Wanneer iemand is overleden, is het fijn als er plekken zijn waar je de persoon kunt gedenken. Dat hoeft niet altijd op een fysieke plaats te zijn. Het coronavirus zorgt ervoor dat veel begrafenissen in een kleine groep plaatsvinden. Online bestaan tal van condoleance websites die hierbij helpen. We zetten er een paar voor je uiteen.

Tegenwoordig zien we steeds meer diensten verschijnen om iemand online te gedenken. Soms gratis, soms moeten we ervoor betalen. Maar wat de insteek ook is; het is fijn om te weten dat we een online plekje kunnen creëren waar we iemand nog even kunnen opzoeken als we het moeilijk hebben. De volgende mogelijkheden doen zich voor.

Facebook

Het lijkt op het eerste gezicht misschien niet de aangewezen plek om te gedenken, maar dat ís het wel, althans, als de persoon in kwestie een actief Facebookprofiel had. Eigenlijk is het logisch: mensen delen veel op Facebook. Er staan foto’s, verhaaltjes, berichtjes over vakanties, verjaardagen, noem maar op. Zo’n Facebookprofiel is eigenlijk een prachtig overzicht van (een aantal jaren in) het leven dat de persoon in kwestie geleid heeft.

Dat realiseert Facebook zich ook en daarom biedt de dienst al jaren aan om profielen om te zetten in gedenkpagina’s. Wanneer een pagina een herdenkingsstatus krijgt, komt er Ter nagedachtenis van naast de naam te staan, zodat iedereen kan zien dat dit geen gewone profielpagina is. Afhankelijk van de privacy-instellingen kunnen familie en vrienden berichten achterlaten, en we zien dat dit op belangrijke dagen, zoals feestdagen, sterfdag of verjaardag veel gebeurt.

Om een account een herdenkingsstatus te geven, moet Facebook op de hoogte worden gesteld van het overlijden van de persoon in kwestie. Dat kan het eenvoudigst door in het zoekveld in Facebook herdenkingsstatus in te typen.

©PXimport

Condoleance.nl

Gedenken begint (vaak) al op het moment dat een dierbare komt te overlijden. Als je op zoek bent naar een manier om dit wereldkundig te maken en vrienden, familie en kennissen de gelegenheid wilt geven om herinneringen te delen (zonder hier een jarenlange gedenkpagina van te maken), dan is een online condoleanceregister vaak een goede manier om dat te doen. Het geeft mensen de gelegenheid om hun gedachten te delen, en voor de directe nabestaande(n) is het vaak troostrijk om al die berichten en herinneringen te lezen.

De site die we in dit geval aanraden is condoleance.nl. Deze site heeft zowel een nationaal register (voor bekende Nederlanders en mensen die zijn omgekomen bij rampen of misdrijven die heel het land hebben geraakt) als een particulier register, bedoeld voor iedereen waarvoor je een register wilt openen.

Zo’n register aanmaken is heel eenvoudig. Op de site klik je op Maak nu zelf een nieuw register aan en vul je alle relevante informatie in: van geboorte- en overlijdensdatum, tot de naam, bekende uitspraken en andere informatie over de overledene. Een register blijft twee maanden bestaan, daarna wordt het offline gehaald (maar je kunt het dan wel downloaden of laten drukken).

©PXimport

Herdenkenwij.nl

Een condoleanceregister is een prachtige manier om iemand te gedenken, maar doorgaans wel tijdelijk van aard. We kunnen ons goed voorstellen dat je op zoek bent naar een wat permanentere pagina. Daar zeggen we direct bij: op internet blijft permanent natuurlijk een relatief begrip, maar er zijn veel sites die je de mogelijkheid bieden om een gedenkpagina aan te maken.

