Devolo heeft een opvolger van zijn powerline- en wifi-meshnetwerkcombinatie Magic 2 WiFi. De belangrijkste nieuwigheid in de ‘next’ versie is verbeterde ‘multi-user mimo’ en de toevoeging van ‘band steering’, twee technologieën die vooral het videostreamen en -chatten verbeteren. Presteert de nieuwe versie even goed of beter als de vorige? Wij zochten het uit.

We testen de devolo Magic 2 WiFi next Multiroom Kit met drie stekkers, genoeg voor een draadloos netwerk met een dekking tot 180 vierkante meter. De adapters zijn ook afzonderlijk (voor 90 vierkante meter) of per twee (‘Starter Kit’, voldoende voor 120 vierkante meter) verkrijgbaar. De lan-adapter dient uiteraard wel aanwezig te zijn, dus minimaal start je met de starter kit die je dan eventueel verder uitbreidt tot maximaal acht afzonderlijke wifi-adapters.

Uiterlijk verschillen de glanzend witte, vrij fors uitgevallen pluggen niet van de vorige versie. De multiroom kit bevat twee wifi/powerline-stekkers (met vier geïntegreerde antennes) en één (kleinere) powerline-stekker, allemaal met geïntegreerd stopcontact. Een goede plc-verbinding is alleen gegarandeerd wanneer je de devolo-stekkers rechtstreeks in een stopcontact steekt. Andere apparatuur of een verdeeldoos steek je vervolgens in de ingebouwde contactdoos.

©PXimport

Techniek

Net zoals de vorige generatie combineert de ‘next’-versie Powerline G.hn met AC1200 mesh-wifi. De wifisnelheid blijft hetzelfde, namelijk in theorie maximaal 300 Mbit/s in de 2,4 GHz- en 867 Mbit/s in de 5 GHz-frequenties. Ook de stroomnetsnelheid is hetzelfde: onderling communiceren de stekkers met maximaal 2,4 Gbit/s over een drie-aderige stroomkabel. Zoals de G.hn-standaard voorschrijft is alle netwerkverkeer daarbij standaard versleuteld met 128-bit sterke aes-encryptie. Die encryptie gebeurt ‘peer to peer’ tussen elke stekker; elke plug gebruikt een unieke encryptiesleutel die niet gedeeld wordt met een andere plug in hetzelfde netwerk.

De wifipluggen ondersteunen op hun beurt de nieuwere en veiligere wpa3 personal-versleuteling, al blijven ze ook compatibel met de oudere wpa2-beveiligingsstandaard.

©PXimport

AP sturing

Verbeterde mu-mimo en de toevoeging van ‘access point steering’ zorgen voor een efficiëntere benutting van het draadloze netwerk. Clientapparatuur pikt automatisch het beste wifisignaal op; meerdere multimediastreams gaan storingsvrij naar meerdere apparaten. Met je draadloos verbonden apparaat loop je vrij rond binnen het bereik van het wifinetwerk zonder dat er haperingen optreden tijdens bijvoorbeeld een Netflix-stream of videochat.

Hoe goed dit werkt, hangt echter ook af van de wifichip in het apparaat. Hoe recenter diens wifichip, hoe groter de kans dat alles hapervrij functioneert. (Technisch komt het erop neer dat de client de wifistandaarden IEEE 802.11k (automatisch ontdekken van het beste AP) en 802.11v (automatische uitwisseling van informatie over de kwaliteit van het draadloze signaal) dient te ondersteunen).

Let op: dit automatisch richten van het draadloze signaal functioneert alleen als de 5GHz-frequentie van het ap geactiveerd is en wanneer de ssid en beveiligingsinstellingen identiek zijn aan die van het 2,4GHz-signaal. Dit is overigens de standaardconfiguratie van de devolo Magic 2 next kit.

