ID.nl logo
13 tips om de bekendste netwerkproblemen op te lossen
© PXimport
Huis

13 tips om de bekendste netwerkproblemen op te lossen

Een moderne woning kan nog moeilijk zonder netwerk. Je bewaart vanaf je pc data op je NAS, je drukt documenten af op een gedeelde printer, je streamt video en muziek en je surft met tablet en smartphone. Tot je opeens geen verbinding meer hebt! We lossen de bekendste netwerkproblemen op.

Tip 01: Samenspel

Als Windows plotseling niet meer wil starten, dan weet je bijna zeker dat het aan je pc ligt. Maar wanneer je met een apparaat niet meer je netwerk of het internet op kunt, dan kan het probleem door het apparaat komen, maar het kan net zo goed aan de bekabeling, een switch, het draadloze accesspoint, je router of de modem zijn te wijten. Een netwerk(verbinding) is namelijk een samenspel van diverse onderdelen. Een goede diagnose, die je helpt de mogelijke oorzaak te vinden, is daarom erg belangrijk. Niet zomaar in het wilde weg wat uitproberen dus, maar het probleem zo systematisch mogelijk aanpakken.

©PXimport

Tip 01 Zo kan een thuisnetwerk eruit zien: behoorlijk complex dus.

Tip 02: Netwerkcontrole

We gaan er eerst van uit dat je opeens het internet niet meer op kunt met je (Windows-)pc. De kans is groot dat er dan een geel uitroepteken of een rood kruis over het netwerkpictogram in het Windows-systeemvak verschijnt. Verder in dit artikel gaan we zelf aan de slag om de oorzaak en een oplossing te vinden, maar eerst zetten we Windows Netwerkcontrole aan het werk. Klik daartoe het netwerkpictogram met de rechtermuisknop aan en kies Problemen oplossen. De tool begint meteen aan de analyse. Met wat geluk wordt zo de oorzaak achterhaald en heb je al een aardig idee waar je moet zoeken. In de afbeelding bij deze tip blijkt er bijvoorbeeld geen communicatie mogelijk met de DNS-server (zie ook tip 6). In een aantal gevallen lost de tool het probleem zelfs meteen ook op.

©PXimport

Tip 02 Windows Netwerkcontrole in actie

Tip 03: Probleemoplossers

Windows bevat een goede helpfunctie en daar zitten bovendien enkele specifieke probleemoplossers bij. Nu is de kans klein dat je je netwerkprobleem met zo'n wizard kunt oplossen als de Windows Netwerkcontrole daar niet in slaagt, maar het kan geen kwaad het toch te proberen. Mogelijk krijg je op deze manier nog wat bruikbare informatie. Klik opnieuw het netwerkpictogram met de rechtermuisknop aan en kies Netwerkcentrum. Onderaan het venster klik je dan Problemen oplossen aan. Afhankelijk van je specifieke probleem selecteer je dan een van de vijf voorgestelde probleemoplossers: Internetverbindingen, Gedeelde mappen, Thuisgroep, Netwerkadapter of Binnenkomende verbindingen. Er verschijnt een nieuw venster. Klik op Geavanceerde opties, zorg dat er een vinkje staat bij Oplossingen automatisch toepassen en klik op Volgende, waarna je de instructies van de probleemoplosser volgt.

©PXimport

Tip 03 Windows bevat enkele specifieke netwerkprobleemoplossers.

Tip 04: Probleemafbakening

Brengen de wizards of de Netwerkcontrole je niet verder, dan moet je zelf aan de slag. Het gaat er dan om zo snel mogelijk de oorzaak van het probleem af te bakenen en dat kun je het best doen door een systeem van uitsluiting. Kun je vanaf je pc niet meer internetten, probeer het dan eerst met een ander apparaat binnen je netwerk. Lukt het daar wél mee, dan is je provider, modem of router kennelijk niet het probleem.

Het kan dan nog aan een switch liggen, aan de bekabeling vanaf je pc of aan de pc zelf, zoals de netwerkadapter of een configuratiefout. Via een paar eenvoudige tests vanaf de opdrachtregel krijg je snel nuttige informatie. Druk op Windows-toets+R, tik cmd in en bevestig met OK. Je komt nu op de opdrachtregel terecht, waar je het commando ipconfig intikt en met Enter bevestigt. Noteer het IP-adres dat je afleest achter Standaardgateway bij het onderdeel Ethernet-adapter voor LAN-verbinding. Dat is het IP-adres van je router. Vervolgens voer je het commando ping uit met dat IP-adres als parameter, bijvoorbeeld ping 192.168.0.254.

©PXimport

Tip 04 Ping is een superhandig commando om snel de connectiviteit te checken.

Tip 05: Router en modem

Met het ping-commando ga je na of je router nog wel via het netwerk bereikbaar is vanaf je pc. Krijg je time-outs, dan is je router langs deze weg blijkbaar langere tijd niet te benaderen. Dit scenario onderzoeken we verder vanaf tip 7.

