Begin 2019 pleitten de Autoriteit Financiële Markt (AFM) en De Nederlandse Bank (DNB) voor cryptoregulering op internationaal niveau. Binnen Europa is hier nu gehoor aan gegeven: sinds 10 januari jongstleden zullen crypto-omwisselplatforms en aanbieders van cryptoportemonnees vallen onder het toezicht van De Nederlandsche Bank. We gaan hier verder op in aan de hand van de privacyverklaring van het Nederlandse wisselplatform Litebit.

Op grond van de herziene Europese anti-witwasrichtlijn zullen bedrijven die dergelijke cryptodiensten aanbieden, onder de reikwijdte gaan vallen van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Zij zullen voortaan verplicht zijn zich te laten registreren bij DNB. Na registratie zal DNB toetsen of de processen ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering goed zijn ingericht.

Ook andere Wwft-verplichtingen zullen van toepassing zijn. Zo vereist de wetgeving onder meer een zorgvuldig cliëntonderzoek bij (nieuwe) klanten. Hiervoor zullen persoonsgegevens moeten worden verwerkt. De wetgeving biedt ook een nieuwe grondslag voor de verwerking van persoonsgegevens; de wettelijke verplichting.

Privacyverklaring Litebit

Voor de wettelijke verplichting als grondslag dient de verwerking ook echt noodzakelijk te zijn om aan deze wettelijke verplichting te kunnen voldoen. In de wet hoeft niet expliciet te staan dat voor de uitvoering van een specifieke taak persoonsgegevens moeten worden verwerkt. De verplichting in de wet kan namelijk ruimer geformuleerd zijn. Wel moet de verwerkingsverantwoordelijke kunnen verantwoorden dat de verwerking van de persoonsgegevens valt onder specifieke wet- of regelgeving. Het is dus aan de verantwoordelijke zelf om te bepalen of het verwerken van persoonsgegevens noodzakelijk is om aan een wettelijke verplichting te voldoen.

In de privacyverklaring van Litebit is de wettelijke verplichting niet gebruikt als grondslag voor de verwerking van persoonsgegevens. Op zich niet vreemd omdat een dergelijke wettelijke verplichting, zoals uit de Wwft, vooralsnog niet geldt voor deze partij. Voor het aanmaken van een account, de koop en verkoop van cryptovaluta en de verificatieprocedure baseert Litebit zich op de uitvoering van de overeenkomst als grondslag voor de verwerking. Voor deze grondslag geldt overigens ook dat de verwerking noodzakelijk moet zijn in het kader van de uitvoering van de overeenkomst.

©PXimport

Daarnaast worden persoonsgegevens verwerkt wanneer je contact opneemt met het platform, via de chat of per telefoon. De grondslag bij de verwerking van deze gegevens is gebaseerd op het gerechtvaardigd (zakelijk) belang. Een logische grondslag, alleen laat Litebit hier na om uit te werken waar dat gerechtvaardigd belang dan daadwerkelijk in zit. Het gerechtvaardigd belang kan bijvoorbeeld gelegen zijn in het feit dat Litebit jou als klant efficiënt wil kunnen bedienen en zijn klantenservice wil optimaliseren.

Bewaartermijnen

Ook bestaan er wettelijke bewaartermijnen die bedrijven verplichten om bepaalde gegevens voor een bepaalde periode te bewaren. Zo geldt er voor debiteurenadministratie een wettelijke bewaartermijn van zeven jaar. In de AVG worden geen concrete bewaartermijn voor het bewaren van persoonsgegevens genoemd. Het is aan de organisaties zelf om te bepalen hoe lang zij de betreffende persoonsgegevens bewaren. Daarbij dient te worden gekeken naar hoe lang de gegevens nodig zijn voor het doel waarvoor deze zijn verzameld. Het uitgangspunt in de AVG is dat persoonsgegevens niet langer worden bewaard dan nodig is.

