De PlayStation 5 is inmiddels pakweg een jaar ‘verkrijgbaar’. Een jaar waarin de console bovenal uitverkocht was, maar waarin ook een behoorlijk aantal goede games verscheen voor degenen die het apparaat wél op de kop wisten te tikken. Sony heeft wel nog werk aan de winkel wil het evenveel gebruiksvriendelijke opties en net zo duidelijke communicatie als concurrent Microsoft aanbieden. Dit is een analyse van het eerste jaar van de PS5.

De PlayStation 5 lanceerde op de meeste plekken ter wereld op 19 november, al kwam hij een week eerder al in specifieke regio’s als Noord-Amerika uit. De console is qua verkoop duidelijk een succesverhaal: in de eerste twee weken werden er al meer exemplaren van verkocht dan van de vorige recordhouder in dezelfde periode, de PlayStation 4. Inmiddels zijn er (tot 30 september) 13,4 miljoen exemplaren van het apparaat verkocht.

Het lijkt er dan ook op dat het succes van Sony als consoleleverancier deze generatie niet ophoudt of zelfs maar enigszins afneemt. Het bedrijf heeft de afgelopen vier generaties een ijzersterke reputatie opgebouwd als dé plek om zowel alle grote third party-toppers als diens eigen filmische games te spelen. Die reputatie blijft het constant waarmaken, waardoor vele miljoenen fans geen reden zien om hun favoriete platform in de steek te laten.

©PXimport

Tekorten

Ondanks dat de verkoopcijfers er niet om liegen, werd het eerste levensjaar van de PlayStation 5 gekenmerkt door de bizarre tekorten. Het is zelfs een jaar na lancering nagenoeg onmogelijk een willekeurige winkel binnen te lopen en een PlayStation 5 aan te schaffen. Winkels ontvangen zo nu en dan een nieuwe voorraad, maar gaan daar ook weer vliegensvlug doorheen. Sommige winkelketens houden loterijen, anderen bieden ze juist plotsklaps aan in buitensporig dure bundels, waardoor voorraadcheckers voor de console erg populair zijn onder gewillige consumenten.

De tekorten zijn deels te wijten aan de enorme populariteit van de PS5, maar ook voor een groot deel aan het tekort aan halfgeleiders waarmee chips in onder andere spelcomputers worden gemaakt. Dat werd weer ingezet door de stijging in verkoop van apparatuur in verband met de coronacrisis. Het zou dan ook niet logisch zijn om Sony hier de schuld van te geven: ook Microsoft en Nintendo (en vele andere bedrijven buiten de game-industrie) ondervinden soortgelijke problemen. Sony toont in ieder geval dat het in de toekomst dit soort situaties zoveel mogelijk wil vermijden, door onder andere een eigen chipfabriek te bouwen.

©PXimport

De games tot nu toe

De PlayStation 5 had een sterke line-up tijdens de lancering – des te meer vergeleken met die van de Xbox Series X en S. Bij verschijning waren logischerwijs dezelfde gebruikelijke third party-games als op het concurrerende platform beschikbaar, waaronder een nieuwe Assassin’s Creed en Call of Duty, maar ook enkele indrukwekkende exclusives, waaronder twee die alléén op de PS5 (en dus niet op de PS4) speelbaar zijn.

Elke PlayStation 5 wordt sowieso met Astro’s Playroom geleverd. In essentie is dat een veredelde techdemo waarmee vooral de functies van de DualSense-controller worden gedemonstreerd, maar ook betreft de game een prettige kennismaking met de console vanwege de ijzersterke gameplay en de intens vrolijke vormgeving. De andere exclusive die verscheen was de remake van Demon’s Souls, met gameplay die uitermate geschikt is voor fanatieke gamers, gecombineerd met adembenemende graphics die toonbeeld voor de console zijn. De cross-gen games Spider-Man: Miles Morales en Sackboy: A Big Adventure vulden de line-up bij lancering prima aan: het zijn immers games die alleen op een PlayStation-console gespeeld kunnen worden en net zo goed van een hoge kwaliteit zijn.

