Om cryptovaluta als bitcoin te delven heb je de juiste mining-hardware nodig. In een vorig artikel vertelden we je over de basics. In dit vervolg gaan we het een en ander tweaken voor de beste resultaten, op gebied van hard- en software.

Door: Stephan Overbeeke en Nada Overbeeke

lees eerst: Mining-hardware: De basics

De eerste fracties van bitcoins lopen na het lezen van het vorige artikel binnen, vermoedelijk een paar euro per dag met een enkele grafische kaart. Vervolgens is het tijd om te optimaliseren. Open de eerder genoemde MSI Afterburner-applicatie en bekijk de temperatuurgrafiek. Hoeveel graden acceptabel is wisselt per kaart, maar maximaal 80 graden Celsius is een goed uitgangspunt. Je kunt dit direct als limiet instellen zodat deze niet wordt overschreden.

Optimaliseren is ook eenvoudig: verlaag de powerlimit-instelling stapsgewijs terwijl je in de mining-software de hashrate in de gaten houdt, en haal de limiet omlaag totdat de hashrate significant vermindert. Normaliter zul je tussen de 65% en 80% powerlimit uitkomen, waar je met een beetje geluk tientallen watt minder verbruikt terwijl je nauwelijks opbrengst verliest. Ook kun je stevige procentuele winsten boeken door het geheugen van je grafische kaart te overklokken, ook iets waar de serieuzere miner zich in zal willen verdiepen.

Meerdere videokaarten

Mocht je geen vaste computer hebben en wil je toch minen, of wil je meer dan minen met die enkele grafische kaart? Dan zullen we de juiste, specifieke hardware erbij moeten halen. In de eerste plaats zo veel mogelijk grafische kaarten, waarbij je AMD en Nvidia vrij kan combineren, plus een voeding met voldoende capaciteit. Een hele grove vuistregel is een basis van 200 watt, plus circa 200 watt per AMD RX 400 of 500-serie kaart of Nvidia GTX 1070 of 1080, dan wel 300 watt per GTX 1080 Ti of RX Vega, voorafgaand aan enige optimalisatie.

Met onze capabele Seasonic Prime Platinum 850 W meten we nog geen 600 watt verbruik voor het complete systeem met een combinatie van drie GTX 1080-, GTX 1070- en RX 580-kaarten. Het is dus geen grote uitdaging om een voeding te vinden die een kleine mining-opstelling aankan.

In een beetje behuizing zal een tweede grafische kaart nog wel passen, of misschien een derde ook nog net, maar dan bereiken we de limieten van wat binnen zeer een stevige pc thuis mogelijk is. En mocht het op één of andere manier fysiek al passen, dan is de kans nog groot dat je niet voldoende aansluitingen hebt op je moederbord. En zo lopen we wederom vrij snel tegen wat beperkingen aan. Oftewel tijd om het grof geschut in stelling te brengen, plus wellicht een energieverbruiksmeter, brandblusser en ventilatoren.

Mining-moederbord en toebehoren

Om echt te groeien is het dus tijd om de home-hardware achter ons te laten. Voor onze rig pakken we het moederbord ASRock H110 Pro BTC+. Je kunt daar namelijk maar liefst dertien grafische kaarten op kwijt. Daarbij is het bord ook duidelijk gericht op miners, met extra stroomvoorzieningen, handige fysieke knoppen op het bord om hem in- en uit te schakelen en zo min mogelijk aan overbodige features.

Vervolgens pakken wij een Intel Pentium G4560, 2x 8 GB geheugen, en een Samsung 850 Evo ssd. Meer dan noodzakelijk, maar mocht het minen niet rendabel blijven dan houden we er nog een capabele home-pc aan over.

©PXimport

Moderne videokaarten zijn breed, en om er daadwerkelijk dertien aan te sluiten op ons moederbord hebben we zogeheten pci-express-risers nodig. Deze riser-modules zelf zijn geen significante investering, voor een paar euro per stuk haal je ze al in huis via bijvoorbeeld dx.com. Let op dat je modellen gebruikt met een extra stroomvoorziening, bijvoorbeeld via een sata- of een molex-aansluiting, nog goedkopere ‘unpowered’ modellen zijn de besparing niet waard.

De computerbehuizing moet dus ook aan de kant, en ook de test-benches die overclockers en reviewers voor tal van doeleinden gebruiken voldoen niet langer: op onze Streamcom BC1 kregen we er nipt drie. Een korte zoektocht naar een specifieke ‘mining rig case’ geeft echter tal van resultaten van veelal eenvoudige metalen frames waarin je de grafische kaarten door middel van de risers op kunt hangen.

