13 tips om de bekendste netwerkproblemen op te lossen
Een moderne woning kan nog moeilijk zonder netwerk. Je bewaart vanaf je pc data op je NAS, je drukt documenten af op een gedeelde printer, je streamt video en muziek en je surft met tablet en smartphone. Tot je opeens geen verbinding meer hebt! We lossen de bekendste netwerkproblemen op.
Tip 01: Samenspel
Als Windows plotseling niet meer wil starten, dan weet je bijna zeker dat het aan je pc ligt. Maar wanneer je met een apparaat niet meer je netwerk of het internet op kunt, dan kan het probleem door het apparaat komen, maar het kan net zo goed aan de bekabeling, een switch, het draadloze accesspoint, je router of de modem zijn te wijten. Een netwerk(verbinding) is namelijk een samenspel van diverse onderdelen. Een goede diagnose, die je helpt de mogelijke oorzaak te vinden, is daarom erg belangrijk. Niet zomaar in het wilde weg wat uitproberen dus, maar het probleem zo systematisch mogelijk aanpakken.
©PXimport
Tip 01 Zo kan een thuisnetwerk eruit zien: behoorlijk complex dus.
Tip 02: Netwerkcontrole
We gaan er eerst van uit dat je opeens het internet niet meer op kunt met je (Windows-)pc. De kans is groot dat er dan een geel uitroepteken of een rood kruis over het netwerkpictogram in het Windows-systeemvak verschijnt. Verder in dit artikel gaan we zelf aan de slag om de oorzaak en een oplossing te vinden, maar eerst zetten we Windows Netwerkcontrole aan het werk. Klik daartoe het netwerkpictogram met de rechtermuisknop aan en kies Problemen oplossen. De tool begint meteen aan de analyse. Met wat geluk wordt zo de oorzaak achterhaald en heb je al een aardig idee waar je moet zoeken. In de afbeelding bij deze tip blijkt er bijvoorbeeld geen communicatie mogelijk met de DNS-server (zie ook tip 6). In een aantal gevallen lost de tool het probleem zelfs meteen ook op.
©PXimport
Tip 02 Windows Netwerkcontrole in actie
Tip 03: Probleemoplossers
Windows bevat een goede helpfunctie en daar zitten bovendien enkele specifieke probleemoplossers bij. Nu is de kans klein dat je je netwerkprobleem met zo'n wizard kunt oplossen als de Windows Netwerkcontrole daar niet in slaagt, maar het kan geen kwaad het toch te proberen. Mogelijk krijg je op deze manier nog wat bruikbare informatie. Klik opnieuw het netwerkpictogram met de rechtermuisknop aan en kies Netwerkcentrum. Onderaan het venster klik je dan Problemen oplossen aan. Afhankelijk van je specifieke probleem selecteer je dan een van de vijf voorgestelde probleemoplossers: Internetverbindingen, Gedeelde mappen, Thuisgroep, Netwerkadapter of Binnenkomende verbindingen. Er verschijnt een nieuw venster. Klik op Geavanceerde opties, zorg dat er een vinkje staat bij Oplossingen automatisch toepassen en klik op Volgende, waarna je de instructies van de probleemoplosser volgt.
©PXimport
Tip 03 Windows bevat enkele specifieke netwerkprobleemoplossers.
Tip 04: Probleemafbakening
Brengen de wizards of de Netwerkcontrole je niet verder, dan moet je zelf aan de slag. Het gaat er dan om zo snel mogelijk de oorzaak van het probleem af te bakenen en dat kun je het best doen door een systeem van uitsluiting. Kun je vanaf je pc niet meer internetten, probeer het dan eerst met een ander apparaat binnen je netwerk. Lukt het daar wél mee, dan is je provider, modem of router kennelijk niet het probleem.
Het kan dan nog aan een switch liggen, aan de bekabeling vanaf je pc of aan de pc zelf, zoals de netwerkadapter of een configuratiefout. Via een paar eenvoudige tests vanaf de opdrachtregel krijg je snel nuttige informatie. Druk op Windows-toets+R, tik cmd in en bevestig met OK. Je komt nu op de opdrachtregel terecht, waar je het commando ipconfig intikt en met Enter bevestigt. Noteer het IP-adres dat je afleest achter Standaardgateway bij het onderdeel Ethernet-adapter voor LAN-verbinding. Dat is het IP-adres van je router. Vervolgens voer je het commando ping uit met dat IP-adres als parameter, bijvoorbeeld ping 192.168.0.254.
©PXimport
Tip 04 Ping is een superhandig commando om snel de connectiviteit te checken.
