Zodra je het internet opgaat laat je sporen na en die kunnen natuurlijk privacygevoelig zijn. Met de juiste instellingen en tools kun je deze informatiestroom beter controleren en op die manier beter met je persoonsgegevens omgaan.

Tip 01: EULA

Voor je een contract afsluit neem je waarschijnlijk grondig de overeenkomst door, inclusief de ‘kleine lettertjes’. Veel gebruikers beseffen echter onvoldoende dat ze ook een contract afsluiten zodra ze software installeren of wanneer ze een webservice gebruiken, zoals sociale media. Zowat elke service of software gaat namelijk vergezeld van een eindgebruikersovereenkomst oftewel EULA (end user’s license agreement), een ‘privacy policy’ en/of ‘Terms of service’.

Zo’n overeenkomst is echter vaak ellenlang, complex en niet zelden Engelstalig en dus voelt u er ongetwijfeld weinig voor die allemaal door te nemen. U kunt zich echter laten bijstaan door de gratis Windows-tool EULAlyzer: die speurt specifiek naar clausules waarin uw privacy mogelijk in het gedrang komt. Het volstaat de – Engelstalige - tekst van zo’n EULA in het programmavenster te plakken en de tool wijst u automatisch op belangwekkende en mogelijk ‘verdachte’ onderdelen. Aan jou om te beslissen of je daar mee kunt leven voor je je akkoord verklaart met de overeenkomst.

©PXimport

GDPR

©PXimport

Tip 02: Windows 10

Het doorsturen van mogelijk privacygevoelige gegevens begint al zodra Windows 10 is geladen en je met het internet bent verbonden: er zitten namelijk heel wat functies ingebouwd in Windows en bijhorende apps als Edge die allerlei gegevens aan Microsoft doorspelen. Via Instellingen / Privacy kun je weliswaar heel wat van die functies bijstellen, maar met een gratis tool als W10Privacy kan dat nog grondiger. Start het portable programma op als administrator en laat een herstelpunt creëren. Op tabbladen als Privacy, Apps, Telemetry, Search, Services, Edge, enz. vind je dan allerlei privacy-gerelateerde onderdelen terug. Je hoeft slechts een vinkje te plaatsen om de bijhorende optie te activeren, waarna je bevestigt met Set changed settings. In principe kun je de groen gekleurde opties probleemloos activeren, maar bij de gele en vooral rode onderdelen kun je het best eerst nagaan wat de mogelijke implicaties zijn. Desnoods zoek je naar meer informatie op het internet.

©PXimport

Tip 03: Sociale media

Facebook (waartoe ook WhatsApp behoort) en Google behoren ongetwijfeld tot de meest notoire sprokkelaars van gebruikersgegevens. Zoals bij veel andere webservices kun je gelukkig ook hier een en ander bijstellen. Google biedt hiervoor een privacytool aan, die je hier vindt. Je hoeft hier weinig meer te doen dan ongewenste functies of opties uit te schakelen bij diverse Google-services, waaronder Web- en app-activiteit, Locatiegeschiedenis, Spraak- en audioactiviteit, YouTube zoek- en kijkgeschiedenis, Google Foto’s, Google+, enzovoort.

Ook Facebook bevatte een privacytool, die je vanaf de website kon bereiken met de optie Privacycontrole. Die blijkt echter verdwenen, maar je kunt wel nog allerlei privacy-opties aanpassen via Instellingen / Privacy. Controleer hier echter ook andere rubrieken als Locatie, Gezichtsherkenning, Advertenties en Apps en websites. De Facebook-app biedt echter een handig privacy-overzicht. Tik het hamburgerknopje aan en kies Instellingen en privacy / Privacysnelkoppelingen. Je krijgt dan een overzicht van wat je zoal kunt doen om je account en je privacy te beschermen.

