ID.nl logo
Zo gaan je kinderen veilig online
© Reshift Digital
Huis

Zo gaan je kinderen veilig online

Kinderen leren razendsnel. Toch is het belangrijk om - zowel de allerkleinsten als de tieners - bewust te leren omgaan met apps, online video's en sociale netwerken. In dit artikel leren we je hoe je je apparaten kunt beveiligen voor kinder- en puberhanden.

Af en toe komt er een bericht over in de media: een kind wordt gepest omdat een (ietwat) gênante foto die iemand gemaakt heeft, wordt rondgestuurd in de WhatsApp-groep van de hele klas. Dit kun je misschien niet voorkomen, en alleen beperken door goed met je kinderen te praten over het omgaan met digitale apparaten en (sociale) media. Laten we voorop stellen: dat is erg belangrijk. Gelukkig kun je wel íets doen om je kinderen online een beetje te beschermen, zodat ze niet naar je toekomen met de opmerking: "ik zag daarnet op internet toch een gek filmpje ...". Lees ook: Online samenwerken doe je zo.

01 Gebruikersaccounts

Om aan je gezinsleden verschillende instellingen toe te kennen, moet je eerst even verschillende gebruikersaccounts aanmaken. Dat voorkomt dat je zelf ook beperkt wordt in alles wat je op het apparaat doet. In Windows 10 kan dit heel eenvoudig via Instellingen / Accounts / Familie en andere gebruikers. Klik op Een familielid toevoegen en maak een keuze tussen Een kind toevoegen of Een volwassene toevoegen. Voer het e-mailadres van de persoon in kwestie in om hem of haar een uitnodiging te versturen om lid te worden. Ga verder met Volgende en Bevestigen. Hij of zij zal na enkele seconden een uitnodiging ontvangen om deel uit te maken van het gezin. Deze uitnodiging is veertien dagen geldig. Voor jonge kinderen kies je De persoon die ik wil uitnodigen heeft geen e-mailadres. Vervolgens kun je een Outlook.com-adres aanmaken. Herhaal deze stappen voor alle gezinsleden.

©PXimport

01 We raden aan om per gezinslid een gebruikersaccount aan te maken.

02 Gezinsinstellingen

Via Instellingen / Accounts / Familie en andere gebruikers /Familie-instellingen online beheren kun je vervolgens voor je zoon of dochter bepaalde instellingen in- of uitschakelen. Selecteer een kind. In het volgende venster kun je onder Recente activiteit aangeven of je een activiteitenrapport wilt ontvangen. Hierin staat onder andere welke sites hij of zij bezocht heeft, welke apps ie gebruikt heeft en hoeveel tijd je zoon of dochter op de computer doorgebracht heeft. Je kunt het rapport hier raadplegen of via e-mail ontvangen. Voor deze laatste functie vink je simpelweg Stuur mij elke week een rapport aan. Om naar de andere categorieën te gaan, klik je op het driehoekje naast Recente activiteit. Via Browsen op het web kun je de instelling Ongewenste websites blokkeren inschakelen.

Dat houdt in dat inhoud voor volwassenen geblokkeerd wordt. Onderaan kun je bepaalde websites zelf blokkeren of toestaan door de url in te voeren. In de categorie Apps, games en media kun je kiezen voor Ongepaste apps en games blokkeren. Zodra je deze functie inschakelt, kun je een leeftijdsclassificatie instellen, bijvoorbeeld 10-jarigen.

©PXimport

02 Afhankelijk van de leeftijd van je kind krijgt hij of zij bepaalde leeftijdscategorieën toegekend voor apps, films en games.

03 Beperk de schermtijd

Vind je het lastig om de afgesproken internettijd te controleren? Maak dan gebruik van een zogenoemde 'time limitting tool'. Standaard vind je in Windows de functie Schermtijd. Om dit in te schakelen ga je naar Instellingen / Accounts / Familie en andere gebruikers /Familie-instellingen online beheren. Vervolgens selecteer je een kind en kies je in het menu voor Schermtijd. Schakel de functie in door de schuifknop bij Limieten instellen voor wanneer mijn kind apparaten kan gebruiken in te schakelen. Vervolgens krijg je een schematisch overzicht met de zeven dagen van de week. Je kunt per dag instellen vanaf en tot welk tijdstip je zoon of dochter op de computer mag. Vergeet echter ook niet Limiet per dag op dit apparaat in stellen. Zo zou je op maandag bijvoorbeeld kunnen instellen dat de computer gebruikt mag worden vanaf 16:00 uur tot 20:00 uur, maar wel met een maximumduur van een halfuur.

