Het gebruik van een wifi-netwerk dat niet van jezelf is, vormt altijd een risico. Dat geldt nog sterker als het een openbaar netwerk is. Gelukkig kun je dankzij VPN je verkeer versleutelen zodat je veilig gebruik kunt maken van ieder netwerk.

De VPN-server (virtual private network) die we in dit artikel instellen, laat je onderweg surfen op je eigen internetverbinding thuis. Zo kan jouw verkeer buitenshuis niet afgeluisterd worden en kun je veilig gebruik maken van een open netwerk. Let op: omdat je nog steeds gebruik maakt van je eigen internetverbinding is deze vorm van VPN niet geschikt om bittorrentverkeer van bijvoorbeeld Popcorn Time te verbergen. Een voordeel van je eigen router als VPN-server is dat het gratis is. Lees ook: Wat is VPN?

Een ander voordeel is dat je ook vanuit het buitenland met een Nederlands IP-adres surft. Hierdoor kun je in ieder land (de Nederlandse) Netflix en regio-gebonden diensten als Uitzending Gemist gebruiken. Een nadeel ten opzichte van betaalde diensten is de snelheid. De downloadsnelheid wordt beperkt door de uploadsnelheid van je internetverbinding thuis en door de rekenkracht van je router.

Er zijn verschillende VPN-protocollen waarvan PPTP, L2TP/IPsec en OpenVPN de bekendste zijn. Van deze protocollen is PPTP de minst veilige en relatief eenvoudig te kraken. L2TP/IPsec en OpenVPN zijn wel veilig. We vertellen je in dit artikel hoe routers van ASUS, NETGEAR, AVM FRITZ!Box, D-Link zijn in te zetten als VPN-server. Overige populaire routermerken als Linksys, TP-Link en Sitecom bieden momenteel geen VPN-server aan op hun consumentenrouters.

01 Router achter andere router

Een groot voordeel van een VPN-server die direct op je router draait, is dat je geen poorten open hoeft te zetten. Uiteraard moet je router dan wel direct aan internet hangen. Een klein probleem is dat je een eigen router doorgaans koopt als aanvulling op een al bestaande (modem)router van je internetprovider. Om de ingebouwde VPN-server goed te gebruiken dien je de WAN-poort van je eigen router aan te sluiten op een LAN-poort van de router van je internetprovider. Lastig is dat je nu werkt met twee routers achter elkaar en dat je eigen router een privaat IP-adres van de eerste router krijgt. Je kunt aan het IP-adres dat je eigen router gebruikt voor de internetverbinding herkennen of je router achter een andere router hangt.

Dit IP-adres zal een privaat adres in de reeks 192.168.x.x, 10.x.x.x of 172.16.x.x zijn. We willen dat onze eigen router geen last heeft van de andere router, dat kan op twee manieren. De eerste manier is de router van de internetprovider enkel te laten functioneren als modem, je eigen router krijgt dan direct een IP-adres van de internetprovider. Dit kan bij Ziggo door te bellen met de helpdesk en te vragen naar de bridge-functie. Je verliest dan wel de mogelijkheid om de openbare hotspots van Ziggo te gebruiken. Bij veel internetproviders heb je echter geen keuze en sluit je je eigen router altijd achter een andere actieve router aan. Ook daarvoor is een oplossing.

02 Router achter DMZ

Hangt je eigen router achter een router van je internetprovider, dan blokkeert deze hoogstwaarschijnlijk de poorten die de VPN-server nodig heeft. De oplossing is de DMZ (demilitarized zone) van de router van je internetprovider. Een apparaat dat in de DMZ hangt, is direct bereikbaar vanaf internet zonder dat daar nog een firewall tussen zit. Dat is in het geval van je eigen router geen probleem. Log in op de router van je internetprovider en achterhaal welk IP-adres aan je eigen router is toegekend. Zoek in de webinterface naar de opties voor DMZ en vul hier het IP-adres in dat is toegekend aan je eigen router. Om helemaal zeker te weten dat dit altijd goed gaat, kun je het IP-adres dat is toegekend aan je eigen router vastzetten door een IP-reservering. Zoek naar een optie als Static Lease, DHCP Binding of DHCP Reservering. Hier kun je een MAC-adres vastkoppelen aan een IP-adres. Voor dit artikel hebben we de VPN-functionaliteit getest in de DMZ van een Ziggo-router, maar ook routers van andere internetproviders bieden een DMZ.