Eentje die we prachtig ontworpen vinden, is Herdenkenwij.nl. Voor de gedenkpagina’s op deze site kun je zelf prachtige layouts toepassen, waarbij de informatie overzichtelijk is ingedeeld, zodat er echt een soort online profiel van iemand ontstaat dat mooi is om te bekijken en waarvan de navigatie erg gebruiksvriendelijk is. Je hebt geen internetkennis nodig om een dergelijke pagina in te delen, dat gebeurt met behulp van een – volgens de makers – gebruiksvriendelijk content management systeem.

Het enige nadeel? Herdenkenwij.nl is niet gratis. We hebben getracht de prijs te achterhalen, maar deze informatie wordt niet verstrekt omdat accounts alleen worden aangemaakt in samenwerking met een uitvaartbegeleider. Daar zijn dus waarschijnlijk maandelijkse kosten aan verbonden. Dit platform is echter zo fraai ontworpen dat we het te mooi vonden om niet op te nemen in dit overzicht.

©PXimport

Ik mis je

Wilt je graag een gedenkpagina aanmaken, maar zie je het niet zitten om daarvoor te betalen, dan is de site Ik mis je van de Evangelische Omroep ook een prachtige plek om dat te doen. Deze site biedt veel nuttige informatie over rouwen en hoe om te gaan met het missen van dierbaren, maar biedt daarnaast ook de gelegenheid om een monument aan te maken voor iemand die je mist.

Het aanmaken van zo’n monument is heel eenvoudig. Klik bovenin op Monument en vervolgens op Maak een monument. De site leid je dan stap voor stap door het proces, waarbij je foto’s en citaten kunt toevoegen en alle andere informatie die je over de betreffende persoon wilt delen. Wanneer je het monument hebt gemaakt, kunnen anderen daarop reageren en een kaarsje aansteken voor de persoon in kwestie (verderop in dit artikel bespreken we ook diensten met online kaarsjes).

De site laat niet weten hoe lang de monumenten in de lucht blijven, maar gezien het feit dat we monumenten kunnen terugbladeren tot aan 2014 (toen de site werd gelanceerd), mag je ervan uitgaan dat het monument blijft bestaan totdat de EO ooit besluit de site niet voort te zetten (iets dat we ons niet kunnen voorstellen).

©PXimport

Memori.nl

Wil je een gedenkpagina voor langere tijd hebben, maar zie je het niet zitten om dat via de EO te doen, dan is Memori.nl een prachtig alternatief. Deze site heeft, net als Herdenkenwij.nl een zeer mooi ontwerp en maakt het je heel eenvoudig om een gedenkpagina voor iemand te maken.

Je kunt op de site een hoofdfoto kiezen (en uiteraard vele andere foto’s) en daarnaast een segment toevoegen voor de rouwkaart, reacties, uitspraken van de overledene, gedichten enzovoort. Op die manier kun je de pagina helemaal naar wens inrichten.

Het maken van een pagina is gratis, maar na drie maanden wordt deze in principe offline gehaald. Betaal je een eenmalig bedrag van 49 euro, dan blijft de pagina voor altijd online (we blijven herhalen: onthoud dat altijd een relatief begrip is op internet). Dat is natuurlijk best veel geld, maar een eenmalige betaling spreekt ons veel meer aan dan een maandelijkse.

©PXimport

Wenskaarsje.nl

Wanneer we in de ‘echte wereld’ iemand gedenken, dan doen we dat vaak door een kaarsje voor de persoon in kwestie te branden. Dat kan na een overlijden, op bijzondere dagen, maar ook gewoon op het moment dat we iemand missen. Het is natuurlijk niet helemaal hetzelfde, maar ook het online branden van een kaarsje kan troost bieden.

Een mooie site daarvoor is Wenskaarsje.nl. Op deze site kun je een kaarsje ‘digitaal’ aansteken voor een persoon (en dat hoeft natuurlijk niet alleen voor een overledene te zijn). Wanneer je zo’n kaarsje aanmaakt, wordt er een animatie getoond van een kaarsje met een wakkerend vlammetje. Reageren op het kaarsje kan niet, het is echt voor jezelf (al kun je het kaarsje wel delen via social media).