©PXimport

03 Je bepaalt helemaal zelf wanneer en hoelang je kind de computer mag gebruiken.

Live toezicht

Ouderlijk toezicht op je computer of het blokkeren van apps of in-app-aankopen is een must. Het is echter nog belangrijker om live toezicht te houden en de dialoog aan te gaan. Enkele tips:

- Ga naast jonge kinderen zitten als ze even op je smartphone of tablet mogen spelen.

- Plaats de computer op een zichtbare plaats zodat je kunt zien wat je kind doet.

- Praat met je tienerzoon of -dochter over het gebruik van sociale netwerken, ongepaste beelden en cyberpesten.

- Maak je kind duidelijk dat hij of zij online geen persoonlijke informatie mag invoeren. Nooit. Aan niemand.

- Leer je kind dat een wachtwoord strikt persoonlijk is.

- Op www.mijnkindonline.nl vind je meer informatie en goede handvatten om gesprekken met je kinderen aan te knopen.

04 Pas op met YouTube

Het lijkt onschuldig om je kleuter even een tekenfilmpje of videoclip op YouTube te laten kijken op je smartphone of tablet. Voor je het weet heeft ie echter al tien keer op een ander fragment getikt en kijkt hij of zij naar één of andere parodie of - erger nog - naar filmpjes die niet voor zijn of haar leeftijd geschikt zijn. Van Bassie & Adriaan naar horrorclowns ... het kost echt niet veel moeite.

In de Verenigde Staten heeft Google begin 2015 YouTube Kids gelanceerd. Via die app krijg je enkel kindvriendelijke beelden te zien en kunnen ouders een timer instellen. In ruil krijg je wel reclame op kindermaat. YouTube Kids is helaas voorlopig nog niet beschikbaar in Europa.

Het is wel mogelijk om de zogenoemde beperkte modus in te schakelen. Wil je bijvoorbeeld op je smartphone bepaalde content weren? Open dan de app en klik rechts bovenaan op de knop met de drie puntjes. Kies Instellingen en tik op Filter voor beperkte modus en vervolgens op Streng. Op je pc scrol je op de homepage van YouTube helemaal naar beneden. Klik vervolgens op Beperkte modus / Aan en voltooi de bewerking met Opslaan. Videofragmenten met ongepaste inhoud worden nu verborgen. De beperkte modus is alleen van toepassing op dit apparaat en in deze browser. Zodra je ingelogd bent op YouTube, kun je deze functie vergrendelen zodat hij niet zomaar teruggezet wordt.

©PXimport

04 Om de beperkte modus op YouTube op je computer in te schakelen, moet je eerst helemaal naar beneden scrollen.

05 Extra software

Naast de standaardfuncties voor ouderlijk toezicht in Windows, kun je ook extra software voor ouderlijk toezicht installeren. Norton Family (gratis) en Norton Family Premier (30 dagen gratis daarna 39,99 euro voor 1 jaar) van Symantec zijn twee goede voorbeelden. Deze tools gaan nog iets verder dan de standaardfuncties en bieden onder andere toezicht op sociale netwerken en zoekacties, bescherming van persoonlijke gegevens enzovoort.

De betaalde versie, Norton Family Premier, is ook bruikbaar op mobiele apparaten en geeft je bijvoorbeeld toezicht op sms-gesprekken en controle over apps op Android-telefoons. Om alle functies te zien en de software te downloaden, surf je naar de website van Norton Family. Nadat je een account hebt aangemaakt, kun je net zoals bij het ouderlijk toezicht in Windows je gezin samenstellen en allerlei huisregels kiezen. YourSafetynet en NetNanny zijn andere goede voorbeelden van software voor ouderlijk toezicht.

06 Kinderbrowsers

Je kunt - zoals eerder al uitgelegd - bepaalde inhoud tegenhouden via het ouderlijk toezicht in Windows of met speciale software. Een andere optie is om speciaal voor je (jonge) kinderen een kinderbrowser te installeren. MyBee is een prima voorbeeld. Om deze browser te installeren op je pc of Mac, surf je naar www.mybee.nl en klik je op de grote blauwe Download Mybee-knop. Opmerkelijk is dat deze browser geen websites verbiedt, maar uitsluitend een verzameling leerzame sites toelaat. Voor iPad is er eveneens een gratis MyBee-app beschikbaar.