©PXimport

02 Krijgt je eigen router geen direct IP-adres van je provider, hang hem dan in de DMZ van de router van je internetprovider.

03 Configureren ASUS-router

Log in op de webinterface van je ASUS-router. Hangt je router direct aan internet en heeft deze een extern IP-adres van je internetprovider, dan kun je de DDNS-mogelijkheid gebruiken die je vindt onder WAN / DDNS. Deze kun je gratis gebruiken met de server www.asus.com, maar werkt niet goed als je router achter een andere router hangt. Gebruik de DDNS-mogelijkheid dan niet. Voor de VPN-server klik je in de linkerkolom op VPN. Kies het tabblad VPN Server en klik op OpenVPN. Zet de optie Enable VPN Server op On. Kies naast VPN Details voor Advanced Settings en verander Protocol naar TCP en Server Port naar 443. Je kunt deze opties ook op UDP en poort 1194 laten staan. Dit werkt iets sneller, maar TCP op poort 443 is lastiger te blokkeren door de beheerder van een netwerk.

Verander Extra HMAC Authorization naar Incoming (0). Zet de optie Push LAN to clients op Yes om je thuisnetwerk via de VPN-verbinding te benaderen. Zet de opties Direct clients to redirect Internet traffic, Respond to DNS en Advertise DNS to clients op Yes. Bij Encryption cipher kies je voor AES-256-CBC voor extra veiligheid. De rest van de opties hoef je niet te veranderen. Klik op Apply. Standaard kun je inloggen op je VPN-verbinding met de gebruikersnaam en het wachtwoord van je router, deze gebruikersnaam zie je al in de tabel staan. Verander dus zeker de standaardinlognaam 'admin' naar iets anders en stel ook een sterk wachtwoord in. Je kunt daarnaast een extra account toevoegen door een username en password in te vullen en op het plusje in de kolom Add/Delete te klikken. Nu je VPN-server is ingesteld, klik je op Export om het configuratiebestand voor OpenVPN te downloaden. Hangt je router direct aan internet in combinatie met de DDNS-dienst van ASUS, dan kun je dit bestand direct gebruiken. Hangt je ASUS-router achter de DMZ van de router van je internetprovider, dan zul je het OpenVPN-configuratiebestand moeten bewerken. Hoe dat moet lees je in het kader 'OpenVPN configuratiebestand bewerken'.

©PXimport

03 Door te kiezen voor TCP in combinatie met poort 443 is het moeilijker voor netwerkbeheerders om je VPN-verbinding te blokkeren.

OpenVPN configuratiebestand bewerken

In tegenstelling tot bij andere VPN-varianten wordt bij OpenVPN het IP-adres of de url van de VPN-server via het door de server aangemaakte configuratiebestand doorgegeven aan de client. Wanneer je ASUS-router niet direct aan internet hangt (met een IP-adres van je internetprovider), dan zal het OpenVPN-configuratiebestand een lokaal IP-adres of een niet werkende DDNS-url bevatten. Je moet daarom het configuratiebestand bewerken. Start WordPad en open het configuratiebestand (client.ovpn). Op één van de eerste regels vind je achter remote een IP-adres of een DDNS-url, deze vervang je door het externe IP-adres van je internetprovider dat je via de website What Is My IP kunt achterhalen of door de url van een DDNS-service die wel werkt.

©PXimport

Verander het IP-adres in het configuratiebestand in het externe IP-adres van je internetprovider of een werkende DDNS-url.

04 Verbinden met ASUS-router

Download op je iOS- of Android-apparaat de app OpenVPN Connect. Mail vervolgens het configuratiebestand naar jezelf en open het op je smartphone. Op de iPhone of iPad kies je in de lijst met opties Kopieer naar OpenVPN. De app OpenVPN Connect wordt nu vanzelf geopend en er staat een nieuw profiel klaar. Klik op het groene plusteken om het profiel te importeren. Vul nu je gebruikersnaam en wachtwoord in, selecteer Save en selecteer vervolgens de optie om te verbinden. Na een succesvolle verbinding zie je de aanduiding VPN in de statusbalk.

Op Android download je het configuratiebestand vanuit je mail-app. Open daarna zelf de OpenVPN Connect en klik op het optiemenu rechtsboven. Kies Import en vervolgens Import Profile from SD card. Navigeer naar de downloadmap (bij ons Download), selecteer je configuratiebestand (client.ovpn) en klik op Select. Vul je gebruikersnaam en wachtwoord in en vink Save aan. Klik vervolgens op Connect en bevestig het verbindingsverzoek. Na een succesvolle verbinding zie je een sleuteltje in de statusbalk.