Wederom wordt de voeding het focuspunt. Voedingen voor consumenten-computers met meer dan 1200 watt zijn zeldzaam en voor dertien kaarten heb je al snel het dubbele nodig. Het voornaamste probleem is dat consumentenvoedingen nimmer voldoende aansluitingen bieden voor zo veel kaarten. Gelukkig is het niet heel lastig om een tweede voeding toe te voegen aan je rig. Dit kan met beleid en zonder hulpmiddelen, of je kunt het makkelijker maken door een module zoals de Add2PSU te gebruiken.

Installeer Windows of Linux, beide kunnen al deze kaarten aansturen. Wel kun je voor Windows niet meer dan acht kaarten met dezelfde chipset gebruiken, dus je zult dan AMD- en Nvidia-kaarten moeten combineren. Installeer de chipset-drivers van het moederbord, de grafische drivers van de AMD- en/of Nvidia-website, MSI Afterburner, en de mining-applicatie, zij het Nicehash of je specifieke coin-mining-tool. Presto: je eigen mining-rig!

Uitbouwen

Met één grafische kaart of met dertien, het minen zelf blijft onveranderd ongecompliceerd: software uitvoeren en vooral veel wachten. Wel is de kans groot dat je inmiddels voldoende kennis van de verschillende cryptovaluta hebt vergaard dat je zelf de mining-applicaties uit gaat wilt kiezen, en dat je de powerlimits en geheugen-overkloks nauwlettend hebt afgesteld. Serieuze technische hordes of uitdagingen zijn we feitelijk niet tegengekomen in het opbouwen van onze redelijk pittige mining-rig voor thuisgebruik.

Verder uitbreiden van onze rig zit er echter niet in. Je mining-capaciteit significant laten groeien doe je simpelweg door het opbouwen van meer rigs. Vanaf daar moet je ook gaan kijken naar de elektrische installatie in het pand om dergelijk verbruik te ondersteunen, want zelfs met optimalisaties is het niet vreemd om voorbij de 2000 watt te komen met een rig met dertien kaarten. Voor een grotere mining-capaciteit zul je aan het werk moeten in je groepenkast. Wij trekken hier dan ook de streep, de volgende stap maakt je feitelijk tot een professionele miner.

Ramen lappen staat zelden bovenaan je lijstje met favoriete klussen, maar het resultaat spreekt altijd voor zich. Schone ramen laten meer licht binnen, geven je huis een frisse uitstraling en maken het uitzicht net een stukje fraaier. En het hoeft echt geen tijdrovend karwei te zijn. Met deze vijf simpele methodes krijg je je ramen snel weer sprankelend schoon.

Lees ook: Top 10 vervelendste huishoudklussen: zo maak je ze leuker!

1: Glasreiniger en microvezeldoek, een gouden duo

De klassieker onder de schoonmaakmethodes blijft glasreiniger in sprayvorm, gecombineerd met een microvezeldoek. Het werkt snel, gemakkelijk en levert in de meeste gevallen een streeploos resultaat op. Spuit de reiniger gelijkmatig over het raamoppervlak: niet te spaarzaam, maar ook niet zo veel dat het in straaltjes naar beneden loopt. Neem vervolgens een microvezeldoek en poets het glas in rustige, cirkelvormige bewegingen. Begin in een hoek en werk stap voor stap naar de andere kant, zodat je geen plekken overslaat. Heb je te maken met hardnekkige vlekken, laat de spray dan even kort inwerken voordat je begint met poetsen. Wil je het glas net dat beetje extra glans geven, dan kun je de doek op een gegeven moment ook vervangen door een prop krantenpapier. Dat geeft een verrassend mooi effect.

©Voyagerix - stock.adobe.com

2: Warm water met een scheut afwasmiddel

Heb je geen glasreiniger in huis of zijn je ramen uitzonderlijk vuil, dan is een emmer met warm water en een paar druppels afwasmiddel een uitstekende oplossing. Vul de emmer met schoon, warm water, voeg er een beetje afwasmiddel aan toe en maak de ramen schoon met een zachte spons of een niet-pluizende doek. Werk steeds van boven naar beneden om te voorkomen dat er druipsporen ontstaan. Zodra het raam helemaal is afgenomen, pak je een raamwisser om het water in vloeiende banen weg te trekken. Zorg ervoor dat je de wisser na elke haal even droogveegt, zodat er geen strepen achterblijven. Droog daarna de randen en hoeken na met een schone, pluisvrije doek.

