Freedom Internet startte eind 2019 als een nieuwe provider, ontstaan uit een actiegroep om Xs4all te redden. Onlangs haalde het bedrijf vier miljoen euro ‘groeigeld’ op door aandelen uit te geven. PCM sprak met Freedom Internet-directeur Anco Scholte ter Horst over de toekomstplannen.

Ook Anco Scholte ter Horst vond in 2019 dat Xs4all moest blijven. KPN had in januari aangegeven uit kostenbesparingen te gaan stoppen met het dochtermerk, tot onvrede van veel bestaande Xs4all-klanten en andere betrokkenen. Tienduizenden mensen tekenden een petitie die KPN opriep om Xs4all te behouden vanwege de technisch onderlegde medewerkers, vrije modemkeuze en activisme voor een beter internet. Scholte ter Horst, die jaren terug een hoge functie had binnen de provider, vroeg het actiecomité hoe hij kon helpen en of er al een plan was. 

“Het actiecomité vroeg mij: stel dat het niet lukt om Xs4all te behouden, is er dan ruimte in de markt voor een nieuwe, netwerkonafhankelijke provider met een duidelijke missie? Mij is gevraagd of ik daar een businesscase van wilde maken. Dat heb ik gedaan en kort gezegd hebben we in november 2019 besloten om echt een provider te starten. Toen is aan mij gevraagd of ik de kar wilde trekken. Dat was eerst helemaal niet mijn plan, maar ik vond het een te mooi avontuur om nee te zeggen”, blikt Scholte ter Horst terug op zijn eerste anderhalf jaar als directeur van Freedom Internet.

Sneller dan verwacht

Freedom Internet is een provider die net als de concurrentie vast internet levert, eventueel gecombineerd met televisie en vaste telefonie. Maar ook een die van start kon gaan omdat geïnteresseerden in totaal 2,5 miljoen euro inlegden. En een die sinds de start eigendom is van Stichting Appeltaart, een stichting die ervoor waakt dat Freedom zich aan zijn vooraf opgestelde kernwaarden en -activiteiten houdt.

Natuurlijk moet Freedom groeien en een gezonde winst maken, maar niet alles draait om geld. Freedom is een bedrijf met een missie waarin klanten een belangrijke rol vervullen, legt Scholte ter Horst uit. Dus toen de provider onlangs twee tot vier miljoen euro wilde ophalen om verder te kunnen groeien, klopte het niet bij de bank aan, maar bij zijn klanten. Die konden certificaten aanschaffen om zo deels eigenaar te worden van Freedom. 

Binnen drie weken haalde de provider de maximale vier miljoen euro op via ruim 1800 investeerders. “Het ging absoluut sneller dan verwacht”, vertelt de Freedom-directeur. “We hadden zeventig dagen voor de campagne uitgetrokken en vroegen ons af of het zou lukken, want vier miljoen euro is heel veel geld. Maar binnen één dag hadden al een miljoen euro opgehaald.”

©PXimport

Freedom heeft het groeigeld onder andere nodig omdat het klantbestand van de provider groeit. Exacte cijfers houdt Scholte ter Horst uit concurrentieoverwegingen voor zich, maar het gaat om een toename van ‘vele honderden klanten’ per maand. “En hoe meer klanten je aantrekt, hoe meer mensen je hiervoor nodig hebt.” 

De provider heeft op dit moment twintig mensen in dienst en dat moeten er dus meer worden. Freedom wil het opgehaalde kapitaal ook gebruiken om een groter publiek te bereiken. Niet meer alleen oud-Xs4all-klanten en techgeïnteresseerden, maar een breder publiek. Daarom werkt de provider bijvoorbeeld samen met websites waarop je de abonnementen van internetproviders kunt vergelijken.

“Daar willen wij graag tussen komen te staan, maar wel op een manier die niet aan tracking doet. Dat roept in eerste instantie natuurlijk weerstand op: daar zijn die zeurpieten van Freedom, wat willen die nou? En dus gaan we met zo’n platform in discussie om zonder cookies te kunnen werken, waarbij het platform toch de vergoeding krijgt als het een nieuwe klant aanbrengt.”

Meer bekendheid, meer diensten

Freedom is ook van plan om meer te gaan adverteren, ook op internet. Ook zonder tracking, benadrukt Scholte ter Horst. “Dat is niet onmogelijk, maar wel lastig. We sluiten bijvoorbeeld overeenkomsten en gebruiken de juiste instellingen, zodat we weten dat de data die wij genereren, niet door sociale media hergebruikt kunnen worden voor andere doeleinden.”

Later dit jaar wil Freedom ook zijn monteursdiensten uitbreiden. Freedom laat via een partner op dit moment een monteur langskomen voor basiswerk, zoals het installeren van het Fritz!Box-modem. Straks wil Freedom overal in Nederland ook een monteur kunnen sturen naar klanten die hen ál het overstapwerk uit handen kan neemt, vertelt Scholte ter Horst. 

“Die monteur helpt je bijvoorbeeld bij het instellen van e-mail op de computer, het installeren van antivirussoftware en het beantwoorden van allerlei vragen. Daar trek je een halve dag voor uit en het vereist een ander type monteur.” De provider praat op dit moment met geïnteresseerde partners.

©PXimport

Scholte ter Horst: “We willen een one-stop-shop zijn waarbij we echt goede, veilige e-mail, webhosting en straks ook cloudopslag kunnen bieden uit Nederland.” Zo is de eigen e-maildienst inmiddels live en gericht op niet-Freedom-klanten. Freedom maakt gebruik van de Amsterdamse maildienst Soverin, waarvan het de mailomgeving al gebruikt voor zijn klanten. 

