Freedom Internet startte eind 2019 als een nieuwe provider, ontstaan uit een actiegroep om Xs4all te redden. Onlangs haalde het bedrijf vier miljoen euro ‘groeigeld’ op door aandelen uit te geven. PCM sprak met Freedom Internet-directeur Anco Scholte ter Horst over de toekomstplannen.

Ook Anco Scholte ter Horst vond in 2019 dat Xs4all moest blijven. KPN had in januari aangegeven uit kostenbesparingen te gaan stoppen met het dochtermerk, tot onvrede van veel bestaande Xs4all-klanten en andere betrokkenen. Tienduizenden mensen tekenden een petitie die KPN opriep om Xs4all te behouden vanwege de technisch onderlegde medewerkers, vrije modemkeuze en activisme voor een beter internet. Scholte ter Horst, die jaren terug een hoge functie had binnen de provider, vroeg het actiecomité hoe hij kon helpen en of er al een plan was. 

“Het actiecomité vroeg mij: stel dat het niet lukt om Xs4all te behouden, is er dan ruimte in de markt voor een nieuwe, netwerkonafhankelijke provider met een duidelijke missie? Mij is gevraagd of ik daar een businesscase van wilde maken. Dat heb ik gedaan en kort gezegd hebben we in november 2019 besloten om echt een provider te starten. Toen is aan mij gevraagd of ik de kar wilde trekken. Dat was eerst helemaal niet mijn plan, maar ik vond het een te mooi avontuur om nee te zeggen”, blikt Scholte ter Horst terug op zijn eerste anderhalf jaar als directeur van Freedom Internet.

Sneller dan verwacht

Freedom Internet is een provider die net als de concurrentie vast internet levert, eventueel gecombineerd met televisie en vaste telefonie. Maar ook een die van start kon gaan omdat geïnteresseerden in totaal 2,5 miljoen euro inlegden. En een die sinds de start eigendom is van Stichting Appeltaart, een stichting die ervoor waakt dat Freedom zich aan zijn vooraf opgestelde kernwaarden en -activiteiten houdt.

Natuurlijk moet Freedom groeien en een gezonde winst maken, maar niet alles draait om geld. Freedom is een bedrijf met een missie waarin klanten een belangrijke rol vervullen, legt Scholte ter Horst uit. Dus toen de provider onlangs twee tot vier miljoen euro wilde ophalen om verder te kunnen groeien, klopte het niet bij de bank aan, maar bij zijn klanten. Die konden certificaten aanschaffen om zo deels eigenaar te worden van Freedom. 

Binnen drie weken haalde de provider de maximale vier miljoen euro op via ruim 1800 investeerders. “Het ging absoluut sneller dan verwacht”, vertelt de Freedom-directeur. “We hadden zeventig dagen voor de campagne uitgetrokken en vroegen ons af of het zou lukken, want vier miljoen euro is heel veel geld. Maar binnen één dag hadden al een miljoen euro opgehaald.”

©PXimport

Freedom heeft het groeigeld onder andere nodig omdat het klantbestand van de provider groeit. Exacte cijfers houdt Scholte ter Horst uit concurrentieoverwegingen voor zich, maar het gaat om een toename van ‘vele honderden klanten’ per maand. “En hoe meer klanten je aantrekt, hoe meer mensen je hiervoor nodig hebt.” 

De provider heeft op dit moment twintig mensen in dienst en dat moeten er dus meer worden. Freedom wil het opgehaalde kapitaal ook gebruiken om een groter publiek te bereiken. Niet meer alleen oud-Xs4all-klanten en techgeïnteresseerden, maar een breder publiek. Daarom werkt de provider bijvoorbeeld samen met websites waarop je de abonnementen van internetproviders kunt vergelijken.

“Daar willen wij graag tussen komen te staan, maar wel op een manier die niet aan tracking doet. Dat roept in eerste instantie natuurlijk weerstand op: daar zijn die zeurpieten van Freedom, wat willen die nou? En dus gaan we met zo’n platform in discussie om zonder cookies te kunnen werken, waarbij het platform toch de vergoeding krijgt als het een nieuwe klant aanbrengt.”

Meer bekendheid, meer diensten

Freedom is ook van plan om meer te gaan adverteren, ook op internet. Ook zonder tracking, benadrukt Scholte ter Horst. “Dat is niet onmogelijk, maar wel lastig. We sluiten bijvoorbeeld overeenkomsten en gebruiken de juiste instellingen, zodat we weten dat de data die wij genereren, niet door sociale media hergebruikt kunnen worden voor andere doeleinden.”