©PXimport

Sinds die lancering bestaat de line-up van de PlayStation 5 vooral uit twee typen spellen: relatieve high-budget-games die verrassend experimenteel zijn en PS5-versies van eerder verschenen toppers. Wat eerstgenoemde categorie betreft zijn Returnal, Deathloop en Kena: Bridge of Spirits de meest voor de hand liggende voorbeelden. Het zijn spellen die dankzij hun unieke gameplaymechanismen niet per se het grote publiek aanspreken, maar de line-up van de console wel de nodige diepgang geven voor de fanatieke gamer die iets nieuws aandurft.

De laatste categorie spreekt voor zich: games als Ghost of Tsushima, Death Stranding en Final Fantasy 7 Remake ontvingen allen een PS5-versie, vaak bestaande uit toegevoegde content, verbeterde prestaties en ondersteuning voor DualSense-functies. Omdat het om games gaat die vrij recentelijk nog op de PS4 zijn uitgekomen, zijn deze titels bovenal interessant voor mensen die de oorspronkelijke versies hebben gemist. Ze voelen dan ook een beetje aan als opvulling van de line-up, al doet dat weinig af aan de algehele kwaliteit van de spellen.

©PXimport

Twee games die niet binnen bovenstaande categorieën vallen, zijn alsnog het vermelden waard. De eerste is Ratchet & Clank: Rift Apart, een gloednieuwe platformer van Insomniac Games die zowel qua gameplay als graphics een hoogtepunt vormt. De tweede is Resident Evil Village – ook beschikbaar op andere platforms – waarin de first-person horror uit Resident Evil 7 op kundige wijze gecombineerd wordt met de actie uit deel 4 en 5. Die games maakten het voorjaar en de zomer voor vroege PS5-eigenaren behoorlijk interessant.

Het eerste levensjaar van een console is zelden om over naar huis te schrijven. Dat werd dit jaar nog eens versterkt door het feit dat ontwikkelaars moesten leren omgaan met aangepaste werkstructuur in verband met het coronavirus. Met dat in het achterhoofd verdient de line-up van de PS5 het afgelopen jaar ruimschoots een voldoende. Er is variatie in beschikbare genres, zowel oud als nieuw materiaal, behoorlijk wat games die een 8 of hoger hebben gescoord en dat alles werd ook nog eens netjes verspreid over het gehele jaar. Het is duidelijk dat Sony na al die jaren precies weet wat het doet, al gooide uitstel van grote games roet in het eten.

©PXimport

Design van de console en controller

Het eerste jaar van een console is het perfecte moment om er achter te komen of het design je aanspreekt, zowel qua uiterlijk als functionaliteit. Het uiterlijk van de PlayStation 5 valt niet bij iedereen in de smaak, maar daarover valt niet te twisten. Vervelender is dat het ontwerp op sommige vlakken wat klungelig aanvoelt. Zo is de standaard waarop de PS5 moet liggen wanneer hij horizontaal geplaatst wordt niet erg stevig en schuift de console er bij een lichte duw er deels vanaf. Het grote formaat maakt hem daarnaast ongeschikt voor sommige tv-kasten.

Ook opvallend is dat de console bij sommige eigenaren – zeker in de eerste paar minuten na het opstarten – behoorlijk wat lawaai maakt, vooral in vergelijking met de muisstille Xbox Series-consoles. Sinds lancering hebben diverse eigenaren daarnaast melding gemaakt van een irritant gezoem, zogeheten ‘coil wine’, al is het onduidelijk hoe wijdverspreid dit probleem is. Sommige mensen die door dit geluid geplaagd werden, hebben de witte ‘kappen’ op de console eraf gehaald en steviger bevestigd en het probleem daarmee verholpen.

Het hoofdmenu van de PlayStation 5 is op geen manier bijzonder. Sony heeft ervoor gekozen een nieuw besturingssysteem te leveren bij de console. Daardoor komt vooral de term ‘uitgekleed’ in ons op, maar het stoort nergens. De ‘Activity Cards’ zijn voor de meeste gebruikers vrij nutteloos gebleken – ontwikkelaars gaan er vaak allesbehalve creatief mee om en games tonen uit zichzelf meestal al vrij duidelijk wat voor activiteiten er nog op stapel staan. Er ontstond rond lancering wel wat verwarring over wanneer spelers een PS4- of PS5-versie van een game downloadden via de PlayStation Store, maar dat is inmiddels verduidelijkt en kunnen we toeschrijven aan kinderziektes.

