ID.nl logo
Huis

De beste nas'en met ruimte voor minstens vijf schijven

We testten zes desktop-nas’en met een quadcore-processor en ruimte voor minstens vijf schijven, naar keuze ssd’s of klassieke harde schijven. Je centraliseert er data en back-ups mee, maar de geteste apparaten zijn ook krachtig genoeg voor netwerkapplicaties zoals e-mail, multimedia, websites en virtualisatie. Wat is de beste nas uit onze test?

We verzochten fabrikanten om stille nas’en in tower-formaat in te sturen, met minstens een quadcore-cpu, die ruimte bieden aan minimaal vijf schijven. De geteste nas’en zijn minimaal geschikt voor één tot dertig gelijktijdige gebruikers. Ze zijn stil genoeg om in een werkruimte te gebruiken, al hangt dit uiteraard ook af van de schijven die je erin stopt. Maar met ssd’s produceert geen van de geteste apparaten meer dan 42 db(A). Dat lawaainiveau is vergelijkbaar met een rustige huiskamer, kantoor of woonwijk, zacht geroezemoes in een klas of het geluid van vogels ‘s ochtends bij zonsopkomst.

Nas’en zijn complete servers die een breed spectrum aan centrale netwerktaken aankunnen. Je kunt de functionaliteit bijna onbeperkt uitbreiden via los te installeren packages of apps. Hoe vlot dit allemaal werkt, hangt niet alleen af van de snelheid van de processor, de netwerkverbinding en het soort schijven. Ook de hoeveelheid ram speelt een rol, vooral bij multimediataken en bij virtualisatie.

Gebruik je de nas vooral daarvoor dan kies je het beste voor een exemplaar met zoveel mogelijk ram, of breid je het geheugen uit tot het toegelaten maximum. Hou er dan wel rekening mee dat fabrikanten vaak alleen hun eigen geheugenmodules toelaten. Andere soorten ram kunnen in principe ook wel werken, maar dat is niet gegarandeerd. Bestel extra ram dus bij voorkeur tegelijk met de nas zelf, zodat je achteraf niet voor verrassingen komt te staan.

©PXimport

Drobo 5N2

©PXimport

Het Amerikaanse Drobo is vooral actief in de markt met krachtige externe desktopschijven, maar sinds 2017 ook met deze 5N2-nas. Typisch voor Drobo-producten is lange verkrijgbaarheid en ondersteuning. Dat is van belang in een bedrijfsomgeving, maar ook interessant voor thuisgebruikers.

De 5N2 is een compacte, zwartmetalen tafel-nas met ruimte voor vijf schijven van maximaal 14 TB elk. Ook absolute beginners kunnen ermee aan de slag. De 5N2 gebruikt schijfcassettes waarin je schijven vastklikt. Je mag allerlei soorten harde schijven mengen. Steek je er twee schijven in, dan kan je er één zonder gegevensverlies verwisselen. Bij drie schijven kun je ervoor kiezen om één of twee schijven te mogen verwisselen zonder gegevensverlies. Drobo’s eigen raid-systeem BeyondRaid regelt alles zelf. Leds laten zien wat toegestaan is zonder gevaar voor gegevensverlies en tevens de hoeveelheid vrije opslagruimte.

De 5N2 heeft alleen twee ethernetpoorten. Een ingebouwde accu garandeert dat schrijfopdrachten altijd zonder gegevensverlies worden voltooid. Is de accu actief, dan branden alle schijf-leds rood, om aan te geven dat je ze in geen geval mag uittrekken. Aan de onderkant kun je een m.2-msata-ssd kwijt om als cache te gebruiken. Dit versnelt leesoperaties tot dertig procent.

Het beheer gebeurt via Windows- of Mac-software; een webinterface ontbreekt. Ook zijn er verschillende Linux-apps beschikbaar (de 5N2 is zelf ook Linux-gebaseerd). Beveiligde cloudtoegang is mogelijk voor de meeste apps en toepassingen, maar niet voor het beheer.

Drobo 5N2

6Score60

  • Pluspunten

  • Zeer gebruiksvriendelijk

  • Ingebouwde noodvoeding

  • Veilig

  • Minpunten

  • Beperkter app-aanbod dan sommige concurrenten

  • Geen webinterface

Netgear ReadyNAS 426 en RN428

©PXimport

Netgear ReadyNAS’en zoals deze RN426 – een quadcore, op Intel Atom gebaseerd opslagapparaat met 4 GB ram en zes schijfsleuven – zijn leeg of gevuld verkrijgbaar. De gevulde versies bestaan in capaciteiten van 12, 24 en 36 TB, naar keuze met harde schijven uit de desktop- of enterprise-klasse. Wij testten de lege variant RN42600. Dezelfde nas bestaat ook in een variant met ruimte voor acht schijven (RN428). De RN426/428 kan tot veertig medewerkers tegelijk voorzien van bestandsdeling, gegevensback-up en -replicatie (ook naar cloudopslag) en virtualisatietoepassingen.