We gaan er echter eerst van uit dat je (viermaal) antwoord krijgt van je router en dat betekent dat de verbinding tussen je pc en de router in ieder geval in orde is. Om na te gaan of ook de verbinding tussen je router en het internet in orde is, ga je alweer naar de opdrachtregel en voer je het commando ping www.computertotaal.nl uit (of een ander webadres dat normaal gesproken op pings reageert). Krijg je respons, dan kan de router blijkbaar toch met het internet verbinden. Wellicht heeft je probleem dan met een beveiligingstool (firewall of antivirus) te maken (zie ook kader 'Firewall').

Levert het commando een foutbericht op en krijg je ook bij de opdracht ping 8.8.8.8 - dit is het IP-adres van een Google-server - een foutbericht te zien, controleer dan eerst de (ethernet)bekabeling tussen je router en de modem, althans wanneer het om twee afzonderlijke apparaten gaat. Blijkt die in orde, herstart dan even je modem en ga na of de leds oplichten zoals dat hoort. Raadpleeg desnoods de handleiding van de modem. Wijzen de leds van de modem op problemen of heb je twijfels, neem dan even contact op met de helpdesk van je provider.

Het kan echter ook aan je router liggen. Het gebeurt namelijk wel vaker dat met name goedkopere thuisrouters warm worden en vastlopen. Herstart het apparaat dan.

©PXimport

Tip 05 Het herstarten van je modem of router kan soms wonderen doen.

Firewall

Wanneer je je netwerkverbindingen aan het troubleshooten bent, dan is het heel goed mogelijk dat een firewall of een andere beveiligingstool, zoals antivirus of ouderlijk toezicht, in de weg zit. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat je naar een ander apparaat in je netwerk pingt (zie tip 7), maar dat de firewall op dat (of op jouw) apparaat zo'n ping-verzoek simpelweg blokkeert. Slaag je er niet in die ongewenste blokkade ongedaan te maken (door de configuratie van je firewall of beveiligingstool aan te passen), dan kun je zo'n tool het best tijdelijk (!) uitschakelen.

Voor de Windows Firewall doe je dat vanuit het Windows Configuratiescherm, waar je Weergeven op Kleine pictogrammen kiest en Windows Firewall selecteert. Vervolgens klik je op Windows Firewall in- of uitschakelen en vink je Windows Firewall uitschakelen aan.

©PXimport

Een firewall kan je troubleshooting-sessie soms in het honderd laten lopen.

Tip 06: DNS-check

Lukt het niet met ping www.tipsentrucs.nl, maar wel met ping 8.8.8.8, dan heb je te maken met een DNS-probleem. DNS staat voor domain name system en zorgt ervoor dat webadressen netjes worden omgezet in de bijbehorende IP-adressen, wat nodig is om een verbinding te kunnen opzetten. Je dient in dit geval dus je DNS-instellingen te controleren. Hiervoor klik je het netwerkpictogram in het Windows-systeemvak met de rechtermuisknop aan en kies je Netwerkcentrum openen.

Vervolgens klik je op Adapterinstellingen wijzigen en selecteer je je (actieve) LAN-verbinding. Klik die met de rechtermuisknop aan en kies Eigenschappen. Selecteer Internet Protocol versie 4 (TCP/IPv4) en druk op de knop Eigenschappen. De kans is groot dat zowel Automatisch een IP-adres laten toewijzen als Automatisch een DNS-serveradres laten toewijzen staat ingevuld. In dat geval moet je de DNS-instellingen op het niveau van je router controleren (zie kader 'Router'). Staat de optie Het volgende IP-adres gebruiken aangevinkt en zijn de drie bovenste velden ingevuld, dan geef je in dit venster zelf ook de gewenste DNS-servers op. Vink De volgende DNS-serveradressen gebruiken aan en vul in de onderste twee velden respectievelijk 8.8.8.8 en 8.8.4.4 in (de DNS-servers van Google). Stonden hier al adressen ingevuld, noteer die dan en ga na of het probleem is opgelost als je ze vervangt door die van Google.

©PXimport

Tip 06 Wel pingen naar een IP-adres, maar niet naar een webadres? DNS-probleem!

Router

Je router kun je zien als het tussenstation tussen je eigen netwerk en het internet. Daar mag dus weinig fout lopen. In tip 4 hebben we gezien hoe je het IP-adres van je router achterhaalt. Om de configuratie van je router te controleren start je je browser op en vul je dat adres in de adresbalk in. Na je aanmelding kun je de configuratie dan controleren en eventueel aanpassen. Controleer vooral de instellingen voor de internetverbinding (vraag desnoods aan je provider wat je hier hoort in te vullen) evenals die van het lokale netwerk. Hier vind je namelijk doorgaans de DHCP-server terug, die vrije IP-adressen aan de apparaten binnen je netwerk toewijst, en de DNS-adressen. Gewoonlijk vul je bij deze laatste de DNS-servers van je provider in, maar dat kunnen dus ook andere zijn, zoals die van Google.