Tip 05: Router en modem
Met het ping-commando ga je na of je router nog wel via het netwerk bereikbaar is vanaf je pc. Krijg je time-outs, dan is je router langs deze weg blijkbaar langere tijd niet te benaderen. Dit scenario onderzoeken we verder vanaf tip 7.
We gaan er echter eerst van uit dat je (viermaal) antwoord krijgt van je router en dat betekent dat de verbinding tussen je pc en de router in ieder geval in orde is. Om na te gaan of ook de verbinding tussen je router en het internet in orde is, ga je alweer naar de opdrachtregel en voer je het commando ping www.computertotaal.nl uit (of een ander webadres dat normaal gesproken op pings reageert). Krijg je respons, dan kan de router blijkbaar toch met het internet verbinden. Wellicht heeft je probleem dan met een beveiligingstool (firewall of antivirus) te maken (zie ook kader 'Firewall').
Levert het commando een foutbericht op en krijg je ook bij de opdracht ping 8.8.8.8 - dit is het IP-adres van een Google-server - een foutbericht te zien, controleer dan eerst de (ethernet)bekabeling tussen je router en de modem, althans wanneer het om twee afzonderlijke apparaten gaat. Blijkt die in orde, herstart dan even je modem en ga na of de leds oplichten zoals dat hoort. Raadpleeg desnoods de handleiding van de modem. Wijzen de leds van de modem op problemen of heb je twijfels, neem dan even contact op met de helpdesk van je provider.
Het kan echter ook aan je router liggen. Het gebeurt namelijk wel vaker dat met name goedkopere thuisrouters warm worden en vastlopen. Herstart het apparaat dan.
©PXimport
Tip 05 Het herstarten van je modem of router kan soms wonderen doen.
Firewall
Wanneer je je netwerkverbindingen aan het troubleshooten bent, dan is het heel goed mogelijk dat een firewall of een andere beveiligingstool, zoals antivirus of ouderlijk toezicht, in de weg zit. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat je naar een ander apparaat in je netwerk pingt (zie tip 7), maar dat de firewall op dat (of op jouw) apparaat zo'n ping-verzoek simpelweg blokkeert. Slaag je er niet in die ongewenste blokkade ongedaan te maken (door de configuratie van je firewall of beveiligingstool aan te passen), dan kun je zo'n tool het best tijdelijk (!) uitschakelen.
Voor de Windows Firewall doe je dat vanuit het Windows Configuratiescherm, waar je Weergeven op Kleine pictogrammen kiest en Windows Firewall selecteert. Vervolgens klik je op Windows Firewall in- of uitschakelen en vink je Windows Firewall uitschakelen aan.
©PXimport
Een firewall kan je troubleshooting-sessie soms in het honderd laten lopen.
Tip 06: DNS-check
Lukt het niet met ping www.tipsentrucs.nl, maar wel met ping 8.8.8.8, dan heb je te maken met een DNS-probleem. DNS staat voor domain name system en zorgt ervoor dat webadressen netjes worden omgezet in de bijbehorende IP-adressen, wat nodig is om een verbinding te kunnen opzetten. Je dient in dit geval dus je DNS-instellingen te controleren. Hiervoor klik je het netwerkpictogram in het Windows-systeemvak met de rechtermuisknop aan en kies je Netwerkcentrum openen.
Vervolgens klik je op Adapterinstellingen wijzigen en selecteer je je (actieve) LAN-verbinding. Klik die met de rechtermuisknop aan en kies Eigenschappen. Selecteer Internet Protocol versie 4 (TCP/IPv4) en druk op de knop Eigenschappen. De kans is groot dat zowel Automatisch een IP-adres laten toewijzen als Automatisch een DNS-serveradres laten toewijzen staat ingevuld. In dat geval moet je de DNS-instellingen op het niveau van je router controleren (zie kader 'Router'). Staat de optie Het volgende IP-adres gebruiken aangevinkt en zijn de drie bovenste velden ingevuld, dan geef je in dit venster zelf ook de gewenste DNS-servers op. Vink De volgende DNS-serveradressen gebruiken aan en vul in de onderste twee velden respectievelijk 8.8.8.8 en 8.8.4.4 in (de DNS-servers van Google). Stonden hier al adressen ingevuld, noteer die dan en ga na of het probleem is opgelost als je ze vervangt door die van Google.
©PXimport
Tip 06 Wel pingen naar een IP-adres, maar niet naar een webadres? DNS-probleem!
