De ontwikkeling van zonnepanelen is nog altijd in volle gang. Waar zonnepanelen vandaag de dag een rendement van rond de 20 procent kunnen halen, lijken nieuwe doorbraken er vrijwel zeker voor te zorgen dat toekomstige zonnepanelen een nog hoger rendement opleveren.

Zonnepanelen zijn er in allerlei soorten en maten, die elk verschillende rendementen behalen. Het rendement heeft weer invloed op de opbrengst. Tegenwoordig liggen er veel monokristallijne zonnepanelen op de Nederlandse daken. Deze panelen hebben een rendement tussen de 15 en 23 procent, wat hoger kan zijn dan bij polykristallijne panelen. Daar gaat het vaak om een rendement van 13 tot 17 procent. 

De werkelijke opbrengst hangt van meer aspecten af, zoals de oriëntatie en de hellingshoek van de panelen. Ook de weersomstandigheden zijn van invloed op de opbrengst. In de toekomst kunnen we een nog hoger rendement verwachten op zonnepanelen, wat de opbrengst ten goede komt. Dat heeft alles te maken met de ontwikkeling van nieuwe technologieën. Bovendien is het de verwachting dat de prijzen van zonnepanelen de komende jaren flink zullen zakken.

De prijzen van zonnepanelen (en de installatie ervan) liggen overigens al een stuk lager dan een jaar geleden. Dat heeft te maken met de afnemende vraag naar zonnepanelen, wat onder meer veroorzaakt wordt door het afschalen van de salderingsregeling. Wat ook bijdraagt aan een mindere vraag is dat energieleveranciers een toeslag in rekening brengen voor eigenaren van zonnepanelen voor het terugleveren aan het stroomnet. Bij veel leveranciers kunnen zonnepaneeleigenaren zelfs geen vast contract afsluiten voor langer dan één jaar.

De volgende technologische ontwikkelingen kunnen bijdragen aan hogere rendementen (en resulteren soms ook in goedkopere zonnepanelen voor de massa): tandemconstructies, bifacial zonnepanelen en zonnecellen van perovskiet.

©rh2010

Tandemconstructies verhogen het rendement

Het stapelen van zonnecellen in een zogeheten tandemconstructie, kan het rendement van zonnepanelen aanzienlijk verhogen. TNO spreekt over een rendement dat 1,4 keer hoger ligt dan enkelvoudige zonnecellen. Dat komt doordat de energie uit zonlicht beter wordt benut bij tandemconstructies. Zo’n constructie bestaat uit combinaties van siliciumzonnecellen met dunnefilm-zonnecellen of uit combinaties van verschillende dunnefilm-zonnecellen. 

Onderzoekers van Helmholtz-Zentrum Berlin hebben eind 2022 een rendement van 32,5 procent weten te behalen met tandemzonnecellen die uit een combinatie van silicium en perovskiet bestaan. Een jaar eerder behaalde de groep wetenschappers met tandemzonnecellen van silicium en perovskiet nog een rendement van 29,8 procent. 

Dat zijn flinke rendementen, maar volgens TNO ligt het maximaal te behalen rendement van zonnepanelen die op grote schaal én betaalbaar geproduceerd kunnen worden momenteel rond de 26 procent. Het is echter niet ondenkbaar dat het maximaal haalbare rendement in de toekomst verder zal toenemen.

TNO werkt zelf ook aan tandemzonnecellen die een hoger rendement moeten opleveren. Het eerste doel is een zonnepaneel met een rendement van 30 procent. Op de langere termijn moet er zelfs een rendement van 40 procent behaald kunnen worden. In beginsel werkt TNO aan zonnecellen die bestaan uit een combinatie van dunne film en kristallijn silicium. De onderzoeksinstelling werkt ook aan zonnecellen van perovskiet. Volgens de verwachtingen is deze technologie na 2024 of 2025 op grote schaal mogelijk.

Bifacial zonnepanelen wekken meer energie op

De zonnepanelen die in Nederland veelvuldig op de daken liggen, vangen aan één kant zonlicht op. Er zijn echter ook bifacial zonnepanelen, die aan twee kanten stroom kunnen opwekken. Deze tweezijdige zonnepanelen kunnen zo’n 10 tot 20 procent meer stroom opwekken dan standaard zonnepanelen. TNO werkt zelfs aan een technologie die de zonnecellen goedkoper moet maken met meer dan 25 procent efficiëntie.

Bifacial zonnepanelen zijn al te koop, maar worden voornamelijk gebruikt in zonne-energiecentrales. Op daken van huizen zijn tweezijdige zonnepanelen minder geschikt. Dit soort panelen komen pas echt tot hun recht wanneer beide zijden van het paneel zonlicht kunnen opvangen. Op een schuin dak is dat meestal niet haalbaar. Daarom worden bifacial zonnepanelen doorgaans verticaal geplaatst of schuin geplaatst op een horizontale ondergrond. Zolang er maar voldoende ruimte onder het paneel is om zonlicht vanaf een oppervlakte naar de achterkant van het paneel te laten weerkaatsen.

