Je kunt op allerlei mogelijke manieren een website bouwen, met het gratis platform WordPress is dit het eenvoudigst. Voordat je aan de slag kunt met het content management systeem moet je wel even een domeinnaam reserveren en een goede hostingprovider zoeken.

Tip 01: Keuze hostingprovider

Een website begint met een hostingprovider. Je hebt serverruimte nodig waar je je website plaatst en een bedrijf moet de koppeling tussen je domeinnaam en je website maken. Dit is wat een hostingprovider allemaal voor je regelt. Naast dat je een bedrijf moet zoeken dat dit goed en voordelig aanbiedt, is het aan te raden om een hostingprovider te kiezen met een snelle en goede support. Het is namelijk zo dat websites af en toe niet goed functioneren, dat er bij updates iets fout kan gaan of dat je op andere gebieden hulp nodig hebt. Als je een webwinkel of andere commerciële website hebt, dan kost elke minuut downtime geld en daarom doe je er verstandig aan om je goed te informeren naar de ondersteuningsmogelijkheden van een provider. Gebruik een website als www.hostingwijzer.nl of www.hostingvergelijker.nl om te kijken wat anderen van bepaalde hostingproviders vinden.

©PXimport

Tip 02: Domeinnaam

Bij het afsluiten van een contract heb je te maken met twee dingen: de webruimte en de domeinnaam. In veel gevallen koop je de twee dingen samen, maar het is bij vrijwel alle bedrijven mogelijk om deze twee dingen los te bestellen. Zo kun je je domein vastleggen bij de ene provider en de hosting afnemen bij een andere provider. Een domeinnaam is puur het webadres van je website, bijvoorbeeld tipsentrucs.nl. Domeinnamen kun je verhuizen van de ene naar de andere provider. Als je ontevreden bent met je huidige provider, maar wel je url wilt behouden, dan moet je bij je huidige provider een verhuiscode aanvragen. Een domeinnaam betaal je vaak per jaar. De kosten bedragen meestal zo’n 10 tot 20 euro voor een .com- of .nl-adres, maar ‘speciale’ toplevel-domeinextensies zoals .auto, .cars of .makeup zijn vaak veel duurder.

©PXimport

Tip 03: Webruimte

Als je een goede provider hebt gevonden, dan is het tijd om uit te zoeken welk hostingpakket bij je past. Bij de meeste providers is de service en snelheid van hun pakketten identiek, maar zit het verschil in de webruimte die je tot je beschikking hebt. Een klein blog heeft vrijwel nooit meer nodig dan één of twee gigabyte, maar als je video’s en andere grote bestanden op de webruimte wilt opslaan, dan heb je uiteraard meer nodig. Heb je meer dan vijf mailadressen nodig, dan kan het ook zijn dat een basispakket niet voldoende is. Met een premiumpakket heb je vaak de mogelijkheid om meerdere subdomeinen aan te maken. Over het algemeen worden de serverruimte-prijzen per maand aangegeven, maar betaal je per jaar of per meerdere jaren. Kijk even goed hoe lang je aan een contract vast zit.

©PXimport

Tip 04: Cms-ondersteuning

Een ander belangrijk punt betreft de opties die een hostingprovider je biedt. In de meeste gevallen gebruik je een cms (content management systeem), om je website te bouwen. Bekende voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld WordPress, Joomla en Drupal. Met de eerste gaan we verderop in dit artikel aan de slag. Het is handig als een provider ondersteuning biedt voor bijvoorbeeld WordPress. Sommige providers kunnen met één klik een cms op je site installeren. Vaak heb je op deze manier ook handige opties om gemakkelijk een reservekopie van je site te maken.

©PXimport

Tip 05: Ssl

Let op dat een pakket ondersteuning biedt voor ssl (secure sockets layer). Dit is een encryptieprotocol voor websites. Je herkent een ssl-website aan het bekende groene slotje in de adresbalk van je browser en aan het feit dat het webadres met https begint. De EU verwacht van iedereen met een website dat hij of zij zich aan de wet van de bescherming van persoonsgegevens houdt en een ssl-certificaat is een belangrijke stap om een veilige website aan te bieden. Vrijwel alle providers bieden tegenwoordig standaard een ssl-certificaat aan als je een contract afsluit. Een ssl-certificaat wordt door sommige providers ook als losse optie aangeboden, meestal kost dit 10 tot 15 euro per jaar.

©PXimport

Tip 06: WP installeren

Als je een provider met één-klik-installatie hebt gekozen, dan kun je na het aanmelden bij je provider heel simpel WordPress (of kortweg WP) installeren. Hoe dit precies werkt, verschilt per provider. Biedt je provider geen simpele installatie, dan moet je het zelf doen. Dat is geen probleem als je de juiste stappen volgt. Je hebt allereerst toegang nodig tot je webruimte via ftp (file transfer protocol). Met een ftp-programma als FileZilla kun je de WordPress-bestanden vanaf je computer naar de webruimte kopiëren.

Alle data zoals blogberichten, pagina’s en site-instellingen worden in een database opgeslagen. Deze database is meestal van het type MySQL of MariaDB (een MySQL-variant). Die database moet je creëren vóórdat je WordPress installeert. Hoe dit werkt verschilt per provider, maar je provider heeft waarschijnlijk goede documentatie over hoe je dit moet doen. Voor de installatie van WordPress moet je in elk geval beschikken over de naam van de database, de naam van de databasegebruiker en het wachtwoord van de databasegebruiker. Deze gegevens moet je namelijk in een bestandje invullen en via ftp uploaden naar je webruimte.

Providers gebruiken vaak beheersystemen zoals Plesk waarmee je zelf databases kunt creëren en bewerken, e-mailadressen kunt aanmaken en back-ups van je website kunt maken. Plesk is gebruiksvriendelijk en ziet er gelikt uit. Bij goedkope hostingproviders wordt echter meestal geen Plesk aangeboden, maar vind je doorgaans cPanel, DirectAdmin of een eigen systeem.