Het digitale kaarsje blijft 24 uur branden, daarna dooft deze. Vind je dat vervelend, dan kun je kiezen voor een eeuwig kaarsje, dat brandt zolang je vijf euro per maand betaalt. Dat klinkt heel commercieel, maar de vijf euro vormt in werkelijkheid een donatie voor o.a. Stichting Weesgelukkig, die zich inzet om wensen uit te laten komen van kinderen die op jonge leeftijd een ouder hebben verloren.

©PXimport

Mijnkerk.nl/kaarsjes/

We vinden het concept van Wenskaarsje fantastisch, maar we kunnen ons ook heel goed voorstellen dat je het niet ziet zitten om te betalen om het kaarsje brandend te houden (hoe goed het doel waaraan wordt gedoneerd ook is).

Gelukkig zijn er ook alternatieven die helemaal gratis zijn. Een mooi voorbeeld daarvan vinden we de kaarsjes die je kunt aansteken op Mijnkerk.nl. In tegenstelling tot wat de naam van deze site doet vermoeden, is het branden van kaarsjes niet voorbehouden aan mensen die in God geloven, in tegendeel, deze site promoot juist het feit dat iedereen er terechtkan met zijn of haar emoties. Toegegeven, de kaarsjes die je op deze site kunt branden zijn iets minder fraai vormgegeven - het zijn plaatjes in plaats van kleine animaties. Maar laten we realistisch zijn; het blijft natuurlijk sowieso een virtuele weergave van een emotie, het is belangrijker dat er een plek ís, dan hoe deze eruitziet.

Het mooie van deze site vinden we ook dat je niet eens een e-mailadres hoeft achter te laten, het kan dus volledig anoniem (je kunt uw kaarsje daarna dan ook niet meer bewerken). Het ‘aansteken’ van het kaarsje is gratis en deze wordt in principe nooit meer verwijderd.

©PXimport

Eigen blog

De oplossingen voor online gedenken die we in dit artikel hebben genoemd, richten zich vooral op diensten van derden. Maar je bent natuurlijk niet beperkt tot wat anderen voor je hebben bedacht. Zo is het heel goed mogelijk om zelf een website te maken voor de persoon die je graag digitaal wilt laten voortleven. Daar kijken we tot slot nog even naar.

Je kunt zelf een site bouwen met behulp van een pakket als WordPress of Joomla, maar als je daar geen kaas van hebt gegeten, dan is het goed om te weten dat je daar ook heel eenvoudig een dienst als Blogger voor kunt gebruiken. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Facebook, creëer je geen profiel waarbij de eigenaar van het platform de inhoud bepaalt; die inhoud bepaal je zelf. Je kunt titels aanpassen, de website/blog volledig indelen zoals je wilt, een sjabloon toepassen om het uiterlijk aan te passen, noem maar op.

Op deze manier kun je vrij eenvoudig een gedenkpagina inrichten waarbij je zelf de volledige controle hebt wat er op te zien is, wie deze pagina kan en mag zien, maar kun er bijvoorbeeld ook eenvoudig een eigen url aanhangen, zodat je echt een eigen gedenkpagina hebt (hoe dat werkt, wordt uitgelegd in de handleiding van Blogger).

©PXimport

Iedereen die met Windows werkt, kent het wel: ineens een blauw scherm, en dan… niets meer. Het beruchte Blue Screen of Death (BSOD) hoort al sinds de jaren 90 bij Windows als pindakaas bij brood. Maar daar komt nu verandering in: het blauwe scherm gaat verdwijnen.

Het Blue Screen of Death bestaat al sinds de jaren 90. In Windows NT verscheen het voor het eerst in zijn bekende vorm: witte foutcodes op een felblauw vlak. De melding verscheen bij serieuze systeemfouten, vaak veroorzaakt door een kapotte driver of instabiele hardware. In latere versies kwamen er ook een verdrietige emoticon :( bij en, sinds 2016, een QR-code die naar een informatiepagina leidde. Hoewel er weinig dingen zo frustrerend zijn als een BSOD, is-ie ook handig: de foutmelding en STOP-code* die erop staan, kunnen je namelijk helpen om te achterhalen wat er precies aan de hand is. Maar nu gaat het dus verdwijnen …
*Scrol naar beneden voor een overzicht met de meest voorkomende foutmeldingen/STOP-codes en hun betekenis.

