De cloud is handig, maar kent ook nadelen, vooral als het op privacy aankomt. Met Tonido richt u een eigen cloudserver in waarmee u in iedere uithoek van de wereld veilig(!) toegang hebt tot uw bestanden.

Tonido maakt van iedere pc in een handomdraai een cloudserver. Bestanden die op deze pc staan opgeslagen, opent u moeiteloos op andere computers, tablets, smartphones en dlna-apparatuur. U hoeft hiervoor alleen maar naar het juiste webadres te surfen of een app op te starten. Nog niet overtuigd? In tegenstelling tot bekende diensten als Dropbox en SkyDrive is er geen opslaglimiet. Complete fotoalbums, muziekbibliotheken en filmcollecties opent u via internet op ieder gewenst apparaat, zowel thuis als buitenshuis. Ook vrienden maakt u blij, want u deelt kinderlijk eenvoudig de mooiste films en leukste liedjes. Handig toch? En bovendien kost het u ook nog eens geen stuiver!

Serversoftware

De pc waarop uw persoonlijke bestanden staan opgeslagen, transformeert u vliegensvlug in een slimme cloudserver. Hiervoor hoeft u alleen maar Tonido Desktop te installeren. Surf naar www.tonido.com. U belandt via Free download op de juiste webpagina. Scrol een stukje naar beneden en klik onder het gewenste besturingssysteem (Windows, Mac of Linux) op Free download. Na een paar muisklikken volbrengt u de installatie. Het programma leidt u automatisch naar een webpagina om een lokaal account aan te maken (afbeelding 1). Vul alle velden in en vergeet hierbij niet om de Nederlandse taal in te stellen. Uw pc is nu toegankelijk via een uniek webadres. Deze url bestaat deels uit de accountnaam. Vult u bijvoorbeeld JanBakker1965 in, dan is het juiste webadres http:// JanBakker1965.tonidoid.com.

©CIDimport

Tonido werkt alleen wanneer u een lokaal account creëert.

Eigen cloud instellen

Tonido brengt als eerste uw mediacollectie in kaart. U geeft daarom aan in welke mappen foto’s, muziek en films staan opgeslagen. Hiervoor gebruikt u de knop Add Folder To Index, waarna u met Selecteer de juiste map uitkiest (afbeelding 2). Via het pictogram met de vuilemmer verwijdert u eventueel de standaardmappen. Klik daarna op Volgende. Tonido wijst u erop dat er apps voor iOS, Android, Windows Phone en BlackBerry beschikbaar zijn. Hierop komen we later uitgebreid terug. Sluit het venster en kijk eens rond om alvast aan de webinterface van Tonido te wennen.

©CIDimport

Bepaal zelf welke mappen u toevoegt aan uw persoonlijke cloud.

Bestanden benaderen

Op iedere computer die op internet is aangesloten, benadert u eenvoudig de zojuist ingestelde cloudserver. Handig, want u maakt dus buitenshuis via bijvoorbeeld een laptop verbinding met uw thuis-pc. Het enige dat u hiervoor hoeft te doen, is met een browser naar het unieke webadres surfen dat u eerder hebt aangemaakt. Vervolgens vult u het juiste wachtwoord in. Alle bestanden zijn bereikbaar via een mappenstructuur (afbeelding 3). Op deze wijze opent u onder meer rechtstreeks foto’s in de browser. Via een diavoorstelling is het ook mogelijk om snel alle kiekjes van een album te bekijken. Verder downloadt u bestanden en zelfs complete mappen naar het huidige systeem, zodat u ze lokaal kunt gebruiken.

©CIDimport

Via een browser is uw persoonlijke cloudserver gemakkelijk op afstand bereikbaar.

Media streamen

Tonido gooit niet zomaar alle bestanden van uw thuis-pc op een berg. U hebt eerder aangegeven in welke mappen uw mediabestanden staan opgeslagen. In de webinterface vindt u ze terug in de bibliotheken Music, Photos en Videos. U streamt over het web gemakkelijk mediabestanden vanaf uw persoonlijke cloudserver naar een ander apparaat (afbeelding 4). Muziek en films speelt u in verschillende formaten direct af binnen een browser. U hebt geen last van wachttijden, omdat het niet nodig is om eerst audio- en videobestanden te downloaden. Tonido accepteert onder meer de formaten mp3, flac, mov, avi, mp4, m2ts, mkv, vob en flv. Vindt u niet alle mediabestanden terug in de bibliotheken? Geen probleem, want u laat Tonido gemakkelijk zoeken naar onlangs toegevoegde films en muziekalbums. Klik hiervoor rechtsboven op uw profielnaam en navigeer naar Instellingen. Kies daarna bovenaan voor Verschillende. Via de knop Index Now zoekt de webdienst op uw cloudserver naar verse mediabestanden, waarna ze vanzelf in de bibliotheken opduiken.