©PXimport

Tip 07: Config.php wijzigen

Het bestandje waar je de data in moet vullen, heet config.php. Hoe dit precies in zijn werk gaat, lees je hier. Je vindt het bestand in het zip-bestand met alle WordPress-installatiebestanden, dat je hier kunt downloaden. Het is heel belangrijk dat je het php-bestand opent en bewerkt met een tekstverwerker die geen opmaak aan het bestand toevoegt. Gebruik dus geen Microsoft Word, maar open het bestand met Kladblok. Sla het bestand weer op als php-bestand en upload de complete WordPress-map inclusief het bewerkte php-bestand naar je webruimte via je ftp-programma.

©PXimport

Tip 08: Script uitvoeren

Als je alle bestanden via je ftp-programma naar je webruimte hebt geüpload, dan is het tijd om het installatiescript van WordPress uit te voeren. Nadat je alle bestanden uit het WordPress-zipbestand naar de root van je webruimte hebt gesleept, ga je in je browser naar www.domeinnaam.nl/wp-admin/install (waarbij je in plaats van “domeinnaam.nl” je eigen domeinnaam gebruikt. Als WordPress je config.php-bestand om één of andere reden niet kan vinden, dan heb je hier nog een keer de mogelijkheid om je databasegegevens in te vullen. Je moet nu een gebruikersnaam en een wachtwoord voor WordPress creëren. Standaard is je gebruikersnaam admin, maar we raden je met klem aan om dit te veranderen in iets beters. WordPress-sites zijn namelijk vaak het doelwit van hackaanvallen en ‘admin’ is de eerste gebruikersnaam die een hacker zal proberen. Gebruik ook niet de naam van je website of van jezelf, iets totaal irrelevants met rare karakters heeft de voorkeur. Je wachtwoord moet ook sterk zijn, gebruik bijvoorbeeld een wachtwoordgenerator. WordPress geeft aan of een wachtwoord sterk is door een groene balk met het woord Strong onder het veld weer te geven. Achter Sitetitel kun je de naam van je website aangeven, maar dit kun je ook later vanuit WordPress veranderen. Achter Je e-mailadres geef je je e-mailadres aan, het is slim om een vinkje te zetten voor Blokkeer zoekmachines om deze site te indexeren. Je kunt dit later wijzigen als je site helemaal klaar is. Klik op WordPress installeren om door te gaan. De installatie zal een paar minuten duren. Hierna log je in op WordPress met je gebruikersnaam en wachtwoord.

©PXimport

Tip 09: Wegwijs in WP

Je wordt verwelkomd door het WP Dashboard. Gefeliciteerd, je hebt alle installatiestappen doorlopen! Bovenin zie je of er updates voor WordPress beschikbaar zijn of dat er andere updates voor jouw thema’s (de WordPress-term voor templates) of plug-ins klaar staan om geïnstalleerd te worden. Aan de linkerkant vind je alle menu-opties. Hier kun je pagina’s toevoegen, (blog)berichten schrijven of de vormgeving van je site veranderen. De vormgeving van een site verander je het beste door middel van een thema (in het Engels ‘theme’), hier gaan we op de volgende pagina’s uitgebreid op in. Voordat je een thema installeert, is het slim om even een paar instellingen te wijzigen. Ga naar Instellingen en klik op Algemeen. Hier kun je de taal van WordPress wijzigen evenals de Datumnotatie en Tijdnotatie. Als je site helemaal klaar is en geïndexeerd mag worden door Google en Bing, dan vind je deze optie bij Instellingen / Lezen / Zoekmachine zichtbaarheid.

©PXimport

Tip 10: Gratis of betaald?

Laten we direct maar antwoord geven op de meest gestelde vraag als het gaat om WordPress-thema’s: zijn betaalde thema’s beter dan gratis thema’s? We kunnen daar vol overtuiging ‘nee’ op antwoorden. In onze zoektochten naar mooie thema’s voor WordPress hebben we zowel tussen de gratis als betaalde thema’s heuse juweeltjes gezien. Wel moet je beseffen dat iemand die gratis thema’s aanbiedt, waarschijnlijk niet heel veel tijd en energie kan steken in het bieden van ondersteuning (al is zelfs dat niet eens voor iedereen waar). Dit betekent dat je soms heel lang moet wachten op antwoord wanneer er een probleem is, en je in sommige gevallen zelfs helemaal nooit antwoord krijgt. In dat geval kan kiezen voor een betaald thema een enorm voordeel bieden, ook omdat de kans dan groter is dat het thema regelmatig wordt bijgewerkt om te voldoen aan de laatste versie van WordPress.

©PXimport

Tip 11: Ondersteuning

In een ideale wereld kies je het thema uit dat je mooi vindt, installeer je dat in WordPress en draait alles als een zonnetje. In de werkelijkheid loopt dat soms iets anders. Het is allemaal al een stuk beter dan vroeger, maar aangezien elke site uniek is, kan het zijn dat jij een plug-in geïnstalleerd hebt die conflicteert met het thema dat je wilt gebruiken. In dat geval zul je ondersteuning van de maker nodig hebben. Zoals eerder aangegeven is dit bij gratis thema’s niet altijd mogelijk, bij betaalde thema’s is een bepaalde periode van ondersteuning meestal inbegrepen (en vaak hebben zij ook nog een betaalde installatieservice zodat je er zelf geen omkijken naar hebt). Voordat je een thema aanschaft, is het belangrijk om goed te kijken naar de ondersteuning. Kijk wat voor vragen er over het thema is gesteld op de site van de maker of op een verzamelsite (zie tip 16), maar kijk vooral ook hoe en vooral óf er op gereageerd is. Ondersteuningsvragen waarop niet wordt geantwoord, zijn zelden goed nieuws; het betekent dat de maker vooral geïnteresseerd is in het verkopen van het thema (of simpelweg geen tijd heeft om een gratis thema te ondersteunen).

