Een moderne woning kan nog moeilijk zonder netwerk. Je bewaart vanaf je pc data op je NAS, je drukt documenten af op een gedeelde printer, je streamt video en muziek en je surft met tablet en smartphone. Tot je opeens geen verbinding meer hebt! We lossen de bekendste netwerkproblemen op.

Tip 01: Samenspel

Als Windows plotseling niet meer wil starten, dan weet je bijna zeker dat het aan je pc ligt. Maar wanneer je met een apparaat niet meer je netwerk of het internet op kunt, dan kan het probleem door het apparaat komen, maar het kan net zo goed aan de bekabeling, een switch, het draadloze accesspoint, je router of de modem zijn te wijten. Een netwerk(verbinding) is namelijk een samenspel van diverse onderdelen. Een goede diagnose, die je helpt de mogelijke oorzaak te vinden, is daarom erg belangrijk. Niet zomaar in het wilde weg wat uitproberen dus, maar het probleem zo systematisch mogelijk aanpakken.

©PXimport

Tip 01 Zo kan een thuisnetwerk eruit zien: behoorlijk complex dus.

Tip 02: Netwerkcontrole

We gaan er eerst van uit dat je opeens het internet niet meer op kunt met je (Windows-)pc. De kans is groot dat er dan een geel uitroepteken of een rood kruis over het netwerkpictogram in het Windows-systeemvak verschijnt. Verder in dit artikel gaan we zelf aan de slag om de oorzaak en een oplossing te vinden, maar eerst zetten we Windows Netwerkcontrole aan het werk. Klik daartoe het netwerkpictogram met de rechtermuisknop aan en kies Problemen oplossen. De tool begint meteen aan de analyse. Met wat geluk wordt zo de oorzaak achterhaald en heb je al een aardig idee waar je moet zoeken. In de afbeelding bij deze tip blijkt er bijvoorbeeld geen communicatie mogelijk met de DNS-server (zie ook tip 6). In een aantal gevallen lost de tool het probleem zelfs meteen ook op.

©PXimport

Tip 02 Windows Netwerkcontrole in actie

Tip 03: Probleemoplossers

Windows bevat een goede helpfunctie en daar zitten bovendien enkele specifieke probleemoplossers bij. Nu is de kans klein dat je je netwerkprobleem met zo'n wizard kunt oplossen als de Windows Netwerkcontrole daar niet in slaagt, maar het kan geen kwaad het toch te proberen. Mogelijk krijg je op deze manier nog wat bruikbare informatie. Klik opnieuw het netwerkpictogram met de rechtermuisknop aan en kies Netwerkcentrum. Onderaan het venster klik je dan Problemen oplossen aan. Afhankelijk van je specifieke probleem selecteer je dan een van de vijf voorgestelde probleemoplossers: Internetverbindingen, Gedeelde mappen, Thuisgroep, Netwerkadapter of Binnenkomende verbindingen. Er verschijnt een nieuw venster. Klik op Geavanceerde opties, zorg dat er een vinkje staat bij Oplossingen automatischtoepassen en klik op Volgende, waarna je de instructies van de probleemoplosser volgt.

©PXimport

Tip 03 Windows bevat enkele specifieke netwerkprobleemoplossers.

Tip 04: Probleemafbakening

Brengen de wizards of de Netwerkcontrole je niet verder, dan moet je zelf aan de slag. Het gaat er dan om zo snel mogelijk de oorzaak van het probleem af te bakenen en dat kun je het best doen door een systeem van uitsluiting. Kun je vanaf je pc niet meer internetten, probeer het dan eerst met een ander apparaat binnen je netwerk. Lukt het daar wél mee, dan is je provider, modem of router kennelijk niet het probleem.

Het kan dan nog aan een switch liggen, aan de bekabeling vanaf je pc of aan de pc zelf, zoals de netwerkadapter of een configuratiefout. Via een paar eenvoudige tests vanaf de opdrachtregel krijg je snel nuttige informatie. Druk op Windows-toets+R, tik cmd in en bevestig met OK. Je komt nu op de opdrachtregel terecht, waar je het commando ipconfig intikt en met Enter bevestigt. Noteer het IP-adres dat je afleest achter Standaardgateway bij het onderdeel Ethernet-adapter voor LAN-verbinding. Dat is het IP-adres van je router. Vervolgens voer je het commando ping uit met dat IP-adres als parameter, bijvoorbeeld ping 192.168.0.254.