En wat het draadloze gedeelte van je router betreft: controleer of je de gewenste beveiligingsmodus en sleutel (wachtwoord) hebt ingevuld en of er niet onbedoeld een MAC-filter actief is. Deze laatste maakt het namelijk mogelijk alleen apparaten met een bepaald MAC-adres toe te laten. Op Windows kom je dat MAC-adres te weten door op de opdrachtregel ipconfig /all uit te voeren en bij Fysiek adres van je draadloze netwerkadapter te kijken.

©PXimport

Hier configureer je de DHCP-server en geef je aan welke DNS-servers je wilt gebruiken.

Tip 07: Netwerkadapter

Kun je niet pingen naar je router (zie tips 4 en 5), dan zijn er verschillende mogelijke oorzaken. Controleer eerst de kabelverbinding tussen je pc en de router; eventueel zit hier ook nog een switch tussen. Blijkt de bekabeling in orde, herstart de router (en switch) dan even en probeer het daarna opnieuw. Lost dat het probleem niet op, controleer dan of je naar een andere pc binnen je netwerk kunt pingen (ping ). Het IP-adres van die andere pc kom je te weten door ook op dat apparaat het ipconfig-commando uit te voeren; je leest het dan af bij IPv4-adres.

Lukt dat evenmin, ga dan op de probleem-pc na of de netwerkadapter wel is ingeschakeld. Is dat niet zo, dan moet je normaliter een rood kruis over het netwerkpictogram zien. Klik dit pictogram dan met de rechtermuisknop aan, kies Netwerkcentrum openen en Adapterinstellingen wijzigen. Staat er uitgeschakeld bij je LAN-verbinding, klik die met de rechtermuisknop aan en kies Inschakelen.

©PXimport

Tip 07 Je netwerkadapter moet natuurlijk wel zijn ingeschakeld.

Tip 08: Netwerkconfiguratie (1)

Is je netwerkadapter ingeschakeld, maar kun je nog steeds niet je netwerk (en het internet) op, dan ligt het vermoedelijk aan een foutieve netwerkconfiguratie. De kans is ook groot dat je in dit geval een geel uitroepteken boven het netwerkpictogram ziet verschijnen. Voer dan opnieuw het ipconfig-commando uit en controleer het IPv4-adres dat bij je LAN-verbinding staat vermeld. Normaliter zou dit adres moeten beginnen met 192.168. of eventueel met 10. Is dat niet het geval en begint het adres bijvoorbeeld met 0. of 169.254., dan zit er inderdaad iets fout. Laat dit opdrachtvenster dan geopend en roep het IPv4-eigenschappenvenster van je netwerkadapter op (zie tip 6).

Is hier Automatisch een IP-adres laten toewijzen aangevinkt? Dat betekent dat je router ervoor moet zorgen dat je pc een correct, dynamisch IP-adres krijgt toegewezen (via de DHCP-service). Blijkbaar is die toewijzing dan toch even fout gelopen. Mogelijk krijg je dit weer goed door de volgende commando's op volgorde uit te voeren in het opdrachtvenster: ipconfig /release, ipconfig /renew, ipconfig. Als het goed is, krijgt je netwerkadapter nu wél een geldig IP-adres toegewezen. Toch niet? Dan ligt het probleem vrijwel zeker bij je router.

©PXimport

Tip 08 Dit adres geeft wellicht aan dat er een probleem met de DHCP-service is.

Tip 09: Netwerkconfiguratie (2)

Staat in het IPv4-eigenschappenvenster de optie Automatisch een IP-adres laten toewijzen niet aangevinkt (en zijn de velden dus ingevuld)? Dat betekent dat je pc met een vast, statisch IP-adres werkt. Op zich is daar niets mis mee, maar dan moet je er wel zeker van zijn dat geen enkel ander apparaat binnen je netwerk over dat IP-adres beschikt. Zo'n vast IP-adres zul je bijvoorbeeld aan een netwerkprinter, NAS en server willen geven. Je moet er bovendien voor zorgen dat zo'n IP-adres 'compatibel' is met dat van je router/standaardgateway (zie tip 4). Is het routeradres bijvoorbeeld 192.168.0.254, dan horen je apparaten een IP-adres te krijgen waarbij alleen het laatste cijfer varieert, zoals 192.168.0.10, 192.168.0.150 enzovoort (tussen 1 en 254). In het veld Subnetmasker vul je (normaal gesproken) 255.255.255.0 in. Bij Standaardgateway voer je het IP-adres van je router in. Bij De volgende DNS-serveradresssen gebruiken vul je de DNS-servers van je provider in, of bijvoorbeeld die van Google (zie ook tip 6).