©PXimport

Tip 12: Denk aan morgen

Iedereen die wel eens een WordPress-thema heeft gezocht, kent het gevoel: je gaat voor iets eenvoudigs, maar laat je zo afleiden door het visuele geweld dat je voorbij ziet komen, dat je binnen de kortste keren kiest voor een fenomenaal mooi thema … dat eigenlijk helemaal niet bij jouw site past. Het is een beetje alsof je een nachtwinkeltje hebt met een site die de website van Albert Heijn doet verbleken. Dat is niet alleen zonde, het zorgt vaak ook voor inactieve sites, omdat ze heel veel onderhoud vereisen, en veel meer content vragen dan wat jij te bieden hebt. Bovendien, en daarom is tip 14 zo belangrijk, is het bijhouden vaak ook nog eens vrij ingewikkeld. De oplossing is vrij eenvoudig: schrijf van tevoren op waar je precies een website voor nodig hebt en welke elementen daar in moeten zitten. Houd dit lijstje in je achterhoofd bij het zoeken naar je thema, zo voorkom je dat je straks met een overkill aan gave functies zit, maar nu net die functies mist waarvoor je een thema zocht. En vooral: denk ook na over morgen, baseer je website niet alleen op wat je vandaag nodig hebt.

©PXimport

Tip 13: Recensies

Zoals je zometeen in tip 14 kunt lezen is de ellende met thema’s dat ze lang niet altijd makkelijk te beheren zijn en dat is natuurlijk heel frustrerend als het een site is die je met regelmaat moet bijwerken. Precies hierom is het belangrijk om op zoek te gaan naar recensies van gebruikers. Je vindt deze op de site van de makers zelf, maar ook op verzamelsites (zie tip 16) of op algemene recensiesites. Het is belangrijk om deze recensies kritisch te lezen, dat wil zeggen: soms moet je ze met een korreltje zout nemen. Dat werkt twee kanten op: afhankelijk van de website waarop de recensie staat, zou het kunnen zijn dat de fabrikant z’n eigen product aan het ophemelen is (dat valt vaak al snel op door specifiek (te positief) taalgebruik, of door een golf van positieve recensies die ineens volgt op een aantal negatieve. Daarnaast zijn mensen ook heel goed in zeuren als iets hen niet aanstaat, en niet alle recensies zijn dan ook eerlijk. Kijk dus niet alleen naar het aantal sterren, maar lees ook de tekst erbij. Als er staat: “werkt niet” terwijl de plug-in voor de rest alleen maar lovende recensies heeft, lag het waarschijnlijk aan de gebruiker, niet aan de plug-in.

©PXimport

Tip 14: Demo’s

Het belang van deze tip kunnen we niet genoeg benadrukken. Een auto koop je niet blind. Hij mag er mooi uitzien aan de buitenkant, maar je wil er wel even in gereden hebben voordat je er definitief voor kiest. Eigenlijk zijn er maar weinig dingen die je blind zou kopen. Waarom een WordPress-thema dan wel? We raden dat ook sterk af. Vrijwel alle professionele aanbieders bieden je de mogelijkheid om een demo te bekijken van het betreffende thema, zowel aan de frontend (voorkant, het deel dat gebruikers zien) als aan de backend (achterkant, het deel waarmee je de website beheert). Vooral dat laatste is essentieel. Want het kan er aan de voorkant allemaal fantastisch uitzien, als het aan de achterkant allemaal heel onlogisch werkt en het blijkt dat je alsnog de helft met de hand moet configureren (bijvoorbeeld met html en css) dan word je daar niet blij van. Een site die je geen demo’s biedt is niet per definitie een slechte aanbieder, maar het is gewoon niet slim om een thema op je site los te laten zonder dat je weet hoe die je site aan de achterkant beheert.

©PXimport

Tip 15: Mobiel

Websites bouwen is iets dat je doorgaans nog steeds vanaf je pc doet. De fout die we hierbij vaak maken, is dat we de website helemaal inrichten op wat we op onze eigen pc zien, terwijl statistieken aantonen dat in de meeste leeftijdscategorieën, de smartphone veel vaker wordt gebruikt dan een pc bij het bezoeken van websites. Wanneer je dus op zoek gaat naar een thema, let dan op de term ‘responsive’. Een responsive website is een site die ook op tablets en smartphones uitstekend functioneert en in veel gevallen daar ook nog eens voor geoptimaliseerd. Dat kun je overigens heel eenvoudig controleren door de demo van het thema te bezoeken met je smartphone, aangezien ook de demo dan in een mobiele versie zal worden getoond, waardoor je direct weet waar je aan toe bent. Daarnaast hebben demo’s vaak ook de mogelijkheid om op je desktop te laten zien hoe je site eruit ziet op mobiele apparaten, zodat je in één klap het overzicht hebt voor alle platformen.

©PXimport

Tip 16: Verzamelsites

We hebben je in dit artikel verteld waar je op moet letten bij het kopen/downloaden van een thema voor je WordPress-website, maar de grote vraag is nu natuurlijk: wáár vind je het thema dat je zoekt. Het goede nieuws is dat je het werk zelf niet meer hoeft te verrichten. De eenvoudigste manier is zoeken (in het Engels) op ‘wordpress theme’ in combinatie met het soort site dat je bouwt. Stel dat je een site bouwt voor het restaurant dat je runt, dan zoek je dus op ‘wordpress theme restaurant’. Je vindt daar geheid een thema tussen dat je mooi vindt. Heb je nog geen idee wat je precies zoekt? Google dan op ‘best wordpress themes’ en je zult een reeks verzamelsites vinden die de mooiste thema’s al per categorie voor je op een rij hebben gezet. Een goed voorbeeld van zo’n site is ThemeForest, de grootste en populairste themaverkoopsite van de laatste jaren. Deze site fungeert als een soort makelaar voor thema’s, met een centraal systeem voor recensies, zodat je zeker weet dat de recensies niet door de maker zelf geschreven zijn. En, niet geheel onbelangrijk, een site als ThemeForest beschermt je ook tegen oplichting.