©Mohammad

Hoger rendement door zonnecellen van perovskiet

Tot de meest veelbelovende technologieën behoren zonnecellen van perovskiet. Dit mineraal is in verhouding met monokristallijn en polykristallijn relatief goedkoop en bovendien makkelijk te bewerken. Er kleven echter ook nadelen aan perovskiet. Het materiaal is namelijk erg kwetsbaar, vooral naarmate de zonnecellen veel worden blootgesteld aan UV-straling, hitte en vocht.

Wetenschappers uit Hongkong beweren een oplossing gevonden te hebben om degradatie door hitte tegen te gaan. Een coating op basis van nikkeloxide zou ervoor zorgen dat de zonnepanelen een rendement kunnen halen van 25,6 procent, waarvan meer dan 90 procent van de oorspronkelijke efficiëntie behouden blijft. Dat is zelfs zo als de zonnecellen langere tijd (1000+ uur) worden blootgesteld aan temperaturen rond de 60 graden Celsius.  Concreet betekent dit dat de zonnecellen na deze periode nog ongeveer 90 procent van de 25,6 procent van het zonlicht kunnen omzetten in elektriciteit. 

Ter vergelijking: de efficiëntie van de zonnepanelen die momenteel veelvuldig op Nederlandse daken liggen, neemt ieder jaar met maximaal 1 procent af. Dit wordt veroorzaakt door natuurlijke degradatie zoals blootstelling aan UV-licht en weersinvloeden. De jaarlijkse afname van de efficiëntie betekent dat zonnepanelen na 20 tot 25 jaar nog maar 80 tot 90 procent van de oorspronkelijke efficiëntie behouden.

Ook hoger rendement voor zonnepanelen met siliciumcellen

Naast perovskiet zijn er ook veelbelovende ontwikkelingen op het gebied van siliciumcellen. Uit een samenwerking tussen TU Delft, LONGi Green Energy Technology en Sun Yat-Sen University is namelijk een nieuwe zonnecel ontwikkeld die van hetzelfde materiaal is gemaakt als het gros van de huidige zonnecellen, maar dan met een hoger rendement van 26,81 procent. Dit is mogelijk door een speciale laag die elektriciteit kan overdragen met veel minder weerstand.

Dit rendement mag je in de toekomst verwachten 

De technologische vooruitgang van zonnecellen en zonnepanelen is veelbelovend voor het toekomstige rendement. Waar het rendement van zonnepanelen die nu op de daken liggen tussen de 13 en 23 procent is, zal dat in de toekomst waarschijnlijk hoger worden.

De technologie voor rendement van 30+ procent rendement bestaat al, maar er is nog een lange weg te gaan om dergelijke zonnepanelen op grote schaal te kunnen produceren voor een betaalbare prijs. De verwachting is dat zonnepanelen de komende jaren steeds dichter bij een rendement van 26 procent zullen komen. Op welke termijn dit rendement kan worden behaald, is nog maar de vraag.

Vraag een vrijblijvende offerte voor zonnepanelen aan:

De Teufel Boomster 4 is een draadloze, semigrote bluetoothspeaker die je thuis, onderweg of buiten kunt gebruiken. Het apparaat is groot genoeg om een kamer met muziek te vullen en compact genoeg om als een ouderwetse gettoblaster op je schouder mee te nemen.

Met een adviesprijs van 349 euro is de Teufel Boomster 4 niet goedkoop (maar wel goedkoper dan zijn voorganger bij de introductie was). Het apparaat neemt het robuuste ontwerp van de Boomster 3 over en oogt zowel stoer als modern met zijn metalen grille en industriële aluminium handvat. Verder is het goed om te weten dat de behuizing spatwaterdicht is en een regenbui overleeft. Je kunt de Boomster 4 bestellen in de kleuren zwart, grijs of mintgroen.

De vertrouwde basis

De bediening is daarnaast hetzelfde gebleven. Dat betekent dat je toegang hebt tot fysieke knoppen onder een zacht rubber paneel met duidelijke feedback. Via de knoppen regel je volume, bas, afspelen en bronselectie. Net als bij het vorige model levert Teufel ook nu een infrarood afstandsbediening bij de speaker. Hiermee pas je alles op afstand aan. Dat is vooral handig voor gebruik in huis, zodat je niet steeds naar het apparaat hoeft te lopen.

©Wesley Akkerman

De Teufel Boomster 4 is bovendien meer dan een bluetoothspeaker alleen: er zit namelijk ook een radio-ontvanger in (net als bij de vorige modellen), voor zowel FM als DAB+. Dankzij multipoint bluetooth kun je bovendien twee smartphones tegelijkertijd koppelen en afwisselend de muziek regelen. Tot nu toe oogt en voelt de Teufel-speaker dus nog heel erg hetzelfde aan als je hem naast zijn voorganger zet. Wat is er dan precies nieuw aan dit model?