Woon je in een gebied met hard water, dan is het slim om gedestilleerd water te gebruiken. Daarmee verklein je de kans op witte vlekken en kalkresten die anders zichtbaar kunnen opdrogen.

💡 Kies een bewolkte dag om je ramen te lappen. In de felle zon droogt het water namelijk sneller op, waardoor je meer kans hebt op strepen.

3: Voor een streeploos resultaat: azijn

Wie liever met natuurlijke middelen schoonmaakt, kan uitstekend terecht bij een oplossing van water en witte azijn. Meng één deel azijn met drie tot vier delen water in een lege plantenspuit, schud even goed en spray het mengsel royaal op de ramen. Gebruik een microvezeldoek of een oude, schone theedoek om het raam grondig te poetsen. Net als bij de glasreiniger kun je voor extra glans ook hier weer krantenpapier gebruiken om na te wrijven.

Azijn heeft als groot voordeel dat het vet en vuil oplost, en bovendien strepen tegengaat. Houd er wel rekening mee dat de geur tijdens het schoonmaken even sterk kan zijn. Gelukkig verdwijnt die snel zodra de ramen droog zijn. Zo houd je een fris en helder resultaat over, zonder chemische schoonmaakmiddelen.

💡 Vergeet de kozijnen niet! Een schoon raam in een vuil kozijn ziet er maar 'half af' uit.

Ook interessant: 10x (goedkoop!) je huis schoon met soda, groene zeep en azijn

4: Efficiënt werken met een raamwisser

Wil je vooral snel en efficiënt resultaat, dan is een raamwisser je beste bondgenoot. Begin met het wassen van het raam volgens een van de eerdere methodes, zet de raamwisser vervolgens in de bovenhoek en trek hem in een rechte, horizontale beweging naar de andere kant. Veeg de wisser na elke haal af met een droge doek, zodat vuil en water zich niet opnieuw over het glas verspreiden. Zorg er daarnaast voor dat je elke baan een klein beetje laat overlappen met de vorige, zodat er geen strepen of gemiste stroken ontstaan. Sluit af door de randen van het raam en de vensterbank droog te maken met een schone doek. Daarmee voorkom je dat er druppels of watervlekken achterblijven.

💡 Voor moeilijk bereikbare buitenramen kun je een telescopische raamwisser gebruiken.

©Brian Jackson

5: Houd je ramen bij door regelmatig te lappen

Tot slot een tip die misschien niet leuk klinkt, maar wel een groot verschil maakt: maak je ramen regelmatig schoon. Door ze vaker even snel af te nemen, voorkom je dat vuil en aanslag zich ophopen en vastkoeken. Dat betekent dat je minder hard hoeft te boenen en sneller klaar bent. Bovendien blijven je ramen langer helder, waardoor je altijd kunt genieten van een fris uitzicht. Mooier kunnen we het niet maken, wel een stuk makkelijker.

💡 Last van condens op je ramen? Ventileer wat vaker of verweeg een luchtontvochtiger.

Conclusie

Met deze tips en een beetje voorbereiding wordt ramen lappen een stuk eenvoudiger. Door slim te werken en de juiste schoonmaakmiddelen te gebruiken, zorg je ervoor dat je ramen er in no-time netjes uitzien!

Als de zomer ten einde loopt, verdwijnt bij veel mensen de aandacht voor de tuin. Toch is het najaar een van de belangrijkste periodes voor tuinonderhoud. Wie nu opruimt en snoeit, voorkomt extra werk in het voorjaar. En met het juiste gereedschap is dat makkelijker dan je denkt!

Partnerbijdrage - in samenwerking met Gardena

Vallende blaadjes, uitgebloeide planten, struiken en bomen die in de zomer flink zijn gegroeid – juist in het najaar vraagt de tuin om aandacht. Hieronder lees je welke klussen je nu kunt uitpakken en welk gereedschap daarbij van pas komt.

Snoeien: nu knippen is straks genieten

Veel vaste planten, struiken en jonge bomen groeien in de zomer flink door. Door ze in het najaar te snoeien, houd je ze in model en voorkom je dat zwakke of te lange takken bij de eerste storm afbreken. Snoeien is ook belangrijk voor de gezondheid van de plant: zo krijgen lucht en licht krijgen meer ruimte, wat schimmelvorming tegengaat.