Later dit jaar wil Freedom ook zijn monteursdiensten uitbreiden. Freedom laat via een partner op dit moment een monteur langskomen voor basiswerk, zoals het installeren van het Fritz!Box-modem. Straks wil Freedom overal in Nederland ook een monteur kunnen sturen naar klanten die hen ál het overstapwerk uit handen kan neemt, vertelt Scholte ter Horst. 

“Die monteur helpt je bijvoorbeeld bij het instellen van e-mail op de computer, het installeren van antivirussoftware en het beantwoorden van allerlei vragen. Daar trek je een halve dag voor uit en het vereist een ander type monteur.” De provider praat op dit moment met geïnteresseerde partners.

©PXimport

Scholte ter Horst: “We willen een one-stop-shop zijn waarbij we echt goede, veilige e-mail, webhosting en straks ook cloudopslag kunnen bieden uit Nederland.” Zo is de eigen e-maildienst inmiddels live en gericht op niet-Freedom-klanten. Freedom maakt gebruik van de Amsterdamse maildienst Soverin, waarvan het de mailomgeving al gebruikt voor zijn klanten. 

“Soverin is een hele dichte partner van ons”, vertelt Scholte ter Horst. “De technisch directeur van Soverin werkt bijvoorbeeld bij Freedom.” Soverin biedt overigens al jaren een losstaand abonnement aan van 39 euro per jaar en wil zich vooral van de gratis e-maildiensten onderscheiden door niet aan tracking en reclame te doen. Het Freedom-abonnement is identiek, aangevuld met totaal vijf mailboxen en daarom iets duurder.

Huidige uitdagingen

Freedom werkt ook aan subnetten, een functie die volgens Scholte ter Horst al af had moeten zijn. Maar er moeten nog wat technische zaken geüpgraded worden en meer IP-adressen geregeld worden. “Dat is altijd een van onze zorgen: hoe komen we aan voldoende IP-adressen?”, vraagt de Freedom-directeur zichzelf af. 

“Die dingen zijn schaars en ik verwacht dat het de komende jaren aanhoudt. Zolang IPv6 geen gemeengoed wordt, en zolang niet alle providers en webbouwers hun diensten IPv6-geschikt maken, blijft dit probleem bestaan.”

Een andere uitdaging is de beperkte levering van hardware, dat te wijten is aan het wereldwijde chiptekort. Er rollen om uiteenlopende redenen minder chips van de band dan fabrikanten nodig hebben voor hun apparatuur, waardoor er minder van die apparatuur gemaakt kan worden. Zo ziet Scholte ter Horst dat de levertijden op gespecialiseerde servers lang zijn en is het bestellen van modems ook een puzzel geworden. 

Vrije modemkeuze

Freedom koopt zijn modems rechtstreeks in bij fabrikant AVM. “Wij moeten vele honderden modems per maand uitleveren aan klanten, maar krijgen ze slechts mondjesmaat geleverd. Dat vraagt heel veel planning met de fabrikant”, vertelt Scholte ter Horst. “AVM produceert zeker wel, maar wij zijn niet de enige afnemer. Ik ben benieuwd hoe zich dit de komende maanden gaat ontwikkelen.”

Een Freedom-klant die geen trek heeft in een AVM Fritz!Box-modem, hoeft die niet af te nemen. De provider biedt (net als inspiratiebron Xs4all) vrije modemkeuze aan en stimuleert dit ook. Klanten die een eigen modem regelen, betalen maandelijks een paar euro minder voor hun internetpakket. Er hoeft immers geen modem terugverdiend te worden. 

©PXimport

Toezichthouder ACM wil vrije modemkeuze later dit jaar verplichten voor providers. Met name Ziggo is hierop tegen, omdat het van mening is dat een door Ziggo geleverd modem essentieel is voor een goede dienstverlening. 

Scholte ter Horst verwacht niet dat de verplichte vrije modemkeuze de markt gaat opschudden. “Ik denk dat de meeste mensen zich niet afvragen welk modem ze hebben en het modem van de provider gebruiken. De doelgroep die bewust kiest voor een ander model, is onze doelgroep en die bereiken wij al.”