05 Configureren NETGEAR-router

NETGEAR biedt een DDNS-mogelijkheid die ook achter een andere router werkt en dus altijd bruikbaar is. Klik op Geavanceerd / Geavanceerde instellingen / Dynamische DNS. Kies NETGEAR als serviceprovider en vul een zelfgekozen hostnaam in (hostnaam.mynetgear.com), een e-mailadres en een wachtwoord en klik op Toepassen. Klik vervolgens op de link in de bevestigingsmail om de DDNS-dienst te bevestigen. Om de VPN-server in te schakelen ga je naar Geavanceerd / Geavanceerde instellingen / VPN-service. Bij de meeste NETGEAR-routers (waaronder de R6400) zal de melding je opvallen dat iOS- en Android-clients niet worden ondersteund.

Alleen voor de R7000 is onlangs een firmwareupdate (1.0.5.48 of hoger) uitgerold waarvoor dat niet meer geldt. Voor de oudere firmwareversie hebben we wel een oplossing voor Android. Heb je een router met een oudere firmwareversie, kies onder geavanceerde configuratie dan voor TCP en vul als Servicepoort 443 in. Heb je een R7000 met de nieuwste firmware, kies dan bij TUN Mode Service Type voor TCP en poort 443. Hiermee wordt het voor een netwerkbeheerder moeilijker om de VPN-verbinding te blokkeren. Kies bij Clients gebruiken deze VPN-verbinding voor toegang de optie Alle sites op internet en thuisnetwerk. Klik vervolgens op Toepassen. Heb je een NETGEAR-router met oudere firmware klik dan op de knop Voor Windows om de configuratiebestanden te downloaden. Heb je een R7000 met de nieuwste firmware, klik dan op Voor Smartphone.

©PXimport

05 De OpenVPN-server van NETGEAR bied niet veel instellingen, wel kun je de poort veranderen.

06 Verbinden met NETGEAR-router

Heb je een NETGEAR-router met een oudere firmware, dan kun je de VPN-verbinding niet gebruiken op iOS. De reden is dat OpenVPN op twee manieren (TUN en TAP) een verbinding kan opbouwen. NETGEAR ondersteunt in de oudere firmware alleen TAP, terwijl de iOS- en Android-apps alleen TUN ondersteunen. Voor Android is er in de vorm van de app OpenVPN Client voor 6,99 euro wel een oplossing die TAP ondersteunt. Pak het zip-bestand dat je vanaf je NETGEAR-router hebt gedownload uit naar een map op je Android-apparaat.

Open de app OpenVPN Client en klik op het plusteken. Kies Import VPN Profile en navigeer naar de map waar je de configuratiebestanden hebt opgeslagen en selecteer het .ovpn-bestand. Klik op de VPN-verbinding en vervolgens op het potlood. Kies Custom options en klik op het plusteken. Kies bij option voor route-gateway en tik bij Value het IP-adres waarop de webinterface van je NETGEAR-router bereikbaar is (doorgaans 192.168.1.1). Klik op het Opslaan-pictogram en ga terug naar het hoofdscherm van de app. Activeer nu de VPN-verbinding. Heb je een R7000 met de nieuwste firmware, dan heb je bovenstaande betaalde app niet nodig en kun je op zowel iOS als Android de gratis app OpenVPN Connect gebruiken. Pak dan de bestanden die je vanaf je router hebt gedownload uit in een map. Je hebt nu vier bestanden die je moet bundelen in één bestand. Open client3.ovpn in WordPad en voeg het volgende toe:

©PXimport

Open het bestand ca.crt en plak de inhoud daarvan direct achter je eerste code-regel. Open vervolgens client.crt en plak de inhoud uit dit bestand direct achter je tweede coderegel (cert). Open vervolgens het bestand client.key en plak de inhoud direct achter je key-code. Achter de laatste regel komt niets. Sla het bestand client3.ovpn op. De procedure om de VPN-server in te stellen op je iOS- of Android-apparaat is hetzelfde als bij de ASUS-router. Je leest onder 'Verbinden met ASUS-router' hoe je het configuratiebestand gebruikt op iOS of Android.

