ID.nl logo
10 veelgestelde vragen over AI
© Thitichaya - stock.adobe.com
Huis

10 veelgestelde vragen over AI

Je hoort de afgelopen tijd steeds meer over AI: artificial intelligence, oftewel kunstmatige intelligentie. De ontwikkelingen op dit gebied gaan dan ook razendsnel en kunstmatige intelligentie is tegenwoordig vaak in het nieuws. We kunnen ons voorstellen dat je een hoop vragen hebt over deze snel evoluerende vorm van wetenschap. In dit artikel behandelen we daarom 10 veelgestelde vragen over AI.

In dit artikel geven we antwoord op de volgende 10 vragen:

  • Wat is AI?
  • Hoe leert AI?
  • Waar wordt AI voor gebruikt?
  • Wat zijn de voordelen van AI?
  • Wat kan een AI niet?
  • Wat zijn voorbeelden van AI?
  • Wat kost een AI?
  • Welke banen verdwijnen door AI?
  • Wat is het gevaar van AI?
  • Wat is de toekomst van AI?
  • Mocht je zelf met AI aan de gang willen, bekijk dan eens dit artikel: Zelf creatief met kunstmatige intelligentie

Wat is AI?

AI houdt in brede zin in dat een computerprogramma in staat is om cognitieve taken van mensen over te nemen. Het kan bijvoorbeeld zelfstandig leren, redeneren, plannen en creatief zijn. Er wordt echter nog vaak discussie gevoerd over wanneer een computer precies als ‘kunstmatig intelligent’ kan worden beschouwd.

De meeste AI-experts zijn het er over eens dat er een mate van interpretatie aanwezig moet zijn (bij een machine of programma) voordat het stempel AI van toepassing is. Het AI-model wordt geacht eigen keuzes te kunnen maken op basis van wat het heeft geleerd (zie ook Hoe leert AI?).

Maar is zoiets vervolgens écht intelligent? Ook daar zijn de meningen over verdeeld. De veronderstelde intelligentie is immers puur gebaseerd op de data die mensen aan de machine of het programma verschaffen. Dergelijke modellen worden daarom voor het gemak ook wel machinelearning-modellen genoemd. Sommigen zeggen om deze reden dat een ‘echte’ AI (met een eigen wil, zoals vaak te zien in sciencefictionfilms) nog niet bestaat. Als we het hebben over AI, bedoelen we meestal dus eigenlijk machinelearning-modellen. Maar om een en ander niet onnodig ingewikkeld te maken, gebruiken we in dit artikel gewoon de term AI.

Hoe leert AI?

Over het algemeen moet een AI bakken met data binnenkrijgen om te kunnen leren. Hoe meer data er voorhanden is, des te complexer de zaken die de AI kan leren. Simpel voorbeeld: door een AI een dataset van 500 kattenfoto’s te sturen, maar ook 500 foto’s van andere dieren, kun je het model leren om katten in foto’s te onderscheiden van andere dieren. Als je het daarna nog een foto geeft, is er een grote kans dat het zelfstandig weet aan te geven óf (en waar) er een kat aanwezig is in de foto. En als de dataset nog twee keer zo groot is, is die kans natuurlijk weer een stuk groter.

Door een AI grote hoeveelheden data te voeden, leert het zaken van elkaar te onderscheiden.

Waar wordt AI voor gebruikt?

Kunstmatige intelligentie wordt vaak gebruikt om taken van mensen over te nemen. Het gaat dan niet alleen om monotone taken, maar (vooral) zaken waarbij beslissingen moeten worden genomen (denk aan een van de eerste toepassingen van AI: schaken). Kunstmatige intelligentie is in staat om in snel tempo een hoop gegevens te verwerken en op basis daarvan betrouwbare berekeningen en weloverwogen keuzes te maken. Er zijn veel scenario’s denkbaar waarbij dat goed van pas kan komen (zie ook Wat zijn de voordelen van AI? en Wat zijn voorbeelden van AI?).

Wat zijn de voordelen van AI?