Tip 10: Netwerkstack

Slaag je er nog altijd niet in om een netwerkverbinding te maken vanaf je pc, dan zou het wel eens kunnen liggen aan een corrupte TCP/IP-stack; dat zijn de protocollen die je systeem gebruikt om netwerkconnecties op te zetten. Zo'n probleem kan bijvoorbeeld optreden wanneer je met externe tools malware of adware hebt verwijderd. Krijg je je netwerkverbinding op geen andere manier aan de praat, ga dan naar Alle programma's / Bureau-accessoires, klik Opdrachtprompt met de rechtermuisknop aan en kies Als administrator uitvoeren (Windows 7). In Windows 8 klik je de startknop met de rechtermuisknop aan en kies je Opdrachtprompt (Administrator). Op de opdrachtprompt voer je dan de twee volgende commando's uit: netsh winsock reset catalog en netsh int ip reset reset.log, waarna je de pc herstart.

©PXimport

Tip 10 Desnoods de grove middelen: een herinitialisatie van de TCP/IP-stack.

Tip 11: Geen wifi

Je wilt met je laptop een draadloze netwerkverbinding opzetten, maar je slaagt hier niet in. Bovendien is er een geel uitroepteken op je netwerkpictogram verschenen en krijg je hier iets als Beperkte verbinding te zien. Ook dit probleem kan diverse oorzaken hebben. Ga eerst de TCP/IPv4-eigenschappen van je draadloze adapter na en controleer of het toewijzen van adressen correct is verlopen. Deze procedure hebben we in tip 8 beschreven.

Het kan ook gebeuren dat de netwerksleutel of beveiligingsmodus om een of andere reden niet (meer) overeenkomt met wat je op de router hebt ingegeven. Weet je zeker dat dit laatste zeker correct is, dan kan het helpen de draadloze verbinding te verbreken en opnieuw te maken. Klik het netwerkpictogram met de linkermuisknop aan en klik op de problematische wifi-verbinding. Druk op de knop Verbinding verbreken en vervolgens op Verbinding maken, waarna je de netwerksleutel opnieuw ingeeft. Lukt dit niet, dan kun je het best even kijken naar de router.

Tip 12: Onbetrouwbare wifi (1)

Heb je af en toe wel een draadloze verbinding, maar valt die geregeld weg, dan moet je het elders zoeken. De kans is in elk geval groot dat een of andere stoorzender je parten speelt. In zo'n geval kan de gratis tool WirelessNetView je helpen. Zodra je deze tool opstart, brengt deze de gedetecteerde draadloze netwerken in beeld. Je krijgt onder meer de SSID (netwerknaam), Authentication (beveiligingsmodus), RSSI (indicator van signaalsterkte) en Channel Number (kanaalnummer) van elk netwerk te zien. Is de signaalsterkte bijvoorbeeld rond -40, dan is dat uitstekend, maar vanaf circa -70 wordt dat al heel wat minder. Wellicht ben je dan te ver verwijderd van je draadloze router/accesspoint of bevinden er zich obstakels op het pad, zoals een dikke muur.

©PXimport

Tip 12 WirelessNetView brengt ook de naburige draadloze netwerken in beeld.

Tip 13: Onbetrouwbare wifi (2)

Het kan ook gebeuren dat je eigen draadloze netwerk 'concurrentie' ondervindt van dat van je buren, met name wanneer je (binnen een 2,4GHz-netwerk) op een kanaal opereert dat te dicht bij dat van naburige netwerken ligt. Probeer het dan door op je router een ander kanaal in te stellen, dat het liefst minimaal 3 nummers verwijderd is van dat van een naburig netwerk. Gebruikt je buurman bijvoorbeeld kanaal 6, dan kun jij 1 of 11 instellen op je draadloze router/accesspoint.

En heb je al eerder met een ander draadloos netwerk een verbinding gemaakt en bevindt dat netwerk zich in de buurt, dan kan het gebeuren dat Windows voortdurend heen een weer schakelt tussen beide netwerken, wat een instabiele verbinding oplevert. Dat los je als volgt op. Ga naar het Netwerkcentrum en kies Draadloze netwerken beheren. Klik je draadloze netwerk met de rechtermuisknop aan, kies Eigenschappen en verwijder het vinkje bij Verbinding met een beschikbaar voorkeurnetwerk maken. Bevestig met OK.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 Amerikaanse koelkasten met ijsblokjesmachine
© Daniel Krasoń
Huis

Waar voor je geld: 5 Amerikaanse koelkasten met ijsblokjesmachine

Bij ID.nl zijn we gek op apparaten die het dagelijks leven nét een beetje makkelijker maken. En wat is er nu – zeker tijdens warme dagen – makkelijker dan altijd ijsblokjes of ijskoud water binnen handbereik? We zetten vijf modellen op een rij die uitblinken in comfort en gebruiksgemak.