Vernieuwing in details

Het gaat vooral om kleinere, maar niet onbelangrijke eigenschappen. Zo kun je de Teufel Boomster 4 opladen met een usb-c-kabel. Een oplader krijg je er niet bij, maar met een beetje geluk heb je die thuis al liggen. Opladen kan voortaan met 45 watt, waardoor bijtanken lekker snel gaat. En hoewel de batterijcapaciteit er niet op vooruit is gegaan, gaat de accu toch langer mee: van 18 naar maar liefst 23 uur.

©Wesley Akkerman

Helaas is de bluetooth-versie hetzelfde gebleven als bij zijn voorganger. Voor de audio, waarover verderop meer, is dat niet zo'n probleem. Maar voor moderne bluetooth-eigenschappen, zoals Auracast, hoef je dus niet aan te kloppen bij de Teufel Boomster 4. Wel is het mogelijk om een tweede Boomster 4 te koppelen voor een betere stereoweergave. Dat kan geheel draadloos, waardoor je geen gedoe hebt met kabels. Soms zijn het de kleine dingen die het hem doen.

Teufel Boomster 4 in de praktijk

Naast bluetooth- en radiofunctionaliteit kun je ook muziek afspelen via de aux-ingang. Die poort zit, samen met de usb-c-aansluiting, achter een rubber flapje achterop, onder de uitschuifbare antenne. Voor het geluid zorgen vijf drivers (twee tweeters, twee midrange en een woofer) en twee passieve radiatoren voor een diepere bas. Dit alles wordt aangestuurd met 42 watt vermogen. Ook heb je de beschikking over de kenmerkende Teufel-technologie Dynamore.

©Wesley Akkerman

Akoestisch klinkt de Boomster 4 standaard helder, maar de bas heeft regelmatig een zetje nodig. Je kunt die eenvoudig met 6 dB verhogen (of verlagen), waardoor die dieper en voller klinkt zonder te overheersen. Stemmen en het middenbereik zijn aangenaam aanwezig en klinken natuurlijk. De hoge tonen zijn gedetailleerd, maar klinken soms wel wat kil. Misschien moet je binnen je eigen muziek-app met de equalizer spelen, maar in de basis komt hier mooi geluid uit.

Het ligt trouwens ook maar net aan de omgeving waarin je luistert. En daarmee is de grootste kracht van de Teufel Boomster 4 ook z'n achilleshiel: juist omdat je hem overal mee naartoe kunt nemen en hij op allerlei plekken goed moet kunnen klinken, blinkt het apparaat op geen enkele plek écht uit.

Het goede nieuws is dat hogere volumestanden het karakter van de muziek niet aantasten en dat de Boomster 4 overweg kan met veel verschillende (mainstream) genres, met genoeg ruimte voor detail en emotie.

©Wesley Akkerman

Teufel Boomster 4 kopen?

Hoewel de Teufel Boomster 4 niet voor iedereen de meest interessante optie is, is dit wel de beste Boomster die het Duitse bedrijf tot op heden heeft uitgebracht. We kunnen ons zelfs voorstellen dat de Boomster 4 boeiend is voor mensen die nog met een 3 rondlopen. De batterij van zijn voorganger zou inmiddels zo slecht kunnen zijn dat hij het nog geen picknick volhoudt, en dan heb je met de 4 een waardige opvolger.

Philips lanceert de Evnia 27M2N6501L, een 27-inch QD-OLED-monitor die hoogwaardige beeldkwaliteit combineert met een relatief scherpe prijs. Het model richt zich vooral op gamers en gebruikers die veel waarde hechten aan contrast, vloeiende actie en brede inzetbaarheid.

De monitor maakt gebruik van QD-OLED-technologie, die bekendstaat om diepe zwarttinten en hoge kleurprecisie. De QHD-resolutie levert een scherp beeld, terwijl HDR-ondersteuning en 10-bit kleurdiepte het scherm geschikt maken voor films, games en grafische software. Opvallend is dat Philips deze eigenschappen aanbiedt in een prijsklasse waar QD-OLED tot nu toe nauwelijks te vinden was.

Voor gamers biedt de 27M2N6501L een verversingssnelheid van 240 Hz, wat zorgt voor vloeiende animaties en minder haperingen bij snelle actie. De monitor is G-Sync compatible en heeft extra hulpmiddelen zoals Crosshair- en Sniper-functies en ShadowBoost, die details in donkere scènes beter zichtbaar maken. Ambiglow krijgt een AI-upgrade en past de lichtgloed achter het scherm automatisch aan op de content.

©PHILIPS | Copyright (c) 2021 Stock Unit/Shutterstock.

HDMI 2.1 maakt het mogelijk om consoles en pc's direct op maximale resolutie en snelheid te gebruiken. MultiView toont twee apparaten tegelijk, nuttig voor wie wil multitasken. Verder zijn er opties zoals LowBlue Mode en Flicker-Free, die vriendelijker zijn voor je ogen. Ook heeft deze monitor een volledig verstelbare standaard.

De Philips Evnia 27M2N6501L is direct verkrijgbaar voor een adviesprijs van 419 euro. Philips geeft drie jaar garantie op zijn OLED- en QD-OLED-schermen, inclusief burn-in-dekking.

©Philips