Als je een muziekliefhebber bent, is de kans groot dat je Spotify op je pc en smartphone hebt staan. De dienst is uitgegroeid tot de belangrijkste streaming-muziekdienst en voor een klein bedrag per maand heb je miljoenen liedjes op al je apparaten. Wij geven 13 tips om alles uit Spotify te halen.

Tip 01: Spotify Premium

Het Zweedse Spotify is uitgegroeid tot de belangrijkste speler op de streaming-muziekmarkt. Het gratis abonnement heet Free en hiermee kun je onbeperkt muziek luisteren met af en toe een reclame tussendoor. Je kunt echter geen muziek downloaden voor offline gebruik en de app speelt nummers van albums in willekeurige volgorde af. Voor een Premium-account betaal je 9,99 euro per maand. Deze beperkingen bestaan dan niet en je hebt toegang tot de database in een hogere geluidskwaliteit. Wil je nog meer flexibiliteit, dan kun je een Premium for Family-abonnement aanschaffen voor 14,99 per maand. Tot zes personen kunnen via individuele accounts naar verschillende muziek luisteren. Je kunt Spotify downloaden voor pc, Mac je mobiele apparaat, of gewoon via je browser beluisteren. In dit artikel gaan we ervan uit dat je een Premium-account hebt en nemen we de desktop-app als uitgangspunt, we maken af en toe even een uitstapje naar de mobiele versie omdat deze soms verschilt van de desktopversie.

©PXimport

Tip 02: Nummer in wachtrij

Zodra je een nummer afspeelt, verschijnt de titel en het artwork linksonder. Als het nummer is afgelopen, wordt het volgende nummer afgespeeld. Bij een album is het natuurlijk logisch dat dit het volgende nummer op het album is. Als je een single afspeelt, zal Spotify automatisch een liedje afspelen dat bij het huidige nummer past. Wil je dit uitschakelen, dan ga je naar Instellingen (of Voorkeuren) en zet je de schuif achter Vergelijkbare nummers afspelen wanneer jouw muziek is afgelopen uit. Als je een nummer wilt luisteren, maar het huidige nummer niet wilt afbreken, dan kun je het aan de wachtrij toevoegen. Klik achter een nummer op de drie stipjes en kies voor In wachtrij zetten. Wil je zien welke nummers je al hebt afgespeeld of welke nummers er al in de wachtrij staan, dan klik je onderin op het icoontje met de drie streepjes en het pijltje. Onder Wachtrij zie je de nummers die je zelf hebt toegevoegd aan je wachtrij, en daaronder de nummers die Spotify daarna gaat afspelen op basis van je afgespeelde nummers. Klik op een liedje en sleep het naar een andere positie om de volgorde te veranderen. Onder Geschiedenis zie je welke nummers je voor het laatst hebt afgespeeld.

©PXimport

Tip 03: Songteksten

Spotify biedt voor nieuwere en populaire songs aan dat je de songteksten kunt meelezen en weetjes over de artiest krijgt voorgeschoteld. De optie heet Behind the Lyrics en werkt alleen in de mobiele apps van Spotify. Tijdens het afspelen van een song tik je op de titel om het artwork te openen. Als Behind the Lyrics voor de song is geactiveerd, wordt het automatisch getoond. Soms moet je nog even met je vinger van beneden naar boven vegen als de optie niet is te zien. Veeg je van boven naar beneden, dan zie je de albumcover weer. Check ook even of je Behind the Lyrics voor je apparaat aan hebt staan bij de menuoptie Instellingen / Afspelen.

Tip 04: Muziek ontdekken

Het leuke van Spotify is dat je gemakkelijk nieuwe muziek kunt ontdekken. Spotify gebruikt jouw afspeelgegevens om nieuwe muziek aan te raden. Klik op Bladeren en onder Overzicht zie je verschillende manieren om nieuwe muziek te vinden. Direct eronder zie je een selectie van afspeellijsten die voor jou zijn geselecteerd, de Release Radar bevat nieuwe nummers van artiesten waar je eerder muziek van hebt geluisterd. Scrol verder naar beneden en klik op Ontdekken. Nieuwe muziek is onderverdeeld in een paar koppen. De eerste kop is wellicht de interessantste als je nieuwe artiesten wilt ontdekken: onder Aanbevolen voor jou vind je muziek van bands en artiesten waar je nog niet of weinig naar hebt geluisterd, maar die volgens Spotify wel overeenkomen met jouw smaak.

©PXimport

Tip 05: Je Daily Mix

Onder Nieuwe releases voor jou vind je de nieuwste muziek van artiesten die je al kent. Daaronder worden nog suggesties gegeven op basis van specifieke artiesten die je de laatste tijd hebt geluisterd. Heb je veel Beyoncé en Coldplay geluisterd de afgelopen week, dan zie je hier Omdat je veel naar Beyoncé hebt geluisterd en Vergelijkbaar met Coldplay. Je vindt links onder Jouw muziek / Je Daily Mix elke dag een verse afspeellijst die voor jou interessant is. Je kunt ook naar een artiestenpagina gaan en rechts onder Vergelijkbare artiesten interessante opties vinden. Klik je op Informatie, dan zie je onder Ontdekt op in welke openbare afspeellijsten deze artiest voorkomt, een handige manier om nieuwe afspeellijsten te ontdekken.