MyBee biedt content aan voor verschillende leeftijdscategorieën. Na de installatie maak je een administrator-wachtwoord aan. Vervolgens kun je één of meerdere kinderen toevoegen en de veiligheidsinstellingen kiezen. Je hebt keuze tussen Tolerante ouders, Gemiddelde ouders en Strenge ouders. Desgewenst kun je ook aangeven wat je kind verder nog mag: Favorieten toevoegen, Bestanden downloaden of Persoonlijke gegevens opsturen. Het is zelfs mogelijk om de printknop onzichtbaar te maken (dat kan je héél wat papier en inkt besparen!) of zelf een startpagina in te stellen. Het aanbod van goedgekeurde websites is erg uitgebreid: er zitten heel wat spelletjes in het aanbod en natuurlijk ook educatief materiaal. Dit is ideaal voor kinderen tot pakweg 10 jaar. Uiteraard zijn er nog andere kinderbrowsers, zoals Kibro of Maxthon.

Netflix beperken

Heb je een abonnement op Netflix? Ook daar kun je ouderlijk toezicht instellen. Je kunt sowieso verschillende gebruikers aanmaken, maar daarnaast is het ook mogelijk om een pincode in te stellen voor je kinderen en een leeftijdsgrens aan te geven. Ga hiervoor naar www.netflix.com en log in met je ID en wachtwoord. Klik vervolgens door naar Mijn account en kies Ouderlijk toezicht in de categorie Instellingen. Voer het wachtwoord van je account nogmaals in en stel een pincode in voor je kinderen. Daarna kun je op de schuifbalk je keuze maken tussen Peuters & Kleuters, Oudere kinderen, Tieners en Volwassenen. Klik op Opslaan om de wijzigingen door te voeren. Overigens is het switchen tussen profielen níet beveiligd met een wachtwoord, wat inhoudt dat kinderen eenvoudig de beperkingen kunnen omzeilen door op jouw account over te schakelen.

©PXimport

Ook de inhoud van Netflix kun je onder controle houden.

07 Blokkeren in de browser

Het is ook mogelijk om in je browser restricties op te leggen, al dan niet met een extra browserextensie. In Google Chrome kun je bijvoorbeeld 'Block site' installeren. Je surft naar de Chrome Web Store en gaat op zoek naar Block site. Daarna klik je op Toev. aan chrome / Extensie toevoegen om de extensie te installeren. Via Instellingen / Extensies / Block site / Opties kun je vervolgens websites of bepaalde zoektermen blokkeren. Deze add-on bestaat eveneens voor Mozilla Firefox. Om 'm te installeren ga je naar de add-on-pagina en klik je op Add to Firefox. Surf je voornamelijk via Microsoft Edge? Daar zijn nog geen extensies voor beschikbaar. Je kunt wel via Browsen op het web op de Family-pagina van Microsoft per gebruiker bepaalde websites blokkeren zoals beschreven in stap 2 van dit artikel.

Overigens moet je wel zelf blijven opletten, en biedt het blokkeren binnen een browser alleen veiligheid indien deze browser wordt gebruikt én de plug-in ingeschakeld is. Een kind dat de beperking wil omzeilen, zal er snel genoeg achter komen dat dit zeer gemakkelijk kan (bijvoorbeeld door de plug-in te pauzeren of een andere browser te openen).

©PXimport

Via Block site voor Google Chrome en Mozilla Firefoxkun je bepaalde pagina's of zoekwoorden blokkeren.

08 Beperkingen in iOS

Heeft je zoon of dochter een eigen smartphone of tablet? Dan kun je ook hier beperkingen opleggen. Op een iOS-apparaat bestaat er geen echte kindermodus. Je kunt wel bepaalde handelingen blokkeren via Instellingen / Algemeen / Beperkingen. Je kunt bijvoorbeeld aangeven of hij of zij Safari, de camera, FaceTime, AirDrop en andere toepassingen mag gebruiken. In het tweede deel van het scherm is het mogelijk om onder andere de iTunes Store of Apple Music Connect te blokkeren.