Door middel van AI kunnen veel mensentaken eenvoudig worden geautomatiseerd en wordt het leven in zekere zin vergemakkelijkt. De bedoeling is echter dat AI de taken ook betrouwbaarder en sneller kan uitvoeren. Daar komt bij dat een AI nooit vermoeid raakt, waardoor deze dus non-stop door kan blijven werken. Men hoopt dat AI uiteindelijk zo geavanceerd is dat deze problemen kan oplossen die nog te moeilijk zijn voor mensen. Het is dus goed denkbaar dat een AI-model uiteindelijk mensen helpt met het vinden van een geneesmiddel voor kanker (iets waar overigens al volop mee wordt geëxperimenteerd).

Wat kan een AI niet?

Het is moeilijk te zeggen wat een AI nooit zou kunnen, aangezien kunstmatige intelligentie nog volop in ontwikkeling is. Wel heeft AI tegenwoordig nog veel (vooral technologische) beperkingen. Zo kan een AI niet voor zichzelf denken; de modellen zijn nog erg afhankelijk van de data die ze door mensen krijgen voorgeschoteld. Als die data onvolledig zijn, of onjuist, zullen de resultaten dat ook zijn. Daarnaast is het nog maar de vraag of het AI ooit gaat lukken om menselijke emoties en abstracte zaken als een ‘gezond verstand’ werkelijk te begrijpen.

Wat zijn voorbeelden van AI?

Zoekmachines als Google en Bing gebruiken AI-algoritmen onder meer om relevante zoekresultaten tevoorschijn te toveren. Niet alleen in algemene zin, maar vooral zoekresultaten die jij graag wilt zien. Soortgelijke algoritmen op onder meer YouTube en TikTok proberen te voorspellen wat voor filmpjes je leuk vindt en allerlei onlinewinkels proberen zo eveneens een beeld te schetsen van jouw ‘smaak’, zodat ze gericht op je kunnen adverteren (als vervanging van cookies, aangezien die langzamerhand verdwijnen).

Ook spraakassistenten als Siri en Google Assistent zijn vormen van AI, evenals zelfrijdende auto’s. Bij laatstgenoemde wordt geprobeerd om door middel van een hoop geavanceerde algoritmen autorijden betrouwbaarder en dus veiliger te maken dan met mensen aan het stuur.

Voorbeelden waarbij het duidelijker is dat je met AI te maken hebt zijn chatbots als ChatGPT, die op zeer menselijke wijze antwoord kunnen geven op vragen en tekst-gebaseerde opdrachten kunnen uitvoeren, zoals het schrijven van code of het bedenken van een filmplot. Image-AI’s als Dall-E en Stable Diffusion zijn daarentegen in staat om van een opdracht (bijvoorbeeld ‘realistisch portret van een schattige kat met een hoge hoed’) een unieke afbeelding te genereren.

Wat kost een AI?

Een AI ‘runnen’ is een duur en tijdrovend grapje. Simpele automatisatie kan al vrij makkelijk en snel, maar voor een betrouwbaar machinelearning-model heb je al snel een grote dataset nodig, maar ook een rigoureuze training. Prijzen verschillen per usecase, maar als je een simpel neuraal netwerk opzet voor één specifieke toepassing, kost dat al snel 20.000 tot 50.000 dollar, aldus softwarebedrijf Itrex.

ChatGPT (zie vorige paragraaf) draaiende houden zou zelfs 100.000 dollar per dag kosten, alleen al vanwege de serverkosten. Veel grote bedrijven die met dergelijke ‘baanbrekende’ AI bezig zijn, willen het inzetten voor commerciële doeleinden en hopen zo hun kosten terug te kunnen winnen.

Welke banen verdwijnen door AI?

We begeven ons nu op speculatief terrein, maar zaken die puur computer-gebaseerd zijn (en dus een ‘fysiek’ sociaal aspect missen) hebben de grootste kans om (gedeeltelijk) overgenomen te worden door AI. Denk aan administratieve ICT-banen zoals boekhouding en data-analyse, maar ook zaken als online-klantenservice (voor die laatstgenoemde worden al veel chatbots gebruikt). Onderzoekers hebben een programmaatje gemaakt dat berekent hoe groot de kans is dat jouw beroep wordt overgenomen door robots.

