ID.nl logo
Hoe Freedom Internet de komende tijd verder wil groeien
© Reshift Digital
Huis

Hoe Freedom Internet de komende tijd verder wil groeien

Freedom Internet startte eind 2019 als een nieuwe provider, ontstaan uit een actiegroep om Xs4all te redden. Onlangs haalde het bedrijf vier miljoen euro ‘groeigeld’ op door aandelen uit te geven. PCM sprak met Freedom Internet-directeur Anco Scholte ter Horst over de toekomstplannen.

Ook Anco Scholte ter Horst vond in 2019 dat Xs4all moest blijven. KPN had in januari aangegeven uit kostenbesparingen te gaan stoppen met het dochtermerk, tot onvrede van veel bestaande Xs4all-klanten en andere betrokkenen. Tienduizenden mensen tekenden een petitie die KPN opriep om Xs4all te behouden vanwege de technisch onderlegde medewerkers, vrije modemkeuze en activisme voor een beter internet. Scholte ter Horst, die jaren terug een hoge functie had binnen de provider, vroeg het actiecomité hoe hij kon helpen en of er al een plan was. 

“Het actiecomité vroeg mij: stel dat het niet lukt om Xs4all te behouden, is er dan ruimte in de markt voor een nieuwe, netwerkonafhankelijke provider met een duidelijke missie? Mij is gevraagd of ik daar een businesscase van wilde maken. Dat heb ik gedaan en kort gezegd hebben we in november 2019 besloten om echt een provider te starten. Toen is aan mij gevraagd of ik de kar wilde trekken. Dat was eerst helemaal niet mijn plan, maar ik vond het een te mooi avontuur om nee te zeggen”, blikt Scholte ter Horst terug op zijn eerste anderhalf jaar als directeur van Freedom Internet.

Sneller dan verwacht

Freedom Internet is een provider die net als de concurrentie vast internet levert, eventueel gecombineerd met televisie en vaste telefonie. Maar ook een die van start kon gaan omdat geïnteresseerden in totaal 2,5 miljoen euro inlegden. En een die sinds de start eigendom is van Stichting Appeltaart, een stichting die ervoor waakt dat Freedom zich aan zijn vooraf opgestelde kernwaarden en -activiteiten houdt.

Natuurlijk moet Freedom groeien en een gezonde winst maken, maar niet alles draait om geld. Freedom is een bedrijf met een missie waarin klanten een belangrijke rol vervullen, legt Scholte ter Horst uit. Dus toen de provider onlangs twee tot vier miljoen euro wilde ophalen om verder te kunnen groeien, klopte het niet bij de bank aan, maar bij zijn klanten. Die konden certificaten aanschaffen om zo deels eigenaar te worden van Freedom. 

Binnen drie weken haalde de provider de maximale vier miljoen euro op via ruim 1800 investeerders. “Het ging absoluut sneller dan verwacht”, vertelt de Freedom-directeur. “We hadden zeventig dagen voor de campagne uitgetrokken en vroegen ons af of het zou lukken, want vier miljoen euro is heel veel geld. Maar binnen één dag hadden al een miljoen euro opgehaald.”

©PXimport

Freedom heeft het groeigeld onder andere nodig omdat het klantbestand van de provider groeit. Exacte cijfers houdt Scholte ter Horst uit concurrentieoverwegingen voor zich, maar het gaat om een toename van ‘vele honderden klanten’ per maand. “En hoe meer klanten je aantrekt, hoe meer mensen je hiervoor nodig hebt.” 

De provider heeft op dit moment twintig mensen in dienst en dat moeten er dus meer worden. Freedom wil het opgehaalde kapitaal ook gebruiken om een groter publiek te bereiken. Niet meer alleen oud-Xs4all-klanten en techgeïnteresseerden, maar een breder publiek. Daarom werkt de provider bijvoorbeeld samen met websites waarop je de abonnementen van internetproviders kunt vergelijken.

