We testten zes desktop-nas’en met een quadcore-processor en ruimte voor minstens vijf schijven, naar keuze ssd’s of klassieke harde schijven. Je centraliseert er data en back-ups mee, maar de geteste apparaten zijn ook krachtig genoeg voor netwerkapplicaties zoals e-mail, multimedia, websites en virtualisatie. Wat is de beste nas uit onze test?

We verzochten fabrikanten om stille nas’en in tower-formaat in te sturen, met minstens een quadcore-cpu, die ruimte bieden aan minimaal vijf schijven. De geteste nas’en zijn minimaal geschikt voor één tot dertig gelijktijdige gebruikers. Ze zijn stil genoeg om in een werkruimte te gebruiken, al hangt dit uiteraard ook af van de schijven die je erin stopt. Maar met ssd’s produceert geen van de geteste apparaten meer dan 42 db(A). Dat lawaainiveau is vergelijkbaar met een rustige huiskamer, kantoor of woonwijk, zacht geroezemoes in een klas of het geluid van vogels ‘s ochtends bij zonsopkomst.

Nas’en zijn complete servers die een breed spectrum aan centrale netwerktaken aankunnen. Je kunt de functionaliteit bijna onbeperkt uitbreiden via los te installeren packages of apps. Hoe vlot dit allemaal werkt, hangt niet alleen af van de snelheid van de processor, de netwerkverbinding en het soort schijven. Ook de hoeveelheid ram speelt een rol, vooral bij multimediataken en bij virtualisatie.

Gebruik je de nas vooral daarvoor dan kies je het beste voor een exemplaar met zoveel mogelijk ram, of breid je het geheugen uit tot het toegelaten maximum. Hou er dan wel rekening mee dat fabrikanten vaak alleen hun eigen geheugenmodules toelaten. Andere soorten ram kunnen in principe ook wel werken, maar dat is niet gegarandeerd. Bestel extra ram dus bij voorkeur tegelijk met de nas zelf, zodat je achteraf niet voor verrassingen komt te staan.

©PXimport

Drobo 5N2

©PXimport

Het Amerikaanse Drobo is vooral actief in de markt met krachtige externe desktopschijven, maar sinds 2017 ook met deze 5N2-nas. Typisch voor Drobo-producten is lange verkrijgbaarheid en ondersteuning. Dat is van belang in een bedrijfsomgeving, maar ook interessant voor thuisgebruikers.

De 5N2 is een compacte, zwartmetalen tafel-nas met ruimte voor vijf schijven van maximaal 14 TB elk. Ook absolute beginners kunnen ermee aan de slag. De 5N2 gebruikt schijfcassettes waarin je schijven vastklikt. Je mag allerlei soorten harde schijven mengen. Steek je er twee schijven in, dan kan je er één zonder gegevensverlies verwisselen. Bij drie schijven kun je ervoor kiezen om één of twee schijven te mogen verwisselen zonder gegevensverlies. Drobo’s eigen raid-systeem BeyondRaid regelt alles zelf. Leds laten zien wat toegestaan is zonder gevaar voor gegevensverlies en tevens de hoeveelheid vrije opslagruimte.

De 5N2 heeft alleen twee ethernetpoorten. Een ingebouwde accu garandeert dat schrijfopdrachten altijd zonder gegevensverlies worden voltooid. Is de accu actief, dan branden alle schijf-leds rood, om aan te geven dat je ze in geen geval mag uittrekken. Aan de onderkant kun je een m.2-msata-ssd kwijt om als cache te gebruiken. Dit versnelt leesoperaties tot dertig procent.

Het beheer gebeurt via Windows- of Mac-software; een webinterface ontbreekt. Ook zijn er verschillende Linux-apps beschikbaar (de 5N2 is zelf ook Linux-gebaseerd). Beveiligde cloudtoegang is mogelijk voor de meeste apps en toepassingen, maar niet voor het beheer.

