De laptop is voor veel mensen de standaard computer. Toch kan het best lastig zijn om een nieuwe te kiezen, want het aanbod is enorm. Voor het eerst in jaren zien we bovendien echte vernieuwing met de komst van 'AI-laptops'. Waar moet je op letten bij het kiezen van een nieuwe laptop?

Het aanbod laptops is enorm en het vinden van de juiste begint vooral met het uitsluiten van wat níet bij je past. Maak daarom eerst een paar keuzes over bijvoorbeeld schermgrootte, resolutie en aansluitingen. Zo beperk je snel de mogelijkheden. Je houdt dan waarschijnlijk nog steeds een ruime selectie over, afhankelijk van hoeveel je wilt uitgeven.

Schermformaat

De eerste keuze draait om het schermformaat. Het scherm bepaalt immers grotendeels de afmetingen van je laptop en heeft veel invloed op het gebruiksgemak. Een 13- of 14inch-scherm biedt naar onze mening de beste balans tussen compactheid en draagbaarheid. Zo past een 14inch-laptop bijvoorbeeld gemakkelijk in bijna elke rugzak. Werk je echter vooral thuis en wil je geen vaste werkplek met een losse monitor, dan is een groter scherm praktischer. Laptops met een 15inch-scherm zijn misschien daarom nog altijd de populairste modellen. Groter kan natuurlijk ook, maar dan lever je echt in op draagbaarheid. Verder zijn sommige laptops uitgerust met een aanraakscherm; handig voor bepaalde toepassingen, maar deze schermen spiegelen vaak wel sterk.

©Dell

Schermresolutie

Waar het vroeger lastig was om een betaalbare laptop met Full HD-scherm te vinden, is dat tegenwoordig gelukkig de standaard. In het hogere segment vind je zelfs schermen met nog hogere resoluties, wat visueel indrukwekkend is. Windows kan deze hoge resoluties inmiddels prima verwerken, iets dat een paar jaar geleden nog weleens problemen gaf.

Een nadeel van 4K-schermen (3840 × 2160 pixels) en vergelijkbare resoluties zoals 3200 × 2000 pixels, is echter dat ze meer energie verbruiken, wat de accuduur verkort. Op kleinere schermen, tot zo'n 14 inch, is het effect van een hogere resolutie bovendien minder groot. Een tussenoplossing kan dan aantrekkelijk zijn: resoluties als 2880 × 1600 of 2560 × 1600 pixels bieden scherpere beelden zonder te veel in te leveren op de accuduur.

Kleurweergave

Hoewel de tijd van echt slechte schermen voorbij is, zijn er bij goedkopere laptops nog steeds schermen waar je liever niet op werkt. De eerste selectie maak je op basis van de gebruikte schermtechnologie. Het goedkoopste type is tn (twisted nematic), met als voordeel een snelle reactietijd. De nadelen zijn echter de beperkte inkijkhoeken en matige kleurweergave. Toch zijn niet alle tn-panelen slecht; voor gamelaptops kunnen de voordelen soms zelfs opwegen tegen de nadelen.

Voor algemeen gebruik hebben ips-panelen (in-plane switching) meestal de voorkeur. Ze bieden over het algemeen betere beeldkwaliteit, ruimere inkijkhoeken en levendigere kleuren. Let vooral op de kleurweergave, want slechte schermen vallen op door een beperkt kleurbereik. Fabrikanten geven dit kleurbereik soms aan in een percentage van het NTSC-spectrum. Vanaf 72 procent NTSC heb je een scherm dat het volledige sRGB-kleurbereik weergeeft, wat ideaal is voor computertoepassingen. Goedkopere laptops blijven vaak steken rond de 45 procent NTSC, waardoor kleuren soms flets of onnatuurlijk ogen. Bij een beperkt budget is een ips-scherm meestal een betere keuze.

Duurdere laptops bieden vaak niet alleen een breder kleurbereik, maar ook een hogere helderheid dan het minimale 250 nits (cd/m²). Een helderheid van 400 nits kan aangenaam zijn als je regelmatig in goed verlichte ruimtes werkt.

Oled in opkomst

Een andere schermtechnologie die steeds meer terrein wint, mede door de opkomst van smartphones, is oled. Het grote voordeel van oled ten opzichte van andere schermen is de uitstekende zwartweergave en het sterke contrast, dankzij de mogelijkheid om individuele pixels uit te schakelen. Je vindt oledschermen inmiddels in laptops vanaf zo'n 600 euro.

Toch heeft oled ook een nadeel. Bij een deel van de helderheid gebruikt het scherm namelijk pwm (pulse-width modulation) om de helderheid te regelen. Hierbij knipperen de pixels razendsnel aan en uit. Voor sommige mensen veroorzaakt dit hoofdpijn of vermoeide ogen – iets wat ook voorkomt bij smartphones met een oledscherm. Als je een oled-toestel hebt en geen klachten ervaart, is de kans groot dat dit ook bij een oled-laptop geen probleem zal vormen.