“Daar willen wij graag tussen komen te staan, maar wel op een manier die niet aan tracking doet. Dat roept in eerste instantie natuurlijk weerstand op: daar zijn die zeurpieten van Freedom, wat willen die nou? En dus gaan we met zo’n platform in discussie om zonder cookies te kunnen werken, waarbij het platform toch de vergoeding krijgt als het een nieuwe klant aanbrengt.”

Meer bekendheid, meer diensten

Freedom is ook van plan om meer te gaan adverteren, ook op internet. Ook zonder tracking, benadrukt Scholte ter Horst. “Dat is niet onmogelijk, maar wel lastig. We sluiten bijvoorbeeld overeenkomsten en gebruiken de juiste instellingen, zodat we weten dat de data die wij genereren, niet door sociale media hergebruikt kunnen worden voor andere doeleinden.”

Later dit jaar wil Freedom ook zijn monteursdiensten uitbreiden. Freedom laat via een partner op dit moment een monteur langskomen voor basiswerk, zoals het installeren van het Fritz!Box-modem. Straks wil Freedom overal in Nederland ook een monteur kunnen sturen naar klanten die hen ál het overstapwerk uit handen kan neemt, vertelt Scholte ter Horst. 

“Die monteur helpt je bijvoorbeeld bij het instellen van e-mail op de computer, het installeren van antivirussoftware en het beantwoorden van allerlei vragen. Daar trek je een halve dag voor uit en het vereist een ander type monteur.” De provider praat op dit moment met geïnteresseerde partners.

©PXimport

Scholte ter Horst: “We willen een one-stop-shop zijn waarbij we echt goede, veilige e-mail, webhosting en straks ook cloudopslag kunnen bieden uit Nederland.” Zo is de eigen e-maildienst inmiddels live en gericht op niet-Freedom-klanten. Freedom maakt gebruik van de Amsterdamse maildienst Soverin, waarvan het de mailomgeving al gebruikt voor zijn klanten. 

“Soverin is een hele dichte partner van ons”, vertelt Scholte ter Horst. “De technisch directeur van Soverin werkt bijvoorbeeld bij Freedom.” Soverin biedt overigens al jaren een losstaand abonnement aan van 39 euro per jaar en wil zich vooral van de gratis e-maildiensten onderscheiden door niet aan tracking en reclame te doen. Het Freedom-abonnement is identiek, aangevuld met totaal vijf mailboxen en daarom iets duurder.

Huidige uitdagingen

Freedom werkt ook aan subnetten, een functie die volgens Scholte ter Horst al af had moeten zijn. Maar er moeten nog wat technische zaken geüpgraded worden en meer IP-adressen geregeld worden. “Dat is altijd een van onze zorgen: hoe komen we aan voldoende IP-adressen?”, vraagt de Freedom-directeur zichzelf af. 

“Die dingen zijn schaars en ik verwacht dat het de komende jaren aanhoudt. Zolang IPv6 geen gemeengoed wordt, en zolang niet alle providers en webbouwers hun diensten IPv6-geschikt maken, blijft dit probleem bestaan.”

Een andere uitdaging is de beperkte levering van hardware, dat te wijten is aan het wereldwijde chiptekort. Er rollen om uiteenlopende redenen minder chips van de band dan fabrikanten nodig hebben voor hun apparatuur, waardoor er minder van die apparatuur gemaakt kan worden. Zo ziet Scholte ter Horst dat de levertijden op gespecialiseerde servers lang zijn en is het bestellen van modems ook een puzzel geworden. 

Vrije modemkeuze

Freedom koopt zijn modems rechtstreeks in bij fabrikant AVM. “Wij moeten vele honderden modems per maand uitleveren aan klanten, maar krijgen ze slechts mondjesmaat geleverd. Dat vraagt heel veel planning met de fabrikant”, vertelt Scholte ter Horst. “AVM produceert zeker wel, maar wij zijn niet de enige afnemer. Ik ben benieuwd hoe zich dit de komende maanden gaat ontwikkelen.”

Een Freedom-klant die geen trek heeft in een AVM Fritz!Box-modem, hoeft die niet af te nemen. De provider biedt (net als inspiratiebron Xs4all) vrije modemkeuze aan en stimuleert dit ook. Klanten die een eigen modem regelen, betalen maandelijks een paar euro minder voor hun internetpakket. Er hoeft immers geen modem terugverdiend te worden. 