Per onderdeel heeft Litebit uitgewerkt wat de gebruikte bewaartermijnen zijn. Daarbij wordt eveneens verwezen naar de bewaartermijn van zeven jaar. Deze bewaartermijn wordt onder meer gebruikt voor de accountinformatie, maar ook voor de gegevens die zijn verkregen uit de verificatieprocedure. In (het tweede stadium van) de verificatieprocedure moet een kopie van het paspoort of identiteitskaart worden verstrekt. Een bewaartermijn van zeven jaar voor kopieën van identiteitskaarten is erg lang. Hoewel de Wwft nog niet van toepassing is op het platform, lijkt aansluiting bij de wettelijke termijn die hieruit voortvloeit logischer. In de wet is een bewaartermijn genoemd van vijf jaar na het beëindigen van de zakelijke relatie, of tot vijf jaar na het uitvoeren van de desbetreffende transactie.

Rechten van betrokkene

De AVG vereist verder dat de betrokkene wiens gegevens worden verwerkt, duidelijk wordt geïnformeerd over zijn rechten. Deze rechten bieden de betrokkene namelijk enige grip op de verwerking van zijn gegevens. De inhoud van deze rechten moet daarom kort zijn toegelicht in de privacyverklaring. Ook eventuele beperkingen van het recht en de stappen die de betrokkene moet nemen om zijn rechten uit te oefenen moeten worden vermeld.

In de privacyverklaring van Litebit worden de rechten van de betrokkene genoemd en beschreven. Wat Litebit niet heeft aangegeven is hoe de betrokkene deze rechten vervolgens praktisch kan toepassen. Ook is niet opgenomen binnen welke termijnen Litebit aan een dergelijk verzoek van een betrokkene zal voldoen en dat er beperkingen kunnen gelden op deze rechten.

©PXimport

Concluderend:

- Litebit heeft per activiteit waarbij persoonsgegevens worden verwerkt, op duidelijke wijze toegelicht welke gegevens nodig zijn, voor welk doel deze gegevens nodig zijn en op basis van welke grondslag. Als contact wordt opgenomen met Litebit worden ook persoonsgegevens verzameld, op grond van een gerechtvaardigd belang. Het platform heeft echter niet toegelicht waaruit dit gerechtvaardigd belang eigenlijk bestaat.

- Per activiteit heeft Litebit uitgewerkt hoe lang de gegevens worden bewaard. De bewaartermijn van zeven jaar voor kopieën van identiteitsbewijzen is lang.

- De rechten van betrokkene zijn in de privacyverklaring genoemd. Niet is genoemd op welke wijze de betrokkene deze rechten kan uitoefenen, binnen welke termijn aan een verzoek zal worden voldaan en dat er een beperking kan gelden op deze rechten.

Eindoordeel

Met de herziene anti-witwasrichtlijn gaat er het een en ander veranderen voor crypto-wisselplatforms en aanbieders van cryptoportemonnees. Deze bedrijven zullen onder het bereik vallen van de Wwft en onder het toezicht van DNB. Het is dus belangrijk dat deze aanbieders zich hierop voorbereiden. Niet alleen heeft het namelijk impact op de processen voor de onderneming, ook de privacyverklaring zal aanpassing nodig hebben.

Aanbieders van cryptodiensten moeten informeren over het cliëntonderzoek dat zij moeten uitvoeren en de gegevens die daarvoor nodig zijn. Ook zijn de aanbieders gebonden aan de wettelijke bewaartermijnen die zijn opgenomen in de Wwft. De verplichte wetgeving biedt sinds 10 januari 2020 ook een nieuwe grondslag voor de verwerking van gegevens. Dit kan in sommige gevallen dan geschieden op basis van een wettelijke verplichting.

Tekst:Lora Mourcous en Jesse Vermeij (SOLV advocaten)

De OnePlus 15R is een afgeslankte versie van de OnePlus 15, die eerder in 2025 op de markt verscheen. De specificaties liggen wel uit elkaar, maar niet heel ver – terwijl de prijs wel flink naar beneden is gegaan. Wat merk je van die specs in de praktijk? Nou…

Of je nu voor het topmodel kiest of voor de goedkopere versie gaat, je krijgt in beide gevallen een smartphone die er strak uitziet met die hippe platte randen en een stevige behuizing. Het design heeft veel weg van een moderne iPhone, maar door de matte glazen achterkant en het metalen frame voelt het toestel toch heel luxe aan. De Mint Breeze-kleur die we voor deze test gebruiken, springt er echt uit met zijn frisse look. Een leuke extra is de slimme Plus-knop waar je zelf een functie aan kunt koppelen, en je hoeft niet bang te zijn voor een beetje water of stof dankzij de goede bescherming.