©PXimport

Tip 17: Theme clubs

Als je met regelmaat websites bouwt, of je eigen site regelmatig een nieuwe look en feel wilt geven kun je lid worden van een theme club. Dit is een aanbieder die thema’s aanbiedt via een abonnementsmodel. Je betaalt een vast bedrag per jaar of maand en daarvoor mag je ongelimiteerd alle beschikbare thema’s downloaden en gebruiken. Het voordeel van dit soort clubs is dat het belangrijk voor hen is dat mensen lid blijven, dus er wordt veel tijd en energie gestoken in het publiceren van nieuwe thema’s, maar ook in het actueel houden van de wat oudere thema’s. Daarbij zijn er aan dit soort clubs vaak flinke communities gekoppeld, waardoor je voor ondersteuning niet alleen hulp krijgt van de beheerders, maar vooral ook van andere gebruikers en de geboden oplossingen voor hun problemen en vragen. Dat geeft je het gevoel dat je er niet alleen voor staat.

©PXimport

Tip 18: Plug-ins

Om aan je website meer functionaliteit toe te voegen, kun je gebruik maken van plug-ins. Als je een betaald thema hebt geïnstalleerd is de kans groot dat deze een paar plug-ins nodig heeft om goed te kunnen draaien. In dit geval krijg je dan ook een melding in WordPress om deze plug-ins te installeren. Je vindt alle geïnstalleerde plug-ins als je aan de linkerkant op Plugins klikt. Een rood bolletje achter het menu-item betekent dat er updates voor bepaalde plug-ins beschikbaar zijn. Als je een geheel nieuwe plug-in wilt installeren dan kies je links voor Nieuwe plugin. Klik op Plugins zoeken en geef de naam op van een plug-in die je wilt installeren. Of klik op Populairste of Aanbevolen of te kijken of er interessante plug-ins worden aangeboden. Nadat je op Nu installeren hebt geklikt, moet je de plug-in activeren. De knop Nu installeren verandert in Activeren, klik erop en de plug-in draait op je site. Sommige plug-ins hebben eigen configuratieschermen om de plug-in naar jouw voorkeuren in te richten. Je kunt plug-ins overigens ook activeren en deactiveren als je op Plugins klikt en een overzicht van al je geïnstalleerde plug-ins ziet.

©PXimport

Tip 19: Back-ups

Het is erg belangrijk om een backup te maken voordat je een nieuw thema of plug-in installeert. In principe zou alles goed moeten gaan en kun je een thema, wanneer je dit niet mooi vindt, eenvoudig weer verwijderen. Gaat er echter toch iets mis, bijvoorbeeld door onjuiste code of vanwege een ander probleem, dan ga je van een volledig werkende site naar een site die niets anders toont dan een foutcode. Nu is dat uiteindelijk meestal wel weer te fiksen, maar dan ben je uren verder en dat is zonde, aangezien een back-up in een paar minuten volledig teruggezet kan worden. De gratis plug-in UpdraftPlus kan je hierbij helpen. Er is ook een betaalde versie met meer mogelijkheden: UpdraftPlus Premium. Na installatie klik je op Instellingen / UpdraftPlus-backups en kun je bij Instellingen aangeven dat de plug-in de reservekopie opslaat bij een externe dienst zoals Dropbox of Google Drive. Klik op een optie en doorloop de stappen. Je maakt handmatig een reservekopie of stelt in dat UpdraftPlus dit automatisch bijvoorbeeld wekelijks doet. Dit kies je achter Planning bestandenbackup en Planning databasebackup. De back-up van je database is een klein bestand met informatie over je berichten en pagina’s. Je bestandenback-up kan echter erg groot zijn, bijvoorbeeld als je veel afbeeldingen, videobestanden of audiobestanden op je site hebt staan.

©PXimport

Tip 20: Betere beveiliging

Een andere handige plug-in is All In One WP Security. Hiermee scherm je je website af tegen aanvallen en kun je ervoor zorgen dat je site zo goed mogelijk beveiligd is. Als je de plug-in hebt geïnstalleerd, zie je een nieuw menu-item aan de linkerkant: WP Beveiliging. Klik erop en in het dashboard van de plug-in worden een aantal verbeteringssuggesties weergegeven. Je ziet ook hoe goed je site is beveiligd door middel van een veiligheidsmeter. Klik links op Gebruiker login om bijvoorbeeld een vinkje te zetten voor Vink dit aan als u inlogpogingen onmiddellijk wilt blokkeren met gebruikersnamen die niet bestaan op uw systeem. De vertalingen zijn af en toe erg krom, hier moet je even doorheen. Of je zet je gebruikerstaal in het Engels bij Gebruikers / Je profiel / Taal. Dit staat los van de websitetaal en verandert alleen jouw taal, niet die van andere gebruikers en bezoekers.

