Steeds meer daken in Nederland worden voorzien van zonnepanelen. De meeste daarvan zijn zwart of blauw en maken gebruik van zonnecellen gemaakt van kristallijn silicium. De kans is groot dat je over enkele jaren steeds vaker een ander soort zonnepanelen zult tegenkomen. Deze ontwikkelingen zijn op het gebied van zonnepanelen.

Hoewel zonnepanelen pas deze eeuw écht op grote schaal door consumenten worden gekocht, bestaat de technologie al veel langer. De eerste zonnecel werd namelijk in de jaren 50 ontwikkeld door een aantal onderzoekers van Bell Labs, van origine een ontwikkelingslab van het Amerikaanse telecombedrijf AT&T. 

Door de jaren heen is de efficiëntie van zonnepanelen flink verbeterd en zijn de fabricagekosten een stuk lager geworden. Waar het rendement aanvankelijk ongeveer 6 procent bedroeg, is dat opgelopen tot ruim 20 procent. Volgens de Nederlandse onderzoeksorganisatie TNO is de hoogst behaalde efficiëntie van een zonnecel op basis van silicium nu zelfs al meer dan 26 procent. Het is te verwachten dat dit de komende jaren nog op zal lopen.

Innovaties in zonnecellen

Hoewel zonnepanelen steeds betaalbaarder worden (niet alleen door lagere productiekosten, maar ook door de afschaffing van 21 procent btw op zonnepanelen), zijn ze nog altijd niet bepaald goedkoop te noemen. Ook wordt er nog hard gewerkt om de efficiëntie van zonnepanelen nog verder omhoog te krijgen. 

Zo meldde de TU Delft recent dat een Chinees bedrijf nieuwe zonnecellen heeft ontwikkeld die meer dan 25 procent efficiënter zijn dan de huidige zonnecellen. Deze efficiëntere zonnecellen zijn overigens gewoon van kristallijn silicium gemaakt, wat ook in huidige zonnepanelen de norm is.

In de toekomst wordt er in plaats van het veelgebruikte kristallijn silicium mogelijk vaker gebruikgemaakt van perovskiet in zonnecellen. Uit recent onderzoek blijkt namelijk dat zonnecellen die gebruikmaken van dit materiaal net zo efficiënt kunnen zijn als zonnecellen van kristallijn.

Perovskiet, wat vernoemd is naar de Russische mineraloog Perovski, is een stuk goedkoper om te maken dan kristallijn silicium, waardoor de kosten van zonnepanelen naar beneden kunnen gaan. Het materiaal kan ook gebruikt worden in bijvoorbeeld flexibele zonnepanelen.

Meer weten over de typen zonnepanelen die momenteel veel gebruikt worden? Je leest het op ID.nl.

Flexibele zonnepanelen

Ook worden er steeds nieuwere toepassingen gezocht voor technologieën die al langer bestaan. Flexibele zonnepanelen zijn op zichzelf bijvoorbeeld niet nieuw, maar er komen wel steeds meer toepassingen voor. Zo worden dit soort buigbare panelen onder meer gebruikt op auto’s, boten en campers. 

Ook is het mogelijk om ze te plaatsen op bijvoorbeeld een kampeertent of over dakpannen. Door de buigbaarheid van dit soort zonnepanelen zijn ze ook geschikt voor gebouwen met een afwijkende architectuur, zoals een gebogen dak. 

Reguliere zonnepanelen zijn relatief zwaar en kunnen daardoor niet zomaar op een boot of caravan worden geplaatst. Flexibele zonnepanelen zijn erg dun en zijn licht van gewicht, waardoor ze beter geschikt zijn voor gebruik op het dak van voertuigen. 

©ArgitopIA - stock.adobe.com

Zonnedakpannen

Naast het plaatsen van flexibele zonnepanelen over dakpannen, zijn er ook zogenoemde zonnedakpannen. Deze zonnedakpannen zien er wat fraaier uit dan traditionele zonnepanelen, omdat ze het gehele dak beslaan. Over het algemeen zal je zonnedakpannen echter alleen willen plaatsen in het geval van een nieuwbouwwoning of wanneer het dak van je huidige woning vervangen moet worden.