Over op glasvezel

Gevraagd naar de speerpunten van Freedom voor de komende twaalf maanden, hoeft de directeur niet lang na te denken. “We willen onze voetafdruk vergroten, vooral qua glasvezelaansluitingen.” Freedom heeft geen eigen glasvezelnetwerk maar maakt gebruik van de open netwerken van andere partijen. 

“Ik ben nu bezig met het koppelen van veertien glasvezelinitiatieven. Glasvezel Helmond bijvoorbeeld, voor dertig- tot veertigduizend aansluitingen. Onlangs heb ik Eindhoven aangesloten via Primevest, dat zijn dertigduizend huishoudens.” Grote initiatieven krijgen voorrang boven kleinere, bevestigt Scholte ter Horst.

Wat de klant voor die glasvezelaansluiting betaalt, kan per initiatief verschillen. Dit tot frustratie van de Freedom-directeur, die spreekt van een wespennest. “Ik kan als ik realistisch naar het glasvezelnetwerk kijk, bijna overal een basisprijs van 49 euro vragen voor een gigabitverbinding. En als ik dan kijk naar onze grootste groene broeder (KPN, red.), zie ik ineens een hele andere prijsstelling, die totaal over de top is.”

©PXimport

 Een blik op de Freedom-website leert dat klanten via een regionaal initiatief of T-Mobile-glasvezelnetwerk inderdaad 49 euro per maand betalen voor een gigabitverbinding. Een gigabitverbinding via het KPN-netwerk kost maandelijks 84 euro. Een KPN-klant betaalt 57,50 euro per maand voor een gigabitverbinding. 

Scholte ter Horst: “Het is van de zotte dat ik voor het inkopen van een KPN-gigabitverbinding een hoger tarief betaal dan de retailprijs van KPN. Dat is niet oké, en daar komt ook nog eens bij dat KPN voor zijn netwerkverkeer dusdanig vooroorlogse tarieven rekent dat het alle innovatie blokkeert.” En dus heeft Scholte ter Horst onlangs weer een brief naar toezichthouder ACM geschreven. “Ik zie er beweging in, maar het is een lange weg.”

Mobiel internet

Aan plannen voor de nabije toekomst geen gebrek bij Freedom. 2022 zal bij de provider vooral in het teken staan van meer aandacht en klanten werven, toegang krijgen tot meer glasvezelaansluitingen en bestaande diensten verbeteren. Directeur Scholte ter Horst denkt ook al na over nieuwe projecten. “Volgend jaar gaan we ook nadenken over mobiel internet”, bevestigt hij. 

“Op onze wensenlijst om uit te voeren staat dat we een eigen mobiel platform willen starten. We moeten nog een keuze maken of we dat alleen voor data gaan doen of ook voor spraak, dus als een MVNO (Mobile Virtual Network Operator). Dit plan willen we volgend jaar ook echt uitvoeren.”

Spotify verhoogt regelmatig haar abonnementstarieven. Dat is frustrerend, want vergelijkbare diensten als Deezer, Apple Music en Tidal zijn inmiddels goedkoper. Desondanks is Spotify nog ruimschoots marktleider in de wereld van muziekstreaming. Luisteraars hechten nu eenmaal veel waarde aan hun zorgvuldig samengestelde afspeellijsten. Maar wat als je die heel eenvoudig kunt overzetten?

Voor Spotify betaal je inmiddels 12,99 euro voor een individueel abonnement, waardoor het een van de duurste streamingdiensten van dit moment is. Studenten zijn nog wel voordelig uit met 6,99 euro per maand. Je kunt overwegen om over te stappen, want de meeste andere streamingdiensten hebben een vergelijkbare muziekcatalogus, maar op jaarbasis kan een abonnement op bijvoorbeeld Deezer (11,99 euro per maand) of Tidal (10,99 euro per maand) zo enkele tientjes schelen.

Waarom zou je overstappen?

Naast lagere kosten zijn er mogelijk nog meer redenen om naar een andere streamingdienst over te stappen. We zetten een aantal overwegingen op een rij.

Ondanks jarenlange geruchten levert Spotify nog altijd sterk gecomprimeerde audiostreams . Hierbij is het originele muziekbestand een kopje kleiner gemaakt. Dit zorgt voor een lagere netwerk- en server­belasting. Als je een hoge audiokwaliteit belangrijk vindt, ligt een abonnement op Tidal, Deezer of Apple Music meer voor de hand. Deze aanbieders leveren hun audiostreams in ­lossless-kwaliteit. Dat betekent kort gezegd dat je zonder verlies van audiogegevens naar muziek kunt luisteren. Je hebt wel een goede bekabelde hoofdtelefoon of hifi-­installatie (versterker en speakers) nodig om het verschil in audiokwaliteit te kunnen horen. De muziek klinkt in dat geval levendiger en bevat meer details.

