Een computersysteem is een ingewikkeld samenspel van allerlei hardwarecomponenten, systeemsoftware, drivers en applicaties. Er hoeft echter niet veel mis te gaan om je met een nukkig of zelfs ‘dood’ systeem op te zadelen. Als je pc kapot is, doe je er goed aan eerst zo nauwkeurig mogelijk een diagnose van het probleem te stellen.

Wat gaan we doen?

Tip 01: Diagnose

Als een gebruiker een computerprobleem meldt aan de IT-afdeling van zijn bedrijf dan is de kans groot dat er om een uitgebreide symptoombeschrijving wordt gevraagd. Logisch, want vaak valt de oplossing al grotendeels uit de symptomen af te leiden. Het maakt bijvoorbeeld al een heel verschil uit of je systeem helemaal geen teken van leven meer geeft, of dat je nog geluidssignalen hoort, leds ziet branden of bepaalde meldingen te zien krijgt – en zo ja, welke precies. We hebben dit troubleshooting-artikel dan ook afgestemd op dergelijke waarnemingen en op basis daarvan de mogelijke problemen ingedeeld. Krijg je ooit met problemen af te rekenen, dan weet je meteen in welke ‘probleemcategorie’ je moet zijn, zodat je sneller tot de juiste oorzaak én oplossing komt.

©PXimport

Tip 02: Voeding

De meeste voedingen zijn ook voorzien van een led-indicator. Ga dan na of het ledje wel continu (groen) brandt. Knippert dit ledje (een tijdje) dan kan dat wijzen op een defecte condensator. Je zou die zelf kunnen vervangen, maar tenzij je een soldeervirtuoos bent kun je maar beter een nieuwe voeding aanschaffen. Hier vind je een ‘paperclip-test’ waarmee je kunt nagaan of een voeding inderdaad defect is, maar het lijkt ons veiliger dat je uitsluitsel krijgt via een ‘kruislingse test’: sluit een andere voeding aan op de problematische pc en sluit de verdachte voeding aan op een andere computer. Doet de eerste het wel en de andere het nog steeds niet, dan weet je dat je voeding inderdaad defect is. Ga ook even na of alle connectoren van de voeding wel (correct) bevestigd zijn: hier vind je alvast een overzicht van de meest gebruikelijke aansluitingen.

©PXimport

Tip 03: Moederbord

Het is natuurlijk ook mogelijk dat er binnenin de systeemkast iets is losgeraakt en dus doe je er goed aan te controleren of alle stekkertjes nog stevig op het moederbord zitten. Het kan ook weleens gebeuren dat de startknop van de pc wat geblokkeerd is. Je kunt hiervoor het beste de handleiding van je computersysteem raadplegen. Voor je de systeemkast opent, moet je er in ieder geval voor zorgen dat de pc volledig is uitgeschakeld, dat de stekker uit het stopcontact is en dat je zelf ‘geaard’ bent, bij voorkeur met behulp van een speciaal antistatisch polsbandje – te koop bij computerwinkels en -websites – of door eerst een blank stuk metaal van (bijvoorbeeld) de centrale verwarming of waterleiding aan te raken.

Blijkt alles in orde en doet de pc nog altijd niets, dan is de kans groot dat je moederbord stuk is. Je doet er wel goed aan deze diagnose door een professionele reparateur te laten bevestigen.

©PXimport

Tip 04: Monitor

De computer krijgt wel degelijk stroom – je hoort bijvoorbeeld de ventilators draaien of er lichten ledjes op – maar je krijgt niets op je scherm te zien. Ga eerst na of de monitor wel is ingeschakeld en of die via de videokabel correct verbonden is met je computer. Eventueel kan het ook nog liggen aan een foutieve signaalbron in het OSD (On Screen Display); nagenoeg elke monitor heeft namelijk een knopje waarmee je een configuratiemenu op het scherm krijgt. Ook hier kan een kruislingse test uitsluitsel brengen: sluit je monitor op een andere pc aan en sluit een andere monitor op je eigen pc aan.