De paniek over backward compatibility vlak voor lancering bleek grotendeels ongegrond: haast alle PlayStation 4-games kunnen afgespeeld worden op PlayStation 5. Dat is echter nog altijd minder uitgebreid dan wat concurrent Microsoft aanbiedt op Xbox Series X en S, maar Sony heeft nooit gecommuniceerd dat het meer dan dat zou doen. Al bij al voelt het spelen van oude games op Xbox Series X en S meer alsof het onderdeel is van het ecosysteem – toch zeker dankzij diverse gratis upgrades en bonussen als Auto HDR. Sony zou hier in de toekomst nog winst kunne behalen, al verwachten we dat het bedrijf andere prioriteiten heeft.

De DualSense-controller ligt bij de meeste spelers fijn in de hand en is een goede evolutie van de DualShock. De haptische feedback maakte vooral in Astro’s Playroom veel indruk, maar eerlijkheid gebiedt te zeggen dat veel games sindsdien niet de potentie ervan benutten. In shooters is het zelfs aan te raden de weerstand op de triggers uit te zetten, omdat er anders een handicap in de multiplayer ontstaat ten opzichte van spelers die het niet gebruiken. Ook de batterijduur van de controller valt wat tegen. In sommige games gaat hij tot wel zestien uur mee, maar bij regelmatig gebruik van de haptische feedback kan dat ook zomaar vier uur zijn. Over de duurbaarheid van de DualSense valt nog weinig te zeggen – er zijn op internet enkele verhalen te vinden over kapotte controllers, maar dat is te sporadisch om van een wijdverspreid probleem te spreken.

©PXimport

Tot slot zijn de pijlsnelle laadtijden het vermelden waard: de snelheid van de SSD in de console bleek geen opgeklopte hype en is inderdaad een game-changer. Net als op de Xbox-consoles is het enorm fijn om – bij de meeste games – zonder noemenswaardige laadtijden meteen aan de slag te kunnen. Het feit dat de console nog altijd slechts rond de 600 GB aan opslagruimte biedt werd daarbij enigszins verholpen door de optie om de interne opslagruimte uit te breiden met een SSD.

De PS5 mist wel de Quick Resume-optie van de Xbox Series X en S, waarmee in een razend tempo tussen games gewisseld kan worden. Het ligt geheel aan het type gamer in hoeverre dit als een gemis voelt, maar Quick Resume went wel érg snel op Xbox. Hopelijk kan Sony deze optie later softwarematig toevoegen. 

Overige opmerkingen

Het is de moeite waard om het kort over Sony’s communicatie naar de consument te hebben. Die is – zeker in vergelijking met Microsoft – niet opperbest. Voor de lancering van de console werd bijvoorbeeld gehamerd op het feit dat PlayStation 5-games alleen op PlayStation 5 mogelijk zouden zijn – dat dit de kernervaring van een nieuwe console omvatte – maar van die filosofie blijft een jaar na dato nog maar weinig heel. Grote aankomende exclusives als God of War: Ragnarok, Horizon Forbidden West en Gran Turismo 7 komen zowel naar PlayStation 4 als PlayStation 5. Daar is op zichzelf niets mis mee, maar het bedrijf had op voorhand duidelijker kunnen communiceren, zoals Microsoft.

©PXimport

PlayStation Now is daarnaast een alleraardigste dienst, maar kan niet opboksen tegen Game Pass qua relevante en nieuwe content. Sony’s gebrek aan een goede concurrent voor Xbox Game Pass stoort nog niet enorm. Microsoft en Sony hebben duidelijk andere strategieën, dat weet je als consument wanneer je voor één van de twee consoles kiest. Sony moet echter oppassen dat het Microsoft geen vrij spel geeft om een populaire ‘Netflix voor games’ op te bouwen – zonder geduchte concurrentie is dat een denkbaar scenario.

Conclusie

Het eerste jaar van de PlayStation 5 was ruimschoots in orde. Vooral de line-up aan games heeft aangetoond dat de console een logische keuze is voor veel consumenten. Vanaf de lancering tot een jaar na dato zijn er regelmatig nieuwe spellen uitgekomen in uiteenlopende genres. Vergeleken met de debuutjaren van andere consoles – waaronder die van concurrent Xbox Series X en S – hebben spelers weinig te klagen dankzij een gezonde mix van exclusieve titels en third party-blockbusters.