©PXimport

Toezichthouder ACM wil vrije modemkeuze later dit jaar verplichten voor providers. Met name Ziggo is hierop tegen, omdat het van mening is dat een door Ziggo geleverd modem essentieel is voor een goede dienstverlening. 

Scholte ter Horst verwacht niet dat de verplichte vrije modemkeuze de markt gaat opschudden. “Ik denk dat de meeste mensen zich niet afvragen welk modem ze hebben en het modem van de provider gebruiken. De doelgroep die bewust kiest voor een ander model, is onze doelgroep en die bereiken wij al.”

Over op glasvezel

Gevraagd naar de speerpunten van Freedom voor de komende twaalf maanden, hoeft de directeur niet lang na te denken. “We willen onze voetafdruk vergroten, vooral qua glasvezelaansluitingen.” Freedom heeft geen eigen glasvezelnetwerk maar maakt gebruik van de open netwerken van andere partijen. 

“Ik ben nu bezig met het koppelen van veertien glasvezelinitiatieven. Glasvezel Helmond bijvoorbeeld, voor dertig- tot veertigduizend aansluitingen. Onlangs heb ik Eindhoven aangesloten via Primevest, dat zijn dertigduizend huishoudens.” Grote initiatieven krijgen voorrang boven kleinere, bevestigt Scholte ter Horst.

Wat de klant voor die glasvezelaansluiting betaalt, kan per initiatief verschillen. Dit tot frustratie van de Freedom-directeur, die spreekt van een wespennest. “Ik kan als ik realistisch naar het glasvezelnetwerk kijk, bijna overal een basisprijs van 49 euro vragen voor een gigabitverbinding. En als ik dan kijk naar onze grootste groene broeder (KPN, red.), zie ik ineens een hele andere prijsstelling, die totaal over de top is.”

©PXimport

 Een blik op de Freedom-website leert dat klanten via een regionaal initiatief of T-Mobile-glasvezelnetwerk inderdaad 49 euro per maand betalen voor een gigabitverbinding. Een gigabitverbinding via het KPN-netwerk kost maandelijks 84 euro. Een KPN-klant betaalt 57,50 euro per maand voor een gigabitverbinding. 

Scholte ter Horst: “Het is van de zotte dat ik voor het inkopen van een KPN-gigabitverbinding een hoger tarief betaal dan de retailprijs van KPN. Dat is niet oké, en daar komt ook nog eens bij dat KPN voor zijn netwerkverkeer dusdanig vooroorlogse tarieven rekent dat het alle innovatie blokkeert.” En dus heeft Scholte ter Horst onlangs weer een brief naar toezichthouder ACM geschreven. “Ik zie er beweging in, maar het is een lange weg.”

Mobiel internet

Aan plannen voor de nabije toekomst geen gebrek bij Freedom. 2022 zal bij de provider vooral in het teken staan van meer aandacht en klanten werven, toegang krijgen tot meer glasvezelaansluitingen en bestaande diensten verbeteren. Directeur Scholte ter Horst denkt ook al na over nieuwe projecten. “Volgend jaar gaan we ook nadenken over mobiel internet”, bevestigt hij. 

“Op onze wensenlijst om uit te voeren staat dat we een eigen mobiel platform willen starten. We moeten nog een keuze maken of we dat alleen voor data gaan doen of ook voor spraak, dus als een MVNO (Mobile Virtual Network Operator). Dit plan willen we volgend jaar ook echt uitvoeren.”

▼ Volgende artikel
Review OnePlus 15 – Smartphone die je niet elke nacht hoeft op te laden
© Rens Blom
Huis

Review OnePlus 15 – Smartphone die je niet elke nacht hoeft op te laden

De OnePlus 15 is een premium smartphone met een megabatterij en dat merk je. Je kunt dit toestel bijna twee volle dagen gebruiken voordat je hem moet opladen, ook bij intensiever gebruik. Een mooi pluspunt, maar wat heeft de telefoon nog meer te bieden? Je leest het in deze OnePlus 15-review.