Verwacht echter niet dat beroepen zomaar pats-boem verdwijnen; automatisatie is een traag proces en momenteel is AI nog niet betrouwbaar genoeg om zelfstandig volledige banen over te nemen. Volgens dit onderzoeksrapport uit 2017 is 60 procent van de banen in 2030 voor hooguit 30 procent te automatiseren, en is slechts 5 procent van de banen volledig overgenomen door AI.

Het Future of Jobs-rapport van het World Economic Forum uit 2020 schat dat tegen 2025 85 miljoen banen zijn vervangen door AI. Dat is redelijk wat, maar AI kan aan de andere kant ook banen creëren. Volgens hetzelfde rapport zorgt AI-onderzoek en -ontwikkeling namelijk voor 97 miljoen nieuwe banen in hetzelfde jaar. Wel vereist dat voor veel mensen die hun baan verliezen her- en bijscholing.

©sdecoret

Wat is het gevaar van AI?

Door de algoritmen op internet ontstaat het probleem dat mensen in hun eigen bubbel verstrikt raken (doordat je alleen posts of video’s te zien krijgt die passen bij jouw denkbeelden, blijf je in je eigen denkwereldje zitten: de ‘Fabeltjesfuik’, zoals dat in een Zondag met Lubach-item over het onderwerp werd genoemd).

Daarnaast is er zoiets als een algorithmic bias; kunstmatige intelligentie die systematisch beslissingen maakt waardoor een bepaalde groep mensen wordt benadeeld. Het bestaan van dit soort vooroordelen is in meerdere onderzoeken bewezen en kan een groot probleem vormen als AI bijvoorbeeld sollicitaties behandelt, of een leven-of-doodkeuze moet maken, bijvoorbeeld in zelfrijdende auto’s.

Wat is de toekomst van AI?

Hoewel AI lange tijd nog in de kinderschoenen stond, zitten de ontwikkelingen de laatste tijd in een heuse stroomversnelling. Dat heeft alles te maken met de verbeteringen qua rekenkracht, waardoor er steeds groter wordende datasets kunnen worden gebruikt, in combinatie met de ontdekking van nieuwe algoritmen om machinelearning-modellen sneller – en beter – dingen te leren.

Waar AI eerst een noviteit was (en een soort gimmick) proberen bedrijven de modellen nu steeds meer toe te passen op gebieden waar de gewone gebruiker iets aan heeft. Vooral Microsoft heeft naar verluidt grootse plannen om AI te integreren in zijn online-diensten, zoals Bing, Outlook en de Office-programma’s. Zo wil de techgigant er mogelijk voor zorgen dat AI automatisch zinnen of zelfs hele alinea’s kan aanvullen in Word (voor als je zelf even geen inspiratie hebt voor een goed slot), of automatische reacties kan sturen op e-mails.

Verder zijn er ook grote ontwikkelingen te zien in weersvoorspelling, waarbij AI in sommige gevallen beter in staat is om het weer te voorspellen dan professionele weermannen en -vrouwen. Ook op het gebied van factchecking zou AI erg behulpzaam kunnen zijn. Oftewel: als je op internet zit, kun je er dus al haast niet onderuit om met AI te maken te krijgen. En dat zal in de toekomst alleen maar meer worden.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 beveiligingscamera's met een hoge videoresolutie
© Reshoot
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 beveiligingscamera's met een hoge videoresolutie

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een bewakingscamera met een hoge beeldkwaliteit? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

TP-Link Tapo C325WB

De TP-Link Tapo C325WB is goedkoop en levert ook nog eens een scherp beeld. Met een resolutie van 2688 × 1520 pixels identificeer je moeiteloos personen en huisdieren. Aan weerszijden van de lens bevinden zich twee felle ledlampen. Die gaan na bewegingsdetectie in het donker vanzelf branden, zodat je nachtelijke opnames in kleur kunt maken. Overigens herkent de Tapo C325WB op eigen houtje mensen, voertuigen, honden en katten. Je ontvangt daarvan desgewenst pushberichten op je smartphone, waarna je in de TP-Link Tapo-app livebeelden opvraagt. Uiteraard kijk je net zo makkelijk eerdere opnames terug.