©PXimport

Tip 21: Contactformulier

Als je een contactformulier op je site wilt hebben, dan kun je eigenlijk niet om de plug-in Contact Form 7 heen. Na installatie vind je het menu-item Contact aan de linkerkant van je scherm. Maak een nieuw contactformulier aan door bovenin op Nieuwe toevoegen te klikken. Als eerste geef je je contactformulier een naam, daarna geef je eronder je gegevens zoals je emailadres en naam op. Dit doe je in de tekst tussen de vierkante haakjes. Als er bijvoorbeeld [email* your-email] staat, dan vul je jouw e-mailadres in op de plek van your-email. Haal de haakjes en de andere teksten niet weg, dit heeft de plug-in nodig om te kunnen functioneren. Klik op Opslaan en je ziet dat je contactformulier een code heeft gekregen, deze code kopieer je en plak je in een pagina om het contactformulier zichtbaar te maken.

©CIDimport

Tip 22: Verbeter je seo

De laatste plug-in die we je niet willen onthouden, is Yoast SEO. Dit is een plug-in die je helpt bij het verbeteren van je titels, metatags en teksten bij berichten en pagina’s. Alles met het doel om beter gevonden te worden door zoekmachines. Yoast SEO voegt bij elk bericht of elke pagina een aantal functies toe. Zo kun je onder Snippet preview een tekst typen die een perfecte weergave geeft van de inhoud op je pagina. Is Yoast SEO tevreden, dan zie je een groene smiley voor Leesbaarheidsanalyse.

©CIDimport

De Logitech MX Master 4 is de nieuwste telg in de populaire MX-serie. De muis belooft meer controle, precisie en comfort dan ooit, met haptische feedback en een 8K-sensor die zelfs op glas moeiteloos werkt. Maar is hij de stevige prijs van 129,99 euro waard?

De MX Master 3S was al een dikke publieksfavoriet, maar met de MX Master 4 legt Logitech de lat opnieuw een tikkie hoger. Dit is een echte powerhouse voor wie dagelijks veel met tekst, beeld of code bezig is. Of gewoon voor wie een heel lekkere muis wil. Alles draait om controle, snelheid en comfort. Daar betaal je met een krappe 130 euro weliswaar een premiumprijs voor, maar deze muis is dan ook duidelijk bedoeld voor mensen die hun werk serieus nemen. De MX Master 4 is verkrijgbaar in Graphite en Pale Gray, en wordt standaard geleverd met een Logi Bolt-ontvanger. Wij hebben voor de test de Pale Gray-variant voor de Mac mogen bepotelen.

©ER | ID.nl

Muizen met gevoel

Het opvallendste snufje is de toevoeging van haptische feedback. Elke klik, sneltoets of melding voel je subtiel onder je vingers trillen. Niet als gimmick, maar als tastbare feedback: je voelt letterlijk wat je doet. En dat werkt echt prettig, vooral omdat je iets dergelijks ook gewend bent van bijvoorbeeld je smartphone. Via Logi Options+ bepaal je zelf hoe intens die feedback is en kun je verschillende acties aan specifieke apps knopen. Dat geeft de muis een persoonlijk tintje. Zeker bij precisiewerk (foto- en tekstbewerking of het schrijven van code) merk je hoe natuurlijk dat aanvoelt.

De grote toets onder de duim, waarmee je het Haptic Sense-paneel oproept, is wel vrij gevoelig. Tijdens de paar weken dat we de muis hebben getest, drukten we die knop af en toe per ongeluk in, wat even storend kan zijn. Toch is dat gelukkig een kwestie van gewenning, want het idee achter de functie is sterk.

Snelheid zonder haast

De befaamde MagSpeed-scroll is gelukkig gebleven en is zelfs nog iets verfijnd. Eén draai aan het stalen wiel en je schiet door lange documenten of spreadsheets. Nieuw is de Actions Ring, een rond menu dat rond je cursor verschijnt. Daarmee open je favoriete tools of snelkoppelingen zonder je toetsenbord aan te raken. Logitech beweert dat je hierdoor tot 63 procent minder muisbewegingen maakt. Dat is misschien wat optimistisch, maar het systeem werkt verrassend intuïtief en snel. Hieronder een overzichtje van de mogelijkheden.

Werkt zelfs op glas

De Darkfield-sensor met 8000 dpi is extreem nauwkeurig en werkt op vrijwel elk oppervlak, zelfs op glas of gelakt hout. Je kunt de gevoeligheid aanpassen in stappen van 50 dpi, maar de meeste mensen zullen vermoedelijk gewoon de standaard afstelling gebruiken: hij voelt van nature al prima aan. Dankzij een nieuwe radiochip en antenne is de verbinding bovendien rotsvast. Je kunt de muis gebruiken via bluetooth low energy of de meegeleverde Logi Bolt-ontvanger, die een bereik van zo'n 10 meter garandeert.

©ER | ID.nl

Comfortabel stil

Qua vorm blijft Logitech dicht bij zijn succesformule. De muis ligt daarom nog altijd als gegoten in de hand, met een lichte hellingshoek, een vertrouwde duimpositie en een extra horizontaal scrolwiel. De klikgeluiden zijn nu 90 procent stiller dan bij de vorige generatie, meldt Logitech. En met 150 gram voelt de MX Master 4 solide aan zonder zwaar te worden.

Kleine kanttekening: de twee navigatieknoppen voor browsergebruik (vooruit en terug) zijn iets naar achteren verplaatst om ruimte te maken voor de Gesture Button (zie kader hieronder). Dat zorgt er soms voor dat je per ongeluk op de verkeerde knop drukt, vooral als je gewend bent aan een van de MX Master-voorgangers. Misschien een detail, maar wel merkbaar bij dagelijks gebruik.

Via Logi Options+ stel je sneltoetsen, app-profielen en automatiseringen in. De software werkt het best binnen Windows en macOS, maar ook in Linux, ChromeOS, Android en iPadOS doet de muis wat hij moet doen, al zijn daar minder functies beschikbaar.

