Microsoft heeft in Windows 10 veel aandacht besteed aan Windows Verkenner en bestandsbeheer. Sommige nieuwe mogelijkheden zijn direct al heel handig, andere kun je zelfs beter uitschakelen. We laten alle nieuwe mogelijkheden zien en vertellen hoe je er nog handiger mee kunt werken.

Tip 01: Opstarten

De bestandsverkenner is een essentieel onderdeel van elk besturingssysteem. Het is dé entree tot mappen en bestanden en het gereedschap om deze aan te passen, te verplaatsen, te kopiëren enzovoort. Ongemerkt gebruik je de bestandsverkenner nog veel vaker dan je denkt, bijvoorbeeld omdat hij ongemerkt zijn werk doet wanneer Word een bestand opent of opslaat. Lees ook: In 3 stappen handiger navigeren door de Verkenner.

De bestandsverkenner van Windows is Windows Verkenner. Je kunt Verkenner op verschillende manieren starten. De bekendste kenden we al, dat is met Windows-toets+E of via Start / Verkenner. Je kunt het ook starten door met de rechtermuisknop op Start te klikken en dan in het systeemmenu te kiezen voor Verkenner. Of door op het vergrootglas naar de Start-knop te klikken en te zoeken op verkenner. Zodra het programma is gevonden, druk je op Enter om het te starten.

©PXimport

Tip 01 Via Start kun je Verkenner starten, direct een bepaalde map openen en Verkenner vastmaken aan het startmenu.

Tip 02: De onderdelen

In het gebruik van Windows Verkenner is het belangrijk de verschillende onderdelen van de interface te kennen. Het begint aan de linkerkant met de grote verticale kolom, het Navigatievenster. Hier zie je alle stations en mappen, maar nooit bestanden. Mappen én bestanden zie je aan de rechterkant in het bestandsvenster. Boven in beeld heb je het Lint met de functies die een rol spelen bij het werken met Verkenner. De functies op het Lint zijn standaard verdeeld over drie tabs: Start, Delen en Beeld. Met een klik op elk hiervan wisselen de functies op het Lint.

Tot slot heb je helemaal boven in het venster in de titelbalk nog de Werkbalk Snelle Toegang, die we ook kennen van bijvoorbeeld de Office-programma's. Hierop staan enkele van de meest gebruikte functies en je kunt er zelf functies aan toevoegen. Als je het Lint niet permanent ziet (wat wij toch wel erg handig vinden), klik je helemaal rechts naast het blauwe rondje met het vraagteken op het pijltje Het lint uitvouwen.

©PXimport

Tip 02 Het venster van de Windows Verkenner bestaat uit meerdere delen die elk of stations of mappen of bestanden laten zien.

Tip 03: Snelle toegang

Een handig nieuw onderdeel in Verkenner in Windows 10 is Snelle toegang. Dit onderdeel vult zichzelf automatisch met de mappen en bestanden die je het meest gebruikt. De mappen die door de Snelle toegang zijn geselecteerd staan links in het verkennervenster. Mappen die zich melden in de lijst Snelle toegang en die je echt vaak gebruikt, kun je daar vastpinnen. Ze blijven dan altijd daar in de lijst staan, ook als je ze eens wat minder gebruikt.

Wil je zelf een map toevoegen aan het onderdeel Snelle toegang, klik dan met de rechtermuisknop op een map en kies Aan snelle toegang vastmaken. Wil je een map die vastgepind is juist niet meer in die lijst hebben, klik er dan met de rechtermuisknop op en kies Van Snelle toegang losmaken.

©PXimport

Tip 03 Maak een map altijd snel bereikbaar door deze aan de Snelle toegang toe te voegen.

Tip 04: Recente bestanden

Een variant op de Snelle toegang zijn de Recente bestanden. Deze lijst wordt automatisch door Windows opgebouwd en bijgehouden. Handig want je kunt zo heel snel weer de foto of het document openen waar je eerder aan gewerkt hebt. Je ziet deze bestanden door in het Navigatievenster op Snelle toegang te klikken. Staat er een bestand dat je liever niet in de lijst hebt staan, klik dan met de rechtermuisknop op het bestand en kies Uit Snelle toegang verwijderen.

©PXimport

Tip 04 De lijst met de laatst geopende bestanden is ook een nieuwe mogelijkheid.

Privacy

Heb je liever niet dat iedereen kan zien welke mappen je veel gebruikt of welke bestanden je recent hebt geopend, dan kun je Snelle toegang helemaal uitschakelen en de geschiedenis ervan wissen. Iets minder gebruiksgemak, maar flink meer privacy. Om dit te doen klik je bovenin op het Lint op Beeld / Opties / Map- en zoekopties wijzigen. Op het tabblad Algemeen staan onderaan onder Privacy twee opties. Haal je het vinkje weg bij Recentelijk gebruikte bestanden weergeven in Snelle toegang dan stopt Windows met het tonen van de lijst met de laatst geopende bestanden.

