ID.nl logo
Hoe werkt Bitcoin en blockchain-technologie?
© PXimport
Zekerheid & gemak

Hoe werkt Bitcoin en blockchain-technologie?

Bitcoin en blockchain zijn termen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en het betaalverkeer de laatste jaren flink opgeschud hebben. Maar hoe werkt Bitcoin en blockchain-technologie in de basis eigenlijk? Dat leggen we uit.

De klassieke technologie om gegevens over transacties op te slaan is een relationele database, uitgevonden in 1970 door E.F. Codd van IBM. Alle gegevens worden in tabellen opgeslagen en een kolom in één tabel kan verwijzen naar een kolom in een andere tabel om relaties tussen de gegevens voor te stellen. Hoewel er ondertussen heel wat andere manieren zijn ontwikkeld om gegevens op te slaan, is de relationele database vijftig jaar later in heel wat gevallen nog altijd de beste manier.

Voor een aantal nichetoepassingen bestaan er wel betere manieren om gegevens op te slaan. Een van die manieren is de blockchain, een concept dat eind 2008 geïntroduceerd werd door Satoshi Nakamoto in zijn negen pagina’s tellende artikel ‘Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System’, waarin hij de wereld liet kennismaken met de digitale munteenheid Bitcoin.

De cryptocurrency Bitcoin is een uiting van blockchain, wat ook wel de belangrijkste uitvinding sinds internet wordt genoemd. Blockchain is een zogeheten gedistribueerde database van transacties: je slaat informatie niet op één centrale plaats op, maar op alle deelnemende computers, ook wel nodes genoemd. De hele database is beschikbaar op elke node. Bovendien blijft de opgeslagen informatie daar ook staan: dit kan niet teruggedraaid of zomaar gewijzigd worden.

Juist die decentralisatie, transparantie en onveranderlijkheid maken de blockchain een ideale technologie voor de financiële sector. Als financiële partijen een database willen delen zonder daarbij afhankelijk te zijn van één partij, hebben ze met de blockchain een oplossing die minder gevoelig is voor fraude en risico’s van onbetrouwbare partijen. De transparantie sluit goed aan op de steeds zwaardere eisen die financiële toezichthouders stellen. Het gegeven dat de database niet zomaar verandert, maakt een betrouwbaarder registratie van transacties mogelijk.

©PXimport

Transacties liggen bij iedereen

In feite is de blockchain gedetailleerder dan een database: het is een gedistribueerd grootboek (‘distributed ledger’) van transacties. Van oudsher ligt een grootboek bij één partij die de transacties erin registreert, vaak een bank. Beide partijen die aan een transactie deelnemen, hebben vertrouwen in de bank dat die als tussenpartij de transactie verifieert en uitvoert zoals het hoort. Maar wat als je de bank niet vertrouwt? Dan schiet de blockchain te hulp. Daarbij worden de transacties door een netwerk van deelnemers gecontroleerd. Transacties worden aan een zogeheten blok toegevoegd, en dat blok wordt aan een keten van blokken (vandaar de naam blockchain) gekoppeld. Zo kunnen alle transacties door alle deelnemers van het netwerk geverifieerd worden zonder dat er een centrale tussenpartij nodig is.

Het geniale van Nakamoto’s uitvinding is dat de blokken met digitale handtekeningen aan elkaar gekoppeld zijn en dat transacties uit het verleden in de praktijk niet meer veranderd kunnen worden als het netwerk van deelnemers maar groot genoeg is. Vandaar de kreet ‘In cryptography we trust’ die je vaak hoort in kringen van cryptocurrency-liefhebbers: het vertrouwen in een centrale tussenpartij maakt plaats voor vertrouwen in de cryptografische algoritmes achter het netwerk.

©PXimport

Digitaal geld met Bitcoin

De digitale munteenheid Bitcoin was de eerste toepassing van blockchain. De financiële sector gebruikt de munt nauwelijks, maar vanwege zijn belangrijke rol in de ontwikkelingen leggen we in grote lijnen uit hoe Bitcoin werkt. Bij Bitcoin garandeert de blokchain dat niemand geld van iemand anders uitgeeft en dat niemand zijn geld twee keer kan uitgeven.

In Bitcoin heb je rekeningen waarnaar je geld kunt overschrijven. Een rekeningnummer of adres is een hash van een publieke sleutel, een lange reeks letters en cijfers. Een hash is een getal dat je maar in één richting kunt berekenen. De eigenaar van die rekening heeft de bijbehorende privésleutel en is dus de enige die dat geld kan uitgeven. Iedereen kan wel geld overmaken naar de rekening.

Wanneer je in een bitcoinclient geld overmaakt naar iemand anders, stuurt je client die transactie naar het bitcoinnetwerk, samen met een ‘fee’ (transactiekosten). Daar worden ongeveer elke tien minuten alle recente transacties samengebracht in een blok.

