Naast software heef Microsoft ook een uitgebreid portfolio hardware in het assortiment. De Microsoft Surface Laptop 4 is het nieuwste model normale laptop, de meeste Surface-apparaten zijn immers convertibles. Voegt Microsoft hiermee iets toe aan de laptopmarkt?

Uiterlijk is de Surface Laptop 4 geen verrassing, de behuizing is identiek aan de Surface Laptop 3. In de basis betekent dat een strak ontworpen laptop die uitstekend is afgewerkt. Microsoft staat bekend om hun met Alcantara (imitatie suède) afgewerkte apparaten, maar dat materiaal is voorbehouden aan de 13,5inch-uitvoering. De geteste 15inch-variant is alleen in volledig aluminium dat bij ons testmodel is uitgevoerd in zwart. De matte afwerking oogt fraai en is vrijwel niet gevoelig voor vingerafdrukken waardoor de laptop er ook na enige tijd werken nog presentabel uit ziet.

Microsoft zegt de schermdeksel en het scharnier zo ontworpen te hebben dat je met één hand de laptop kunt openklappen terwijl deze op tafel staat. En dat is inderdaad mogelijk. Al had een kleine inkeping voor net iets meer grip handig geweest. Waar het scharnier dus opvallend soepel opengaat, valt tegelijkertijd op dat het scharnier stevig is wanneer het eenmaal open is. Prettig, want de laptop is voorzien van een aanraakscherm en je kunt het scherm aanraken zonder dat het van positie verandert. 

©PXimport

©PXimport

De Surface laptop is een apparaat van Microsoft zelf en dat komt vergeleken met veel laptops van andere fabrikanten met een belangrijk voordeel: je krijgt een schone Windows-installatie waarop alleen software van Microsoft zelf geïnstalleerd is. Dat betekent dat er geen extra bloatware geïnstalleerd is. Je wordt dus niet zoals op zoveel Windows-laptops lastiggevallen met pop-ups van bijvoorbeeld viruscanners of clouddiensten. Microsoft levert overigens wel twee apps mee voor het beheer van de Surface Laptop zelf en ook Microsoft Office is als probeerversie geïnstalleerd.

Speciale Microsoft-processor

De Surface 4-laptops zijn verkrijgbaar met een Intel- of AMD-processor. Wij ontvingen van Microsoft een AMD-uitvoering. Waarschijnlijk niet toevallig, want de in de laptop gebruikte processor is volgens de systeemeigenschappen een AMD Ryzen 7 Microsoft Surface Edition die het typenummer Ryzen 7 4980U heeft meegekregen. Het een chip die in AMD’s normale portfolio niet bestaat, daar is de Ryzen 7 4800U de hoogste energiezuinige U-variant. De kloksnelheden van deze speciale Microsoft-variant zijn voor zowel de basiskloksnelheid als de boostkloksnelheid 200 MHz hoger dan de 4800U. Helaas is het geen chip uit de nieuwere en snellere Ryzen 5000-reeks zoals de Ryzen 7 5800U die inmiddels ook op de markt is. Hiermee is deze speciale Microsoft-processor bij introductie eigenlijk al een beetje een belegen processor.

Uitvoeringen

Ondanks dat Microsoft en AMD voor deze laptopreeks samen een processor ontworpen hebben, pronkt in de duurste uitvoering van de Surface Laptop 4 toch een Intel-processor. Heb je per se 32 GB ram en een 1 TB opslag nodig, dan kom je automatisch op een Intel-processor uit in de vorm van een Intel Core i7-1185G7. De variant met een AMD-processor is leverbaar met maximaal 16 GB ram en een 512 SSD. Het grote verschil tussen de AMD- en Intel-processor zit in het aantal cores. Waar de AMD Ryzen 7 er acht heeft, biedt de Core i7 slechts vier cores.

De goedkoopste 15inch-uitvoering met AMD-processor kost 1449 euro. Daarvoor heb je slechts 8 GB RAM en een 256 GB SSD. Daarna wordt het al snel behoorlijk prijzig, want de grotere 512 GB SSD kost je 200 euro extra terwijl je voor de extra 8 GB RAM ook nog eens 200 euro betaald. De prijs van de geteste configuratie komt daarmee op 1849 euro.