Bepaalde fabrikanten proberen dit effect te verminderen. ASUS biedt bijvoorbeeld een optie voor flikkervrij dimmen, waarbij het scherm constant op de laagste knippervrije helderheid blijft, en lagere helderheden softwarematig worden gesimuleerd. Dit heeft als nadeel een iets mindere kleurweergave en een hoger energieverbruik. pwm komt ook voor bij de achtergrondverlichting van sommige ips-schermen, maar met een veel hogere knipperfrequentie. Hierdoor ervaren nog minder mensen er hinder van.

©ASUS

Alles via usb-c

Een laptop kan niet zonder aansluitingen en vooral usb-c mag inmiddels niet meer ontbreken. De ene usb-c-poort is helaas de andere niet. Behalve dat usb-c-poorten er in verschillende snelheden zijn (5, 10, 20 of 40 Gbit/s), kunnen usb-c-poorten ook DisplayPort ondersteunen, voor het aansluiten en opladen van een beeldscherm. Die laatste twee eigenschappen zou een laptop vanaf 700 euro wel moeten bieden. Je kunt zo'n laptop dan met één kabel aansluiten op een dockingstation, zodat je in één keer je monitor, randapparatuur en lader kunt verbinden.

De nieuwste laptops bieden thunderbolt 4 of usb 4. Deze twee standaarden lijken veel op elkaar – usb 4 is dan ook gebaseerd op thunderbolt. Thunderbolt vind je echter alleen op laptops met een Intel-processor, terwijl usb 4 ook op laptops met een AMD-processor gebruikt wordt. Een thunderbolt4-aansluiting ondersteunt altijd laden en de doorgifte van een beeldsignaal, en in de praktijk geldt dat ook voor thunderbolt 3. Bij een usb4-aansluitingen hebben fabrikanten wat meer vrijheid, al zien we in de praktijk gelukkig dat laden en beelddoorgifte ook op usb 4 altijd aanwezig lijkt te zijn. Ook usb-c-poorten met usb 3.2 kunnen DisplayPort en laden ondersteunen. Wel is er iets waar je bij usb 3.2 extra op moet letten: als je een externe ssd wilt gebruiken, is het belangrijk dat de usb-poort een snelheid 10 Gbit/s ondersteunt.

Er zijn verschillen in het aantal schermen dat je via usb-c kunt aansluiten. Wil je meerdere schermen op je laptop kunnen aansluiten, dan moet je goed controleren of dat mogelijk is.

©cronislaw

Overige aansluitingen

Hoewel beeldweergave via usb-c steeds vaker voorkomt, blijft een HDMI-aansluiting nuttig, zeker als je je laptop vaak op verschillende locaties gebruikt. Voor volledige ondersteuning van 4K bij 60 Hz heb je minimaal HDMI 2.0 nodig. Met HDMI 1.4 werkt 4K ook, maar dan met een lagere verversingssnelheid van 30 Hz.

Verder zijn aansluitingen zoals usb-a, een headsetpoort, netwerkaansluiting en kaartlezer niet altijd standaard aanwezig. Controleer daarom goed of een laptop beschikt over alles wat jij nodig hebt. Let bij usb-a-poorten ook op de snelheid: zorg dat ze usb 3.2 (of 3.0/3.1) ondersteunen voor een snelheid van 5 Gbit/s. usb 2.0 komt nog weleens voor, maar is een stuk trager.

©Dan74 - stock.adobe.com

RAM en opslag

Hoewel Windows voor simpel kantoorwerk genoeg heeft aan 8 GB RAM, adviseren we je toch minimaal 16 GB RAM. Software wordt immers steeds zwaarder en je hoeft niet gek veel programma's open te hebben staan om 8 GB geheugengebruik te halen. Wat betreft opslag is een ssd van zo'n 256 GB het minimale dat we aanraden. Dit advies geldt voor heel goedkope laptops, onder de 500 euro. Ben je van plan meer uit te geven, dan is een capaciteit van zo'n 512 GB het minimale dat we verwachten. Weet je nu al dat je veel programma's installeert of gebruik je een laptop om te gamen, kies dan voor een ssd van minimaal 1 TB.

De mogelijkheid om het werkgeheugen van een laptop te upgraden, wordt steeds zeldzamer. Dit komt vooral doordat laptops steeds dunner worden, waardoor er simpelweg geen ruimte meer is voor losse geheugensloten. Bovendien worden de signaaleisen strikter door de toegenomen geheugensnelheden, en door het geheugen direct op het moederbord te solderen, kan aan deze eisen makkelijker worden voldaan.