Een koelkast met ingebouwde ijsdispenser is niet alleen handig, maar ook hygiënisch. Je hebt altijd direct toegang tot ijsblokjes, crushed ice of koud water, zonder dat je de vrieslade of een waterfles hoeft te openen. Sommige modellen werken met een vaste wateraansluiting, andere met een hervulbaar reservoir – handig als er geen waterleiding in de buurt is. Daarnaast zijn veel dispensers voorzien van filters die ongewenste smaakjes of deeltjes uit het water halen. Een slimme toevoeging voor wie gemak, hygiëne en een frisse smaak belangrijk vindt.

Samsung RS6HA8880B1 (Family Hub)

Ben je op zoek naar een koelkast die meer doet dan alleen koelen? De Samsung RS6HA8880B1 is een slimme Amerikaanse koelkast met een indrukwekkende inhoud van 614 liter. Dankzij SpaceMax-technologie blijft de buitenmaat compact, terwijl de binnenkant verrassend ruim is. Het geïntegreerde Family Hub-scherm doet dienst als digitaal prikbord, kookassistent en entertainmenthub. Met camera's binnenin zie je zelfs onderweg wat er nog in de koelkast ligt. De ijs- en waterdispenser is aangesloten op de waterleiding en bevat een UV-nanofilter voor optimale hygiëne. Twin Cooling Plus zorgt voor aparte luchtstromen in het koel- en het vriesgedeelte, wat de versheid van jouw voedsel ten goede komt.

Toepassingen: Gezinnen die smartfuncties en ruimte willen combineren Bijzonderheden: Family Hub-display, Twin Cooling, UV-filter, 36 dB geluidsniveau

Hisense RS694N4TFE

Zoek je een ruime en betaalbare koelkast met ijsdispenser? Dan zit je goed met de Hisense RS694N4TFE. Deze stijlvolle zwarte side-by-side heeft een inhoud van 562 liter, verdeeld over een koel- en een vriesgedeelte. Het apparaat beschikt over Total No Frost, wat handmatig ontdooien overbodig maakt. De Multi Air Flow-technologie zorgt voor een gelijkmatige temperatuurverdeling, wat bederf tegengaat. Handig: de ijs- en waterdispenser werkt met een intern waterreservoir van 4,5 liter, zodat een vaste aansluiting niet nodig is.

Toepassingen: Grote huishoudens, zonder vaste wateraansluiting Bijzonderheden: Intern reservoir, Total No Frost, strak zwart design

LG GSXE90EVDD

Deze ruime Amerikaanse koelkast van LG biedt met 628 liter voldoende plek voor alles wat je gekoeld wilt bewaren. Het model combineert een fraai zwart design met slimme technologie zoals LinearCooling, waarmee temperatuurschommelingen worden geminimaliseerd. Dankzij No Frost en de water- en ijsdispenser met waterleidingaansluiting geniet je van optimaal gemak. De inverter-compressor maakt het apparaat stil en energiezuinig. Dit model is bovendien voorzien van de InstaView-functie, waarbij je door twee keer kloppen de inhoud kunt bekijken zonder de deur te openen.

Toepassingen: Moderne huishoudens met focus op comfort en design Bijzonderheden: InstaView-deur, LinearCooling, 35 dB, wateraansluiting

Bosch KAD93AIDP (Serie 6)

De Bosch KAD93AIDP is een solide en stijlvolle keuze met een netto-inhoud van 533 liter. Dankzij de anti-fingerprint RVS-look blijft hij er netjes uitzien, ook bij intensief gebruik. De VarioZone-indeling biedt flexibiliteit, met uitneembare plateaus en lades. De ijs- en waterdispenser levert zowel ijsblokjes als crushed ice, en is aangesloten op een vaste waterleiding. Total No Frost voorkomt ijsvorming, en met functies als superkoelen en supervriezen ben je altijd voorbereid op grotere hoeveelheden boodschappen.

Toepassingen: Gezinnen die functionaliteit en duurzaamheid zoeken Bijzonderheden: Crushed ice, anti-fingerprint RVS, VarioZone

Siemens KF96DAXEA (iQ500)

Met zijn French-door ontwerp en een inhoud van 574 liter biedt de Siemens KF96DAXEA een moderne uitstraling en veel gebruiksgemak. Deze koelkast beschikt over een hyperFresh-lade op 0 °C voor vlees en vis, en houdt dankzij multiAirflow een constante temperatuur. De water- en ijsdispenser werkt via een vaste aansluiting, en levert naast ijsblokjes ook crushed ice. Het model is voorzien van ledverlichting, een digitaal display en een deur-alarm. Met een geluidsniveau van 39 dB is hij bovendien opvallend stil.

Toepassingen: Designliefhebbers en versfanaten Bijzonderheden: HyperFresh-lade, crushed ice, 39 dB, French-door design

▼ Volgende artikel
11 ergernissen in Windows 11 en hoe je ze uit de weg ruimt
© MehmetDinler
Huis

11 ergernissen in Windows 11 en hoe je ze uit de weg ruimt

Wanneer je naar Windows 11 overstapt, zijn er ongetwijfeld zaken waaraan je moet wennen. Maar soms kunnen die dingen ronduit irritant zijn. Daarom bekijken we de grootste ergernissen van Windows 11 én de manieren om ze te verhelpen.

