functies zijn hetzelfde, maar bij Knippen kopieert Audacity de selectie naar je klembord. Wil je de selectie vervangen door stilte en dus niet compleet weghalen, dan kies je voor Speciaal verwijderen / Audio dempen. Wil je juist van je selectie een nieuw bestand maken, dan kies je hier voor Audio trimmen. Je nieuwe bestand sla je op door op Bewerken / Project opslaan als. Belangrijk om te weten: een Audacity-project is geen audiobestand! Om een audiobestand te maken, kun je terecht in het exporteer-menu.

©PXimport

Tip 06: Normaliseren

Om een audiobestand harder te maken, zou je gewoon naar Effecten kunnen gaan en hier voor Versterken kunnen kiezen. Door de schuif naar rechts te bewegen, wordt het bestand luider zodra je op OK klikt. Het probleem is echter dat je niet weet hoeveel decibel je het bestand kunt versterken voordat bepaalde delen gaan oversturen. Het is daarom beter om de optie Normaliseren bij Effecten te gebruiken. Dit effect zoekt het hardste punt in het bestand op en baseert hierop hoeveel decibel het bestand kan worden versterkt. Zo weet je zeker dat een bestand nooit overstuurt en dus kraakjes, distortion en fuzz-geluiden zal gaan genereren. Zorg dat je bij Maximum amplitude normaliseren naar nooit hoger dan 0 dB gaat. Normaliseren werkt niet goed als een bestand heel stille passages heeft én heel harde stukken kent. Het stille gedeelte zal nu namelijk bijna niet versterkt worden. In dit geval kun je beter een stil stuk selecteren en alleen dit gedeelte normaliseren of versterken.

Tip 07: Ruis verwijderen

Een veelvoorkomend probleem is dat een opname ruis of klikjes bevat. Om al deze geluiden weg te halen en je bestand perfect schoon te maken, heb je professionele software nodig, maar Audacity kan ook al aardig wat nare geluiden weghalen. Klik op Effecten / Klik-verwijdering als je opname klikjes bevat. Je hebt nu twee schuiven tot je beschikking. Hoe je deze schuiven in moet stellen, hangt af van je bestand. Je moet hiermee dus experimenteren en af en toe even op Voorbeeld klikken om te luisteren of je het gewenste resultaat bereikt. Als je precies wilt weten wat dit effect doet, klik je op het vraagteken, er wordt nu een help-website geopend met achtergrondinformatie over dit effect. Voor ruis in je opname gebruik je het effect Ruisondertrukking (vertaalfout in Audacity). Om dit zo goed mogelijk te laten werken, moet je een stuk met alleen ruis uit je opname selecteren en op Ruisprofiel verkrijgen klikken. Zo kan Audacity het ruisprofiel van jouw opname analyseren en gebruiken om de ruis onder bijvoorbeeld gesproken tekst weghalen.

©PXimport

Tip 08: Mixen

Wil je twee audiobestanden in elkaar over laten lopen (mixen)? Sleep dan twee bestanden naar Audacity, of sleep een tweede bestand onder je al geopende bestand. Selecteer het onderste bestand en kies Bewerken / Knippen. Zet nu de cursor op de plek waar je het tweede bestand zou willen laten beginnen (iets voor het eind van het eerste liedje bijvoorbeeld) en kies Bewerken / Plakken. Het tweede bestand begint nu iets voordat het eerste bestand afloopt. Maar ze lopen nog niet mooi in elkaar over. Hiervoor moet je een stuk van beide bestanden selecteren. Begin bij het einde van het bovenste bestand en hou je muis ingedrukt totdat je bij het begin van het tweede bestand bent. Je hebt nu de overgang van beide bestanden geselecteerd, beide gedeeltes zijn wit geaccentueerd. Klik nu op Effecten / Crossfadetracks. Je kunt de instellingen zo laten en op OK klikken. Het bovenste bestand krijgt nu een fade out als het tweede bestand begint, het tweede bestand begint met een fade in. Handig!