©Logitech

Batterij die blijft gaan

Logitech zegt dat de ingebouwde 650 mAh-accu het tot 70 dagen op één lading moet kunnen volhouden. Dat hebben we nog niet kunnen testen, maar we kregen de muis met 55 procent van de lading binnen en daar is na een weekje driftig muizen slechts 2 procent van af. Bovendien levert één minuut snelladen drie uur gebruik op, mocht je haast hebben. Opladen gebeurt via usb-c, al levert Logitech geen kabeltje mee. Jammer, maar je hebt er vast nog eentje rondslingeren thuis.

Al met al

De Logitech MX Master 4 is een muis die wat ons betreft zijn eigen categorie verdient. Hij is snel, stil, precies en slimmer dan ooit. De paar kleine schoonheidsfoutjes doen daar weinig aan af. Voor ontwerpers, programmeurs, schrijvers en andere intensieve gebruikers is dit een investering die zich op den duur terugbetaalt in comfort en efficiëntie. Casual gebruikers zullen hem misschien een beetje overkill vinden, maar wie hem eenmaal in de hand heeft, wil niets anders meer.

Zelf een toetsenbord samenstellen is niet voor iedereen weggelegd, maar één ding is duidelijk: een goed toetsenbord maakt een groot verschil. In deze test bekijken we de beste kant-en-klare toetsenborden van dit moment. Of je nu op zoek bent naar het snelste toetsenbord voor gaming of een comfortabel model voor kantoorwerk: we helpen je bij het maken van de juiste keuze.

Onze laatste vergelijkende test van toetsenborden is inmiddels alweer meer dan vijf jaar oud. Toen draaide alles om het concept ‘mechanisch’, praktisch elke fabrikant maakte toen gebruik van de switches van het Duitse Cherry of een goedkopere Chinese afgeleide daarvan, de Kailh-switch.

Inmiddels is het aanbod versplinterd en zien we enkele van de elementen die custom borden populair maken doorsijpelen naar de kant-en-klare producten. Zo zien we veel meer lay-out-opties en een veel breder scala aan switchopties. Stillere varianten, zwaardere varianten voor een stevigere aanslag en lubed-varianten voor een soepelere aanslag. De opvallendste stap de afgelopen jaren is de introductie van een magnetisch, optische switch, waarbij de aanslag niet digitaal is (ingedrukt ja of nee), maar analoog. Zie ook het kader ‘Analoge switches?’ voor meer hierover.

Andere ontwikkelingen

Een positieve ontwikkeling is dat menig toetsenbord inmiddels voorzien is van zogeheten hot-swap switches. Mocht je per ongeluk een switch stukmaken (bijvoorbeeld door het morsen van drinken), dan kun je nu veelal enkele knoppen vervangen in plaats van meteen een nieuwe model te moeten kopen. Daarnaast hebben verbeteringen in accutechniek en draadloze protocollen ervoor gezorgd dat draadloze high-endtoetsenborden tegenwoordig een realistische optie zijn zonder constant het toetsenbord bij te hoeven laden.

Endorfy Celeris 1800

Endorfy is een relatieve nieuwkomer in de markt, maar liet eerder met de Thock-toetsenborden al zien dat het bedrijf veel waar voor je geld kan bieden. Het nieuwste model, de Celeris 1800, doet dat wederom. Het bord kan wat gevoel en bouwkwaliteit betreft aardig concurreren met flink duurdere modellen in deze test. Als je hem probeert te buigen zie je wel wat verschil, maar op tafel bij normaal gebruik merk je daar niets meer van.

Het opvallendst is het relatief compacte ontwerp, terwijl er toch een numeriek toetsenbord op zit. Dat deel is vergeleken met de meeste andere toetsenborden wat naar links geschoven, wat ergonomisch fijn is voor mensen die niet alleen gamen, maar ook vooral veel in Excel werken. Sommige gebruikers, primair programmeurs, moeten er rekening mee houden dat de plaatsing van de Home-, End- en Page-toetsen mogelijk niet voor iedereen ideaal is. Ook liggen de toetsen relatief hoog, ook iets wat niet iedereen zal liggen.

De Celeris 1800 is gloednieuw en heeft een adviesprijs van 99 euro. Dat maakt hem al een van de goedkoopste toetsenborden in deze test. Prijzen zakken normaliter nog wat na de lancering. Grofweg 100 euro voor een fijn toetsenbord dat ook nog eens draadloos (dongel voor gaming, bluetooth voor laptopwerkers) kan functioneren en Mac-ondersteuning heeft, is een uitstekende deal.

©Endorfy

Corsair K65 Plus Wireless

Corsair kennen we vooral van grote mechanische toetsenborden met veel extra's, maar het is de compacte K65 Plus Wireless waar we de laatste tijd het meest gecharmeerd van waren. De constructie is enorm degelijk en het toetsenbord is voorzien van fijne, soepel voelende switches die niet te luid zijn. Dat zorgt vrijwel direct voor een heel fijne ervaring onder de vingers.

Of de compacte vormgeving fijn is, is uiteraard subjectief. Compact is fijner voor gamers en andere gebruikers die het numerieke toetsenbord niet nodig hebben, het bespaart ruimte op je bureau (of in je rugtas) en laat meer ruimte over voor je muis. Excel-gebruikers zullen dit toetsenbord natuurlijk direct diskwalificeren.

Toen het bord uitkwam voor 160 euro was onze voornaamste kritiek dat het eigenlijk iets te duur was vergeleken andere toetsenborden die voor 100 euro grofweg hetzelfde boden. Of juist net niet uitgebreid genoeg vergeleken met borden van 200 euro. Inmiddels is de prijs gezakt tot 137 euro en op dat punt kun je, mits de compacte vormgeving bij je past, eigenlijk niet om deze Corsair heen. Net wat chiquer dan nauwelijks goedkopere modellen, voorzien van draadloze functionaliteit en vooral het feit dat het een relatief laag bord is (voor een model met hoge switches) maakt dit een makkelijke aanrader en onze redactietip.