De console zelf is duidelijk krachtig en snel genoeg om de komende jaren indrukwekkend vermaak te bieden, al kijken we wel voorzichtig uit naar een nieuw ontwerp dat wat robuuster en compacter aanvoelt, en meer systeemupdates om het besturingssysteem omvangrijker te maken. 

©PXimport

Kijkend naar de nabije toekomst is er in ieder geval weinig reden voor PS5-eigenaren om zich zorgen te maken. 2022 heeft – als alles volgens plan verloopt – met Horizon Forbidden West, God of War Ragnarok en Gran Turismo 7 een drietal ijzersterke exclusives in handen. Gecombineerd met Square Enix’ Forspoken en Final Fantasy 16 is er genoeg reden om een PS5 boven de concurrentie te kiezen. Als Sony niet vergeet waar het bedrijf het allemaal voor doet – de consument – dan kan er weinig misgaan.

Lees ook onze analyse van Xbox Series X en S een jaar na release.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een prijsvriendelijke smartspeaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple HomePod Mini

Deze betaalbare slimme speaker vormt een ideale match met je iPhone, iPad en/of Mac. Zo neemt de HomePod Mini bijvoorbeeld een luistersessie van Spotify of een andere muziek-app over, waardoor je thuis verder kunt luisteren. Dankzij integratie van de Siri-stemassistent kun je allerlei dingen vragen, zoals actueel nieuws, file-informatie of een recept. Daarnaast speelt het apparaat via spraakopdrachten net zo makkelijk een muziekalbum, podcast of audioboek af, waarbij je ondertussen met je stem het volumeniveau aanpast. Als alternatief vind je bovenop een klein bedieningspaneel om het volume te reguleren. Een nuttige toevoeging is dat je via deze smartspeaker ook allerlei apparaten in huis kunt aansturen, bijvoorbeeld een geschikte thermostaat of lamp.

Ondanks de bescheiden behuizing van 8,43 centimeter hoog heeft de HomePod Mini volgens de Amerikaanse techgigant een behoorlijk bereik. Voor een breder geluid is het mogelijk om meerdere HomePods aan elkaar te koppelen. Zo luister je in meerdere kamers naar dezelfde muziek. Verder is de intercomfunctie handig, want op die manier communiceer je op afstand eenvoudig met gezinsleden. Dit audioproduct is in vijf kleurstellingen te koop, namelijk zwart, blauw, geel, wit en rood. Bij de aanschaf is drie maanden toegang tot Apple Music inbegrepen. Voor een krachtiger geluid kun je ook de grotere Apple HomePod (zwart/wit) overwegen. Je leest in dit artikel meer over de verschillen tussen de HomePod en de HomePod Mini.

Google Nest Audio

De Google Nest Audio is een middelgrote smartspeaker met een bescheiden prijskaartje. Op het moment van schrijven is het product zelfs goedkoper dan ooit. Je kunt kiezen tussen een donkergrijze en witte uitvoering. In tegenstelling tot diverse andere slimme luidsprekers in deze prijsklasse heeft dit model twee actieve audiodrivers, namelijk een tweeter en woofer. Dat komt de audiokwaliteit ten goede! De klankkast meet 17,5 × 12,4 × 7,8 centimeter, zodat je hem bijvoorbeeld prima op een plank of meubel kunt plaatsen. Voor een ruimtelijker geluid koppel je eventueel twee Nest Audio-speakers aan elkaar.

De geïntegreerde wifi-adapter ondersteunt de 2,4GHz- én 5GHz-frequentieband. Een voordeel, want je vergroot daarmee de kans op een stabiele draadloze netwerkverbinding. Je stuurt de Nest Audio met je stem aan. Roep eerst 'Hey Google' en zeg vervolgens welke muziek je wilt horen. Je kunt ook informatie opvragen en geschikte slimme apparaten bedienen. Bang voor luistervinken? Zet dan via een schakelaar aan de achterzijde de microfoons uit. Je leest hier wat enkele gebruikers van deze smartspeaker vinden.