©PXimport

Tip 04: Browserdata

Je browser is wellicht de tool waarmee je het vaakst op het internet gaat en dus wil je vast wel weten welke informatie die zoal naar de exploitanten van de bezochte sites stuurt. Een handige site om dat uit te vissen is www.browserspy.dk: in het linkerpaneel tref je namelijk heel wat tests aan. Zo kom je te weten of de geolocatie-functie van je browser is geactiveerd en hoe nauwkeurig die werkt, welke cookies worden aanvaard, welke UserAgent-string je browser doorstuurt, enz. Ook www.ip-check.info levert interessante feedback op – wel eerst even op Start test klikken. Overigens is deze site wel bedoeld om je anonimisering via JonDonym aan te bevelen (zie tip 07).

Opvallend is Panopticlick, die tracht je browser op basis van allerlei unieke eigenschappen te identificeren, het zogenoemde browser fingerprinting. Je hoeft hiervoor slechts op de knop Test me te drukken en na afloop Show full results for fingerprinting aan te klikken. Ook https://absolutedouble.co.uk bezorgt je een ‘fingerprint’ van je browser (klik ook hier op Start test).

Tip 05: Browserprivacy

Heb je de test van Panopticlick uitgeprobeerd, dan heb je vast de link naar EFF’s Privacy Badger opgemerkt. Dat is een plug-in voor Chrome, Firefox en Opera, die voorkomt dat online advertentiebureaus en andere instanties je surfbewegingen volgen. In de nieuwste versie pakken ze ook ‘link shimming’ aan, zoals toegepast door Facebook. Dat is een techniek waarbij een link als het ware wordt verpakt zodat eerst de Facebook-servers worden bereikt en dan pas de eigenlijke bestemming van de link.

Een ex-werknemer van EFF heeft onlangs echter een nog krachtiger plug-in ontwikkeld: Privacy Possum, beschikbaar voor Firefoxen op de Chrome Web Store. Deze plug-in blokkeert niet alleen traceercookies, maar ook refer-headers die je locatie kunnen prijsgeven. Privacy Possum heeft het bovendien gemunt op zogenoemde etags, die trackers zelfs toelaten je in de incognito-modus van je browser te volgen. Verder zijn er nog functies voorzien om browser-fingerprinting tegen te gaan. Je hoeft de plug-in maar te installeren en de rest gebeurt vanzelf; er valt eigenlijk niets te configureren. Wel krijg je bij elk site te zien hoeveel en welke type trackers er werden geblokkeerd. Interessant, want zo leer je dat bijvoorbeeld ook gerespecteerde kranten heimelijk gebruik maken van fingerprinting-technieken (zoals die van Hotjar). Met een druk op de knop zet je de plug-in (tijdelijk) aan of uit.

©PXimport

Tip 06: Een andere browser

Je kunt natuurlijk ook overwegen om een browser te gebruiken die van nature minder loslippig is dan de ‘klassieke’ exemplaren als Chrome, Edge of Firefox. Er zijn namelijk browsers beschikbaar die welbewust al bepaalde privacy-protectiefuncties hebben ingebouwd. Een ervan is de opensource-browser Brave (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) die standaard al een blokkeermodule voor advertenties en trackers bevat. Verder maakt de browser waar mogelijk automatisch gebruik van versleutelde https-connecties.

Een degelijk alternatief is ook Epic, gebaseerd op Chromium. Na elke browse-sessie worden cookies en trackers geëlimineerd, zoekopdrachten worden via eigen proxies omgeleid en waar mogelijk wordt een https-connectie opgezet. De browser verzamelt geen informatie over de gebruiker en bevat tevens een degelijke blokkeermodule voor advertenties. Via een druk op de knop EpicProxy kun je bovendien via een van de voorgestelde proxies surfen, in landen als de VS, het VK, Canada, Duitsland en Nederland.