07 Configureren AVM FRITZ!Box-router

Log in op de webinterface van de FRITZ!Box en zorg dat deze op Advanced staat, onder in beeld moet dan View: Advanced staan. Staat hier View: Standard, klik er dan op om over te schakelen. Hangt de FRITZ!Box direct aan internet (dat is sowieso het geval als je hem van een provider hebt gekregen), dan kun je gebruik maken van de DDNS-mogelijkheid. Is dat niet het geval, dan werkt de DDNS-functionaliteit net als bij ASUS niet omdat deze wordt bijgewerkt met een privaat IP-adres.

De instellingen voor DDNS vind je via Internet / Permit Acces / Dynamic DNS. Om de VPN-server in te schakelen, kies je Internet / Permit Access / VPN. Klik op Add a VPN Connection en kies de optie Configure VPN connection for one user en klik op Next. Klik op Add User en vul een User name en Password in. Het veld E-mail address kun je leeg laten. Vink vervolgens alle opties met uitzondering van VPN uit en klik op OK. Je krijgt de vraag of je de VPN-instellingen voor iOS en Android wilt zien. Klik op OK en kopieer de getoonde instellingen of druk de pagina af. Hangt je FRITZ!Box direct aan internet, dan zullen de getoonde instellingen werken. Hangt je FRITZ!Box achter een andere router, dan zal het getoonde IP-adres voor de server niet werken. In plaats daarvan gebruik je je externe IP-adres dat je via What is my IP kunt vinden.

©PXimport

07 De Fritz!Box geeft je netjes een overzicht met alle instellingen. Hangt je Fritz!Box achter een andere router, dan gebruik je een ander IP-adres.

08 Verbinden met AVM Fritz!Box-router

Zowel iOS als Android bevatten ingebouwde ondersteuning voor IPSec. In iOS ga je naar Instellingen / Algemeen / VPN. Klik op Voeg VPN-configuratie toe. Kies bij Type de optie IPSec en vul een zelfgekozen beschrijving in. Bij Server voer je indien ingesteld de url van je DDNS-dienst of het externe IP-adres van je internetprovider in. Verder vul je de velden Account, Wachtwoord, Groepsnaam en Geheim in met de informatie die de Fritz!Box je toonde. Klik op Gereed en je kunt de VPN-verbinding gebruiken.

In Android (wij gebruiken Android 6) ga je naar Instellingen / Meer / VPN. Klik op het plusteken, voer een naam in en kies bij Type de optie IPSec Xauth PSK. Voer bij Serveradres het externe IP-adres van je internetprovider in of indien ingesteld de url van je DDNS-dienst. Bij IPSec-id en de IPSec-sleutel voer je de gegevens in die de Fritz!Box je toonde en klik op Opslaan. Om verbinding te maken, klik je op de VPN-verbinding en voer je je gebruikersnaam en wachtwoord in.

09 Configureren D-Link-router

D-Link bevat een DDNS-mogelijkheid die ook werkt achter een andere router. Hiervoor moet je eerst een account aanmaken en bevestigen via een e-mail. Vervolgens log je in op deze website en stel je een host in door een zelfgekozen hostname te kiezen (jouwnaam.dlinkddns.com) en deze te koppelen aan een IP-adres.

Heb je dit gedaan, dan ga je in je in de webinterface van je router naar Features / Dynamic DNS. Kies Enabled bij Enable Dynamic DNS en kies dyndns.com bij Server Address. In het veld Host Name vul je de volledige DDNS-url die je eerder via de website hebt ingesteld, dus jouwnaam.dlinkddns.com. Vul ook je gebruikersnaam en wachtwoord in en klik op Save. Na een tijdje verandert de Status in Connected. Om de VPN-server in te schakelen klik je op Features / Quick VPN. Zet de optie L2TP over IPSec op Enabled en kies een veilige gebruikersnaam en wachtwoord en verander eventueel de PSK (dat is de zogenoemde pre-shared key). Klik op Advanced Settings en controleer of het Authentication Protocol op MSCHAPv2 staat en MPPE op RC4-128. Klik vervolgens op Save om de VPN-server te activeren.

©PXimport

09 Stel een gebruikersnaam, wachtwoord en PSK in om de VPN-server van D-Link te activeren.

10 Verbinden met D-Link-router

Zowel iOS als Android bevatten ingebouwde ondersteuning voor L2TP/IPSec. In iOS klik je op Instellingen / Algemeen / VPN. Kies Voeg VPN-configuratie toe en kies L2TP als type. Vul een beschrijving in en voer bij server de ingestelde DDNS-url of het externe IP-adres van je internetprovider in. Vul vervolgens je gebruikersnaam en wachtwoord in. In het veld Geheim voer je in wat D-Link in zijn webinterface PSK noemt. Zorg dat de optie Stuur alle verkeer aanstaat en klik op Gereed.