Voor het opslaan van beeldmateriaal kun je kiezen tussen verschillende opties. De eenvoudigste methode is om een microSD-kaart van maximaal 512 GB in het apparaat te plaatsen. Als alternatief kun je de video's op een geschikte NAS of (tegen betaling) in de cloud bewaren. Je verbindt de Tapo C325WB via een ethernetkabel of wifi met het (draadloze) thuisnetwerk. De IP66-gecerificeerde behuizing is weerbestendig, waardoor je hem ook buiten kunt ophangen.

TP-Link Tapo C225

Als je alleen binnenshuis wilt opnemen, is deze goedkope pan- en tilt-camera een goede keuze. Het camerahoofd van de TP-Link Tapo C225 kan op eigen houtje horizontaal (340 graden) en verticaal (60 graden) bewegen. Je hebt in een kamer dus geen last van dode hoeken. Bepaal bijvoorbeeld dat de camera een huisdier of (klein)kind automatisch moet volgen. Vervolgens neem je in de TP-Link Tapo-app live een kijkje. Dankzij een respectabele resolutie van 2560 × 1440 pixels ogen de beelden scherp. Bepaal in de app in hoeverre je meldingen wilt ontvangen van bewegende objecten, personen, huisdieren en geluiden.

Een opvallende functie is de privacyknop. Wanneer je daarop drukt, stopt de Tapo C225 meteen met filmen. Verder voer je op afstand een gesprek, want de behuizing bevat een speaker en microfoon. Voor de opslag van video's plaats je een microSD-kaart van maximaal 512 GB in de behuizing. Een andere mogelijkheid is om de beelden naar een geschikte NAS door te sluizen. Lees hier een uitgebreide review over deze veelzijdige camera.

Eufy Eufycam E330 (2-pack + basisstation)

Met dit starterspakket van Eufy bewaak je de voor- en achterkant van je woning. En hoe, want de twee bijgesloten camera's ondersteunen een 4K-resolutie van 3840 × 2160 pixels. Hierdoor herken je zelfs na digitaal inzoomen moeiteloos personen. Zodra de bewakingscamera's met netstroom zijn verbonden, bewaar je opnames op het inbegrepen basisstation. Standaard is er een opslagcapaciteit van 16 GB beschikbaar, maar dat breid je met een eigen interne schijf optioneel uit naar maximaal 16 TB. Zeker wanneer je continu wilt opnemen, is extra opslagruimte een vereiste. Je kunt als alternatief ook alleen filmpjes van gebeurtenissen opslaan.

Naast een hoge resolutie biedt de Eufycam E330 ook nog eens nachtzicht in kleur. Er zijn namelijk een lichtgevoelige sensor en ledlamp geïntegreerd. Verder is de functie gezichtsherkenning de moeite waard. Je ontvangt desgewenst pushmeldingen zodra er familie of vrienden bij je op de stoep staan. Woon je groot? Overweeg dan een bewakingssysteem met vier camera's. Daarnaast is de Eufy Eufycam E330 ter uitbreiding los te koop.

Lees ook: 5 fouten met je beveiligingscamera die je hierna nooit meer maakt

EZVIZ BC1c 4K

Deze oplaadbare 4K-bewakingscamera van Ezviz is momenteel goedkoper dan ooit. Zodra je de BC1c 4K met wifi verbindt, kijk je naar opnames en livebeelden in een resolutie van 3840 × 2160 pixels. Je hangt de IP65-gecertificeerde behuizing zo'n beetje overal op. In de behuizing bevindt zich namelijk een accu met een riante capaciteit van 10.400 mAh. Dat scheelt weer stroomdraden trekken! Ben je van plan om de beveiligingscamera op een locatie met veel zonlicht te monteren? Koop de BC1c 4K dan inclusief zonnepaneel, zodat je de batterij niet of nauwelijks via netstroom hoeft op te laden.