“Soverin is een hele dichte partner van ons”, vertelt Scholte ter Horst. “De technisch directeur van Soverin werkt bijvoorbeeld bij Freedom.” Soverin biedt overigens al jaren een losstaand abonnement aan van 39 euro per jaar en wil zich vooral van de gratis e-maildiensten onderscheiden door niet aan tracking en reclame te doen. Het Freedom-abonnement is identiek, aangevuld met totaal vijf mailboxen en daarom iets duurder.

Huidige uitdagingen

Freedom werkt ook aan subnetten, een functie die volgens Scholte ter Horst al af had moeten zijn. Maar er moeten nog wat technische zaken geüpgraded worden en meer IP-adressen geregeld worden. “Dat is altijd een van onze zorgen: hoe komen we aan voldoende IP-adressen?”, vraagt de Freedom-directeur zichzelf af. 

“Die dingen zijn schaars en ik verwacht dat het de komende jaren aanhoudt. Zolang IPv6 geen gemeengoed wordt, en zolang niet alle providers en webbouwers hun diensten IPv6-geschikt maken, blijft dit probleem bestaan.”

Een andere uitdaging is de beperkte levering van hardware, dat te wijten is aan het wereldwijde chiptekort. Er rollen om uiteenlopende redenen minder chips van de band dan fabrikanten nodig hebben voor hun apparatuur, waardoor er minder van die apparatuur gemaakt kan worden. Zo ziet Scholte ter Horst dat de levertijden op gespecialiseerde servers lang zijn en is het bestellen van modems ook een puzzel geworden. 

Vrije modemkeuze

Freedom koopt zijn modems rechtstreeks in bij fabrikant AVM. “Wij moeten vele honderden modems per maand uitleveren aan klanten, maar krijgen ze slechts mondjesmaat geleverd. Dat vraagt heel veel planning met de fabrikant”, vertelt Scholte ter Horst. “AVM produceert zeker wel, maar wij zijn niet de enige afnemer. Ik ben benieuwd hoe zich dit de komende maanden gaat ontwikkelen.”

Een Freedom-klant die geen trek heeft in een AVM Fritz!Box-modem, hoeft die niet af te nemen. De provider biedt (net als inspiratiebron Xs4all) vrije modemkeuze aan en stimuleert dit ook. Klanten die een eigen modem regelen, betalen maandelijks een paar euro minder voor hun internetpakket. Er hoeft immers geen modem terugverdiend te worden. 

©PXimport

Toezichthouder ACM wil vrije modemkeuze later dit jaar verplichten voor providers. Met name Ziggo is hierop tegen, omdat het van mening is dat een door Ziggo geleverd modem essentieel is voor een goede dienstverlening. 

Scholte ter Horst verwacht niet dat de verplichte vrije modemkeuze de markt gaat opschudden. “Ik denk dat de meeste mensen zich niet afvragen welk modem ze hebben en het modem van de provider gebruiken. De doelgroep die bewust kiest voor een ander model, is onze doelgroep en die bereiken wij al.”

Over op glasvezel

Gevraagd naar de speerpunten van Freedom voor de komende twaalf maanden, hoeft de directeur niet lang na te denken. “We willen onze voetafdruk vergroten, vooral qua glasvezelaansluitingen.” Freedom heeft geen eigen glasvezelnetwerk maar maakt gebruik van de open netwerken van andere partijen. 

“Ik ben nu bezig met het koppelen van veertien glasvezelinitiatieven. Glasvezel Helmond bijvoorbeeld, voor dertig- tot veertigduizend aansluitingen. Onlangs heb ik Eindhoven aangesloten via Primevest, dat zijn dertigduizend huishoudens.” Grote initiatieven krijgen voorrang boven kleinere, bevestigt Scholte ter Horst.

Wat de klant voor die glasvezelaansluiting betaalt, kan per initiatief verschillen. Dit tot frustratie van de Freedom-directeur, die spreekt van een wespennest. “Ik kan als ik realistisch naar het glasvezelnetwerk kijk, bijna overal een basisprijs van 49 euro vragen voor een gigabitverbinding. En als ik dan kijk naar onze grootste groene broeder (KPN, red.), zie ik ineens een hele andere prijsstelling, die totaal over de top is.”

©PXimport

 Een blik op de Freedom-website leert dat klanten via een regionaal initiatief of T-Mobile-glasvezelnetwerk inderdaad 49 euro per maand betalen voor een gigabitverbinding. Een gigabitverbinding via het KPN-netwerk kost maandelijks 84 euro. Een KPN-klant betaalt 57,50 euro per maand voor een gigabitverbinding. 

Scholte ter Horst: “Het is van de zotte dat ik voor het inkopen van een KPN-gigabitverbinding een hoger tarief betaal dan de retailprijs van KPN. Dat is niet oké, en daar komt ook nog eens bij dat KPN voor zijn netwerkverkeer dusdanig vooroorlogse tarieven rekent dat het alle innovatie blokkeert.” En dus heeft Scholte ter Horst onlangs weer een brief naar toezichthouder ACM geschreven. “Ik zie er beweging in, maar het is een lange weg.”

Mobiel internet

Aan plannen voor de nabije toekomst geen gebrek bij Freedom. 2022 zal bij de provider vooral in het teken staan van meer aandacht en klanten werven, toegang krijgen tot meer glasvezelaansluitingen en bestaande diensten verbeteren. Directeur Scholte ter Horst denkt ook al na over nieuwe projecten. “Volgend jaar gaan we ook nadenken over mobiel internet”, bevestigt hij. 

“Op onze wensenlijst om uit te voeren staat dat we een eigen mobiel platform willen starten. We moeten nog een keuze maken of we dat alleen voor data gaan doen of ook voor spraak, dus als een MVNO (Mobile Virtual Network Operator). Dit plan willen we volgend jaar ook echt uitvoeren.”

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.