Vervolgens kun je een verbinding maken. In Android kies je Instellingen / Meer / VPN. Klik op het plusteken en voer een zelfgekozen naam in. Kies bij Type voor L2TP/IPSec PSK en vul als serveradres de DDNS-url of het externe IP-adres van je internetprovider in. Vul in het veld Van tevoren gedeelde IPSec-sleutel in wat D-Link PSK noemt. Kies vervolgens Opslaan. Om verbinding te maken, klik je op de zojuist ingestelde VPN-verbinding en vul je je gebruikersnaam en wachtwoord in. Vink Accountgegevens opslaan aan en klik op Verbinding maken.

DDNS

Het instellen van een VPN-server is, zoals je tussen de regels door kunt lezen, eigenlijk het halve verhaal. Je kunt prima inloggen op je VPN-server door het externe IP-adres van je modem in te geven. De meeste internetproviders garanderen voor consumentenabonnementen echter geen vast IP-adres. In de praktijk wijzigt je IP-adres eigenlijk nooit, maar het kan na bijvoorbeeld een storing of werkzaamheden wel wijzigen. Met een dynamische DNS-dienst (DDNS) koppel je het externe IP-adres van je modem aan een url. Deze url wordt automatisch bijgewerkt en verwijst altijd naar het huidige IP-adres van je modem.

Vrijwel alle routers bevatten DDNS, maar die is niet altijd bruikbaar. Soms wordt namelijk het IP-adres van de WAN-poort aan de url gekoppeld en dat heeft geen zin als je router achter een andere router hangt. Dit is het geval bij ASUS en AVM FRITZ!Box. NETGEAR en D-Link bieden wel een DDNS-optie die altijd werkt en ook achter een andere router netjes een werkende url produceert. Heeft je eigen router geen werkende DDNS, dan kun je controleren of de router van je internetprovider een DDNS-mogelijkheid biedt. Anders kun je sommige NAS-apparaten of een pc gebruiken voor DDNS. Om te controleren of je DDNS-service goed is ingesteld, kun je de url pingen. Zie je vervolgens het externe IP-adres van je modem, dan is de service goed ingesteld. DDNS is overigens niet nodig, je kunt altijd het IP-adres van je internetprovider gebruiker.

11 Controleren of VPN aanstaat

De laatste stap is controleren of je VPN-verbinding ook daadwerkelijk goed werkt. Controleer ten eerste in de statusbalk of VPN actief is. In iOS zie je de aanduiding VPN, terwijl Android een sleuteltje toont. Vervolgens controleer je of al je verkeer via de tunnel loopt. Zeker in het geval van OpenVPN is deze controle niet overbodig. OpenVPN kun je namelijk zo instellen dat je via de VPN-tunnel wel toegang krijgt tot je thuisnetwerk, maar dat het normale internetverkeer nog steeds over de primaire netwerkverbinding van de smartphone gaat.

Wij willen juist dat al ons internetverkeer via de VPN-tunnel gaat zodat we niet worden afgeluisterd op openbare netwerken. Controleren of al je internetverkeer via de VPN-verbinding loopt, is gelukkig eenvoudig. Surf naar www.whatismyip.org. Als alles goed werkt, zie je hier het externe IP-adres van je modem thuis. Is dat het geval, dan is alles goed ingesteld en kun je met een gerust hart surfen. Zie je een ander IP-adres, dan is er iets niet goed ingesteld. Doe de controle overigens niet via wifi thuis, dan zul je namelijk ook bij verkeerde instellingen het goede IP-adres zien. Gebruik de mobiele dataverbinding van je smartphone om dit uit te testen of test het op een ander wifi-netwerk.

Misschien heb je er wel een: een beveiligingscamera of videodeurbel waarmee je je woning via een online-verbinding in de gaten kunt houden. Dat kan handig zijn, maar er zijn ook privacyrisico's. Als je niet voorzichtig bent, kunnen onbevoegden namelijk toegang krijgen tot jouw camerabeelden. In dit artikel geven we wat tips om dat te voorkomen.