©PXimport

Tip 07: Anonimisering (1)

We hebben het al een paar keer gehad over ‘proxies’, servers die zich bevinden tussen je eigen computer en de webserver die je eigenlijk wilt bezoeken. Dat maakt in principe dat deze laatste niet weet dat jouw systeem het verzoek heeft ingediend. Deze ‘anonimiteit’ staat of valt echter met de betrouwbaarheid van (de exploitanten van) de proxy.

Daarom biedt een systeem als JonDO (ook wel JAP oftewel Java Anonymous Proxy genoemd) meer garanties. Immers, dat voorziet in een cascadesysteem van onderling verbonden proxies, wat het lastiger maakt om de hele route tot bij de aanvrager – jouw systeem dus – te traceren. Anders dan bij het populaire TOR-project werkt JonDo uitsluitend met gecertifieerde partners. Idealiter gebruik je JonDo in combinatie met de eigen, op Firefox gebaseeerde, JonDoBrowser. De installatie bevat overigens ook de eigenlijke JonDo-client.

©PXimport

Tip 08: Anonimisering (2)

Start je de browser de eerste keer op dan schiet de Installatie-Assistent van JAP/JonDo je te hulp. Klik hier op Verder (2x) en voer de test uit door naar de voorgestelde url te surfen vanuit de inmiddels opgestarte JonDoBrowser. Als het goed is, krijg je nu uitsluitend groene en oranje velden te zien en geef je dat ook zo aan in de assistent. Druk nogmaals op Verder en rond af met Beëindigen. Je bent nu klaar om ‘anoniem’ te surfen.

Wil je een andere proxymix, open dan het venster van JAP/JonDo en kies een andere combinatie uit het uitklapmenu. Je kunt de anonimisering op elk moment aan- en uitschakelen (stip Aan of Uit aan), terwijl je toch de ingebouwde privacyfuncties van de JondoBrowser kunt blijven gebruiken, zoals HTTPS Everywhere en No Scripts.

Houd er echter rekening mee dat je via de gratis versie van JonDO merkbaar trager zal surfen. Er zijn echter betaalde varianten die deze snelheidsbeperkingen (zo goed als) opheffen. Om je een idee te geven: een datavolume van 2 GB per maand kost je zo’n € 50 voor een periode van 6 maanden.

©PXimport

Tip 09: Encryptie

Je bent best wel privacybewust en je draagt er zorg voor dat je niet zomaar je persoonlijke gegeven rondstrooit. Anderzijds wil je natuurlijk wel gebruik maken van handige cloudopslagdiensten als OneDrive, Google Drive of Dropbox en ongetwijfeld zitten daar ook privacygevoelige data tussen. Het is weliswaar zo dat sommige diensten je data onderweg en in de cloud versleutelen, maar veelal heeft de aanbieder de encryptiesleutel in handen en kan hij die aan bepaalde overheidsinstanties doorspelen. Met een gratis tool als Cryptomator (beschikbaar voor Windows, macOS, Linux en mobiele apparaten) steek je daar een stokje voor. Die zorgt er namelijk voor dat de data in je lokale synchronisatiemap worden versleuteld voor ze naar de cloudopslagdienst worden verstuurd. De werking is relatief eenvoudig: je creëert een of meer versleutelde mappen oftewel ‘kluizen’ en die bewaar je vervolgens in de gewenste synchronisatiemap. Zo’n kluis komt dan beschikbaar als een lokaal, virtueel station – althans nadat je het bijhorende wachtwoord hebt ingevoerd. Zodra je dan Vergrendel Kluis hebt aangeklikt, zijn er alleen nog maar met AES 256-bit versleutelde data te zien.

Een andere oplossing is nog de opensource-tool CryptSync, waar je met twee mappen werkt, laten we zeggen A en B. Alles wat je in A plaatst blijft onversleuteld maar wordt automatisch gesynchroniseerd en geëncrypteerd naar map B, een submap binnen een lokale synchronisatiemap van je cloudopslagservice. Bestanden die je rechtstreeks in map B plaatst, blijven echter onversleuteld.

©PXimport

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.