Tip 09: Effecten toevoegen

Audacity heeft nog meer effecten aan boord, zo kun je bepaalde delen van een bestand omkeren of de afspeelsnelheid van een audiobestand wijzigen. Om galm toe te voegen aan een bestand, kies je voor Effecten / Galm. Je ziet nu een heleboel parameters. De kamergrootte is belangrijk: is dit een hoog percentage dan bevind je je in een grote ruimte zoals een kerk of fabriekshal, een kleiner percentage betekent een kleine kelder of opnamestudio. Met de schuif Galm (%) bepaal je hoeveel galm je aan het bestand toevoegt. Hiermee bepaal je eigenlijk hoe dicht jij als luisteraar bij de geluidsbron staat. Wil je nabootsen dat je dicht bij de spreker op een opname in een kerk staat, dan kies je dus voor een relatief hoge kamergrootte met een relatief kleine galm.

©PXimport

Tip 10: Apps voor audio

Wil je liever audio bewerken op je mobiel, dan zijn er een paar opties. Voor iOS is er meer keuze dan voor Android. Eén van de betere opties voor je iPhone is Hokusai Audio Editor. Je hebt met de app enorm veel bewerkingsopties tot je beschikking en de editor ziet er heerlijk overzichtelijk uit. Voor Android is Audio MP3 Cutter Mix Converter and Ringtone Maker een goede optie. Hiermee kun je bovendien gemakkelijk ringtones maken of liedjes van je muziekbibliotheek afspelen.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Dit keer: steelstofzuigers met een lange accuduur en met een mooie prijs.

Draadloze steelstofzuigers bieden vrijheid omdat je zonder snoer kunt werken. Je bent echter vaak gebonden aan de accuduur. Wij vonden steelstofzuiger die minstens 25 minuten op een volle lading meekunnen. Let wel: dit zijn de fabrieksopgaven, de werkelijke duur kan in de praktijk lager zijn. Wij vonden vijf modellen met een prijs onder de 120 euro.

Princess Silent Storm

Deze Princes Silent Storm gebruikt een lithium-ion-accu en werkt ongeveer 30 minuten in één keer. Dat is voldoende om een appartement of enkele kamers te reinigen voordat je moet opladen. Bij deze steelstofzuiger kun je kiezen uit drie snelheidsstanden; op de hoogste stand levert hij de meeste zuigkracht, maar gaat de accu sneller leeg. Met het uitneembare stofreservoir van 0,6 liter is het legen simpel en er zijn geen stofzakken nodig. De motor en filters zijn cyclonisch, waardoor het stof efficiënt naar de opvangbak geleid wordt.

Handig is de parkeerstand: je kunt de stofzuiger rechtop parkeren zonder dat hij omvalt. Deze set wordt geleverd met een combinatieborstel voor vloer en tapijt, een kierenmondstuk en een apart filter. De steel is afneembaar zodat je ook als kruimelzuiger kunt werken. Volgens de productinformatie ligt het geluidsniveau rond 75 dB en weegt het apparaat iets meer dan drie kilo, dus je kunt het gemakkelijk dragen terwijl je de trap op en af loopt.

Tristar SZ-1980

De Tristar SZ-1980 is een 2-in-1 steelstofzuiger die tevens als kruimelzuiger te gebruiken is. Het product beschrijft een handzame stofzuiger met twee snelheidsstanden en een draadloze gebruikstijd van ongeveer 30 minuten. De lithium-ion-accu is binnen vijf uur opgeladen en levert daarna voldoende energie voor een flinke schoonmaakronde. Je kunt met de knop op het handvat tussen de lage en hoge zuigkracht schakelen, afhankelijk van het type vloer. Het apparaat heeft een groot stofreservoir van 1,5 liter, dat je met één hand leegklikt en schoonmaakt. Een wasbaar HEPA-filter voorkomt dat fijnstof en allergenen weer in de lucht terechtkomen.