Wel zijn ze momenteel een stuk duurder dan gewone zonnepanelen en wederom zijn ze iets minder efficiënt. Dit komt voor een deel doordat ze een bolling hebben waar geen zonnecel op geplaatst kan worden. Er vindt echter ook geen ventilatie plaats onder de dakpannen, waardoor ze heter worden en dus in efficiëntie inleveren.

Overweeg je zonnepanelen te plaatsen? Kijk nu onze kennissessie over zonnepanelen terug.

©iaremenko - stock.adobe.com

Transparante zonnepanelen

Ook transparante of doorzichtige zonnepanelen worden steeds vaker gebruikt. Ze bieden uitkomst als je zonnepanelen wil plaatsen op een veranda, serre, carport of overkapping. Omdat transparante zonnepanelen voor grotendeels lichtdoorlatend zijn, kun je van de zon blijven genieten terwijl er stroom wordt opgewekt. Doorzichtige zonnepanelen zijn wel iets minder efficiënt en ook nog iets prijziger dan reguliere zonnepanelen, maar de efficiëntie zal verbeteren naarmate de ontwikkeling vordert.

Transparante zonnepanelen kun je de komende jaren ook steeds vaker verwachten in ramen. Ze worden ook wel zonneramen genoemd. Er zijn verschillende technologieën om zonne-energie op te wekken door middel van een raam. Het Amerikaanse SolarWindow heeft bijvoorbeeld een speciale coating ontwikkeld die op een raam kan worden aangebracht.

TNO heeft op zijn beurt een lichtgetint glasraam ontwikkeld dat zonne-energie opwekt. Er wordt gebruikgemaakt van dunnefilm-zonnecellen die gemaakt zijn van perovskiet. Het is de bedoeling dat zo’n zonneraam minstens 20 procent aan zonlicht doorlaat en minimaal 10 procent moet worden omgezet in zonne-energie. 

Lees ook: Wat is de terugverdientijd van zonnepanelen?

©wladimir bulgar

Alle kleuren van de regenboog

Waar zonnepanelen doorgaans zwart of blauw van kleur zijn, zullen deze standaardkleuren steeds meer plaats gaan maken voor andere kleuropties. De kleur kan tegenwoordig worden aangepast door een speciale coating aan te brengen op het glas. 

Er zijn echter weinig aanbieders die gekleurde zonnepanelen in het assortiment hebben. Door de afwijkende kleuren zijn de panelen bovendien duurder dan blauwe of zwarte zonnepanelen. Blauwe en zwarte zonnepanelen krijgen hun kleur door de materiaalkeuze. Andere kleuren zijn mogelijk, maar daarvoor is een speciale coating of andere soort behandeling nodig. Hierdoor hebben ze een lagere energieopbrengst. 

Gekleurde zonnepanelen zullen bij de consument wat minder in trek zijn dan bij bedrijven en organisaties. Veel consumenten kopen zonnepanelen namelijk in de kleur van hun dak, zodat ze minder opvallen. Oranje of rode zonnepanelen zullen waarschijnlijk wel vaker worden geplaatst op daken van huizen met oranje of rode dakpannen.

Voor gebouwen van bedrijven en organisaties bieden gekleurde zonnepanelen de mogelijkheid om de esthetiek drastisch aan te passen. Er zijn tegenwoordig ook zonnepanelen voor tegen de gevels van gebouwen. Naast dat zonnepanelen hierdoor een belangrijk onderdeel van de architectuur worden, kan zonne-energie hierdoor ook op meerdere plekken worden opgewekt dan enkel op het dak.

Volledig recyclebare zonnepanelen 

Een belangrijke ontwikkeling op het gebied van zonnepanelen is die van recyclebare panelen. Zonnepanelen gaan gemiddeld ongeveer 25 jaar mee, maar na die levensduur worden ze momenteel vernietigd. 

TNO werkt samen met enkele andere bedrijven aan een technologie om zonnepanelen te kunnen recyclen door middel van een nieuwe inkapseling. Deze zogeheten D4R-zonnepanelen kunnen bijdragen aan een optimale recycling aan het einde van de levensduur. Er wordt ook onderzocht hoe het silicium uit bestaande zonnepanelen geoogst kan worden om hergebruik mogelijk te maken, bijvoorbeeld in nieuwe zonnepanelen of in accu’s en andere producten.

