De Surface Laptop Studio is een laptop die je dankzij een speciaal scharnier ook als tablet kunt gebruiken. Je kunt hem beschouwen als de opvolger van de Surface Book, een laptop met een afneembaar scherm die je als tablet kon gebruiken. Een handig concept? Wij hebben hem getest.

Die Surface Book die een tablet als scherm gebruikte is inmiddels niet meer te koop. De Surface Laptop Studio is te beschouwen als de opvolger in het assortiment en is nog steeds een convertible die je zowel als laptop als tablet kunt gebruiken, maar wel op een andere manier.

Waar de Surface Book een afneembaar scherm had, is de Laptop Studio voorzien van een aanraakscherm met een dubbel scharnier. In de basis hetzelfde mechanisme als we eerder op de HP Elite Folio zagen. De behuizing is gemaakt van aluminium en heeft een uitstekende bouwkwaliteit. Opvallend is dat de behuizing als het ware uit twee 'verdiepingen' bestaat, de onderste helft is daarbij kleiner dan de palmsteun waarin ook de aansluitingen zijn verwerkt.

In de onderste verdieping heeft Microsoft de ventilatieroosters aangebracht. Ook het geluid komt uit deze roosters. De geluidskwaliteit is goed.

©PXimport

©PXimport

Multifunctioneel scharnier

Het eerste scharnierpunt zit gewoon onderaan het scherm en hierdoor kun je het apparaat als een normale laptop openklappen en gebruiken. Het tweede is in het midden van het scherm geplaatst. Door de bovenkant van het scherm te verdraaien kun je het scherm draaien en vervolgens plat vouwen om de Laptop Studio als (forse) tablet te gebruiken. 

Je kunt het scherm ook dichterbij jezelf zetten over het toetsenbord heen. Er zit in de behuizing een magneet net voor het toetsenbord waardoor het geheel in deze stand vergrendelt. Deze stand is net als de tabletstand handig voor bijvoorbeeld het kijken van video's of tekenen met de Surface Slim Pen 2.

©PXimport

©PXimport

Het scharnier is net als de behuizing zelf van metaal gemaakt en komt stevig over. De achterkant van het scharnier is afgewerkt met stof. Met het scharnier verander je de functionaliteit van het apparaat snel en heb je in een handomdraai een (zware) tablet om op te tekenen. Een stuk handiger dan het toch wel trage mechanisme van voorganger Surface Book waarbij je moest wachten totdat de tablet ontgrendeld werd. 

Het is wel een tablet om op tafel of eventueel je schoot te gebruiken, voor los in je hand is het apparaat te lomp en te zwaar.

©PXimport

©PXimport

Aansluitingen

De laptop is voorzien van twee Thunderbolt 4-aansluitingen, een 3,5mm-headsetaansluiting en de Surface Connect-poort waarop je een optioneel dockingstation en de meegeleverde lader aansluit. Opladen kan ook via een Thunderbolt-poort net als het aansluiten van een beeldscherm. 

Het zijn niet heel veel aansluitingen, maar omdat je oplaadt met de Surface Connect-aansluiting kom je met twee Thunderbolt-aansluitingen eigenlijk niks tekort. Je zult wel een verloopje moeten gebruiken voor het aansluiten van een normale usb-stick, de usb-poort op de lader is alleen bedoeld om bijvoorbeeld je telefoon mee op te laden. Een kaartlezer is niet aanwezig, iets dat sommige creatieve gebruikers wellicht zullen missen.

Op de oplader vind je nog een usb-poort, maar die is bedoeld voor het opladen van bijvoorbeeld je telefoon. Deze poort geeft geen data door.

©PXimport

©PXimport

Hoewel de Laptop Studio geen heel dunne laptop is, kun je als gebruiker niks vervangen. Een ssd-klepje zoals we eerder wel op de Surface Pro 8 zagen ontbreekt. Het voelt toch een beetje vreemd dat een tablet wel van verwisselbare opslag is voorzien, maar de nieuwste laptop in datzelfde assortiment niet. Technisch gezien is ssd in een slot geplaatst en is de opslag dus verwisselbaar, maar dit kan volgens Microsoft alleen door een ervaren monteur die de instructies van Microsoft opvolgt.

