ID.nl logo
Zo kies je de juiste verlichting voor elke ruimte in huis
© murattellioglu - stock.adobe.com
Gezond leven

Zo kies je de juiste verlichting voor elke ruimte in huis

Nu de verlichting thuis aan het eind van de middag alweer aan kan, valt het extra op waar in huis de donkere gaten vallen. Daarom is het najaar hét moment om eens kritisch naar je lichtplan te kijken. Misschien ben je wel meer thuis gaan werken, maar is het alleen bij die nieuwe bureaustoel gebleven. En hoe fijn is een lamp die je op afstand aan- en uitdoet, of eentje die zich aanpast aan veranderend daglicht? Met deze tips kies je de juiste verlichting voor jou en je huis.

In dit artikel:

  • Het verschil tussen functionele verlichting en sfeerverlichting
  • Waarom praktisch niet per se lelijk is
  • Wat is lumen en hoe houd je daar rekening mee?
  • Lampen voor elke taak
  • Slimme verlichting
  • Ook interessant: klik op deze link om te leren hoe je je huiskamer verduurzaamt

Er zijn twee soorten verlichting die er samen voor zorgen dat je prettig leeft in huis: sfeerverlichting en functionele verlichting. Wanneer deze goed op elkaar zijn afgestemd, zit jouw lichtplan goed in elkaar.

  1. Functionele verlichting: de basis van een lichtplan start met het in kaart brengen van de plekken waar je goed en direct licht nodig hebt. Uit praktisch oogpunt of voor jouw veiligheid. Denk hierbij aan verlichting bij binnenkomst in huis, boven het keukenblad, bij je favoriete leesstoel, in het trapgat en in de badkamer. Functionele verlichting geeft helder en gericht licht, zodat je goed kunt zien wat je doet en waar je bent. Het zijn meestal hang- en plafondlampen, zoals spotjes.

  2. Sfeerverlichting: als het met de basis goed zit, dan is het tijd om naar sfeerverlichting te kijken. De naam zegt het al: het gaat om het toevoegen van extra sfeer in de ruimte. De lampen geven indirect en dus zachter licht, en zorgen voor wat meer gezelligheid en intimiteit. Ook kun je met sfeerlicht kunstobjecten zoals schilderijen of sculpturen in de spotlights zetten. Denk bij sfeerverlichting aan tafel- en wandlampen, hanglampen met een dichte kap en staande lampen.

©Michael - stock.adobe.com

Een hanglamp met zacht licht en een bedlampje zorgen voor sfeer in de slaapkamer.

Praktische én mooie lampen

Functioneel en praktisch staan voor jou misschien gelijk aan saai en kleurloos, maar van de huidige verlichting kun je dat echt niet meer zeggen. Praktisch kan gelukkig ook heel mooi zijn.

Allereerst kun je door het gebruik van dimmers een functionele lamp omtoveren tot sfeerverlichting (over praktisch gesproken!). Zo kun je de spots of hanglampen in de keuken op standje hoog zetten als je bezig bent met het voorbereiden van de maaltijd en op standje zacht als er gegeten wordt. Let op: niet elke lamp is geschikt voor een dimmer, dus check dat goed van tevoren.

Praktische lampen, zoals spotjes en plafondlampen, zijn er in talloze verschillende stijlen: van wit – en dus bijna niet te zien – tot stijlvol messing, glimmend goud of matzwart. Ook opdekspots vallen meer op en mogen dus echt gezien worden. Zo kun je ook functionele verlichting goed bij het interieur laten aansluiten.

Je lichtplan herzien?

Check hier de nieuwste verlichting in alle soorten en maten!

Lesje in lumen

Lumen is de eenheid die we gebruiken voor de hoeveelheid licht. Hoe meer lumen, des te feller de lamp. De juiste hoeveelheid licht verschilt per kamer: in de slaapkamer zul je waarschijnlijk minder behoefte hebben aan al te helder licht, terwijl je in de keuken wel graag wilt zien wat je doet.

De hoeveelheid lumen die nodig is, ligt ook aan de functie van de ruimte. Is de keukentafel bijvoorbeeld ook jouw werkplek, dan zul je op die plek nog meer behoefte hebben aan goed licht. Ook de afmetingen van de ruimte, de gebruikte kleuren (of jouw muren RAL 9010 of gitzwart zijn is uiteraard van invloed) en jouw voorkeuren spelen mee.