Router
Je router kun je zien als het tussenstation tussen je eigen netwerk en het internet. Daar mag dus weinig fout lopen. In tip 4 hebben we gezien hoe je het IP-adres van je router achterhaalt. Om de configuratie van je router te controleren start je je browser op en vul je dat adres in de adresbalk in. Na je aanmelding kun je de configuratie dan controleren en eventueel aanpassen. Controleer vooral de instellingen voor de internetverbinding (vraag desnoods aan je provider wat je hier hoort in te vullen) evenals die van het lokale netwerk. Hier vind je namelijk doorgaans de DHCP-server terug, die vrije IP-adressen aan de apparaten binnen je netwerk toewijst, en de DNS-adressen. Gewoonlijk vul je bij deze laatste de DNS-servers van je provider in, maar dat kunnen dus ook andere zijn, zoals die van Google.
En wat het draadloze gedeelte van je router betreft: controleer of je de gewenste beveiligingsmodus en sleutel (wachtwoord) hebt ingevuld en of er niet onbedoeld een MAC-filter actief is. Deze laatste maakt het namelijk mogelijk alleen apparaten met een bepaald MAC-adres toe te laten. Op Windows kom je dat MAC-adres te weten door op de opdrachtregel ipconfig /all uit te voeren en bij Fysiek adres van je draadloze netwerkadapter te kijken.
©PXimport
Hier configureer je de DHCP-server en geef je aan welke DNS-servers je wilt gebruiken.
Tip 07: Netwerkadapter
Kun je niet pingen naar je router (zie tips 4 en 5), dan zijn er verschillende mogelijke oorzaken. Controleer eerst de kabelverbinding tussen je pc en de router; eventueel zit hier ook nog een switch tussen. Blijkt de bekabeling in orde, herstart de router (en switch) dan even en probeer het daarna opnieuw. Lost dat het probleem niet op, controleer dan of je naar een andere pc binnen je netwerk kunt pingen (ping ). Het IP-adres van die andere pc kom je te weten door ook op dat apparaat het ipconfig-commando uit te voeren; je leest het dan af bij IPv4-adres.
Lukt dat evenmin, ga dan op de probleem-pc na of de netwerkadapter wel is ingeschakeld. Is dat niet zo, dan moet je normaliter een rood kruis over het netwerkpictogram zien. Klik dit pictogram dan met de rechtermuisknop aan, kies Netwerkcentrum openen en Adapterinstellingen wijzigen. Staat er uitgeschakeld bij je LAN-verbinding, klik die met de rechtermuisknop aan en kies Inschakelen.
©PXimport
Tip 07 Je netwerkadapter moet natuurlijk wel zijn ingeschakeld.
Tip 08: Netwerkconfiguratie (1)
Is je netwerkadapter ingeschakeld, maar kun je nog steeds niet je netwerk (en het internet) op, dan ligt het vermoedelijk aan een foutieve netwerkconfiguratie. De kans is ook groot dat je in dit geval een geel uitroepteken boven het netwerkpictogram ziet verschijnen. Voer dan opnieuw het ipconfig-commando uit en controleer het IPv4-adres dat bij je LAN-verbinding staat vermeld. Normaliter zou dit adres moeten beginnen met 192.168. of eventueel met 10. Is dat niet het geval en begint het adres bijvoorbeeld met 0. of 169.254., dan zit er inderdaad iets fout. Laat dit opdrachtvenster dan geopend en roep het IPv4-eigenschappenvenster van je netwerkadapter op (zie tip 6).
Is hier Automatisch een IP-adres laten toewijzen aangevinkt? Dat betekent dat je router ervoor moet zorgen dat je pc een correct, dynamisch IP-adres krijgt toegewezen (via de DHCP-service). Blijkbaar is die toewijzing dan toch even fout gelopen. Mogelijk krijg je dit weer goed door de volgende commando's op volgorde uit te voeren in het opdrachtvenster: ipconfig /release, ipconfig /renew, ipconfig. Als het goed is, krijgt je netwerkadapter nu wél een geldig IP-adres toegewezen. Toch niet? Dan ligt het probleem vrijwel zeker bij je router.
©PXimport
Tip 08 Dit adres geeft wellicht aan dat er een probleem met de DHCP-service is.
Tip 09: Netwerkconfiguratie (2)
Staat in het IPv4-eigenschappenvenster de optie Automatisch een IP-adres laten toewijzen niet aangevinkt (en zijn de velden dus ingevuld)? Dat betekent dat je pc met een vast, statisch IP-adres werkt. Op zich is daar niets mis mee, maar dan moet je er wel zeker van zijn dat geen enkel ander apparaat binnen je netwerk over dat IP-adres beschikt. Zo'n vast IP-adres zul je bijvoorbeeld aan een netwerkprinter, NAS en server willen geven. Je moet er bovendien voor zorgen dat zo'n IP-adres 'compatibel' is met dat van je router/standaardgateway (zie tip 4). Is het routeradres bijvoorbeeld 192.168.0.254, dan horen je apparaten een IP-adres te krijgen waarbij alleen het laatste cijfer varieert, zoals 192.168.0.10, 192.168.0.150 enzovoort (tussen 1 en 254). In het veld Subnetmasker vul je (normaal gesproken) 255.255.255.0 in. Bij Standaardgateway voer je het IP-adres van je router in. Bij De volgende DNS-serveradresssen gebruiken vul je de DNS-servers van je provider in, of bijvoorbeeld die van Google (zie ook tip 6).