©PXimport

Tip 06: Muziek opslaan

Hoor je een leuk album of een goeie single, dan klik je op de grote ronde knop Opslaan. Je ziet dat er voor de nummers een vinkje komt te staan en dat er nu Opgeslagen naast het artwork staat. De muziek is nu ook terug te vinden als je aan de linkerkant onder Jouw muziek op Nummers, Albums of Artiesten klikt. Klik je op Albums, dan vind je het opgeslagen album terug onder de naam van het album. Klik je op Artiesten, dan zoek je naar de naam van de artiest. Je verwijdert een album of nummer uit je collectie door op de drie stipjes te klikken en voor Verwijderen uit jouw muziek te kiezen. De drie stipjes vind je naast de albumcover of als je met je muis over een liedje in een album of afspeellijst beweegt. Een andere manier om muziek aan je collectie toe te voegen, is door linksonder op het plusje naast de titel van het nummer te klikken. Dit is vooral handig als je een afspeellijst met verschillende muziek afspeelt en snel even één bepaald liedje wilt opslaan. Opslaan betekent alleen dat er een referentie naar de muziek in jouw account wordt opgeslagen, zodat je het op al je apparaten kunt terugvinden. De muziek wordt niet daadwerkelijk op je apparaat opgeslagen.

©PXimport

Tip 07: Afspeellijsten

Afspeellijsten zijn een belangrijk onderdeel van Spotify. Een afspeellijst kun je zien als een compilatiealbum: je voegt muziek toe aan een lijst die je vervolgens in één stuk kunt afspelen. Zo kun je bijvoorbeeld leuke muziek selecteren voor je verjaardagsfeest en deze afspeellijst tijdens het feest afspelen. Een afspeellijst kan ook samengesteld zijn door iemand anders: door een andere Spotify-gebruiker of door de redactie van Spotify zelf. Er zijn openbare lijsten en privé-afspeellijsten. Als je een afspeellijst voor jezelf aanmaakt, is deze standaard privé. Om muziek aan een afspeellijst toe te voegen, klik je op de drie stipjes achter een nummer of album en kies je voor Aan afspeellijst toevoegen. Als je al eens afspeellijsten hebt aangemaakt, klik je op de naam om de muziek eraan toe te voegen. Is het je eerste lijst, dan kies je voor Nieuwe afspeellijst. De aangemaakte lijst vind je links terug onder Afspeellijsten. Om de naam van de lijst te veranderen, klik je met de rechtermuisknop op de naam en kies je voor Gegevens bewerken. Geef een naam op en vul eventueel wat informatie in onder Beschrijving. Sluit af door op Opslaan te klikken.

©PXimport

Tip 08: Openbare lijsten

Wil je je afspeellijst openbaar maken, dan klik je weer met je rechtermuisknop op de naam en kies je voor Openbaar maken. Een leuke functie is Vergelijkbare afspeellijst maken. Spotify kiest nu vergelijkbare muziek op basis van de muziek in jouw afspeellijst, handig voor als de muziek op is voordat het feest afgelopen is. Onderaan klik je op Toevoegen voor een nummer om het aan de lijst toe te voegen. Verwijder een afspeellijst door op Delete te klikken en als je samen met anderen een afspeellijst wilt bewerken, kies je voor Gezamenlijke afspeellijst. Je kunt de afspeellijst nu delen door op de drie stipjes te klikken en voor Delen te kiezen. Kies één van de opties of klik op URI om een koppeling te verkrijgen die iemand anders in het zoekvenster van Spotify kan invoeren. Afspeellijsten kun je overigens goed organiseren door mappen aan te maken. Klik weer op een afspeellijst en kies voor Map aanmaken. Geef de map een naam en sleep afspeellijsten er naartoe. Openbare afspeellijsten worden elke paar dagen ververst en daarom is het handig om je te abonneren op een leuke lijst. Open de afspeellijst en klik op Volgen, de lijst wordt nu links onder Afspeellijsten toegevoegd.

©PXimport

Tip 09: Offline luisteren

Om muziek offline te kunnen beluisteren, moet je over een Premium-abonnement beschikken. Je kunt maximaal 3.333 nummers offline opslaan en dit kan op maximaal drie apparaten. Denk overigens niet dat je de muziek vervolgens als kant en klare mp3-bestanden in je Windows Verkenner terug kunt vinden. De muziek wordt in gecodeerde delen opgeslagen en kan dus niet gekopieerd worden. In de app van Spotify kun je op Bibliotheek tikken en een opgeslagen album of nummer kiezen. Je ziet nu een schuif Downloaden. Als je deze aanzet, wordt de muziek gedownload en vind je de liedjes terug onder Bibliotheek / Downloads. In de desktopversie van Spotify kun je gek genoeg alleen afspeellijsten opslaan voor offline gebruik. Je moet een album dus eerst toevoegen aan een afspeellijst. Klik op de afspeellijst en zet de schuif achter Downloaden aan.

