Vandaag is de dag dat de Algemene Verordening Persoonsgegevens (AVG) ingaat. Alhoewel, ingaat … de wet is al van toepassing, alleen wordt hij vanaf vandaag ook nageleefd door toezichthouders. Kortgezegd geeft de wet burgers binnen de Europese Unie meer controle over welke gegevens bedrijven van ze verzamelen. Ook heb je meer invloed op de verwerkingswijze van deze persoonlijke data. Vanwege de nieuwe regelgeving komen grote bedrijven als Microsoft binnenkort met nieuwe privacy-instellingen op de proppen.

Twee jaar geleden werd de AVG al door de Europese Unie bedacht, maar de nieuwbakken privacywet is nu pas echt van kracht. De reden voor deze vertraging is dat bedrijven hiermee voldoende tijd hebben gekregen om zich op de veranderingen voor te bereiden. De regelgeving is namelijk niet mals. Ieder bedrijf dat persoonlijke gegevens opslaat, krijgt ermee te maken. Het kan gaan om basale gegevens als e-mailadressen, woonadressen, telefoonnummers en ip-adressen. Nu dienen alle ondernemingen aan de eisen te voldoen. Zeker grote jongens met een uitgebreide online dienstverlening moeten op hun tellen passen. Niet voor niets komen giganten als Microsoft en Facebook met verbeterde privacy-beheerpanelen waar gebruikers (binnenkort) toegang tot hebben. De introductie van de AVG betekent overigens het einde van de privacywet die al sinds 2001 in Nederland geldt, namelijk de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp).

Wereldwijde reikwijdte

Waar voorheen alle 28 lidstaten min of meer eigen privacywetten hanteerde, is daar nu verandering in gekomen. De AVG beschermt alle burgers binnen de Europese Unie, zodat iedereen in dit geografische gebied dezelfde rechten heeft. Voor ondernemingen gelden er ten opzichte van de oude Wbp extra verplichtingen waar zij zich vanaf nu aan moeten houden. Ook niet-Europese bedrijven met klanten uit één van de lidstaten dienen de nieuwe regelgeving te respecteren. De privacywet reikt dan ook veel verder dan Europa alleen. Een Amerikaanse webshop met Europese klanten krijgt bijvoorbeeld ook met de AVG te maken.

Versterkte privacyrechten

De AVG versterkt en verruimt de privacyrechten van burgers, waardoor zij over meer handvaten beschikken om hun persoonsgegevens te beschermen. Bedrijven moesten al aan strikte voorwaarden voldoen om privédata te verwerken, maar de nieuwe privacywet gaat nog een stapje verder. Zo weegt het in de AVG bijzonder zwaar in hoeverre ondernemingen kunnen aantonen dat een gebruiker of klant toestemming voor de verwerking van privédata heeft gegeven. Bovendien mag diegene op ieder moment de toestemming weer intrekken. Burgers hebben daarnaast het recht dat bedrijven alle opgeslagen persoonsgegevens direct verwijderen, inclusief data die aan andere organisaties is doorgegeven.

Overstappen van aanbieder

De AVG geeft klanten of gebruikers de mogelijkheid om hun eigen gegevens van ondernemingen kosteloos te ontvangen. Dit gebeurt in een standaardformaat, zodat consumenten deze informatie direct kunnen gebruiken bij een concurrerende dienst. Denk bijvoorbeeld aan het switchen tussen twee sociale netwerken, telecomproviders of webmailaanbieders. Het zogeheten recht op dataportabiliteit wordt interessanter wanneer je specifieke gegevens uit jouw account kunt opvragen. Denk bijvoorbeeld aan afspeellijsten en recente luistergegevens uit jouw Spotify-profiel. Je hoeft dan als nieuw lid van Tidal, Deezer of Apple Music geen nieuwe afspeellijsten aan te maken.

©PXimport

Handhaving

Delen met derden

Wetteksten bevatten over het algemeen omslachtig taalgebruik en de AVG vormt hierop geen uitzondering. Veel bepalingen zijn voor doorsnee gebruikers onzichtbaar, zoals de uitgebreide informatie- en documentatieplicht voor bedrijven. Om toch de concrete gevolgen voor je inzichtelijk te maken, sommen we hierna wat duidelijke voorbeelden op waar reuzen als Microsoft en Facebook mee te maken krijgen.

Een belangrijke maatregel is dat bedrijven burgers gedetailleerder informeren over de verwerking van hun persoonsgegevens, zoals het doorgeven van privédata aan andere bedrijven. Zo mag WhatsApp bijvoorbeeld niet stiekem persoonsgegevens doorsluizen naar Facebook en vice versa. Gebruikers moeten hiervan een duidelijke melding te zien krijgen en voor het delen van persoonsgegevens nadrukkelijk toestemming geven.