In dit artikel laten we zien hoe je de grootste ergernissen in Windows 11 aanpakt en het systeem naar je hand zet:

  • Schakel onnodige opstart-apps en achtergrondprocessen uit
  • Zet hinderlijke widgets, badges en meldingen uit
  • Beperk of verwijder OneDrive-synchronisatie en koppeling
  • Verwijder de Microsoft Edge-browser en andere bloatware
  • Zet de Game Bar en Game Mode uit als je geen gamer bent
  • Herstel het klassieke startmenu met Open-Shell
  • Beperk reclame en tracking via de privacy-instellingen
  • Maak Windows stiller en overzichtelijker met Niet storen
  • Ruim je systeem op door handmatig ongewenste vooraf geïnstalleerde apps te verwijderen

Lees ook: Geen fan van Windows Verkenner? Dit zijn je alternatieven

Wat voor de een ergernis is, kan voor de ander simpelweg een verrassende functie zijn. Alles draait om persoonlijke perceptie. We zijn in de fora van Windows 11-gebruikers gedoken om de pijnpunten te vinden. De belangrijkste klachten zijn: de dagelijkse prestatieproblemen die worden veroorzaakt door te veel achtergrondprocessen, Microsoft stuurt je voortdurend richting haar betaalde diensten en overdreven bemoeizucht bij meldingen, badges en reclame. In plaats van te klagen, zorgen wij voor een oplossing. 

Opstartvertraging

Onnodige opstartapps zijn altijd al een bron van ergernis geweest in Windows. Ze belasten de pc doordat ze waardevolle cpu-bronnen aanspreken en zorgen voor een opstartvertraging. Windows 11 bevat zelfs meer bloatware dan Windows 10. Bloatware is een term voor toepassingen die je niet nodig hebt en die het systeem afremmen. Deze toepassingen worden vaak voor de aankoop op nieuwe apparaten geïnstalleerd of ze sluipen op je pc via downloads waarin ze gebundeld zitten. Hoe meer programma’s je hebt, hoe meer achtergrondprocessen die het opstarten kunnen vertragen.

Je kunt ze te slim af zijn door ze te beëindigen in Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies voor Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op alle processen die zijn gekoppeld aan ongebruikte applicaties en gebruik de opdracht Beëindigen. Daarna schakel je de onnodige opstartapps definitief uit. Druk op Windows-toets+I om de Instellingen te openen. Ga naar Apps / Opstarten en zet de apps uit waarvan je niet wilt dat ze samen met het systeem automatisch opstarten.

Wees terughoudend wat betreft toepassingen die automatisch opstarten.

Nieuwsfeeds uitschakelen

Widgets zijn een soort mini-apps. Ze tonen bijvoorbeeld de weersverwachting, een overzicht van je agenda-afspraken of de voetbalresultaten. Standaard toont Microsoft ook zijn nieuwsfeed van het MSN-netwerk, wat doorgaans geen toegevoegde waarde heeft. Oorspronkelijk waren widgets bedoeld om nieuwsfeeds en sociale media in het besturingssysteem te integreren.

Sommige gebruikers houden ervan, anderen haten de widgets hartgrondig, omdat er toch al van alle kanten steeds meer nieuws en sociale info op ons afkomen. Wie zit te wachten op de volgende vondst die meer van hetzelfde levert? Als je tot deze laatste groep behoort, dan kun je de functie uitschakelen. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Taakbalk / Taakbalkitems en schakel daar Widgets uit.

Gebruik je de widgets zelden of nooit, zet ze dan uit.

OneDrive beperken

Microsoft heeft er een handje van om je met zachte hand naar haar online opslagdienst OneDrive te dirigeren. Bij de eerste set-up krijg je de vraag om OneDrive te gebruiken en daarna maakt OneDrive automatisch en zonder waarschuwing verschillende back-upmappen op OneDrive aan. Dat lijkt op een assertieve dienstverlening, maar de waarheid is dat je als gebruiker op die manier sneller tegen de limiet van 5 gigabyte gratis OneDrive-opslagruimte aanbotst. Het is een marketingtactiek van Microsoft waardoor je gedwongen wordt om te upgraden. Hierdoor ga je sneller overwegen om een betaald abonnement te nemen. Met een Personal Microsoft 365-account krijg je 1 TB aan opslag en 6 TB met een Microsoft Family-abonnement.

