Je Windows start niet meer op en je wil toegang tot je bestanden. Of je kunt je niet meer aanmelden omdat je je wachtwoord vergeten bent. Of je vermoedt dat Windows ten prooi is gevallen aan diep verborgen malware. Of je wil je schijf klonen, of ervoor zorgen dat er geen byte meer te lezen valt voor je de schijf doorgeeft... Stuk voor stuk scenario’s die je met een geschikt live-medium de baas kunt.

Tip 01: Multiboot USB

Er bestaan enkele Linux-distributies (distro’s) die zichzelf promoten als de ultieme reddingsomgeving van waaruit je zowat alle mogelijke probleemsituaties kunt aanpakken, ook als het om Windows gaat. Het is echter onze ervaring dat, naargelang het probleem, vaak kleinere en meer gespecialiseerde distro’s beter geschikt zijn. Omdat het natuurlijk lastig is een arsenaal aan cd’s of usb-sticks mee te zeulen, hebben we ervoor geopteerd verschillende distro’s samen op één live medium te zetten. Vanuit een startmenu hoef je dan maar de gewenste distributie op te starten. Een usb-stick lijkt ons meer geschikt dan een cd, wegens compacter, sneller en beschrijfbaar.

Om zo’n multiboot usb te creëren werken we graag met het portable YUMI: Your Universal Multiboot Installer. Download de tool en start het programma op. Zorg wel dat er een usb-stick klaar zit in je pc, van minimaal 4 GB, maar bij voorkeur 8 GB of meer.

©PXimport

Back-up stick

Tip 02: Selectie

Zodra je bij Step 1 de juiste stick hebt geselecteerd kun je in het uitklapmenu bij Step 2 uit talrijke distributies kiezen – wij telden er meer dan 130. In veel gevallen kun je die dan min of meer automatisch laten downloaden wanneer je na je keuze een vinkje plaatst bij Download the ISO (Optional). Dat lukt echter niet altijd even goed en daarom doe je er goed aan zelf eerst de gewenste distro’s te downloaden. Voor onze doeleinden hebben we voor de volgende gekozen: Ubuntu desktop (degelijke, algemene Linux-editie), HiRen’s Boot CD (al wat oudere, maar zeer veelzijdige reddingsomgeving), Bitdefender Rescue CD (antivirusoplossing), DBan (grondig verwijderen van data) en Clonezilla (schijf klonen). Vul je echter vrij om er (nog) andere te kiezen. De meeste downloads komen in de vorm van een iso-bestand. Blijkt het om een 7z- of zip-archief te gaan, dan moet je dat eerst nog uitpakken, eventueel met de gratis tool 7-Zip.

Tip 03: Eerste distro

Laten we er even van uitgaan dat je Ubuntu al hebt gedownload en dat je die als eerste op de stick wilt zetten (hoewel de volgorde niet zo’n rol speelt). Selecteer dan Ubuntu in het uitklapmenu van YUMI en verwijs naar het eerder gedownloade iso-bestand van Ubuntu. Plaats een vinkje bij Format X: Drive (Erase Content) , zodat je zeker bent dat de stick correct geformatteerd wordt. Houd er wel rekening mee dat alle bestaande data op de stick hierdoor worden verwijderd. Eventueel voorzie je bij Step 4 nog wat extra, persistente ruimte op je stick zodat je hier vanuit Ubuntu data kunt bewaren. Zorg er wel voor dat je nog voldoende ruimte voor de installatie van de andere distro’s overhoudt.

Vervolgens druk je op de Create-knop en op Ja zodat YUMI aan de slag kan. Afhankelijk van de grootte van het distributiebestand kan dit proces wel even duren. Normaliter verschijnt een tweede venster waarin het iso-bestand wordt uitgepakt: druk dan op de Close-knop zodra die beschikbaar komt. Even later druk je dan op Next en beantwoord je de vraag Would you like to add more ISOs/Distros Now on X:? met Ja (hoewel je dat ook altijd nog later kunt doen).

©PXimport

Tip 04: Volgende distro’s

Op vergelijkbare manier voeg je nu nog meer distro’s aan je YUMI-stick met Ubuntu toe. De procedure is net dezelfde: stick aanduiden, de gewenste distro in de lijst selecteren en met Browse naar het bijhorende iso-bestand verwijzen, en het proces starten met Create en met Ja. Let wel: deze keer mag je absoluut géén vinkje plaatsen bij Format X: Drive (Erase Content), want dat is behoorlijk fataal voor je Ubuntu-installatie! Op deze manier hebben wij op één stick succesvol de volgende distro’s geplaatst: Ubuntu, HiRen’s BootCD, Falcon 4 Boot CD, DBAN, CloneZilla en BitDefender. Alles samen goed voor een bescheiden 4GB aan stickruimte. Heb je eenmaal alle gewenste distro’s op stick staan, dan mag je YUMI gewoon weer afsluiten. Je live herstelmedium is klaar voor gebruik.