Sommige dikkere budgetlaptops, gaminglaptops en workstations hebben nog wel geheugensloten, maar ook dat wordt schaarser. Bij de aankomende Intel-processors, onder de codenaam Lunar Lake, wordt het geheugen net als bij Apple-processors een vast onderdeel van de processor.

Opslag kun je vrijwel altijd nog vervangen of uitbreiden. De meeste laptops maken gebruik van een M.2 NVMe-ssd. Er zijn wel uitzonderingen waarvan de opslag niet te vervangen is, Apples MacBooks zijn hiervan het bekendste voorbeeld.

©Intel Corporation

Overweldigend veel processors

Ieder jaar verschijnen er nieuwe processors. Hierdoor zijn er veel laptops met processors van verschillende generaties te koop. Aanvankelijk lijkt de keuze simpel, want zowel Intel als AMD verdelen hun processors in verschillende klassen, waarbij Intel Core i3, i5, i7 en i9 voert, terwijl AMD daar Ryzen 3, 5, 7 en 9 tegenover zet. Een processor wordt in een van de klassen ingedeeld op basis van het aantal cores en de kloksnelheid. Uiteraard worden processors steeds sneller, dus een nieuwere Core i5 kan sneller zijn dan een oudere Core i7. Overigens hebben zowel Intel als AMD voor een deel hun naamgeving veranderd, je leest hier verderop meer over.

Het is lastig om iets te zeggen over het minimaal aantal benodigde cores. Processors krijgen steeds meer cores, en afhankelijk van de processor kunnen dat ook verschillende soorten cores zijn, onderverdeeld in normale en energiezuinige varianten. We adviseren minimaal processors die in de Core 5- of Ryzen 5-klasse vallen, zodat je de uitgeklede varianten automatisch ontwijkt.

Het is lastig dat er chips van verschillende generaties te koop zijn, maar eigenlijk is dat niet eens heel erg. Chips vanaf Intels twaalfde generatie Core of AMD's Ryzen 5000-reeks zijn namelijk nog steeds prima processors. Afhankelijk van je prijspunt kun je echter wel grote verschillen tegenkomen. Een laptop met een nieuwere en doorgaans snellere processor kan dan interessanter zijn dan een vergelijkbaar geprijsde laptop met een oudere processor.

©Intel

Vernieuwde naamgeving

Intel deelde zijn processors op in duidelijke klassen en aan het typenummer kon je snel de generatie herkennen. Zo was een Core i7-13700H een processor uit de dertiende generatie Core-processors. Intel is in 2024 echter overgestapt naar een nieuwe naamgeving met de lancering van Core- en Core Ultra-processors. Die zijn onderverdeeld in Core 3, 5, 7 en 9, terwijl Core Ultra er is in Core Ultra 5, 7 en 9. De typenummers zijn opgebouwd uit drie cijfers, waarvan het eerste cijfer de generatie aangeeft. Dat is bij deze eerste modellen dus een 1, bijvoorbeeld Core Ultra 5 125 UL.

Ook AMD stapt met zijn nieuwste serie laptopprocessors, de Ryzen AI 300-processors, over naar getallen bestaande uit drie cijfers, zoals de Ryzen AI 9 365.

©Intel

AMD goochelt met cijfers

Intels typenummers zijn al verwarrend, maar AMD maakt het nóg ingewikkelder: ook oudere generaties chips hebben een nieuw typenummer gekregen. Aanvankelijk lijken AMD's typenummers eenzelfde logica als Intel te volgen. AMD's nieuwste chips vallen volgens de oude naamgeving in de Ryzen 8000-serie met daarin modellen die te koop zijn als Ryzen 3, 5, 7 en 9. Toch is het wat ingewikkelder dan het lijkt, want bij AMD bepaalt niet het eerste getal de architectuur van de chip, maar het derde en vierde getal. Zo is een Ryzen 5 8540U een chip die voorzien is van AMD's Zen 4-kernen, te herkennen doordat het typenummer eindigt op 40. De Ryzen 5 7540U van een jaar eerder is dus ook een chip met Zen 4-kernen en hiermee is dit vrijwel dezelfde processor. In de 7000-serie vind je echter ook processors als de Ryzen 5 7530U met 30 als laatste cijfers. Deze chips gebruiken de Zen 3-architectuur, en dat zijn vergelijkbare chips als AMD eerder verkocht in de Ryzen 5000-reeks. De chips die eindigend op 35 maken gebruik van de Zen 3+-architectuur en vergelijkbare processors waren eerder onder de 6000-reeks te koop.

Soms is er dus weinig verschil tussen laptops met een Ryzen 5000- of 7000-processor, terwijl sommige 7000-processors vrijwel identiek zijn aan nieuwere 8000-processors. De processors in de nieuwste Ryzen AI 300-reeks maken allemaal gebruik van de Zen 5-architectuur.