©CIDimport

Films die op uw thuis-pc staan opgeslagen, kunt u via een webstream altijd en overal bekijken.

Documenten bewerken

Als u onderweg met uw laptop of een ander apparaat documenten wilt bewerken, is dat een fluitje van een cent. U downloadt bijvoorbeeld eerst een docx- of xlsx-bestand van uw persoonlijke cloudserver. Vervolgens gaat u het document met een programma bewerken en slaat u de boel lokaal op. Via Tonido bewaart u het bewerkte bestand eenvoudig op de cloudserver. Blader in de webinterface met behulp van de mappenstructuur naar de gewenste locatie. Klik rechtsboven op Upload en zoek het juiste document op. Overigens is het ook mogelijk om vanuit Windows Verkenner bestanden naar Tonido te slepen.

Delen

Een groot voordeel van Tonido is dat u vlot bestanden en mappen deelt met vrienden. Dit werkt veel beter dan bijlagen rondsturen via e-mail. Er is geen opslaglimiet, dus u kunt ook zware bestanden zoals bluray-rips delen. Zoek in de mappenstructuur een bestand of map op. Vink het juiste selectiehokje aan en kies voor de optie Deel. Tonido genereert een unieke weblink die u naar vrienden kunt versturen. Als alternatief verspreidt u via Advanced Options de url rechtstreeks via Facebook, Twitter en e-mail (afbeelding 5). Nuttig is dat u eventueel ook een vervaldatum instelt. Via Update slaat u de wijzigingen op.

©CIDimport

Vanuit Tonido deelt u rechtstreeks bestanden met vrienden via e-mail.

Mobiele apparaten

U kunt Tonido ook op mobiele apparaten gebruiken. De ontwikkelaars bieden apps aan voor iPhone, iPad, Android, Windows Phone en BlackBerry. Na het opstarten van de toepassing vult u het unieke webadres en de inloggegevens in. Alle bestanden die op uw thuis-pc zijn opgeslagen, staan voor u klaar. Op die manier geniet u bijvoorbeeld ook in de trein of tijdens vakanties van leuke muziek (afbeelding 6). Door mediabestanden naar mobiele apparaten te streamen, bespaart u ruimte op de geheugenkaart van uw smartphone of tablet. Pas wel op wanneer het toestel is aangemeld bij een mobiel datanetwerk. Als u ergens onderweg films bekijkt of muziek luistert, gaat dat namelijk ten koste van uw databundel. Gebruik Tonido op mobiele apparaten daarom bij voorkeur met een wifi-verbinding.

©CIDimport

Stream via de Tonido-app muziek naar uw smartphone of tablet.

Dlna-apparatuur

Tonido werkt ook uitstekend samen met dlna-apparatuur. Geschikte televisies, bluray-spelers, spelcomputers en mediaspelers gebruikt u om foto’s, muziek en films te streamen. Voorwaarde is wel dat het apparaat in hetzelfde thuisnetwerk is aangesloten als het systeem waarop de serversoftware van Tonido actief is. Verder dient u een uitbreiding aan het programma toe te voegen. Klik in de webinterface van Tonido op Applicaties en kies daarna bovenaan voor Installeren. Achter Mediaserver klikt u op het downloadpictogram. Via Beheren bekijkt u het lijstje met geïnstalleerde applicaties. Klik op Media Server en start met Resume de toepassing. De dlna-server is nu op uw systeem actief (afbeelding 7). Ga in het menu naar Mijn media bestanden. Klik op Ingeschakeld en gebruik de knop Media Map toevoegen om mediamappen te selecteren. Met geschikte apparatuur streamt u overal in uw woning mediabestanden via dlna. Op een smart-tv kiest u bijvoorbeeld in de bronlijst voor Tonido gevolgd door uw accountnaam. Veel kijk- en luisterplezier!

©CIDimport

Activeer de dlna-server om mediabestanden naar netwerkbronnen te streamen. 

Tekst: Maikel Dijkhuizen

Deze workshop komt uit Computer Idee 1, jaargang 2014.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.