Installatie

De installatieprocedure is identiek aan die van de vorige versie. Kort gezegd komt het erop neer de stekkers in volgorde te activeren, te wachten tot ze onderling een plc-verbinding maken, de lan-adapter met je internetmodem of -router te verbinden met behulp van de meegeleverde netwerkkabel en dan eventueel de configuratie verder te verfijnen met de devolo Home Network-app of Cockpit-software, al is dit laatste niet echt nodig, want in principe werkt de kit recht uit de doos perfect.

De gegevens van het bestaande wifinetwerk kopieer je desgewenst van je bestaande router naar de devolo-kit zodat alles hetzelfde wachtwoord en dezelfde netwerknaam gebruikt. Dit kan via een druk op de knop (wps-functie), of met behulp van de app. Lukt de automatische configuratie onverhoopt toch niet, dan kan je de verbinding ook manueel in orde brengen. Hoe dat moet staat uitgelegd op pagina 41 van de installatiegids, die ook Nederlandstalig is.

We beoordelen de installatieprocedure als zeer gebruiksvriendelijk.

©PXimport

Praktijk

De nieuwste versie van de devolo-app werkt gestroomlijnder dan de originele. Geavanceerde opties zijn rechtstreeks in de app bereikbaar en worden niet meer via een webinterface geopend. Geavanceerde opties zoals vpn, ouderlijke controle en firewall-beveiliging regel je op je bestaande router of modem. Magic 2 next functioneert zelf puur als netwerkuitbreiding en vertrouwt voor alle instellingen op de aangesloten netwerkrouter of internetmodem.

De stekkers worden achteraan (de kant die aan het stopcontact zit) behoorlijk warm. In de app controleer je de temperatuur. Tijdens onze test rapporteerde die temperaturen tot 60 °C voor de wifi- en tot 80 °C voor de lan-stekkers. Dit bij een omgevingstemperatuur in de testruimte van 22 °C.

Prestaties

De devolo Magic 2 next is in onze gebruikelijke uitgebreide iperf3-benchmark, die we op verschillende toestellen en met diverse instellingen in een realistische omgeving met naburige wifi-signalen uitvoeren, gemiddeld ruim 23 procent sneller dan de vorige versie. Afhankelijk van de locatie noteren we realistische draadloze doorvoersnelheden tussen 129 Mbit/s en 384 Mbit/s. De gemiddelde reële draadloze netwerksnelheid van alle testlocaties is 235 Mbit/s.

Maar een gemiddelde zegt niet alles. We testen in een grote woning op verschillende etages. De devolo Magic 2 next levert op elke etage ongeveer dezelfde doorvoersnelheid in de iperf3-benchmark.

Conclusie

Devolo Magic 2 next presteert nog beter dan de vorige versie. Het werkt vooral goed in gebouwen waar een gewoon wifi-signaal te zwak is om voorbij betonnen muren en plafonds te raken. Of op locaties die te ver van een wifi-router of -toegangspunt verwijderd zijn. De powerline-technologie zorgt in die omstandigheden voor stabiele verbindingen via het elektriciteitsnet tussen zichzelf configurerende wifi-toegangspunten en de centrale router of modem. Eens geïnstalleerd en geconfigureerd heb je geen omkijken meer naar de Magic 2 next.

Een 'gewoon prima' smartphone hoeft echt geen vele honderden euro's te kosten, weten we inmiddels. De nieuwe Motorola Edge 60 Fusion is daar een mooi voorbeeld van, lees je in deze review. Voor een adviesprijs van 329 euro krijg je een telefoon die luxe oogt, fijne specificaties heeft en zes jaar updates ontvangt.

De Edge 60 Fusion is het goedkoopste model in Motorola's Edge 60-serie en verkrijgbaar in drie kleuren: blauw, roze en het geteste turquoise. Niet de meeste alledaagse kleuren voor een smartphone, en het veilige grijs, zwart en wit ontbreken. Wij kunnen dat wel waarderen.