Bij alle onlinemuziekdiensten kun je albums van bekende artiesten beluisteren, maar er zijn ook enkele verschillen. YouTube Music bevat bijvoorbeeld veel livemuziek die je nergens anders vindt. Tidal publiceert soms exclusieve interviews met artiesten en Apple Music beheert zijn eigen radiostation met diskjockeys. Hoor je in een winkel of restaurant een leuk liedje? Met de ­SongCatcher-functie van Deezer achterhaal je direct de artiest en de naam van het liedje.

Apparaatondersteuning

Wil je weleens iets anders dan Spotify? Verdiep je dan eerst in de opties van de alternatieve onlinemuziekdienst. Uiteraard wil je met je favoriete apparaten van goede muziek genieten. Voor pc’s, laptops, tablets en smart­phones biedt elke streamingaanbieder ondersteuning.

Let bij het gebruik van een smart-tv, (netwerk)receiver, wifi-speaker, mediaspeler en/of spelcomputer wel even op. Check of er voor jouw afspeelapparaat een app van de streamingdienst beschikbaar is. Zo niet, dan kun je mogelijk vanaf een smartphone muziek op dit apparaat afspelen. Dat werkt via bluetooth, AirPlay of Chromecast. De smartphone fungeert hierbij als afstandsbediening. Dat gaat overigens mogelijk ten koste van de audiokwaliteit.

Proefabonnement

Zodra je een andere muziekdienst hebt gekozen, start je eerst een proefabonnement. Deezer, Apple Music, Tidal en YouTube Music kun je gratis een maand uitproberen. Bedenk wel dat je tijdens de registratieprocedure alvast betaalgegevens moet opgeven, bijvoorbeeld via iDEAL, PayPal of een creditcard. Wanneer je binnen dertig dagen opzegt, schrijft de bewuste muziekdienst geen geld af. Blijf je langer lid, dan start automatisch een betaald abonnement.

Spotify-afspeellijsten

Als je eenmaal bij een andere streamingaanbieder een account hebt aangemaakt, wil je jouw Spotify-omgeving misschien overzetten . Het is bijvoorbeeld prettig wanneer je persoonlijke afspeellijsten ook ergens anders kunt beluisteren. Stel je eens voor dat je tientallen of misschien wel honderden liedjes in een nieuwe afspeellijst moet opslaan. Zeker wanneer je ook nog eens aparte lijsten voor bijvoorbeeld sport, werk, vervoer, feestdagen en nachtrust gebruikt, kost het samenstellen zeeën van tijd. Spotify heeft helaas geen functie om afspeellijsten te exporteren. Gelukkig bestaan er wel diverse andere hulpjes die deze klus voor je klaren. Houd er wel rekening mee dat het mogelijk niet altijd lukt om alle nummers een-op-een over te zetten. Sommige (kleine) artiesten of platenlabels kiezen er namelijk voor om muziek niet bij alle streamingdiensten onder te brengen. Maar zeker bij gerenommeerde artiesten komt dat in de praktijk weinig voor.

Afspeellijsten overzetten

Voor het overzetten van afspeellijsten kun je aparte tools gebruiken. We bespreken deze tools in het kort, zodat je voor jezelf kunt nagaan of die voor jouw wensen geschikt is.

TuneMyMusic

TuneMyMusic is een ideaal tooltje om vlot afspeellijsten tussen verschillende muziekdiensten uit te wisselen. Een groot pluspunt is de brede platformondersteuning. Naast de eerder in dit artikel genoemde namen kan TuneMy­Music ook overweg met onder andere Amazon Music, Qobuz, Napster en SoundCloud. Je kunt er dus alle kanten mee op!

Met de gratis versie zet je tot vijfhonderd nummers over naar een andere streamingdienst. Dat is voor veel gebruikers ruimschoots voldoende. Bevatten jouw afspeellijsten meer liedjes? Een abonnement zonder limiet kost 5,50 dollar per maand (ongeveer 4,60 euro). Betalen kan via PayPal of een creditcard.