Over het algemeen geldt dat je voor functionele verlichting 500 tot 800 lumen per vierkante meter nodig hebt. Voor sfeerverlichting is dat 300 tot 400 lumen. Deze informatie vind je terug in de technische specificaties op de verpakking van de lamp.

©Victor zastol'skiy - stock.adobe.com

In de keuken is het prettig om goede basisverlichting te hebben, aangevuld met sfeerverlichting boven de eettafel.

Multi-inzetbare lampen

Lopen de functies van de ruimtes bij jou in huis door elkaar, omdat je op weinig vierkante meters woont of omdat je de ene keer aan tafel werkt en dan weer op de bank? Dan heb je waarschijnlijk ook behoefte aan lampen die met jou van plek naar plek meeverhuizen.

De nieuwste lampen begrijpen die behoefte en denken graag met je mee. Door bijvoorbeeld snoerloos en lichtgewicht (de portable tafellamp van HAY is zo’n beauty met brains), maar ook door multi-inzetbaar te zijn. Ook de Dyson Solarcycle Morph-lamp is zo’n alleskunner. Hij switcht moeiteloos van leeslamp naar sfeerverlichting en verandert desgewenst mee met het daglicht. Zo beschermt hij tegen de schittering van de zon als deze even wat feller is gaan schijnen en houdt hij rekening met jouw taken en zelfs met je leeftijd. Zo heb je de hele dag door het juiste licht en schakelt hij vanzelf uit als je even een langere wandel- of Netflix-pauze houdt. Helemaal niet gek in deze dure tijden.

Smart-verlichting

Zo smart als de Dyson Solarcycle Morph-lamp hoeft het misschien niet; het bijbehorende prijskaartje is niet voor iedereen weggelegd. Gelukkig zijn er al heel wat slimme lampen op de markt die het leven ook net wat makkelijker maken. De bekende Philips HUE-lampen bijvoorbeeld, maar ook IKEA heeft lampen die je via hun Home Smart-app kunt bedienen. Gewoon een kwestie van je gewone ledlamp vervangen door een slim exemplaar.

Deze slimme lampen werken via een sensor of app, en kun je instellen op tijd of beweging. Zo gaat het licht aan als je de ruimte binnenstapt en weer uit als je weg bent. Ideaal met pubers in huis of als je zelf veel aan je hoofd hebt. Verder kun je ze via een app dimmen, op een gewenst tijdstip aanzetten en soms van kleur laten veranderen.

Op Kieskeurig.nl lees je de reviews van alle bekende smart lampen.

▼ Volgende artikel
Vuurwerk fotograferen met je smartphone: zo krijg je de mooiste foto's
© ID.nl
Huis

Vuurwerk fotograferen met je smartphone: zo krijg je de mooiste foto's

De jaarwisseling 2025/2026 is het laatste keer dat we zelf vuurwerk mogen afsteken. Reken maar dat er dus heel wat siervuurwerk de lucht in gaat op oudejaarsavond! Natuurlijk wil je daar foto's van maken, maar het blijft lastig om dit spektakel goed vast te leggen met een telefoon. Vaak eindig je met bewogen strepen of een overbelichte waas op je scherm. Met de juiste voorbereiding en instellingen maak je dit jaar foto's die wél de moeite waard zijn om te bewaren.

In dit artikel

Vuurwerk fotograferen met je smartphone vraagt om een goede voorbereiding en de juiste instellingen. Je leest hoe je je telefoon stabiel houdt, waarom een schone lens verschil maakt en welke instellingen helpen om lichtsporen scherp vast te leggen. Ook leggen we uit hoe Live Photos op de iPhone en de Pro-modus op Android werken, en waar je op let bij timing en compositie voor een sterker eindresultaat. 

Lees ook: Betere foto's met je smartphone? 5 fouten die je nooit moet maken! (Plus: de beste camera-smartphones 2025)

Begin met een schone lens door er even een microvezeldoekje overheen te halen. Vette vingers veroorzaken namelijk vlekken waardoor het felle licht van het vuurwerk minder goed wordt vastgelegd. Controleer daarnaast of je nog voldoende opslagruimte vrij hebt op je toestel. Omdat je waarschijnlijk veel beelden achter elkaar schiet, loopt je geheugen sneller vol dan je denkt. Vergeet ook niet om je batterij volledig op te laden, want als het koud is, gaat de accu van je smartphone sneller leeg.  