Opvallend ontwerp

De Edge 60 Fusion valt lekker op in de saaie massa. Een hoesje kan handig zijn om de telefoon beter te beschermen, maar is niet nodig voor grip. De nepleren achterkant biedt namelijk veel grip. Motorola schermt bovendien met een MIL-STD-810H-certificering, die aangeeft dat de Edge 60 Fusion niet stuk zou moeten gaan door een val van maximaal 1,2 meter hoogte.

©Rens Blom

De Edge 60 Fusion valt lekker op.

De gebruikservaring van de Motorola-smartphone is uitstekend. Met 178 gram is het toestel relatief licht, door de gekromde randen aan de zijkanten heb je het idee dat je een hele dure telefoon in handen hebt en het 6,67 inch-oledscherm ziet ook heel goed uit. De verversingssnelheid is 120 Hz en de resolutie wat hoger dan Full-HD, waardoor het scherm scherp oogt.

Complete smartphone

We zijn ook blij dat Motorola de scherp geprijsde smartphone zo compleet heeft gemaakt. De Edge 60 Fusion is bijvoorbeeld waterbestendig, ondersteunt een e-sim en heeft lekker veel (256 GB) opslagcapaciteit. Ook het werkgeheugen is van gebruikelijke grootte (8 GB) en de gangbare accucapaciteit van 5200 mAh levert een meer dan prima accuduur op. Wij kunnen de smartphone bij redelijk intensief gebruik, ook buiten de deur, zeker een lange dag gebruiken. 's Avonds opladen kan, maar de volgende ochtend redt het toestel ook.

©Rens Blom

Het grote scherm ziet er goed uit

Je dient wel zelf een oplaadadapter te regelen, en het liefst een krachtige. Motorola levert – vanwege nieuwe EU-wetgeving – namelijk alleen een usb-c-kabel in de doos van de Edge 60 Fusion mee. Met de juiste adapter kan de smartphone overigens lekker rap opladen, namelijk met 68 watt. Wat dat zegt? Dat het drie kwartier duurt om de telefoon van 0 naar 100 procent te brengen.

Is de Edge 60 Fusion zonder compromissen? Nee. De gebruikte MediaTek-processor is niet zo snel, waardoor de telefoon ons af en toe niet kan bijhouden. Geen ramp, maar wel een aandachtspunt. Toestellen worden door de jaren heen namelijk wat trager door alle apps en bestanden die je erop hebt gezet, en de Edge 60 Fusion is dus vanaf dag één al niet de snelste in zijn segment.

©Rens Blom

Camera's

De camera's van de smartphone zijn wat verwarrend. Achterop lijken drie cameralenzen te zitten, aangevuld met een flitser. Er zijn echter maar twee camera's: een hoofdcamera en een groothoekcamera. De Edge 60 Fusion kan ook inzoomen, maar gebruikt daar zijn hoofdcamera voor. Hoewel de camera's prima zijn gelet op de prijs, merken we duidelijk dat duurdere smartphones betere kiekjes schieten. Een begrijpelijk compromis, en we zijn blij dat Motorola de groothoeklens voorzien heeft van een macrofunctie, om van heel dichtbij te fotograferen. Dat kunnen lang niet alle telefoons in dit prijssegment.

Hieronder zie je twee fotoseries met van links naar rechts de hoofdcamera, groothoekcamera en zoomfunctie (2x) aan het werk.

©Rens Blom

©Rens Blom

Zes jaar updates

Prettig aan de Motorola Edge 60 Fusion is dat de telefoon drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates krijgt. Je kunt het toestel dus heel lang veilig gebruiken. Motorola installeert ook heel wat AI-functies op het toestel. Sommige functies zijn nuttig, andere niet. Vertrouwd prettig blijven de gebaren om de smartphone efficiënt te bedienen. Motorola's tijdlijn met artikelen in allerlei categorieën toont ons om onduidelijke redenen alleen Engelstalige content, aangevuld met advertenties. Google's nieuwsfeed blijft dus relevanter.