Google Nest Mini

Google bewijst dat een smartspeaker helemaal niet zoveel geld hoeft te kosten, want je betaalt voor de Nest Mini slechts enkele tientjes. Net als zijn grote broer is dit audioproduct eveneens in een donkergrijze en witte behuizing te koop. Het ronde apparaatje heeft een diameter van 9,8 centimeter en is slechts 4,2 centimeter hoog. Door de geringe omvang kun je hem makkelijk ergens in een hoekje kwijt. Voor de ontvangst van wifi is er ondersteuning voor de 2,4GHz- en 5GHz-frequentieband ingebakken.

In de behuizing bevindt zich één actieve audiodriver. Voor het luisteren van (achtergrond)muziek op een laag volumeniveau voldoet die prima. Dankzij Chromecast-integratie kies je vanuit jouw favoriete muziek-app een leuke afspeellijst. Daarnaast fungeert de slimme speaker als jouw persoonlijke assistent. Vraag bijvoorbeeld naar een overzicht met agenda-afspraken en de Nest Mini somt ze een voor een op. Je kunt dit Google-product álles vragen!

Lees ook: Meer dan muziek: kies jouw ideale slimme luidspreker

Sonos Roam 2

In tegenstelling tot de meeste andere smartspeakers gebruik je de Sonos Roam 2 zowel thuis als onderweg. De langwerpige klankkast van 16,8 × 6,2 × 6 centimeter herbergt een oplaadbare accu met een luistertijd van zo'n tien uur. Dit audioproduct is trouwens IP67-gecertificeerd, waardoor de Roam 2 prima stof en water kan verdragen. De behuizing is zelfs valbestendig! Koppel een smartphone via bluetooth en luister op elke plek naar goede muziek. Voor mobiel gebruik komt deze handige beschermhoes goed van pas.

Binnenshuis verbind je de smartspeaker met een 2,4GHz- of 5GHz-netwerk. Vervolgens kies je vanaf een willekeurige smartphone of tablet de muziek die je wilt horen. Installeer hiervoor de Sonos-app op het toestel. Dankzij ondersteuning voor AirPlay 2 vormt de Roam 2 een goede match met Apple-apparaten, zoals een iPhone, iPad en/of Mac. Voor de audioweergave heeft de klankkast een tweeter en woofer aan boord. Tot slot is er spraakondersteuning (Amazon Alexa) geïntegreerd. Je kunt de Sonos Roam 2 in een witte of zwarte behuizing kopen.

Bowers & Wilkins Zeppelin McLaren Edition

Hecht je veel waarde aan een origineel design en een hoge geluidskwaliteit? Overweeg dan deze opvallende McLaren-editie van de Bowers & Wilkins Zeppelin. Als alternatief is deze speaker ook in een zwarte en lichtgrijze behuizing te koop. In zijn eigen webshop rekent de Britse speakerspecialist 899 euro, maar enkele winkels hanteren momenteel een fikse korting. Reserveer voor deze speaker wel voldoende ruimte. De behuizing van 65 × 21 × 19,4 centimeter is voor een smartspeaker tenslotte behoorlijk aan de maat.

Onder de motorkap bevinden zich een wifi- en bluetooth-adapter. Kortom, open Spotify, Tidal of een andere muziek-app op je smartphone en tik een leuke afspeellijst aan. Dankzij AirPlay 2-integratie werkt de Zeppelin naadloos samen met een Apple-toestel. Er is middels Amazon Alexa ook nog een stemassistent geïntegreerd. Bowers & Wilkins heeft op audiogebied een uitstekende reputatie, waardoor je een hoge audiokwaliteit mag verwachten. De behuizing telt dan ook vijf actieve audiodrivers, namelijk twee tweeters, twee middentoners en een woofer. Met een totaal versterkervermogen van 240 watt ervaar je een kamervullend geluid.

Bij de mainstream oled-modellen is er ondertussen flink wat concurrentie. Sony heeft een reputatie voor uitstekende beeldkwaliteit, maar daar hangt een stevig prijskaartje aan. Kan Sony nog genoeg verschil maken om een hoge prijs te rechtvaardigen?

Over design kun je van mening verschillen, maar over de kwaliteit van afwerking kan er zelden discussie zijn. Zo kunnen we het ontwerp van deze Sony echt wel waarderen, maar het is de uitstekende afwerking die we echt appreciëren. Het scherm heeft geen kader, wat tegenwoordig standaard is op een tv, maar alleen een dunne donkerzilveren rand rondom. De zacht gewelfde rug heeft een mooi vierkantjespatroon.