De behuizing heeft plek voor een microSD-kaart tot maximaal 512 GB. Verder is de behoorlijke diagonale kijkhoek van 135 graden een pluspunt. Hierdoor vangt de lens een groot deel van de kamer, tuin of oprit in beeld. Zodra de camera een persoon of voertuig detecteert, ontvang je hiervan een melding op je smartphone. Bovendien begint de BC1c 4K automatisch met opnemen. Overige voordelen zijn de ondersteuning voor tweewegaudio en nachtzicht in kleur.

Foscam G4P-B

De Foscam G4P-B heeft een stevige behuizing, waardoor je hem gerust op een drukke of risicovolle plek kunt ophangen, zoals aan de straatzijde waar kinderen spelen. Het apparaat werkt op netstroom, waardoor je 24/7 kunt opnemen. Kies voor het opslaan van videomateriaal tussen drie mogelijkheden, namelijk een microSD-kaart (max 256 GB), een geschikte NAS of cloudopslag. Voor laatstgenoemde optie moet je wel een betaald abonnement afsluiten.

De G4P-B heeft een ethernetaansluiting, zodat je het apparaat op een bekabeld netwerk kunt aansluiten. Dat verhoogt de betrouwbaarheid van de beeldoverdracht. Is er geen bekabelde netwerkaansluiting beschikbaar, dan verbind je deze beveiligingscamera net zo makkelijk met wifi. Gunstig is verder de ruime videoresolutie van 2560 × 1440 pixels. Daarnaast reikt de nachtzichtfunctie tot ongeveer twintig meter. Onder de productnaam G4P-W is er ook een witte uitvoering verkrijgbaar.

▼ Volgende artikel
Let op deze 5 dingen als je een elektrische deken gebruikt
© Alina Stor
Huis

Let op deze 5 dingen als je een elektrische deken gebruikt

Op koude dagen is er niets lekkerder dan jezelf op te krullen onder een warme elektrische deken. Maar pas op: het gebruik van een elektrische deken is niet zonder risico's. We geven je een aantal tips om brand en kortsluiting te voorkomen.

Elektrische dekens mogen dan wel heerlijk warm en zacht zijn, maar ze zijn niet altijd onschuldig. Zo kan er bij verkeerd gebruik kortsluiting en zelfs brand op de loer liggen. Maar hoe gebruik je een elektrische deken dan wél veilig? Dit artikel geeft 5 handige tips. 1. Niet opvouwen maar oprollen 2. Gebruik de timer 3. Verwijder de stekker uit het stopcontact 4. Vervang de deken op tijd 5. Plaats een rookmelder

Lees ook: ❄️ Koud hè? Zo vind je jouw perfecte elektrische deken

Als je denkt dat brand en kortsluiting door elektrische dekens een zeldzaamheid zijn, heb je het helaas mis. Zo'n tien keer per jaar ontstaat er brand door een elektrische deken die te warm wordt. En nog veel vaker zorgen elektrische dekens voor kortsluiting in huis. Zelfs als je een hoogwaardige deken van een betrouwbaar merk in huis haalt, kunnen dit soort ongelukken gebeuren. Iedere deken kan na verloop van tijd immers gaan slijten, en ook de elektrische bedrading kan om allerlei redenen kapotgaan. Wil je dus zo lang én veilig mogelijk genieten van je elektrische deken, houd dan de volgende tips in het achterhoofd.

🚩 Let op: er is een verschil tussen elektrische bovendekens en onderdekens. Een bovendeken gebruik je bijvoorbeeld op de bank om jezelf warm te houden. Een onderdeken leg je op je bed om je matras voor te verwarmen. Voor beide soorten elektrische dekens gelden andere veiligheidsadviezen.