©PXimport

Tip 05: Opstarten

Tijd om een en ander uit te testen. Plug je stick in een testsysteem en start de computer op. De kans is groot dat je via een of andere toets – niet zelden is dat Esc of F12 – een speciaal bootmenu moet oproepen waarin je dan je usb-stick als bootmedium selecteert. Als alles goed is start het systeem nu netjes van de stick op en krijg je even later het YUMI MultiBoot USB startmenu te zien. Op onze eigen herstelstick zagen wij hier de volgende items verschijnen: Continue to Boot From First HD (default), Linux Distributions> (met ubuntu-desktop), Other OS and Tools> (met Hiren’s Boot CD en Falcon 4 Boot CD), Antivirus Tools> (met Bitdefender) en System Tools >(met dban en clonezilla). Dit menu kan er echter wat anders uitziet bij jou, afhankelijk van de distro’s die je hebt toegevoegd. Het volstaat nu de gewenste distributie aan te klikken om die op te starten. Terugkeren naar het hoofdmenu doe je via de optie Back to Main Menu.

Mocht je usb-stick met geen stokken op te starten zijn, dan heb je vermoedelijk een UEFI-systeem waarbij de functie ‘secure boot’ is ingeschakeld. Probeer het dan door in je UEFI/BIOS-instellingenvenster deze functie (eventueel tijdelijk) uit te schakelen. Raadpleeg hiervoor de handleiding bij je systeem.

©PXimport

Tip 06: Bestanden back-uppen

Je hebt je stick nu klaar en je weet hoe je de geïnstalleerde distributies kunt opstarten. Mooi, maar daar wil je natuurlijk ook iets mee doen en daar gaat nou net de rest van dit artikel over. In ons eerste probleemscenario gaan we ervan uit dat je Windows-partitie niet meer opstart en dat je absoluut toegang wil tot een reeks bestanden op die partitie.

Daar kunnen we Ubuntu voor aanspreken. Start de distro op en kies Nederlands / Ubuntu uitproberen. Links van het bureaublad tref je een reeks pictogrammen aan. Klik hier op Files: normaliter tref je hier in het linkerpaneel nu ook je Windows-partitie aan. Dat merk je wel wanneer je dat volume aanklikt: je herkent hier dan onder meer de mappen Program Files, Users en Windows. Bots je echter op de foutmelding ‘Unable to access <volume>’, raadpleeg dan het tekstkader ‘Ontoegankelijke Windows-partitie’.

Je kunt nu gerust een bijkomende externe (usb-)schijf aankoppelen: normaliter detecteert de bestandsbrowser die automatisch. Vervolgens navigeer je naar de gewenste Windows-data en versleep je die bestanden eenvoudigweg naar je aangesloten back-upmedium. Die bestanden heb je alvast gered!

©PXimport

Ontoegankelijke Windows-partitie

Tip 07: Bestanden terughalen

Het wordt natuurlijk al lastiger om data te benaderen wanneer je die per abuis hebt gewist. Hiren’s Boot CD is bij uitstek geschikt voor dit soort van dataherstel. Start de distro dus maar op vanuit je YUMI-stick. In het opstartmenu van Hiren’s Boot CD kies je vervolgens Mini Windows Xp. Je leest het goed: je belandt inderdaad op het bureaublad van een gestripte Windows XP-omgeving. Klik hier op de Start-knop en kies HBCD-menu / Programs / Recovery. In deze rubriek tref je een heel pak datahersteltools aan. Een van de betere om verdwenen bestanden terug te halen is Recuva. Eerst geef je aan naar welk soort bestanden je op zoek bent (zoals Pictures, Documents, Other), vervolgens geef je de locatie aan waar je die data bent kwijtgespeeld, waarna je met de Start-knop de scanronde opstart. Levert die niet de verhoopte resultaten op, probeer het dan door een vinkje te plaatsen bij Enable Deep Scan, maar weet wel dat dit zoekproces heel erg lang kan duren. Om effectief bestanden terug te halen selecteer je die in de resultatenlijst en klik je op Recover. Bewaar die echter niet op de probleemschijf gezien je dan het risico loopt dat die net op de schijflocaties belanden waar nog (andere) ‘verdwenen’ data waren opgeslagen.