De Netgear is gebouwd als een tank, inclusief plaatstalen schijfsledes. De voorklep bevat een tweeregelig led-scherm met statusinformatie (zoals het ip-adres). Via het menu kun je een kopieeroperatie initiëren vanaf de usb3.0-aansluiting op de voorkant, of bepaalde onderhoudshandelingen zoals een reset uitvoeren. Je bedient het menu met de vijf grote druktoetsen boven het Netgear-logo op de klep.

Verse schijven worden standaard geformatteerd in x-raid, Netgears eigen databeveiligingsformaat. Dit voorziet in automatische expansie en vergroting van volumes naarmate je schijven toevoegt of kleinere vervangt door grote. Als bestandssysteem voor doorsneegebruik wordt btrfs gebruikt, maar je kunt dit achteraf wijzigen in standaard raid-niveaus van 0 tot 60.

Netgear richt zich met zijn nas’en vooral op de zakelijke markt en het nas-besturingssysteem oogt klassieker dan dat van de concurrentie. Je krijgt echter evenveel mogelijkheden en apps. Interessant voor bedrijven is dat het ReadyNAS OS v6 in drie varianten bestaat: ‘long-term support’, ‘stable’ en ‘bèta’. Vijf jaar garantie met vervanging van een kapotte nas de volgende werkdag is bij de prijs inbegrepen.

Netgear ReadyNAS 426 en RN428

8Score80

  • Pluspunten

  • Bouwkwaliteit

  • Uitgebreide functies

  • Stabiele firmware

  • Minpunten

  • Saaie interface

QNAP TVS-672XT

©PXimport

De TVS-672XT wordt aangedreven door een Intel Core i3 8100T (achtste-generatie) en heeft standaard 8 GB ram, verdeeld over twee sleuven en uit te breiden tot maximaal 32 GB. Naast gigabit-ethernet heeft deze nas ook 10G-ethernet aan boord. Die hogere netwerksnelheid is in combinatie met meer werkgeheugen vooral van belang voor virtualisatietoepassingen. Er zijn twee vrije pcie-sleuven waarin optioneel nog snellere 25GbE- en 40GbE-netwerkadapters passen, naast grafische kaarten om de desktopprestaties te verbeteren. Deze nas functioneert desgewenst immers ook als krachtig lokaal of remote Linux-werkstation, of als direct verbonden opslagsysteem met Thunderbolt 3. Het apparaat verandert dan in essentie in een das (direct attached storage), zonder de nas-functies te verliezen.

Uiteraard functioneert de TVS-672XT ook perfect als centrale opslag, mediaserver, replicatieserver, databaseserver of back-upsysteem. Aangesloten clouddiensten kan men lokaal cachen (ook op optioneel te installeren m.2 ssd’s), voor een versnelde toegang tot de daar bewaarde gegevens.

Het multitasking, Linux-gebaseerde besturingssysteem QTS 4.4.x biedt onder meer verbeterde ondersteuning voor ssd’s. Ook de virtualisatiemogelijkheden zijn vernieuwd: een software-gedefinieerde netwerkstructuur maakt de fysiek gebruikte apparatuur abstract om zo de virtuele machines en in containers draaiende toepassingen te hosten. Dit is vooral interessant in een (grotere) bedrijfsomgeving. Dankzij Thunderbolt 3 kan men tot zes TX-800P-uitbreidingseenheden met een doorvoersnelheid van 20 Gbit/s toevoegen. Elke eenheid biedt plaats aan acht bijkomende schijven, dus in theorie is er zo 0,8 PB bruto-opslagcapaciteit!

Deze nas ondersteunt verder Seagate’s IronWolf Health Management, een verbeterde vorm van S.M.A.R.T. die meer dan twintig driveparameters bewaakt en – bij ondersteunde schijven – bijvoorbeeld automatisch een back-up aanbeveelt bij naderende schijfproblemen. Verschillende types schijven (ssd, sas, sata) kun je samenvoegen in een Qtier-opslagpool. Regelmatig gebruikte data wordt automatisch verplaatst naar de snelste schijven en minder actieve data gaat naar actieve langzamere schijven met een hoge capaciteit. Dit werkt het best op een QNAP-nas met minimaal 4 GB geheugen. QTS ondersteunt zoals vanouds drie soorten volumes: statisch, thick en thin. Wij testten op een statisch raid5-volume.