©PXimport

Tip 04 Ping is een superhandig commando om snel de connectiviteit te checken.

Tip 05: Router en modem

Met het ping-commando ga je na of je router nog wel via het netwerk bereikbaar is vanaf je pc. Krijg je time-outs, dan is je router langs deze weg blijkbaar langere tijd niet te benaderen. Dit scenario onderzoeken we verder vanaf tip 7.

We gaan er echter eerst van uit dat je (viermaal) antwoord krijgt van je router en dat betekent dat de verbinding tussen je pc en de router in ieder geval in orde is. Om na te gaan of ook de verbinding tussen je router en het internet in orde is, ga je alweer naar de opdrachtregel en voer je het commando ping www.computertotaal.nl uit (of een ander webadres dat normaal gesproken op pings reageert). Krijg je respons, dan kan de router blijkbaar toch met het internet verbinden. Wellicht heeft je probleem dan met een beveiligingstool (firewall of antivirus) te maken (zie ook kader 'Firewall').

Levert het commando een foutbericht op en krijg je ook bij de opdracht ping 8.8.8.8 - dit is het IP-adres van een Google-server - een foutbericht te zien, controleer dan eerst de (ethernet)bekabeling tussen je router en de modem, althans wanneer het om twee afzonderlijke apparaten gaat. Blijkt die in orde, herstart dan even je modem en ga na of de leds oplichten zoals dat hoort. Raadpleeg desnoods de handleiding van de modem. Wijzen de leds van de modem op problemen of heb je twijfels, neem dan even contact op met de helpdesk van je provider.

Het kan echter ook aan je router liggen. Het gebeurt namelijk wel vaker dat met name goedkopere thuisrouters warm worden en vastlopen. Herstart het apparaat dan.

©PXimport

Tip 05 Het herstarten van je modem of router kan soms wonderen doen.

Firewall

Wanneer je je netwerkverbindingen aan het troubleshooten bent, dan is het heel goed mogelijk dat een firewall of een andere beveiligingstool, zoals antivirus of ouderlijk toezicht, in de weg zit. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat je naar een ander apparaat in je netwerk pingt (zie tip 7), maar dat de firewall op dat (of op jouw) apparaat zo'n ping-verzoek simpelweg blokkeert. Slaag je er niet in die ongewenste blokkade ongedaan te maken (door de configuratie van je firewall of beveiligingstool aan te passen), dan kun je zo'n tool het best tijdelijk (!) uitschakelen.

Voor de Windows Firewall doe je dat vanuit het Windows Configuratiescherm, waar je Weergevenop Kleine pictogrammen kiest en Windows Firewall selecteert. Vervolgens klik je op Windows Firewall in- of uitschakelen en vink je Windows Firewall uitschakelen aan.

©PXimport

Een firewall kan je troubleshooting-sessie soms in het honderd laten lopen.

Tip 06: DNS-check

Lukt het niet met ping www.tipsentrucs.nl, maar wel met ping 8.8.8.8, dan heb je te maken met een DNS-probleem. DNS staat voor domain name system en zorgt ervoor dat webadressen netjes worden omgezet in de bijbehorende IP-adressen, wat nodig is om een verbinding te kunnen opzetten. Je dient in dit geval dus je DNS-instellingen te controleren. Hiervoor klik je het netwerkpictogram in het Windows-systeemvak met de rechtermuisknop aan en kies je Netwerkcentrum openen.

Vervolgens klik je op Adapterinstellingen wijzigen en selecteer je je (actieve) LAN-verbinding. Klik die met de rechtermuisknop aan en kies Eigenschappen. Selecteer Internet Protocol versie 4(TCP/IPv4) en druk op de knop Eigenschappen. De kans is groot dat zowel Automatischeen IP-adres laten toewijzen als Automatisch een DNS-serveradres laten toewijzen staat ingevuld. In dat geval moet je de DNS-instellingen op het niveau van je router controleren (zie kader 'Router'). Staat de optie Het volgende IP-adres gebruiken aangevinkt en zijn de drie bovenste velden ingevuld, dan geef je in dit venster zelf ook de gewenste DNS-servers op. Vink De volgende DNS-serveradressen gebruiken aan en vul in de onderste twee velden respectievelijk 8.8.8.8 en 8.8.4.4 in (de DNS-servers van Google). Stonden hier al adressen ingevuld, noteer die dan en ga na of het probleem is opgelost als je ze vervangt door die van Google.