De servicemanual met die instructies is te downloaden, maar de procedure om hem open te maken is relatief lastig en zorgt vermoedelijk voor beschadigde rubberen voetjes die volgens diezelfde handleiding door een monteur door verse exemplaren worden vervangen. 

Handige stylus

Het aanraakscherm ondersteunt behalve aanraken met je vingers ook een actieve stylus. Die stylus wordt helaas niet standaard meegeleverd. Jammer, want het is een bijna verplichte accessoire die je nu voor 130 euro los moet aanschaffen. Zo is er voorzien in een handig plekje onderop de laptop waar je de pen kwijt kunt als je hem niet gebruikt. De pen blijft hier dankzij magnetisme plakken en wordt dan ook direct opgeladen. 

De Surface Slim Pen 2 zelf is een indrukwekkend pennetje. De stylus simuleert wanneer je tekent middels trillingen het gevoel van tekenen op echt papier en dat werkt behoorlijk goed. Het lijkt net of het scherm net als echt papier een beetje weerstand geeft. Je kunt deze tactiele signalen naar wens instellen en ook uitschakelen.

©PXimport

©PXimport

Prettig werken

Microsoft heeft de Surface Laptop Studio van een opvallend fijn toetsenbord voorzien. Het geheel voelt stevig aan en de toetsen hebben een prettige aanslag. De toetsverlichting is in drie standen in te stellen. Prettig is dat de meest rechtse toets bovenaan de delete-toets is, de aan-uit-schakelaar is links hiervan geplaatst. 

Prettig is ook dat F8 tot en met F12 dubbelen als Home, End, Page Up en Page Down. Daar staat wel tegenover dat toetsen om bijvoorbeeld de wifi of webcam uit te schakelen die je op veel laptops ziet ontbreken, dat zul je via Windows moeten doen.

Onder het toetsenbord is uiteraard een touchpad geplaatst en die werkt nu hetzelfde als de Force Touch-trackpad van Apple. De touchpad simuleert een klik door haptische feedback, een trilling die precies aanvoelt als een klik. Je kunt de sterkte van de klik op drie niveaus instellen. Standaard is de middelste instelling gekozen en dan heeft de touchpad een prettige klik.

Opmerkelijk is dat je de touchpad ook 'dood' kunt maken waardoor er helemaal geen klik meer is. Dan werkt deze volledig stil, maar het voelt wel een beetje vreemd om te drukken zonder voelbare feedback. De touchpad werkt verder uitstekend en is met 12 bij 8 centimeter lekker ruim.

Specificaties

De gekozen processor is een Core i7-11370H, een processor met vier cores en acht threads. In een laptop die ontworpen is voor grafische professionals die zware taken draaien hadden we toch liever een wat krachtigere variant met meer cores gezien. De laptop is ook met een Core i5 leverbaar. Die Core i5-11300H is eveneens een quadcoreprocessor. 

Beide processors zijn voorzien van een relatief krachtige Intel Iris Xe gpu en dat is wellicht de reden dat Microsoft voor deze chips heeft gekozen. Want hoewel ons reviewexemplaar is voorzien van een extra Nvidia GeForce 3050 Ti, geldt dat niet voor de Core i5-modellen.

De ssd in het reviewexemplaar is een M.2-exemplaar van Samsung. Deze MZ9LQ512HALU-00000 maakt gebruik van het compactere 2230-formaat. Dergelijke ssd’s zijn doorgaans langzamer dan ssd's in het fysiek grotere 2280-formaat. 

De ssd maakt gebruik van het nvme-protocol, maar is binnen die categorie wel een instapvariant met lees- en schrijfsnelheden van maximaal 2200 en 1200 MB/s. 

Uitstekend scherm

Microsoft heeft bijna traditiegetrouw gekozen voor een scherm met een 3:2-beeldverhouding. Dit ruime 14,4inch-scherm heeft een resolutie van 2400 x 1600 pixels en een verversingssnelheid van 120 Hz. De beeldkwaliteit is uitstekend. De kleuren en inkijkhoek zijn erg goed en dat geldt ook voor de maximale helderheid. 