Je kunt hier zelfs instellen of je zoon of dochter apps mag installeren, verwijderen of aankopen. Onder Toegestaan materiaal kun je een leeftijdscategorie aangeven voor films, boeken, apps, websites enzovoort. Standaard kun je in de Apple Store gratis apps zonder wachtwoord installeren. Wil je dat niet? Tik dan op Wachtwoordinstellingen en schakel bij Gratis downloads de optie Vereis wachtwoord in. Verder kun je in het menu Beperkingen via Privacy nog enkele instellingen zoals locatievoorzieningen wijzigen, en ook beperkingen voor Game Center instellen.

Standaard worden overigens de gegevens op een iOS-apparaat gewist als er tien keer een foute toegangscode is ingevoerd. Voor ouders met (jonge) kinderen is dit meestal niet gewenst! Om deze functie uit te schakelen ga je naar Instellingen / Touch ID en toegangscode. Zorg dat Wis gegevens helemaal onderaan uitgeschakeld staat.

09 Beperkingen in Android

In Android kun je verschillende gebruikers aanmaken op één toestel. Dit werkt vanaf Android 5.0 voor smartphones en vanaf 4.3 voor tablets. Op een Android-smartphone kun je dus heel eenvoudig een gastaccount aanmaken zodat je kind bijvoorbeeld even naar YouTube kan kijken, zonder dat ie in je agenda of mailbox zit. Hiervoor ga je naar de Instellingen en kies je Gebruikers/ Gast. Bepaalde smartphonefabrikanten voorzien ook een kindvriendelijke modus in de schil die ze over Android leggen. Hiermee kun je het aantal apps beperken en een kindvriendelijke zone creëren. Op tablets kun je vanaf Android 4.3 een zogenoemd beperkt profiel aanmaken en aangeven welke apps gebruikt mogen worden.

Om in-app-aankopen te voorkomen moet je - zowel op een Android-smartphone als -tablet - in de instellingen van de Google Play Store zijn. Daar kun je via Verificatie vereisen voor aankopen kiezen tussen Voor alle Play-aankopen op dit apparaat, Elke 30 minuten en Nooit. We raden je de eerste optie aan. Bovendien kun je in de instellingen van Google Play ook Ouderlijk toezicht instellen. Hiervoor maak je eerst een pincode aan, vervolgens kun je voor de apps en games een PEGI-code toewijzen of muziek met expliciete taal blokkeren.

©PXimport

Op een Android-tablet kun je een beperkt profiel aanmaken.

10 iCloud gezinsconfiguratie

Op je iPhone of iPad kun je eveneens een gezin aanmaken. Het grootste voordeel is dat je vervolgens je aankopen uit de iTunes Store, iBooks Store of App Store kunt delen met je gezinsleden. Je hebt hierbij gewoon allemaal een eigen Apple ID, maar maakt gezamenlijke gezinsaankopen. Voor kinderen kun je bovendien restricties opleggen. Om de functie in te schakelen ga je naar Instellingen / iCloud / Configureer delen met gezin. Een handige wizard helpt je om een gezinshoofd en andere gezinsleden in te stellen. Voor kinderen kun je de functie Vraag om te kopen instellen. Hierdoor heeft je zoon of dochter jouw toestemming nodig om aankopen te doen. Dat gebeurt via een notificatie. Als hij of zij iets wil kopen, ontvang je een melding. Jij kunt de aankoop accepteren met Krijg of blokkeren met Wijs af.

Torenhoge kosten vermijden

Als je de in-app-aankopen niet blokkeert, kan je dat weleens erg duur komen te staan. Een vader uit Gerkesklooster, een dorp in de Friese gemeente Achtkarspelen, viel een tijdje geleden bijna van zijn stoel toen hij de factuur van de Google Play Store te zien kreeg. Zijn twaalfjarige zoon had ruim honderd keer credits aangekocht voor een spelletje. Het totaalbedrag lag ongeveer op 2.500 euro. De ouders probeerden Google Nederland duidelijk te maken dat het om een vergissing ging. Uiteindelijk werden ze doorverwezen naar de Amerikaanse dienst Google Inc., waar ze de klacht in behandeling namen. Na heel wat zenuwslopende conversaties hoefden de ouders het bedrag - gelukkig - niet te betalen.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek
© LIGHTFIELD STUDIOS - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Dit keer een bijzondere categorie die nog niet eerder aan bod is geweest: verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek.