©PXimport

Tip 05: BIOS

Misschien is het BIOS van je systeem wel corrupt geraakt of heb je bij het aanpassen van het BIOS per abuis foute instellingen gekozen. Dit BIOS bevat een reeks basisinstructies die de eerste communicatie met de hardware verzorgt; immers, net na het inschakelen van de pc is het besturingssysteem nog niet geladen. Wanneer er op dit niveau iets grondig fout zit, kan het inderdaad gebeuren dat je systeem gewoon hangt.

In dit geval zit er weinig anders op dan je BIOS te ‘resetten’. In de meeste gevallen kan dat door tijdelijk een ‘ruitertje’ (jumper) op je moederbord te verplaatsen: raadpleeg hiervoor in elk geval de handleiding bij je systeem. Of je verwijdert de CMOS-batterij gedurende een paar minuten nadat je de stroomkabel er hebt uitgetrokken. Deze batterij, gewoonlijk een knoopcel-batterij van het type CR2032, bewaart een deel van het BIOS-geheugen bij een uitgeschakelde pc. Houd er wel rekening mee dat het BIOS door deze operatie op de standaardinstellingen terugvalt, maar je systeem kan dan toch doorstarten. Je doet er dus goed aan naderhand de BIOS-instellingen nog even te na te kijken en desgewenst het instellingenmenu met een (nieuw) wachtwoord af te schermen. Hoe je tot bij dit BIOS setup-menu geraakt, vertelt de systeemhandleiding je wel, maar meestal moet je hiervoor een bepaalde toets ingedrukt houden bij het opstarten van je pc (zoals Esc, Del, F2 of F8).

©PXimport

Tip 06: BIOS-codes

Je krijgt dan wel geen beeld te zien, maar wellicht tracht je noodlijdende systeem op een andere manier duidelijk te maken wat er aan de hand is. Vaak gebeurt dit door een reeks geluidssignalen of eventueel met behulp van leds. Immers, zodra je de pc inschakelt voert het BIOS een aantal diagnostische tests uit en wanneer zo’n test faalt, genereert het BIOS een reeks beep-codes. De hoeveelheid en snelheid van deze beep-signalen geven dan aan waar het probleem zit: defect RAM bijvoorbeeld of een defecte grafische kaart. Raadpleeg je systeemhandleiding of googel naar iets als ‘beep codes AND <fabrikant-of-modelnummer-van-je-systeem>. Gaat het om een geheugenprobleem dan helpt het vaak al wanneer je de geheugenbankjes ‘reseat’: dus even eruit halen, het stof wegblazen en weer stevig inpluggen. Blijkt het aan de processor of aan het moederbord te liggen, dan is vaak een bezoek aan een professionele reparateur de beste optie.

©PXimport

Tip 07: Batterij leeg

In tip 05 hadden we het al even over de CMOS-batterij, die bepaalde instellingen van het BIOS vasthoudt, ook wanneer de pc is uitgeschakeld. Het gaat dan om instellingen zoals de systeemtijd, de opstartvolgorde, schijfconfiguratie, enz. Na een aantal jaren kan het echter gebeuren dat de batterij niet goed meer functioneert, zodat je die moet vervangen. In dat geval verschijnt gewoonlijk een foutmelding als CMOS Date/Time not set of CMOS Battery Low. Blijft die foutmelding verschijnen ook nadat je de BIOS-instellingen hebt gecorrigeerd (zie ook tip 5), dan ben je wellicht aan een andere batterij toe. Zo’n CR2032 Lithium-knoopcel-batterij zijn overal te koop voor een gering bedrag. Uiteraard moet je na de vervanging wel even je BIOS-instellingen nakijken en bijsturen.