Tip 10: Netwerkstack
Slaag je er nog altijd niet in om een netwerkverbinding te maken vanaf je pc, dan zou het wel eens kunnen liggen aan een corrupte TCP/IP-stack; dat zijn de protocollen die je systeem gebruikt om netwerkconnecties op te zetten. Zo'n probleem kan bijvoorbeeld optreden wanneer je met externe tools malware of adware hebt verwijderd. Krijg je je netwerkverbinding op geen andere manier aan de praat, ga dan naar Alle programma's / Bureau-accessoires, klik Opdrachtprompt met de rechtermuisknop aan en kies Als administrator uitvoeren (Windows 7). In Windows 8 klik je de startknop met de rechtermuisknop aan en kies je Opdrachtprompt (Administrator). Op de opdrachtprompt voer je dan de twee volgende commando's uit: netsh winsock reset catalog en netsh int ip reset reset.log, waarna je de pc herstart.
©PXimport
Tip 10 Desnoods de grove middelen: een herinitialisatie van de TCP/IP-stack.
Tip 11: Geen wifi
Je wilt met je laptop een draadloze netwerkverbinding opzetten, maar je slaagt hier niet in. Bovendien is er een geel uitroepteken op je netwerkpictogram verschenen en krijg je hier iets als Beperkte verbinding te zien. Ook dit probleem kan diverse oorzaken hebben. Ga eerst de TCP/IPv4-eigenschappen van je draadloze adapter na en controleer of het toewijzen van adressen correct is verlopen. Deze procedure hebben we in tip 8 beschreven.
Het kan ook gebeuren dat de netwerksleutel of beveiligingsmodus om een of andere reden niet (meer) overeenkomt met wat je op de router hebt ingegeven. Weet je zeker dat dit laatste zeker correct is, dan kan het helpen de draadloze verbinding te verbreken en opnieuw te maken. Klik het netwerkpictogram met de linkermuisknop aan en klik op de problematische wifi-verbinding. Druk op de knop Verbinding verbreken en vervolgens op Verbinding maken, waarna je de netwerksleutel opnieuw ingeeft. Lukt dit niet, dan kun je het best even kijken naar de router.
Tip 12: Onbetrouwbare wifi (1)
Heb je af en toe wel een draadloze verbinding, maar valt die geregeld weg, dan moet je het elders zoeken. De kans is in elk geval groot dat een of andere stoorzender je parten speelt. In zo'n geval kan de gratis tool WirelessNetView je helpen. Zodra je deze tool opstart, brengt deze de gedetecteerde draadloze netwerken in beeld. Je krijgt onder meer de SSID (netwerknaam), Authentication (beveiligingsmodus), RSSI (indicator van signaalsterkte) en Channel Number (kanaalnummer) van elk netwerk te zien. Is de signaalsterkte bijvoorbeeld rond -40, dan is dat uitstekend, maar vanaf circa -70 wordt dat al heel wat minder. Wellicht ben je dan te ver verwijderd van je draadloze router/accesspoint of bevinden er zich obstakels op het pad, zoals een dikke muur.
©PXimport
Tip 12 WirelessNetView brengt ook de naburige draadloze netwerken in beeld.
Tip 13: Onbetrouwbare wifi (2)
Het kan ook gebeuren dat je eigen draadloze netwerk 'concurrentie' ondervindt van dat van je buren, met name wanneer je (binnen een 2,4GHz-netwerk) op een kanaal opereert dat te dicht bij dat van naburige netwerken ligt. Probeer het dan door op je router een ander kanaal in te stellen, dat het liefst minimaal 3 nummers verwijderd is van dat van een naburig netwerk. Gebruikt je buurman bijvoorbeeld kanaal 6, dan kun jij 1 of 11 instellen op je draadloze router/accesspoint.
En heb je al eerder met een ander draadloos netwerk een verbinding gemaakt en bevindt dat netwerk zich in de buurt, dan kan het gebeuren dat Windows voortdurend heen een weer schakelt tussen beide netwerken, wat een instabiele verbinding oplevert. Dat los je als volgt op. Ga naar het Netwerkcentrum en kies Draadloze netwerken beheren. Klik je draadloze netwerk met de rechtermuisknop aan, kies Eigenschappen en verwijder het vinkje bij Verbinding met een beschikbaar voorkeurnetwerk maken. Bevestig met OK.