©AMD

Grafische kaart

Iedere laptopprocessor is voorzien van een geïntegreerde grafische kaart en tegenwoordig zijn ze allemaal snel genoeg voor alledaags gebruik. Met nieuwere varianten kun je zelfs eenvoudige games spelen. Wil je echter serieus gamen of gebruik je een laptop voor grafische beeldbewerking, dan heb je al snel een losse grafische kaart nodig. In de praktijk is dat vooral een gpu van Nvidia, want de videokaarten van AMD zijn erg zeldzaam.

De GeForce RTX 4050 is het minimum voor gamen op Full HD. De oudere GeForce RTX 3060 is vergelijkbaar qua kracht. Wil je dat je games wat soepeler draaien, kijk dan naar een RTX 4060 of de oudere RTX 3070. De GeForce RTX 4070 en RTX 3080 maken gamen in hoge kwaliteitsinstellingen mogelijk, terwijl je voor 4K minimaal een RTX 4080 nodig hebt.

Heb je een gpu nodig voor lokale AI-toepassingen, dan is het videogeheugen belangrijk. De RTX 4080 met 12 GB videogeheugen is in dit geval het minimum, maar beter is de RTX 4090 met 16 GB videogeheugen. Ook de oudere RTX 3080 en RTX 3080 Ti zijn er in een variant met 16 GB videogeheugen.

©NVIDIA

Opkomst van de AI-laptop

We konden het afgelopen jaar niet om AI heen en ook de laptop moet eraan geloven. Maar wat is een AI-laptop? Microsoft heeft daar in de vorm van de Copilot+-pc zijn eigen definitie voor gemaakt en die zal vermoedelijk een steeds grotere rol gaan spelen in de marketing van laptopfabrikanten. Een Copilot+-pc moet minimaal 16 GB RAM hebben, 256 GB opslagruimte en een npu (neural processing unit) met minimaal 40 TOPS (trillions of operations per second). Qualcomm is het eerste bedrijf met processors die aan deze eisen voldoen. De npu is een chip die geoptimaliseerd is voor berekeningen die gebruikt worden tijdens typische AI-taken. Ook gpu's (met name die van Nvidia) zijn goed in dit soort berekeningen, maar een npu verbruikt minder energie en is hierdoor geschikter voor achtergrondtaken als het verwerken van beeld of geluid.

Een geïntegreerde npu is overigens niet nieuw: ook de huidige generatie Intel Core Ultra-processors, zoals de Intel Core Ultra 5 125H en sommige AMD Ryzen-processors uit de 7000- en 8000-serie zijn voorzien van een npu. Die npu's zijn met 10 (Intel) of 16 (AMD) TOPS niet krachtig genoeg voor de extra AI-mogelijkheden die Microsoft biedt in Windows 11 op een CoPilot+-pc. Intels nog te verschijnen Lunar Lake-processors krijgen een npu met 45 TOPS en worden eind dit jaar verwacht. AMD's Ryzen AI 300-processors hebben een npu van 50 TOPS. Het is de verwachting dat laptops die voorzien zijn van deze processors door Microsoft ook aangemerkt zullen worden als Copilot+-pc.

©Microsoft

Meerwaarde Copilot+ pc

We hebben tijdens het schrijven van dit artikel een Copilot+-pc in de vorm van de HP OmniBook X Laptop 14 kunnen uitproberen. Ten opzichte van een normale laptop heeft Windows 11 wat extra mogelijkheden. Handige functies zijn een live vertaler die video's uit iedere bron voorziet van een Engelse ondertiteling en digitale filters voor je webcam om bijvoorbeeld achtergronden te vervagen. Dat Paint op een Copilot+-pc je tekeningen kan omzetten in mooiere varianten is dan weer vooral grappig. De meest opzienbarende functie, Recall (Herinnering in het Nederlands), waarbij je systeem continu screenshots maakt en met AI omzet naar een doorzoekbaar archief, werkte tijdens onze test wegens privacyredenen niet.

Al met al zijn de functies die Copilot+ biedt handig, maar vooralsnog niet onmisbaar. De npu zelf is wel in steeds meer software van derde partijen voor bijvoorbeeld beeld- en geluidsbewerking te gebruiken. Het hangt van jouw toepassingen af in hoeverre je hier profijt van hebt.

Opkomst van ARM

De Qualcomm Snapdragon X Plus en Elite vallen vooral op door de ARM-architectuur. Het zijn zeker niet de eerste ARM-chips ontworpen voor Windows: zo draaide de Surface RT in 2013 al op een ARM-chip en nog niet zo heel lang geleden verschenen er laptops met de Qualcomm Snapdragon 8cx Gen 3. Die eerdere op ARM gebaseerde laptops konden qua prestaties simpelweg niet meekomen met 'normale' laptops. Dat een ARM-processor wel degelijk uitstekend kan presteren, werd ondertussen bewezen door Apple. Apples chips bleken niet alleen veel krachtiger dan vergelijkbare Intel-processors, maar maken met de MacBook Air zelfs laptops mogelijk die goed presteren zonder actieve koeling.