Tip 1: Niet opvouwen maar oprollen

Veel mensen vouwen hun elektrische bovendeken na gebruik op, maar volgens de brandweer is het veiliger om de deken op te rollen. Door de deken op te vouwen, kunnen er namelijk knikken in de elektrische bedrading ontstaan, wat kan leiden tot kortsluiting. Ook de manier waarop je je elektrische deken opbergt is belangrijk. Dat wil zeggen: niet in een ruimte met een hoge luchtvochtigheid, niet in de buurt van vloeistoffen (pas dus op met glazen water naast de bank) én niet onder zware objecten, want ook die kunnen de bedrading in de deken beschadigen.

Voor een elektrische onderdeken, ofwel een deken die je op je matras legt, geldt dat je hem na het slapen weer zo glad mogelijk over je bed legt - dus zonder vouwen of opgepropte delen. Anders kan de warmte zich ophopen en wordt de deken bij het volgende gebruik mogelijk te heet. Berg je je onderdeken na ieder gebruik op? Ook dan geldt het advies om de deken op te rollen in plaats van te vouwen (lees hierboven) om de bedrading intact te houden.

Tip 2: Gebruik de timer

De meeste elektrische dekens (zowel onder- als bovendekens) hebben een automatische uitschakelfunctie om oververhitting te voorkomen. Bij sommige modellen houdt dat in dat de deken zich áltijd na een specifiek aantal uur (bijvoorbeeld twee of drie) uitschakelt, maar bij andere modellen is het de bedoeling dat je de timer zelf op een gewenst aantal minuten of uren instelt. Geldt dat laatste ook voor jouw deken, maak er dan een gewoonte van om de timerfunctie bij ieder gebruik in te schakelen, ook als je denkt dat dit niet per se nodig is. Hoe vaak gebeurt het niet dat je van de bank afspringt om 'even' de afwas te gaan doen, en vervolgens verzeild raakt in allerlei andere klusjes die nog op je to do-list stonden? Vergeet je daarna ook nog de deken uit te schakelen voordat je naar bed gaat, dan kan dat vervelende gevolgen hebben. Neem dus altijd het zekere voor het onzekere en gebruik de timer.

©Mariana Rusanovschi

Tip 3: Verwijder de stekker uit het stopcontact

Ook als jouw elektrische deken zich na verloop van tijd vanzelf uitschakelt, is het slim om de deken helemaal uit het stopcontact te halen als je hem niet gebruikt. Zolang de stekker in het stopcontact zit, bestaat er namelijk nog steeds een klein risico op oververhitting of kortsluiting. Dit is ook een stuk veiliger mocht de deken in contact komen met water of andere vloeistoffen. Heb je een elektrische onderdeken? Haal deze dan standaard uit het stopcontact wanneer je 's ochtends je bed opmaakt. Gebruik je een bovendeken op de bank, dan kun je door de dag heen even checken of de deken is losgekoppeld van het stopcontact.

Tip 4: Vervang je deken op tijd

Elektrische dekens gaan gemiddeld zo'n zeven jaar mee, maar dat geldt alleen als ze in de tussentijd niet beschadigd raken. Helaas zijn er veel manieren waarop een elektrische deken toch vroegtijdig schade kan oplopen, bijvoorbeeld als er vloeistoffen overheen worden gemorst, huisdieren aan de deken kauwen of krabben of als de deken niet juist wordt opgeborgen. Om er zeker van te zijn dat jouw elektrische deken nog helemaal naar behoren werkt en er geen scheuren of gaten in de stof zitten, is het belangrijk dat je de deken regelmatig even controleert. Ook als een elektrische deken de hele zomer opgevouwen in de kast heeft gelegen, kan het zijn dat de bedrading is beschadigd en dat de deken het niet meer goed doet. Zet je een elektrische deken na lange tijd weer aan, blijf er dan altijd even bij staan. Mocht het toch misgaan, dan ben je er in elk geval op tijd bij.

Tip 5: Plaats een rookmelder

Nog een tip van de brandweer: plaats een rookmelder in de ruimte(s) waarin je je elektrische deken gebruikt. Vooral in de slaapkamer is dit verstandig, zodat je bij rook of brand op tijd wordt gewekt. Met die gedachte in het achterhoofd zul je vast ook een stuk lekkerder slapen.


Ook lekker:

Voetenwarmers!