Een opvallend detail van het scherm is dat het net als de vensters van Windows 11 zelf is voorzien van afgeronde hoeken. Dit is een eigenschap van het scherm zelf, het is niet mogelijk om de hoeken vierkant te maken.

Boven het scherm is een webcam geplaatst. Deze camera biedt een goede beeldkwaliteit en levert ook in moeilijke lichtomstandigheden een bruikbaar beeld.

©PXimport

Prestaties

De processor is zoals gezegd geen heel krachtige variant, de score van 5454 punten in PCMark 10 in de test die algemene werkzaamheden simuleert is toch een prima score. Ook de score van 6227 punten in PCMark 10 Extended laat zien dat de laptop behoorlijk goed presteert. De Surface Laptop Studio is bijvoorbeeld een flink stuk sneller dan de meest recente variant van de Surface Pro en scoort in deze benchmark ook beter dan de Surface Laptop 4. 

Voor alledaagse computertaken is dit door de snelle cores van de chip gewoon een heel snelle laptop. Als we echter naar Cinebench R23 kijken, dan verandert dat beeld een beetje. De Single Core-score van 1517 punten is uitstekend en duidt er op dat de individuele cores van de processor uitstekend presteren. 

Kijken we echter naar de Multi Core-score, dan zien we 5630 punten. Dat is voor een doorsnee laptop op zich niet slecht, maar Microsofts eigen Surface Laptop 4 in de AMD-variant scoort in dezelfde benchmark bijvoorbeeld 9690 punten. Creatieve software voor beeld- en videobewerking is doorgaans geoptimaliseerd voor multicore-processors, dus het is jammer dat Microsoft geen processor met meerdere cores heeft gekozen.

De laptop is voorzien van een Nvidia GeForce 3050 Ti met weer 4 GB eigen geheugen. Qua gpu-kracht is deze hetzelfde als de desktopvariant 3050, al heeft die desktopkaart wel meer geheugen. De chip heeft een instelbare tdp en Microsoft heeft gekozen voor 50 watt waar 80 watt het maximum is. In 3DMark Time Spy scoort de Surface hiermee 4959 punten, een resultaat dat past bij de Nvidia GeForce 3050 Ti die een TDP van 50 watt heeft. 

Dat is wel met aangesloten voeding, op de accu is de score met 4159 een stuk lager. Je zult op deze laptop veel games in Full HD met medium tot hoge instellingen kunnen spelen. Gamen op de volledige resolutie van het scherm is wel teveel gevraagd voor deze gpu. De Nvidia-gpu wordt goed ondersteund door diverse grafische software.

De ssd is een instapvariant van Samsung en de maximale lees- en schrijfsnelheid bedraagt 2290,72 en 1172,08 MB/s. Niet langzaam, maar er zijn ssd’s die veel sneller zijn. Een score van 70,59 MB/s in de PCMark 10 Quick System Drive Benchmark bevestigt het beeld dat dit voor een moderne ssd een wat langzamer exemplaar is. Voor veel werkzaamheden maakt het niet heel veel uit, maar er zijn voor de doelgroep van deze laptop uiteraard grafisch intensieve bewerkingstaken waarbij een snellere ssd zeker van pas komt.

De Surface is voorzien van een Intel Wifi 6-kaartje en haalt in combinatie met een Wifi 6-accesspoint een uitstekende snelheid van 875 Mbit/s. Een prima score, maar het is jammer dat een gloednieuwe laptop niet is voorzien van een wifi 6E-kaartje.

Bij normale alledaagse werkzaamheden hoor je de ventilator vrijwel nooit. Maar bij zwaardere grafische taken zoals gamen begint de koeling van de laptop al wel snel erg hoorbaar te blazen.

De laptop is voorzien van een 58Wh-accu en gaat volgens Microsoft zo’n 18 uur mee bij normale werkzaamheden. Dat is erg optimistisch, maar een werkdag zonder lader hoort makkelijk tot de mogelijkheden. De accuduur in de PCMark 10 Modern Office batterijtest die alledaagse kantoorwerkzaamheden simuleert bedraagt 11 uur en 59 minuten.