Opstellen kan op vier manieren. De zilveren, metalen poten kun je links en rechts onder het uiteinde van het toestel monteren, of meer naar het centrum. Voor beide keuzes biedt Sony ook nog de optie om de voeten hoog of laag te monteren, afhankelijk van de vraag of je een soundbar onder het scherm wil plaatsen. Al kun je natuurlijk ook uit esthetische overwegingen voor een bepaalde positie kiezen. 

©Sony

Aansluitingen

De XR80, overigens ook bekend als de Bravia 8, is uitgerust met vier HDMI-poorten, waarvan twee HDMI2.1-poorten met ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en Nvidia G-Sync Compatible).

Hoewel Sony zelf een spelconsole in huis heeft, worden gamers niet echt verwend. Zo kun je maximaal tot 120 Hertz gaan, terwijl alle concurrenten al 144 Hertz aankunnen. We vinden het jammer dat je nog steeds geen vier HDMI2.1-poorten krijgt op wat we toch wel een hoger gepositioneerd model mogen noemen. Zeker omdat ARC/eARC op een van die HDMI2.1-poorten staat.

Gamers met meerdere 4K120-bronnen die een soundbar willen, houden zo maar één poort over die 4K120 aankan. De inputlag is wel uitstekend, met 13,5 ms (4K60) en 5,1 ms (2K120) mag Sony prat gaan op topresultaten.

📺Duizelt het je van alle termen? Hier vind je uitleg: Tv-jargon: dit betekenen al die technische termen en afkortingen

©Sony

Verder vind je een optische digitale audio-uitgang, een dubbele tv-tuner met een CI+-slot en twee usb-poorten. Wie externe usb-opslag aansluit, kan tv kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen. De S-Center-speaker-aansluiting maakt het mogelijk om de tv te gebruiken als centerkanaal wanneer je een externe Sony-audio-oplossing gebruikt. Bluetooth, wifi en een ethernetaansluiting maken de lijst compleet. 

Beeldverwerking

Sony levert bijzonder goede beeldverwerking, die over het algemeen duidelijk maar subtiel genoeg ingrijpt om het beeld te verbeteren zonder beeldartefacten te introduceren. De upscaling levert mooie scherpe beelden, die je een beetje extra detail kunt geven via de zogeheten Reality Creation-instelling. We merkten wel dat dit beter werkte voor HD-content dan voor SD-content (zoals dvd's). Bij die laatste introduceert Reality Creation wat valse details.

©Sony

De ruisonderdrukking werkt prima, maar waar Sony tot vorig jaar een aparte instelling had om kleurovergangen vloeiend te houden (Soepele Gradatie), is die dit jaar verdwenen. Toch kan de Bravia 8 ook op dat vlak nog prima resultaten produceren. Alleen bij onze lastigste testsequenties bleven er duidelijke kleurstroken zichtbaar.

We zien een verbetering in de MotionFlow-techniek. Wie dat vroeger activeerde om snelle camerabewegingen in films toch vloeiend weer te geven, merkte dat de processor soms aarzelde en wat beeldfouten veroorzaakte. Dat probleem is nu verholpen, waardoor de tv nu zeer goede bewegingsscherpte heeft.

Knap oled-contrast, maar matig zwartdetail

Sony gebruikt in zijn line-up geen w-oled-panelen (zie kader hieronder voor uitleg) met een microlenslaag (zoals de LG G4). Voor de topplaats in de line-up (de A95L) koos de fabrikant voor QD-oled-technologie. Daarom gebruikt deze Bravia 8 een standaard w-oled-paneel van de laatste generatie.

De televisie biedt een indrukwekkende beeldkwaliteit met levendige kleuren en een uitstekend contrast, dankzij een breed kleurbereik dat 98 procent van de P3-kleurruimte bestrijkt en een hoge piekhelderheid van 825 nits op een 10 procent venster, die zelfs kan oplopen tot boven de 900 nits voor het weergeven van kleine heldere details in het beeld.

Op het volledig witte scherm houd je nog 154 nits over; dat is goed maar niet uitstekend. Het toont ook dat Sony de piekhelderheid relatief sterk dimt naarmate een groter deel van het beeld wit wordt. HDR-beelden met heldere accenten houdt de Sony uitstekend in balans door zijn eigen tonemapping-algoritme.