Zogeheten miners gaan dan aan het rekenen om een soort puzzel rondom het blok op te lossen, iets wat veel rekenkracht van de computer vergt. Het is een competitie: de eerste miner die het probleem oplost, krijgt een beloning, namelijk de transactiekosten van de bitcointransacties in het blok. Die beloning motiveert mensen, zodat er altijd voldoende miners blijven rekenen. Het oplossen van de puzzel is immers de validatie van het blok, en daarvan hangt de veiligheid van het bitcoinnetwerk af.

Blokken valideren

Zodra een blok gevalideerd is, krijgt het een soort tijdstempel en wordt het aan een keten van blokken toegevoegd en het netwerk op gestuurd. Elk blok is met het vorige blok verbonden door een hash te berekenen van de hele keten tot dat moment aan toe. Daardoor is van de hele keten van blokken van het eerste blok (het ‘genesis block’) tot het laatste te controleren of ze wel met elkaar verbonden zijn. Miners verifiëren of de puzzel van een nieuw blok correct is opgelost (dat gaat heel snel, in tegenstelling tot het oplossen van de puzzel) en beginnen aan het volgende blok te rekenen.

Als iemand probeert om een niet door miners gevalideerd blok toe te voegen, is dat blok niet verbonden met de voorgaande blokken in de blockchain: de hash klopt niet. Het is dus snel duidelijk dat er fraude in het spel is. En omdat iedere bitcoinclient toegang heeft tot een kopie van de volledige blokchain, kan iedereen dat nagaan. Je verstuurt zo eenvoudig op een betrouwbare manier geld over de hele wereld, zonder bank of andere tussenpersonen.

▼ Volgende artikel
Op zoek naar het ideale Vaderdag-cadeau? Maak kans op een Ninja-airfryer!
© Ninja
Huis

Op zoek naar het ideale Vaderdag-cadeau? Maak kans op een Ninja-airfryer!

Wie regelmatig in de keuken staat, weet hoe prettig het is als een apparaat meerdere taken aankan zonder in te leveren op kwaliteit. De Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU is daar een goed voorbeeld van. Hij frituurt zonder olie, bakt zonder oven en kookt sneller dan je gewend bent. En dankzij de twee gescheiden kookzones is hij ook nog eens razend efficiënt. Speciaal voor Vaderdag mogen we bovendien vier exemplaren weggeven!

De Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU is niet zomaar een airfryer, maar een serieus keukentalent met twee volledig gescheiden kookladen van elk 4,75 liter. Dat betekent dat je moeiteloos een complete maaltijd tegelijk kunt bereiden: bijvoorbeeld een portie kippetjes aan de ene kant en frietjes aan de andere. Dankzij de Sync-functie zijn beide gerechten tegelijk klaar, dus geen lauwe friet meer terwijl het vlees nog moet garen.

En met de Match-functie zet je eenvoudig dezelfde instellingen op beide zones als je juist voor een grotere hoeveelheid van één gerecht gaat. Dat klinkt technisch, maar het komt erop neer dat je minder hoeft na te denken en toch meer op tafel zet. Zelfs vaders die normaal gesproken hun ei nog laten aanbranden krijgen hierdoor ineens vleugels in de keuken.

Lees hier onze review van de Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU

©Ninja

Veelzijdig koken met één apparaat

De meeste keukenapparaten hebben gebruiksaanwijzingen van het formaat boekwerk, maar de bediening van deze airfryer is lekker overzichtelijk. Het digitale display is intuïtief, de knoppen spreken voor zich en de zes vooraf ingestelde functies maken het kiezen makkelijk. Airfryen, bakken, roosteren, opwarmen, drogen of de Max Crisp-stand gebruiken? Alles kan, zonder gedoe met temperatuurinstellingen of baktijden opzoeken. En ja, ook voor de vader die denkt dat een quiche een soort Pokémon is, wordt koken hiermee opeens iets wat hij kan – en misschien zelfs leuk gaat vinden.

Nog een groot voordeel: de Ninja AF400EU is niet alleen sneller dan een oven, hij zorgt ook voor gezonder voedsel. Je gebruikt tot 75 procent minder vet, zonder in te leveren op smaak of crunch. Snacks blijven krokant, kip wordt sappig en groenten behouden hun bite. En als het dan eindelijk tijd is om op te ruimen, blijken ook daar geen excuses meer nodig: de kookladen en de bijbehorende roosters mogen gewoon in de vaatwasser. Geen geschrob, geen gezucht, geen smoesjes.

Vaderdagactie: win een Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU!

Speciaal voor Vaderdag mogen we vier exemplaren van de Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU weggeven. Wil jij er één winnen? Doe dan mee aan onze prijsvraag!

De vraag luidt: Wat is de totale capaciteit van de Ninja Foodi MAX Dual Zone Airfryer AF400EU?

Meedoen is eenvoudig: Stuur je antwoord vóór 10 juni 2025 naar winnen@id.nl met als onderwerp Vaderdagactie. ‼️Vergeet niet je naam en adresgegevens te vermelden‼️ De winnaars krijgen op 16 juni persoonlijk bericht.