©PXimport

Tip 08: Opstartmedium

Nadat het BIOS zijn werk heeft gedaan geeft het de fakkel door aan het boot-record – de opstartbestanden zeg maar – van je besturingssysteem, maar ook hier kan iets misgaan. Verschijnt een melding die erop wijst dat bepaalde data ontbreken in het boot-medium, dan kun jet beste even de BIOS-instellingen nakijken en met name de opstartvolgorde (boot sequence). Mogelijk verwijst die naar een foutief opstartmedium (in plaats van naar je HDD of SSD). Blijkt die instelling correct maar blijven de opstartproblemen, vaak met meldingen als Missing operating system, No operating system found, BOOTMGR is missing of An error occurred while attempting to read the boot configuration data - of een Nederlandse vertaling -, dan is wellicht het boot-record van je schijf corrupt. Een mogelijke oorzaak kan een fout uitgevoerde installatie of (her)partitionering zijn.

In dat geval kun je je meestal nog behelpen met de herstelomgeving van Windows. Start je systeem dan op met de installatie-dvd of -stick van Windows en kies na het aanduiden van taal en toetsenbord de optie Uw computer herstellen. Of je kiest voor Problemen oplossen / Geavanceerde opties en je opent de Opdrachtprompt waar je het bcdboot-commando kunt uitvoeren.

©PXimport

Tip 09: Stuurprogramma’s

Tot nu toe hebben we het vooral gehad over hardware-gerelateerde problemen en problemen met het boot-record, maar er zijn ook andere hindernissen waarover Windows over kan struikelen waardoor het besturingssysteem niet helemaal (goed) doorstart.

Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als een foutief stuurprogramma (driver) op je systeem is terechtgekomen, zoals bij de installatie van een nieuwe hardwarecomponent of applicatie. De nukkige driver verwijderen en vervangen door een correct, up-to-date exemplaar is natuurlijk de boodschap, maar wat als Windows niet meer goed doorstart? Dan probeer je het besturingssysteem in ‘veilige modus’ op te starten. Die is beschikbaar vanuit de zogenoemde herstelomgeving van Windows. Als je nog tot bij het aanmeldscherm van Windows geraakt, dan kom je als volgt in de herstelomgeving. Druk op het knopje Afsluiten en houd de Shift-toets ingedrukt terwijl je Opnieuw opstarten aanklikt. Bij het opstarten klik je dan achtereenvolgens op Problemen oplossen / Opstartinstellingen / Opnieuw opstarten. De kans is groot dat Windows nu wel doorstart, waarna je vanuit het Apparaatbeheer (druk op Windows-toets+R en voer devmgmt.msc uit) de foute driver kunt weghalen. In het kaderstukje ‘Toch veilige modus’ lees je hoe je Windows 10 in veilige modus kunt opstarten wanneer je niet meer tot bij het aanmeldscherm komt.

©PXimport

Toch veilige modus

©PXimport

Tip 10: Blauw scherm

Het kan ook weleens gebeuren dat een fout Windows laat crashen en een zogenoemde BSOD (Blue Screen of Death) veroorzaakt. Er verschijnt dan een blauw scherm met een foutmelding. De oorzaak is bijna altijd een software-bug, defecte hardware of een corrupte driver. Begin dan alvast met de foutmelding richting Google te sturen. De kans is groot dat je op die manier snel(ler) tot een juiste diagnose komt en het probleem kunt verhelpen.

Eventueel kun je ook een systeemherstel overwegen, dat je al dan niet vanuit de veilige modus opstart. Dat kan onder meer door Windows-toets+R in te drukken en het commando rstrui.exe uit te voeren, waarna je het gewenste systeemherstelpunt selecteert. Wellicht is dat een herstelpunt dat werd gecreëerd kort voor de eerste verschijning van het BSOD. Ook vanuit de Windows-herstelomgeving is het mogelijk het systeemherstel aan te roepen.