©Corsair

Razer Joro

Razer staat vooral bekend om hun grote modellen met alle toeters en bellen, maar biedt met de Joro ook wat anders. De Razer Joro is extreem compact en verreweg het lichtste bord in deze test. De doelgroep bestaat hier overduidelijk uit gamers die hun toetsenbord vooral veel meeslepen. Puur op basis van afmetingen en gewicht ligt deze Razer voor dat doeleind natuurlijk voor de hand. Ondanks het lage gewicht ligt de Joro toch stevig op tafel en zit de bouwkwaliteit van de constructie erg goed in elkaar. De aluminium behuizing voelt ook chic aan, de lage positie is toegankelijk voor velen en aangesloten via de kabel is het ook een snel competitief bord voor gamers.

Razer laat ook wel wat steekjes vallen, vooral voor hun gamende doelgroep. De afwezigheid van een dongel voor een snelle draadloze verbinding en het feit dat de switches nog wel wat speling vertonen, maakt enkele goedkopere alternatieven in deze test in onze optiek fijner. Voor de harde werkers onder ons vinden we de MX Keys ook wat beter voor minder geld.

Daarmee is de Joro in onze optiek niet de meest voor de hand liggende optie, zeker niet voor 130 euro. Als je echt op zoek bent naar het compactste en lichtste toetsenbord, dan is de Joro wel een prima optie.

©Razer

ASUS ROG Azoth X

ASUS en dan met name de ROG-producten staan niet bepaald bekend om hun bedaagde ontwerp. De fabrikant doet daar met hun Azoth X nog een flinke schep bovenop. Wat je er ook van vindt, uniek is het kleurrijke design met half doorzichtige keycaps (voor meer RGB-effect) zeker. Kwalitatief valt er heel weinig op dit bord aan te merken. Het is oerdegelijk en heeft een uitstekende aanslag; het is zelfs een van de fijnste borden in deze test. Het bord heeft ook handige eigenschappen. Draadloos krijg je bijvoorbeeld zowel een snelle als een bluetoothoptie. Daarnaast heeft het bord een goede accuduur, een mooie stevige polssteun plus nog wat minder cruciale extra’s, zoals een aanpasbaar oled-scherm in de bovenhoek. Kost wat, maar dan krijg je ook wat.

Ons voornaamste bezwaar gaat over de definitie van het woord ‘wat’. Want voor 200 euro hadden we het bij het bovenstaande gelaten. Een prijs van 250 euro zouden we wel erg pittig noemen, maar de adviesprijs van 329 euro is wel echt extreem. Daarvoor zouden we bijvoorbeeld toch wel analoge switches willen zien of een echt extreem luxe afwerking. Wellicht dat de prijs nog wat zakt, maar ondanks onze hoge inhoudelijke waardering is de exorbitante prijs vooralsnog het argument om het hoogste eremetaal achterwege te laten.

©ASUS

SteelSeries Apex Pro TKL Gen 3

De SteelSeries Apex Pro TKL is ook geen goedkoop bord en is misschien nipt wat minder chic dan de ROG. In tegenstelling tot die concurrentie weet SteelSeries wel een gezonde balans te vinden tussen de kwaliteit van het product, het toevoegen van extra mogelijkheden en het alsnog een beetje temmen van de prijs.

De bouw is uitstekend en de analoge, volledig instelbare switches zijn zowel aangenaam onder de vingers als zeer stabiel met minimale speling. Het strakke ontwerp is ook iets toegankelijker, zeker als je naast gamen ook nog een beetje zakelijk voor de dag wilt komen. Daarnaast is het ook nog een relatief stil toetsenbord, wat fijn is voor de omgeving. Al hangt de stilte natuurlijk altijd af van hoe hard je zelf op de knoppen slaat.

Ook hier is een oled-schermpje van de partij en Steelseries heeft als voordeel dat als je de door ons geteste compacte TKL-versie niet aantrekkelijk vindt, dat er ook een volledige en een nog compactere variant van bestaat.

Nadelen zijn er ook. Zo vinden we het volumewiel net wat te klein in gebruik, is het bord relatief hoog en ontbreekt draadloze functionaliteit. Maar als je je bord toch niet meeneemt is de meerwaarde daarvan te klein om daar meer geld aan uit te geven. Als draadloos niet nodig is, dan is dit in onze optiek het beste bord van dit moment.

©SteelSeries

©SteelSeries

ASUS ROG Falchion Ace HFX

Net als SteelSeries maakt ook ASUS op de ROG Falchion Ace HFX gebruik van magnetische analoge switches. Het bord heeft een nog wat compactere 65%-lay-out, waarbij je dus goed moet opletten of het ontbreken van de functietoetsen een bezwaar voor je is. Functioneel is hij grotendeels gelijkwaardig aan het toetsenbord van SteelSeries en de toevoeging van 8000 Hz polling geeft in theorie nog een klein voordeel in reactiesnelheid boven de SteelSeries.

Voor de originele prijs van 200 euro laat ASUS wel punten liggen. De bouw en de afwerking van de 100 euro kostende Endorfy is zelfs wat beter. Je merkt dat de Falchion iets meer doorveert dan andere borden wanneer je stevig tikt en dat is onacceptabel in het hogere segment. Het bord kost bij de meeste aanbieders 209 euro, maar was tijdens de testperiode ook verkrijgbaar voor 119 euro. Ook voor dat lagere bedrag weet de Corsair K65 Plus Wireless iets meer indruk te maken met zijn bouwkwaliteit en aanslag. Maar als je toch graag een analoge switch wilt waarbij je de aanslagdiepte kunt instellen, dan is dit als de lagere prijs structureel blijft één van de goedkopere opties die als bonus ook nog eens visueel leuk voor de dag komt.