Zelf energieverbruik bijhouden? Gebruik een verbruiksmeter, bijvoorbeeld deze👇🏻

De jaarwisseling 2025/2026 is het laatste keer dat we zelf vuurwerk mogen afsteken. Reken maar dat er dus heel wat siervuurwerk de lucht in gaat op oudejaarsavond! Natuurlijk wil je daar foto's van maken, maar het blijft lastig om dit spektakel goed vast te leggen met een telefoon. Vaak eindig je met bewogen strepen of een overbelichte waas op je scherm. Met de juiste voorbereiding en instellingen maak je dit jaar foto's die wél de moeite waard zijn om te bewaren.

Begin met een schone lens door er even een microvezeldoekje overheen te halen. Vette vingers veroorzaken namelijk vlekken waardoor het felle licht van het vuurwerk minder goed wordt vastgelegd. Controleer daarnaast of je nog voldoende opslagruimte vrij hebt op je toestel. Omdat je waarschijnlijk veel beelden achter elkaar schiet, loopt je geheugen sneller vol dan je denkt. Vergeet ook niet om je batterij volledig op te laden, want als het koud is, gaat de accu van je smartphone sneller leeg.  

Stabiliteit voor scherpe beelden

Lichtflitsen in het donker fotograferen vraagt om een langere sluitertijd. Hierdoor is elke kleine beweging van je handen direct zichtbaar als een onscherpe vlek. Gebruik bij voorkeur een klein statief of een smartphonehouder om je toestel stil te houden. Heb je die niet bij de hand? Leun dan tegen een muur of lantaarnpaal en houd je smartphone met beide handen stevig vast. Gebruik in geen geval de digitale zoom. Dit verlaagt de kwaliteit van je foto aanzienlijk en maakt de korreligheid alleen maar erger.

©ID.nl

Lichtsporen vastleggen met iPhone

Heb je een iPhone, dan is de functie Live Photos je beste vriend tijdens de jaarwisseling. Zorg dat het ronde icoontje voor Live Photos bovenin je camera-app geel gekleurd is. Nadat je de foto hebt gemaakt, open je deze in de Foto's-app. Tik linksboven op het woordje 'Live' en kies uit het menu voor 'Lange belichting'. Je telefoon voegt dan alle beelden uit de opname samen tot één foto. Hierdoor veranderen de losse lichtpuntjes in vloeiende, lichtgevende banen tegen een donkere lucht. Gebruik hierbij bij voorkeur een statief of zet je iPhone ergens stabiel neer. Wanneer je namelijk los uit de hand fotografeert, worden de bewegingen die je zelf maakt ook meegenomen, en dat kan zorgen voor een wazig eindresultaat.

De Pro-modus op Android gebruiken

Veel Android-telefoons hebben een Pro-modus waarmee je handmatig de sluitertijd aanpast. Open deze stand in je camera-app en zoek naar de letter 'S' (Sluitertijd). Voor vuurwerk werkt een sluitertijd tussen de twee en vier seconden vaak het best. Houd de ISO-waarde laag, bijvoorbeeld op 100, om ruis in de donkere delen te voorkomen. Omdat de sluiter nu langer openstaat, is een statief echt een vereiste. Je krijgt dan de bekende foto's waarbij je de hele weg van de vuurpijl als een lichtspoor ziet.

Timing en compositie bepalen

Het moment waarop je afdrukt is bepalend voor het eindresultaat. Werk je met een normale sluitertijd, dan is de burst-modus handig: houd de ontspanknop ingedrukt wanneer een pijl de lucht in gaat. Zo leg je de hele explosie vast en kies je achteraf de mooiste foto uit de reeks. Denk ook na over de compositie van je beeld. Een foto van alleen de lucht is vaak wat kaal. Probeer elementen uit de omgeving mee te nemen, zoals silhouetten van gebouwen of bomen. Dit geeft context en maakt het plaatje een stuk interessanter.

🎆 Snelle checklist 🎆

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