QNAP TVS-672XT

9Score90

  • Pluspunten

  • Krachtig en snel

  • Veel mogelijkheden

  • Ook bruikbaar als werkstation en/of das

  • Minpunten

  • Duur

  • Omvangrijk

Synology DiskStation DS1819+

©PXimport

Deze erg brede bureaumodel-nas biedt ruimte aan maar liefst acht schijven, uit te breiden met maximaal twee expansiemodules van elk vijf schijven. Uitgaande van harde schijven van 16 TB is de maximale brutocapaciteit dan 288 TB. Eén volume kan overigens “maar” een omvang van 108 TB hebben, maar het Linux-gebaseerde Synology DSM-besturingssysteem ondersteunt tot 64 interne volumes. Alle gebruikelijke raid-niveaus, -migraties en -uitbreidingen worden ondersteund en verlopen in principe volledig automatisch dankzij Synology’s SHR-databeveiligingssysteem.

De Intel Atom C3538 (quadcore) van de “Denverton”-generatie is speciaal ontworpen om servers aan te drijven en voldoende krachtig om al die data te verwerken. Mogelijk moet bij dergelijke grote datavolumes wel het geheugen uitgebreid worden van 4 GB tot een maximum van 32 GB. Officieel zijn alleen Synology-geheugenmodules toegelaten; gebruik je andere merken dan vervalt de support. Heb je toepassingen met veel “random” schrijf- en leesoperaties dan is het aan te raden om een cache toe te voegen door middel van een m.2-nvme-ssd. Dat kan door middel van een Synology-adapterkaart die in de enige vrije pcie-sleuf past. Een alternatief is de optionele Synology 10GbE-netwerkkaart, maar er is maar één sleuf dus het is kiezen tussen ssd-cache of snellere netwerkkaart.

Binnen de dertig dagen na aankoop kun je via je Synology-account de standaardgarantie van verlengen van drie naar vijf jaar. Een dergelijk account is sowieso nodig om de uitgebreide cloudfuncties te gebruiken. Valt het internet weg dan kun je offline verder werken. Alle wijzigingen die je aanbrengt worden dan gesynchroniseerd zodra de nas opnieuw verbonden is. Je kunt je eigen privécloud combineren met openbare cloudservices. Met Synology High Availability cluster je twee van deze nas’en: als één nas uitvalt, neemt de tweede het naadloos binnen enkele minuten over.

DSM is wat de werking betreft vergelijkbaar met QNAPs QTS. Het biedt iets minder configuratiemogelijkheden, maar is wel iets gebruiksvriendelijker. Het app-aanbod van Synology is eveneens vergelijkbaar met dat van QNAP. DSM bestaat voortaan ook in een lts-versie; zo wordt de lts-versie van DSM 6.2.x tot 2023 onderhouden. Hetzelfde geldt voor een beperkt aantal apps (back-up, replicatie, virtualisatie en verschillende zakelijke apps). Dankzij Migration Assistant – tijdens onze test nog in bètaversie – migreer je gegevens, apps en instellingen naar een nieuwe nas terwijl de oude nas gewoon blijft functioneren. Als alles goed blijkt te werken op de nieuwe Synology-nas kun je de oude uit bedrijf nemen.

Synology DiskStation DS1819+

9Score90

  • Pluspunten

  • Enorme capaciteit

  • Gebruiksvriendelijk

  • Veel apps

  • Minpunten

  • Geen statusschermpje

  • Erg breed

Thecus N5810Pro

©PXimport

Thecus N5810Pro

Conclusie

De QNAP TVS-672XT is erg snel en functioneel het uitgebreidst. Niet helemaal toevallig is de nas met ons predicaat Best Getest ook de duurste van de besproken apparaten. De Synology DiskStation DS1819+ biedt iets minder functies, maar is wel heel snel en dat voor een lagere prijs. Het is de logische Slimme Koop, overigens op de voet gevolgd door de zeer capabele en steviger gebouwde Netgear ReadyNAS 426 (of 428).

Met de geteste nas’en van Drobo en Thecus is overigens niks mis. De eerste is interessant voor gebruikers die een zeer simpel en toch zeer veilig centraal opslagapparaat verkiezen. De tweede voor consumenten die technisch meer onderlegd zijn en absolute veiligheid hoog in het vaandel voeren.

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.