©PXimport

Tip 10: Geluidsinstellingen

Voordat je massaal nummers gaat downloaden, is het verstandig om even te bepalen in welke geluidskwaliteit dit gebeurt. Klik op het pijltje rechts naast je accountnaam en kies voor Instellingen. In de desktopversie heb je maar één instelling. Onder Geluidskwaliteit zet je de schuif achter Streaming in hoge kwaliteit (alleen Premium) aan. Op je mobiel tik je op Bibliotheek en vervolgens op het tandwiel. Kies voor Geluidskwaliteit en je vindt hier aparte instellingen voor streaming en downloaden. Als je genoeg gigabytes vrij hebt op je smartphone kies je onder Downloaden het liefst voor Extreem. Dit betekent dat de muziek in ongeveer 320 kbit/s wordt opgeslagen. Een liedje van drie minuten neemt met deze instelling ongeveer 7 MB in beslag. In de laagste instelling (Normaal) neemt het met 96 kbit/s slechts 2 MB in beslag, maar deze kwaliteit is voor de meeste muziekliefhebbers echt te laag. Als je de schuif achter Downloaden via mobiel aan hebt staan, dan krijg je een melding dat dit veel data kan verbruiken. Heb je een beperkte databundel, schakel deze mobiele download-optie dan liever niet in, maar download alleen via wifi. Downloads op je mobiel worden alleen gedaan als je het programma open hebt. Als je apparaat langer dan twee minuten inactief is, dan worden de downloads gepauzeerd.

Tip 11: Radio luisteren

Spotify heeft een radio-functie waarmee je dezelfde soort muziek kunt luisteren op basis van een aantal nummers die je leuk vindt. Klik linksboven op Radio en vervolgens op Creëer een nieuw station. Voer een artiestennaam, de naam van een liedje of album, of de naam van een afspeellijst in, en klik erop. Een lijst met nummers wordt getoond en je start het radiostation door op Afspelen te klikken. Vind je een bepaald nummer uit de lijst mooi, dan kun je op de drie stipjes klikken en voor Ga naar nummerradio kiezen. Nu verandert je radiostation in een station waar liedjes voorkomen die gerelateerd zijn aan dit specifieke nummer.

©PXimport

Tip 12: Andere apparaten

Je wilt uiteindelijk muziek niet alleen op je pc kunnen afspelen, maar ook via bluetooth-speakers of een Google Chromecast of Apple AirPlay-apparaat. Je hebt hiervoor meerdere opties beschikbaar. Je vindt alle beschikbare opties door onderin op de knop naast het volume te klikken. Allereerst is er Spotify Connect, dit maakt het mogelijk om muziek op een ander apparaat af te spelen dan het apparaat waar je je bevindt. Stel, je pc is aangesloten op een paar goede luidsprekers, maar je wilt vanaf de andere kant van de kamer een nummer doorspoelen. Zorg dat je mobiel en je pc op hetzelfde netwerk zijn aangemeld en dat Spotify is geopend. Op je smartphone vind je de optie Apparaten beschikbaar onder de titel van het huidige nummer. Tik op de naam van je pc, en alles wat je nu in de app doet, wordt op de pc afgespeeld. Een andere optie is om bluetooth of AirPlay te gebruiken. Vanaf je pc of mobiel kies je voor Meer apparaten en selecteer je de naam van de bluetooth-luidspreker of je AirPlay-apparaat. Als er een Chromecast op je netwerk is aangesloten, vind je deze hier ook terug.

Tip 13: Nog meer?

We hebben de belangrijkste functies van Spotify besproken, maar er zijn nog meer handige trucs voor de streamingdienst. Zo heeft Spotify een sociaal aspect waar je gebruikers kunt volgen en kunt zien naar welke muziek je vrienden het laatst hebben geluisterd. Klik op het account-icoontje bovenin om vrienden te zoeken en toe te voegen. Het is ook mogelijk om te kijken welke liedjes het populairst zijn op het moment. Ga naar Bladeren en klik op Hitlijsten. Je kunt zelfs per land zien welke nummers populair zijn door voor Top 50 per land te kiezen. De Viral 50 geeft weer welke nummers het meest zijn gedeeld op sociale media. Wil je meer hitlijsten van de afgelopen maanden inzien, neem dan een kijkje op www.spotifycharts.com.

©PXimport

Ga je weer werken na een vakantie, dan voelt dat vaak aan als een frisse start. Net zoals wanneer kinderen weer naar school gaan. Deze ‘back-to-school-periode’ is daarom voor veel gebruikers het moment om op zoek te gaan naar een nieuwe pc of laptop. Wij vertellen je in dit artikel waar je dan op moet letten.

Voor de meeste gebruikers is hun computer tegenwoordig een laptop. De desktop-pc raakt steeds meer in de vergetelheid en wordt vooral nog gebruikt door mensen die meer kracht nodig hebben dan een gemiddelde laptop kan bieden.

De klassieke laptop is echter niet het enige apparaat dat geschikt is om op te werken. Convertibles, oftewel tablets die je met een toetsenbord kunt gebruiken, hebben de traditionele laptop niet volledig vervangen zoals ooit werd voorspeld. Toch zijn ze vaak erg handig en kunnen ze een prima alternatief vormen, afhankelijk van je behoeften.