©PXimport

Tip 06 Wel pingen naar een IP-adres, maar niet naar een webadres? DNS-probleem!

Router

Je router kun je zien als het tussenstation tussen je eigen netwerk en het internet. Daar mag dus weinig fout lopen. In tip 4 hebben we gezien hoe je het IP-adres van je router achterhaalt. Om de configuratie van je router te controleren start je je browser op en vul je dat adres in de adresbalk in. Na je aanmelding kun je de configuratie dan controleren en eventueel aanpassen. Controleer vooral de instellingen voor de internetverbinding (vraag desnoods aan je provider wat je hier hoort in te vullen) evenals die van het lokale netwerk. Hier vind je namelijk doorgaans de DHCP-server terug, die vrije IP-adressen aan de apparaten binnen je netwerk toewijst, en de DNS-adressen. Gewoonlijk vul je bij deze laatste de DNS-servers van je provider in, maar dat kunnen dus ook andere zijn, zoals die van Google.

En wat het draadloze gedeelte van je router betreft: controleer of je de gewenste beveiligingsmodus en sleutel (wachtwoord) hebt ingevuld en of er niet onbedoeld een MAC-filter actief is. Deze laatste maakt het namelijk mogelijk alleen apparaten met een bepaald MAC-adres toe te laten. Op Windows kom je dat MAC-adres te weten door op de opdrachtregel ipconfig /all uit te voeren en bij Fysiek adres van je draadloze netwerkadapter te kijken.

©PXimport

Hier configureer je de DHCP-server en geef je aan welke DNS-servers je wilt gebruiken.

Tip 07: Netwerkadapter

Kun je niet pingen naar je router (zie tips 4 en 5), dan zijn er verschillende mogelijke oorzaken. Controleer eerst de kabelverbinding tussen je pc en de router; eventueel zit hier ook nog een switch tussen. Blijkt de bekabeling in orde, herstart de router (en switch) dan even en probeer het daarna opnieuw. Lost dat het probleem niet op, controleer dan of je naar een andere pc binnen je netwerk kunt pingen (ping ). Het IP-adres van die andere pc kom je te weten door ook op dat apparaat het ipconfig-commando uit te voeren; je leest het dan af bij IPv4-adres.

Lukt dat evenmin, ga dan op de probleem-pc na of de netwerkadapter wel is ingeschakeld. Is dat niet zo, dan moet je normaliter een rood kruis over het netwerkpictogram zien. Klik dit pictogram dan met de rechtermuisknop aan, kies Netwerkcentrum openen en Adapterinstellingen wijzigen. Staat er uitgeschakeld bij je LAN-verbinding, klik die met de rechtermuisknop aan en kies Inschakelen.

©PXimport

Tip 07 Je netwerkadapter moet natuurlijk wel zijn ingeschakeld.

Tip 08: Netwerkconfiguratie (1)

Is je netwerkadapter ingeschakeld, maar kun je nog steeds niet je netwerk (en het internet) op, dan ligt het vermoedelijk aan een foutieve netwerkconfiguratie. De kans is ook groot dat je in dit geval een geel uitroepteken boven het netwerkpictogram ziet verschijnen. Voer dan opnieuw het ipconfig-commando uit en controleer het IPv4-adres dat bij je LAN-verbinding staat vermeld. Normaliter zou dit adres moeten beginnen met 192.168. of eventueel met 10. Is dat niet het geval en begint het adres bijvoorbeeld met 0. of 169.254., dan zit er inderdaad iets fout. Laat dit opdrachtvenster dan geopend en roep het IPv4-eigenschappenvenster van je netwerkadapter op (zie tip 6).

Is hier Automatisch een IP-adres laten toewijzen aangevinkt? Dat betekent dat je router ervoor moet zorgen dat je pc een correct, dynamisch IP-adres krijgt toegewezen (via de DHCP-service). Blijkbaar is die toewijzing dan toch even fout gelopen. Mogelijk krijg je dit weer goed door de volgende commando's op volgorde uit te voeren in het opdrachtvenster: ipconfig /release, ipconfig /renew, ipconfig. Als het goed is, krijgt je netwerkadapter nu wél een geldig IP-adres toegewezen. Toch niet? Dan ligt het probleem vrijwel zeker bij je router.