Met de nieuwe Snapdragon X-processors willen Qualcomm en Microsoft dit evenaren. Microsoft gebruikt de chips zelf voor nieuwe Surface-apparaten en ook alle andere bekende laptopfabrikanten brengen ARM-laptops uit. Qualcomm brengt aanvankelijk vier varianten van de Snapdragon X Elite uit die voorzien zijn van 12 cores, maar verschillen op het gebied van maximale kloksnelheid. Ook is er een variant van de Snapdragon X Plus met 10 cores.

©Qualcomm

Wij gingen aan de slag met een laptop voorzien van een Snapdragon X Elite X1E-78-100, de langzaamste Elite-variant met 12 cores. De chip presteert uitstekend en is in benchmarks net zo snel als de nieuwste Intel- en AMD-processors. Van de afwijkende architectuur merk je weinig, het is gewoon Windows. Microsoft werkt hier tenslotte al jaren aan en biedt al zijn software aan in een ARM-variant. Voor programma's die er alleen in een x86-variant zijn, is er de emulatielaag PRISM. Al blijven er wel programma's die niet goed werken. Vooral hardware die afhankelijk is van speciale stuurprogramma's kan problemen geven. Voor de doorsnee gebruiker is er echter geen verschil merkbaar met een x86-laptop. En dan biedt een laptop met een ARM-processor niet alleen een prima snelheid, maar ook een uitstekende accuduur.

©HP

Einde van x86?

Een Windows-laptop met ARM-processor werkt dus eindelijk goed genoeg voor vrijwel alle gebruikers en dat is een knappe prestatie. Betekent dat dan ook het einde van x86? De wow-factor die vooral Apples passief gekoelde MacBook Air je geeft, is er nog niet. Dat komt doordat de nieuwe Windows-laptops nog voorzien zijn van een actieve koeling die nodig is als je een wat veeleisendere taak uitvoert. De accuduur is dan wel een flink stuk beter in vergelijking met laptops met een Intel-processor, maar nog lang niet zo indrukwekkend als wat Apple daartegenover zet. En, afhankelijk van de software die je gebruikt, kan een x86-processor nog handig zijn.

Er lijkt in ieder geval wel een derde serieuze processorfabrikant opgestaan te zijn, en zowel Intel als AMD moeten aan het werk om relevant te blijven. Wel vind je deze nieuwe chips vooralsnog in de duurdere laptops, vanaf zo'n 1199 euro. Goedkopere laptops blijven vooralsnog het domein van Intel en AMD.

Pas op voor te goedkoop

We willen je tot slot nog één advies meegeven: geef niet te weinig uit. Een laptop van minder dan 500 euro kun je zeker vinden, en omdat de processors steeds sneller worden, kun voor veel taken prima met zo'n laptop uit de voeten. Maar in de praktijk is er dan altijd minimaal één concessie gedaan die het werken op een laptop veel minder fijn maakt. Denk aan een slechter scherm, een minder stevige behuizing of een onprettig toetsenbord. Ook handige opties als toetsverlichting of biometrisch inloggen via vinger- of gezichtsherkenning vind je alleen op de duurdere modellen. Dat is misschien minder erg als je een laptop incidenteel gebruikt, maar we raden je aan om toch minimaal 700 euro uit te trekken voor een nieuwe laptop als je hem regelmatig gebruikt. In de prijsklasse tussen de 700 en 800 euro krijg je namelijk behoorlijk wat laptop voor je geld. Hieronder zie je zes laptops die in deze prijscategorie vallen, maar er zijn er nog veel meer.

🤩 P.S. Fan van een bepaald merk?

Het kan zijn dat je, door eerdere ervaringen met een laptop, helemaal verknocht bent aan een bepaald merk. Als je hieronder op het merk in kwestie klikt, kom je op een handige overzichtspagina waarop alle laptops van dat merk staan.

AppleAcerASUSHPMSILenovoSamsungMEDIONMicrosoftDELLRazer

Een lange werkdag achter het scherm eindigt vaak met vermoeide ogen en een stijve nek. macOS biedt gelukkig talloze verborgen opties waarmee je het beeld, de tekst en zelfs de cursor precies op jouw voorkeuren afstemt. Door deze slim te combineren, verbeter je de leesbaarheid van de tekst op je scherm. Je hebt zelfs geen extra software nodig om binnen een paar minuten meer fijner met macOS te werken.

Omdat een te hoge resolutie voor piepkleine letters zorgt en een te lage voor kartelige pictogrammen, begin je met het vinden van de juiste balans - en die is voor iedereen anders. Open Systeeminstellingen via het Apple-logo linksboven of de losse app, kies Beeldschermen en probeer de verschillende opties die je ziet even uit. Elke optie geeft een andere pixelverhouding weer: de uiterst linkse vergroot, de uiterst rechtse verkleint.