Met 6,83 inch is het scherm flink groot, zelfs groter dan dat van de duurdere uitvoering, maar de telefoon ligt desondanks toch prettig in de hand. Door het amoledpaneel zien de kleuren er prachtig uit en is het contrast lekker diep. Wat deze telefoon echt bijzonder maakt, is de verversingssnelheid van 165 Hz. In de praktijk heb je daar vooral bij een aantal games echt iets aan, maar het blijft een unieke feature. De ultrasone vingerafdrukscanner onder het glas werkt bovendien razendsnel, zelfs als je vingers nat zijn. Ook buiten in het felle zonlicht heb je geen problemen, want de hoge helderheid houdt het display goed leesbaar.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Snel, sneller, snelst

Onder de motorkap van de OnePlus 15R vind je de nieuwe Snapdragon 8 Gen 5-chipset. Hoewel dat niet de allersnelste processor op de markt is, merk je daar in het dagelijks gebruik weinig van. Dankzij de royale hoeveelheid werkgeheugen schakel je bovendien moeiteloos tussen zware apps en diensten. En als je vaak games op je smartphone speelt, dan kom je ook hier uit de voeten, want populaire spellen draaien vloeiend op de hoogste instellingen. De OnePlus 15 mag op papier (en in benchmarks) dan indrukwekkender zijn met zijn cpu, in de praktijk merk je weinig verschil.

Het echte paradepaardje is de gigantische batterij met een vermogen van 7400 mAh. Daarmee is dat een van de grootste batterijen die je momenteel in een smartphone aantreft, waardoor je soms wel anderhalf tot twee dagen doorkomt zonder naar de lader te grijpen. Zelfs na een dag vol intensief gebruik houd je vaak nog een flinke reserve over. Is de batterij onverhoopt leeg? Met een snellader van 80 watt zit je binnen een uur weer gewoon op 100 procent. Bij de OnePlus 15R hoef je dus niet te kiezen voor een batterij die het lang uithoudt of een snelle oplaadprestatie.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Beleid en camera's kunnen wat beter

De OnePlus 15R draait ondertussen op het nieuwe OxygenOS 16, precies hetzelfde systeem als de duurdere OnePlus 15. De software voelt rap en vloeiend aan en biedt handige extra's, zoals een aanpasbaar zijmenu voor je widgets. De software-ondersteuning van zes jaar is daarnaast ook heel fijn, al krijg je slechts vier jaar aan Android-upgrades. Dat is wel een beetje mager gezien de krachtige hardware. Verder is en blijft de software gewoon prima voor dagelijkse situaties. Onderdelen staan op logische plekken en alles oogt even gelikt als strak.

De selfiecamera is er daarnaast flink op vooruitgegaan en maakt scherpe foto's dankzij de nieuwe autofocus. En waar de OnePlus 15 met drie premium lenzen echt een alleskunner is, focust de 15R zich vooral op de belangrijkste camera. De beeldbewerking zorgt voor levendige kleuren die er prima uitzien voor sociale media, al missen de foto's soms de speelsheid van het topmodel. Inzoomen is niet altijd een goed idee, maar voor alledaagse kiekjes werkt dit allemaal prima. Over het algemeen biedt het systeem een prettige, vloeiende gebruikservaring.

OnePlus 15R kopen?

Niemand zal achterovergeslagen worden door de OnePlus 15R, en dat is ook precies de bedoeling. Dit toestel is er niet om te imponeren met dikke extra’s, maar om te laten zien welke ervaring overblijft wanneer je het topmodel ontdoet van zijn meest premium features. De focus ligt duidelijk op snelheid, rekenkracht, het scherm en de software. Camera's en updatebeleid waren kennelijk minder belangrijk bij het samenstellen van dit pakket, maar voor minder dan 700 euro (of 100 euro extra voor meer opslag) is het lastig om een betere midranger te vinden.