Windows Diagnostic Data Viewer

Microsoft is één van de eerste grote bedrijven die zichtbare wijzigingen in hun producten hebben aangebracht. De veranderingen zijn binnen Windows 10 al zichtbaar in het Windows Insider-programma, maar later zijn de nieuwe functies voor iedereen beschikbaar. Na de installatie komen enkele vragen tevoorschijn, waarbij je aangeeft in hoeverre je data met het softwarebedrijf wilt delen. Verder krijgt Microsofts besturingssysteem ook een functie om verzamelde diagnostische data te bekijken met de zogeheten Windows Diagnostic Data Viewer. Dit tooltje dien je via de Microsoft Store te downloaden. Na de installatie bereik je het hulpprogramma via Instellingen / Diagnostische gegevens en feedback / Viewer voor diagnostische gegevens. Gebruikers kunnen deze gegevens doorzoeken op trefwoord en op onderwerp filteren. Het gaat onder meer om specifieke eigenschappen van de pc of laptop, zoekopdrachten naar bestanden, getypte teksten en geïnstalleerde software. Vanuit het instellingenmenu wis je desgewenst de opgeslagen gegevens of sla je ze op.

©PXimport

Privacydashboard

Een andere belangrijke maatregel van Microsoft is de uitbreiding van het privacydashboard, dat Windows Insiders al kunnen bereiken. Bij het onderdeel Activiteitenoverzicht zie je exact welke (persoons)gegevens er bij Microsoft bekend zijn. Dat is opvallend veel, zoals het woonadres en allerlei zoekopdrachten. Eventueel kun je op onderwerp sorteren en de gegevens verwijderen. Het privacydashboard bevat verder ook nog een downloadknop waarmee je de gegevens opslaat in een json- en/of mpeg-bestand.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Op zoek naar een betaalbare smartphone, maar dan wel eentje met een virtuele simkaart? De redactie van ID.nl is voor je op zoek gegaan naar smartphones met een prijskaartje van onder de 400 euro.

Met een eSim ben je niet meer afhankelijk van een fysiek simkaartje en heb je geen gepriegel meer met het plaatsen van je sim in de telefoon. Je kunt daardoor snel van provider wisselen zonder gedoe. Ideaal als je veel op reis bent, omdat je op deze manier eenvoudig internationale abonnementen kunt activeren. Daarnaast kun je op die manier ook gebruik maken van meerdere telefoonnummers op een enkel toestel, bijvoorbeeld eentje voor werk en prive. De mooiste toestellen met eSim en onder de 400 euro vind je hier.

Sony Xperia 10 VI

De Sony Xperia 10 VI is een compacte smartphone met een focus op multimedia. Het 6,1-inch FHD+ OLED-scherm met een 21:9 beeldverhouding is ideaal voor het bekijken van films. Aangedreven door de Snapdragon 6 Gen 1-chipset en uitgerust met 8 GB RAM, biedt het toestel soepele prestaties.

De 48 MP hoofdcamera legt gedetailleerde foto's vast, terwijl de 5000 mAh batterij zorgt voor langdurig gebruik. Met IP68-certificering is het toestel bestand tegen water en stof.

Samsung Galaxy A26 5G

De Galaxy A26 5G combineert een slank ontwerp met krachtige prestaties. Het 6,7-inch FHD+ Super AMOLED-display biedt levendige kleuren en vloeiende beelden dankzij de 120 Hz verversingssnelheid. Onder de motorkap bevindt zich de Exynos 1380-chipset, ondersteund door 4 tot 8 GB RAM, wat zorgt voor soepele multitasking.

De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, zelfs bij weinig licht. Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en IP67-certificering is dit toestel zowel duurzaam als betrouwbaar. Bovendien belooft Samsung tot zes jaar beveiligingsupdates, wat de levensduur van het apparaat verlengt.

Motorola Edge 60 Fusion 

De Motorola Edge 60 Fusion is een elegant middelklasse-smartphone die indruk maakt met zijn moderne design en degelijke prestaties. Hij beschikt over een indrukwekkend 6,67‑inch pOLED‑scherm met Super‑HD-resolutie (1 220 × 2 712 pixels), 120 Hz ververssnelheid en HDR10+, beschermd door Gorilla Glass 7i — en dat op alle vier de schermranden. De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie (OIS) en 13 MP ultragroothoeklens leveren scherpe beelden, terwijl de 32 MP frontcamera mooie selfies maakt.

Motorola Moto G35 5G

De Motorola Moto G35 5G biedt solide prestaties voor een betaalbare prijs. Het 6,72-inch LCD-scherm met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor vloeiende beelden. De 50 MP Quad Pixel-camera levert scherpe foto's, zelfs bij weinig licht.

Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en ondersteuning voor 5G-connectiviteit blijf je de hele dag verbonden. Hoewel de Unisoc T760-processor niet de snelste is, biedt het toestel voldoende kracht voor dagelijks gebruik.

Samsung Galaxy A35 5G

De Galaxy A35 5G biedt premium functies in een betaalbaar jasje. Het 6,6-inch FHD+ Super AMOLED-display met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor heldere en vloeiende beelden. De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, terwijl de 13 MP selfiecamera zorgt voor duidelijke zelfportretten.

Aangedreven door de Exynos 1380-chipset en beschikbaar met tot 12 GB RAM, biedt het toestel krachtige prestaties. De 5000 mAh batterij ondersteunt 25W snelladen, en Samsung belooft tot vijf jaar beveiligingsupdates.

Fairphone gaat vanaf deze maand elk nieuw toestel in Europa standaard leveren met ChatLicense, een app die jongeren en ouders helpt verantwoord om te gaan met de eerste smartphone. De samenwerking moet bijdragen aan meer digitale weerbaarheid en sluit aan bij Fairphones missie om technologie niet alleen duurzaam te produceren, maar ook bewust te gebruiken.

ChatLicense is bedoeld voor gezinnen die hun kind een eerste smartphone geven. De app neemt kinderen mee in een leertraject met korte video's, animaties en quizvragen over onderwerpen als sociale media, chat-apps en online veiligheid. Bij elke stap verdienen ze een stukje van hun 'digitale rijbewijs'. Voor ouders is er een begeleidende gids met gespreksstarters en uitleg, zodat het gesprek thuis vanzelf op gang komt. De methode is gebaseerd op onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam en legt de nadruk op leren en weerbaarheid, in plaats van alleen beperken en controleren.

Lees hier onze review van de Fairphone 6

Fairphone Moments

Voor Fairphone sluit de samenwerking aan op eerdere stappen richting bewuster gebruik. Bij de introductie van de Fairphone 6 kwam ook Fairphone Moments, een fysieke knop waarmee gebruikers hun toestel direct in een minimalistische modus kunnen zetten. In die stand worden meldingen en apps sterk teruggebracht, zodat schermtijd vanzelf afneemt. Dat blijkt niet alleen handig voor jongeren, maar ook voor volwassenen die wat meer rust zoeken. Met ChatLicense komt daar nu een educatieve laag bovenop, die vooral gezinnen met jonge kinderen helpt bij de eerste kennismaking met een smartphone.

©Fairphone

Zorgen over schermtijd

De timing is niet helemaal toevallig. Steeds meer ouders maken zich zorgen over hoeveel tijd hun kinderen online doorbrengen en of ze wel voldoende zijn voorbereid op risico's als cyberpesten of misleidende informatie. Uit onderzoek blijkt dat kinderen vaak al rond hun tiende of elfde verjaardag een eigen toestel krijgen, terwijl duidelijke afspraken thuis niet altijd aanwezig zijn. Scholen en gemeenten proberen die digitale opvoeding wel te ondersteunen, maar het gesprek blijft in gezinnen vaak lastig. Door ChatLicense standaard mee te leveren bij elk toestel, hoopt Fairphone een praktische drempel weg te nemen en gezinnen direct iets in handen te geven.

Wat is ChatLicense?

ChatLicense werd eind 2023 in Nederland gelanceerd en heeft zich sindsdien uitgebreid naar meerdere Europese landen. De app kreeg goede beoordelingen in de appstores, onder meer door de speelse insteek en het ontbreken van advertenties of dataverzameling voor commerciële doeleinden. Voor veel ouders is dat een geruststelling, omdat juist die afhankelijkheid van techbedrijven vaak een punt van zorg is. De makers benadrukken dat de inhoud in samenwerking met wetenschappers en pedagogen wordt ontwikkeld, zodat kinderen niet alleen technische kennis opdoen, maar ook vaardigheden om bewust en kritisch online te zijn.

©Fairphone

Een bredere standaard

Met de bundeling van ChatLicense en Fairphone krijgen kinderen die hun eerste smartphone ontvangen voortaan dus niet alleen een mooie nieuwe telefoon, maar ook een digitale opleiding. Daarmee gaat Fairphone verder dan alleen het maken van duurzame hardware; het bedrijf wil immers ook bijdragen aan bewuster gebruik van zo'n toestel. Of het daadwerkelijk leidt tot een nieuwe standaard in de industrie, zal de komende jaren moeten blijken. Maar hé, een stukje bewustwording kan natuurlijk sowieso geen kwaad.