Uitstekend
Conclusie

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

Plus- en minpunten
  • Fantastische accuduur
  • Bloedsnel
  • Goedkoper dan veel andere vlaggenschepen
  • Minder goede camera's
  • Korter updatebeleid
  • Snelladen alleen met OnePlus-gadgets

Het klopt dat er na de OnePlus 13 geen 14 is verschenen. Volgens OnePlus is de 15 niet één, maar twee generaties beter en heet hij daarom de 15. Dat is mooie marketingpraat, want het getal 14 is in thuisland China een ongeluksgetal en wordt daarom vermeden in hotels, adressen en dus ook smartphoneseries. De 15 is dus gewoon de opvolger van de 13, maar voert wel degelijk boeiende vernieuwingen door.

©Rens Blom

Enorme accu...

De reusachtige batterij springt het meest in het oog. De OnePlus 13 had al een bovengemiddeld grote accucapaciteit van 6000 mAh, maar in de 15 zit een 7300mAh-accu. De topsmartphone heeft daarmee ook een veel grotere accu dan de Apple iPhone 17 Pro Max (4823 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh), Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh) en vrijwel alle andere vlaggenschepen. Enkel Oppo's nieuwe Find X9 Pro – die een adviesprijs heeft van 1299 euro – gaat met zijn 7500mAh-accu de OnePlus 15 voorbij.

Leidt die enorme accu in de OnePlus 15 ook tot een geweldige accuduur? Ja, gelukkig wel. Wij kunnen de smartphone zonder zorgen een hele lange dag intensief gebruiken en dan is hij zeker nog niet leeg als we naar bed gaan. Bij regulier gebruik kun je deze telefoon prima twee dagen gebruiken voordat je laat op de tweede avond een oplader nodig hebt.

... laadt ook snel op

Opladen kan via usb-c of draadloos. Beide methoden komen met een addertje onder het gras. Bedraad opladen kan namelijk met een duizelingwekkende 120 watt, maar alleen als je zelf de juiste OnePlus-adapter koopt. Via een andere goede usb-c-adapter is het laden beperkt tot 36 watt. Niet langzaam, maar ook niet indrukwekkend snel. Voor draadloos geldt hetzelfde. Met een draadloze OnePlus-lader kun je met 50 watt laden, met een andere moderne oplader langzamer. Let erop dat de smartphone geen magnetisch draadloos opladen ondersteunt, tenzij je een geschikt hoesje (met ingebouwde magneetring) koopt. Met zo'n hoesje, bijvoorbeeld van OnePlus zelf, kun je de OnePlus 15 wél aan een MagSafe-oplader hangen. Dat werkt prima, kunnen we uit ervaring zeggen.

©Rens Blom

Bloedsnelle hardware

In een nieuwe premium smartphone verwacht je de beste, nieuwste hardware. OnePlus maakt die belofte waar. De OnePlus 15 draait als een van de eerste telefoons op de Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5-processor en die is bloedsnel. Zeker in combinatie met 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in ons testtoestel. Dit is overigens de duurdere configuratie (1099 euro). In de basisversie (949 euro) zit 12 GB en 256 GB – ook ruim voldoende.

©Rens Blom

Het ontwerp van de smartphone laat eveneens een fijne indruk achter. De OnePlus 15 houdt comfortabel vast, heeft een geweldige vingerafdrukscanner in het display en beschikt over een prachtig oledscherm. Het scherm is met 6,78 inch aan de grote kant, waardoor je het toestel moeilijk met één hand kunt gebruiken. Op de linkerzijkant zit een speciale knop om AI-functies te starten. Als je dat niets vindt, zit de knop niet in de weg.

©Rens Blom

Goede camera's

De OnePlus 15 heeft een hoofdcamera, groothoekcamera en zoomcamera, allemaal met 50megapixel-sensoren. De camera's zijn goed en veelzijdig, maar jammer genoeg niet echt beter dan die van de OnePlus 13. Het nieuwe vlaggenschip moet ook concurrenten als de iPhone 17 Pro en Google Pixel 10 Pro voor zich dulden, met name als het gaat om ver inzoomen en de groothoeklens. Storend? Naar onze mening niet, tenzij je de beste camerasmartphone van dit moment zoekt. Dan is de OnePlus 15 niet de topper voor jou.