Conclusie

Met de Surface Laptop Studio probeert Microsoft een nieuw concept uit voor een apparaat dat je zowel als laptop als tablet kunt gebruiken. Dat is goed gelukt, door de handige scharnier verander je de Studio snel van laptop naar een aanraak-pc of forse tablet. Het is geen vervanger van bijvoorbeeld een iPad, maar wel een fijn apparaat om er met de bijbehorende pen op te tekenen. Helaas moet je die pen wel zelf aanschaffen. 

De bouwkwaliteit is uitstekend en zowel het scherm, toetsenbord als de touchpad zijn van een hoge kwaliteit. Het is wel een beetje jammer dat Microsoft in een laptop die is ontworpen voor grafische professionals geen (optie tot een) processor met meer dan vier cores biedt. Zeker omdat de laptop toch best wat kost.

Ramen lappen staat zelden bovenaan je lijstje met favoriete klussen, maar het resultaat spreekt altijd voor zich. Schone ramen laten meer licht binnen, geven je huis een frisse uitstraling en maken het uitzicht net een stukje fraaier. En het hoeft echt geen tijdrovend karwei te zijn. Met deze vijf simpele methodes krijg je je ramen snel weer sprankelend schoon.

Lees ook: Top 10 vervelendste huishoudklussen: zo maak je ze leuker!

1: Glasreiniger en microvezeldoek, een gouden duo

De klassieker onder de schoonmaakmethodes blijft glasreiniger in sprayvorm, gecombineerd met een microvezeldoek. Het werkt snel, gemakkelijk en levert in de meeste gevallen een streeploos resultaat op. Spuit de reiniger gelijkmatig over het raamoppervlak: niet te spaarzaam, maar ook niet zo veel dat het in straaltjes naar beneden loopt. Neem vervolgens een microvezeldoek en poets het glas in rustige, cirkelvormige bewegingen. Begin in een hoek en werk stap voor stap naar de andere kant, zodat je geen plekken overslaat. Heb je te maken met hardnekkige vlekken, laat de spray dan even kort inwerken voordat je begint met poetsen. Wil je het glas net dat beetje extra glans geven, dan kun je de doek op een gegeven moment ook vervangen door een prop krantenpapier. Dat geeft een verrassend mooi effect.

©Voyagerix - stock.adobe.com

2: Warm water met een scheut afwasmiddel

Heb je geen glasreiniger in huis of zijn je ramen uitzonderlijk vuil, dan is een emmer met warm water en een paar druppels afwasmiddel een uitstekende oplossing. Vul de emmer met schoon, warm water, voeg er een beetje afwasmiddel aan toe en maak de ramen schoon met een zachte spons of een niet-pluizende doek. Werk steeds van boven naar beneden om te voorkomen dat er druipsporen ontstaan. Zodra het raam helemaal is afgenomen, pak je een raamwisser om het water in vloeiende banen weg te trekken. Zorg ervoor dat je de wisser na elke haal even droogveegt, zodat er geen strepen achterblijven. Droog daarna de randen en hoeken na met een schone, pluisvrije doek.

Woon je in een gebied met hard water, dan is het slim om gedestilleerd water te gebruiken. Daarmee verklein je de kans op witte vlekken en kalkresten die anders zichtbaar kunnen opdrogen.

💡 Kies een bewolkte dag om je ramen te lappen. In de felle zon droogt het water namelijk sneller op, waardoor je meer kans hebt op strepen.

3: Voor een streeploos resultaat: azijn

Wie liever met natuurlijke middelen schoonmaakt, kan uitstekend terecht bij een oplossing van water en witte azijn. Meng één deel azijn met drie tot vier delen water in een lege plantenspuit, schud even goed en spray het mengsel royaal op de ramen. Gebruik een microvezeldoek of een oude, schone theedoek om het raam grondig te poetsen. Net als bij de glasreiniger kun je voor extra glans ook hier weer krantenpapier gebruiken om na te wrijven.

