De ontwikkeling van zonnepanelen is nog altijd in volle gang. Waar zonnepanelen vandaag de dag een rendement van rond de 20 procent kunnen halen, lijken nieuwe doorbraken er vrijwel zeker voor te zorgen dat toekomstige zonnepanelen een nog hoger rendement opleveren.

Zonnepanelen zijn er in allerlei soorten en maten, die elk verschillende rendementen behalen. Het rendement heeft weer invloed op de opbrengst. Tegenwoordig liggen er veel monokristallijne zonnepanelen op de Nederlandse daken. Deze panelen hebben een rendement tussen de 15 en 23 procent, wat hoger kan zijn dan bij polykristallijne panelen. Daar gaat het vaak om een rendement van 13 tot 17 procent. 

De werkelijke opbrengst hangt van meer aspecten af, zoals de oriëntatie en de hellingshoek van de panelen. Ook de weersomstandigheden zijn van invloed op de opbrengst. In de toekomst kunnen we een nog hoger rendement verwachten op zonnepanelen, wat de opbrengst ten goede komt. Dat heeft alles te maken met de ontwikkeling van nieuwe technologieën. Bovendien is het de verwachting dat de prijzen van zonnepanelen de komende jaren flink zullen zakken.

De prijzen van zonnepanelen (en de installatie ervan) liggen overigens al een stuk lager dan een jaar geleden. Dat heeft te maken met de afnemende vraag naar zonnepanelen, wat onder meer veroorzaakt wordt door het afschalen van de salderingsregeling. Wat ook bijdraagt aan een mindere vraag is dat energieleveranciers een toeslag in rekening brengen voor eigenaren van zonnepanelen voor het terugleveren aan het stroomnet. Bij veel leveranciers kunnen zonnepaneeleigenaren zelfs geen vast contract afsluiten voor langer dan één jaar.

De volgende technologische ontwikkelingen kunnen bijdragen aan hogere rendementen (en resulteren soms ook in goedkopere zonnepanelen voor de massa): tandemconstructies, bifacial zonnepanelen en zonnecellen van perovskiet.

©rh2010

Tandemconstructies verhogen het rendement

Het stapelen van zonnecellen in een zogeheten tandemconstructie, kan het rendement van zonnepanelen aanzienlijk verhogen. TNO spreekt over een rendement dat 1,4 keer hoger ligt dan enkelvoudige zonnecellen. Dat komt doordat de energie uit zonlicht beter wordt benut bij tandemconstructies. Zo’n constructie bestaat uit combinaties van siliciumzonnecellen met dunnefilm-zonnecellen of uit combinaties van verschillende dunnefilm-zonnecellen. 

Onderzoekers van Helmholtz-Zentrum Berlin hebben eind 2022 een rendement van 32,5 procent weten te behalen met tandemzonnecellen die uit een combinatie van silicium en perovskiet bestaan. Een jaar eerder behaalde de groep wetenschappers met tandemzonnecellen van silicium en perovskiet nog een rendement van 29,8 procent. 

Dat zijn flinke rendementen, maar volgens TNO ligt het maximaal te behalen rendement van zonnepanelen die op grote schaal én betaalbaar geproduceerd kunnen worden momenteel rond de 26 procent. Het is echter niet ondenkbaar dat het maximaal haalbare rendement in de toekomst verder zal toenemen.

TNO werkt zelf ook aan tandemzonnecellen die een hoger rendement moeten opleveren. Het eerste doel is een zonnepaneel met een rendement van 30 procent. Op de langere termijn moet er zelfs een rendement van 40 procent behaald kunnen worden. In beginsel werkt TNO aan zonnecellen die bestaan uit een combinatie van dunne film en kristallijn silicium. De onderzoeksinstelling werkt ook aan zonnecellen van perovskiet. Volgens de verwachtingen is deze technologie na 2024 of 2025 op grote schaal mogelijk.

Bifacial zonnepanelen wekken meer energie op

De zonnepanelen die in Nederland veelvuldig op de daken liggen, vangen aan één kant zonlicht op. Er zijn echter ook bifacial zonnepanelen, die aan twee kanten stroom kunnen opwekken. Deze tweezijdige zonnepanelen kunnen zo’n 10 tot 20 procent meer stroom opwekken dan standaard zonnepanelen. TNO werkt zelfs aan een technologie die de zonnecellen goedkoper moet maken met meer dan 25 procent efficiëntie.