Veel mensen die thuiswerken heb niet altijd de mogelijkheid om een apart bureau te gebruiken en ziten bijvoorbeeld vaak aan de eet- of keukentafel. Toch kan het lonen om te investeren in een goed bureau, omdat daarmee - in combinatie met een goede stoel - je werkhouding een stuk beter wordt. Wij bekijken vijf handige bureaus 's die in hoogte verstelbaar zijn.

Casaria 160x75

Het tafelblad van dit bureau uit de Casaria‑lijn is in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm en beweegt met een snelheid van 2,25 cm per seconde. Je bedient de motor via een lcd‑scherm en kan twee voorkeursstanden opslaan, zodat je met één druk op de knop naar je favoriete werkhoogtes gaat. Er zit ook een herinneringsfunctie in die je eraan herinnert om weer te gaan staan of juist te zitten. Met het robuuste stalen frame en een draagvermogen van 80 kg is het bureau geschikt voor zware monitoren. Handige details zijn de kabelgeleider, beker‑ en koptelefoonhouder en in hoogte verstelbare poten. Het blad van 160 × 75 cm bestaat uit twee delen en is afgewerkt met melamine zodat het tegen een stootje kan. Dit bureau komt inclusief montagebenodigdheden en is verkrijgbaar in verschillende kleurvarianten.

Specificaties

Bladformaat: 160x75cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 80kg

Avalo 140x60

Avalo levert dit elektrisch verstelbaar bureau (de P58) met een compact blad van 140 × 60 cm. De hoogte is traploos verstelbaar van 73 tot 117 cm en kun je drie verschillende hoogtestanden opslaan. Dat is handig als je het bureau deelt met collega's of medethuiswerkers, of wanneer je snel wilt wisselen tussen zit‑ en stahouding. De bediening gebeurt via een bedieningspaneeltje aan de voorkant; met één druk op de knop gaat het blad naar de gewenste stand. Het frame is gemaakt van staal, het blad van P2‑melamine en de rand is afgewerkt met hittebestendig ABS. Verder wordt benadrukt dat het bureau plug‑and‑play is: je hoeft alleen de stekker in het stopcontact te steken en kunt meteen aan de slag. Door het smalle ontwerp past het bureau goed in kleinere kamers, maar biedt het toch voldoende ruimte voor een monitor, toetsenbord en documenthouder. Voor wie een elektrische zit‑sta‑oplossing zoekt met geheugenfunctie en solide materialen is dit model een optie.

Specificaties

Bladformaat: 140x60cm
Hoogte:73 t/m 117cm
Belastbaar tot: onbekend

Avalo 120x60

Dit is een kleinere variant van de hierboven besproken Avalo AP58. Dit model heeft een 20 cm minder breed blad, maar uiteraard ook elektrisch verstelbaar. Net als de grotere uitvoering varieert de hoogte van 73 tot 117 cm en kan het bureau drie standen onthouden. Voor het instellen gebruik je een eenvoudige bediening waarbij je een favoriete zit‑ en stahoogte opslaat en later oproept. Het frame bestaat uit staal en het blad uit melamine met een rand van warmtebestendig ABS. D tafel weegt 27 kg en is het daardoor stabiel zonder moeilijk te verplaatsen. Ook deze uitvoering is plug‑and‑play; je hoeft geen ingewikkelde montage uit te voeren. Door de compactere afmetingen is dit model ideaal voor kleinere werkplekken of voor wie extra apparatuur (zoals een printer) op een tweede tafel wil plaatsen. De strakke vormgeving past in verschillende interieurs en de elektrische motor zorgt ervoor dat je eenvoudig van houding wisselt.

Specificaties

Bladformaat: 120x60cm
Hoogte: 73 t/m 110 cm
Belastbaar tot: onbekend

VDD Gaming 118x58cm

Het frame van deze VDD is elektrisch in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm. Hiermee wissel je gemakkelijk tussen zitten en staan en kun je de juiste houding aannemen voor langdurige sessies. Het witte werkblad van 118 × 58 cm biedt voldoende ruimte voor een monitor en toetsenbord en dankzij de krachtige motor is het maximaal belastbaar tot 60 kg. De tafel wordt geleverd met instructies en alle benodigde onderdelen, waardoor je de montage zelf kunt uitvoeren. Er worden geen extra functies zoals geheugenstanden vermeld, waardoor je elke gewenste hoogte handmatig instelt. Voor wie een elektrisch verstelbaar bureau zoekt dat weinig ruimte inneemt, is dit een praktische optie; vooral gamers zullen baat hebben bij het kunnen aanpassen van de werkhoogte tijdens een sessie.

