Bitcoin en blockchain zijn termen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en het betaalverkeer de laatste jaren flink opgeschud hebben. Maar hoe werkt Bitcoin en blockchain-technologie in de basis eigenlijk? Dat leggen we uit.

De klassieke technologie om gegevens over transacties op te slaan is een relationele database, uitgevonden in 1970 door E.F. Codd van IBM. Alle gegevens worden in tabellen opgeslagen en een kolom in één tabel kan verwijzen naar een kolom in een andere tabel om relaties tussen de gegevens voor te stellen. Hoewel er ondertussen heel wat andere manieren zijn ontwikkeld om gegevens op te slaan, is de relationele database vijftig jaar later in heel wat gevallen nog altijd de beste manier.

Voor een aantal nichetoepassingen bestaan er wel betere manieren om gegevens op te slaan. Een van die manieren is de blockchain, een concept dat eind 2008 geïntroduceerd werd door Satoshi Nakamoto in zijn negen pagina’s tellende artikel ‘Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System’, waarin hij de wereld liet kennismaken met de digitale munteenheid Bitcoin.

De cryptocurrency Bitcoin is een uiting van blockchain, wat ook wel de belangrijkste uitvinding sinds internet wordt genoemd. Blockchain is een zogeheten gedistribueerde database van transacties: je slaat informatie niet op één centrale plaats op, maar op alle deelnemende computers, ook wel nodes genoemd. De hele database is beschikbaar op elke node. Bovendien blijft de opgeslagen informatie daar ook staan: dit kan niet teruggedraaid of zomaar gewijzigd worden.

Juist die decentralisatie, transparantie en onveranderlijkheid maken de blockchain een ideale technologie voor de financiële sector. Als financiële partijen een database willen delen zonder daarbij afhankelijk te zijn van één partij, hebben ze met de blockchain een oplossing die minder gevoelig is voor fraude en risico’s van onbetrouwbare partijen. De transparantie sluit goed aan op de steeds zwaardere eisen die financiële toezichthouders stellen. Het gegeven dat de database niet zomaar verandert, maakt een betrouwbaarder registratie van transacties mogelijk.

©PXimport

Transacties liggen bij iedereen

In feite is de blockchain gedetailleerder dan een database: het is een gedistribueerd grootboek (‘distributed ledger’) van transacties. Van oudsher ligt een grootboek bij één partij die de transacties erin registreert, vaak een bank. Beide partijen die aan een transactie deelnemen, hebben vertrouwen in de bank dat die als tussenpartij de transactie verifieert en uitvoert zoals het hoort. Maar wat als je de bank niet vertrouwt? Dan schiet de blockchain te hulp. Daarbij worden de transacties door een netwerk van deelnemers gecontroleerd. Transacties worden aan een zogeheten blok toegevoegd, en dat blok wordt aan een keten van blokken (vandaar de naam blockchain) gekoppeld. Zo kunnen alle transacties door alle deelnemers van het netwerk geverifieerd worden zonder dat er een centrale tussenpartij nodig is.

Het geniale van Nakamoto’s uitvinding is dat de blokken met digitale handtekeningen aan elkaar gekoppeld zijn en dat transacties uit het verleden in de praktijk niet meer veranderd kunnen worden als het netwerk van deelnemers maar groot genoeg is. Vandaar de kreet ‘In cryptography we trust’ die je vaak hoort in kringen van cryptocurrency-liefhebbers: het vertrouwen in een centrale tussenpartij maakt plaats voor vertrouwen in de cryptografische algoritmes achter het netwerk.

©PXimport

Digitaal geld met Bitcoin

De digitale munteenheid Bitcoin was de eerste toepassing van blockchain. De financiële sector gebruikt de munt nauwelijks, maar vanwege zijn belangrijke rol in de ontwikkelingen leggen we in grote lijnen uit hoe Bitcoin werkt. Bij Bitcoin garandeert de blokchain dat niemand geld van iemand anders uitgeeft en dat niemand zijn geld twee keer kan uitgeven.

In Bitcoin heb je rekeningen waarnaar je geld kunt overschrijven. Een rekeningnummer of adres is een hash van een publieke sleutel, een lange reeks letters en cijfers. Een hash is een getal dat je maar in één richting kunt berekenen. De eigenaar van die rekening heeft de bijbehorende privésleutel en is dus de enige die dat geld kan uitgeven. Iedereen kan wel geld overmaken naar de rekening.