Kies een betrouwbaar merk

Er zijn natuurlijk heel veel soorten beveiligingscamera's voor consumenten, maar de privacyrisico's die wij bespreken spelen zich vooral af bij videodeurbellen en zogenoemde IP-camera's. Deze hebben als overeenkomst dat ze de opgenomen beelden online opslaan, zodat je via een website of app altijd toegang hebt tot de camerafeeds.

Mocht je op zoek zijn naar zo'n apparaat, zorg er dan voor dat het merk betrouwbaar en privacyvriendelijk is. Zo adviseren experts om op te passen met Chinese merken als Dahua en Hikvision, en Chinese smarthomeplatformen als Tuya (waar onder meer de camera's van Action, Woox en Marmitex gebruik van maken). Hoewel het niet is bewezen, is het goed mogelijk dat de software een achterdeurtje bevat waardoor de fabrikant met de beelden kan meekijken. De lokale wetgeving dwingt fabrikanten namelijk om data te verzamelen en af te staan aan de overheid.

Ook andere bekende merken hebben in het verleden te maken gehad met beveiligingsproblemen. Zo belandden in 2019 duizenden inloggegevens van Ring-klanten op het darkweb en hadden Amazon-medewerkers jarenlang toegang tot de camerafeeds. Verder kwam Wyze vorig jaar in opspraak doordat sommige klanten ineens de camerabeelden van anderen in hun app te zien kregen.

De LSC Smart Connect-beveiligingscamera van de Action maakt gebruik van Chinese software.

Stel een eigen wachtwoord in

Het klinkt misschien als een open deur, maar het niet instellen van een eigen wachtwoord is de meest voorkomende oorzaak waardoor onbevoegden kunnen meekijken met camerabeelden. Veel fabrikanten leveren hun camera’s met een standaardgebruikersnaam en -wachtwoord, zoals 'admin' of '1234'. Er bestaan zelfs complete websites waarop lijsten circuleren met de standaardinloggegevens van tientallen cameramerken.

Hoewel het niet legaal is, kunnen pottenkijkers zo met wat trial-and-error relatief makkelijk toegang krijgen tot camerabeelden. Er zijn zelfs websites die deze onbeveiligde feeds verzamelen en openbaar op hun website plaatsen. Een bekend voorbeeld hiervan is Insecam, die hier in 2014 wereldwijd het nieuws mee haalde.

Na alle ophef heeft die website alle privacy-schendende streams van bijvoorbeeld deurbelcamera's of webcams in woningen verwijderd, maar er zijn nog andere plekken online waarop zulke beelden wél te zien zijn. Toegegeven, deze websites zijn niet makkelijk te vinden (het delen van deze beelden is immers illegaal), maar als je een beetje weet waar je moet zoeken, kom je ze zeker tegen.

Er zijn gelukkig steeds meer camerafabrikanten die klanten verplichten een uniek wachtwoord te gebruiken, waaronder Panasonic, maar als dat niet het geval is, is het dus ten zeerste aan te raden om meteen een nieuw wachtwoord te verzinnen en (mits die mogelijkheid er is) tweestapsverificatie te activeren.

Insecam stond tien jaar geleden vol met links naar onbeveiligde webcams.

Voorkom hacks

Hoewel het veel minder vaak voorkomt, is het mogelijk om beveiligingscamera's te 'hacken' en op die manier bij de beelden te komen. Voor sommige IP-camera's moet je namelijk bepaalde TCP-poorten op je router/modem openzetten, zoals 80 of 443, om van buitenaf met deze camera's te kunnen verbinden.

Als je dat handmatig (en zorgvuldig) doet, hoeft dat geen probleem te zijn. Het wordt pas echt gevaarlijk als je de camera deze poorten zelfstandig laat openzetten via uPnP (Universal Plug and Play). Deze functie vereist geen enkele vorm van authenticatie. Onbevoegden kunnen met malware daardoor eenvoudig allerlei poorten openen. Je kunt dus beter ver uit de buurt van uPNP blijven.

Zorg er tot slot ook voor dat je de firmware van de camera regelmatig bijwerkt, voor het geval er een kritieke kwetsbaarheid is gedicht. Malware als Mirai heeft in het verleden veel schade aangericht door kwetsbaarheden van slecht beveiligde camera's te misbruiken. Het is daarom ook een risico om je camera's en deurbellen met het internet te (laten) verbinden als de fabrikant geen updates meer uitbrengt.

Nederlanders besteden elke dag gemiddeld bijna 3,5 uur aan hun telefoon. Daarmee kun je gerust stellen dat smartphones een heel belangrijk onderdeel zijn van het dagelijks leven. Door meer taken te automatiseren kun je jezelf mogelijk wat tijd besparen.