Je kunt je overigens afvragen in hoeverre hier een loopje wordt genomen met je privacy. Online back-ups zijn handig, maar ben je ermee gediend dat je gegevens op de servers van Microsoft worden opgeslagen? Misschien wil je liever gebruikmaken van een andere online back-updienst? Nu wordt de indruk gewekt dat de concurrentie tweede keuze is. Ben je het niet eens met deze overijverige OneDrive-synchronisatie, dan klik je met rechts op het pictogram van OneDrive in het systeemvak. Vervolgens selecteer je het tandwieltje rechtsboven om de Instellingen van OneDrive te openen om naar het tabblad Synchroniseren en back-up maken te gaan. Dan klik je op Back-up beheren. Daar kun je aangeven om documenten, afbeeldingen of je bureaublad niet online te bewaren.

Bepaal zelf de mappen waarvan OneDrive een back-up moet maken.

OneDrive ontkoppelen

Wanneer je OneDrive niet vaak gebruikt, kun je deze dienst op je Windows-apparaat ontkoppelen en zelfs verwijderen. Door de koppeling met je Microsoft-account zijn de persoonlijke bestanden in OneDrive beschikbaar op elk apparaat waarop je bent ingelogd met hetzelfde Microsoft-account. Je bent dus niet meer aan een vaste werkplek gebonden. Door te ontkoppelen weet je zeker dat de lokale map niet meer kan synchroniseren met de online opslag.

Klik met rechts in het systeemvak op het pictogram van OneDrive (het wolkje). Kun je dit pictogram niet zien? Klik dan eerst op het PijltjeOmhoog van het systeemvak. Daarna open je het instellingenvenster van OneDrive en ga je naar het tabblad Account. Onder je account selecteer je Deze pc ontkoppelen / Account ontkoppelen. De gegevens die al in OneDrive staan, blijven hierdoor onaangeroerd en de speciale OneDrive-map op de computer verandert in een normale map. Je kunt er bestanden in plaatsen, verwijderen en verplaatsen, maar ze worden niet langer automatisch gesynchroniseerd in de cloud.

Ook al ontkoppel of verwijder je OneDrive, de virtuele map blijft staan in het navigatievenster van Windows Verkenner.

Weg met OneDrive en Edge

Ben je OneDrive echt helemaal beu? Weet dan dat je OneDrive zelfs kunt verwijderen. Het zal je Windows-pc niet beschadigen. Ga naar Instellingen / Apps en open het lijstje met Geïnstalleerde apps. Daar vind je Microsoft OneDrive. Klik op de drie puntjes achter de naam van deze app en selecteer Verwijderen net zoals je dat met elk ander programma zou doen. Het duurt een paar seconden voor de app is verwijderd. Ondertussen heeft Microsoft er ook voor gezorgd dat je op dezelfde manier de browser Edge kunt verwijderen. In het begin van Windows 11 was deze functie nog lichtgrijs gemarkeerd.

Dankzij de nieuwe antimonopoliewet kun je sinds maart 2024 ook de browser van Microsoft verwijderen.

Game Bar voor niet-gamers

De instellingen van Windows 11 bevatten een speciaal onderdeel bedoeld voor gaming. Wanneer je de toetscombinatie Windows-toets+G gebruikt, open je de Windows Game Bar. Daarmee kun je schermafdrukken en clips vastleggen van games die door Microsoft zijn geverifieerd. Eigenlijk is deze functie bedoeld voor het vastleggen van Xbox-games, maar je kunt hem ook gebruiken voor schermopnames van gewone programma’s.

Geen kwaad woord over de Windows Game Bar. Maar als je geen of zelden games speelt, heeft het geen zin om de Game Bar en Game Mode op de computer in te schakelen. Bovendien kan deze applicatie veel cpu en geheugen gebruiken. Om de Game Bar uit te schakelen, ga je weer naar het instellingenvenster van Windows. Daar kies je Gaming / Game Bar. Vervolgens schakel je bovenaan de optie uit bij Je controller mag Game Bar openen. Daarna ga je terug naar het venster Gaming en je kiest het tabblad Gamemodus om ook hier de optie Gamemodus uit te zetten.

Ben je geen gamer, schakel dan de Game Bar uit.

Badges in de kiem smoren

Windows 11 toont voortdurend meldingen op de taakbalk die je waarschuwen voor onder meer updates en nieuwe e-mail. Deze zogenaamde badges staan standaard ingeschakeld. Ze blijven eindeloos opduiken. Bankwebsites sturen je constant badges, maar ook browserextensies doen dat. Het wordt snel te veel van het goede. Nogal wat gebruikers ergeren zich hieraan, wat heel begrijpelijk is.

Je kunt de badges uitschakelen door met rechts op de taakbalk te klikken en dan te kiezen voor Taakbalkinstellingen. Scrol aan de rechterkant naar beneden en klik op Taakbalk. Vervolgens scrol je nog wat verder naar beneden tot je bij Gedrag van taakbalk bent. Hier kun je de optie uitschakelen bij Badges weergeven in taakbalk-apps. Dit is trouwens ook de plaats waar je de uitlijning van de taakbalk wijzigt. Standaard staan de pictogrammen gecentreerd op de taakbalk. Hier kun je aangeven dat die links moeten worden uitgelijnd. Hierdoor wordt het Startmenu aan de linkerkant weergegeven zoals vroeger.