Hieronder zetten we een paar fotoseries gemaakt met de OnePlus 15 op een rijtje.

©Rens Blom

©Rens Blom

Updatebeleid kan nog steeds beter

OnePlus heeft zijn updatebeleid voor dure smartphones in de afgelopen jaren verbeterd, maar kan met de OnePlus 15 nog steeds niet tippen aan sommige concurrenten. Het toestel krijgt vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Samsung, Apple en Google geven hun dure telefoons zeven jaar complete updates. Bijzonder is dat de Oppo Find X9 Pro vijf om zes jaar updates krijgt, terwijl Oppo en OnePlus zusterbedrijven zijn en dezelfde ColorOS-softwareschil gebruiken. Alhoewel, OnePlus noemt zijn schil OxygenOS. In de praktijk verschilt de software echter nauwelijks met de ColorOS-schil van de Oppo Find X9 Pro, die we na de OnePlus 15 getest hebben.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus 15 kopen?

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

▼ Volgende artikel
MX, Elementary, Mint of Zorin: ken je deze Linux-alternatieven voor Windows al?
© ID.nl
Huis

MX, Elementary, Mint of Zorin: ken je deze Linux-alternatieven voor Windows al?

Nu de ondersteuning voor Windows 10 echt gestopt is, zul je binnenkort toch echt moeten overstappen. Maar wat nu als je hardware ontoereikend is voor Windows 11 of als je helemaal geen zin hebt in dat systeem? Met Linux kun je alle kanten uit, dus bespreken we de interessantste varianten.

Dit gaan we doen

We bekijken welke Linux-versies geschikt zijn nu Windows 10 niet langer wordt ondersteund. Je leest welke distributies soepel draaien op oudere computers, hoe je ze installeert en uitprobeert, en welke verschillen er zijn in uiterlijk, functies en systeemeisen. Ook laten we zien hoe je via Flathub extra software toevoegt en je Linux-omgeving naar wens inricht.

Lees ook: Het einde van Windows 10: wat zijn je opties?

Een groot voordeel van Linux zijn de acceptabele systeemeisen, waardoor je in de praktijk ook nog volop plezier kunt halen uit oudere computers. Met het recente afscheid van Windows 10 bedenk je nu mogelijk wat je met de computer of laptop kunt doen en hoe je niet afhankelijk bent van een eventuele overstap naar Windows 11.

MX Linux

We beginnen met MX Linux. Dit is een goed voorbeeld van een Linux-distributie die niet al te hoge eisen aan de hardware stelt: minimaal een dualcore-processor van minstens 2 GHz en zo'n 15 GB vrije schijfruimte. Een intern geheugen van 1 GB is al voldoende om MX Linux te draaien. Behalve een 64bit-versie is er ook een 32bit-uitvoering beschikbaar, prettig voor oudere computers. Dat wordt gewaardeerd: MX Linux is een van de populairste Linux-distributies op dit moment.

MX Linux stelt niet al te hoge eisen aan de computer.

Omgevingen

Verwacht niet te veel toeters en bellen op het gebied van gebruikersinterface. Dat heb je ook niet nodig voor alledaagse taken. Voor MX Linux zijn verschillende omgevingen beschikbaar. Ga je voor ultieme prestaties en functioneel gebruik, dan is Xfce een goede kandidaat. De omgeving heeft een eenvoudige opzet, maar stelt ook geen hoge eisen aan het systeem.

In de sectie MX Tools vind je een verzameling van handige programma's om de computer te onderhouden. Je kunt hier nieuwe gebruikers aanmaken en de opstartvolgorde van het systeem aanpassen, als je gebruikmaakt van meerdere besturingssystemen. Ook zijn er programma's waarmee je de computer kunt herstellen in geval van problemen. Via de sectie Setup installeer je aanvullende drivers en bijvoorbeeld codecs voor audio en video. 