De stofzuiger wordt geleverd met een kierenmondstuk en een opzetstuk voor harde vloeren. Tristar plaatst de motor en accu in de steel zodat de handgreep licht blijft, wat prettig is als je boven op kastjes wilt stofzuigen. Volgens externe specificaties werkt het apparaat op 22,2 volt en maakt het ongeveer 75 dB geluid. Er worden geen geheugenstanden of displayfuncties aangeboden; je bedient hem met één schakelaar.

Dreame H12 Pro

De Dreame H12 Pro is een veelzijdige steelstofzuiger die zowel nat als droog vuil aanpakt. De motor levert een hoge zuigkracht van 300 watt en de ingebouwde batterij houdt het tot 35 minuten vol, wat ruim voldoende is voor een grondige schoonmaakronde door huis of appartement. Je bedient het toestel eenvoudig met de handgreep en hebt zicht op alle belangrijke informatie dankzij een LED‑display. De stofzuiger heeft een slimme vuilsensor die de hoeveelheid vuil detecteert en de zuigkracht hierop aanpast. Handig is ook de dubbele watertank: je beschikt over een reservoir met schoon water en een tweede voor het vuile water, waardoor je tijdens het dweilen niet hoeft te stoppen om bij te vullen.

De borstelrol loopt tot aan de rand van de zuigmond, zodat je ook langs plinten en randen goed kunt reinigen. Na gebruik reinigt de borstel zichzelf; je hoeft enkel de zelfreinigingsfunctie te activeren. Met de 0,7 liter opvangbak voor droog vuil is er ruimte genoeg om tussenstops te vermijden. Het apparaat is geschikt voor verschillende vloertypes, zoals tapijt en tegels, en dankzij het rechtopstaande ontwerp kun je de H12 Pro eenvoudig parkeren of opbergen.

Makita CL183D

Makita staat bekend om zijn gereedschap, maar levert ook compacte stofzuigers. De CL183D is een 18-volt snoerloze steelstofzuiger met een eenvoudig ontwerp. Het apparaat heeft geen geïntegreerde accu; je gebruikt Makita-accu’s uit de LXT-serie (niet meegeleverd), waardoor je de werktijd zelf kunt bepalen. Met een 3,0 Ah-accu kun je ongeveer een halfuur stofzuigen bij lichte belasting; zwaardere taken verkorten de tijd. De stofzuiger heeft een zakloos opvangbakje met eenvoudig kliksysteem en een doorzichtige behuizing zodat je kunt zien wanneer deze vol is.

De ergonomische handgreep zorgt voor comfort en de aan/uit-schakelaar is zodanig gepositioneerd dat je niet per ongeluk de power verliest. Omdat het apparaat slechts 53,30 euro kost, kun je met een extra accu altijd doorwerken. Het apparaat weegt weinig en is bedoeld voor snelle klussen zoals kruimels, auto-interieur of trappen. Er worden standaard mondstukken geleverd voor vloer en kieren.

Rowenta  RH6543

Deze lichtgewicht steelstofzuiger van Rowenta heeft een 14,4‑volt lithium‑ion‑accu, die in vijf uur volledig is opgeladen. Met zijn cycloontechnologie scheidt de zuiger lucht en stof efficiënt, waardoor de zuigkracht behouden blijft en het onderhoud eenvoudig blijft doordat je geen zakken hoeft te vervangen. De stofopvangbak heeft een inhoud van 0,65 liter en is met één klik te legen. Het compacte ontwerp van 2,7 kilo maakt de RH6543 geschikt voor snelle schoonmaakrondes, zoals kruimels in de keuken of stof onder meubels. Het LED‑licht op de zuigmond geeft beter zicht op donkere plekken, en dankzij de parkeerstand kun je het apparaat verticaal wegzetten tijdens het stofzuigen.

Er zit een afstofborstel bij om meubels of smalle kieren te reinigen en het filter is uitwasbaar. Er zijn twee vermogensstanden, zodat je de zuigkracht kunt aanpassen aan het type vloer. Het geluidsniveau van 80 dB behoort tot het gemiddelde in deze categorie. Hoewel de maximale looptijd bij lagere zuigkracht wordt gehaald, is deze Rowenta‑stofzuiger een praktisch alternatief voor wie zonder snoer snel wil schoonmaken.