Gebruik je een externe monitor? Dan kun je per scherm een andere schaal kiezen, zodat het ingebouwde Retina-scherm loepzuiver blijft terwijl de 4K-monitor comfortabel grote elementen toont. Bij Geavanceerd vind je overigens nog wat instellingen over hoe je muis omgaat met meerdere schermen. Experimenteer een paar minuten en geef je ogen even de tijd om aan een nieuwe instelling te wennen.

Tekstvergroting in apps

Als de systeemschaal goed staat, maar je in Safari of Mail nog steeds moeite hebt de letters te lezen, kun je ook alleen de tekst vergroten. Start Safari, open een pagina en druk op Cmd+Plusteken (Cmd++) tot de letters prettig groot zijn. Klik vervolgens in de menubalk op Safari en kies Instellingen / Websites en vervolgens Zoomniveau aan de linkerkant. Kies nu voor elke openstaande website het standaard-zoomniveau.

Mail werkt vergelijkbaar: open Mail, kies Instellingen / Lettertype en kleur en klik op Selecteer om het font groter te maken.

Omdat Finder in macOS Ventura is samengevoegd met Voorvertoning, krijg je ook daar consistente resultaten; open een map, druk op Cmd+J en stel onder in het menu bij Tekstgrootte een grotere tekstgrootte in. Door per app te werken, voorkom je het rare effect dat randmenu’s reusachtig worden terwijl artikelkolommen nog onleesbaar klein blijven.

Hoog contrast en kleurfilters

Tekst wordt pas echt leesbaar wanneer het contrast tussen letters en achtergrond groot genoeg is. Ga naar Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Beeldscherm en schakel Verhoog contrast in. MacOS verhoogt dan onmiddellijk het onderscheid tussen wit en zwart, maar behoudt subtiele schaduwen, zodat pictogrammen herkenbaar blijven. Als je liever de kleuren aanpast in plaats van het licht-donkerverschil, activeer dan Keer kleuren om of zet helemaal onderaan de slider bij Kleurfilters aan, open het menu Filtertype en selecteer Protanopie, Deuteranopie of Tritanopie voor specifieke kleurenblindheid. Klik op het uitklapmenu Intensiteit en versleep de schuif tot je zonder moeite rode koppen van blauwe links onderscheidt. De instellingen gelden voor je hele systeem, zodat games, pdf-lezers en zelfs virtuele machinevensters profiteren.

Retina, pixels en puntdichtheid uitgelegd

Bij het afstemmen van leesbaarheid stuit je vaak op termen als Retina en ppi (pixels per inch). Een klassiek lcd-scherm toont tekst met relatief weinig pixels per letter, terwijl een Retina-display het aantal pixels per element verdubbelt of verdrievoudigt, zodat individuele pixels bij normaal gebruik niet meer zichtbaar zijn. MacOS beschrijft resolutie daarom in punten: een punt is de logische eenheid waarop het besturingssysteem interface-elementen tekent. Op een 27inch-iMac wordt één punt bijvoorbeeld gerenderd door twee-bij-twee fysieke pixels, terwijl een niet-Retina externe monitor nog steeds een-bij-een werkt. Wanneer je in Beeldschermen een schaaloptie kiest, rendert macOS de interface op een alternatieve interne resolutie die vervolgens wordt geschaald naar de fysieke pixels, waarbij slimme anti-aliasing wordt toegepast om de scherpte te behouden. Het verklaart ook waarom sommige resoluties in de lijst er wazig uitzien: het zijn tussenwaarden waarbij de pixelverhouding niet gelijk is aan die van het scherm. Kies dus altijd een schaal die tot een exact veelvoud leidt, bijvoorbeeld 1920 × 1080 op een 4K-scherm (dat heeft exact viermaal zoveel pixels). 

Donkere modus, Night Shift en True Tone

De donkere modus vermindert lichtschittering en is daarom onmisbaar bij comfortabel werken in schemerige omgevingen. Open Systeeminstellingen / Weergave en kies bij Weergave voor Donker of Automatisch. Bij die laatste koppelt macOS de omschakeling aan het dag-nachtritme. Ga vervolgens terug naar de instellingen voor Beeldschermen, klik onderaan op Night Shift en zet het dropdown-menu bij Schema op Zonsondergang tot zonsopgang. Het systeem past nu ‘s avonds de kleurtemperatuur warm aan, waardoor blauw licht wordt gefilterd.

Gebruik de schuif Kleurtemperatuur om het effect subtiel te houden; te veel oranje of blauw maakt bijvoorbeeld foto-editing onmogelijk. True Tone is ten slotte de sensorfunctie die witpunten gelijkstelt aan het omgevingslicht. Zet deze optie op dezelfde pagina aan en kijk hoe het scherm minder fel oplicht wanneer een wolk voor de zon schuift.