Door het vinkje weg te halen bij Recentelijk gebruikte mappen weergeven in Snelle toegang, zorg je ervoor dat Windows niet langer mappen die je vaker opent opneemt in de lijst links in Verkenner. Wil je zeker weten dat men niet kan zien welke mappen en bestanden je hebt geopend of wil je gewoon de lijst eens goed opschonen, klik dan op Wissen bij de optie Geschiedenis van Verkenner wissen.

©PXimport

Met deze opties kun je de geschiedenis van de Snelle toegang wissen en de functie helemaal uitschakelen.

Tip 05: Start in Deze pc

Start je de Windows 10 Verkenner dan opent deze standaard in het onderdeel Snelle toegang. In vorige versies van Windows opende Verkenner gewoon altijd met Deze computer of later Deze pc. Vond je dat stiekem veel handiger? Met een paar klikken laat het zich gelukkig aanpassen. Start Verkenner en ga naar Beeld / Opties. In het tabblad Algemeen vind je bovenin een menu Verkenner openen in, waar je Snelle toegang aanpast naar Deze pc. Bevestig met OK.

Tip 06: Weergave

Iets dat we al kennen van Windows 7 en 8 is de manier om de weergave in Verkenner aan te passen. Hierbij spelen de opties op het tabblad Beeld van het Lint een rol. Voor elk onderdeel van het venster zijn er opties. Zo kun je er bij het Navigatievenster voor kiezen ook mappen en bibliotheken in de lijst te tonen via de opties Alle mappen weergeven en Bibliotheken weergeven.

Een handigere optie is Uitvouwen tot geopende map. Met deze optie zal in het Navigatievenster telkens de hele mappenstructuur te zien zijn van de map die je geopend hebt. Dit is vooral handig bij het kopiëren of verplaatsen van bestanden en mappen tussen geneste mappen. Met de knoppen Voorbeeldvenster en Detailvenster kun je in het bestandsvenster een extra deel openen waarin een preview of bestandsinformatie van een geselecteerd bestand te zien is.

Andere opties die echt iets toevoegen zijn bij de Indeling de keuzes Grote pictogramman, Lijst of juist Details en de mogelijkheden tot het sorteren van de weergave bij Sorteren op. Ook het tonen van Bestandsnaamextensies onder het kopje Weergeven/verbergen staat bij ons altijd aan. Dat zorgt ervoor dat je ook de bestandsaanduiding (zoals .doc en .docx voor Word-documenten) in Verkenner kunt zien, iets wat vooral gevorderde gebruikers waarderen.

©PXimport

Tip 06 Windows 10 biedt mogelijkheden om de weergave van bestanden en mappen aan te passen.

Tip 07: OneDrive

Een andere opvallende verandering in Windows 10 is dat OneDrive standaard in het Navigatievenster staat, zelfs als je deze cloudopslag van Microsoft helemaal niet gebruikt. Vervelend genoeg is er geen eenvoudige manier om dit uit te schakelen. De hacks die eerder werkten waarbij je via het register de vermelding van OneDrive uit Verkenner kon verwijderen, werken inmiddels allemaal niet meer. Microsoft lijkt duidelijk niet van plan Windows 10 ook zonder OneDrive te laten bestaan.

Sneltoetsen

Vaak zul je de muis gebruiken, maar in veel situaties is het toetsenbord de betere keuze! De volgende sneltoetsen zijn handig om altijd te onthouden én te gebruiken. De eerste is natuurlijk Windows-toets+E om Windows Verkenner te starten en Ctrl+N om een nieuw venster te openen. Altijd handig om twee vensters te gebruiken als je bestanden of mappen wilt verplaatsen of kopiëren. Alt+P activeert het Voorbeeldvenster (dit kun je onthouden door de p van preview), Alt+Shift+P opent het Detailvenster. Ctrl+E zet de cursor in het zoekvak, je kunt meteen beginnen met zoeken door de zoekterm in te typen. Met Alt+PijltjeLinks en Alt+PijltjeRechts navigeer je door je klik-geschiedenis (je opent dus vorige of volgende geopende map). Wil je een nieuwe map aanmaken, dan gebruik je Ctrl+Shift+N. Druk je de Ctrl-toets in en draai je tegelijkertijd aan het scrollwiel, dan verklein of vergroot je de pictogrammen in de weergave van Verkenner.

©PXimport

Houd de Ctrl-toets ingedrukt en je kunt met het draaiwiel van de muis traploos de weergave vergroten of verkleinen.