Wanneer je in een bitcoinclient geld overmaakt naar iemand anders, stuurt je client die transactie naar het bitcoinnetwerk, samen met een ‘fee’ (transactiekosten). Daar worden ongeveer elke tien minuten alle recente transacties samengebracht in een blok.

Zogeheten miners gaan dan aan het rekenen om een soort puzzel rondom het blok op te lossen, iets wat veel rekenkracht van de computer vergt. Het is een competitie: de eerste miner die het probleem oplost, krijgt een beloning, namelijk de transactiekosten van de bitcointransacties in het blok. Die beloning motiveert mensen, zodat er altijd voldoende miners blijven rekenen. Het oplossen van de puzzel is immers de validatie van het blok, en daarvan hangt de veiligheid van het bitcoinnetwerk af.

Blokken valideren

Zodra een blok gevalideerd is, krijgt het een soort tijdstempel en wordt het aan een keten van blokken toegevoegd en het netwerk op gestuurd. Elk blok is met het vorige blok verbonden door een hash te berekenen van de hele keten tot dat moment aan toe. Daardoor is van de hele keten van blokken van het eerste blok (het ‘genesis block’) tot het laatste te controleren of ze wel met elkaar verbonden zijn. Miners verifiëren of de puzzel van een nieuw blok correct is opgelost (dat gaat heel snel, in tegenstelling tot het oplossen van de puzzel) en beginnen aan het volgende blok te rekenen.

Als iemand probeert om een niet door miners gevalideerd blok toe te voegen, is dat blok niet verbonden met de voorgaande blokken in de blockchain: de hash klopt niet. Het is dus snel duidelijk dat er fraude in het spel is. En omdat iedere bitcoinclient toegang heeft tot een kopie van de volledige blokchain, kan iedereen dat nagaan. Je verstuurt zo eenvoudig op een betrouwbare manier geld over de hele wereld, zonder bank of andere tussenpersonen.

Maak je weleens een filmpje? Daarin zitten meestal stukken die oninteressant zijn. Met de gratis tool VLC media player kun je zo’n video moeiteloos en nauwkeurig tot op het frame inkorten.

Mediatitel verbergen

VLC media player (www.videolan.org) is een van de populairste mediaspelers. Niet alleen omdat de opensource-software voortdurend wordt verbeterd, maar vooral omdat de app zoveel verschillende media moeiteloos kan afspelen en converteren. We gebruiken de tool ook graag om video in te korten. Standaard toont VLC in het begin gedurende enkele seconden de naam van het videobestand. Vind je dat (net als wij) storend, vooral als je in die zone een knip wilt geven? Schakel dit uit door de Eenvoudige voorkeuren te openen met Ctrl+P (met de P van preferences, op de Mac gebruik je Cmd+,). Ga naar het tabblad Ondertitels / OSD en haal het vinkje weg bij de optie Mediatitel weergeven bij starten van de video.

Beginpositie bepalen

Het splitsen van een video in VLC verloopt anders dan bij een gewone videobewerkingstool waar je een slider moet verplaatsen. Met VLC maak je een opname van het deel van de video dat je wilt extraheren uit een langer filmpje. Het ingekorte fragment wordt dan opgeslagen als een nieuw videobestand en het oorspronkelijke bestand blijft ongewijzigd. Open VLC en klik op Open bestand om de video te selecteren die je wilt inkorten. Laad de video en zoek de exacte positie waar je de video wilt splitsen. Om het je gemakkelijk te maken, kun je de spatiebalk gebruiken om het filmpje te pauzeren en met dezelfde toets zet je het terug in gang. Je kunt de video frame voor frame afspelen door de E-toets in te drukken. Als je de E-toets continu indrukt, verspringt de video in slow motion. Op deze manier ga je naar de plaats waar je de beginknip wilt geven. Klik dan op de rode opnameknop links onder de video.

Opnemen

Laat de video verder lopen en/of gebruik de E-toets om de plaats te zoeken waar je het fragment wilt beëindigen. Klik opnieuw op dezelfde opnameknop om de laatste knip te geven. Dat is alles. De ingekorte video wordt automatisch opgeslagen in de map Video's op je computer. Op de Mac komt dit fragment in de map Films.

