Heb je jarenlang op een Windows-pc gewerkt, maar ben je recent overstapt op een Chromebook? Dan zal het je waarschijnlijk al zijn opgevallen dat een Chromebook nét even wat anders werkt dan een Windows-laptop. Hieronder vijf gouden tips voor iedereen die meer uit Chrome wil halen.

Tip 1: Restricties

Een groot voordeel van een Chromebook is dat iedereen op het apparaat aan de slag kan en altijd zijn persoonlijke documenten bij de hand heeft. Het apparaat draait namelijk grotendeels in de cloud, en dus heb je op iedere Chromebook waar je inlogt de beschikking over de bestanden die in jouw Google Drive staan. Maar wat als je nou helemaal niet wilt dat anderen jouw Chromebook gebruiken?

©PXimport

Gelukkig is het ook mogelijk om aan te geven wie er wel, of juist niet, gebruik mag maken van je Google-laptop. Zorg ervoor dat je als eigenaar bent ingelogd (het eerste account dat is aangemaakt) en klik op de statusbalk rechtsonder op de zwarte balk. In het menu dat verschijnt, klik je op Instellingen.

Onderaan het Instellingen-menu vind je het kopje Gebruikers. Door op Andere gebruikers beheren... te klikken kan je opgeven welke restricties je wilt toepassen. Vink Inloggen beperken tot de volgende gebruikers aan om aan te geven wie er op je laptop mag inloggen. Andere gebruikers zullen nu niets meer kunnen met jouw Chromebook. Desgewenst kan je ook de optie tot Gast-sessies uitschakelen om het systeem helemaal dicht te timmeren.

Tip 2: Opschonen met Powerwash

Geef je jouw Chromebook door aan iemand anders, en wil je er zeker van zijn dat al je persoonlijke gegevens van het apparaat gewist worden? Dan kan je gebruikmaken van de ingebouwde Powerwash-functie. In feite is dit hetzelfde als wanneer je een smartphone terugzet naar de fabrieksinstellingen of Windows opnieuw installeert op een pc. De Chromebook zal dus grondig worden opgeschoond en worden teruggezet naar de fabrieksinstellingen.

©PXimport

Je vindt de Powerwash-optie in het Instellingen-menu. Scrol naar de onderkant van de pagina, klik op Geavanceerde instellingen weergeven... en scrol wederom helemaal naar de onderkant van de pagina. Klik onder het kopje Powerwash op de knop Powerwash en vervolgens op Opnieuw opstarten. De Chromebook zal vervolgens worden teruggezet naar de fabrieksinstellingen en opnieuw worden opgestart.

Tip 3: Maak toetsenbord sneltoetsen aan

Dankzij een handige extensie genaamd Shortcut Manager is het eenvoudig om binnen Chrome OS je eigen toetscombinaties aan te maken. Met de gratis software kan je veelgebruikte acties sneller uitvoeren door hier simpelweg een toetscombinatie voor aan te maken.

©PXimport

Om de extensie te installeren, open je de Chrome OS Winkel op je Chromebook. Typ in het zoekvenster Shortcut Manager en druk op enter. Selecteer het tabje Extensies en zoek Shortcut Manager op in de lijst. Klik op de blauwe +Free-knop, bevestig de installatie met Toevoegen en de extensie zal aan je browser worden toegevoegd. Je ziet nu rechts naast de adresbalk het icoontje van Shortcut Manager staan. Om persoonlijke shortcuts te maken, klik op dit icoontje en selecteer vervolgens de link See all settings / Add new shortcuts. Kind kan de was doen!

Overigens heb je niet per definitie Shortcut Manager nodig om sneltoetsen te gebruiken op een Chromebook. ChromeOS - het besturingssysteem waar Chromebooks op draaien - kent zelf al veel handige sneltoetsen. Ooit afgevraagd hoe je een schermafdruk maakt bijvoorbeeld? Druk simpelweg op Control-Alt-en de toets hieronder afgebeeld. Tik of klik vervolgens in het venster dat je vast wilt leggen en klaar is Kees. Druk je op Control-Shift en de genoemde toets, dan kun je een selectie tekenen om hetgeen je vast wilt leggen. Control en de toets legt direct het complete scherm vast. Meer over sneltoetsen voor je Chromebook lees je in dit artikel.

Tip 4: Bekijk lokaal opgeslagen bestanden

Een van de grootste voordelen van een Chromebook is dat het systeem volledig in de cloud draait. Zo kun je immers overal bij je bestanden. Het is echter ook mogelijk om documenten, video's en muziek te downloaden op het flash-geheugen van de Chromebook. Maar waar vind je deze bestanden dan terug?

©PXimport

Chrome OS beschikt net als Windows en OS X over een soort Verkenner waar je door alle opgeslagen bestanden kunt bladeren. Je moet echter wel even weten waar je deze kunt vinden. Klik op het app-icoontje links op de zwarte balk en zoek hier de app Files. Er zal nu een pop-up-venster verschijnen waarin je kunt bladeren tussen bestanden die staan opgeslagen op Google Drive. Klik je in de linker balk echter op Downloads, dan zal je een overzicht krijgen van alle bestanden die je fysiek hebt gedownload op je apparaat. Het geeft je dus ook direct de mogelijkheid om je Chromebook eens goed op te schonen, bijvoorbeeld als je een melding krijgt dat het (beperkte) geheugen aan het volraken is.

Tip 5: Chromebook herstellen

Net als Windows kan ook een Chromebook crashen of compleet vastlopen. Hoewel het niet snel zal gebeuren, is het wel een veilige gedachte dat er een herstel-opties is ingebouwd. Vergelijkbaar met de herstelschijf die Windows je laat maken. Ook met je Chromebook zal je een soort herstelschijf kunnen maken, met daarop een versie van Chrome OS waar je op kunt terugvallen.

©PXimport

Om dit direct vanaf je Chromebook te doen, typ je in de adresbalk: chrome://imageburner en druk op enter. Vervolgens wordt je gevraagd om een sd-kaart of usb-stick te plaatsen met minimaal 4GB geheugen. Let op: Alle bestanden op het opslagmedium zullen worden gewist. Bevestig de actie met OK. Chrome OS zal vervolgens een herstelkopie downloaden, wat een paar minuten duurt.

Moet je in een noodgeval daadwerkelijk het systeem herstellen, steek deze herstelschijf in je Chromebook en druk de Esc en Refresh toetsen gelijktijdig in, terwijl je ook de Power-knop ingedrukt houdt. Hierdoor zal het Herstel-scherm geopend worden en kan je jouw systeem terugzetten naar het herstelpunt.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!