©PXimport

Tip 08: Partitie terughalen

Het kan natuurlijk nog erger: je hebt bijvoorbeeld de verkeerde partitie verwijderd of geherformatteerd. Ook in dit geval kun je het nog met Recuva (en de functie Enable Deep Scan) proberen, maar je kunt het ook over een andere boeg gooien. Het HBCD-menu bevat namelijk de rubriek Partition / Boot / MBR die enkele tools bevat waarmee je – met wat geluk – verdwenen partities terug tot leven kunt wekken. Je kunt het alvast proberen met Partition Wizard Home Edition, waar je dan het menu Wizard opent en Partition Recovery Wizard selecteert. Vervolgens druk je op Next, duid je de schijf met de verdwenen partitie(s) aan, laat je bij voorkeur Full Disk geselecteerd en probeer je het eerst met de Quick Scan-methode. Diept de tool inderdaad een verdwenen partitie op, dan hoef je die maar te selecteren. Of je dubbelklikt eerst op de partitie om de inhoud te controleren. Levert deze aanpak niets op dan kun je altijd nog overschakelen op de arbeidsintensieve Full Scan-methode.

Of je probeert het met een andere tool, zoals Partition Find and Mount. Hier hoef je maar de gewenste schijf aan te duiden en Actions / Scan te selecteren. In eerste instantie probeer je het hier met Intellectual Scan, maar desnoods ga je over naar de grondiger Normal Scan of zelfs Thorough Scan. Een gevonden partitie kun je dan koppelen (Mount As… ) en vervolgens via de Verkenner van Windows XP (Start / Programs / Windows Explorer) benaderen.

©PXimport

Tip 09: Accounttoegang herstellen (live)

Het zal je maar overkomen: je bent het wachtwoord van je – lokale - Windows-account vergeten en je kent geen (ander) administrator-account waarmee je je alsnog kunt aanmelden om langs die weg het wachtwoord te wijzigen. Ook dan kan het YUMI-herstelmedium je helpen en het maakt eigenlijk weinig uit of je met (Files van) Ubuntu dan wel met (Windows Explorer van) Hiren’s Boot CD werkt, zolang je maar tot bij je Windows-partitie geraakt. We nemen Hiren’s Boot CD als voorbeeld.

Start hier de Verkenner op en navigeer naar je Windows-schijf. Zoals vermeld in tip 06 herken je die schijf aan mappen als Program Files, Users en Windows. Open hier de map system32, een submap van Windows. Rechtsklik op het bestand Utilman.exe en kies Rename. Geef het bestand een andere naam, zoals Utilman.bak. Vervolgens rechtsklik je op het bestand cmd.exe en kies je Copy. Klik nu met de rechtermuisknop een lege plek in de Verkenner en kies Paste. Druk even op F5: je zal merken dat net onder cmd.exe nu ook de kopie cmd_2.exe is terechtgekomen. Rechtsklik op deze kopie en geef dit bestand de naam Utilman.exe mee. Je mag Hiren’s Boot CD afsluiten en je pc weer met Windows opstarten.

©PXimport

Tip 10: Accounttoegang herstellen (Windows)

Zodra je in het aanmeldvenster van Windows belandt, klik je rechtsonder het pictogram Toegankelijkheid aan of je drukt op Windows-toets+U. Terwijl je hiermee normaliter het hulpprogramma voor toegankelijkheidsopties (Utilman.exe) opent, verschijnt deze keer een venster met de opdrachtprompt (cmd.exe). Dat komt omdat je in tip 09 cmd.exe in utilman.exe hebt hernoemd. Nu voer je de volgende twee commando’s op de opdrachtprompt uit, telkens bevestigd met de Enter-toets:

net user beheer 123geheim /add

net localgroup administrators beheer /add

Met deze opdrachten heb je het lokale administrator-account met de naam ‘beheer’ en het wachtwoord ‘123geheim’ aangemaakt. Verlaat de opdrachtprompt met Exit en herstart Windows. Meld je nu met het nieuwe account aan en wijzig het vergeten wachtwoord van je andere account via Configuratiescherm / Gebruikersaccounts / Een ander account beheren / Het wachtwoord wijzigen.