▼ Volgende artikel
Van powerbank tot adapter: dit zijn de handigste accessoires voor je laptop
© Daisy Daisy
Huis

Van powerbank tot adapter: dit zijn de handigste accessoires voor je laptop

Wil je het maximale halen uit je laptop? Dan kom je al snel uit bij een reeks accessoires die nét dat beetje extra bieden. Natuurlijk denk je dan aan een goede tas, een losse muis of een extern scherm. Maar er zijn ook minder voor de hand liggende hulpmiddelen die het werken, reizen of ontspannen met je laptop makkelijker en handiger maken.

Meer uit je laptop halen met slimme aanvullingen

Slimme accessoires zorgen voor gemak, comfort en betere prestaties. Ze maken het verschil tussen 'gewoon' werken en écht prettig werken. Van extra aansluitmogelijkheden tot handige tools voor onderweg – er is veel mogelijk. Denk aan: 💻 Accessoires die mobiel werken makkelijker maken 💻 extra aansluitmogelijkheden voor kabels, schermen en netwerken 💻 uitbreidingen voor meer opslag of ergonomisch gemak

Lees ook: Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

Laptopstandaard: comfortabeler en koeler werken

Een laptopstandaard tilt je scherm op tot een prettig kijkniveau. Dat werkt een stuk prettiger voor je nek en schouders. Ideaal voor aan een bureau, maar ook op de bank geeft het meer stabiliteit. Sommige modellen hebben zelfs een ingebouwde ventilator om de temperatuur van je laptop omlaag te brengen. Minder warmte betekent minder slijtage en een langere levensduur van je laptop.

Powerbank: altijd stroom bij de hand

Onderweg of op reis heb je niet altijd een stopcontact in de buurt. Een krachtige powerbank is dan onmisbaar. Kies er een met voldoende capaciteit – minimaal 20.000 mAh – én voldoende vermogen. Veel laptops hebben minstens 60 watt nodig, sommige lichtere modellen kunnen met 30 watt toe. Varianten met een klein zonnepaneel laden ook op via zonlicht, al gaat dat vrij traag. Handig als extra, maar niet als hoofdbron.

©doucefleur

☀️ + 🔋= 🧑‍💻

Solar powerbanks

Wereldstekker: handig voor op reis

In het buitenland zijn stopcontacten lang niet altijd zoals in Nederland. Met een universele reisstekker (ook wel reisadapter of wereldstekker genoemd) kun je overal terecht. Ook hier is het, net als bij je keuze voor een powerbank, weer belangrijk om erop te letten dat het wattage toereikend is voor je laptop.

Usb-naar-internetadapter: stabiel bekabeld internet

Een wifi-verbinding is de standaard voor laptops, maar zo'n draadloze verbinding is helaas niet altijd stabiel. Vooral op drukke netwerken of in gebouwen met dikke muren kan een kabel betrouwbaarder zijn. Veel moderne laptops hebben geen netwerkaansluiting meer. Met een losse adapter los je dat probleem eenvoudig op. Ga op zoek naar een usb-naar-RJ45-adapter (ook wel ethernetadapter genoemd). Die zijn al te vinden voor minder dan 10 euro. Op veel adapters zitten bovendien extra usb-poorten – altijd handig!

Kaartlezer: bestanden overzetten in één keer

Draadloos bestanden overzetten of gewoon al je foto's in de cloud opslaan werkt over het algemeen prima. Maar een losse kaartlezer kan ook handig zijn. Zeker als je liever werkt met fysieke opslag dan met de cloud. Universele kaartlezers zijn goedkoop, compact en plug-and-play.. Voor een paar euro koop je al een universele kaartlezer, met aansluitingen voor bijvoorbeeld microSD, SDHC en UHS-I.

©Karter13

Een vleugje nostalgie: dvd's en blu-rays afspelen

Dvd-spelers zijn verdwenen uit bijna alle laptops. Heb je nog schijfjes met films, software of back-ups? Dan is een externe speler de oplossing. Voor weinig geld sluit je hem aan via usb en speel je alles alsnog probleemloos af.

Externe harde schijf: ruimte maken en back-ups bewaren

Als de opslagruimte op je laptop volloopt, is een externe harde schijf een logische stap. Je bewaart je bestanden fysiek én hebt een back-up bij de hand. Liever niet afhankelijk van de cloud? Dan is dit een betrouwbare manier om je data veilig te stellen.

Docking station: alles aangesloten in één keer

Met een docking station sluit je met één handeling je laptop aan op meerdere schermen, een toetsenbord, netwerk en andere randapparatuur. Alles via één centrale hub. Ideaal voor vaste werkplekken of als je regelmatig wisselt tussen kantoor en thuis. Sommige modellen hebben ook een ingebouwde laptopstandaard of oplader.