©PXimport

Tip 08 Dit adres geeft wellicht aan dat er een probleem met de DHCP-service is.

Tip 09: Netwerkconfiguratie (2)

Staat in het IPv4-eigenschappenvenster de optie Automatisch een IP-adres laten toewijzen niet aangevinkt (en zijn de velden dus ingevuld)? Dat betekent dat je pc met een vast, statisch IP-adres werkt. Op zich is daar niets mis mee, maar dan moet je er wel zeker van zijn dat geen enkel ander apparaat binnen je netwerk over dat IP-adres beschikt. Zo'n vast IP-adres zul je bijvoorbeeld aan een netwerkprinter, NAS en server willen geven. Je moet er bovendien voor zorgen dat zo'n IP-adres 'compatibel' is met dat van je router/standaardgateway (zie tip 4). Is het routeradres bijvoorbeeld 192.168.0.254, dan horen je apparaten een IP-adres te krijgen waarbij alleen het laatste cijfer varieert, zoals 192.168.0.10, 192.168.0.150 enzovoort (tussen 1 en 254). In het veld Subnetmasker vul je (normaal gesproken) 255.255.255.0 in. Bij Standaardgateway voer je het IP-adres van je router in. Bij De volgende DNS-serveradresssen gebruiken vul je de DNS-servers van je provider in, of bijvoorbeeld die van Google (zie ook tip 6).

Tip 10: Netwerkstack

Slaag je er nog altijd niet in om een netwerkverbinding te maken vanaf je pc, dan zou het wel eens kunnen liggen aan een corrupte TCP/IP-stack; dat zijn de protocollen die je systeem gebruikt om netwerkconnecties op te zetten. Zo'n probleem kan bijvoorbeeld optreden wanneer je met externe tools malware of adware hebt verwijderd. Krijg je je netwerkverbinding op geen andere manier aan de praat, ga dan naar Alle programma's /Bureau-accessoires, klik Opdrachtprompt met de rechtermuisknop aan en kies Alsadministrator uitvoeren (Windows 7). In Windows 8 klik je de startknop met de rechtermuisknop aan en kies je Opdrachtprompt (Administrator). Op de opdrachtprompt voer je dan de twee volgende commando's uit: netsh winsock reset catalog en netsh int ip reset reset.log, waarna je de pc herstart.

©PXimport

Tip 10 Desnoods de grove middelen: een herinitialisatie van de TCP/IP-stack.

Tip 11: Geen wifi

Je wilt met je laptop een draadloze netwerkverbinding opzetten, maar je slaagt hier niet in. Bovendien is er een geel uitroepteken op je netwerkpictogram verschenen en krijg je hier iets als Beperkte verbinding te zien. Ook dit probleem kan diverse oorzaken hebben. Ga eerst de TCP/IPv4-eigenschappen van je draadloze adapter na en controleer of het toewijzen van adressen correct is verlopen. Deze procedure hebben we in tip 8 beschreven.

Het kan ook gebeuren dat de netwerksleutel of beveiligingsmodus om een of andere reden niet (meer) overeenkomt met wat je op de router hebt ingegeven. Weet je zeker dat dit laatste zeker correct is, dan kan het helpen de draadloze verbinding te verbreken en opnieuw te maken. Klik het netwerkpictogram met de linkermuisknop aan en klik op de problematische wifi-verbinding. Druk op de knop Verbinding verbreken en vervolgens op Verbinding maken, waarna je de netwerksleutel opnieuw ingeeft. Lukt dit niet, dan kun je het best even kijken naar de router.

Tip 12: Onbetrouwbare wifi (1)

Heb je af en toe wel een draadloze verbinding, maar valt die geregeld weg, dan moet je het elders zoeken. De kans is in elk geval groot dat een of andere stoorzender je parten speelt. In zo'n geval kan de gratis tool WirelessNetView je helpen. Zodra je deze tool opstart, brengt deze de gedetecteerde draadloze netwerken in beeld. Je krijgt onder meer de SSID (netwerknaam), Authentication (beveiligingsmodus), RSSI (indicator van signaalsterkte) en Channel Number (kanaalnummer) van elk netwerk te zien. Is de signaalsterkte bijvoorbeeld rond -40, dan is dat uitstekend, maar vanaf circa -70 wordt dat al heel wat minder. Wellicht ben je dan te ver verwijderd van je draadloze router/accesspoint of bevinden er zich obstakels op het pad, zoals een dikke muur.