Tip 08: Zoeken

Rechtsboven in Verkenner vind je het vak Zoeken. Klik met de muis in dat vak of activeer het via Ctrl+E en je kunt meteen je zoekterm intypen. Dat kan een bestandsextensie zijn of een deel van de bestandsnaam. Windows zal direct de bestanden die in het bestandsvenster te zien zijn beperken tot die documenten en bestanden die voldoen aan het zoekcriterium. Handig in Windows 10 is dat waar andere zoekvensters altijd alle bestanden en mappen doorzoeken, de zoekfunctie in Windows Verkenner alleen zoekt in de huidige geopende map en eventuele onderliggende mappen. Je zoekt dus niet telkens de hele pc af, wat het vinden van bestanden makkelijker en sneller maakt. Wil je wel in de hele pc zoeken? Zodra je in het zoekvak klikt, verschijnt in het Lint het tabblad Hulpprogramma's voor zoeken. Klik helemaal links op Deze pc om je hele computer te doorzoeken.

©PXimport

Tip 08 De zoekfunctie in de Windows 10 Verkenner zoekt standaard alleen in de geopende map, niet alle mappen.

Tip 09: Tabbladen

In de maanden voor de release van Windows 10, kon iedereen het product al testen. Fouten konden worden gemeld bij Microsoft en er konden ook verzoekjes voor nieuwe functies worden ingediend. De functie die bij Windows Verkenner het hoogste scoorde, was de 'tabbed-view'. Kennelijk zijn wij niet de enige die graag, net als in Excel en de browser, meerdere views tegelijk binnen het programma zouden willen openen, elk bereikbaar via een tabblad.

Ondanks dat dit de meest gevraagde nieuwe functie was, kwam die er niet. Gelukkig zijn er softwaremakers die wel goed hebben geluisterd. Ga hiernaartoe en klik bij Clover3 op Free Download (PC). Bewaar het zip-bestand op de computer en pak het uit. Clover3 is een minder bekend programma en wordt daarom door sommige antimalwares als onveilig aangemeld.

Wij hebben geen problemen met het programma ondervonden en ook VirusTotal geeft aan dat het veilig is. Klik met de rechtermuisknop op het gedownloade bestand en kies Alles uitpakken. Open dan de map Clover_Setup en voer de installatie uit door de CloverSetup.exe te starten. Installeer het met alle standaardopties. Open als de installatie klaar is Windows Verkenner en zie hoe bovenaan het Verkenner-venster nu een tabblad is verschenen, met daarnaast een knopje voor een volgend tabblad. Nu kun je dankzij Clover3 meerdere Verkenner-vensters binnen de Verkenner geopend houden. Handig om snel tussen verschillende locaties te wisselen.

Overigens heeft Microsoft aangekondigd in 'een volgende Windows 10-versie' de verkenner echt te gaan vernieuwen. We zijn benieuwd ...

©PXimport

Tip 09 Clover3 doet wat Microsoft niet deed, het voegt tabbladen toe aan de Windows Verkenner.

Alternatieven

Veel besturingssystemen hebben meerdere verkenners. Niet verwonderlijk dus dat er ook voor Windows een groot aantal alternatieve verkenners bestaat. Veel ervan stammen af van Norton Commander, een populaire bestandsverkenner in de DOS- en eerste Windows-jaren. Het grote voordeel: je kon twee mappen naast elkaar weergeven en met toetscombinaties razendsnel bestanden en mappen selecteren, kopiëren, verplaatsen of wat dan ook.

Een heel bekende Norton Commander-kloon die nog altijd wordt ontwikkeld is Total Commander (37 euro) en WinNC (29,95 euro). De laatste is grafisch sterker dan Total Commander en duidelijker al geschikt voor Windows 10, bovendien is WinNC een Nederlands programma. Van beide programma's is een proefversie te downloaden om het programma te testen alvorens je betaalt.

©PXimport

Er zijn ook nog alternatieve verkenners voor Windows zoals Total Commander en hier WinNC.

Tip 10: Meer opties

Een bekende functie in Windows Verkenner is het submenu Kopiëren naar uit het contextmenu dat verschijnt wanneer je met de rechtermuisknop op een of enkele bestanden of mappen klikt. Het menu bevat standaard een handvol opties zodat je het bestand snel naar het Bureaublad of de map Documenten kopieert, of verstuurt als bijlage van een mailtje of naar een bluetooth-apparaat. Druk je echter eerst de Shift-toets in en klik je dan pas met de rechtermuisknop op de geselecteerde bestanden, dan krijgt het submenu een veel grotere lijst met meer mogelijkheden. Zo kopieer je je bestanden ook gemakkelijk naar andere standaardmappen of naar OneDrive.

©PXimport

Tip 10 Met de Shift-toets ingedrukt krijg je veel meer opties om bestanden en mappen naartoe te kopiëren.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.