©Rens Blom

Sommige onderdelen van Motorola's software bevallen goed, andere delen minder.

Conclusie: Motorola Edge 60 Fusion kopen?

De Motorola Edge 60 Fusion is niet de snelste smartphone in zijn prijsklasse, maar scoort op alle andere belangrijke punten wel (erg) goed. We zijn ook blij met het updatebeleid van zes jaar. Voor iets meer dan 300 euro koop je zo een telefoon waar je veel plezier aan kunt beleven.

WhatsApp is de meest geïnstalleerde app op Nederlandse smartphones, gevolgd door Google Maps, DigiD en YouTube. Dat blijkt uit het Mobile App Trends Report 2025 van Framna. Voor dit rapport zijn 600 apps geanalyseerd en 9.000 gebruikers ondervraagd.

Praktisch wint het van nieuws

De Top 20 laat een duidelijke voorkeur zien voor praktische apps, zoals 9292, NS, PostNL en Buienradar. Ook supermarktapps als die van Albert Heijn en Lidl Plus zijn vertegenwoordigd; terwijl ook Marktplaats, Bol en Spotify populair zijn.Nieuwsapps van onder andere NU.nl, NOS en De Telegraaf ontbreken. Daarin verschilt Nederland bijvoorbeeld van Scandinavische landen als Zweden en Denemarken, waarin de categorie nieuwsapps sterker scoort.

Kijken we naar sociale media, dan staan Facebook, Instagram en LinkedIn wel in de Top 20, maar TikTok ontbreekt.

Hoge waardering ≠ (automatisch) vaak geïnstalleerd

Framna keek niet alleen naar hoeveel een app wordt geïnstalleerd, maar ook naar de mate van waardering. De zogeheten "App Pulse-score" is gebaseerd op tevredenheid, gebruikswaarde, relevantie en het imago van de aanbieder. Op basis van die score staan WhatsApp, Spotify en ChatGPT bovenaan. Opvallend: sommige apps met een hoge App Pulse-score – zoals ChatGPT en Teletekst – komen niet voor in de lijst van meest geïnstalleerde apps.

WhatsApp niet weg te denken

WhatsApp is met een gebruikspercentage van 97 procent met afstand de populairste app in Nederland. De app wordt zowel privé als zakelijk gebruikt, onder meer voor klantenservice, groepsgesprekken en afspraakherinneringen. Daarmee speelt WhatsApp een centrale rol in de digitale communicatie van veel Nederlanders.

DigiD en Tikkie onmisbaar geworden

Ook DigiD en Tikkie zijn breed ingeburgerd. DigiD is de standaard geworden voor online toegang tot overheidsdiensten en zorginstanties. Tikkie wordt veel gebruikt voor het eenvoudig terugbetalen van bedragen onderling. Beide apps combineren gebruiksgemak met een duidelijke functie, waardoor ze inmiddels voor veel gebruikers tot de vaste uitrusting van hun telefoon behoren.

Social media dagelijks het meest geopend

In het onderzoek is ook gekeken naar het daadwerkelijke gebruik van apps. Social media worden het vaakst dagelijks geopend (door 62 procent van de ondervraagden), gevolgd door nieuwsapps (61 procent), financiële apps (31 procent) en entertainmentapps (28 procent). Toch halen nieuwsapps de top 20 van meest gebruikte apps niet.

De 20 meest gedownloade apps in Nederland

1: WhatsApp

2: Google Maps

3: DigiD

4: YouTube

5: Facebook

6: Marktplaats

7: Instagram

8: Albert Heijn

9: Spotify

10: Bol

11: PostNL

12: Messenger

13: NS

14: Netflix

15: Buienradar

16: Tikkie

17: Lidl Plus

18: LinkedIn

19: 9292

20: ING