In de taakbalk kun je de badges verbergen.

Terug naar bekend startmenu

Mis je het startmenu van Windows 10? Er is een interessante tweak waarbij je het Windows 11-startmenu vervangt door het type uit Windows 10. Download Open-Shell van de GitHub-website. De laatste versie op het moment van schrijven is OpenshellSetup 4.4.195. Je hebt de keuze tussen een zelfuitvoerbaar exe-bestand of een gecomprimeerd 7Z-bestand. Wij gaan voor het exe-bestand.

In de set-upwizard schakel je de opties Classic Explorer en Classic IE uit. De optie Create a start menu folder moet aangevinkt blijven. Zodra het installatieproces voltooid is, open je via Windows Zoeken de Open-Shell Menu Settings. Daarna kun je kiezen tussen de Classic Style, Classic with two columns of Windows 7 style.

Misschien wil je ook de knop naar het startmenu aanpassen zodat deze op die van Windows 10 lijkt. Hiervoor vink je de optie Replace start button aan. Vervolgens kies je een van de drie voorstellen uit, of je klikt op Pick Image. Zoek op het web naar een afbeelding van het Windows 10-startmenu en selecteer die. Wil je op je schreden terugkeren en Open-Shell verwijderen? Dat doe je via Instellingen / Apps / Geïnstalleerde apps. Selecteer Open-Shell en gebruik de optie Verwijderen.

Geef het startmenu zijn oude look terug.

Advertenties uitschakelen

Windows 11 genereert een unieke identifier, een zogenaamde reclame-ID, om je activiteiten te volgen. Hiervoor gebruikt Microsoft je zoekopdrachten, eerdere aankopen van Microsoft-producten en online activiteiten die gekoppeld zijn aan je Microsoft-account. Adverteerders kunnen die gebruiken om jou gerichte advertenties te sturen wanneer je apps gebruikt. Ben je gevoelig voor je privacy, dan zet je hier ook het mes in.

Open Instellingen en ga naar Privacy en beveiliging. Klik rechts op het onderdeel Algemeen. Zet de schakelaar uit bij Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken. Doe hetzelfde bij Websites hebben toegang tot mijn lijst met talen zodat er inhoud kan worden weergegeven die relevant is voor mijn locatie. Optioneel schakel je ook de optie daaronder uit: Start en zoekresultaten door Windows laten verbeteren door app-lanceringen bij te houden. Tot slot zet je ook de vierde optie uit: Suggesties voor inhoud in de app Instellingen weergeven.

Draag zorg voor je privacy en schakel reclamemeldingen uit.

Meldingen uitschakelen

In het Berichtencentrum komen ook systeemwaarschuwingen, ongelezen berichten, nieuwe artikelen van je favoriete websites en meer meldingen binnen. Deze kunnen nuttig zijn om je op de hoogte te houden van wat er gebeurt, maar het is best mogelijk dat de hoeveelheid meldingen en geluiden overweldigend is en op je zenuwen gaat werken. Daarom kun je meldingen uitschakelen om afleiding te minimaliseren. Open de Instellingen en klik op Systeem. Aan de rechterkant klik je op de pagina Meldingen. Hier kun je de schakelaar Meldingen uitschakelen omzetten. Wil je nog verder gaan, dan zet je de schakelaar Niet storen aan.

Zo, dat scheelt een hoop afleiding.

Snoeien in bloatware

Een nieuwe pc komt met een hoop bloatware en bij Windows 11 is dat niet anders. Het gaat om software waar je niet om hebt gevraagd. Bloatware neemt niet alleen geheugenruimte in beslag, hij verslechtert ook de prestaties van het systeem. Meestal gaat het om spelletjes, testversies van beveiligingssuites en virusscanners, cloudservices en zelfs fotoboeken.

Er zijn freewaretools die scannen naar bloatware, ook wel crapware genoemd, om die automatisch te verwijderen. Maar als je er niet goed in thuis bent, kun je hiermee meer kwaad dan goed doen. Sommige applicaties zijn immers noodzakelijk voor de goede werking van het systeem. De website Should I Remove It is gespecialiseerd in het vinden en verwijderen van bloatware. Hier vind je uitgebreide overzichten van bloatware bij alle belangrijke computermerken. Neem bijvoorbeeld Toshiba, die heeft meer dan dertig applicaties die als testversie worden geïnstalleerd. Snoei de bloatware dus handmatig. Dat doe je via Instellingen / Apps / Geïnstalleerde apps. Daar zie je alle programma’s die op de machine zijn geïnstalleerd. Blader door de lijst en controleer welke programma’s je kunt verwijderen.

Volgens de website Should I Remove It bevat een Toshiba de meeste bloatware.

Watch on YouTube