Bifacial zonnepanelen zijn al te koop, maar worden voornamelijk gebruikt in zonne-energiecentrales. Op daken van huizen zijn tweezijdige zonnepanelen minder geschikt. Dit soort panelen komen pas echt tot hun recht wanneer beide zijden van het paneel zonlicht kunnen opvangen. Op een schuin dak is dat meestal niet haalbaar. Daarom worden bifacial zonnepanelen doorgaans verticaal geplaatst of schuin geplaatst op een horizontale ondergrond. Zolang er maar voldoende ruimte onder het paneel is om zonlicht vanaf een oppervlakte naar de achterkant van het paneel te laten weerkaatsen.

©Mohammad

Hoger rendement door zonnecellen van perovskiet

Tot de meest veelbelovende technologieën behoren zonnecellen van perovskiet. Dit mineraal is in verhouding met monokristallijn en polykristallijn relatief goedkoop en bovendien makkelijk te bewerken. Er kleven echter ook nadelen aan perovskiet. Het materiaal is namelijk erg kwetsbaar, vooral naarmate de zonnecellen veel worden blootgesteld aan UV-straling, hitte en vocht.

Wetenschappers uit Hongkong beweren een oplossing gevonden te hebben om degradatie door hitte tegen te gaan. Een coating op basis van nikkeloxide zou ervoor zorgen dat de zonnepanelen een rendement kunnen halen van 25,6 procent, waarvan meer dan 90 procent van de oorspronkelijke efficiëntie behouden blijft. Dat is zelfs zo als de zonnecellen langere tijd (1000+ uur) worden blootgesteld aan temperaturen rond de 60 graden Celsius.  Concreet betekent dit dat de zonnecellen na deze periode nog ongeveer 90 procent van de 25,6 procent van het zonlicht kunnen omzetten in elektriciteit. 

Ter vergelijking: de efficiëntie van de zonnepanelen die momenteel veelvuldig op Nederlandse daken liggen, neemt ieder jaar met maximaal 1 procent af. Dit wordt veroorzaakt door natuurlijke degradatie zoals blootstelling aan UV-licht en weersinvloeden. De jaarlijkse afname van de efficiëntie betekent dat zonnepanelen na 20 tot 25 jaar nog maar 80 tot 90 procent van de oorspronkelijke efficiëntie behouden.

Ook hoger rendement voor zonnepanelen met siliciumcellen

Naast perovskiet zijn er ook veelbelovende ontwikkelingen op het gebied van siliciumcellen. Uit een samenwerking tussen TU Delft, LONGi Green Energy Technology en Sun Yat-Sen University is namelijk een nieuwe zonnecel ontwikkeld die van hetzelfde materiaal is gemaakt als het gros van de huidige zonnecellen, maar dan met een hoger rendement van 26,81 procent. Dit is mogelijk door een speciale laag die elektriciteit kan overdragen met veel minder weerstand.

Dit rendement mag je in de toekomst verwachten 

De technologische vooruitgang van zonnecellen en zonnepanelen is veelbelovend voor het toekomstige rendement. Waar het rendement van zonnepanelen die nu op de daken liggen tussen de 13 en 23 procent is, zal dat in de toekomst waarschijnlijk hoger worden.

De technologie voor rendement van 30+ procent rendement bestaat al, maar er is nog een lange weg te gaan om dergelijke zonnepanelen op grote schaal te kunnen produceren voor een betaalbare prijs. De verwachting is dat zonnepanelen de komende jaren steeds dichter bij een rendement van 26 procent zullen komen. Op welke termijn dit rendement kan worden behaald, is nog maar de vraag.

Vraag een vrijblijvende offerte voor zonnepanelen aan:

WhatsApp heeft de afgelopen maanden een flinke make over ondergaan. Behalve het delen van live en motion foto's kun je nu je chats een heel eigen sfeer geven met thema's en achtergronden die door Meta AI worden gemaakt. Het voelt een beetje alsof je thuis een muur opnieuw schildert: met een paar woorden verander je saaie chatbubbels in een zeegezicht, een futuristische skyline of een knus boekenhoekje. Hoe je dat doet, lees je hier.