©PXimport

Tip 12 WirelessNetView brengt ook de naburige draadloze netwerken in beeld.

Tip 13: Onbetrouwbare wifi (2)

Het kan ook gebeuren dat je eigen draadloze netwerk 'concurrentie' ondervindt van dat van je buren, met name wanneer je (binnen een 2,4GHz-netwerk) op een kanaal opereert dat te dicht bij dat van naburige netwerken ligt. Probeer het dan door op je router een ander kanaal in te stellen, dat het liefst minimaal 3 nummers verwijderd is van dat van een naburig netwerk. Gebruikt je buurman bijvoorbeeld kanaal 6, dan kun jij 1 of 11 instellen op je draadloze router/accesspoint.

En heb je al eerder met een ander draadloos netwerk een verbinding gemaakt en bevindt dat netwerk zich in de buurt, dan kan het gebeuren dat Windows voortdurend heen een weer schakelt tussen beide netwerken, wat een instabiele verbinding oplevert. Dat los je als volgt op. Ga naar het Netwerkcentrum en kies Draadloze netwerken beheren. Klik je draadloze netwerk met de rechtermuisknop aan, kies Eigenschappen en verwijder het vinkje bij Verbinding met een beschikbaar voorkeurnetwerk maken. Bevestig met OK.

OPPO heeft de Reno14 Series gelanceerd. De smartphones, bestaande uit de Reno14 5G en Reno14 F(S) 5G, bieden AI-fotografie, verbeterde productiviteitsfuncties en een water- en stofbestendig ontwerp. Beide modellen zijn uitgerust met grote batterijen, snellaadtechnologie en ColorOS 15 op basis van Android 15. En ja, het is ook hier AI dat de klok slaat.

De nieuwe Reno14 5G en de Reno14 F(S) 5G combineren geavanceerde AI-functies met een ontwerp dat volgens de fabrikant is geïnspireerd op, eh, zeemeerminnen. Bijzonder ja... Beide modellen zijn uitgerust met verbeterde cameratechnologie en beschikken over een water- en stofbestendige behuizing met IP66, IP68 en IP69-certificeringen. De toestellen zijn per direct verkrijgbaar in Nederland.

Zeemeermin-look in glas

De Reno14 Series introduceert het zogenoemde Iridescent Mermaid Design, dat tot stand komt via twaalf coatinglagen en vijf fasen van microgravure, aldus Oppo. Hierdoor ontstaat een glanzende lichtreflectie op de achterkant. De Reno14 5G heeft een glazen afwerking uit één stuk gecombineerd met een aluminium frame, wat bijdraagt aan de stevigheid van het toestel. De behuizing is bestand tegen water en stof, en de usb-c-aansluiting is voorzien van een platina coating om corrosie te beperken, ook bij intensief gebruik.

©Oppo

Scherm reageert altijd

Beide modellen beschikken over een plat amoledscherm met smalle randen. De Reno14 5G heeft een 6,59-inch display, terwijl de Reno14 F 5G een 6,57-inch scherm biedt. Ze ondersteunen functies als Splash Touch en Glove Mode, waarmee het scherm dus ook bij natte handen of gebruik met handschoenen blijft reageren. Qua kleurstelling zijn er meerdere varianten beschikbaar. De Reno14 5G komt in Opal White en Luminous Green, terwijl de Reno14 F 5G verkrijgbaar is in Opal Blue en eveneens in Luminous Green.

Flitser versterkt nachtbeelden

Een belangrijk onderdeel van de serie is 'AI Flash Photography'. De Reno14 5G beschikt over een drievoudig flitssysteem, waaronder een speciale focusflitser voor de telefotocamera. Dit moet volgens Oppo tot tien keer meer lichtopbrengst geven dan bij de vorige generatie. De Reno14 F 5G heeft een tweevoudig flitssysteem dat een verdubbeling van de helderheid levert ten opzichte van eerdere modellen. De Reno14 5G is daarnaast uitgerust met een 50 megapixel 3,5x telefotocamera, waardoor gebruikers meer mogelijkheden hebben voor portret- en zoomfotografie.