Als je merkt dat je veel tijd op je telefoon doorbrengt en minder afhankelijk wilt zijn, kun je schermtijd beperken, pushmeldingen verminderen en bewust telefoonvrije momenten in je routine inplannen. Gratis apps als StayFree kunnen je hierbij ondersteunen. In dit artikel focussen we op een andere aanpak: het automatiseren van taken met ingebouwde functies en tools, zodat je daar minder tijd aan kwijt bent. We bekijken de belangrijkste mogelijkheden binnen Android en iOS (iPhone).

Google Assistent instellen

In afwachting van het moment waarop Google Gemini alle functies van Google Assistent overneemt, laten we zien hoe je met Google Assistent meerdere acties kunt koppelen en deze met een stemcommando of op een bepaald tijdstip activeert. Google Assistent is beschikbaar voor Android en iOS en apparaten als Google Nest (Hub).

Open de app (de eerste keer) en spreek Assistent instellingen in, of ga naar Instellingen / Apps / Assistent. Bij Voice Match kun je de app trainen op je stem en de functie Hey Google inschakelen, zodat de app reageert zodra je Hey Google zegt. Bij Languages kun je meerdere talen selecteren die assistent moet ondersteunen. Met Lock Screen zorg je dat de app ook bij een vergrendeld scherm reageert op je stem. Je kunt bij deze instellingen trouwens ook altijd schakelen tussen Gemini en Google Assistent. Test de werking met instructies als Welk weer wordt het morgen, Speel mijn afspeellijst op Spotify of Wat staat er op mijn agenda.

Ga na of alle opties van Google Assistent optimaal zijn ingesteld.

Krachtige routines

Een krachtige functie van Google Assistent zijn routines, waarmee je met één gesproken instructie meerdere acties achter elkaar kunt activeren. Open de app, ga naar Instellingen en kies Routines. Hier vind je suggesties om direct uit te proberen. Wil je een eigen routine maken, tik dan op +Nieuw en selecteer Persoonlijk (alleen jij kunt details beheren) of Huishouden (gezinsleden kunnen details bekijken en aanpassen). Kies Huishouden bijvoorbeeld voor acties waar ook huisgenoten mee te maken hebben, zoals het inschakelen van de lamp bij de voordeur bij beweging of het aanpassen van de helderheid en kleur van smartlampen wanneer de televisie aangaat. Geef daarna je routine een naam, bijvoorbeeld Thuiskomen.

Geef je nieuwe routine een zinvolle naam.

Start … en actie

Tik op +Starter toevoegen en kies uit vier opties: Als ik het de Google Assistent vraag, Op een specifieke tijd, Bij zonsopkomst of zonsondergang, of Als ik aankom op een locatie of deze verlaat. Voor dit voorbeeld selecteren we de laatste optie. Je moet hierbij de voorgestelde machtigingen aan de Google-app geven, zoals Locatie: Altijd toestaan en Exacte locatie gebruiken. We beantwoorden de vraag Wil je een Hele dag-routine plannen met Ja. Tik vervolgens op Selecteer een locatie en kies een bestaande locatie uit Mijn plaatsen of voeg er een toe via +Nieuwe plaats toevoegen. Stel de Straal in (in meters) en bevestig met Starter toevoegen.

Ga daarna naar het tweede deel: +Actie toevoegen. Kies uit opties zoals Informatie en herinneringen, Media afspelen en bedienen, Telefooninstellingen aanpassen, Smarthome-apparaten beheren (zoals lampen, stekkers, thermostaten of Google Chromecast) en Je eigen opdrachten uitvoeren. Voeg één of meerdere acties toe, bevestig met Klaar en vervolgens Opslaan. De routine verschijnt nu bij Je routines, waar je deze kunt (de)activeren en bewerken. Let op dat routines beperkt kunnen worden door Digitaal welzijn, bijvoorbeeld via filters of via de functie Time-out of Niet storen.

Je kunt ook slimme apparaten aansturen met een Google Assistent-routine.

Andere automatiseringen

Android biedt nog wel enkele standaardfuncties om taken te automatiseren of minstens te versnellen. Zo kun je via Instellingen / Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht (Android 15) specifieke apps blokkeren binnen bepaalde tijdstippen. Selecteer Focusmodus, kies de storende apps die je wilt verbergen en tik op +Een schema instellen om de modus automatisch te starten en te stoppen.