Oudere modellen

Na een opleving tijdens de coronaperiode is de verkoop van pc's en laptops sterker gedaald dan verwacht. Hierdoor hebben fabrikanten en winkels nog een flinke voorraad oudere modellen. Zo zijn er nog volop laptops te vinden met een Core-processor van de elfde generatie, chips die al in 2020 op de markt zijn gebracht. Bij AMD zijn er eveneens veel laptops met een Ryzen-processor uit de 5000-serie, uit 2021, beschikbaar.

Dat hoeft echter geen probleem te zijn. Ook iets oudere processors van Intel en AMD zijn nog altijd snel genoeg om comfortabel op te werken. Met een beetje geluk kun je voor een aantrekkelijke prijs een laptop op de kop tikken die nog prima aan je wensen voldoet.

©Maanas - iStock

Schermformaat

Het scherm bepaalt in grote mate het formaat van je laptop. Een 13- tot 14inch-scherm biedt wat ons betreft de beste verhouding tussen formaat en draagbaarheid. Toch zijn juist laptops met een 15- tot 16inch-scherm de populairste modellen, wellicht omdat veel gebruikers een laptop vooral thuis gebruiken en draagbaarheid in dat geval geen issue is. Laptops met een 17inch-scherm scharen we onder desktopvervangers. Zo’n groot scherm kan natuurlijk prettig zijn om langer op te werken, maar pas dan wel op dat je niet langdurig in een verkeerde houding zit.

Steeds meer laptops zijn voorzien van een scherm met een beeldverhouding van 16:10 in plaats van 16:9. Hiermee heb je verticaal meer werkruimte, en dat is bij vrijwel alle werkzaamheden prettig.

Een Full-HD-schermresolutie van 1920 × 1080 pixels (of bij een beeldverhouding van 16:10 1920 × 1200 pixels) is tegenwoordig standaard, ook in laptops van zo’n 500 euro vind je een Full-HD-scherm. In duurdere laptops hebben de schermen een hogere resolutie, zoals 2560 × 1440, 2560 × 1600, 2880 × 1800 of 4K.

Windows 11 is geschikt voor aanraakbediening en sommige laptops zijn daarom voorzien van een aanraakscherm. Zo’n aanraakscherm is in de praktijk vooral handig als je het scherm ook kunt omklappen om je laptop op schoot als tablet te gebruiken. Aanraakschermen zijn vrijwel altijd glanzend afgewerkt, iets dat ook voor veel normale schermen geldt. Wil je dat niet, zoek dan specifiek naar een mat afgewerkt scherm.

Schermtechnologie

Er wordt weleens gezegd dat echt slechte schermen niet meer bestaan, maar bij de goedkoopste laptops vind je soms uitzonderingen die deze regel bevestigen. Dit komt deels door het gebruik van tn (twisted nematic) schermtechnologie. Het voordeel van tn-panelen is de lage prijs en snelle reactietijd, maar de nadelen zijn de relatief beperkte kijkhoeken en minder goede kleurweergave. Toch betekent dat niet dat alle tn-panelen onbruikbaar zijn; sommige laptops met tn-schermen zijn zeker goed genoeg voor alledaags gebruik. Omdat tn-panelen tegenwoordig vooral in goedkopere laptops worden toegepast, zijn het automatisch ook de simpelste schermen op de markt.

Gelukkig zijn steeds meer laptops voorzien van een ips-scherm (in-plane switching), dat goede kleurweergave combineert met brede kijkhoeken. Hoewel er kwaliteitsverschillen bestaan, is een ips-scherm in de meeste gevallen ruim voldoende voor normaal gebruik. De betere (en vaak duurdere) ips-panelen hebben een groter kleurbereik, waardoor ze geschikter zijn voor beeldbewerking.

Een derde schermtechnologie die snel aan populariteit wint, is oled (organic light-emitting diode). Een oledscherm bestaat uit individueel aangestuurde pixels die ook volledig uitgeschakeld kunnen worden. Hierdoor is zwart ook echt zwart, wat zorgt voor een uitstekend contrast en een indrukwekkende beeldkwaliteit.

Besturingssysteem

Misschien ben je simpelweg op zoek naar een laptop voorzien van Windows. Andere opties zijn macOS en Chrome OS. MacOS werkt in de basis vergelijkbaar met Windows en veel populaire software is ook voor Apples besturingssysteem beschikbaar.

Wanneer je een laptop alleen gebruikt voor taken die je in een browser kunt uitvoeren, dan kan Chrome OS een interessante keuze zijn. Chrome OS is ontworpen voor online gebruik, maar documenten kun je ook offline bewerken. Daarnaast kun je Android-apps en Linux-software installeren. Een voordeel van Chrome OS is dat het relatief licht is, waardoor het ook op minder krachtige laptops acceptabel presteert. Chromebooks zijn over het algemeen dan ook goedkoper dan laptops waar Windows op draait. Toch geldt dat niet voor iedere Chromebook; er zijn varianten te koop met krachtige hardware vergelijkbaar met luxere Windows-laptops.