Generatieve AI heeft in 2025 zijn weg gevonden naar talloze sociale apps. Meta AI is de dienst van Meta – het moederbedrijf van WhatsApp – die ook in WhatsApp is geïntegreerd. Je kunt er vragen aan stellen, afbeeldingen laten genereren en zelfs de look van je chats aanpassen. De functies zijn niet overal beschikbaar en werken op dit moment vooral in talen als Engels, Arabisch, Frans en Duits. Nederlands wordt nog niet ondersteund, dus gebruik bij voorkeur een van de ondersteunde talen voor je verzoeken.

Alle chats een nieuw thema geven

Een chatthema combineert de achtergrond met de kleur van de chatbubbel. Je kunt met één ontwerp de uitstraling van al je gesprekken wijzigen. Dat doe je als volgt: open de instellingen van WhatsApp en ga naar Chats. Daar kies je voor Standaard chatthema. In dit menu vind je de optie Maken met AI. Tik hierop en omschrijf in het tekstveld welke sfeer je zoekt, bijvoorbeeld sunset by the sea of cosy book café. Je kunt ook een van de voorgestelde afbeeldingen kiezen. Nadat de AI vier varianten heeft gegenereerd, kun je met de knop Verversen nieuwe versies laten maken of via Wijzigingen maken je prompt aanpassen. Ben je tevreden, tik dan op Gereed. Vanaf nu krijgen al je chats de door jou gekozen stijl. Let op: jouw gesprekspartners zien deze verandering niet; het is een persoonlijke instelling.

Een specifieke chat een eigen thema geven

Wil je slechts één gesprek van een ander thema voorzien, dan kan dat ook. Open het betreffende gesprek en tik op de naam van de persoon of groep. Op Android vind je daarna onder de drie puntjes de optie Chatthema; op iOS staat deze knop in het infovenster van de chat. Kies opnieuw voor Maken met AI en typ je beschrijving. Net als bij de algemene instelling kun je doorlopend vernieuwen tot je een thema vindt dat bij het gesprek past. Nadat je op Gereed tikt, wordt het thema alleen op dit gesprek toegepast. Wil je terug naar het standaardontwerp, voer dan dezelfde stappen uit en kies een ander thema of verwijder het aangepaste ontwerp.

Een nieuwe achtergrond maken voor je chats

Soms wil je alleen de achtergrond van je chats veranderen zonder de bubbelkleuren te wijzigen. Ga dan in de instellingen weer naar Chats en open Standaard chatthema. Dit keer kies je voor Achtergrond en vervolgens voor Maken met AI. Omschrijf de afbeelding die je wilt laten maken en selecteer een van de voorgestelde opties. Met de knop Verversen kun je andere varianten bekijken; als je tevreden bent, tik je op Gereed. Deze achtergrond geldt nu voor al je gesprekken. Je kunt per chat echter ook een eigen achtergrond kiezen via het menu Chatthema > Achtergrond.

Privacy en beschikbaarheid

Hoewel de nieuwe AI‑functies leuk en creatief zijn, werken ze voorlopig nog niet overal. Meta rolt de mogelijkheden gefaseerd uit. Dat betekent dat je de optie Maken met AI misschien nog niet in je app ziet. Daarnaast reageert de AI het beste op prompts in de ondersteunde talen; Nederlandse verzoeken leveren vaak geen bruikbaar beeld op. Alleen de beschrijvingen die je invoert worden naar Meta verzonden; je gewone berichten blijven versleuteld en zijn niet leesbaar voor anderen.

Voorbeelden en tips

Als inspiratie hier enkele voorbeeldprompts. Een korte beschrijving als sunset by the sea levert meestal een warme zonsondergang op met roze en oranje tinten, ideaal voor een relaxte sfeer. Een prompt als cosy book café resulteert in een knus café met houten vloeren en boekenkasten tot het plafond. Wie meer levendigheid wil, kan kiezen voor festival lights: dat levert een beeld op vol kleurrijke slingers en een feestelijke sfeer. Laat vooral je verbeelding spreken. Denk aan een futuristische skyline met fonkelende neonlichten, of juist aan een rustiek huisje midden in het bos. Hoe concreter je beschrijving, hoe beter de AI de kleuren en details kan weergeven die jij voor ogen hebt.

Voor- en nadelen in het kort

De mogelijkheid om met een paar woorden een heel nieuwe chatomgeving te maken heeft duidelijke voordelen. Het geeft je gesprekken een persoonlijke uitstraling zonder dat je extra apps hoeft te installeren, en het wisselen tussen thema's is simpel. Het werkt intuïtief: een korte tekst is genoeg om een beeld te genereren. Tegelijk zijn er ook keerzijden. De functies zijn nog niet voor iedereen beschikbaar en werken voorlopig slechts in een paar talen. AI-beelden sluiten soms niet helemaal aan op wat je verwacht, en het experimenteren met thema's kan afleiden van het gesprek zelf.