Met het Premium-abonnement is het mogelijk om afspeellijsten op verschillende streamingdiensten continu te synchroniseren. Wie eenmalig afspeellijsten naar een andere muziekdienst kopieert, zegt het abonnement gewoon meteen weer op. Voor die paar euro scheelt dat je echt een heleboel tijd.

Afspeellijst(en) selecteren

Nu is het hoog tijd om je favoriete afspeellijst(en) te gaan kopiëren. Ga naar www.tunemymusic.com en klik op het Spotify-logo. Nu zie je een pop-upvenster. Mogelijk ben je al met jouw Spotify-account aangemeld. Zo niet, typ dan de juiste inloggegevens in. Het is namelijk noodzakelijk dat je TuneMyMusic toegang geeft tot jouw ­Spotify-account. Bevestig daarom met Akkoord. Je klikt vervolgens op Laden van Spotify-account.

Standaard staan er voor alle afspeellijsten vinkjes. Wil je een bepaalde muziekverzameling niet overzetten, verwijder dan het vinkje naast de bewuste lijst. Je kunt zelfs specifieke nummers weglaten. Klik in dat geval op de naam van de lijst en wis alle vinkjes voor de ongewenste liedjes . Naast afspeellijsten zet TuneMy­Music op jouw verzoek ook favoriete nummers, albums en artiesten over. Maak een weloverwogen keuze en klik onderaan op Kies Bestemming.

Muziekbestemming kiezen

Je gaat nu de nieuwe bestemming voor jouw geselecteerde afspeellijst(en) selecteren. Klik op de naam van de beoogde onlinemuziekdienst. Voor deze workshop nemen we Tidal als voorbeeld, maar de stappen komen bij andere aanbieders grotendeels overeen. Er opent een pop-upscherm. Misschien ben je al bij de streamingdienst ingelogd. Is dat niet zo, dan typ je een gebruikersnaam en wachtwoord. Mogelijk is het nog nodig om toestemming voor accounttoegang te geven. Klik daarna op Start Overzetten en Doorgaan.

Bekijk na afloop in hoeverre de kopieeractie is geslaagd. Misschien missen er bijvoorbeeld enkele nummers. Je ziet dan een aantal ontbrekende sporen. Klik op het gele getal en check om welke liedjes het gaat. In dit geval zijn dat nummers die niet op Tidal staan. Gebruik je de gratis versie van TuneMyMusic en heb je onverhoopt meer dan vijfhonderd nummers geselecteerd?

De overdracht stopt na het vijfhonderdste liedje automatisch. Je kunt eventueel een Premium-abonnement nemen en daarna de kopieeractie hervatten. Ten slotte kijk je natuurlijk even bij de nieuwe streamingdienst of je de afspeellijsten en overige favorieten ziet staan.

Lokale afspeellijst

TuneMyMusic heeft een optie om een lokaal opgeslagen afspeellijst te importeren. Handig, want in bepaalde muziekprogramma’s kun je metadata van een audio­collectie naar een m3u- of csv-bestand exporteren. Bekende tooltjes als Foobar2000, MusicBee en MediaMonkey zijn hiervoor geschikt. Deze afspeellijsten gebruik je net zo makkelijk in een online muziekdienst.

Ga naar www.tunemymusic.com/transfer en klik onderaan op Bestand uploaden. Via Kies een bestand selecteer je de lokaal opgeslagen afspeellijst op de computer. Je kunt het bestand vanuit Verkenner ook naar TuneMyMusic slepen. Afhankelijk van de aanwezige metadata koppel je vervolgens velden aan de juiste gegevens. Stel onder meer in welke velden de artiest en de naam van het liedje vertegenwoordigen. Klik op Doorgaan. In de volgende stap kun je desgewenst vinkjes voor nummers verwijderen. Die worden dan niet overgeheveld. Bepaal via Kies Bestemming naar welke muziekdienst je de liedjes gaat kopiëren. Ga zo nodig akkoord met toegang tot je account.