©PXimport

Tip 11: Geheugentest

Wanneer je systeem opvallend raar reageert en bijvoorbeeld geregeld herstart of je op een blauw scherm trakteert, dan zou het best wel kunnen dat er iets aan het RAM-geheugen schort. Help het niet om de geheugenlatjes (bij een uitgeschakeld systeem) er even uit te lichten en weer stevig terug te plaatsen, dan is een grondige geheugentest aan de orde. Die vind je in het opstartmenu van Hiren’s Boot CD. In plaats van Minitest Windows Xp kies je hier deze keer MemTest86+. De geheugentest start automatisch, maar mocht je dat verkiezen dan kun je via de c-toets (Configuration) nog een en ander bijsturen. Botst de tool inderdaad op geheugenfouten, dan worden die met rood aangegeven. In dat geval zit er wellicht weinig anders op dan het betreffende geheugenlatje te vervangen.

©PXimport

Tip 12: Data shredden

Hebben we in tips 06 tot 08 alle moeite gedaan om ‘verdwenen’ data terug te halen, dan focussen we ons in deze tip op het omgekeerde proces: we zorgen ervoor dat onze data onherroepelijk van schijf verwijderd worden. Dat kan nuttig zijn wanneer je de schijf (of je complete systeem) aan iemand anders geeft en je wil zekerheid dat die geen data meer kan recupereren. Een van de betere tools om een complete schijf(partitie) te ‘shredden’ is Darik’s Boot and Nuke, kortweg DBAN. Je vindt deze tool ook wel in het startmenu van Hiren’s Boot CD, maar die blijkt niet altijd goed te functioneren. Daarom hebben we ervoor geopteerd DBAN als een afzonderlijke distributie aan onze YUMI-stick toe te voegen (zie ook tip 02). Je vindt deze distro in het YUMI-startmenu via Systeem Tools > dban (wij gebruikten versie 2.3.0).

Zodra je deze tool opstart beland je op de opdrachtprompt bij ‘boot:’. Zorg dat het medium dat je wilt shredden is aangesloten en druk gewoon op de Enter-toets. DBAN speurt nu naar de aangesloten opslagapparaten en presenteert je die in een lijst. Met de pijltjestoetsen ga je naar het juiste (!) medium en druk je op de spatiebalk: je ziet nu [wipe] verschijnen naast dit medium. In principe hoef je nu maar op F10 te drukken om het geselecteerde opslagapparaat te shredden, maar als je dat verkiest kun je via de M-toets eerst nog de wipe-methode instellen. In principe heb je al voldoende aan de snelste methode: Quick Erase.

©PXimport

Tip 13: Schijf imagen

In tip 07 en 08 hebben we het gehad over het terughalen van verdwenen gegevens. Nou is het een gouden regel bij dataherstel dat je de hersteloperaties bij voorkeur niet uitvoert op de probleemschijf zelf. Immers, een fout of een onbedoelde schrijfactie kan volstaan om het terughalen van je data helemaal onmogelijk te maken. Daarom doe je er goed aan eerst een schijfkopie te maken en je hersteloperaties op die kopie uit te voeren. Loopt er iets fout, dan kun je altijd nog op de originele schijf terugvallen. Zo’n schijfkopie oftewel image kun je als volgt creëren, vanuit Hiren’s Boot CD. Start Minidisk Windows Xp op en ga naar HBCD-menu / Backup / Macrium Reflect (From MiniXp). In het rechterpaneel kies je vervolgens Create an Image. Een wizard start op. Klik op Next, kies Full als back-upmethode, bevestig met Next en duid de schijf of partitie aan waarvan je een image wenst. Druk op Next, laat Local Hard Disk aangestipt en kies desgevallend Browse for folder…, druk alweer op Next en duid een geschikt opslagmedium voor het imagebestand aan - uiteraard een andere schijf dan de bronschijf! Bevestig met Finish. Het hele proces kan flink wat tijd in beslag nemen. Sluit het programma na afloop af met OK en met Close.

©PXimport

Tip 14: Schijfimage benaderen

Je kunt nu op een ‘veilige’ manier je datahersteloperaties (of andere experimenten) uitvoeren op deze schijfimage. Daartoe moet je die echter wel eerst als een virtuele schijf koppelen. Ook dat kan vanuit dezelfde Macrium Reflect (From MiniXp) , waarbij je deze keer kiest voor Explore an Image. Stip de optie Image Files aan, klik op het kleine zwarte pijltje, selecteer het opslagmedium dat je imagebestand bevat en bevestig met OK. Plaats een vinkje bij de gewenste schijfkopie en kies in het uitklapmenu de stationsletter die je met deze kopie wilt associëren. De schijfkopie is nu beschikbaar in de Verkenner en je kunt alle gewenste bestanden benaderen en bijvoorbeeld via een versleepactie naar een extern medium veiligstellen.