Processorreeksen

Met tientallen opties op de markt kan het kiezen van de juiste processor behoorlijk lastig zijn. Zowel Intel als AMD bieden chips aan voor vrijwel elk prijspunt, en daarnaast zijn er nog laptops beschikbaar met processors uit drie verschillende generaties.

Op het eerste gezicht lijkt de keuze overzichtelijk, aangezien zowel Intel als AMD hun processors indelen in verschillende duidelijke reeksen. Intel biedt bijvoorbeeld de Core i3-, i5-, i7- en i9-processors aan, terwijl AMD Ryzen 3, 5, 7 en 9 in het assortiment heeft. Over het algemeen geldt: hoe hoger het getal, des te beter de prestaties van de processor, met meer cores en een hogere kloksnelheid. Intel zal overigens vanaf de volgende generatie (die nog niet te koop is) overstappen op Core 3, 5 en 7 voor reguliere processors, en Core Ultra 5, 7 en 9 voor de snellere varianten.

Bij desktopprocessors is deze indeling vaak al een goede leidraad, maar bij laptopprocessors ligt het wat ingewikkelder. Zowel Intel als AMD delen hun laptopprocessors namelijk verder in op basis van energieverbruik, waardoor het vergelijken van verschillende modellen iets complexer kan zijn.

©Intel Corporation

Lees ook: Kies de juiste processor voor je laptop

Energieverbruik

Het energieverbruik van processors verschilt voornamelijk door het aantal cores en de kloksnelheid, maar bij Intels twaalfde en dertiende generatie Core-processors ook door het type cores. Deze generaties gebruiken een hybride architectuur met twee soorten cores: performance-cores voor hoge prestaties en efficiency-cores die zuiniger zijn.

Bij Intel zijn de chips die speciaal ontworpen zijn voor energiezuinige toepassingen voorzien van een 'U' in het typenummer, zoals de Core i5-1235U. Deze processors hebben een standaard energieverbruik (thermal design power, tdp) van maximaal 15 watt, waarbij een hoger verbruik voor betere prestaties slechts kortstondig mogelijk is. Een stap hoger zijn de chips met een 'P' in het typenummer, die een tdp van 28 watt hebben en meer performance-cores bevatten dan de U-varianten.

In de elfde generatie Core-processors worden de energiezuinige varianten aangeduid met een 'G' in de typenaam. Deze generatie gebruikt geen hybride architectuur, maar de tdp kan wel worden ingesteld tussen 15 en 28 watt, wat tot prestatieverschillen leidt.

De krachtigste processors hebben een 'H' in het typenummer (bijvoorbeeld Core i7-13700H) en zijn ontworpen voor een tdp van 45 of 55 watt.

Bij AMD is er een vergelijkbaar systeem. Processors met een 'U' in het typenummer, zoals de Ryzen 5 6600U, zijn afhankelijk van het model ontworpen voor een tdp tussen de 15 en 28 watt, met soms instelbare tdp-opties. De chips met een 'H' in het typenummer (bijvoorbeeld Ryzen 7 7735HS) hebben een configureerbare tdp van 35 tot 45 watt, of zelfs 55 watt voor de krachtigere modellen.

©Intel Corporation

Normaal of meer kracht

In de meeste laptops die voor thuisgebruik interessant zijn, zul je een processor terugvinden die voorzien is van een U in het typenummer (of een G in het geval van een processor uit de elfde generatie Core-processors). Deze vereisen de minste koeling en maken dunne laptops mogelijk. De processors met een wat hoger energieverbruik (bij Intel met een G of P in het typenummer) vind je in de duurdere en luxere dunne laptops waarin een betere koeling mogelijk is.

De snelste chips met een H in het typenummer zul je niet terugvinden in normale laptops, maar worden gebruikt voor doelgroepen die meer kracht nodig hebben, zoals grafische professionals of gamers. Dergelijke laptops of workstations zijn over het algemeen dikker, luidruchtiger en hebben een kortere accuduur dan dunne laptops.

Werkgeheugen

Er zijn laptops met 4 GB RAM te koop. Die voldoen weliswaar aan de minimumeisen van Windows 11, maar toch raden we je ten minste 8 GB aan. Wil je ook langere tijd prettig werken, dan is 16 GB vermoedelijk de beste keuze. Twijfel je tussen 8 en 16 GB, ga dan voor 16 GB, omdat het geheugen op steeds meer laptops een vast gegeven is; de geheugenchips zijn immers direct op het moederbord gesoldeerd.

Sommige laptops bieden een combinatie van gesoldeerd geheugen en een geheugenslot, waardoor uitbreiding wél mogelijk is. Al loop je dan al snel tegen de situatie aan dat je moet werken met ongelijke modules, en dat is minder optimaal dan twee gelijke modules. Uiteraard zijn er ook laptops met losse geheugenmodules; dat zijn over het algemeen de duurdere of krachtigere modellen, zoals gamelaptops.