Je klapt je Chromebook open, drukt op de knop en… niets. Het scherm blijft zwart en er brandt geen enkel lampje. Geen paniek! Voordat je naar de winkel rent voor een nieuwe laptop, zijn er een paar simpele trucs die je zelf kunt proberen om hem weer tot leven te wekken. Vaak is het probleem minder ernstig dan het lijkt.

Begin met loskoppelen

Hardware kan soms in de war raken door een aangesloten accessoire dat een storing of kortsluiting veroorzaakt. De eerste stap is daarom simpelweg het loshalen van alles dat aan je Chromebook hangt. Verwijder de oplader, maar haal ook eventuele usb-sticks, muizen, externe harde schijven en dongels eruit. Vergeet hierbij niet om ook eventuele geheugenkaartjes en je koptelefoon te verwijderen. Probeer de Chromebook nu opnieuw aan te zetten. Start hij op? Dan veroorzaakte een van je randapparaten waarschijnlijk het conflict. Sluit ze daarna één voor één weer aan om de boosdoener te vinden.

De geheime toetscombinatie

Dit is de stap die in veel handleidingen ontbreekt, maar het vaakst werkt bij Chromebooks die 'dood' lijken. Je voert hiermee een zogenoemde 'Hard Reset' uit van de hardware-controller. Dit werkt anders dan bij een Windows-laptop. Zorg dat de Chromebook uit staat en houd de Verversen-toets ingedrukt; dit is de toets met het rondje en de pijl, die je meestal boven de cijfertoetsen 3 of 4 vindt. Terwijl je deze vasthoudt, druk je kort op de Aan/Uit-knop. Laat de Verversen-toets pas los zodra de Chromebook teken van leven geeft. Heb je een tablet-model zonder vast toetsenbord? Druk dan de knop voor 'Volume Omhoog' en de Aan/Uit-knop tegelijkertijd in voor minstens tien seconden.

Controleer de stroom en heb geduld

Als de reset niets uithaalt, kan de accu volledig leeg of zelfs 'diep ontladen' zijn. Sluit de originele lader aan en controleer of het led-lampje aan de zijkant gaat branden. Oranje betekent meestal dat hij oplaadt, wit of groen dat hij vol is. Brandt er geen lampje? Probeer dan een ander stopcontact of, als je die hebt, een andere usb-c-lader van bijvoorbeeld een telefoon. Belangrijk is dat je geduld hebt: als een accu extreem leeg is, kan het tot wel dertig minuten duren voordat het apparaat genoeg stroom heeft om zelfs maar een lampje te laten branden. Laat hem dus even rustig aan de lader liggen. Kijk tot slot ook kritisch in de oplaadpoort. Als hier veel stof in zit, maakt de lader geen contact. Blaas dit voorzichtig weg met perslucht of peuter het er heel voorzichtig uit met een plastic tandenstoker. Belangrijk: gebruik hiervoor nooit een paperclip of een ander metalen voorwerpen!

©ID.nl

Is het scherm misschien het probleem?

Soms staat de Chromebook wel aan, maar zie je het simpelweg niet. Het klinkt flauw, maar het kan gebeuren dat de helderheid per ongeluk naar nul is gedraaid. Druk daarom een paar keer op de toets voor hogere helderheid (het grote zonnetje). Hoor je de ventilator wel blazen of zie je lampjes branden, maar blijft het beeld zwart? Sluit de Chromebook dan eens aan op een televisie of monitor via een HDMI-kabel of usb-kabel. Heb je daar wel beeld, dan is helaas je beeldscherm defect.

Tip: Gebruik je een hoesje met magneten of heb je een magnetisch horlogebandje? Houd die weg bij de Chromebook. Soms raakt de sensor in de war en 'denkt' de laptop dat hij dichtgeklapt is, waardoor het scherm zwart blijft.