Rijkere omgeving

Geef je de voorkeur aan een rijkere omgeving, dan kun je de KDE-omgeving gebruiken. Deze vertoont grote gelijkenis met een gemiddeld Windows-bureaubladomgeving en is relatief gebruiksvriendelijk. Ook is er veel ruimte voor het aanpassen van de omgeving aan je eigen smaak, bijvoorbeeld met aangepaste achtergronden en een pictogramset. Je kunt die zelf samenstellen of gebruikmaken van kant-en-klare thema's, wederom vergelijkbaar met Windows.

De derde omgeving – Fluxbox – combineert het beste van beide werelden: de snelheid van het eerder genoemde Xfce en de gebruiksvriendelijkheid van de KDE-omgeving. Dit maakt de omgeving geschikt voor iets oudere hardware, maar ook prima bruikbaar voor meer moderne hardware.

Stel de omgeving naar je eigen smaak in.

Standaardapps

MX Linux is standaard voorzien van een aantal apps waarmee je direct aan de slag kunt. Zo vinden we Firefox als browser en heeft MX Linux de Thunderbird-client voor e-mail. Ook is er een recente editie van het kantoorpakket LibreOffice vooraf geïnstalleerd. Voor het afspelen van audio en video hebben de makers het bekende VLC meegeleverd. Ook vind je Strawberry, een relatief uitgebreide muziekspeler, terug in de omgeving. Je kunt zelf aanvullende apps installeren via de MX Package Installer. De apps zijn onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals Email, Games en Browser. Via het zoekvak bovenin kun je specifieke apps vinden.

Elementary OS

Visueel aantrekkelijk

Waar sommige Linux-distributies niet uitblinken in gebruiksvriendelijkheid of uiterlijk, onderscheidt Elementary OS zich van de rest. In onze ogen is dit een van de meest visueel aantrekkelijke Linux-versies op dit moment. Een deel van de omgeving doet sterk denken aan het uiterlijk van Apple-omgevingen. Zelf noemen de makers het de Pantheon-omgeving. Voor Elementary OS heb je een Intel Core i3 of vergelijkbare processor nodig, 4 GB intern geheugen en 32 GB vrije schijfruimte. Je kunt Elementary OS ook proberen zonder het eerst te installeren (zie ook het kader 'Probleemloos proberen' verderop in dit artikel).

Een Linux-installatie proberen zonder te installeren.

Extra veilige óf klassieke modus

Veel aandacht is besteed aan veiligheid en privacy. Dat merk je bijvoorbeeld met de Secure Session. Deze modus kun je activeren tijdens het aanmelden. Bij de Secure Session heeft elke app expliciet toestemming nodig om een taak uit te voeren, bijvoorbeeld toegang krijgen tot de fotomap of de camera. Dit is vergelijkbaar met de machtigingen die je op een mobiele telefoon per app kunt toekennen. Heb je hieraan geen behoefte en wil je de apps direct toegang geven tot 'alle' acties, dan kun je in Elementary OS ook nog kiezen voor de klassieke modus.

Elementary OS is gebruiksvriendelijk én ziet er overzichtelijk uit.

AppCenter

Standaard is in Elementary OS een volwassen set apps ingebouwd. Zo vind je onder meer apps voor het afspelen van audio en video, maar ook voor het werken met Office-documenten. Aanvullende apps installeer je via het onderdeel AppCenter. Handig is dat dit onderdeel ook toegang biedt tot de apps die je via Flathub kunt krijgen (over Flathub lees je elders in dit artikel).

Je kunt kiezen welke repository (bron) je wilt gebruiken: die van Elementary OS of Flathub. Ook in het AppCenter is de focus op veiligheid goed merkbaar: je leest welke rechten de app wil gebruiken (bijvoorbeeld het aanpassen van systeeminstellingen). Ook lees je op voorhand over eventuele compatibiliteitsproblemen of onderdelen die niet werken. Verder valt Elementary OS in positieve zin op qua toegankelijkheidsfuncties. Zo hebben de makers veel aandacht besteed aan navigatie met het toetsenbord (in plaats van afhankelijkheid van de muis) en screenreader-functionaliteit, waarbij de elementen op het scherm worden voorgelezen door een stem en je niet afhankelijk bent van het beeldscherm.