©NIKITA SOBOLKOV

Opslag

Als je weinig lokale opslagruimte nodig hebt, kun je mogelijk uit de voeten met een ssd van 128 GB. Maar zelfs met slechts een paar geïnstalleerde programma's raakt deze capaciteit snel vol, vooral omdat updates ook tijdelijk extra ruimte in beslag nemen. Daarom raden we aan om in de prijsklasse tot ongeveer 500 euro minimaal te kiezen voor 256 GB opslag. Bij duurdere laptops is het verstandig om te gaan voor minimaal 512 GB opslag.

Gelukkig kun je bij de meeste laptops de ssd vervangen, omdat ze vaak zijn uitgerust met een M.2-ssd. Dit maakt het eenvoudig om de opslagruimte te upgraden als dat nodig is.

Let er wel op dat ook de goedkoopste laptops tegenwoordig voorzien zijn van op flashgeheugen gebaseerde opslag. Soms wordt er echter geen echte ssd gebruikt, maar eMMC-opslag. Dit type opslag is meer vergelijkbaar met een snelle geheugenkaart en is merkbaar trager dan een echte ssd, vooral bij gebruik van een volledig pc-besturingssysteem zoals Windows.

Grafische kaart

Elke laptopprocessor heeft tegenwoordig een geïntegreerde gpu, die voor de meeste dagelijkse werkzaamheden prima voldoet. Hoewel er prestatieverschillen zijn tussen deze geïntegreerde gpu's, is dat voor normaal gebruik meestal niet zo belangrijk. Wanneer je echter grafisch intensieve taken wilt uitvoeren, zoals het spelen van games of het bewerken van video's, heb je al snel een extra (dedicated) gpu nodig.

Mobiele gpu's worden geproduceerd door zowel Nvidia als AMD, maar in de meeste laptops zie je toch voornamelijk Nvidia-gpu's terug.

Voor een gaming-laptop is de minimale aanbevolen gpu de Nvidia GeForce RTX 4050. Hiermee kun je de meeste games spelen in Full HD-resolutie met gemiddelde kwaliteitsinstellingen. De oudere Nvidia RTX 3060 biedt vergelijkbare prestaties als de RTX 4050.

Een RTX 4060 is een goede keuze als je games op hogere instellingen wilt spelen. Voor oudere laptops kun je dan naar een RTX 3070 kijken. De krachtigere RTX 4070 (of de RTX 3080) maakt het mogelijk om vrijwel alle games op de hoogste instellingen te spelen, terwijl een RTX 4080 zelfs gaming in 4K ondersteunt.

Let op de aansluitingen

Uiteraard let je er bij de keuze van een laptop op of het apparaat is voorzien van de door jou gewenste aansluitingen als usb-poorten, HDMI en een kaartlezer. Vrijwel alle moderne laptops zijn tegenwoordig voorzien van in ieder geval één usb-c-aansluiting. Helaas is de ene usb-c-poort de andere niet, want usb-c ondersteunt diverse standaarden.

Het trage usb 2.0 is zeldzaam, maar bij gebruik van usb 3.2 (dat soms nog 3.1 genoemd wordt) kan het om gen 1 of gen 2 gaan met een maximale snelheid van 5 of 10 Gbit/s. De meeste laptops met usb-c laten zich via usb-c opladen, maar dat is niet altijd het geval. Hetzelfde geldt voor een DisplayPort-beeldsignaal. Controleer dit dus goed in de specificaties, want een usb-c-poort die zowel laden, dataoverdracht als een beeldsignaal ondersteunt, is in de praktijk erg handig. Hiermee is het mogelijk om je laptop met één kabel op een keur aan dockingstations aan te sluiten die je al voor enkele tientjes in huis hebt.

Vind je thunderbolt 3 of 4 of usb 4.0 in de specificaties van je laptop, dan heb je automatisch een aansluiting die voorzien is van alle mogelijkheden.

©cronislaw@gmail.com

Prijsklassen

Je haalt al vanaf zo’n 300 euro een nieuwe laptop in huis, maar op dat prijsniveau kun je niet heel veel verwachten. Zo zal de processor een relatief langzame Intel Pentium zijn en zul je 4 GB RAM krijgen in combinatie met een krappe ssd. We raden je daarom aan om minimaal 500 euro voor je nieuwe laptop te reserveren. Voor dat bedrag kun je een laptop kopen die is voorzien van een Intel Core i3- of AMD Ryzen 3-processo in combinatie met 8 GB RAM en 256 GB opslag.

Ben je op zoek naar meer kracht en luxe, dan vind je in de prijscategorie tussen 700 en 800 euro interessante modellen. Voor dit geld is het mogelijk om een laptop met 16 GB RAM in huis te halen in combinatie met een ssd van 512 GB. De processors zullen doorgaans nog een Core i5 of Ryzen 5 van de wat oudere generaties zijn.

Ben je op zoek naar een snelle, moderne en lichte laptop, dan heb je voor zo’n 1000 euro een prima exemplaar in huis voorzien van een moderne processor, 16 GB RAM en 512 GB opslag. Ook een scherm met een resolutie hoger dan Full HD vind je in deze prijsklasse terug.

Wist je dat je met Taakplanner in Windows veel terugkerende taken kunt automatiseren? Zo kun je met Schijfopruiming bijvoorbeeld de tijdelijke bestanden opschonen of je NAS regelmatig een back-up laten maken van je lokale bestanden. Als je Taakplanner goed instelt, hoef je er niet meer naar om te kijken.