©PXimport | Reshift Digital BV

Op zwart

Het is gelukkig iets minder dramatisch dan je denkt: Microsoft gaat het blauwe scherm vervangen door een zwarte variant. Het nieuwe ontwerp oogt rustiger, zonder QR-code of icoontjes, en toont direct de foutcode en de driver die mogelijk de oorzaak is. Handig voor wie het probleem wil opzoeken of oplossen.

De nieuwe interface is vanaf later deze zomer beschikbaar op alle computers die draaien op Windows 11 versie 24H2. Naast het zwarte scherm wordt ook het meldingsscherm dat je ziet bij onverwachte herstarts vernieuwd. Dat sluit beter aan op de rest van Windows 11, is overzichtelijker en verdwijnt vaak al binnen een paar seconden.

©Microsoft

Waarom deze verandering?

Volgens Microsoft draait het om duidelijkheid. Het scherm moet beter laten zien of het probleem in Windows zelf zit, of in een externe component. Dat scheelt tijd bij het zoeken naar de oorzaak. Zeker na de wereldwijde CrowdStrike-storing van vorig jaar – waarbij miljoenen computers vastliepen door een fout in beveiligingssoftware – wil Microsoft de foutafhandeling beter en sneller maken.

Quick Machine Recovery

Naast het nieuwe scherm introduceert Microsoft ook Quick Machine Recovery (QMR). Deze functie is bedoeld voor situaties waarin een pc helemaal niet meer opstart. Via de herstelomgeving van Windows kan het systeem dan automatisch reparaties uitvoeren, zonder dat je handmatig iets hoeft te doen of een expert hoeft in te schakelen.

QMR wordt later dit jaar beschikbaar op alle apparaten met Windows 11 versie 24H2. Op Home-edities staat het standaard aan. De functie wordt op dit moment al getest in het Beta Channel van het Windows Insider-programma, zodat Microsoft nog kan bijschaven waar nodig.

Wat merk jij ervan?

Voor de meeste mensen betekent dit vooral dat de foutmelding bij een crash er straks anders uitziet. Maar het belangrijkste verschil zit onder de motorkap: Windows toont duidelijker wat er misgaat en kan zichzelf sneller herstellen. In de volksmond zal er – denken wij – overigens weinig veranderen: Blue of Black, het zal een BSOD blijven.

Vanaf 7 juli krijgt Google Gemini toegang tot apps als WhatsApp, Telefoon en Berichten – zelfs als je dat niet expliciet hebt aangezet. Wat betekent dat voor je privacy? En hoe voorkom je dat de AI méér weet dan jij wilt? Dit moet je weten voordat de verandering ingaat.

Googles AI-assistent Gemini wordt komende maand verweven met een aantal nogal essentiële apps op je Android-toestel. Denk aan Telefoon, Berichten en zelfs WhatsApp. Dat blijkt uit een e-mail die Google eind juni verstuurde naar gebruikers van Gemini, meldt de website Android Authority. De toon van die boodschap riep meteen vragen op: helpt Gemini je straks óók als je tracking hebt uitgeschakeld? En wat betekent dat voor je privacy?

Ook interessant: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Vage communicatie zorgt voor onrust

In de e-mail staat dat Gemini binnenkort ondersteuning biedt bij basisfuncties zoals bellen en berichten versturen, óók als je de zogeheten Gemini Apps Activity uit hebt staan. Op papier klinkt dat als een handige extra, maar in de praktijk leidde het vooral tot verwarring. Want als Gemini kan helpen zonder dat die activiteit is ingeschakeld, betekent dat dan dat de AI toch nog steeds meeleest of gegevens opslaat?