Stabiliteit voor scherpe beelden

Lichtflitsen in het donker fotograferen vraagt om een langere sluitertijd. Hierdoor is elke kleine beweging van je handen direct zichtbaar als een onscherpe vlek. Gebruik bij voorkeur een klein statief of een smartphonehouder om je toestel stil te houden. Heb je die niet bij de hand? Leun dan tegen een muur of lantaarnpaal en houd je smartphone met beide handen stevig vast. Gebruik in geen geval de digitale zoom. Dit verlaagt de kwaliteit van je foto aanzienlijk en maakt de korreligheid alleen maar erger.

©ID.nl

Lichtsporen vastleggen met iPhone

Heb je een iPhone, dan is de functie Live Photos je beste vriend tijdens de jaarwisseling. Zorg dat het ronde icoontje voor Live Photos bovenin je camera-app geel gekleurd is. Nadat je de foto hebt gemaakt, open je deze in de Foto's-app. Tik linksboven op het woordje 'Live' en kies uit het menu voor 'Lange belichting'. Je telefoon voegt dan alle beelden uit de opname samen tot één foto. Hierdoor veranderen de losse lichtpuntjes in vloeiende, lichtgevende banen tegen een donkere lucht. Gebruik hierbij bij voorkeur een statief of zet je iPhone ergens stabiel neer. Wanneer je namelijk los uit de hand fotografeert, worden de bewegingen die je zelf maakt ook meegenomen, en dat kan zorgen voor een wazig eindresultaat.

De Pro-modus op Android gebruiken

Veel Android-telefoons hebben een Pro-modus waarmee je handmatig de sluitertijd aanpast. Open deze stand in je camera-app en zoek naar de letter 'S' (Sluitertijd). Voor vuurwerk werkt een sluitertijd tussen de twee en vier seconden vaak het best. Houd de ISO-waarde laag, bijvoorbeeld op 100, om ruis in de donkere delen te voorkomen. Omdat de sluiter nu langer openstaat, is een statief echt een vereiste. Je krijgt dan de bekende foto's waarbij je de hele weg van de vuurpijl als een lichtspoor ziet.

Timing en compositie bepalen

Het moment waarop je afdrukt is bepalend voor het eindresultaat. Werk je met een normale sluitertijd, dan is de burst-modus handig: houd de ontspanknop ingedrukt wanneer een pijl de lucht in gaat. Zo leg je de hele explosie vast en kies je achteraf de mooiste foto uit de reeks. Denk ook na over de compositie van je beeld. Een foto van alleen de lucht is vaak wat kaal. Probeer elementen uit de omgeving mee te nemen, zoals silhouetten van gebouwen of bomen. Dit geeft context en maakt het plaatje een stuk interessanter.

🎆 Snelle checklist 🎆

Wat?Hoe?
StatiefGebruik een stabiele ondergrond of een houder
FlitserSchakel deze functie handmatig uit
FocusVergrendel de scherpte op de plek van de explosie
BelichtingVerlaag de helderheid voor diepere kleuren
ZoomBlijf op de standaardstand staan voor maximale scherpte
ModusGebruik de burst-functie voor een reeks opnames
▼ Volgende artikel
Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

In dit artikel

Je leest waarom je geen klassieke oliebollen kunt bakken in een airfryer en wat daar technisch misgaat. Ook leggen we uit wat je wel voor oudjaarsalternatief kunt maken met de airfryer én hoe je de airfryer slim gebruikt om gekochte oliebollen weer knapperig en warm te maken.

Lees ook: Ontdek de minder bekende functies van je airfryer

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Kwarkbollen uit de airfryer

Meng 250 gram volle kwark met 1 ei en 50 gram suiker tot een glad mengsel. Voeg vervolgens 300 gram zelfrijzend bakmeel toe, samen met een snuf zout. Meng alles kort tot een samenhangend deeg. Het deeg moet stevig zijn en nauwelijks plakken. Is het te nat, voeg dan een beetje extra bakmeel toe. Wie wil, kan rozijnen, stukjes appel of wat citroenrasp door het deeg mengen.

Bestuif je handen licht met bloem en draai ballen ter grootte van een kleine mandarijn. Leg ze met wat ruimte ertussen in het mandje van de airfryer, eventueel op een stukje bakpapier. Bak de bollen in ongeveer 12 tot 15 minuten op 180 graden. Halverwege kun je ze voorzichtig keren zodat ze gelijkmatig bruin worden.

Laat de bollen kort afkoelen en bestuif ze eventueel met poedersuiker. Vers zijn ze het lekkerst, maar ook lauw blijven ze prima eetbaar.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.


Nog even niet aan denken...

...maar voor 1 januari, je goede voornemens

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

View post on TikTok