Sommige programma’s zijn minder zichtbaar, maar wel handig. Een goed voorbeeld is Windows Taakplanner. Met dit ingebouwde onderdeel laat je allerhande taken automatisch verlopen, zoals dat jou uitkomt. Denk aan terugkerende taken om je computer in een goede conditie te houden, of aan programma’s die je op bepaalde momenten automatisch wilt uitvoeren. Taakplanner is een oude getrouwe in Windows en gaat al heel wat versies mee. In dit artikel gaan we ervan uit dat je Windows 10 of Windows 11 gebruikt.

Starten maar

Je opent Taakplanner het eenvoudigst via het Startmenu: typ Taakplanner. Je kunt Taakplanner ook openen via de opdrachtregel en het venster Uitvoeren. Gebruik de toetscombinatie Windows-toets+R om het venster te openen en typ Taskschd.msc. Het venster is opgebouwd uit meerdere elementen. Uiterst links vind je de Task Scheduler-bibliotheek. Deze bevat al enkele taken, ingesteld door Windows zelf en programma’s die je hebt geïnstalleerd.

Klik op Task Scheduler-bibliotheek en bekijk het middelste venster. Hier worden de taken getoond. In de kolom Naam vind je de naam van de taak. De kolom Status geeft aan of de taak actief is of uitgeschakeld. In de laatste kolom – Triggers – zie je op welke momenten de taak automatisch wordt uitgevoerd. Bijvoorbeeld Bij aanmelden van elke gebruiker of Als computer niet wordt gebruikt. Ook lees je hier of de taak meerdere keren kan worden herhaald, bijvoorbeeld Na trigger elke 03:00:00 eindeloos herhalen.

Soms maken programma’s een eigen submap binnen de Task Scheduler-bibliotheek om hierin hun eigen taken onder te brengen. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan door Microsoft en Google, maar kan ook worden ingesteld door individuele programma’s, zoals PowerToys. Als je straks zelf taken aanmaakt, kun je ook eigen mappen maken. Klik hiervoor met de rechtermuisknop op Task Scheduler-bibliotheek en kies Nieuwe map. Geef de map een naam en klik op OK.

Details

Klik op een taak om de details te zien. Deze worden onderaan in het middelste venster getoond. Het detailvenster bestaat uit meerdere tabs. Op de tab Algemeen lees je de naam van de taak en eventueel wie de eigenaar is, een persoon of programma.

Het vak Beschrijving vertelt wat de verantwoordelijkheden van de taak zijn en waarvoor deze worden ingezet. Ook lees je op de tab onder welke gebruikersaccount de taak wordt uitgevoerd. Sommige taken hebben systeemrechten nodig (bijvoorbeeld voor systeemonderhoud) en maken geen gebruik van een gebruikersaccount, maar van een systeemaccount.

De overige tabbladen geven details over de taak zelf, bijvoorbeeld wanneer deze wordt uitgevoerd en welke condities gelden om de taak uit te voeren. Hierop komen we later terug, als we zelf een taak maken.

Een eigen taak

Tijd om een eigen taak te maken. Dat kan op twee manieren: via Basistaak maken en via Taak maken. Je gebruikt de eerste optie om een eenvoudige taak te maken met behulp van een wizard. De tweede optie – Taak maken – geeft meer mogelijkheden, maar minder begeleiding.

Wij gebruiken Basistaak maken. Geef de taak een compacte en herkenbare titel in het vak Naam. Hierna typ je een korte omschrijving van de taak: in het vak Beschrijving. Deze informatie wordt getoond in het hoofdvenster, zoals je eerder hebt gelezen. Klik op Volgende. Nu geef je aan wanneer de taak moet worden uitgevoerd. Je kunt hierbij kiezen voor vaste tijdstippen, bijvoorbeeld Dagelijks of Maandelijks. Ook interessant zijn andere triggers, zoals Als de computer wordt opgestart of Als ik mij aanmeld.

Voor de meer gevorderde gebruiker is de optie Als een specifieke gebeurtenis wordt geregistreerd interessant. Hierbij kun je op basis van een vermelding in het Windows-logboek (bijvoorbeeld gedaan door een ander programma) een gebeurtenis koppelen. Afhankelijk van je keuze, verschijnt een subvenster waarin je het tijdstip specificeert. Kies je voor bijvoorbeeld Dagelijks, dan kun je hier aangeven op welke datum de actie moet starten en om de hoeveel dagen de taak moet worden uitgevoerd. Tevreden? Klik op Volgende.

De taak zelf

In het volgende scherm geef je aan welke actie moet worden uitgevoerd: Een programma starten. Je ziet ook opties staan om een e-mail te verzenden en een bericht weer te geven, deze zijn alleen niet beschikbaar. Windows 10 en Windows 11 hebben deze laten vervallen: je kunt alleen nog een programma starten.

