Televisies worden, net zo als heel veel andere apparaten in huis, steeds slimmer. Maar dat betekent niet dat iedereen daar behoefte aan heeft. Sommige mensen zijn op zoek naar een moderne tv zonder al te veel toeters en bellen. Wellicht brengt Google met de ‘domme modus’ voor Google TV, op basis van Android TV, de verlichting voor die groep mensen.

Het is nog even wachten tot we de eerste televisie met de ‘domme modus’ van Google TV op de markt zien verschijnen. Maar wanneer dat gebeurt, dan krijg je als kersverse eigenaar van die tv de keuze of je de tv slim wil maken of dom wil houden. De Basic TV-modus van Google TV stript het besturingssysteem Android TV namelijk van al zijn slimme functies, waardoor je dus een ouderwetse televisie overhoudt die content afspeelt door alleen rekening te houden met gekoppelde apparaten.

Google TV en Android TV

Het is mogelijk een beetje verwarrend, maar Google TV is geen nieuw apparaat of compleet nieuwe software. Je moet dit zien als een softwareschil voor mediaspelers en televisies waar Android TV op aanwezig is. Denk dan bijvoorbeeld aan de schil die je tegenkomt op smartphones van Samsung, Huawei en OnePlus: hoewel de basis van het besturingssysteem hetzelfde is, zijn de mogelijkheden dat vaak niet. Android-apparaten onderling delen daardoor veel van dezelfde (basale) functies, terwijl de uitgebreidere mogelijkheden vaak onderling wel verschillen.

©PXimport

Datzelfde zien we nu gebeuren in televisieland, met de introductie van Google TV. Die softwareschil is, vooralsnog, alleen beschikbaar op de nieuwe Chromecast met Google TV. Officieel is dat product niet in Nederland te koop, maar een snelle zoekopdracht levert al gauw koopmogelijkheden op. Over het algemeen biedt Google TV een aantal slimme functies aan die Android TV zelf nog niet aanbiedt, maar dat is niet waar we het hier over hebben; in tegenstelling zelfs.

Geen slimme functies

De nieuwe ‘domme modus’ zorgt er dus voor dat alle elementen van een smart tv verdwijnen en ruimte maken voor een ouderwets systeem waar je zelf apparaten op moet aansluiten voor het bekijken van content. Tijdens het installeren van een nieuw product met Google TV (in de toekomst worden dit televisies, mediaspelers en mogelijk ook soundbars), krijg je verschillende opties tot je beschikking. Dit zijn vijf kernelementen van het systeem.

Het gaat om de kernelementen apps, contentaanbevelingen, Google Assistent, Live TV en externe inputs (via hdmi, bijvoorbeeld). Wanneer je kiest voor de volledige functionaliteit, dan krijg je toegang tot alle vijf de elementen. Kies je echter voor de basale modus, dan krijg je alleen toegang tot Live TV (wanneer je een antennekabel in de tv steekt) en de externe bronnen. Zelfs de Chromecastoptie werkt niet in deze modus, dus dat is iets wat je even goed moet overwegen.

©PXimport

In de domme modus zie je binnen het hoofdmenu ook weinig opties staan. Waarschijnlijk zie je hier alleen de opties die beschikbaar zijn via hdmi, maar dat is nu nog niet met zekerheid te zeggen. Goed om te weten is dat je achteraf altijd terug kunt keren naar de volledige Google TV-ervaring. Daar bestaat een speciale snelkoppeling voor. Ook is er een prominente knop voor die handeling in het menu opgenomen.

De domme modus is vooral bedoeld voor mensen die (wellicht voor het eerst) een smart tv kopen en niet overladen willen worden met (nieuwe) mogelijkheden. Ook is het zo dat beschikbare software niet voor altijd relevant blijft. En wanneer je lang met je tv doet, dan is het fijn om gewoon bepaalde onderdelen uit te kunnen schakelen wanneer je ze niet gebruikt of niet meer kunt gebruiken. Dat scheelt een hoop gedoe en zo blijft het ook nog eens overzichtelijk allemaal.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!