Weinig aansluitingen

Net als bij de voorganger zit de Surface Laptop 4 met één usb-a en één usb-c-aansluiting niet bepaald ruim in zijn aansluitingen. Wel sluit je de lader nog altijd aan op de speciale Surface Connect-poort, een poort waarvoor ook een dockingstation verkrijgbaar is. Laden via usb-c kan overigens wel. Op de lader vind je nog een usb-poort, maar die functioneert niet als data-aansluiting. Je kunt deze poort gebruiken om bijvoorbeeld je telefoon mee op te laden. Zie het als een extraatje, want met een vermogen van 5 watt bepaald geen snellader.

De usb-c-poort is een Gen 2-variant (10 Gbit/s), terwijl ook de normale usb-poort een Gen 2-variant is (10 Gbit/s). Hebt je meer usb-poorten nodig, dan kan dat in combinatie met het op de Surface Connect aan te sluiten Surface Dock 2. Dat dockingstation biedt zes Gen 2-poorten met een snelheid van 10 Gbit/s. Sneller dan 10 Gbit/s is helaas niet mogelijk, usb 4.0 ontbreekt. Zelfs de Intel-variant is niet voorzien van Thunderbolt.

©PXimport

©PXimport

Die Surface Connect-aansluiting die je gebruikt voor de lader is behalve dat we liever een extra usb-c zien zelf ook een puntje van ergernis. Er wordt een magneetje gebruikt om de stekker vast te laten plakken aan de poort. De poort zit echter zo laag in een schuine rand van de behuizing dat het bijna niet mogelijk is om de stekker in de laptop te steken zonder de laptop op te tillen. Probeer je dat wel, dan trekt juist die magneet die je zou moeten helpen de stekker scheef. En dit probleem is niet nieuw, de voorloper had hier ook last van.

©PXimport

Goed beeld en geluid

Het 15inch-scherm dat afkomstig is van Sharp is identiek aan dat in de Surface Laptop 3. Net als op andere Surface-producten heeft Microsoft gekozen voor een 3:2-beeldverhoouding waardoor je in de hoogte lekker veel werkruimte hebt. Met een resolutie van 2496 x 1664 is het beeld scherp genoeg. Windows kiest standaard voor een weergaveschaal van 150 procent, maar op zich is het geheel op een schaal van 125 procent ook goed bruikbaar waarbij je dan meer werkruimte krijgt.

Het scherm biedt een prima kleurweergave en inkijkhoeken. Vergeleken met sommige andere duurdere laptops is de maximale helderheid van zo’n 382 cd/m2 weer niet heel indrukwekkend. Behalve met je vingers, kun je het glanzend afgewerkte aanraakscherm ook gebruiken in combinatie met de optionele Surface Pen. Het scherm heeft voor een moderne laptop vrij brede randen. Dat kun je ouderwets noemen, maar heeft als voordeel dat je veeggebaren vanaf de zijkant makkelijk kunt uitvoeren. En die brede schermrand biedt in ieder geval genoeg plek voor een webcam. Dat is qua beeld verder geen heel indrukwekkend exemplaar, maar het voldoet voor een doorsnee videogesprek. Wel is de camera voorzien van een infraroodsensor waardoor de camera geschikt is voor Windows Hello-gezichtsherkenning waarmee je zonder wachtwoord kunt inloggen.

De laptop heeft geen aparte openingen voor de luidsprekers, in plaats daarvan komt het geluid uit de openingen tussen de toetsen. Ondanks deze wat opmerkelijke constructie klinkt het geluid erg goed en het is het vol en luid genoeg voor bijvoorbeeld het kijken van films. 

Prettig werken

Het toetsenbord is op een fraaie manier in de behuizing geïntegreerd en komt rustig over. Dat opgeruimde uiterlijk komt deels wel doordat sommige laptops van vergelijkbare grootte meer toetsen hebben in de vorm van bijvoorbeeld een numeriek veld of functies als page up, Home en end. Die typische tekstverwerkingsfuncties heeft Microsoft wel een plekje gegeven onder F8 tot en met F12. De overige functietoetsen dubbelen als media- en helderheidsbediening. Deze alternatieve functies zijn de standaardfunctionaliteit van de toetsen, om de klassiek functietoetsen te gebruiken is er een Fn-schakeltoets. Die werkt als een caps-lock: indrukken waarna er een lampje gaat branden en de gewenste functies actief worden. Prettig voor gebruikers die blind tikken is dat de meest rechtse toets in de bovenste rij de delete-toets is, de aan-uit-knop heeft een plekje links daarvan gekregen. Het toetsenbord heeft verlichting in drie helderheidsstanden. Het typcomfort is uitstekend. De toetsen hebben een duidelijk voelbaar indrukmoment en het geheel voelt tijdens het typen degelijk aan.