©ASUS

Logitech G Pro X TKL

Logitech is met afstand marktleider op gebied van toetsenborden en heeft dan ook een enorm aanbod aan borden. Het bedrijf heeft praktisch elke populair formaat in huis en er zijn ook nog eens een flink aantal kleurstellingen. Waar Logitech wat minder goed in is, is de naamgeving van de producten. Zo is er ook een G Pro X muis en headset, en zelfs de G Pro X TKL-toetsenborden bestaan in flink wat verschillende uitvoeringen. De reguliere variant wordt ook wel de Lightspeed genoemd, wat staat voor de toevoeging van een snelle draadloze werking. De Rapid-variant is juist voorzien van magnetische switches, maar is die weer volledig bedraad.

Logitech doet op zich weinig fout met deze producten. De bouw, de switches en de mogelijkheden met onder andere mediaknoppen zijn prima. Combineer dat met het feit dat ze veel zullen verkopen omdat ze het bekendste merk zijn, en de meeste kopers zullen tevreden zijn. De realiteit is wel dat er andere modellen zijn die (minimaal) hetzelfde bieden voor minder geld, of een overtreffende prestatie weten te bieden voor iets meer. Voor 160 euro zouden we toch iets meer dan ‘prima’ willen zien, wat extra’s zoals een polssteun of een betere accuduur.

©Logitech

be quiet! Dark Mount

De Dark Mount is het eerste toetsenbord van be quiet!, dat we vooral van de stille behuizingen kennen. Die focus wordt meteen duidelijk zodra je gaat tikken; het is namelijk het stilste toetsenbord in deze test. De focus op stilte gaat helaas wel wat ten koste van switchstabiliteit en tikgevoel.

Qua mogelijkheden zet het bord zich door een modulaire opbouw erg af van de rest. Naast een rechttoe rechtaan compact TKL-bord krijg je ook een afneembaar numeriek veld met macrotoetsen voorzien van een schermpje dat je ook nog eens zowel links als rechts kunt plaatsen. Ook krijg je een opzetmodule met schermpje en mediatoetsen en polssteunen. Zo transformeert de Dark Mount binnen een paar seconden naar een overcompleet XL-monsterbord.

Was de Dark Mount scherp geprijsd geweest, dan hadden we enkele kanttekeningen door de vingers kunnen zien. Maar als je de hoofdprijs vraagt, dan verwachten we dat alles top is. Dat is niet helemaal het geval. De polssteun is kwalitatief treurig, de switches voelen minder chic dan borden die de helft kosten en de software voor de macrotoetsen laat te wensen over. Voor hetzelfde geld kun je ook een prima toetsenbord en een los macrotoetsenbord als de Elgato Stream Deck kopen. Een aanbieding en een software-update kan wel genoeg zijn om van dit goede idee een serieuze concurrent te maken.

©be quiet

Logitech MX Keys S

De Logitech MX Keys S is een beetje het buitenbeentje in deze vergelijking. In tegenstelling tot de ander toetsenborden is het namelijk géén bord waar fanatieke gamers blij van zullen worden. De keerzijde is dat het voor iedereen die een high-endbord zoekt voor alle andere doeleinden een model is waar je praktisch niet omheen kunt. Ook bestaat er naast de door ons geteste full size-versie een minivariant waarop het numerieke veld ontbreekt.

Dit bord is uitstekend gebouwd, voorzien van fijne switches en het heeft een low profile-ontwerp dat ook erg toegankelijk is voor iedereen die nog niet eerder een high-endbord gebruikt heeft. Als je nu een goedkoper toetsenbord hebt, dan voelt dit als een verademing en een ervaring waar je niet meer zonder wilt. Je kunt hem met meerdere apparaten verbinden, de accuduur is uitstekend en de software van Logitech is volwassen en biedt tal van extra mogelijkheden die voor kantoorwerkers relevant zijn.

Zolang gamen geen eis is, is dit een fijn bord zonder dat je echt de hoofdprijs betaalt. Houd alleen even de verschillende formaten in de gaten, en het feit dat er verpakkingen met en zonder polssteun worden verkocht.

©Logitech

Conclusie

Echt slechte borden hebben we reeds uit onze selectie gefilterd, dus geen van de geteste toetsenborden is een miskoop. Het belangrijkst is om duidelijk in kaart te brengen welk formaat en indeling je nodig hebt en aan welke extra eigenschappen je waarde hecht. Het merk is normaliter bijzaak, maar er valt iets voor te zeggen om al je randapparatuur in één softwarepakket te beheren.

Toch zien we wel enkele uitblinkers. Zoek je louter een toetsenbord zonder fratsen voor kantoorwerk, dan is de Logitech MX Keys S onze eerste keus, met als bonus dat de lage toetsen voor praktisch iedereen fijn tikken. We geven Logitech daarom een redactietip. Wil je wel gamen, dan biedt Endorfy een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding voor minder dan 100 euro, al vinden we de Corsair K65 Plus Wireless zijn paar tientjes meer wel waard voor de iets betere bouw en de lagere constructie. Beide borden zetten veel druk op de concurrenten, waarbij je veel meer betaalt voor een bescheiden impact op de daadwerkelijke ervaring. Uiteindelijk krijgt ook Corsair een redactietip. In het hogere segment zien we wel degelijk waarde worden toegevoegd. Zo biedt de ASUS ROG Azoth X een van de beste ervaringen, maar vinden we de prijs van meer dan 300 euro niet helemaal in verhouding staan. De Steelseries Apex Pro TKL vinden we ook een uitblinker die wel een iets redelijkere balans weet te vinden in dat segment: degelijke bouw en aanslag, zeer compleet qua mogelijkheden en de instelbare analoge switches bieden ook echt iets nieuws en unieks. Als zo'n 200 euro voor een toetsenbord geen bezwaar is, zou dat onze eerste keuze zijn.