Drobo 5N2

6Score60

Netgear ReadyNAS 426 en RN428

©PXimport

Netgear ReadyNAS’en zoals deze RN426 – een quadcore, op Intel Atom gebaseerd opslagapparaat met 4 GB ram en zes schijfsleuven – zijn leeg of gevuld verkrijgbaar. De gevulde versies bestaan in capaciteiten van 12, 24 en 36 TB, naar keuze met harde schijven uit de desktop- of enterprise-klasse. Wij testten de lege variant RN42600. Dezelfde nas bestaat ook in een variant met ruimte voor acht schijven (RN428). De RN426/428 kan tot veertig medewerkers tegelijk voorzien van bestandsdeling, gegevensback-up en -replicatie (ook naar cloudopslag) en virtualisatietoepassingen.

De Netgear is gebouwd als een tank, inclusief plaatstalen schijfsledes. De voorklep bevat een tweeregelig led-scherm met statusinformatie (zoals het ip-adres). Via het menu kun je een kopieeroperatie initiëren vanaf de usb3.0-aansluiting op de voorkant, of bepaalde onderhoudshandelingen zoals een reset uitvoeren. Je bedient het menu met de vijf grote druktoetsen boven het Netgear-logo op de klep.

Verse schijven worden standaard geformatteerd in x-raid, Netgears eigen databeveiligingsformaat. Dit voorziet in automatische expansie en vergroting van volumes naarmate je schijven toevoegt of kleinere vervangt door grote. Als bestandssysteem voor doorsneegebruik wordt btrfs gebruikt, maar je kunt dit achteraf wijzigen in standaard raid-niveaus van 0 tot 60.

Netgear richt zich met zijn nas’en vooral op de zakelijke markt en het nas-besturingssysteem oogt klassieker dan dat van de concurrentie. Je krijgt echter evenveel mogelijkheden en apps. Interessant voor bedrijven is dat het ReadyNAS OS v6 in drie varianten bestaat: ‘long-term support’, ‘stable’ en ‘bèta’. Vijf jaar garantie met vervanging van een kapotte nas de volgende werkdag is bij de prijs inbegrepen.

Netgear ReadyNAS 426 en RN428

8Score80

QNAP TVS-672XT

©PXimport

De TVS-672XT wordt aangedreven door een Intel Core i3 8100T (achtste-generatie) en heeft standaard 8 GB ram, verdeeld over twee sleuven en uit te breiden tot maximaal 32 GB. Naast gigabit-ethernet heeft deze nas ook 10G-ethernet aan boord. Die hogere netwerksnelheid is in combinatie met meer werkgeheugen vooral van belang voor virtualisatietoepassingen. Er zijn twee vrije pcie-sleuven waarin optioneel nog snellere 25GbE- en 40GbE-netwerkadapters passen, naast grafische kaarten om de desktopprestaties te verbeteren. Deze nas functioneert desgewenst immers ook als krachtig lokaal of remote Linux-werkstation, of als direct verbonden opslagsysteem met Thunderbolt 3. Het apparaat verandert dan in essentie in een das (direct attached storage), zonder de nas-functies te verliezen.

Uiteraard functioneert de TVS-672XT ook perfect als centrale opslag, mediaserver, replicatieserver, databaseserver of back-upsysteem. Aangesloten clouddiensten kan men lokaal cachen (ook op optioneel te installeren m.2 ssd’s), voor een versnelde toegang tot de daar bewaarde gegevens.

Het multitasking, Linux-gebaseerde besturingssysteem QTS 4.4.x biedt onder meer verbeterde ondersteuning voor ssd’s. Ook de virtualisatiemogelijkheden zijn vernieuwd: een software-gedefinieerde netwerkstructuur maakt de fysiek gebruikte apparatuur abstract om zo de virtuele machines en in containers draaiende toepassingen te hosten. Dit is vooral interessant in een (grotere) bedrijfsomgeving. Dankzij Thunderbolt 3 kan men tot zes TX-800P-uitbreidingseenheden met een doorvoersnelheid van 20 Gbit/s toevoegen. Elke eenheid biedt plaats aan acht bijkomende schijven, dus in theorie is er zo 0,8 PB bruto-opslagcapaciteit!

Deze nas ondersteunt verder Seagate’s IronWolf Health Management, een verbeterde vorm van S.M.A.R.T. die meer dan twintig driveparameters bewaakt en – bij ondersteunde schijven – bijvoorbeeld automatisch een back-up aanbeveelt bij naderende schijfproblemen. Verschillende types schijven (ssd, sas, sata) kun je samenvoegen in een Qtier-opslagpool. Regelmatig gebruikte data wordt automatisch verplaatst naar de snelste schijven en minder actieve data gaat naar actieve langzamere schijven met een hoge capaciteit. Dit werkt het best op een QNAP-nas met minimaal 4 GB geheugen. QTS ondersteunt zoals vanouds drie soorten volumes: statisch, thick en thin. Wij testten op een statisch raid5-volume.