Via Snelle instellingen (veeg naar beneden en tik op het potloodicoon) kun je tegels voor specifieke acties toevoegen en positioneren voor directe toegang. Voorbeelden zijn Zaklamp, Niet storen, QR-code scannen, Batterijbesparing en andere circa vijftig opties.

Een kleine greep uit het beschikbare arsenaal aan snelle tegels in Android.

Voorbeelden van opdrachten

Vanaf iOS 12, iPadOS 13, macOS Monterey en watchOS 7 is de app Opdrachten (Shortcuts) beschikbaar. Hiermee kun je meerdere stappen in één taak automatiseren, vergelijkbaar met Google Assistent Routines. De app is standaard geïnstalleerd, maar indien nodig te downloaden via de App Store.

Bij het opstarten vind je al enkele voorbeeldopdrachten. Tik op de drie puntjes bij een voorbeeld om de onderliggende taakopbouw te bekijken. Elke opdracht bestaat namelijk uit een of meer taken. Zo bestaat de opdracht Stuur laatste afbeelding als tekstbericht uit: Haal nieuwste [1 foto] op, Inclusief schermafbeeldingen, Stuur [Laatste foto] naar [Ontvangers] en Toon bij Uitvoeren (om de ontvangers direct in te voeren).

De opdracht Neem een pauze is complexer. Deze vraagt invoer van een getal voor de minuten dat de niet-storen-functie actief moet blijven. Een als-dan-regel controleert of het getal kleiner is dan één. In dat geval vraagt de app opnieuw om invoer. Deze kennis komt wellicht goed van pas bij het maken van je eigen opdrachten.

De logica achter de standaardopdracht ‘Neem een pauze’, inclusief een voorwaardelijke actie.

Nieuwe opdrachten

Stel, je wilt een ingegeven tekst opslaan als herinnering en tevens naar jezelf sturen als bericht, bijvoorbeeld om een taak of idee niet te vergeten. Open de app Opdrachten en tik op het plusteken bij Starteropdrachten. Typ Vraag om invoer in de zoekbalk Zoek taken en selecteer deze actie. Tik op instructie en typ een tekst als Wat wil je opslaan en versturen? Het onderdeel Tekst kun je laten staan, omdat je geen specifiek type invoer nodig hebt, zoals getal, url, datum of tijd.

Zoek vervolgens Herinneringen in Zoek taken en kies Voeg nieuwe herinnering toe. Tik op Herinnering en veeg de optiebalk boven het toetsenbord naar links tot je Vraag om invoer ziet. Selecteer deze en tik op Gereed. Via het pijlknopje bij de taak kun je nog extra opties instellen, zoals de Prioriteit of een Vlag.

Typ daarna Berichten in de zoekbalk Zoek taken en kies Verstuur bericht. Pas indien nodig de inhoud aan door Vraag om invoer te selecteren. Tik op Ontvangers en zoek naar je eigen telefoonnummer of een andere gewenste ontvanger. Tik op Gereed en vervolgens op het pijlknopje bij deze taak. Schakel desgewenst Toon bij uitvoeren uit.

Tik op Gereed om de opdracht af te ronden. Wil je de taak hernoemen, tik dan op de drie puntjes, gevolgd door het pijlknopje naast de opdrachtnaam. Kies in het menu Wijzig naam of selecteer (ook) andere opties, zoals Kies symbool of Zet op beginscherm. Je kunt de opdracht ook starten via Siri door de naam uit te spreken, bijvoorbeeld: Hé Siri, onthoud dit!

Controleer de logica achter je opdrachten.

Focus-modi

Net als Android biedt Apple een flexibele focusfunctie. Ga naar Instellingen en open Focus. Kies een bestaande focus, zoals Werk, of tik op de plusknop om een eigen modus te maken. Bij een aangepaste focus kun je aangeven waarop je wilt focussen, zoals Lezen of Gamen, en deze een naam en kleur geven.

Stel vervolgens de focus naar wens in. Bepaal bijvoorbeeld van welke personen of apps je geen meldingen wilt ontvangen, hoe je toegangsscherm of beginscherm eruit moet zien en hoe specifieke apps of je systeem zich moeten gedragen. Zo kun je instellen welke inkomende mails je wilt zien in Mail, of je de energiebesparingsmodus wilt activeren enzovoort. Tot slot kun je een tijdsschema instellen voor automatische activering van de focusmodus.

Je kunt diverse focusfilters inschakelen.