Muziekgegevens delen

Een handige functie is dat je muziekgegevens met anderen kunt delen. Zo voorzie je in één klap een familielid of vriend(in) met dezelfde smaak van een flinke lading muziek. Ga naar www.tunemymusic.com/nl/home en klik bovenaan op Nieuw Delen. Kies eerst de bron, bijvoorbeeld Spotify of Tidal. Je bepaalt via Laden van Spotify account (of de naam van een andere aanbieder) welke gegevens je wilt delen. Het ligt voor de hand om hier goede afspeellijsten te selecteren. Klik op Delen. In de volgende stap pas je eventueel de naam en omschrijving van jouw gedeelde bibliotheek aan. Je kunt ook nog een afbeelding selecteren. Kies Bewaren & Delen. Je verzendt de muziekgegevens bijvoorbeeld via WhatsApp, Facebook Messenger of mail . Zodra jouw contactpersoon de link opent, importeert diegene de afspeellijsten in een eigen muziekdienst.

Accounttoegang intrekken

Misschien vind je het niet zo prettig dat TuneMyMusic toegang tot je Spotify-profiel heeft, en eventueel andere accounts van muziekdiensten. Geen zorgen, want je trekt de toegang op ieder moment weer in. Je dient dan wel eerst even een gratis account aan te maken. Klik rechtsboven op Inloggen en volg de stappen voor de registratie. Als alternatief kun je jezelf ook met een bestaand Google-­account aanmelden.

Klik rechtsboven op je profielnaam en kies Account. Je bekijkt onder Koppelingen met welke streamingdienst(en) TuneMyMusic is verbonden. Klik op het picto­gram met de drie puntjes en bevestig met Verbinding verbreken met Spotify of de naam van een andere aanbieder. De muziekdienst verdwijnt meteen uit de lijst.

Tot slot

Van Tidal naar Apple Music of van Deezer naar Qobuz. Naast de voorbeelden in deze workshop zijn er in TuneMyMusic nog veel meer combinaties mogelijk. En wanneer je na een paar maanden toch weer heimwee naar Spotify krijgt, kopieer je alle onlangs gemaakte afspeellijsten probleemloos naar de Zweedse streaminggigant. Veel luisterplezier!

Zie je aan de binnenkant van je waterkoker een donkere of zwartbruine aanslag, vooral ter hoogte van het waterniveau? Dat is een veelvoorkomend verschijnsel bij roestvrijstalen waterkokers die vaak worden gebruikt. Het oogt onfris, maar het is meestal geen vuil of schimmel — en zeker niet gevaarlijk.

Waarom de binnenkant zwart verkleurt

De zwarte aanslag ontstaat niet doordat het metaal zelf oxideert, maar door mineralen uit het water die zich afzetten en bij herhaald verhitten donker kleuren. Kalk, ijzer en vooral mangaan zijn daarbij de belangrijkste veroorzakers.

In Nederland komt dit vaker voor in regio's met hard water, waarin meer mineralen zitten. In sommige delen van het land (zoals Friesland, Gelderland, Overijssel en Drenthe) bevat het leidingwater van nature iets meer mangaan of ijzer. Tijdens de waterzuivering wordt dat grotendeels verwijderd, maar een kleine resthoeveelheid kan bij verhitting reageren tot donkere mangaanoxide. Dat hecht zich aan de wand van de waterkoker, precies op de plek waar het waterpeil meestal eindigt.

Ook aangebrande kalkaanslag kan bijdragen aan de verkleuring. Wanneer kalk zich ophoopt op de bodem of wanden en daarna opnieuw wordt verhit, verkleurt die witte laag naar bruin of zwart.

Hoe verwijder je aanslag?

De aanslag is meestal goed te verwijderen met natuurlijke middelen:

1: Vul de waterkoker met een mengsel van half water en half natuurazijn, of gebruik een eetlepel citroenzuur per halve liter water.

2: Laat dit 30 minuten inwerken en breng het mengsel daarna kort aan de kook.

3: Laat het afkoelen, giet het weg en veeg de binnenkant schoon met een zachte doek of sponsje.

4: Spoel grondig na met schoon water.

Blijft er na het schoonmaken een donkere waas zichtbaar, dan gaat het meestal om een hardnekkige mineraallaag die zich stevig heeft vastgezet. Bij goed roestvrij staal hoort het metaal zelf niet te verkleuren; blijvende vlekken wijzen eerder op hardnekkige aanslag of op een mindere kwaliteit staal.

Zo voorkom je nieuwe aanslag

Laat de waterkoker na gebruik altijd leeglopen en openstaan, zodat hij goed kan drogen. Kook alleen de hoeveelheid water die je nodig hebt, en ontkalk hem eens per maand met azijn of citroenzuur. Zo krijgen mineralen minder kans om zich te hechten en blijft de binnenkant langer schoon.