©PXimport

Wasverzachter gebruik je meestal om te zorgen dat je handdoeken of lakens lekker zacht worden en aangenaam gaan ruiken. Maar wist je dat je het spul ook op andere manieren in huis kunt gebruiken? Niet alles wat je online leest werkt of is veilig, maar er zijn wél een paar toepassingen die handig zijn. Deze kun je zonder zorgen uitproberen.

Ook interessant: Hier kun je vaatwastabletten óók voor gebruiken

Wil je wasverzachter vaker inzetten in huis? Dat kan, maar de mogelijkheden zijn niet enorm uitgebreid. Hieronder lees je waar dit goedje allemaal geschikt voor is.

Wattenbolletjes tegen muffe luchtjes

Heb je last van een muffe geur in je kledingkast, lade of schoenenkast? Drenk een watje in een klein beetje wasverzachter, laat het goed drogen en leg het ergens in de kast of lade neer. Het watje verspreidt subtiel geur zonder te overheersen.

Luchtverfrisser tijdens het stofzuigen

Tijdens het stofzuigen een frisse geur in huis verspreiden? Leg een gedroogd watje met wasverzachter in het stofreservoir of bij de filter van je stofzuiger. Let op: doe dit alleen als je een stofzuiger hebt zonder zak, en gebruik geen vloeibare wasverzachter direct in het apparaat.

Statische kleding voorkomen

Heb je vaak kledingstukken die knetteren als je ze aantrekt? Vul een plantenspuit met water en voeg een klein dopje wasverzachter toe. Even schudden en licht over de binnenkant van je kleding sprayen (test eerst op een onopvallende plek) helpt om de antistatische lading van je kleding snel te laten verdwijnen.

Lees ook: ⚡Sodeknetter: zo voorkom je statische elektriciteit in je kleding

Kunststof kozijnen en deurposten afnemen

Wasverzachter lost geen hardnekkig vuil op, maar je kunt er wel kunststof oppervlakken mee opfrissen. Denk aan vensterbanken, deurposten of lichtschakelaars. Meng een theelepel wasverzachter met een liter water, maak een doek licht vochtig en veeg ermee over het oppervlak. Het ruikt fris en laat een dun laagje achter dat stof een tijdje weert. Niet gebruiken op hout of natuursteen.

©sergeylapin

Kan wel, maar let op

Sommige toepassingen zijn niet per se fout, maar vragen om wat meer voorzichtigheid. Zoals schoenen en vuilnisbakken opfrissen met wasverzachter.

Schoenen opfrissen

Een doek met verdunde wasverzachter gebruiken om de binnenkant van schoenen schoon te vegen kan geurtjes maskeren. Maar het reinigt niet écht en laat mogelijk geurstoffen of plakkerige resten achter. Dat is niet ideaal, zeker als je de schoenen zonder sokken draagt. Wil je het toch proberen? Gebruik een goed uitgewrongen doek en laat de schoenen daarna volledig drogen.

Vuilnisbak geurvrij maken

Een sopje met wat wasverzachter kan je vuilnisbak tijdelijk frisser laten ruiken. Het maskeert nare geurtjes, maar doodt geen bacteriën. Voor grondige reiniging blijft een oplossing met soda, azijn of allesreiniger effectiever. Wasverzachter is hier dus vooral geurdecoratie, geen echte schoonmaker.

Wasverzachter: handig, maar geen wondermiddel

Wasverzachter is dus best veelzijdig, maar niet het wondermiddeltje dat sommige blogs ervan maken. Als je het slim inzet – en altijd spaarzaam – kun je er net wat meer mee doen dan alleen gebruiken voor je was. Test wel altijd eerst op een klein stukje, en hou het bij oppervlakken waar het veilig is. Liever geen risico? Er zijn ook natuurlijke alternatieven, zoals azijn of etherische olie, die je op een vergelijkbare manier kunt gebruiken.