©Sony

Veel lichtnuances blijven bewaard, en intense heldere kleuren behouden goed hun tint. Minder goed vergaat het de tv met erg donkere beelden. Daar zien we dat er veel schaduwnuance verdwijnt. Donkere beelden krijgen daardoor sterker contrast, maar je mist veel detail. Dat zagen we bovendien ook in SDR-beelden.

Voor het meest natuurlijke beeld schakel je naar de Professional-beeldmodus. Die toonde over het algemeen mooie beelden, met natuurlijke kleuren, maar was minder accuraat dan we van Sony gewend zijn. Naast het ontbrekende schaduwdetail (in HDR en SDR) bleken in SDR de donkerste tinten wat te rood te zijn.

Geluid

Het (w)oledscherm van deze tv dient tevens als luidsprekermembraan, wat te maken heeft met het Acoustic Surface Audio+-systeem. Geluid komt daardoor rechtstreeks uit het beeld en volgt ook vrij goed de actie op het scherm. Sony heeft er dit jaar ook twee zijwaarts gerichte tweeters aan toegevoegd voor nog betere positionering en surround-effect. Het 50 watt sterke systeem ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X. De audiokwaliteit is goed en heeft een degelijke basweergave.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Alleen onze krachtige metal-fragmenten klonken wat minder zuiver. Het maximale volume is voldoende, maar wie een grote kamer wil vullen met geluid zal het mogelijk wat krap vinden, vooral omdat de basweergave vermindert als je het geluid vrij hard zet. De surround-ervaring is goed, maar kan door het ontbreken van opwaarts gerichte speakers geen hoogte-effecten creëren.

Google TV

Sony kiest nog steeds voor Google TV en dat heeft zeker een aantal belangrijke voordelen. De Mediatek Pentonic MT5897-chipset met quad-core ARM Cortex-A73 CPU, 6GB-RAM en de Mali-G57 GPU garandeert alvast een vlotte ervaring. Daarnaast vind je op het Google TV-platform het ruimste aanbod apps, zodat je geen enkele streamingdienst hoeft te missen.

Google TV biedt uitgebreide aanbevelingen, gerangschikt per categorie, zoals actiefilm, thriller enzovoort. Een alternatieve mediaspeler (zoals VLC) of een mediabibliotheek-app (zoals Plex) maakt van de tv ook een uitstekende speler voor je thuisbibliotheek. Content van je smartphone afspelen is geen probleem dankzij ondersteuning voor Apple AirPlay 2 en Google Cast. Sony heeft ook nog een eigen streamingdienst, Sony Picture Core (het vroegere Bravia Core), waar je tal van films vindt.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De tv wordt geleverd met twee afstandsbedieningen. De klassieke versie stoppen we onmiddellijk in de la. Onze voorkeur gaat uit naar de moderne, compacte afstandsbediening. Die gebruikt een via usb-c oplaadbare accu, heeft verlichte toetsen en vooral een eenvoudiger maar erg goede lay-out. De toetsen hebben een aangename en precieze aanslag. Rechts bovenaan staan een toets voor het snelmenu en een voor het menu met extra functies zoals het on-screen toetsenbord. Het is even wennen, maar die zijn erg handig.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Conclusie

Deze Sony K-65XR80 met een beeldscherm van 65 inch levert erg mooi beeld, met dank aan de prima prestaties van het oledpaneel en de XR-processor. De tv verbergt wel wat schaduwdetail en de kalibratie in de Professional-modus mag iets beter; dat zijn foutjes die we niet gewend zijn van Sony. Voor gamers is het jammer dat de tv slechts twee HDMI2.1-poorten heeft. Ondanks die kritiek kunnen we stellen dat de Sony erg mooie resultaten neerzet.

De tv heeft een prachtig afgewerkt design, uitstekende beeldkwaliteit en fijne audio die dankzij het Acoustic Surface recht uit het scherm lijkt te komen. Google TV biedt alles wat je streaminghart maar kan bedenken.

Maar deze Sony blijkt wel wat te duur geprijsd te zijn. Hij zit qua prijs flink boven die van de LG C4, maar biedt daar niet echt iets unieks tegenover.