©Oppo

Strakkere foto's dankzij AI

De toestellen bieden verschillende AI-gedreven functies. 'AI Livephoto 2.0' combineert korte en lange belichtingen in één opname, zodat bewegingen worden vastgelegd zonder onscherpte. Met de ingebouwde AI Editor kunnen foto's automatisch worden bijgesneden, vervorming worden hersteld en filters worden toegepast. Extra functies zijn onder andere 'AI Perfect Shot', dat ongewenste gezichtsuitdrukkingen kan corrigeren, en 'AI Eraser' en 'Reflection Remover', waarmee storende objecten of reflecties uit beelden worden gepoetst. Ook voor video zijn er verbeteringen, met ondersteuning voor 4K HDR-opnames met een breder dynamisch bereik en natuurgetrouwe kleuren.

Tolk en personal assistant in één

Naast fotografie richt Oppo zich met de Reno14 Series ook op productiviteit. Het nieuwe ColorOS 15 introduceert 'AI Mind Space', waarin informatie uit apps of het web eenvoudig kan worden opgeslagen en later via natuurlijke taal kan worden teruggevonden. Ook zijn er vertaalmogelijkheden toegevoegd, waaronder AI Call Translator voor live-gesprekken en een speciale app die tekst of spraak realtime vertaalt. Deze functies moeten de smartphones bruikbaarder maken in internationale situaties en bij dagelijks multitasken.

©Oppo

Extra koeling voor gamers

Voor betere prestaties tijdens gamen en multitasken zijn de toestellen voorzien van een verbeterd koelsysteem. De Reno14 5G beschikt over een 'AI Nano Dual-Drive'-koelsysteem, ondersteund door 'AI HyperBoost 2.0', dat de temperatuur ook tijdens intensief gebruik onder controle houdt. Daarnaast introduceert Oppo 'AI LinkBoost 3.0' voor stabielere netwerkprestaties, met automatische schakeling tussen netwerken en prioritering van belangrijke datastromen. Beide modellen hebben een 6000 mAh-batterij en ondersteunen de eigen SuperVooc-snellaadtechnologie.

Updates tot zes jaar

De Reno14 Series draait op Android 15 met ColorOS 15. Oppo belooft vijf grote ColorOS-updates en zes jaar beveiligingspatches, wat de gebruiksduur van de toestellen flink moet verlengen. Met functies als de 'Trinity Engine' en 'Luminous Rendering Engine' zijn vloeiende animaties en stabiele prestaties een belangrijk aandachtspunt.

De Reno14 Series is zoals gezegd per direct verkrijgbaar. De Reno14 5G kost 649 euro voor de versie met 512 GB opslag en 599 euro voor 256 GB. De Reno14 FS 5G met 512 GB opslag kost 449 euro, terwijl de Reno14 F 5G met 256 GB voor 399 euro al beschikbaar is. Oppo biedt tot 28 september verschillende introductiebundels aan, waaronder draadloze oordopjes en snelladers bij aankoop van een toestel.

Heb je een ingenieus ontwerp in gedachten, maar geen 3D-printer in huis? Geen probleem, want er zijn steeds meer manieren om objecten te laten printen zonder zelf apparatuur te bezitten. Online printdiensten nemen je werk uit handen, terwijl je alleen een digitaal bestand hoeft aan te leveren. Of je nu een sleutelhanger ontwerpt of een uniek cadeautje voor een verjaardag, 3D-printen biedt talloze mogelijkheden. Bovendien kun je putten uit uitgebreide digitale bibliotheken met kant-en-klare modellen.

Het printen van ruimtelijke objecten is makkelijker dan ooit, zelfs zonder eigen 3D-printer. Er is namelijk een groeiend aanbod van onlineplatforms en webshops dat het fysieke printproces voor hun rekening neemt, terwijl jij enkel een digitaal ontwerp aanlevert. Daardoor is 3D-printen niet langer alleen weggelegd voor techfanaten of bedrijven. Het volstaat om een geschikt 3D-model te hebben in een gangbaar bestandstype, zoals STL, OBJ of STEP, en je kunt direct aan de slag. De rest van het printproces kun je uitbesteden aan professionele printservices, zodat je altijd verzekerd bent van hoge kwaliteit. Zo kunnen hobbyisten, studenten en ondernemers gemakkelijk experimenteren met 3D-technologie. Het maakt niet uit of je een miniatuur voor bordspellen, een vervangend onderdeel voor een huishoudelijk apparaat of een gepersonaliseerd sierobject wilt maken. Je regelt alles met een paar simpele online handelingen.