Specificaties

Formaat: 118x58cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 60kg

Schaffenburg Linesto Plus 140x80

Het Schaffenburg Linesto Plus‑bureau is een rechthoekige tafel met een T‑poot. Het frame is zonder gereedschap te monterenen in hoogte verstelbaar met een drukknop tussen 65,5 en 85,5 cm. De maximale belasting bedraagt 70 kg. De hoogtebediening gebeurt via een knop aan het onderstel; er zijn geen geheugenstanden. De tafel is voorzien van een 25mm dik melamine blad, een metalen onderstel en stelvoeten om de tafel waterpas te zetten. Kabelbeheer is mogelijk via accessoires, en er zijn diverse blad‑ en framekleuren beschikbaar. Het Schaffenburg-bureau heeft verder een stalen frame met twee telescoperende buisdelen en een krasvaste coating. Als enige in dit overzicht is deze Linestor geen zit/sta-bureau, maar kan hij in zithoogte tot maximaal 85,5 cm worden gebracht.

Specificaties

Formaat: 140x80cm
Hoogte: 65 tot 85,5 cm
Belastbaar tot: 70kg

▼ Volgende artikel
Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets
Huis

Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets

Sinds juni 2025 is het voor fabrikanten van smartphones verplicht om een energiebabel voor hun apparaten te voeren. De consument kan aan de hand van het energielabel zien hoe energiezuinig een telefoon is, maar ook hoe makkelijk het is om de telefoon te (laten) repareren en wat het updatebeleid voor de software is. Door middel van het nieuwe energielabel kun je dus veel bewuster kiezen voor een bepaalde telefoon.

Het energielabel werd ooit bedacht om apparaten op een uniforme manier te vergelijken, los van marketingclaims. Door elk product in te delen op een schaal van A tot en met G ontstaat ruimte om echte koplopers te herkennen en achterblijvers aan te sporen. Smartphones waren nog niet eerder voorzien van een energielabel, maar hebben dat vanaf juni 2025 wel gekregen. Dat is logisch, want bij smartphones draait energie-efficiëntie niet alleen om het stopcontact, maar vooral om hoe slim hardware en software met de energie van een accu omgaan en hoeveel jaren je uit dezelfde telefoon haalt. Door die informatie eenduidig te tonen, verschuiven de argumenten over de oplaadtijd en de schermgrootte naar hoelang een telefoon meegaat en hoe makkelijk hij te repareren is.

Ter illustratie: het nieuwe energielabel voor smartphones en tablets toont de batterijduur bij gemiddeld gebruik, maar ook of hij valbestendig is en hoe makkelijk hij gerepareerd kan worden.

Energie en duurzaamheid

Een smartphone gaat gemiddeld gezien wel een dagje mee op een enkele acculading, afhankelijk natuurlijk van het gebruik door de eigenaar. Erg veel energie wordt er dus niet verspild, maar de grootste winst wat betreft het klimaat is vooral te behalen uit de levensduur van de smartphone en of deze makkelijk te repareren is. De EU koppelt het nieuwe energielabel aan het eco-design van de telefoon. Het label dat de telefoon krijgt, is afhankelijk van een aantal factoren en is een gemiddelde van de prestaties van al deze factoren. Welk factoren dat zijn, lichten we je hieronder verder toe.

Waar vind je het nieuwe energielabel?

Wanneer je online een nieuwe telefoon koopt, vind je het algemene energielabel doorgaans bij het product zelf. Je ziet echter niet direct de andere onderdelen waarop de telefoon is beoordeeld. In een fysieke winkel is het de bedoeling dat er bij de telefoon een kaartje of bordje is geplaatst, met daarop een QR-code waarmee je direct op de juiste informatiepagina van EPREL komt.