Azijn heeft als groot voordeel dat het vet en vuil oplost, en bovendien strepen tegengaat. Houd er wel rekening mee dat de geur tijdens het schoonmaken even sterk kan zijn. Gelukkig verdwijnt die snel zodra de ramen droog zijn. Zo houd je een fris en helder resultaat over, zonder chemische schoonmaakmiddelen.

💡 Vergeet de kozijnen niet! Een schoon raam in een vuil kozijn ziet er maar 'half af' uit.

Ook interessant: 10x (goedkoop!) je huis schoon met soda, groene zeep en azijn

4: Efficiënt werken met een raamwisser

Wil je vooral snel en efficiënt resultaat, dan is een raamwisser je beste bondgenoot. Begin met het wassen van het raam volgens een van de eerdere methodes, zet de raamwisser vervolgens in de bovenhoek en trek hem in een rechte, horizontale beweging naar de andere kant. Veeg de wisser na elke haal af met een droge doek, zodat vuil en water zich niet opnieuw over het glas verspreiden. Zorg er daarnaast voor dat je elke baan een klein beetje laat overlappen met de vorige, zodat er geen strepen of gemiste stroken ontstaan. Sluit af door de randen van het raam en de vensterbank droog te maken met een schone doek. Daarmee voorkom je dat er druppels of watervlekken achterblijven.

💡 Voor moeilijk bereikbare buitenramen kun je een telescopische raamwisser gebruiken.

©Brian Jackson

5: Houd je ramen bij door regelmatig te lappen

Tot slot een tip die misschien niet leuk klinkt, maar wel een groot verschil maakt: maak je ramen regelmatig schoon. Door ze vaker even snel af te nemen, voorkom je dat vuil en aanslag zich ophopen en vastkoeken. Dat betekent dat je minder hard hoeft te boenen en sneller klaar bent. Bovendien blijven je ramen langer helder, waardoor je altijd kunt genieten van een fris uitzicht. Mooier kunnen we het niet maken, wel een stuk makkelijker.

💡 Last van condens op je ramen? Ventileer wat vaker of verweeg een luchtontvochtiger.

Conclusie

Met deze tips en een beetje voorbereiding wordt ramen lappen een stuk eenvoudiger. Door slim te werken en de juiste schoonmaakmiddelen te gebruiken, zorg je ervoor dat je ramen er in no-time netjes uitzien!

Als de zomer ten einde loopt, verdwijnt bij veel mensen de aandacht voor de tuin. Toch is het najaar een van de belangrijkste periodes voor tuinonderhoud. Wie nu opruimt en snoeit, voorkomt extra werk in het voorjaar. En met het juiste gereedschap is dat makkelijker dan je denkt!

Partnerbijdrage - in samenwerking met Gardena

Vallende blaadjes, uitgebloeide planten, struiken en bomen die in de zomer flink zijn gegroeid – juist in het najaar vraagt de tuin om aandacht. Hieronder lees je welke klussen je nu kunt uitpakken en welk gereedschap daarbij van pas komt.

Snoeien: nu knippen is straks genieten

Veel vaste planten, struiken en jonge bomen groeien in de zomer flink door. Door ze in het najaar te snoeien, houd je ze in model en voorkom je dat zwakke of te lange takken bij de eerste storm afbreken. Snoeien is ook belangrijk voor de gezondheid van de plant: zo krijgen lucht en licht krijgen meer ruimte, wat schimmelvorming tegengaat.

Voor dunne takken en jong hout is een scherpe snoeischaar vaak al genoeg. De Gardena PremiumCut Flex is daar een goed voorbeeld van. Deze stevige bypass-schaar is bedoeld voor groen hout tot 24 mm dik. Dankzij de ergonomische handgreep en PowerCoating werk je nauwkeurig en hoef je geen extra kracht uit de oefenen. De coating zorgt er bovendien voor dat je de snoeischaar makkelijk schoon kunt maken en houden.