Meerdere omgevingen

Mogelijk gebruikte je in Windows verschillende bureaubladen, bijvoorbeeld om privé en werk gescheiden te houden. Die functionaliteit vinden we ook terug in de standaardomgeving van Elementary OS: voor elk type taak kun je een afgescheiden werkruimte met eigen bureaublad en pictogrammen maken. Ook biedt het een Niet storen-modus, die ervoor zorgt dat afleidende berichten tijdelijk worden gedempt. De omgeving beschikt ook over een beeld-in-beeldmodus, waarbij je bijvoorbeeld een video kunt afspelen terwijl je in Office een document aanpast.

Voor het gebruik van Elementary OS betaal je volgens de makers 'wat je ervoor kunt missen'. Op de website kun je een standaardbedrag (zoals 20 of 30 euro) of een aangepast bedrag opgeven.

Installeren maar!

Wil je aan de slag met een Linux-distributie, dan kun je deze relatief eenvoudig installeren. Je hebt hiervoor een usb-stick nodig. Gebruik een stick van minstens 4 GB. Download het installatiebestand van de website van de makers. Vaak gaat het hier om een iso-bestand. Vervolgens maak je van de usb-stick een opstartbaar medium. Een goed programma dat je hiervoor kunt gebruiken is Etcher. Klik eerst op Select Image en wijs het installatiebestand aan. Klik hierna op Select Drive en wijs de usb-stick aan. Klik op Flash om de stick te maken.

Usb-stick nodig

Voor je Linux-installatie?

Linux Mint

Interessante keuze

In de lijst met aantrekkelijke Linux-kandidaten mag Linux Mint niet ontbreken. Niet voor niets kun je bij ons regelmatig lezen over deze Linux-distributie. Zoek je bijvoorbeeld een opvolger voor Windows 10 en kun je door hardwarebeperkingen niet overstappen naar Windows 11, dan is Linux Mint een interessante keuze.

Het besturingssysteem stelt geen onredelijke eisen aan de computer: je hebt minimaal 2 GB werkgeheugen nodig (al is 4 GB aanbevolen) en kunt al aan de slag met 20 GB vrije schijfruimte (100 GB is aanbevolen). Prettig van Linux Mint is de lange ondersteuningsperiode. De meest recente versie van Linux Mint ('Xia') wordt tot 2029 ondersteund.

Net als bij het elders besproken MX Linux, kun je bij Linux Mint kiezen tussen verschillende omgevingen. Voor de beste ervaring kies je voor Cinnamon. Deze omgeving is het meest modern en kent een grote gelijkenis met Windows 10: handig voor de Windows-overstappers. Daarnaast kun je kiezen voor de Mate- en Xfce-omgeving. De omgeving Mate is beperkter en kent minder functies dan Cinnamon, vergt minder van de computer en is hierdoor geschikt voor oudere computers. Tot slot legt Xfce verreweg het minst beslag op de computer, maar biedt minder functies dan Mate en Cinnamon.

Linux Mint is een veelgebruikte vervanger voor Windows.

Naast Windows

Tijdens de installatie kun je ervoor kiezen om Linux Mint naast Windows te installeren (via de optie Installeer Linux Mint naast Windows Boot Manager) of juist een volledige overstap te maken (Wis schijf en installeer Linux Mint). Eenmaal geïnstalleerd, valt de gebruikersomgeving direct op: overzichtelijk en in veel opzichten vergelijkbaar met Windows. Ook valt het relatief grote aantal standaardapps op. Deze zijn toegankelijk via het Menu en ondergebracht in verschillende categorieën, bijvoorbeeld Kantoor voor Office-programma's en Geluid & Video voor audio- en videospelers.

