Externe ssd’s zijn handige apparaatjes. Niet alleen om snel data te verplaatsen, maar ook omdat ze razendsnel zijn om programma’s op te installeren. Onze onstilbare opslaghonger blijft groeien en daarom brengt Samsung een nieuwe variant van de Portable SSD T7 Shield uit met maar liefst 4 TB aan opslagcapaciteit.

Samsung brengt al jarenlang externe ssd’s op de markt. De huidige modellen vallen in de T7-reeks, waarvan de eerste variant (de Portable SSD T7 Touch) drie jaar geleden op de markt kwam. In 2022 volgde de Portable SSD T7 Shield, een extra sterke variant van Samsungs externe SSD. Die verscheen zo’n acht maanden geleden als 1TB- en 2TB-variant. Veel opslagcapaciteit, maar in 2023 natuurlijk ook weer niet heel indrukwekkend. Waarschijnlijk brengt Samsung daarom nu een 4TB-uitvoering van de Portable SSD T7 Shield uit. 

De Samsung Portable SSD T7 Shield is ontworpen om wel tegen een stootje te kunnen.

Technisch hetzelfde

De 4TB-uitvoering is dus een aanvulling op de 1- en 2TB-uitvoeringen die al te koop waren. De ssd is verpakt in dezelfde IP65-gecertificeerde behuizing die de ssd water-, stof- en valbestendig maakt. De behuizing is afgewerkt met een rubberachtig materiaal, waardoor de ssd minder snel van tafel glijdt dan de andere ssd’s in de T7-reeks. Zo is de normale Portable SSD T7 voorzien van een gladde aluminium behuizing. De T7 Shield is nog steeds leverbaar in het zwart, blauw of grijs. Ten opzichte van de andere T7-ssd’s is deze T7 Shield iets groter en met 98 gram ook zwaarder. De normale T7 weegt 58 gram. 

De ssd heeft een usb-c-poort met een maximale snelheid van 10 Gbit/s.

Omdat het simpelweg een variant met meer opslagcapaciteit is, is het logisch dat de technische eigenschappen overeenkomen met de varianten die al te koop waren. Ook deze nieuwe Samsung Portable SSD T7 Shield 4TB-uitvoering maakt gebruik van een usb 3.2 Gen2-interface met een maximumsnelheid van 10 Gbit/s (met een maximale lees- en schrijfsnelheid van respectievelijk 1050 en 1000 MB/s). Samsung bundelt de ssd met zowel een usb-c- als usb-a-kabel, zodat je de ssd op al je apparaten kunt aansluiten. 

Je krijgt zowel een usb-c- als usb-a-kabel bij de ssd.

App voor versleuteling

Een van de handige eigenschappen van de T7 Shield is dat deze externe ssd hardwareversleuteling heeft. Hierdoor heeft niemand toegang tot je data als je de ssd verliest. Hiervoor moet je wel de wachtwoordbeveiliging inschakelen, en dat doe je met een programma voor Windows, macOS of een app voor Android. Op de ssd vind je de applicaties voor Windows of macOS die je direct kunt installeren, waarna je een wachtwoord kunt instellen. Om de ssd te gebruiken, moet je na het verbinden dan eerst het wachtwoord in de applicatie intikken voordat je toegang tot de data hebt. Dat werkt prima, maar het nadeel is dat je de applicatie wel op je systeem moet installeren. Je kunt de ssd met ingeschakelde wachtwoordbeveiliging dus niet gebruiken op pc’s zonder de applicatie of op andere apparaten, zoals een camera of televisie.

Door de meegeleverde applicatie te installeren, kun je de wachtwoordbeveiliging inschakelen.

Op de ssd vind je een link naar de app Samsung Portable SSD, waarmee je de versleutelde ssd ook onder Android kunt gebruiken. Vreemd genoeg is de gelinkte app volgens de beschrijving alleen bedoeld voor de Portable SSD T3 en T5, en de app werkt dan ook niet. In de Play Store staat echter ook de app Samsung Portable SSD 1.0, en dat blijkt wél een werkende variant van de app te zijn (al rept ook de omschrijving van deze app niet over de T7 Shield, maar alleen over de T7 en T7 Touch). Je kunt na de installatie van de app het wachtwoord intikken, waarna je op je smartphone toegang tot de data op de ssd hebt. Opgelet: er is geen iOS-app. 

Prestaties niet indrukwekkend

Bij het kopiëren van bestanden presteert de T7 Shield met een sequentiële lees- en schrijfsnelheid van 984,22 en 1022,47 MB/s. En dat is zoals verwacht: deze snelheden zijn immers vrijwel gelijk aan de opgegeven theoretische snelheden.

De Portable SSD T7 Shield haalt ongeveer de opgegeven sequentiële lees- en schrijfsnelheden.

Waarschijnlijk zul je een externe ssd niet alleen gebruiken voor het kopiëren van grote bestanden. Daarom gebruiken we voor het bepalen van de prestaties ook de PC Mark Full System Drive Benchmark. Deze benchmark gebruikt traces (opnames) van echte software als Windows 10, Adobe Photoshop, Microsoft Office en diverse games om de prestaties van een ssd te bepalen. Hiermee wordt de werking van een echt systeem gesimuleerd. In deze benchmark zet de 4TB-uitvoering een snelheid van 114,14 MB/s neer, en dat is een beetje magertjes. De eerder door ons geteste 1TB-uitvoering van dezelfde ssd haalt namelijk 129 MB/s, terwijl de 1TB-uitvoering van de normale T7 (dus niet de Shield-versie) 119 MB/s haalt.

En die snellere scores van de kleinere uitvoeringen waren sowieso al wat magertjes, want andere portable ssd’s zoals de Crucial X8 (182 MB/s) en SanDisk Extreme Pro (206 MB/s) doen het aanzienlijk beter, zoals we al in de review van de 1TB-uitvoering van de T7 Shield al aanhaalden. We schreven in onze vorige review daarom al dat Samsung een beetje stilstaat qua ontwikkeling, en dat maakt het bedrijf met deze nieuwe 4TB-variant helaas niet goed. 

Conclusie

De 4TB-uitvoering van de Samsung Portable SSD T7 Shield is geen heel spannend product: het is dezelfde externe ssd die Samsung ongeveer acht maanden geleden op de markt bracht, maar dan met veel meer opslagcapaciteit. De prestaties liggen vreemd genoeg wat lager dan die van de kleinere uitvoeringen. Jammer, want bij onze vorige review concludeerden we al dat Samsung die prestaties moet verbeteren. Tegelijkertijd blijven de pluspunten wel aanwezig: de ssd is water-, stof- en valbestendig, heeft hardwareversleuteling en stabiele prestaties. De prijs is in die acht maanden bovendien prettig gedaald, waardoor je 4 TB opslag voor 428 euro in huis hebt, en dat is helemaal geen slechte deal. Want met 4 TB opslagcapaciteit kunnen we weer even vooruit.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.