In het volgende scherm geef je aan welke programma moet worden geopend. Klik op Bladeren om het programmabestand aan te geven. In de vakken eronder bepaal je de eventueel aanvullende opties. Via Parameters toevoegen kun je bijvoorbeeld schakelopties opgeven. Bij Beginnen in kun je een map opgeven. In ons voorbeeld willen wij dat Schijfopruiming op gezette tijden wordt uitgevoerd, zodat we zonder al te veel werk altijd op een schone computer blijven werken. We bladeren naar C:\ProgramData\Microsoft\Windows\Start Menu\Programs\Administrative Tools en kiezen voor Schijfopruiming.

Extra opties

Afhankelijk van het programma dat je wilt gebruiken, kun je de eerdergenoemde parameters toevoegen. Deze verschillen per programma. Online vind je in de meeste gevallen waardevolle informatie over de aanwezigheid van zulke variabelen. In ons voorbeeld van Schijfopruiming kunnen we gebruikmaken van de paramater /d <schijfletter> om meteen de schijf aan te duiden die door Schijfopruiming onder handen moet worden genomen. Ook kun je verschillende opruimprofielen maken, waarbij je per profiel aangeeft welke onderdelen je wilt opschonen (zoals de prullenbak of tijdelijke internetbestanden). Via deze webpagina vind je duidelijke voorbeelden.

In het laatste venster vind je een samenvatting van de taak en instellingen. Hier lees je wat de taak inhoudt, wanneer deze wordt gestart en welk programma wordt gebruikt. Voor extra controle plaats je een vinkje bij Eigenschappenvenster van deze taak openen als ik op voltooien klik. Klik op Voltooien. In het geopende venster kun je onder meer aangeven welke gebruikersaccount de taak moet uitvoeren. Wil je automatisch een programma uitvoeren waarvoor je normaal gesproken meer rechten dan een standaardgebruikersaccount nodig hebt? Klik dan bij Beveiligingsopties op Wijzigen en geef je andere account aan. Wees hiermee terughoudend: een programma met verhoogde vrijheden kan uiteraard ook schade toebrengen aan de computer.

Voorwaarden

De echte meerwaarde van het gedetailleerde eigenschappenvenster vind je op de andere tabbladen. Kies voor Triggers en kies Bewerken. In het vak Geavanceerde instellingen geef je bij je taak bijvoorbeeld een verloopdatum op. Ook kun je de taak automatisch laten stoppen als deze gedurende een bepaalde tijd niet meer actief is.

In het vak Start deze taak vind je opties die de wizard je in eerste instantie niet heeft aangeboden, zoals Bij vergrendelen van werkstation. In ons voorbeeld kunnen we hiermee Schijfopruiming laten draaien zodra de Windows-sessie wordt vergrendeld, bijvoorbeeld tijdens onze lunchpauze. De taak kan hiermee op de achtergrond het werk doen.

We klikken hierna door naar de tab Voorwaarden. Ook deze biedt interessante opties die je niet terugvindt in de wizard. Hier kun je aangeven welke condities moeten gelden voordat de taak wordt uitgevoerd. Kies bijvoorbeeld voor De taak alleen starten als niet actief gedurende en kies een bijbehorende periode, bijvoorbeeld 10 minuten. Zo maak je taken die echt op de achtergrond draaien, zonder dat je hiervan hinder ondervindt.

Heeft de taak een internet- of specifieke netwerkverbinding nodig? Plaats dan een vinkje bij Alleen starten als de volgende netwerkverbinding beschikbaar is. Kies voor Elke verbinding als het je alleen gaat om een actieve verbinding. Je kunt de taak ook alleen laten uitvoeren bij een specifieke connectie, bijvoorbeeld alleen op het moment dat de computer zich op het veilige thuisnetwerk bevindt. Selecteer dan de thuisverbinding.

Extra eisen

Via de tab Instellingen ken je extra eisen toe aan je taak. Zo kun je de taak bijvoorbeeld in het geval van problemen opnieuw een kans geven met de optie Als de taak mislukt, opnieuw opstarten elke. Geef aan hoeveel tijd mag verstrijken, bijvoorbeeld 1 uur. Bij Maximaal aantal keren opnieuw starten geef je eventueel een limiet op aan het aantal keer.

Zorg voor een opgeruimde werkomgeving en verwijder de ongebruikte taken op. Windows kan je hiermee helpen via de optie Als taak niet meer wordt uitgevoerd, verwijderen na. Kies de periode, bijvoorbeeld 30 dagen.

Meer controle

Er zijn meerdere manieren om te controleren of je taak naar behoren werkt. Uiteraard kun je dit zelf opmerken als je de computer gebruikt en een taak wordt uitgevoerd. Taken die je op de achtergrond uitvoert of wanneer je de computer niet gebruikt, zijn minder zichtbaar. Hiervoor kun je gebruikmaken van de logboekregistratie. Windows houdt dan bij welke taken zijn uitgevoerd en of er eventuele fouten zijn opgetreden.

In het hoofdvenster van Taakplanner klik je rechts in het hoofdvenster op De geschiedenis van alle taken inschakelen. Je vindt de registraties vervolgens op de tab Geschiedenis, die je ook opent via de geavanceerde eigenschappen. Schakel deze logboekregistratie weer uit zodra je de gewenste gegevens hebt: het logboek kan namelijk flink in omvang toenemen.