©PXimport

Tip 15: Schijf klonen (1)

Je hebt een grotere schijf of een SSD gekocht en je wilt de complete inhoud van je huidige schijf naar het nieuwe exemplaar kopiëren. In de veronderstelling dat die over voldoende opslagcapaciteit beschikt, kun je zo’n kloonoperatie met verschillende tools uitvoeren (waaronder CloneDisk in Hiren’s Boot CD, via HBCD-menu / Backup). Wij hebben echter geopteerd voor een recente versie van de krachtige tool Clonezilla en hebben die als een afzonderlijke distributie aan onze YUMI-stick toegevoegd. Die vonden wij daarna terug in het YUMI-startmenu: System Tools > clonezilla-live.

In het opstartmenu van Clonezilla kun je voor Clonezilla live (Default settings, VGA 800x600) opteren, maar via de Other modes of Clonezillalive komen andere opstartmodi beschikbaar, met andere resoluties maar ook met een Failsafe mode. Selecteer de gewenste taal (English, wellicht) en klik op Select keymap from arch list om de toetsenbordindeling in te stellen. Vervolgens kies je Start_Clonezilla. Gezien het om een (fysieke) kloonoperatie gaat opteren we in het volgende menu voor device-device.

©PXimport

Tip 16: Schijf klonen (2)

Clonezilla kan in twee modi opereren: Beginner mode en Expert mode. Bij deze laatste kun je er bijvoorbeeld voor zorgen dat de partitietabel en het bestandssysteem van een kleinere schijf automatisch aan de opslagcapaciteit van een grotere doelschijf worden aangepast, maar wij volstaan hier met Beginner mode. Voor de volgende stap selecteer je local_disk_to_local_disk_clone. Daarna duid je eerst de bronschijf aan en vervolgens de doelschijf. Vergis je niet! Accepteer de standaardopties en bevestig de vraag of je ook de boot loader mee wilt klonen. Het kloonproces kan best wel heel lang duren. Na afloop verwijder je de oude schijf en sluit je de nieuwe schijf aan. Als alles goed is, start de computer nu netjes op van deze schijf. Mocht blijken dat Clonezilla niet de volledige opslagcapaciteit van je (grotere) nieuwe schijf heeft benut, dan kun je dat alsnog rechtzetten vanuit het Windows Schijfbeheer. Dat kan je opstarten via Windows-toets+R waarna je het commando diskmgmt.msc uitvoert. Klik de betreffende partitie met de rechtermuisknop aan en kies Volume uitbreiden. Bevestig met Volgende (2x) en rond af met Voltooien.

Tip 17: Malware scannen: updates

Je hebt natuurlijk een up-to-date antivirustool op je pc draaien, maar jammer genoeg is geen enkele tool onfeilbaar. Eenmaal je pc geïnfecteerd, worden sommige malwares actief zodra je Windows opstart en zorgen ze er op die manier voor dat ze zo goed als niet meer te detecteren zijn. De beste remedie in dit geval is dat je je pc opstart vanaf een live medium met up-to-date antivirussoftware. Er bestaan verschillende live antivirus-distributies maar wij hebben gekozen voor Bitdefender. Niemand houdt je overigens tegen om het (ook) met andere distro’s te proberen. Om Bitdefender op te starten kies je in het YUMI-startmenu voor Antivirus Tools > Bitdefender. Na enige check-ups start het programma op. Verklaar je akkoord met de licentie-overeenkomst, waarna Bitdefender automatisch de nieuwste updates binnenhaalt.

©PXimport

Tip 18: Malware scannen: actie

Na afloop wordt normaliter een virusscan uitgevoerd op alle gedetecteerde media. Wil je de scan beperken tot je Windows-partitie, onderbreek de scan dan en dubbelklik op het rode Antivirus-pictogram dat zich op het bureaublad bevindt. Vervolgens druk je op de knop Scan now, selecteer het gewenste medium en klik op Open, waarna de scan wordt uitgevoerd. Je treft hier trouwens ook de knop Update now aan waarmee je op elk moment kunt controleren of je wel met de nieuwste virusdatabase werkt.

Botst de tool inderdaad op malware, dan wordt die op het einde opgelijst. Dubbelklik op zo’n item om uit te vissen waar dat precies gelokaliseerd is. Via het uitklapmenu bij Take no action geef je aan wat er met die (potentiële) malware precies moet gebeuren: Disinfect, Delete of Rename. Probeer het eerst met Disinfect. Lukt het niet, dan zal Bitdefender het bestand normaliter zelf verwijderen. Heb je de gewenste actie(s) geselecteerd, dan voer je die uit via de knop Fix issues. Rond af met Finish en Done. Hopelijk is je systeem nu weer helemaal virusvrij!

©PXimport

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.