Wie op zoek gaat naar een nieuw mobiel abonnement, komt al snel bekende namen tegen als KPN, Vodafone en Odido. Maar daarnaast kun je ook kiezen voor andere aanbieders op, zoals Simyo, Ben of Youfone. Die lijken misschien op gewone providers, maar dat zijn zogeheten virtuele providers. Wat is precies het verschil, en waar kies je als consument het best voor?

Waar voor je geld: 5 smartphones met eSim voor minder dan 400 euro

De drie netwerken in Nederland

In Nederland zijn er drie bedrijven met een eigen mobiel netwerk: KPN, Vodafone en Odido. Zij bezitten de zendmasten, frequenties en infrastructuur waarmee mobiele communicatie mogelijk is. Deze partijen worden de netwerkproviders genoemd. Hun netwerken dekken vrijwel het hele land en worden continu uitgebreid met nieuwe technologie, zoals 5G.

Wat virtuele providers doen

Virtuele providers, ook wel MVNO's genoemd (Mobile Virtual Network Operators), maken gebruik van het netwerk van een van deze drie aanbieders. Ze hebben dus geen eigen zendmasten, maar kopen netwerkcapaciteit in en bieden die onder hun eigen naam aan. Bekende voorbeelden zijn Simyo (op het netwerk van KPN), Ben (Odido) en hollandsnieuwe (Vodafone).

Ze regelen zelf de klantenservice, abonnementen, facturering en vaak ook extra diensten, maar het dataverkeer en bellen lopen volledig via het netwerk van de hoofdprovider.

Voordelen van virtuele providers

Virtuele providers staan bekend om hun lagere prijzen. Doordat ze geen eigen netwerk hoeven te onderhouden, kunnen ze de kosten laag houden. Ook zijn ze vaak flexibel: je kunt maandelijks opzeggen, zelf je databundel aanpassen of extra opties in- en uitschakelen. Dat spreekt vooral consumenten aan die niet vast willen zitten aan een duur abonnement.

Een ander voordeel is eenvoud. Virtuele providers richten zich vaak op één duidelijk aanbod zonder allerlei combinatiedeals of ingewikkelde voorwaarden. Bovendien profiteer je als klant indirect van de netwerkverbeteringen van de hoofdprovider: als KPN zijn 5G-dekking uitbreidt, geldt dat ook voor Simyo-gebruikers.

Nadelen ten opzichte van netwerkproviders

Er zitten ook verschillen in wat je krijgt. Virtuele providers hebben meestal minder aanvullende diensten, zoals tv-pakketten, internationale bundels of toegang tot exclusieve hotspots. Ze bieden zelden nieuwe smartphones aan in combinatie met een abonnement; vaak gaat het om sim-only.

Daarnaast kan de snelheid of prioriteit op het netwerk iets lager liggen. Hoewel je technisch op hetzelfde netwerk zit, krijgen klanten van de hoofdprovider soms voorrang bij piekdrukte. Dat merk je vooral op drukke plekken of tijdens evenementen.

Tot slot zijn er verschillen in klantenservice. Virtuele aanbieders werken vaak met goedkopere, grotendeels online dienstverlening. Dat houdt de prijs laag, maar betekent ook dat persoonlijke hulp via telefoon of winkel beperkt kan zijn.

Wat past bij jou?

Wie veel reist, de nieuwste telefoon wil combineren met een abonnement of extra diensten zoals tv en internet belangrijk vindt, zit goed bij een van de drie netwerkproviders. Wie vooral een betrouwbare en betaalbare mobiele verbinding zoekt en weinig behoefte heeft aan toeters en bellen, vindt bij een virtuele provider vaak een gunstiger aanbod.

Kort samengevat: de netwerkprovider bouwt en beheert het mobiele netwerk, de virtuele provider gebruikt dat netwerk om voordeligere en flexibelere abonnementen aan te bieden. Beide werken dus samen, maar richten zich op een ander type gebruiker.

©Denys Prykhodov