De ruime touchpad heeft een afmeting van 11,5 bij 7,7 cm en werkt opvallend soepel. De touchpad is perfect in de behuizing geïntegreerd en de ingebouwde schakelaar heeft een opvallend fijne klik. Alle multitouchgebaren die Windows biedt worden soepel uitgevoerd. 

Prestaties

De AMD Ryzen 7 4980U is een processor met acht cores met een kloksnelheid van maximaal 4,4 GHz. Dat wekt verwachtingen op het gebied van prestaties en die worden ook waargemaakt. In PCMark 10 scoort deze laptop 5234 punten waarmee dit een snelle laptop is. Ook in Cinebench R23 zet de laptop met een Multi Core-score van 9690 punten een prima resultaat neer. Bij een wat langere test daalt dit naar een nog steeds goede 8763 punten doordat de processor dan warmer wordt. De Single Core-score van 1280 punten valt dan weer licht tegen, een teken dat deze processor vooral sterk is in multicore-toepassingen. In moderne multicore-toepassingen zal deze AMD-uitvoering een stuk vlotter zijn dan de Intel-variant van deze laptop.

De ssd is afkomstig van SK Hynix en is met een maximale lees- en schrijfsnelheid van 2304,43 en 1060,77 MB/s geen heel bijzondere exemplaar. Daar staat overigens tegenover dat het verschil tussen een snelle en een minder snelle ssd in de praktijk doorgaans niet merkbaar is. Voor de grafische mogelijkheden wordt vertrouwd op de in de processor geïntegreerde Radeon RX Vega 8. Hiermee zet de laptop in de benchmark 3DMark Time Spy een score van 1379 punten neer. Dat is voor een geïntegreerde gpu een heel nette score en je kunt de laptop prima gebruiken voor bijvoorbeeld fotobewerking. Een gamemonster is het echter niet, je kunt alleen comfortabel gamen met een relatief modern spel als je de resolutie beperkt tot 720p. De laptop is over het algemeen stil en slaat pas aan als de laptop echt zwaar aan het werk wordt gezet.

Opmerkelijk is dat Microsoft in de 15inch-uitvoering dezelfde 47,4 accu gebruikt als in de kleinere 13,5inch-variant. Door het groter scherm heeft de 15inch-uitvoering hierdoor vermoedelijk een kortere accuduur dan de kleinere variant. Gelukkig is het geen heel groot nadeel, want de accuduur blijkt goed te zijn. In de PCMark 10 Modern Office accutest die kantoorwerkzaamheden simuleert, haalt de notebook een accuduur van 14 uur en 39 minuten. Dat is een heel nette score. In de praktijk kun je makkelijk zo’n 10 uur werken op een volle accu bij normale (kantoor)werkzaamheden.

Conclusie

De Microsoft Surface Laptop 4 is een fraaie laptop om te zien die stevig gebouwd is. De processor in deze AMD-variant is sterk in multicore-toepassingen en hierdoor over het algemeen sneller dan de gebruikte chip in de Intel-variant. Het is jammer dat de AMD-processor daarom niet verkrijgbaar is als absoluut topmodel voorzien van veel werkgeheugen en opslag. Met zijn hoge schermverhouding en prettige toetsenbord is dit een laptop waar je comfortabel op kunt werken. Helaas heeft de Surface Laptop 4 wel een groot nadeel en is het gebrek aan aansluitingen. Twee usb-poorten is namelijk niet al niet ruim voor een 15inch-notebook. Ook de Surface Connect vinden we maar onhandig, dat had beter een tweede usb-c-aansluiting kunnen zijn waarmee het gebrek aan poorten ook voor een groot deel was opgelost.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.