De formulering was vaag, de impact onduidelijk, en aangezien onze privacy in combinatie met AI sowieso al een heet hangijzer is, ging het nieuws als een lopend vuurtje door de techcommunity. Al snel verschenen er bezorgde reacties op sociale media en in forums, waarin gebruikers zich afvroegen of ze straks ongemerkt data afstaan aan een AI-systeem dat ze zelf niet actief gebruiken.

©Andrea

Google stelt gerust, maar nuanceert niet alles

Gelukkig kwam Google snel met verduidelijking. De kernboodschap: al biedt Gemini straks hulp bij je apps, dat betekent níét dat je persoonlijke gegevens automatisch worden verzameld of opgeslagen. Als je Gemini Apps Activity uit hebt staan, worden je gesprekken niet opgeslagen, niet gebruikt om modellen te trainen en verdwijnen ze na korte tijd automatisch. De AI gebruikt die tijdelijke gegevens alleen om je direct te kunnen helpen, bijvoorbeeld als je zegt 'bel mama' of 'stuur een bericht naar Daan'.

Toch blijft er een nuance hangen. De toegang van Gemini tot deze apps wordt standaard ingeschakeld voor iedereen, tenzij je dat zelf dus actief uitschakelt. Dat betekent dat de AI wel degelijk macht krijgt over je telefoonfuncties, tenzij jij ingrijpt. En hoewel de data niet worden opgeslagen, is er technisch gezien wel sprake van toegang tot privé-interactie, al is het kortstondig en geanonimiseerd.

Ook interessant: Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Gebruikers kunnen zelf de stekker eruit trekken

Voor wie zich niet prettig voelt bij deze mate van AI-integratie, is er goed nieuws: je kunt de toegang van Gemini tot je apps volledig intrekken. Dat doe je via de instellingen van de Gemini-app binnen Android of via de speciale webpagina gemini.google.com/apps. Daar bepaal je per app of je Gemini toestemming geeft om ermee te werken. Zet je die toegang uit, dan stopt de AI simpelweg met bellen, berichten sturen of andere app-interacties. Je behoudt dus altijd de controle – als je tenminste weet waar je moet kijken.

Wat belangrijk is om te onthouden: deze wijziging betekent niet dat Gemini een spion wordt op je telefoon. Het is eerder een uitbreiding van de Assistent-functie, zoals we die kennen van eerdere AI-integraties binnen Android. Maar doordat AI steeds meer verweven raakt met je dagelijkse digitale handelingen, is het goed om scherp te blijven op wat wel en niet wordt gedeeld.

©WEI ZHENG

Van slimme assistent naar app‑regisseur

De evolutie van Gemini laat zien waar het naartoe gaat met AI in Android: niet langer een slimme praatpaal in de marge, maar een behoorlijk dominante regisseur van je app-gebruik. Vergelijk het met Siri's vernieuwde integratie in iOS 18 of de opkomende app-functies in Android 16 – allemaal gericht op een AI die niet alleen antwoordt, maar ook handelt.

Die verschuiving is logisch, maar dwingt ontwikkelaars én gebruikers om na te denken over de ethiek van assistentie. Want hoe vriendelijk een AI ook oogt, als die steeds meer kan, moet je ook scherper kijken naar wat je precies weggeeft.

Wat betekent dat concreet voor jou?

Als gebruiker hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat Gemini heimelijk je gesprekken opslaat of meeluistert zonder toestemming. Maar het blijft belangrijk om je instellingen te checken, zeker nu de AI standaard meer bevoegdheden krijgt. De tools om die macht te beperken zijn er gelukkig, je moet ze alleen wel even opzoeken.

Wil je dus de voordelen van Gemini benutten zonder je privacy op het spel te zetten? Check dan vóór 7 juli je instellingen en bepaal zelf hoeveel zeggenschap je de AI geeft. Zo houd je het beste van twee werelden: slimme hulp, zonder ongewenste inmenging.