Conclusie

Meta AI maakt je chats vooral persoonlijker. Met een korte beschrijving geef je een achtergrond of thema dat past bij je stemming of het onderwerp. Denk aan een tropische zonsondergang, een futuristische stad of een gezellig café: WhatsApp brengt het tot leven. De functies zijn nog in ontwikkeling en werken voorlopig vooral goed in het Engels. Maar wie graag wat kleur en fantasie toevoegt aan zijn gesprekken, vindt in de AI-generator een leuke manier om te experimenteren.

Je kent Netflix vooral van series en films, maar de streamingdienst waagde zich een paar jaar geleden al aan een eigen catalogus van mobiele games. Nu zet Netflix een volgende stap: het bedrijf test een manier om spellen rechtstreeks op je smart tv of via Netflix.com te streamen. Binnen een aantal landen, waaronder Nederland, zijn de eerste titels nu speelbaar. Hoe werkt dit, wat heb je nodig en welke games kun je verwachten?

Zo speel je games op je tv

Gamen op je tv werkt verrassend eenvoudig: je kiest een spel en scant vervolgens de QR‑code op het scherm met je telefoon. Via de link installeer je de Netflix‑app of de Netflix Game Controller‑app en log je in. Daarna gebruik je je telefoon als controller; je hoeft geen dure gameconsole of extra hardware aan te schaffen. De enige vereisten zijn een stabiele internetverbinding (bij voorkeur 10 Mbps of meer) en een ondersteunde smart‑tv (van bijvoorbeeld Samsung, Sony of LG) of streamingkastje zoals Amazon Fire TV of Chromecast met Google TV.

Wat kun je spelen?

Het huidige aanbod bestaat uit tien zeer uiteenlopende titels. Je kunt de rustige simulator Cozy Grove: Camp Spirit verkennen, waarbij je spookberen helpt, of de paranormale thriller Oxenfree spelen, waarin een groep tieners een geheimzinnig portaal ontdekt. Voor puzzelfans is er Link Twin, een hersenkraker waarbij een tweeling synchroon door levels beweegt. Ook leuk is Underwatermelon: Fruit Merge, een casual puzzelgame voor twee spelers. Liever ouderwetse actie? Dan zijn de moderne Atari‑remakes Centipede Recharged en Caverns of Mars Recharged beschikbaar.

©Netflix screenshot

Speciaal voor de feestdagen

Daar blijft het niet bij: Netflix heeft voor het komende feestseizoen een nieuwe reeks partygames aangekondigd. In LEGO Party! neem je het met vrienden op in minispellen en ga je op goudjacht in thematische Challenge Zones. Boggle Party is een woordspel waarin tot acht spelers in een race tegen de klok de langste woorden proberen te vinden. Pictionary: Game Night moeten de anderen raden wat je tekent. Tetris Time Warp voert je met de vertrouwde blokjes door verschillende tijdperken, van de originele versie uit 1984 tot de GameBoy‑variant. In Party Crashers: Fool Your Friends heeft één speler geen idee heeft waar de anderen het over hebben maar doet alsof hij het wél weet; het is aan de groep om deze speler te ontmaskeren. Al deze titels gebruik je met je telefoon als controller en zijn ontworpen voor meerdere spelers tegelijk. In de loop van de tijd zullen er meer games aan het aanbod worden toegevoegd.

©Netflix

Plussen en minnen

Deze tv‑games hebben duidelijke voordelen: je speelt zonder reclame of in‑app‑aankopen en je hoeft geen aparte console aan te schaffen. De bediening via je smartphone is laagdrempelig en al je voortgang wordt automatisch opgeslagen in de cloud. Er zijn ook nadelen: de resolutie is beperkt tot 720p en je moet telkens opnieuw een QR‑code scannen om te starten. Bovendien is de bèta-fase nog niet voor iedereen beschikbaar.

Meer dan streamen alleen

De stap naar games op tv maakt Netflix voor veel kijkers net wat veelzijdiger. Geen downloads, geen aparte hardware: gewoon spelen via je bestaande abonnement. Of je nu zin hebt in een snelle puzzel of een avondje lachen met vrienden, de kans is groot dat er straks iets voor jou tussen zit.