In een webwinkel zul je meestal geen QR-code tegenkomen, maar alleen het energielabel zelf. Vaak kun je – zoals bij Mediamarkt – een productspecificatie-pdf downloaden met de extra informatie, waarin ook weer een QR-code is opgenomen, waarmee je naar de EPREL-site wordt doorgestuurd.

Levensduur accu

Het nieuwe energielabel laat zien wat de gemiddelde levensduur van de accu van de telefoon is. Dat wordt bekeken aan de hand van het aantal laadcycli: hoe vaak kan een telefoon opnieuw worden opgeladen voordat de kwaliteit van de accu achteruit gaat? Daarbij wordt een capaciteitsvermindering van 80 procent aangehouden: na hoeveel keer laden is de capaciteit tot 80 procent gedaald? Hoe hoger dit getal, des te betrouwbaarder is de accu.

Op het uitgebreide energielabel zie je hoe vaak een accu opnieuw kan worden opgeladen totdat de totale capaciteit tot 80 procent daalt.

Uithoudingsvermogen

Uiteraard wordt er ook gekeken naar de gebruiksduur van een telefoon of tablet als deze volledig is opgeladen. Door het uitvoeren van een zogeheten reallife-situatie wordt het gemiddelde gebruik van een smartphone geëmuleerd. Hoeveel uur en minuten je met de smartphone kunt werken op die enkele lading, wordt op het label getoond.

Hoelang houdt de batterij van de telefoon of accu het vol bij gemiddeld gebruik? Ook dat zie je op het energielabel terug.

Vrije val

Een van de andere eigenschappen waarop wordt getest, is de vrije val-test. Hoe snel gaat een telefoon kapot als je deze vanaf een bepaalde hoogte op een harde ondergrond laat vallen? Misschien vraag je je af wat dit met duurzaamheid te maken heeft? Nou, heel veel: als je telefoon snel kapot gaat als je hem laat vallen, moet je al snel een nieuwe. Niet heel duurzaam dus. Op het energielabel vind je de valbestendigheid tussen de A en E. Hoe lager de letter (A), des te beter kan zo'n telefoon een val overleven. De test is gebaseerd op een val van 1 meter boven een verharde ondergrond en wordt met vijf modellen van hetzelfde toestel tot wel 270 keer uitgevoerd.

Valtest vanaf 1 meter, hoe minder snel een telefoon stuk gaat, des te hoger is het label dat hij toegekend krijgt.

Elke keer dat een telefoon is gevallen, wordt gecontroleerd of het scherm nog functioneert en reageert op aanrakingen, of de camera het nog doet, of de mobiele functies als wifi en mobiel nog werken, of de telefoon kan worden opgeladen en of de audio nog goed functioneert. Barsten in het frame of het glas worden wel geaccepteerd, mits de telefoon nog veilig kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld als het glas wel gebarsten is, maar geen splinters heeft.

Hoe goed een telefoon beschermd is tegen valschade is ook onderdeel van het energielabel. Het scherm mag daarbij overigens wel gebarsten zijn, het is geen glastest.

Bescherming tegen stof of water

Ook de zogeheten IP-tests (IP = Ingression Protection, of indringbescherming) worden uitgevoerd bij de telefoons en zijn een belangrijk onderdeel van de algehele score die een telefoon krijgt. De apparaten worden getest op het binnendringen van stof en water. De waterbestendigheidstest controleert bijvoorbeeld of een smartphone bestand is tegen spatwater vanuit verschillende richtingen, zonder dat de werking of veiligheid van het toestel wordt aangetast. Hiermee wordt gegarandeerd dat een telefoon in elk geval bestand is tegen vocht, bijvoorbeeld bij het gebruik tijdens een regenbui, het morsen van vloeistof of het gebruik van natte handen.

Of een telefoon waterdicht is, wordt ook getest.

Repareerbaarheid

Een ander duurzaamheidsonderdeel waar de EU goed naar kijkt, is de repareerbaarheid van een smartphone. Dat omvat een groot aantal parameters, zoals welke onderdelen makkelijk te vervangen zijn, in hoeverre een consument bepaalde onderdelen zelf kan vervangen, en hoelang en hoe goed bepaalde onderdelen van de telefoon op voorraad zijn.