Een belangrijk pluspunt van Linux Mint is de mogelijkheid om de gebruikersomgeving tot in detail naar je hand te zetten. Dat doe je via Menu, Voorkeuren. Bepaal hier onder meer het bureaublad, de pictogrammen en kies een thema, waarmee je het uiterlijk van Linux Mint in één keer aanpast, vergelijkbaar met Windows.

Je vindt veel aanpassingsmogelijkheden in Linux Mint.

Linux-software

Stap je van Windows over op Linux en ben je benieuwd welke Linux-programma's een goed alternatief zijn voor eerdere Windows-programma's? Hier vind je een overzicht van Linux-programma's die je Windows-software vervangen.

Zorin OS

Gebruiksvriendelijke optie

Zorin OS is ook een interessant alternatief voor Windows. De Linux-distributie biedt je een gebruiksvriendelijke omgeving en heeft wat betreft opzet veel weg van Windows 11. Er bestaan meerdere uitvoeringen van Zorin OS. Zorin OS Core mag je gratis gebruiken. Dit is een prima startpunt om te controleren of deze Linux-distributie je bevalt. Ben je tevreden, dan kom je echter al gauw uit bij het betaalde Zorin Pro. Je betaalt hiervoor een kleine 50 euro, maar krijgt met Pro toegang tot de eerdergenoemde Windows 11-achtige omgeving.

Als je op de website even doorklikt, kom je uit bij Zorin OS Lite. Zoals de naam al doet vermoeden, gaat het hier om een lichtgewicht uitvoering van het besturingssysteem, dat je kunt gebruiken op oudere hardware. Houd er wel rekening mee dat de Lite-versie verder niet meer wordt ontwikkeld. Voor de nieuwste versie van Zorin OS Core heb je een processor op 1 GHz, 1,5 GB intern geheugen en 15 GB schijfruimte nodig. Voldoet de computer aan deze minimale eisen, dan kies je voor het toekomstbestendige Core of de betaalde Pro-versie.

Zorin OS is beschikbaar in verschillende uitvoeringen.

Android-integratie

In Zorin OS vind je Zorin Connect. Met deze optie kun je je Android-telefoon nauw integreren met de computer. Er wordt hierbij een beveiligde verbinding opgezet tussen de computer en de telefoon. Vervolgens kun je bestanden uitwisselen en worden meldingen van de telefoon ook in Zorin OS getoond. Bovendien kun je de computer deels bedienen met de telefoon. Bijvoorbeeld bij het afspelen van muziek en video's.

Probleemloos proberen

Prettig aan een besturingssysteem zoals Linux Mint is de mogelijkheid om het in een live sessie te gebruiken. Je start hiermee het besturingssysteem op en kunt ermee werken, maar hoeft het niet permanent te installeren. Zo'n live sessie geeft je de mogelijkheid om de functies te verkennen en te bepalen of Linux in de smaak valt. Op het bureaublad van Linux Mint vind je de snelkoppeling Install Linux Mint. Gebruik deze om het besturingssysteem daadwerkelijk te installeren.

Appstore Flathub: meer software

Uiteraard wil je je computer voorzien van de nodige software. Een goed startpunt hiervoor is Flathub, een appstore voor Linux. Hoe je ermee aan de slag gaat, verschilt per distributie. In sommige distributies is de ondersteuning standaard ingebouwd, zoals in Linux Mint. In andere distributies moet je Flathub zelf instellen.

Ga naar https://flathub.org/setup en kies hier je Linux-versie. In het vak bovenin geef je de naam van de distributie op en klik je op het zoekresultaat voor verdere instructies. Ga hierna op zoek naar apps die je wilt installeren.

Prettig aan Flathub is dat je ziet wanneer een app door het platform is geverifieerd en je zeker weet uit welke bron de code afkomstig is. Elke pagina bevat aanvullende links zoals verwijzingen naar taalbestanden en veelgestelde vragen. Op de tab Statistics lees je hoe vaak de software is gedownload via Flathub.

Flathub is een rijke bron voor Linux-software.

P.S. Ook op een nieuwe laptop kun je natuurlijk Linux installeren. Op zoek naar een goedkope laptop? Op Kieskeurig.nl zie je de sterkste prijsdalers van het moment.