Het merk Nothing is inmiddels berucht én geliefd om zijn semi-transparante telefoons, dappere designkeuzes en de knipoog naar oldskool tech. Vandaag voegt het bedrijf daar een betaalbare variant aan toe: de Phone (3a) Lite. Die naam roept meteen vragen op, want hoe 'Lite' is hij eigenlijk?

Vandaag heeft Nothing de Phone (3a) Lite officieel onthuld. Vanaf 4 november ligt het toestel ook daadwerkelijk in de winkel voor een bedrag van 249 euro. Er zijn twee uitvoeringen beschikbaar met 8 GB RAM en 128 of 256 GB opslag, en die zijn leverbaar in de kleuren zwart en wit. Beide varianten bieden ruimte voor een microSD-kaart tot 2 TB, wat in deze prijsklasse vrij uitzonderlijk is.

Met die vriendelijke prijs positioneert Nothing het toestel overigens slim tussen de budget- en middenklasse in. Dus ónder de Nothing Phone (3a), maar boven instappers van bijvoorbeeld Realme of Motorola.

©Nothing

Kleine concessies

De transparante achterkant blijft, maar het Glyph-systeem – de lichtstrips waarmee je meldingen op de achterkant kunt waarnemen – lijkt te ontbreken. Nothing vermeldt het in elk geval niet op de officiële pagina, wat doet vermoeden dat het systeem hier is geschrapt of versoberd. Het toestel heeft een glass finish en een IP54-certificering tegen stof en spatwater, maar is vermoedelijk niet volledig van glas.

Het scherm is een 6,77-inch amoledpaneel met een resolutie van 1084 × 2392 pixels, een piekhelderheid van 3000 nits en een adaptieve verversing van 120 Hz. Het toestel draait op een MediaTek Dimensity 7300 Pro-chip (8-core, 4 nm, tot 2,5 GHz) met een Mali-G615 GPU. Niet de snelste op aarde, maar ruim voldoende voor dagelijks gebruik en je favoriete spelletjes. De batterij heeft een vermogen van 5000 mAh en kun je met 33 watt opladen; in twintig minuten zit je op 50 procent, volledig laden duurt ongeveer een uur. Ook reverse charging (5 watt) wordt ondersteund.

De camera’s zijn inmiddels officieel bevestigd: een 50 MP-hoofdcamera (f/1.88), een 8 MP-ultragroothoeklens (f/2.2) en een 2 MP-macrocamera (f/2.4). De selfiecamera telt 16 MP. Video’s schiet je in 4K met 30 fps of 1080p met tot 60 fps. Daarmee is het een nette, zij het eenvoudige, cameraconfiguratie voor deze prijsklasse.

Software

De telefoon draait op Nothing OS 3.5 (gebaseerd op Android 15). Versie 4.0, gebaseerd op Android 16, volgt later met nieuwe camera- en lockscreenfuncties zoals Stretch mode en Lock Glimpse.

Die laatste optie zorgt trouwens wel voor enige opschudding: Lock Glimpse zou advertenties laten zien op je vergrendelscherm. Gebruikers moeten naar links vegen om ze te bekijken en de functie is weliswaar opt-in, maar het is wél een breuk met Nothings eerdere ‘geen bloatware, geen onzin’-imago. Het voelt een beetje wrang: het merk dat ooit minimalisme predikte, introduceert nu vrijwillige reclame. Maar goed, een kleine prijs voor een lage prijs, zullen we maar zeggen.

Niettemin lijkt de Nothing Phone (3a) Lite een charmant compromis. Minder luxe, minder toeters en bellen, maar nog steeds een eigen gezicht in een markt vol generieke toestellen. Wie vooral design en merkbeleving zoekt voor een zacht prijsje, zal hier vermoedelijk blij van worden.

©Nothing

Conclusie

Met de Phone (3a) Lite brengt Nothing een deel van zijn kenmerkende design naar een lagere prijsklasse. De hardware is degelijk, de prijs scherp en de uitstraling is toch herkenbaar. Maar er zijn ook duidelijke concessies: geen Glyph-lichtshow deze keer, de camera’s zijn bescheiden, en die optionele advertenties...? Nou ja, een aantrekkelijke instapper dus, zolang je weet wat je inlevert voor dat lagere prijskaartje.