Zelf zoeken op de EPREL-site is lastig

Het zelf zoeken van gegevens van smartphones en tablets op de EPREL-site is niet heel eenvoudig. Dat komt omdat de algemene productwebsite gemaakt is om te zoeken op merk of op typenummer. Dat is prima voor wasmachines of koelkasten, die je vaak aantreft als merk+typenummer, maar bij smartphones werkt dat anders. Een model als de Samsung Galaxy S25 bijvoorbeeld zul je niet vinden met een zoekopdracht op 'S25 'of 'Galaxy S25', maar alleen op het typenummer SM-S931B. Dat typenummer wordt echter bijna nergens gecommuniceerd en is ook niet wat Samsung communiceert in bijvoorbeeld marketing-uitingen.

Ook kun je niet zoeken op EAN-code, terwijl die code juist kan worden gebruikt om een exact model van een bepaald product te kunnen vinden. Kortom: wat het zoeken van de gegevens van een smartphone betreft kan de EU nog wel wat verbeteren.

De EU wil dat smartphones langer meegaan en eenvoudiger te herstellen zijn – zowel door professionele reparateurs als (in bepaalde gevallen) door consumenten zelf. De eisen met betrekking tot repareerbaarheid blijven minimaal zeven jaar gelden na het einde van de verkoop van een model.

©WICHAN SHOP

Als het aan de EU ligt, moeten consumenten ook zelf telefoons kunnen repareren.

Een fabrikant van een smartphone moet garanties kunnen geven met betrekking tot de ondersteuning van een telefoon. Als een toestel op de Europese markt wordt uitgebracht, mag de consument verwachten dat een telefoon zeven jaar na het verschijnen van de telefoon op de markt nog steeds gerepareerd kan worden.

Onderdelen

De reparatie- of 'vervangarantie' geldt voor alle essentiële onderdelen van een smartphone of tablet, zoals de accu, camera's, externe poorten voor audio en opladen, de microfoons en luidsprekers, de knoppen en de scharnieren als het een opklapbare telefoon betreft. De fabrikant moet zelfs de schroefjes op voorraad hebben als de originele niet meer kunnen worden gebruikt.

De bovenste onderdelen kunnen door een fabrikant of een telefoonreparateur worden gerepareerd, maar de EU vindt dat ook consumenten zelf onderdelen moeten kunnen bestellen en vervangen, zoals de accu, de achterzijde, de hele beeldschermunit en de oplader. Voor die zelfrepareerbaarheid krijgt een telefoon ook een waardering van A t/m E. De fabrikant is daarnaast verplicht om aan te geven waar reserveonderdelen te verkrijgen zijn, welk gereedschap er nodig is om de reparatie te kunnen uitvoeren en waar je de benodigde handleidingen kunt vinden.

Hoelang de telefoon wordt ondersteund qua software-updates en interne onderdelen wordt ook vermeld en de telefoon krijgt hiervoor een eigen classificatie.

Reparatie-index

Telefoonfabrikanten moeten dus uitgebreide informatie geven over hoe je je smartphone kunt repareren, maar ook over de complexiteit van de reparatie. Zijn de onderdelen die je wilt vervangen bijvoorbeeld makkelijk te bereiken, of moet je eerst andere onderdelen verwijderen om erbij te kunnen? Ook dat wordt allemaal opgenomen in de uiteindelijke classificering van de telefoon: hoe minder stappen er nodig zijn, des te hoger is de score die wordt toegekend.

Hoe makkelijk is een telefoon te repareren en hoelang zijn reserve-onderdelen beschikbaar? Dat geeft dit onderdeel van het energielabel aan.

Tot slot

De Europese Unie heeft met het nieuwe energielabel voor smartphones een goede stap gezet in de richting van duurzaamheid. Het uiteindelijke doel is om ervoor te zorgen dat fabrikanten meer hun best gaan doen om een zo makkelijk mogelijk te repareren telefoon uit te brengen. Deze strengere regels in de EU betekenen ook dat deze toestellen in andere landen buiten de EU makkelijker te repareren zullen zijn, omdat een telefoonfabrikant waarschijnlijk niet compleet verschillende uitvoeringen van een model smartphone gaat maken. Maar of consumenten in landen buiten de EU ook zo makkelijk zelf aan onderdelen kunnen komen, is dan nog maar de vraag; deze mate van tegemoetkoming aan of bescherming van de consument gelden vaak niet in andere landen. Fabrikanten hoeven deze informatie dus niet beschikbaar te stellen in landen buiten de EU.