Vergeet niet dat een externe monitor soms eigen logica heeft voor de kleurtemperatuur; zet in dat geval de fabrieksinstelling op neutraal en laat macOS de rest doen. Door de drie technologieën samen te laten werken, blijft tekst op elk moment van de dag helder maar vriendelijk voor de ogen.

Zoomen, vergroting en Hover Text

 Voor wie regelmatig kleine cijfers in spreadsheets moet controleren, is de ingebouwde zoomfunctie een absolute zegen. Navigeer naar Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Zoomen en selecteer Schermzoom. Kies bij Stijl de optie Beeld-in-beeld, zodat alleen het vergrootglasvenster inzoomt en de rest van het bureaublad overzichtelijk blijft. Stel met de schuiven Maximale vergroting en Minimale vergroting onder Geavanceerd een comfortabele factor in en bevestig met OK. Vervolgens druk je tijdens het werken op Option+Command+= om in te zoomen en op Option+Command+- om weer uit te zoomen. Loop ook zeker nog even door de rest van de instellingen in het Geavanceerd-scherm.

Je kunt er bijvoorbeeld instellen dat de zoomfactor wordt gereset bij het opnieuw opstarten van je Mac, dat kleuren in het beeld-in-beeld-venster worden omgedraaid voor een beter contrast, of dat het schermpje op een vaste plaats blijft staan, ongeacht de bewegingen van je muis. Je kunt zelfs trackpadgebaren instellen om de cursor te verplaatsen als je ingezoomd bent.

Toegankelijkheid voor iedereen

Toegankelijkheid klinkt misschien als iets dat vooral bedoeld is voor mensen met een visuele of motorische beperking, maar in werkelijkheid profiteert vrijwel iedereen van deze functies. Heb je weleens moeite gehad met het lezen van kleine tekst op een Retina-scherm, of gemerkt dat je ogen vermoeid raken na een paar uur achter je laptop? Dan ben je niet de enige. Situaties zoals fel zonlicht, contrastarme websites of gewoon een lange werkdag kunnen het leescomfort flink beïnvloeden. Toegankelijkheidsinstellingen zoals grotere lettertypes, hogere contrasten, kleurfilters of zelfs schermlezeropties zoals VoiceOver kunnen dan ineens verrassend handig zijn.

Deze functies helpen je niet alleen om beter te lezen, maar zorgen er ook voor dat je productiever en met minder inspanning werkt. Door toegankelijkheid te zien als een vorm van personalisatie, wordt duidelijk dat het niet alleen gaat om toegang in de letterlijke zin, maar ook om comfort, rust en controle over je digitale omgeving.

Muisinstellingen

Een verloren cursor zoeken kost tijd en frustreert, vooral op grote schermen. Open daarom Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Beeldscherm en vergroot de aanwijzer met de slider Aanwijzergrootte. Houd het voorbeeldvenster in de gaten totdat de aanwijzer opvalt. Zet vervolgens Schud de muisaanwijzer om deze te vinden aan; een snelle zigzagbeweging vergroot de aanwijspijl tijdelijk, zodat je ‘m makkelijk kunt vinden. Wie contrastrijke muiskleuren wil, kiest bij Contourkleur aanwijzer bijvoorbeeld een fluorescerend groen en bij Vulkleur aanwijzer diepzwart. De combinatie versnelt navigatie in complexe grafische of codeprojecten aanzienlijk.

Spraak, VoiceOver en Live Captions 

Als lezen vermoeiend is, kan luisteren uitkomst bieden. Activeer Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Live spraak. Je ziet nu een schermpje boven in beeld waarin je tekst kunt typen of plakken. Met de Afspeelknop kun je de systeemstem het stuk tekst uit laten spreken. Voor volledige schermnavigatie schakel je onder Toegankelijkheid / VoiceOver de gelijknamige functie in. De snelle rondleiding legt de belangrijkste toetscombinaties uit; onthoud vooral Ctrl+Option+PijltjeRechts om naar de volgende regel te springen.

In videoconferenties kan verminderde gehoorcapaciteit een probleem vormen. Zet dan onder Systeeminstellingen / Toegankelijkheid / Horen de optie Ondertiteling aan. MacOS plaatst automatisch ondertiteling onder elk FaceTime-venster en in vele apps van derden, zolang de taal op Nederlands staat. Let op: niet elke Mac ondersteunt deze functie.

Comfortabeler kijken zit in de details

Met enkele kleine aanpassingen verander je het beeldscherm in een productievere werkomgeving. Door eerst resolutie en tekstgrootte goed te zetten, kun je letters makkelijker lezen. Contrast- en kleurfilters brengen duidelijkheid, terwijl de donkere modus met Night Shift de lichtbelasting verlaagt. Zoom en een opvallende cursor houden details zichtbaar, zelfs bij complexe projecten. VoiceOver en Live Captions geven je ogen rust door teksten te laten uitspreken.  

