Van NTFS naar FAT
Voordat je een usb-stick of een externe harde schijf in gebruik neemt, dien je deze te formatteren. Geen probleem, want dat weten en kunnen we allemaal. Daarbij moet je dan de keuze maken tussen FAT en NTFS. En die keuze kan weleens verkeerd uitpakken … Zo formateer je een usb-stick of harde schijf van NTFS naar FAT.
Het formatteren van een usb-stick of een externe harde schijf is het werk niet. Je gaat naar Deze pc, je klikt het opslagapparaat in kwestie aan met de rechtermuisknop en je kiest voor de contextmenu-optie Formatteren. Het gelijknamige dialoogvenster springt tevoorschijn en vervolgens kun je – onder andere – kiezen welk Bestandssysteem je wilt gebruiken op het te formatteren opslagapparaat. Het wordt of NTFS of iets FAT-achtigs. NTFS staat voor New Technology File System en dat bestandssysteem staat ook op de interne C:-partitie. FAT staat voor File Allocation Table en dat is eerlijk gezegd iets uit het verleden van DOS. Het is dan ook niet onlogisch om voor NTFS te kiezen. NTFS namelijk, brengt je veel goeds, waaronder het gedetailleerd kunnen toekennen van gebruikersrechten; iets wat in een omgeving met veel gebruikers essentieel kan zijn!
Alleen… NTFS kan soms ook tégen je werken. Bijvoorbeeld als je het verwisselbare opslagapparaat op meerdere plekken en in meerdere situaties gebruikt. Met een andere pc, met een mediaspeler, met een smart-tv, enzovoort. Dan opeens kunnen de toegekende gebruikersrechten je dwarszitten, maar het is ook mogelijk dat het gastheer-apparaat van dat moment niet overweg kan met NTFS. Wat dan te doen als je (1) niet in het bezit bent van een tweede stick en/of als je (2) niet in de gelegenheid bent om de bestanden van NTFS naar FAT te kopiëren?
Schijfbeheer
Voordat we serieus gaan beginnen, klik je op Windows-toets+X om naar Schijfbeheer te gaan. Je krijgt dan te zien welke opslagapparaten op de pc zijn aangesloten. Een van die opslagapparaten is de primaire hdd/ssd met daarop de C:-partitie die Windows 10 bevat. Een ander opslagapparaat is dan de usb-stick of de externe harde schijf, waarbij je controleert welk bestandssysteem er wordt gebruikt. Is NTFS dat bestandssysteem? Mooi: “Dan ga je door naar de volgende ronde!”
Intussen tóch nog een kleine tussenstap. Ga nog eens naar Deze pc en klik het externe NTFS-opslagapparaat aan met de rechtermuisknop. Kies voor de contextmenu-optie Eigenschappen en ga naar het tabblad Beveiliging. Dat tabblad Beveiliging is dus een púúr NTFS-ding, waarbij kan worden ingesteld dat bijvoorbeeld alléén de Administrator alle rechten heeft. Dit even als voorbeeld om je te laten zien waar je (aangesloten op een ander systeem) kan worden tegengewerkt als je van NTFS gebruik maakt.
©PXimport
Terug naar FAT
Als je tot de conclusie bent gekomen dat NTFS een ongelukkige keuze is geweest en je eigenlijk wilt ‘downgraden’ naar FAT, dan begint de ellende. Windows 10 kent een DOS-achtig commando (= CONVERT (stationsletter): /fs:ntfs) om van FAT naar NTFS te converteren, maar andersom is niet het geval; want wie zou dat tenslotte willen?
Tijd voor hulp van buitenaf in de vorm van EaseUS Partition Master Free. En we kunnen nu al verklappen dat we creatief te werk gaan. Dat moet ook wel, want als je in één keer van NTFS naar FAT wilt converteren, dan gaat dat steevast geld kosten; en dat moet natuurlijk niet! Met voor onze gratis oplossing de eis dat het NTFS-opslagapparaat niet helemaal vol mag staan met mappen en bestanden. Een vullingsgraad van nét onder de 50 procent is ideaal en anders wordt het eenvoudig een herhaling van zetten. Enfin, we gaan het ongeveer zó doen:
We verkleinen de NTFS-partitie, waardoor er lege opslagruimte vrijkomt. De lege opslagruimte initialiseren we als een FAT-partitie met een eigen stationsletter. Dan kopiëren we bestanden van de NTFS-partitie naar de FAT-partitie. Als niet alles is gekopieerd, dan verkleinen we de NTFS-partitie en we vergroten de FAT-partitie. Daarna kopieren we weer bestanden van de NTFS-partitie naar de FAT-partitie. Als niet alles is gekopieerd, verkleinen we opnieuw de NTFS-partitie en vergroten we weer de FAT-partitie. Als alles is overgezet naar de FAT-partitie, verwijderen we de NTFS-partitie. Tot slot vergroten we de FAT-partitie zodat ze alle beschikbare opslagruimte in beslag neemt.
Aan de slag
Deze stappen kun je natuurlijk ook uitvoeren met een andere partition manager dan EaseUS Partition Master Free, maar dat terzijde. We gaan nu concreet aan de slag met het programma van EaseUS:
Klik het verwisselbare opslagapparaat aan met de rechtermuisknop en kies voor Vergroot/Verplaats partitie. Als het gelijknamige dialoogvenster verschijnt, dan maak je de bestaande NTFS-partitie zo klein als mogelijk dan wel nodig. Klik op OK en laat de wijziging doorvoeren. Klik dan de Niet toegewezen opslagruimte aan met de rechtermuisknop en kies voor Aanmaken partitie. Kies nu voor een Logische partitie met het bestandssysteem FAT32 en klik opnieuw op OK. Het verwisselbare opslagapparaat heeft nu twee partities: een NTFS en een FAT32. Met elk een eigen stationsletter.
De volgende stap is het kopiëren van de gegevens van de NTSF-partitie naar de FAT32-partitie. Om meteen daarna alles weg te gooien wat van NTFS naar FAT32 is overgeheveld. (Dat werkt uiteraard alleen als de bestanden ‘passen’ op het FAT32-bestandssysteem.)
Als de NTFS-partitie leeg wordt opgeleverd, dan gaan we verder. Zo niet dan (zoals hierboven) de NTFS-partitie verkleinen, de FAT32-partitie vergroten en de gegevens kopiëren.
Goed, de NTFS partitie is nu leeg. Klik die lege NTFS-partitie aan met de rechtermuisknop en kies voor Verwijder partitie. Klik de FAT32-partitie aan met de rechtermuisknop en kies voor Vergroot/Verplaats partitie. Geef vervolgens álle vrijgekomen opslagruimte aan de FAT32-partitie. Klik tot slot de FAT32-partitie aan met de rechtermuisknop en maak er een primaire partitie van.
Met als uiteindelijk resultaat een verwisselbaar opslagapparaat met, zoals gewenst, een FAT-achtig bestandssysteem. Dat ook nog eens gratis en voor niets geregeld! En zoveel werk was het nu ook weer niet…
©PXimport
Simpeler
De procedure die we hier beschrijven is natuurlijk omslachtig. Een snellere route zou zijn: alles van de stick kopiëren naar een mapje op de pc. De stick vervolgens formatteren als FAT en daarna alles weer terug kopiëren naar de stick. Maar door de procedure in deze workshop heb je een goed beeld gekregen van de mogelijkheden om te spelen met partities. En die kennis komt ook van pas als je partities op je harde schijf wilt vergroten of verkleinen.
©PXimport