QNAP TVS-672XT

9Score90

Synology DiskStation DS1819+

©PXimport

Deze erg brede bureaumodel-nas biedt ruimte aan maar liefst acht schijven, uit te breiden met maximaal twee expansiemodules van elk vijf schijven. Uitgaande van harde schijven van 16 TB is de maximale brutocapaciteit dan 288 TB. Eén volume kan overigens “maar” een omvang van 108 TB hebben, maar het Linux-gebaseerde Synology DSM-besturingssysteem ondersteunt tot 64 interne volumes. Alle gebruikelijke raid-niveaus, -migraties en -uitbreidingen worden ondersteund en verlopen in principe volledig automatisch dankzij Synology’s SHR-databeveiligingssysteem.

De Intel Atom C3538 (quadcore) van de “Denverton”-generatie is speciaal ontworpen om servers aan te drijven en voldoende krachtig om al die data te verwerken. Mogelijk moet bij dergelijke grote datavolumes wel het geheugen uitgebreid worden van 4 GB tot een maximum van 32 GB. Officieel zijn alleen Synology-geheugenmodules toegelaten; gebruik je andere merken dan vervalt de support. Heb je toepassingen met veel “random” schrijf- en leesoperaties dan is het aan te raden om een cache toe te voegen door middel van een m.2-nvme-ssd. Dat kan door middel van een Synology-adapterkaart die in de enige vrije pcie-sleuf past. Een alternatief is de optionele Synology 10GbE-netwerkkaart, maar er is maar één sleuf dus het is kiezen tussen ssd-cache of snellere netwerkkaart.

Binnen de dertig dagen na aankoop kun je via je Synology-account de standaardgarantie van verlengen van drie naar vijf jaar. Een dergelijk account is sowieso nodig om de uitgebreide cloudfuncties te gebruiken. Valt het internet weg dan kun je offline verder werken. Alle wijzigingen die je aanbrengt worden dan gesynchroniseerd zodra de nas opnieuw verbonden is. Je kunt je eigen privécloud combineren met openbare cloudservices. Met Synology High Availability cluster je twee van deze nas’en: als één nas uitvalt, neemt de tweede het naadloos binnen enkele minuten over.

DSM is wat de werking betreft vergelijkbaar met QNAPs QTS. Het biedt iets minder configuratiemogelijkheden, maar is wel iets gebruiksvriendelijker. Het app-aanbod van Synology is eveneens vergelijkbaar met dat van QNAP. DSM bestaat voortaan ook in een lts-versie; zo wordt de lts-versie van DSM 6.2.x tot 2023 onderhouden. Hetzelfde geldt voor een beperkt aantal apps (back-up, replicatie, virtualisatie en verschillende zakelijke apps). Dankzij Migration Assistant – tijdens onze test nog in bètaversie – migreer je gegevens, apps en instellingen naar een nieuwe nas terwijl de oude nas gewoon blijft functioneren. Als alles goed blijkt te werken op de nieuwe Synology-nas kun je de oude uit bedrijf nemen.

Synology DiskStation DS1819+

9Score90

Thecus N5810Pro

©PXimport

Thecus N5810Pro

Conclusie

De QNAP TVS-672XT is erg snel en functioneel het uitgebreidst. Niet helemaal toevallig is de nas met ons predicaat Best Getest ook de duurste van de besproken apparaten. De Synology DiskStation DS1819+ biedt iets minder functies, maar is wel heel snel en dat voor een lagere prijs. Het is de logische Slimme Koop, overigens op de voet gevolgd door de zeer capabele en steviger gebouwde Netgear ReadyNAS 426 (of 428).

Met de geteste nas’en van Drobo en Thecus is overigens niks mis. De eerste is interessant voor gebruikers die een zeer simpel en toch zeer veilig centraal opslagapparaat verkiezen. De tweede voor consumenten die technisch meer onderlegd zijn en absolute veiligheid hoog in het vaandel voeren.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!