Een ontwerp vinden of zelf maken

De eerste stap bij 3D-printen zonder eigen printer is het vinden of ontwerpen van een geschikt model. Online zijn er miljoenen gratis en betaalde ontwerpen beschikbaar, die je vrij kunt downloaden en gebruiken. Platformen als Thingiverse en MyMiniFactory staan bol van de creaties van hobbyisten en professionals. Via de zoekfunctie typ je bijvoorbeeld ‘phone holder’ (telefoonhouder), waarna je talloze varianten vindt die direct te printen zijn. Heb je liever iets unieks? Dan kun je zelf aan de slag met ontwerpprogramma’s met een intuïtieve interface, waarmee je een 3D-bestand genereert (zie het kader ‘Zelf 3D-modellen maken’). Zo heb je de basis voor je zelfgemaakte 3D-project klaar. Het kost uiteraard wat meer moeite dan kiezen voor een ontwerp van iemand anders, maar zelf ontwerpen is wel een stuk leuker en niet in de laatste plaats leerzamer.

Op sites zoals Thingiverse staan talloze leuke en praktische ontwerpen die je kunt downloaden.

Online printservices: zo werkt het

Als je eenmaal een bestand hebt, kun je het uploaden naar een online printservice. Er is keuze uit vele aanbieders, bijvoorbeeld 3DLabs en 3D Print Portaal. Je gaat naar de website en uploadt simpelweg het bestand vanaf je computer. De dienst controleert of je model printbaar is en toont vervolgens de geschatte kosten. Die kosten hangen af van materiaal, afmetingen en complexiteit. Wil je bijvoorbeeld een prototype in kunststof? Dan kies je in het materiaalmenu voor PLA of ABS en vink je de gewenste kleur aan. Ook metalen zoals staal of messing zijn soms mogelijk, maar die opties liggen prijstechnisch hoger. Heb je de instellingen gevonden? Dan rond je de bestelling af zoals je bij een reguliere webshop winkelt. De levertijd varieert van een paar dagen tot weken. Zo heb je in een handomdraai een professioneel geprint object in huis, zonder zelf technische apparatuur te hoeven bezitten. Het hele proces is daardoor uiterst laagdrempelig en snel geregeld.

Bij het aanleveren van je 3D-model is het belangrijk om te weten welke bestandstypen de printservice accepteert. STL is veruit de meest gangbare standaard. Het bevat de geometrie van je ontwerp in de vorm van kleine driehoekige vlakken. Daarnaast is OBJ populair omdat het extra informatie kan bevatten, zoals kleur- of textuurdetails. Er bestaan ook formaten als STEP, 3MF en AMF, maar niet elke aanbieder ondersteunt deze. Kijk op de website van de aanbieder ook of er aanvullende eisen zijn, bijvoorbeeld ten aanzien van de wanddikte van je ontwerp.

Het gebruik van een 3D-printservice is vaak heel eenvoudig.

 Keuze uit materialen en afwerking

Niet alleen de technologie achter 3D-printen is divers, ook de materiaalkeuzes zijn talrijk. Voor de meeste beginnende gebruikers volstaan de eerder genoemde kunststoffen zoals PLA en ABS (zie kader ‘De meest gebruikte materialen’). PLA is biologisch afbreekbaar en relatief eenvoudig te printen, terwijl ABS sterker en iets hittebestendiger is. Zoek je een chique uitstraling? Dan kun je kiezen voor harsgebaseerde prints, gemaakt met lasers (SLA) of lcd-technologie. Het resulterende oppervlak is zeer glad, ideaal voor gedetailleerde miniaturen of sieraden. Daarnaast zijn er steeds meer mogelijkheden om met metalen te werken, hoewel dit vaak duurder uitvalt. Als je een model in metaal bestelt, wordt het in meerdere stappen gefreesd, gegoten of gesinterd, afhankelijk van de aanbieder. Na het printen kan een object extra nabewerkt worden, bijvoorbeeld door schuren, polijsten of zelfs verven. Sommige onlinediensten bieden deze nabewerking als extra optie aan. In de menu’s kies je dan voor afwerkingen als Polished of Painted en geef je eventueel een gewenste kleur op. Zo bepaal je zelf hoe je uiteindelijke ontwerp eruit komt te zien, zonder eigen apparatuur in huis.

©stockphoto-graf - stock.adobe.com

PLA-filament is in eindeloos veel kleuren op rollen verkrijgbaar.