Fresh 'n Rebel introduceert de Clam Ace 2, een draadloze over-ear koptelefoon die technologie en comfort slim samenbrengt. Hij klinkt niet alleen goed, maar past zich ook aan jou aan. Met gepersonaliseerd geluid, intelligente noise cancelling en een batterij die het moeiteloos meerdere dagen volhoudt is dit een koptelefoon die meebeweegt met jouw dag.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Fresh 'n Rebel

Stilte wanneer jij dat wilt

Of je nu werkt, reist of ontspant: de Clam Ace 2 helpt je de juiste focus te vinden. Dankzij Adaptive Hybrid Active Noise Cancelling bepaal je zelf hoeveel van de wereld je hoort. De technologie filtert storend geluid weg, en jij bepaalt zelf hoeveel daarvan je wilt dempen. In de My Sound App stel je het niveau eenvoudig bij, afhankelijk van waar je bent – op kantoor, in de trein of thuis op de bank. Zo houd je zelf de controle over wat je wel en niet hoort.

Met de Ambient Sound Mode blijf je alert op wat er om je heen gebeurt. Het omgevingsgeluid wordt subtiel versterkt, zodat je bijvoorbeeld het verkeer hoort of iemand kort kunt aanspreken. De Quick Access-functie maakt het extra handig: houd kort de linkeroorschelp ingedrukt en je schakelt direct over naar hear-through, zonder instellingen te veranderen.

©Fresh ’n Rebel

Geluid dat zich aan jou aanpast

Iedereen hoort anders, en dat merk je pas echt met Personal Sound by Audiodo. Deze technologie, geïntegreerd in de My Sound App, meet met een gehoortest hoe goed jij verschillende frequenties waarneemt. Op basis daarvan wordt een geluidsprofiel aangemaakt dat de muziek afstemt op jouw gehoor. De lage tonen worden iets krachtiger waar nodig, de hoge juist helderder. Zo klinkt elke noot precies goed!

De app geeft bovendien volledige controle over je instellingen. Je kunt de equalizer aanpassen, knoppen een eigen functie geven, het volume begrenzen of batterijbesparing activeren. Alles in één overzichtelijke interface.

©Fresh ’n Rebel

Schakelen zonder onderbreking

De Clam Ace 2 ondersteunt Multipoint Bluetooth, waarmee je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Zo kun je moeiteloos wisselen tussen laptop en smartphone. Een inkomend telefoontje aannemen terwijl je muziek luistert of een video bekijkt? De koptelefoon schakelt automatisch over.

Tijdens gesprekken zorgen twee Environmental Noise Cancelling-microfoons dat je stem helder blijft, zelfs in een rumoerige omgeving. En met Wind Noise Cancelling blijft ook buiten het geluid helder, zelfs als het waait. Dankzij on-ear detectie pauzeert de muziek automatisch als je de koptelefoon afzet, en gaat hij verder zodra je hem weer opzet. Met het volumewieltje en de klikbare knop op de oorschelp bedien je muziek, noise cancelling en spraakassistent zonder je telefoon erbij te hoeven pakken.

©Fresh ’n Rebel

Dagenlang luisteren zonder opladen

Een van de grootste pluspunten van de Clam Ace 2 is de speeltijd. Met meer dan 100 uur luisteren op één lading hoef je nauwelijks nog aan opladen te denken. Zelfs met actieve noise cancelling ingeschakeld haal je nog 60 uur speeltijd, en met tien minuten snelladen heb je alweer acht uur muziek. Handig als je vaak onderweg bent.

Het draagcomfort is net zo goed doordacht. De zachte oorkussens vormen zich naar je oren, terwijl de flexibele hoofdband ook bij lange luistersessies prettig blijft zitten. Na gebruik klap je de Clam Ace 2 eenvoudig in en berg je hem op in het meegeleverde tasje.

Kleur en karakter

Fresh 'n Rebel staat bekend om zijn frisse kleuren, en dat zie je terug in de Clam Ace 2. Van subtiel Ice Grey en Storm Grey tot opvallender Dreamy Lilac, Dried Green, True Blue en Pastel Pink – er is altijd een uitvoering die bij je past. Welke kleur je kiest, maakt voor de prijs geen verschil: die is voor elke tint 99,99 euro.

©Fresh ’n Rebel

Dit maakt de Clam Ace 2 bijzonder

De Clam Ace 2 past zich aan jou aan. Hij filtert storend geluid weg, stemt het geluid af op jouw gehoor met Personal Sound by Audiodo en houdt het moeiteloos dagenlang vol. Een slimme koptelefoon die meedenkt, comfortabel zit en altijd klaarstaat. Zoals het hoort. Zoals jíj het hoort!