ChromeOS herstellen

Start de Chromebook wel op, maar krijg je direct de melding 'Chrome OS ontbreekt of is beschadigd'? Dan is de software corrupt geraakt. Je hebt in dat geval een andere computer en een usb-stick van minimaal 8GB nodig. Via Google kun je de Chromebook Recovery Utility downloaden om een herstel-stick te maken. Hiermee installeer je het systeem opnieuw. Houd er wel rekening mee dat je hiermee alle bestanden die lokaal op de harde schijf staan wist.

©ID.nl

Wanneer is een Powerwash nuttig?

Vaak wordt een 'Powerwash' genoemd als oplossing voor problemen, maar dit is eigenlijk alleen relevant als de Chromebook nog wel opstart. Een Powerwash is een fabrieksreset die handig is als het apparaat traag is, vastloopt of softwarefouten vertoont. Krijg je hem met bovenstaande tips weer aan de praat, maar loopt hij daarna direct vast? Dan is zo'n Powerwash wél een goed idee om met een schone lei te beginnen. Doet hij het weer? Check dan direct de gezondheid. Open de app 'Diagnose' (standaard geïnstalleerd op elke Chromebook) om de batterijstatus en het geheugen te testen. Zo zie je meteen of de accu aan vervanging toe is.

Alles geprobeerd?

Heb je de lader gecheckt, de toetscombinaties geprobeerd en het apparaat langdurig aan de stroom gehangen, maar blijft hij niets doen? Dan is waarschijnlijk de accu of het moederbord defect. Valt het apparaat nog binnen de garantie, neem dan contact op met de winkel. Ga niet zelf schroeven, want dan vervalt je recht op garantie. Is het apparaat al wat ouder, dan zijn de reparatiekosten vaak hoger dan de waarde van de laptop en is het waarschijnlijk slimmer om uit te kijken naar een vervanger.

Nieuwe Chromebook kopen? Dit zijn de 5 beste opties van 2025

Acer Chromebook Plus 515: Acer is al jaren heer en meester in de categorie 'gewoon goed' en deze 515-serie bewijst dat opnieuw. Het is met zijn ruime 15,6 inch Full-HD scherm en vlotte processor de ideale laptop voor op de keukentafel. Hij is misschien niet het dunste model op de markt, maar hij is wel ontzettend degelijk en biedt simpelweg de beste specificaties voor een scherpe prijs.

Lenovo IdeaPad Flex 5i Chromebook: Zoek je meer flexibiliteit, dan is deze 'convertible' een uitstekende keuze. Dankzij het slimme scharnier klap je het scherm volledig om tot een tablet of zet je hem in de 'tent-stand' om films te kijken. Lenovo staat bovendien bekend om zijn heerlijke toetsenborden, waardoor je op dit apparaat ook comfortabel langere teksten tikt.

Lenovo IdeaPad Slim 3 Chromebook: Voor wie niet de hoofdprijs wil betalen, is de Slim 3 in december 2025 nog altijd de koning van het budgetsegment. Verwacht geen snelheidsmonster voor zware videobewerking, maar voor Netflix, e-mail en schoolwerk is hij perfect. Het is een lichte 14-inch laptop die, ondanks het lage prijskaartje, toch stevig aanvoelt en een prima accuduur heeft.

Asus Chromebook Plus CX34: Deze laptop ziet er met zijn strakke behuizing niet alleen modern uit, hij kan ook tegen een stootje. Asus test zijn laptops vaak volgens strenge militaire standaarden, wat de CX34 heel betrouwbaar maakt. Daarnaast heeft hij opvallend veel aansluitingen, zodat je zelden met losse verloopstekkertjes of dongels in de weer hoeft.

Acer Chromebook Plus Spin 514: Hoewel het toetsenbord vast zit, kun je het scherm dankzij het 360-graden scharnier volledig omklappen tot een (dikke) tablet. Bovendien is dit een Chromebook Plus: hij is dus gegarandeerd twee keer zo snel als een standaard Chromebook, heeft slimme AI-functies en een betere webcam. Met zijn scherpe 14-inch scherm (met extra werkruimte door de 16:10 verhouding) is dit een razendsnelle alleskunner voor zowel werk als entertainment.