©Gardena

Gaat het om iets dikkere takken, bijvoorbeeld van struiken of jonge bomen, dan is een takkenschaar praktischer. De Gardena EasyCut S is een compacte en lichte takkenschaar met een sterke bypass-snede. Hij heeft een snoeidiameter van 4,5 centimeter. Dankzij zijn ergonomische ontwerp en zijn gewicht van net 900 gram kun je lekker vlot doorwerken.

💡Tip: snoei op een droge dag, zodat de snoeiwonden snel kunnen indrogen en je schimmel geen kans geeft.

©Gardena

Blad op het gazon? Tijd voor actie

Afgevallen bladeren horen bij de herfst, maar laat je ze liggen, dan gaan ze al snel tegen je werken. Zeker op het gazon vormen ze een natte, compacte laag die het gras verstikt. Mos en schimmels krijgen vrij spel, en in het voorjaar zie je de kale plekken terug. Blad opruimen is dus geen overbodige luxe.

Voor kleine oppervlakken of om gevallen blad uit borders en perken te halen is een hark vaak al voldoende. De Gardena combisystem bladhark is verstelbaar in breedte, van 30 tot 50 centimeter, zodat je hem kunt aanpassen aan de situatie. Smal bij struiken of tussen planten, breder op het gazon. Je klikt hem vast op een steel naar keuze, waardoor je ook prettig rechtop kunt blijven werken.

©Gardena

Wil je sneller klaar zijn, dan is een bladblazer of -zuiger handiger. De Gardena PowerJet Collect werkt op een 18V accu en combineert blazen en zuigen ineen. Je kunt bladeren dus op een hoop blazen óf ze direct opzuigen. Doe je dat laatste, dan zorgt de geïntegreerde hakselaar dat het bladafval meteen versnipperd wordt. Is de opvangzak vol, dan is het opgevangen materiaal meteen klaar voor op de composthoop of in de groenbak.

©Gardena

Liever geen herrie of gedoe met stroom? Dan is de Gardena bladverzamelaar een slim alternatief. Deze tuinruimer werkt volledig mechanisch: je duwt hem als een karretje over het gazon en de draaiende borstels vegen het blad naar binnen. Je hoeft dus niet meer zelf telkens te bukken om opgehoopt blad te verzamelen en weg te gooien. Het borstelmechanisme is in hoogte verstelbaar, afhankelijk van de ondergrond. Handig: je kunt hem ook gebruiken na het grasmaaien of verticuteren. En dat allemaal zonder lawaai!

En waar laat je al dat groenafval?

Tijdens het snoeien en harken verzamel je al snel een flinke berg groenafval. Takken, bladeren, uitgebloeide planten – het is handig om daar meteen een verzamelpunt voor te hebben. De Gardena pop-up tuinafvalzakbiedt uitkomst. Deze stevige, rechthoekige zak klapt vanzelf open en blijft goed rechtop staan. Daardoor kun je er gemakkelijk takken en blad in kwijt, zonder dat de zak steeds omvalt. Met een inhoud van 127 liter hoef je niet steeds heen en weer te lopen. Klaar? Dan vouw je de zak plat op, zodat hij weinig ruimte inneemt in de schuur of garage.

💡Tip: gebruik meerdere zakken om te scheiden wat je kunt composteren (bladeren, plantresten) en wat naar de gemeentelijke groenophaal moet (ziek of besmet plantmateriaal, dikke takken).

©Gardena

Het najaar als onderhoudsseizoen

Hoewel het in het najaar lijkt alsof de tuin tot rust komt, is dit juist het moment om dingen aan te pakken. Je zorgt dat de tuin winterklaar is, zodat je er in het voorjaar weer helemaal van kunt genieten. Bovendien werk je vaak in prettig weer: niet te heet, niet te droog, geen muggen meer. En zeg nou zelf: het voelt goed om de tuin netjes en opgeruimd achter te laten voordat de winter echt begint!

Met goed gereedschap wordt dat werk een stuk makkelijker. Gardena helpt daarbij, met alles van snoeischaren en bladverzamelaars tot stevige tuinafvalzakken. Het enige wat jij nog hoeft te doen, is aan de slag gaan.