Voor dunne takken en jong hout is een scherpe snoeischaar vaak al genoeg. De Gardena PremiumCut Flex is daar een goed voorbeeld van. Deze stevige bypass-schaar is bedoeld voor groen hout tot 24 mm dik. Dankzij de ergonomische handgreep en PowerCoating werk je nauwkeurig en hoef je geen extra kracht uit de oefenen. De coating zorgt er bovendien voor dat je de snoeischaar makkelijk schoon kunt maken en houden.

©Gardena

Gaat het om iets dikkere takken, bijvoorbeeld van struiken of jonge bomen, dan is een takkenschaar praktischer. De Gardena EasyCut S is een compacte en lichte takkenschaar met een sterke bypass-snede. Hij heeft een snoeidiameter van 4,5 centimeter. Dankzij zijn ergonomische ontwerp en zijn gewicht van net 900 gram kun je lekker vlot doorwerken.

💡Tip: snoei op een droge dag, zodat de snoeiwonden snel kunnen indrogen en je schimmel geen kans geeft.

©Gardena

Blad op het gazon? Tijd voor actie

Afgevallen bladeren horen bij de herfst, maar laat je ze liggen, dan gaan ze al snel tegen je werken. Zeker op het gazon vormen ze een natte, compacte laag die het gras verstikt. Mos en schimmels krijgen vrij spel, en in het voorjaar zie je de kale plekken terug. Blad opruimen is dus geen overbodige luxe.

Voor kleine oppervlakken of om gevallen blad uit borders en perken te halen is een hark vaak al voldoende. De Gardena combisystem bladhark is verstelbaar in breedte, van 30 tot 50 centimeter, zodat je hem kunt aanpassen aan de situatie. Smal bij struiken of tussen planten, breder op het gazon. Je klikt hem vast op een steel naar keuze, waardoor je ook prettig rechtop kunt blijven werken.

©Gardena

Wil je sneller klaar zijn, dan is een bladblazer of -zuiger handiger. De Gardena PowerJet Collect werkt op een 18V accu en combineert blazen en zuigen ineen. Je kunt bladeren dus op een hoop blazen óf ze direct opzuigen. Doe je dat laatste, dan zorgt de geïntegreerde hakselaar dat het bladafval meteen versnipperd wordt. Is de opvangzak vol, dan is het opgevangen materiaal meteen klaar voor op de composthoop of in de groenbak.

©Gardena

Liever geen herrie of gedoe met stroom? Dan is de Gardena bladverzamelaar een slim alternatief. Deze tuinruimer werkt volledig mechanisch: je duwt hem als een karretje over het gazon en de draaiende borstels vegen het blad naar binnen. Je hoeft dus niet meer zelf telkens te bukken om opgehoopt blad te verzamelen en weg te gooien. Het borstelmechanisme is in hoogte verstelbaar, afhankelijk van de ondergrond. Handig: je kunt hem ook gebruiken na het grasmaaien of verticuteren. En dat allemaal zonder lawaai!

En waar laat je al dat groenafval?

Tijdens het snoeien en harken verzamel je al snel een flinke berg groenafval. Takken, bladeren, uitgebloeide planten – het is handig om daar meteen een verzamelpunt voor te hebben. De Gardena pop-up tuinafvalzakbiedt uitkomst. Deze stevige, rechthoekige zak klapt vanzelf open en blijft goed rechtop staan. Daardoor kun je er gemakkelijk takken en blad in kwijt, zonder dat de zak steeds omvalt. Met een inhoud van 127 liter hoef je niet steeds heen en weer te lopen. Klaar? Dan vouw je de zak plat op, zodat hij weinig ruimte inneemt in de schuur of garage.

💡Tip: gebruik meerdere zakken om te scheiden wat je kunt composteren (bladeren, plantresten) en wat naar de gemeentelijke groenophaal moet (ziek of besmet plantmateriaal, dikke takken).

©Gardena

Het najaar als onderhoudsseizoen

Hoewel het in het najaar lijkt alsof de tuin tot rust komt, is dit juist het moment om dingen aan te pakken. Je zorgt dat de tuin winterklaar is, zodat je er in het voorjaar weer helemaal van kunt genieten. Bovendien werk je vaak in prettig weer: niet te heet, niet te droog, geen muggen meer. En zeg nou zelf: het voelt goed om de tuin netjes en opgeruimd achter te laten voordat de winter echt begint!

Met goed gereedschap wordt dat werk een stuk makkelijker. Gardena helpt daarbij, met alles van snoeischaren en bladverzamelaars tot stevige tuinafvalzakken. Het enige wat jij nog hoeft te doen, is aan de slag gaan.