Een hogedrukreiniger is een krachtig hulpmiddel waarmee je snel en grondig allerlei oppervlakken rondom je huis schoonmaakt. Maar met de juiste accessoires haal je er nóg meer uit – en wordt schoonmaken niet alleen makkelijker, maar ook een stuk effectiever.

Let goed op dat niet elk accessoire op elke hogedrukreiniger past. Voordat je overgaat op de aanschaf van een accessoire, controleer dan goed de compatibiliteit met jouw hogedrukreiniger. Lees hier meer over in het artikel Praktische tips bij het gebruik van hogedrukreinigers.

Vario-spuitlans: veelzijdigheid troef

Een vario-spuitlans is eigenlijk onmisbaar als je het meest uit je hogedrukreiniger wilt halen. Met dit accessoire pas je in één handomdraai de spuithoek aan, zodat je de waterstraal precies kunt afstemmen op wat je schoonmaakt. Voor hardnekkig vuil zet je 'm op volle kracht, terwijl een zachtere straal ideaal is voor kwetsbare oppervlakken zoals ramen of andere glazen oppervlakken. Je hebt dus meerdere mogelijkheden in één handige lans.

©hedgehog94

Terrasreiniger: speciaal voor grotere oppervlakken

Een terrasreiniger is een handig hulpstuk in de vorm van een brede, ronde schijf met ronddraaiende spuitkoppen. Je bevestigt ’m aan je hogedrukreiniger en maakt er moeiteloos grotere oppervlakken mee schoon – denk aan je terras, oprit of zelfs muren. Doordat de waterstraal dicht bij het oppervlak blijft, reinig je extra effectief én verbruik je minder water. En het mooiste? Je hebt geen last van opspattend vuil of water, dus schoonmaken wordt een stuk comfortabeler.

Verlengslang: vergroot je bereik

De meeste hogedrukreinigers worden geleverd met een slang van zo’n 5 tot 10 meter – vaak is dat genoeg, maar soms kom je nét iets te kort. Met een verlengslang vergroot je eenvoudig het bereik, zodat je ook moeilijker bereikbare plekken kunt schoonmaken zonder telkens het apparaat te hoeven verplaatsen. Verlengslangen zijn er in verschillende lengtes, dus er is altijd wel een variant die past bij jouw klus.

Schuimlans: effectieve reiniging met reinigingsmiddel

Soms is water alleen niet genoeg om hardnekkig vuil aan te pakken. Dan is een schuimlans dé oplossing. Hiermee breng je een dikke laag reinigingsschuim aan op het oppervlak. Het schuim blijft even zitten, zodat het schoonmaakmiddel goed kan inwerken en het vuil losweekt. Na een paar minuten spoel je alles gemakkelijk weg met de hogedrukreiniger. Perfect voor een grondige reiniging van bijvoorbeeld tuinmeubels, je auto of een schutting.

Rioolontstoppingslans: verstoppingen verhelpen

Een verstopte afvoer of riool is altijd vervelend, maar met een rioolontstoppingslans voor je hogedrukreiniger kun je het probleem vaak zelf oplossen, zonder meteen een loodgieter te hoeven bellen. De lange, flexibele lans schuif je eenvoudig in de afvoer. De krachtige waterstraal maakt vuil los en spoelt het direct weg. Zo is een verstopping vaak al binnen een paar minuten verholpen en heb je jezelf een vaak prijzig bezoekje van de loodgieter bespaard.

©BillionPhotos.com

Met de juiste accessoires wordt je hogedrukreiniger echt een alleskunner. Of je nu je terras weer spic en span wilt krijgen, je auto een wasbeurt gunt of een verstopte afvoer te lijf gaat – voor elke klus is er wel iets handigs te vinden. Begin met een paar basisaccessoires zoals een vario-spuitlans of een terrasreiniger, en breid daarna rustig uit met wat je nodig hebt. Zo ben je overal op voorbereid, zonder gedoe.