Kosten en planning in de hand houden

Wanneer je een 3D-object laat printen via een onlinedienst, is het verstandig om vooraf je budget en tijdsplanning te bepalen. De prijs wordt meestal berekend op basis van volume en materiaalkeuze. Een simpel plastic figuurtje kost bijvoorbeeld maar een paar euro, terwijl een groot metalen voorwerp in de honderden euro’s kan lopen. Doe een paar proefuploads met verschillende materialen en controleer de gepresenteerde prijs om een idee te krijgen van de mogelijkheden. Let ook op eventuele opstartkosten per bestelling. Sommige platformen rekenen een vast tarief voor elke nieuwe opdracht, ongeacht het formaat. Om transportkosten te beperken, kun je bestellingen combineren of meerdere exemplaren in één keer laten printen. Daarnaast is het slim om te checken hoelang de productie en verzending duren. Voor belangrijke deadlines is het verstandig om wat extra speling in te bouwen, zeker als je nog nabewerking wilt uitvoeren of het object elders moet laten afwerken. Zo voorkom je teleurstellingen, zowel financieel als qua timing, en houd je de kosten en planning beter onder controle.

©ANDREY RADCHENKO

3D-printen in metaal is aanzienlijk kostbaarder dan printen in kunststof.

Van idee tot realiteit met handige voorbeelden

Stel, je wilt een vervangende knop voor je keukenmachine ontwerpen. Om te beginnen meet je de diameter van de as, de hoogte van de originele knop en andere relevante maten met een schuifmaat. Daarna start je je ontwerpsoftware en maak je een cilinder met dezelfde afmetingen. Vervolgens ‘boor’ je een gat in het midden, iets groter dan de as. Je voorziet de buitenzijde van ribbels voor extra grip door simpelweg in je 3D-programma meerdere verticale vlakken toe te voegen. Vervolgens exporteer je het model. Upload je ontwerp naar een printservice en pas de materiaalinstellingen aan. Hierdoor krijg je direct zicht op de prijs. Ben je tevreden? Dan plaats je de bestelling en wacht je tot het pakketje arriveert. Een ander voorbeeld is het printen van gepersonaliseerde sieraden. Upload een eigen 3D-ontwerp, kies een metaal of metaalfinish en laat de aanbieder de rest regelen. Zo wordt 3D-printen iets tastbaars. Creatieve mogelijkheden zijn eindeloos, voor hobby, werk en studie.

©Studio Peace - stock.adobe.com

Meten is weten, dat geldt zeker voor het nauwkeurig namaken van vervangende onderdelen.

Verwacht geen wonderen

Als laatste is het belangrijk om je verwachtingen realistisch te houden. 3D-prints zien er over het algemeen net wat minder strak en glad uit dan in een fabriek of door een professional vervaardigde producten. Bekijk ook altijd de reviews van een printservice en controleer of ze ervaring hebben met het materiaal dat je wilt gebruiken. Blaas je ontwerp niet onnodig op, want hoe groter het is, hoe hoger de kosten en de kans op printfouten. Zorg dat je ontwerp fysiek stabiel staat, zonder overbodige uitsteeksels die kunnen breken. Een handige tip is om bij twijfel eerst een kleinere testversie te laten printen en die vervolgens aan te passen in de configuratietool, waarin je bijvoorbeeld de afmetingen eenvoudig aanpast. Zo zie je of het model overeenkomt met wat je in gedachten had, zonder direct de hoofdprijs te betalen. Voor speciale projecten met verfijnde details, zoals sieraden of miniaturen, is het raadzaam te informeren naar de resolutie en laaghoogte. Vaak kun je deze waarden instellen in de bestelmodule. Door daar goed op te letten, verbeter je de kwaliteit enorm. Zo haal je het beste uit je online 3D-printervaring.

Eigen prints zijn vrijwel altijd net wat minder strak dan in serie gemaakte producten, wat hier goed te zien is.

Meer controle

Met de juiste voorbereidingen, zoals een goed bestandstype en kennis van verschillende materialen, en door gebruik te maken van online printservices, kun je snel en voordelig aan de slag. Wil je nóg meer controle? Dan loont het om software te verkennen en op termijn eventueel zelf een 3D-printer aan te schaffen. Uiteindelijk is 3D-printen voor iedereen toegankelijk, zolang je maar de juiste stappen volgt.